Văn hóa và kinh doanh

Văn hoá trong kinh doanh
LỜI MỞ ĐẦU
Trước khi đi sâu vào nghiên cứu đề tài này, ta phải hiểu thế nào là văn
hoá, thế nào là kinh doanh?
Văn hoá hay văn minh, xét theo nghĩa của nhân loại học và nói chung,
là tổng thể bao gồm tri thức, tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo đức, luật pháp phong
tục và bất cứ khả năng và thói quen nào mà con người thu nhận được bới tư
cách là thành viên của xã hội. Điều kiện văn hoá trong các xã hội loài người
khác nhau ở một chừng mực có thể khảo sát được theo những nguyên tắc
chung, là đối tượng thích hợp để nghiên cứu quy luật tư duy và hành động của
con người.
Và kinh doanh được hiểu là quá trình đầu tư tiền của công sức vào một
lĩnh vực nào đó nhằm thu lợi nhuận.
Một thời gian dài trước đây và cho đến cả ngày nay vẫn tồn tại nhiều ý
kiến cho rằng văn hoá và kinh doanh là hai lĩnh vực không những khác biệt
mà còn đối lập nhau trong việc định hướng giá trị hành vi của con người. Mục
đích của kinh doanh là lợi nhuận: còn văn hoá thị trường tới cái đúng, cái tốt
cái đẹp trong quan hệ giữa con người với con người, giữa con người với cái tự
nhiên và cả với bản thân. Làm sao có thể đưa các nhân tố văn hoá vào trong
kinh doanh làm sao có thể kêu gọi đao đức trong nền kinh tế thị trường, nơi
ngự trị quy luật cạnh tranh nghiệt ngã "Khôn sống mống chết", "Mạnh được
yếu thua".?
Và trong bối cảnh của nền kinh tế hiện nay ta có thể đưa ra những nhận
thức chung về văn hoá và kinh doanh như sau:
Trong điều kiện thế giới ngày cay có thể và cần thiết phải đưa các yếu
tố văn hoá vào kinh doanh để làm cho kinh doanh trở thành kinh doanh có văn
hoá.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
Kinh doanh có văn hoá không hề loại trừ mục tiêu kiếm lời, mà là tạo ra
mối quan hệ mật thiết giữa sản xuất, người buôn bán và người tiêu dùng để

các bên đều có lợi.
Văn hoá nói chung trong kinh doanh, nó có tác dụng nuôi dưỡng, củng
cố và phát triển kinh doanh.
Ngược lại kinh doanh phát triển lại tạo ra môi trường thuận lợi cho phát
triển văn hoá. Những yêu cầu của phát triển kinh doanh cũng là những "đơn
đặt hàng" cho văn hoá và khoa học.
Do vậy, phải ngăn ngừa những lối kinh doanh có văn hoá chạy theo lợi
nhuận đơn thuần, ích kỷ hại nhân, bỏ qua quyền lợi của người tiêu dùng, xem
thường đạo đức và nhân dân, coi nhẹ các giá trị nhân văn.
Theo đó ta nhận thấy văn hoá và kinh doanh nói riêng và văn hoá và
kinh tế nói chung có sự gắn bó tác động biện chứng với nhau, kinh tế phải
đảm bảo được nhu cầu sống tối thiểu của con người, sau đó mới đảm bảo điều
kiện cho văn hoá phát triển. Kinh tế không thể phát triển nếu không có một
nền tảng văn hoá, đồng thời văn hoá không chỉ phản ánh kinh tế mà còn là
nhân tố tác động đến phát triển kinh tế. Với mối quan hệ đó sự phát triển của
mỗi quốc gia dân tộc đủ có thể năng động hiệu quả của có tốc độ cao chừng
nào quốc gia đó đạt được sự phát triển kết hợp hài hoà giữa kinh tế và văn
hoá.
Văn hoá mang tính đặc thù của từng quốc gia, từng khu vực được coi là
đi sâu quý báu tích luỹ được qua nhiều thế hệ, mang đậm bản sắc của quốc
gia, dân tộc đó. Nhưng đồng thời với quá trình phát triển, kế thừa và giữ gìn
bản sắc riêng, nó còn tiếp thu những tinh hoa văn hoá của quốc gia, dân tộc
khác, làm cho văn hoá vừa đậm đà bản sắc dân tộc, vừa có tính hiện đại, phù
hợp với sự phát triển kinh tế trong điều kiện cách mạng khoa học - kỹ thuật,
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
làm cho vai trò của văn hoá trong hoạt động kinh tế càng được nâng cao và
thiết thực, khơi dậy mọi tiềm năng sáng tạo của con người, đem lại sự phát
triển với tốc độ cao và hài hoà cả về kinh tế và văn hoá.
Nói tóm lại, điều ta cần làm sáng tỏ là cần thiết thấy được vai trò của

văn hoá với tư cách vừa là mục tiêu, vừa là động lực, và hệ điều tiết của phát
triển kinh tế - xã hội nói chung và của sản xuất kinh doanh nói riêng.
Đứng trước một thực tiễn chung là như vậy thì kinh doanh Việt Nam
cần phải xác định tạo sao chúng ta phải xây dựng mối liên hệ chặt chẽ giữa
văn hoá và kinh doanh. Chúng ta phải làm gì và như thế nào để đạt được điều
đó. Đem lại thành công cho mục tiêu chung là đến năm 2020 về bản nước ta là
một nước công nghiệp.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
NỘI DUNG CỦA ĐỀ TÀI
I. Cơ sở lý luận chung cho đề tài.
1. Vì sao phải giải quyết vấn đề văn hoá trong kinh doanh
Văn hoá, với tư cách là những giá trị vật chất và tinh thần do con người
sáng tạo ra, đương nhiên nó trở thành di sản, thành tiền đề cho bất kỳ quá trình
phát triển nào tiếp theo. Những giá trị vật chất đã sáng tạo ra đương nhiên là
cơ sở không thể thiếu được sự phát triển ở các giai đoạn kế tiếp, là vấn đề
không còn phải bàn luận. Vậy còn lại với tư cách là những giá trị tinh thần,
văn hoá có vai trò gì đối với kinh doanh.
Ở Việt Nam trước khi có hệ tư tưởng của chủ nghĩa Mác thâm nhập
vào thị trường giá trị văn hoá truyền thống và những ảnh hưởng của tư tưởng
Khổng giáo, Phật giáo đan xen với nhau.
Những giá trị văn hoá này đã có vai trò rất lớn trong hoạt động kinh tế
và kinh doanh mà dấu ấn của nó vẫn còn để lại cho đến ngày nay ở cả dạng
vật chất và tinh thần, chẳng hạn như quan niệm 'Buôn có bạn, bán có phường".
Đây thực sự là một điển hình của văn hoá trong kinh doanh, ta có thể hiểu rõ
bao hàm các ý nghĩa sau:
- Phải có một mức độ chuyên môn hoá trong kinh doanh
- Phải có quan hệ hợp tác bền chặt trên cơ sở các lợi ích
- Phải có sự tôn trọng và sự bình đẳng trong kinh doanh
Như vậy trong quá trình lịch sử lâu đời của mình, chính là bản sắc văn

hoá của dân tộc đó và có vai trò rất lớn trong hoạt động kinh tế và kinh doanh.
Các hoạt động văn hoá tinh thần nhằm phục vụ một nhu cầu không
không thể thiếu được của con người, nó đảm bảo chất lượng của yếu tố con
người - yếu tố cơ bản trong hoạt động sản xuất kinh doanh từ đó nâng cao
năng suất, chất lượng và hiệu quả của con người trong sản xuất - kinh doanh
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
Và khi ta xem xét vai trò của văn hoá với tư cách là nững tri thức và
kiến thức, là những biểu hiện của trình độ cao trong sinh hoạt xã hội
Các di chỉ văn hoá của một nền văn minh cổ xưa cũng có vai trò tạo ra
động lực tinh thần trong hoạt động sản xuất - kinh doanh
Trên đây là vai trò của văn hoá đối với quá trình sản xuất kinh doanh,
và để giải quyết vấn đề này, chúng ta phải xem đến tầm quan trọng của việc
đưa các yếu tố văn hoá cào sản xuất kinh doanh.
Đưa yêu cầu yếu tố văn hoá vào kinh doanh là tạo ra động lực thúc đẩy
sản xuất kinh doanh phát triển. Trong quá trình sản xuất kinh doanh con người
được xem là yếu tố trung tâm. Con người là con người vật chất và con người
xã hội mà sự phát triển về mặt xã hội phụ thuộc vào việc đưa yếu tố văn hoá
vào trong hoạt động cơ bản là sản xuất kinh doanh. Điều này được thực hiện
đã tạo ra động lực thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Quá trình sản xuất kinh
doanh thực chất là quá trình con người sử dụng toàn bộ kiến thức để tạo ra giá
trị mới. Bản thân kiến thức là các giá trị văn hoá được sử dụng trong môi
trường hoạt động văn hoá. Nếu không có môi trường văn hoá trong sản xuất -
kinh doanh thì không sử dụng được các tri thức, kiến thức đó và đương nhiên
không tạo ra hiệu quả sản xuất, không thể phát triển sản xuất - kinh doanh.
Mối quan hệ giữa tri thức và kinh doanh như vậy, bắt buộc các giá trị
văn hoá dưới dạng tri thức. Kiến thức phải được đưa vào sản xuất kinh doanh
thì mới đảm bảo cho quá trình sản xuất kinh doanh phát triển được.
Đưa các yếu tố văn hoá vào sản xuất - kinh doanh là tạo ra sự phát triển
hài hoà, lành mạnh cho mỗi quốc gia.

Một nền sản xuất suy cho cùng đều nhằm thoả mãn ngày càng cao, các
lợi ích vất chất và tinh thần của con người. Đó vừa là mục tiêu, vừa là động cơ
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
thúc đẩy hành động của con người. Nếu không có tác động của yếu tố văn hoá
thì cùng với việc tạo ra thuận lợi có thể xẩy ra các hậu quả to lớn:
- Quan hệ kinh doanh mang tính lừa đảo, chụp giật .
- Quan hệ kinh doanh mang tính bóc lột và đối kháng
- Vì lợi nhuận con người có thể bất chấp tất cả.
- Vì lợi nhuận con người có thể khai thác tài nguyên thiên nhiên đều cạn
kiệt làm cho môi trường sinh thái bị huỷ hại.
Nếu quá trình kinh doanh chỉ cì lợi nhuận đơn thuần như vậy thì về mặt
kinh tế, quốc gia đó sẽ phát triển lệch lạc, những ngành và lĩnh vực ít lợi
nhuận sẽ không phát triển được và do vậy sẽ không thể đáp ứng mọi nhu cầu
của con người. Về mặt xã hội, con người sẽ mất nhân cách, đạo đức xã hội
xuống dốc, tội ác gia tăng.
Việc đưa các yếu tố văn hoá vào trong kinh doanh làm cho kinh doanh
kết hợp được giữa cái lợi và cái đẹp, giữa các giá trị vật chất và giá trị tinh
thần, giúp cho mỗi người và cộng đồng dân tộc đó có sự phát triển hài hoà,
lành mạnh.
Đưa các yếu tố văn hoá vào sản xuất - kinh doanh sẽ tạ ra sức mạnh
cộng đồng phát triển.
Trong sản xuất kinh doanh trí tuệ của mỗi người sẽ bổ sung cho nhau
tạo ra trí tuệ tập thể ở một trình độ cao và hoàn thiện.
Sự kết hợp đó là nét đẹp văn hoá trong sản xuất kinh doanh và chính nó
tạo ra sức mạnh của tập thể, của cộng đồng.
Đưa các yếu tố văn hoá vào sản xuất - kinh doanh sẽ tạo ra sức sống của
sản phẩm hàng hoá và dịch vụ trên thị trường coi đó là thành công của doanh
nghiệp.
Website: Email : Tel : 0918.775.368

Văn hoá trong kinh doanh
Hoạt động sản xuất kinh doanh là nhằm đáp ứng những nhu cầu cụ thể
của con người về sản phẩm hàng hoá và dịch vụ
Những sản phẩm hàng hoá và dịch vụ đó ngoài yêu cầu về số lượng và
chất lượng nhất định còn đòi hỏi những yêu cầu về tính thẩm mỹ tính tiện lợi
khi sử dụng. những yêu cầu về số lượng, chất lượng công dụng, giá cả ở bất
kỳ đâu, ai tiêu dùng cũng đòi hỏi cơ bản giống nhau. Những yêu cầu về thẩm
mỹ và tính tiện lợi như mầu sắc, kiểu dáng, kích thước bao gói, cách sử
dụng... thì tuỳ thuộc vào lứa tuổi, dân tộc, tôn giáo, giới tính, khu vực ca trù,
trình độ văn hoá của người tiêu dùng có đòi hỏi về văn hoá tiêu dùng. Các sản
phẩm hàng hoá dịch vụ nào đáp ứng được các đòi hỏi đó là đáp ứng văn minh
tiêu dùng và sẽ có sức sống trên thị trường. Để đạt được điều đó, sản xuất kinh
doanh phải gắn liền với các yếu tố văn hoá, thông qua việc tiếp cận các yếu tố
văn hoá mà chọn lọc và vật chất hoá chúng trong sản phẩm của mình cho phù
hợp với thị hiếu tiêu dùng.
Đưa các yếu tố văn hoá vào sản xuất - kinh doanh sẽ chống được tình
trạng vô trách nhiệm.
Chỉ khi nào bản thân người kinh doanh có văn hoá tiến hành hoạt động
kinh doanh trong môi trường có văn hoá thì anh ta mới hiểu được hậu quả của
việc chay theo lợi nhuận đơn thuần, mới hiểu được người tiêu dùng chính là
ân nhân, là người đem lại lợi nhuận. Điều đó cho thấy phải đưa các yếu tố văn
hoá vào kinh doanh và cả trong tiêu dùng, tạo ra môi trường văn hoá trong cả
hai lĩnh vực này.
Đưa các yếu tố văn hoá vào trong sản xuất - kinh doanh là tạo điều kiện
cho tái sản xuất sức lao động, góp phần nâng cao năng suất lao động và hiệu
quả kinh doanh.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
Các yếu tố văn hoá là món ăn tinh thần không thể thiếu được của đời
sống con người, như những nhu cầu vật chất khác

Đưa các yếu tố văn hoá vào sản xuất - kinh doanh từ việc thiết kế nơi
làm việc, các thiết bị và dụng cụ làm việc sẽ giảm bớt được tần suất của những
căng thẳng. Đặc biệt dưa các hình thức hoạt động văn hoá vào trước giờ làm
việc có thể tạo ra sự hưng phấn lao động, vào thời gian nghỉ ngơi và cuối giờ
làm việc có thể nhanh chóng xoá đi sự căng thẳng và mệt mỏi về tâm lý giúp
cho con người nhanh chóng phục hồi sức lực hơn.
Là một nhà kinh doanh, hiểu được vai trò và tâm quan trọng của việc
đưa
yếu tố văn hoá vào sản xuất kinh doanh tức là họ được bổ sung thêm hành
trang kiến thức trên thương trường hay nói cách khác văn hoá và kinh doanh
với mục tiêu làm cho "kinh tế sẽ bắt rễ trong văn hoá"
2. Một số vấn đề chung về văn hoá và kinh doanh
a. Quan hệ
Giữa văn hoá và kinh tế trong phát triển
Đề chứng minh thấy mối quan hệ bền chặt giữa văn hoá và kinh doanh,
kinh nghiệm thực tế của hàng loạt các nước trên thế giới trong những thập kỷ
qua cho thấy: "Hai mục tiêu tăng trưởng kinh tế được đặt ra mà tách rời nhau
môi trường văn hoá thì kết quả thu được sẽ rất khập khiễng, mất cân đối cả về
kinh tế lẫn văn hoá, đồng thời tiềm năng sáng tạo sẽ mỗi dân tộc sẽ bị suy yếu
đi rất nhiều".
Quả là như vậy, văn hoá và kinh tế là hai mặt có quan hệ mật thiết với
nhau, quy định và tác động lẫn nhau trong quá trình phát triển của mọi quốc
gia
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
Nền kinh tế Việt Nam hôm nay cũng đã có một bước tiến đáng kể so
với thời kỳ trước đây khi còn thực hiện nền kinh tế theo lối hành chính quan
liêu, bao cấp. Nguyên nhân thành công thực ra không chỉ do thúc đẩy cả các
nhân tố kinh tế đơn thuần (Như có thêm vốn, kỹ thuật, công nghệ, thị trường)
mà trước hết là nhờ đổi mới tư duy trên cơ sở làm sống lại bài học "lấy dân

làm gốc" đặt con người vào vị trí trung tâm của mọi chủ trương chính sách, kế
hoạch phát triển, khơi dậy và nhân lên các tiềm năng của mọi tầng lớp nhân
dân bắt nguồn từ những giá trị truyền thống dân tộc và tinh hoa văn hoá nhân
loại, Điều đó có nghĩa rằng chính văn hoá đã là một động lực quan trọng thúc
đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước ta trong quá trình đổi mới hiện nay.
Kinh nghiệm thực tế của Việt Nam và của thế giới cho thấy. Kinh tế
không thể phát triển lành mạnh và lâu bền nếu thiếu nền tảng văn hoá và văn
hoá không phải là sản phẩm thụ động của kinh tế, mà có một sức mạnh tinh
thần lớn lao tác động ngược lại đối với kinh tế. Chỉ có trên cơ sở mới quan hệ
hài hoà, hợp lý ngữa kinh tế và văn hoá thì mỗi quốc gia mới mong đạt tới sự
phát triển năng động có hiệu quả và chất lượng về mọi mặt của đời sống.
b. Vai trò và việc đưa các nhân tố văn hoá vào trong kinh doanh
Về nhận thức lý luận, nhiều người có thể dễ dàng đồng ý với quan điểm
kể trên về vai trò của văn hoá trong phát triển. Song trong thực tế, cần làm gì
và làm thế nào để có thể kết hợp hài hoà giữa văn hoá và kinh tế, đặc biệt là
đưa yếu tố văn hoá vào trong hoạt động kinh doanh (bao gồm 3 nội dung chủ
yếu: sản xuất tiếp thị, quản lý tài chính, vốn là những hoạt động cụ thể, sinh
động trong mọi nền kinh tế hiện đại thì vấn đề lại không đơn giản chút nào.
Nói đến kinh doanh, trước hết là nói đến việc đầu tư cho sản xuất, buôn
bán, và phân phối các hàng hoá và dịch vụ nhằm mục đích kiếm lời. Không
thu được lợi nhuận kể từ đó vừa thực hiện tài đầu tư, vừa đảm bảo lợi ích
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
thiết thực cho người quản lý và người lao động thì kinh doanh không thể tồn
tại và phát triển. Nhưng kiếm lời bằng cách nào thì lại có nhiều cách khác
nhau: Như thực tế của nền kinh tế thị trường đã phát triển lâu năm ở nhiều
nước trên thế giới, cũng như nền kinh tế thị trường còn non trẻ ở Việt Nam
cho thấy
- Có cách kiếm lời bằng cách khai thác bừa bãi các tài nguyên thiên
nhiên, gây ô nhiễm môi trường và phải só sự cân bằng sinh thái.

- Có cách kiềm lời bằng cách bóc lột của mức sức lao động của người
làm công, khiến cho người này chỉ đủ tồn tại với một mức sống tối thiểu.
- Lại có cách kiếm lời bằng việc làm hàng giả, buôn lậu, trốn thuế, lừa
đảo, đầu cơ, ích kỷ hại nhân đối với cả trong nước.
- Nhưng cũng có cách kiếm lời bằng nhanh nhạy nắm bắt thông tin ra
sức cải tiến kỹ thuật và công nghệ, tiết kiệm, nguyên liệu, quan tâm thích đáng
đến đời sống vật chất, tinh thần của người làm công, bồi dưỡng và phát huy
tiềm năng sáng tạo của họ trong việc tạo ra những hàng rào, dịch vụ và chất
lượng tốt, hình thức đẹp và giá cả hợp lý đáp ứng nhu cầu thị trường, giữ được
chữ tín với người tiêu dùng và bạn hàng trong và ngoài nước.
Rõ ràng 3 cách kiếm lời đầu tiên là những biểu hiện tồi tệ của lời kinh
doanh chụp giật, thiếu văn hoá, vô đạo đức, phản tự nhiên và không tồn tại lâu
bền, do sự thiển cận sai lầm của bản thân những cách đó và do sự phân đôi của
xã hội.
Còn cách kiếm lời thì không thể hiện những mặt ưu việt của phương
thức kinh doanh và văn hoá. Nó đảm bảo kết hợp được cả cái đúng, cái đẹp -
vốn là những giá trị cốt lõi của văn hoá - với cái lợi và mục đích trực tiếp của
kinh doanh.
c. Văn hoá và triết lý kinh doanh
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
Ở Nhật Bản, một nước có nền kinh tế thị trường phát triển vào bậc nhất
trên thế giới, người ta rất đề cao triết lý: "Cuộc sống hạnh phúc không gì khác
hơn là sáng tạo tối đa... Sáng tạo ra 3 loại giá trị:
Giá trị của cái đẹp, giá trị của cái lợi, gióa trị của cái thiện. Ở Việt Nam:
Tuy nền kinh tế thị trường còn sơ khai với không ít các hiện tượng tiêu cực
trong buôn bán, giáo dịch hùn vốn... Nhưng càng ngày có thêm nhiều nhà kinh
doanh biết suy nghĩ và hành động vì mục tiêu dân giầu nước mạnh xã hội
cồng bằng văn minh, trong đó có hạnh phúc của bản thân và gia đình mình.
d. Văn hoá và cái "tâm" của nhà doanh nghiệp

Việc đưa nhân tố văn hoá vào kinh doanh có thành công hay không phụ
thuộc thuộc vào điều kiện. Trong đó điều kiện quyết định là con người, bao
gồm tất cả mọi người trong dây chuyền sản xuất, phân phối và tiêu thụ các
hàng hoá và dịch vụ làm ra, nhưng trước hết và chủ yếu là người tiêu dùng,
người quản lý doanh nghiệp.
Lâu nay, một số nhà kinh tế học Phương Tây thường cho rằng: kinh
doanh là kinh doanh, lợi nhuận là mục tiêu tối thượng. Để đạt được lợi nhuận
tối đa, nhà doanh nghiệp có thể sử dụng mọi biện pháp và thủ doạn, kể cả
những thủ đoạn xấu xa và tàn ác. Không thể hô hào đạo đức trong kinh doanh.
không thể nói đến cái tâm của nhà doanh nghiệp.
Nhưng ở các nước Phương Đông, vốn có truyền thống tôn trọng các giá
trị văn hoá, đạo đức, nhiều nhà doanh nghiệp nổi tiếng lại quan niệm vừa phải
đề cao yếu tố trí tuệ, vừa phải hết sức coi trọng nhân tố đạo đức, tức "cái
tâm" con người trong các hoạt động sản xuất, buôn bán và dịch vụ.
Theo quan niện này trước hết các nhà doanh nghiệp phải là những
người có tài năng. Tài năng trong việc bắt các thành tựu khoa học và công
nghệ và vận dụng sáng tạo vào quy trình sản xuất làm cho hàm lượng trí tuệ
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
trong mỗi đơn vị sản phẩm ngày càng cao đồng thời sự tiêu hao năng lượng,
nguyên liệu giảm. Tài năng trong việc tìm hiểu đánh giá thực trạng thị trường,
dự báo được chiều hướng thay đổi của cung - cầu, từ đó có thể đi trước, đón
đầu trong việc vạch kế hoạch hành động của doanh nghiệp. Tài năng trong
quản lý tài chính đề mỗi đồng vốn bỏ ra đều mang lại hiệu quả mà không để
xẩy ra lãng phí, thất thoát.
Những tài năng phải đi đôi với đạo đức, vì đạo đức là nền tảng nhân
cách làm cho tài năng của nhà doanh nghiệp được nhân lên.
Tiêu chuẩn hàng đầu về đạo đức của nhà doanh nghiệp là tính trung
thực. Trung thực trong việc chấp hàng luật pháp Nhà nước để không đi vào
con đường trốn thuế, lậu thuế, buôn bán những đồ quốc cấm, hoặc tiến hành

những dịch vụ có hại cho thuần phong mỹ tục của dân tộc như du lịch tình tục
(sex tour) chẳng hạn. Đối với những kẻ không lương thiện, có thể con đường
đó là để "hái" ra tiền, nhưng cũng là con đường ngắn nhất để đi tới nhà tù và
sự phá sản.
Trung thực trong giao tiếp với bạn hàng và người tiêu dùng để đảm bảo
chất lượng hàng hoá đúng như những điều giới thiệu và quảng cáo. Không thể
dùng cái bóng bẩy hào nhoáng bề ngoài để che đậy cái giả dối, thậm chí cái
độc hại bên trong miễn sao thu được nhiều lợi nhuận.
Cùng với tính trung thực điều không thể thiếu trong đạo đức của nhà
doanh nghiệp có văn hoá là thái độ tôn trọng cuộc sống, phẩm giá và quyền lợi
chính đáng của những người cộng sự và những người dưới quyền. Trong thời
đại ngày nay bất cứ 1 doanh nghiệp nào cũng chỉ có thể thành công và thành
công lâu bền nếu nhà quản lý biết khởi động và phát huy được tinh thần trách
nhiệm, ý thức tự giác, niềm say mê sáng tạo của đội ngũ viên chức và những
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
người lao động trực tiếp bằng cách đối xử với họ như những con người hơn
nữa những người anh em gắn bó với nhau trong một cộng đồng.
Tính trung thực, thái độ tôn trọng con người và nhiều đức tính quan
trọng nữa của Nhà nước khó có thể chỉ do pháp luật hay bất cứ một chỉ thị,
mệnh lệnh nào tạo ra được. Những đức tính đó cần được gieo mầm, vun xới,
bồi đắp, rnà luyện suốt đời từ trong gia đình, trường học và ngoài xã hội.
Tóm lại ở nhiều nước trong khu vực chúng ta triết lý kinh doanh của
những con người có lý tưởng đều mang nét dung nhan bản sắc. Vì nó dựa trên
những quan niệm đúng đắn về hạnh phúc của cá nhân không tách dời mà gắn
bó mật thiết với hạnh phúc của cộng động, phải chăng đó là sự kết tinh những
giá trị văn hoá trong kinh doanh.
3. Nâng cao văn hoá trong phát triển kinh doanh hàng tiêu dùng
Không thể có sự phát triển nếu không có được một tiềm năng văn hoá.
văn hoá là sản phẩm của quá trình vận động các quan hệ xã hội trong đó có

quan hệ kinh tế là nền tảng, song văn hoá không chỉ là kết quả thuần tuý của
các quan hệ kinh tế mà còn là cộng sự cho sự phát triển kinh tế.
Xét vào thực tiễn nước ta để công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước
bên cạnh sự đổi mới về các hoạt động kinh tế, chuyển từ kinh tế tập trung
quan liêusang nền kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, chúng ta
phải xây dựng được một nền văn hoá tương xứng. Nói một cách cụ thể, để đẩy
mạnh các hoạt động kinh doanh, chúng ta phải có một nền văn hoá kinh
doanh. Tức là có đầy đủ những quan điểm, nhận thức, tư duy những kiến thức
văn hoá và đạo lý về sự kinh doanh, đáp ứng được những đòi hỏi thực tế.
Để nâng cao văn hoá trong việc phát triển sản xuất và lao động hàng
tiêu dùng, ta cần tập trung vào những công việc sau:

Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
Kinh doanh phải có văn hoá. Trước hết là xác định phương hướng cái gì
có lợi cho kinh tế và văn hoá thì làm. Nếu có ảnh hưởng xấu đến thuần phong
mỹ tục thì dù cơ lợi nhuận này cũng không làm kể cả quảng cáo).
Nền kinh tế nước nào cũng vậy có một số lĩnh vực sản xuất và dịch vụ
mặc dù lợi nhuận thu được ít hơn các lĩnh vực nhưng bù lại có ý nghĩa văn
hoá, xã hội cao bởi vậy không thể không làm. Nhà nước cũng như các tổ chức
kinh tế cần có các biện pháp riêng để hỗ trợ và khuyến khích đầu tư vào các
lĩnh vực kinh tế đó.
Ở đây chúng ta không đặt duy nhất mục đích lợi nhuận lên cao nhất,
phải tính đến những lợi ích về văn hoá - xã hội. Trên thực tế về những hàng
hoá phục vụ vui chơi, giải trí, thưởng thức nghệ thuật... đều có đóng góp vào
việc nâng cao đời sống văn hoá.
Nhiều ngành công nghiệp lớn trong thời kỳ phát triển công nghiệp hoá,
hiện đại hoá đất nước sẽ cần phải đến sự hợp tác của nước ngoài nhưng cũng
cần phải có sự tính toán, chọn lựa kỹ, không thể vì lợi ích kinh tế trước mắt
mà từ bỏ những chuẩn mực về văn hoá đạo đức dẫn đến việc du nhập văn hoá

và lối sống không lành mạnh vào nước mình.
b. Phát triển và bảo trợ những hàng hoá có bản săc văn hoá dân tộc
Trước hết, cần phải có chính sách phát triển và bảo trợ những hàng nội
hoá có tính truyền thống.
Khôi phục và phát triển các làng nghề là một hướng đúng cần được
khuyến khích.
c. Hướng dẫn tiêu dùng và xây dựng tập quán tiêu dùng có văn hoá
Trong lĩnh vực này sự hướng dẫn và định hướng tiêu dùng là nhiệm vụ
lớn. Chúng ta cần phải có sự chỉ đạo, tổ chức, hướng dẫn phân cách có văn
hoá trong ăn, mặc, ở, trang trí nội thất, xây dựng cảnh quan, trong chế tạo và
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
sử dụng hàng công nghiệp đối với những nhu cầu tiêu dùng trong đời sống của
con người.
d. Giao lưu kinh tế đi đối với giao lưu văn hoá
Quan hệ quốc tế trong kinh doanh không chỉ có việc tiếp nhận đầu tư và
chuyển giao công nghệ đề rồi sản phẩm trên thị trường mang nhãn hiệu nước
khác.
Quan hệ quốc tế còn nhằm mục đích giao lưu văn hoá và nâng cao văn
hoá thông qua đó không chỉ tìm kiếm thị trường cho các hàng hoá mà còn để
giới thiệu những tinh hoa văn hoá của dân tộc.
Nền văn hoá Việt Nam và nền văn hoá đa dân tộc. Đó cũng là một ưu
thế của Việt Nam khi hội nhập với cộng đồng thế giới. Các dân tộc khác trên
thế giới nhìn thấy ở Việt Nam những sự đồng cảm về văn hoá gần gũi với họ.
cần làm thế nào cho những sự giao lưu kinh tế sẽ mở đường cho những sự
giao lưu văn hoá và ngược lại những sự giao lưu văn hoá lại thúc đẩy sự giao
lưu kinh tế.
e. Giáo dục văn hoá cho những người làm kinh tế
Ngoài luật lệ, chính sách, môi trường đầu tư... Sự phát triển kinh tế tuỳ
thuộc rất nhiều vào những nhận thức và trình độ văn hoá của đội ngũ những

người làm kinh tế.
Các nhà kinh doanh là những người có điều kiện tiếp xúc rộng rãi với
các cộng đồng người khác nhau có tập quán tiêu dùng và văn hoá khác nhau.
nếu họ có trình độ văn hoá (không chỉ là bằng cấp chuyên môn) họ sẽ có nhiều
cơ hội đóng góp vào sự phát triển kinh tế có văn hoá, hạn chế rất nhiều sự phát
triển kinh tế không văn hoá.
Người có văn hoá, hiểu biết lịch sử truyền thống dân tộc mình. Hiểu
biết văn hoá cao dân tộc khác, lại có nhân bản, chắc chắc sẽ có phong cách
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
giao tiếp và ứng xử cao đẹp tỏ vẻ là sức hút không nhỏ trong quá trình giao
lưu quốc tế, vị sự phát triển kinh tế - văn hoá.
Phải bằng cách biện pháp giáo dục, đào tạo kiến thức văn hoá cho các
nhà kinh doanh để giúp họ nâng cao nhận thức và hành động. Phải thông qua
các chương trình văn học nghệ thuật... để giáo dục những người làm kinh tế
nhất là những người chủ chốt, cũng như những người tiêu dùng. Chí có trên
một nền tảng văn hoá cao, chúng ta mới tạo điều kiện thuận lợi cho công việc
kinh doanh, mở đường cho sự tăng trưởng kinh tế với việc nâng cao không
ngừng đời sống vật chất, văn hoá tinh thần của con người, chúng ta mới có thể
tạo ra được sự ổn định và phát triển của xã hội, hướng tới công cuộc hiện đại
hoá đất nước.
4. Đạo đức kinh doanh trong nền kinh tế thị trường có sự quản lý
của Nhà nước
a. Quan niệm về đạo đức và đạo đức kinh doanh
- Đạo đức: Có rất nhiều các quan niệm về đạo đức tựu chung có một số
quan điểm chủ yếu sau:
Theo quan điểm của chủ nghĩa cá nhân: chỉ các hành vi hoạt động vì lợi
ích lâu dài của cá nhân con người thì mới là hành động có đạo đức.
- Đạo đức kinh doanh: Đạo đức kinh doanh chính là đạo đức được vận
dụng vào trong quá trình, trong các hoạt động kinh doanh.

Tuy nhiên kinh doanh là hoạt động gắn liền với các lợi ích kinh tế, do
vậy khía cạnh thể hiện trong ứng xử về đạo đức không hoàn toàn giống các
hoạt động khác.
b. Phạm vi của đạo đức kinh doanh
- Phạm vi xã hội: Vấn đề thể chế xã hội, chuẩn mực giá trị của thể chế
đố, quyền và nghĩa vụ của con người trong hoạt động kinh doanh
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Văn hoá trong kinh doanh
- Phạm vi những người có liên quan đến doanh nghiệp
Các nhà cung ứng, khách hàng, người bỏ vốn kinh doanh
- Phạm vi doanh nghiệp
Đối với doanh nghiệp đạo đức kinh doanh liên quan trực tiếp đến người
lao động trong doanh nghiệp bao gồm quyền và nghĩa vụ trong lao động. Các
quan hệ và lợi ích kinh tế của họ trong làm việc, trong kinh doanh
- Trong phạm vi cá nhân
Lòng trung thực, thiện chí, quan hệ chủ thợ người quản lý và nghĩa vụ
quản lý
c. Các chuẩm mực đạo đức
- Giá trị đạo đức
- Quyền và nghĩa vụ
- Sự quan tâm
d. Thực hiện thể chế đạo đức trong kinh doanh
Trong thực tế kinh doanh, đẻ điều chỉnh các hành vi theo các chuẩn
mực đạo đức thì vấn đề đạo đức cần phải được thể chế hoá. Qua đó mà kiểm
soát và chi phối các hoạt động kinh doanh
Nội dung của việc thể chế hoá về đạo đức thường bao gồm:
- Trong phạm vi xã hội
Tăng cường phạm vi kiểm soát của luật pháp
Xây dựng những quy ước, quy tắc chung để thực hiện các hoạt động -
kinh doanh.

Xây dựng các nhóm bảo vệ đạo đức trên phạm vi xã hội
Xây dựng các nhóm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng
- Trong pham vi doanh nghiệp
Website: Email : Tel : 0918.775.368