91 Nâng cao năng lực cạnh tranh của các Ngân hàng Thương mại cổ phần Việt Nam sau khi gia nhập Tổ chức thương mại thế giới (WTO)

1

LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài :
Hộ nhậ kinh tếthếgiớ làxu thếtấ yế vàlàyê cầ khá h quan đ i
i
p
i
t u
u u
c
ố
vớ nề kinh tếcủ mộ quố gia trong quá trình phá triể kinh tế – xãhộ .
i n
a
t
c
t
n
i
Ngà 07/11/2006, Việ Nam ch ính thư ù đ ợ kế nạ và tổ ù thư ơng mạ thế
y
t
c ư c t p o chư c
i
giớ (WTO) sau gầ 12 nă đ m phá . Đ y làsư ïkiệ có ả h hư ở g mạ h mẽ
i
n
m à
n â
n

n
n
n
và u sắ tớ toà bộđ i số g kinh tế hộ củ nư ớ ta.
sâ c i
n
ờ n
xã i a
c
Gia nhậ WTO, chú g ta phả cốgắ g tă g cư ờg hợ tá , chấ nhậ mở
p
n
i
n
n
n
p c
p
n
cư û thị trư ờg. Đ c biệ , tà chính ngâ hàg làmộ trong như õ g ló vư ï có ý
a
n
ặ
t i
n n
t
n nh c
nghó hế sư ù quan trọ g đ n mọ mặ củ nề kinh tế Nề kinh tếphá triể
a t c
n ế

i
t a n
.
n
t
n
nhanh vàbề vư õ g thì hệ t hố g tà chính củ quố gia nó chung vàhệ thố g
n n
n
i
a
c
i
n
ngâ hàg thư ơng mạ cổphầ nó riê g phả đ mạ h đ có thểđ ù g trư ớ
n n
i
n i
n
i ủ n ể
ưn
c
như õ g thư û thá h, trở ngạ trư ớ vậ hộ mớ khi cá nhàcung cấ dị vụnư ớ
n
c
i
c n i
i
c
p ch

c
ngoàtiế cậ thị trư ờg Việ Nam và ư ợ hư ở g quy chế ã ngộquố gia trê
i p n
n
t
đ c
n
đi
c
n
nhiề ló vư ï (bả hiể , ngâ hàg, chư ù g khoá ,… ).
u nh c
o
m
n n
n
n
Hoạ đ ng ngâ hàg thư ơng mạ cổphầ Việ Nam nó riê g đ
t ộ
n n
i
n
t
i
n ang phả
i
“
thay hình đ i dạ g”, chuyể sang ki nh doanh đ nă g. Bê cạ h như õ g đ i thủ
ổ n
n

a n
n n
n ố
cạ h tranh truyề thố g trư ớ đ y, cá ngâ hàg cò phả đ ơng đ u vớ cá
n
n
n
c â
c
n n
n
i ư
ầ
i c
đ nh chếtà chính khá như cá quỹđ u tư , cô g ty tà chính, tổchư ù phi ngâ
ị
i
c
c
ầ
n
i
c
n
hàg khá , vàsư ïxuấ hi ệ củ cá ngâ hàg nư ớ ngoà xâ nhậ thị trư ờg
n
c
t
n a c
n n

c
i m
p
n
Việ Nam. Cạ h tranh sẽxá đ nh vị thế đ ngàh ngâ hàg phá triể vư õ g
t
n
c ị
, ể n
n n
t
n n
hơn, nhanh hơn, đ khô g bị thua thiệ ngay trê chính “ n nhà. Vànhư vậ ,
ể n
t
n
sâ
”
y
sư ù é cạ h tranh đ i vớ cá ngâ hàg trong nư ớ tă g lê .
c p n
ố i c
n n
c n
n
Trong bố cả h chung đ , cá NHTM CP Việ Nam sẽphả đ i mặ vớ
i n
ó c
t
i ố

t i
như õ g thá h thư ù , và n dụ g cơ hộ như thế o đ ư ù g phó khi hộ nhậ . Đ u
n
c
c
tậ
n
i
nà ể n
i
p iề


2

nà đ i hỏ hệ thố g NHTM CP phả chủ đ ng nhậ thư ù vàsẵ sàg tham gia
y ò i
n
i
ộ
n
c
n n
và quá trình hộ nhậ và nh tranh. X uấ phá tư ø u cầ là i đ i mặ cạ h
o
i
p
cạ
t
t yê u phả ố t n

tranh khố liệ đ tồ tạ vàphá triể trong nư ớ , trong khu vư ï vàthếgiớ ,
c t ể n i
t
n
c
c
i
ngâ hàg thư ơng mạ cổphầ Việ Nam cầ có như õ g giả phá hiệ quả nà
n n
i
n
t
n
n
i
p
u
o
nhằ nâ g cao khả nă g cạ h tranh củ mình trong quá trình hộ nhậ ?. Đ
m n
n
n
a
i
p
ó
chính làlý do tô chọ đ tà “Nâng cao năng lực cạnh tranh của các ngân
i
n ề i:
hàng thương mại cổ phần Việt Nam sau khi gia nhập Tổ chức thương mại thế

giới (WTO)” đ nghiê cư ù .
ể
n u
2. Mục tiêu nghiên cứu :
Khi gia nhậ sâ chơi thư ơng mạ toà cầ , cá NHTM CP Việ Nam vẫ
p n
i
n u
c
t
n
cò nhỏ bé khi sá h vai cùg vớ cá nư ớ trong khu vư ï vàtrê thếgiớ , phả
n
n
n
i c
c
c
n
i
i
đ i mặ vớ như õ g khó khă vàthá h thư ù trong tư ơng lai, cạ h tranh gay gắ
ố t i
n
n
c
c
n
t
trê nhiề phư ơng diệ củ thị trư ờg. Chính vì thế luậ vă phâ tích vềthư ï

n
u
n a
n
,
n n
n
c
trạ g hoạ đ ng, tậ dụ g nh ư õ g lợ thếhiệ có cuả cá NHTMCP Việ Nam
n
t ộ
n n
n
i
n
c
t
nhằ đ a ra như õ g kiế nghị khả thi đ nâ g cao hơn nư õ nă g lư ï cạ h tranh,
m ư
n
n
ể n
a n
c n
phá triể bề vư õ g trong xu thếViệ Nam đ
t
n n n
t
ang hộ nhậ nhanh và kinh tế
i

p
o
quố tế
c .
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu :
– Thư ï trạ g tấ cả cá NHTM cổphầ đ
c
n
t
c
n ang hoạ đ ng trê lã h thổViệ
t ộ
n n
t
Nam, vàcó liê quan đ n n ă g lư ï cạ h tranh củ NHTM xé trê thư ớ đ và
n
ế n
c n
a
t n
c o
tiê chí cạ h tranh vớ cá đ i thủ cạ h tranh.
u
n
i c ố
n
4. Phương pháp nghiên cứu :
Luậ vă đ ợ nghiê cư ù dư ï trê lý luậ chung vềnă g lư ï cạ h tranh,
n n ư c
n u a n

n
n
c n
phư ơng phá duy vậ biệ chư ù g và
p
t
n
n
duy vậ lị sư û phư ơng phá đ u tra, thố g
t ch ,
p iề
n
kê phư ơng phá phâ tích, so sá h kế hợ lý luậ khoa họ vớ thư ï tiễ hoạ
,
p
n
n
t p
n
c
i
c n
t


3

đ ng củ NHTM CP nhằ đ nh giá khả nă g cạ h tranh củ cá NHTM CP ở
ộ
a

m á
n
n
a c
Việ Nam, tư ø ó là rõ n đ cầ nghiê cư ù củ luậ vă .
t
đ m vấ ề n
n u a
n n
5. Ý nghóa của đề tài :
– Đ i vớ Nhànư ớ : kế quả nghiê cư ù củ đ tà làmộ tư liệ đ Nhà
ố i
c
t
n u a ề i
t
u ể
nư ớ hoà thiệ hơn cá chính sá h, cá quy đ nh đ i vớ cá NHTM.
c
n
n
c
c
c
ị
ố i c
– Đ i vớ cá NHTMCP: nhìn lạ như õ g tồ tạ và t cậ củ cá NH TM CP
ố i c
i
n

n i
bấ p a c
Việ Nam trong hoạ đ ng kinh doanh củ mình. Việ nghiê cư ù là sở đ họ
t
t ộ
a
c
n u
cơ
ể c
tậ , rú ra bà họ kinh nghiệ nhằ hiể rõvềbả chấ, cá nhâ tố u thàh
p t
i c
m
m
u
n
t
c
n cấ
n
nă g lư ï cạ h tranh trong ló vư ï kinh doanh NH cũ g nh ư cá giả phá nhằ
n
c n
nh c
n
c
i
p
m

nâ g cao nă g lư ï cạ h tranh mộ cá h hợ lý khoa họ.
n
n
c n
t c
p ,
c
– Đ i vớ cá nghiê cư ù tiế theo: Kế quả củ đ tà gó phầ tạ thê cơ
ố i c
n u p
t
a ề i p
n o
m
sở lý luậ cho việ nghiê cư ù vềquả trịngâ hàg.
n
c
n u
n
n n
6. Kết cấu luận văn :
Luậ vă gồ 3 chư ơng đ ợ trình bà như sau:
n n m
ư c
y
– Lờmở đ u.
i
ầ
– Chư ơng 1: Tổ g quan vềngâ hàg thư ơng mạ và ng lư ï cạ h tranh củ
n

n n
i
nă
c n
a
cá NHTM.
c
– Chư ơng 2: Thư ï trạ g nă g lư ï cạ h tranh củ cá NHTM CP Việ Nam.
c n
n
c n
a c
t
– Chư ơng 3: Mộ số i phá nhằ nâ g cao nă g lư ï cạ h tranh cá NHTM
t giả
p
m n
n
c n
c
CP Việ Nam sau khi gia nhậ tổ ù thư ơng mạ thế i WTO.
t
p chư c
i
giớ
– Kế luậ .
t
n

4

Chương 1
TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ
NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA NHTM
1.1. Tổng quan về ngân hàng thương mại:
1.1.1.

Khái niệm về ngân hàng thương mại :

Ngâ hàg thư ơng mạ là chư ù kinh doanh tiề tệ tín dụ g có vị trí quan
n n
i tổ c
n
n
trọ g nhấ trong nề kinh tếthị trư ờg ở cá nư ớ . Có nhiề khá niệ khá
n
t
n
n
c
c
u
i
m
c
nhau vềngâ hàg thư ơng mạ.
n n
i
– Ơ ÛMỹ: NHTM làcô g ty kinh doanh tiề tệ chuyê cu ng cấ dị vụtà

n
n ,
n
p ch
i
chính và t đ ng trong ngàh cô g nghiệ dị vụ i chính 1.
hoạ ộ
n
n
p ch
tà
– Ơ ÛẤ Đ : NHTM làcơ sở nhậ cá khoả ký thá đ cho vay hay tà trợ
n ộ
n c
n
c ể
i
đ u tư .
ầ
– Đ u 20 Luậ cá tổchư ù tín dụ g (luậ số02/1997/QH10) chỉ r õ “
iề
t c
c
n
t
: Ngâ
n
hàg làloạ hình tổchư ù tín dụ g đ ợ thư ï hiệ toà bộ hoạ đ ng ngâ hàg
n
i

c
n ư c
c
n
n
t ộ
n n
và c hoạ đ ng kinh doanh khá có liê quan”. 2
cá
t ộ
c
n
– Đ o luậ ngâ hàg Phá (1941) cũ g đ nó : “ Ngâ hàg thư ơng mạ là
ạ
t
n n
p
n ã i
n n
i
như õ g xí nghiệ hay cơ sở mànghềnghiệ thư ờg xuyê lànhậ tiề bạ củ
n
p
p
n
n
n n c a
cô g chú g dư ớ hình thư ù ký thá , hoặ dư ớ cá hình thư ù khá và û dụ g tà
n
n

i
c
c
c
i c
c
c
sư
n
i
nguyê đ cho chính họ
n ó
trong cá nghiệ vềchiế khấ , tín dụ g và i chính” .
c
p
t
u
n
tà
Như vậ , có thể i rằ g NHTM là ị chế i chính trung gian quan trọ g
y
nó n
đ nh
tà
n
và loạ bậ nhấ trong nề kinh tếthị trư ờg. Nhờhệ thố g đ nh chếnà mà
o
i c
t
n

n
n ị
y
cá nguồ tiề vố nhà rỗ sẽđ ợ huy đ ng, tạ lậ nguồ vố tí n dụ g to lớ
c
n n n
n i
ư c
ộ
o p
n n
n
n
đ có thể vay phá triể kinh tế
ể
cho
t
n
.
1
2

TS.Lê Tuyế Hoa (2004), “ n tệ– ngâ hàg”, Đ i họ ngâ hàg TPHCM, tr. 63
Thị
t
Tiề
n n
ạ c
n n
PGS.TS Nguyễ Đ ng Dờ (2005), “ dụg ngâ hàg”, NXB Thốg kêtr. 4 – 5

n ă
n
Tín n
n n
n
,


5

Bả chấ củ ngâ hàg thư ơng mạ thể n qua cá đ m sau:
n
t a
n n
i
hiệ
c iể
– Ngâ hàg thư ơng mạ là t tổ ù kinh tế
n n
i mộ chư c
.
– Ngâ hàg thư ơng mạ hoạ đ ng mang tính chấ kinh doanh.
n n
i
t ộ
t
– Ngâ hàg thư ơng mạ hoạ đ ng kinh doanh trong ló vư ï tiề tệtín dụ g
n n
i
t ộ

nh c n
n
và ch vụ n hàg.
dị
ngâ n
Tó lạ, ngâ hàg thư ơng mạ là t doanh nghiệ đ c biệ chuyê kinh
m i
n n
i mộ
p ặ
t
n
doanh trê ló vư ï tiề tệ tín dụ g vàdị vụngâ hàg. NHTM làloạ ngâ
n nh c n
n
ch
n n
i
n
hàg trư ï tiế giao dị vớ cá cô g ty, xí nghiệ , tổchư ù kinh tế cá tổchư ùc
n
c p
ch i c n
p
c
, c
đ n thểvàcá cá nhâ … bằ g việ nhậ tiề gư û tiề tiế kiệ ,… cho vay và
oà
c
n

n
c
n n i n t
m
cung cấ cá dị vụ
p c ch
Ngâ hàg cho cá đ i tư ợ g nó trê .
n n
c ố
n
i n
1.1.2.

Chức năng ngân hàng thương mại 3:

1.1.2.1. Chức năng thủ quỹ
:
– Nội dung: NHTM nhậ tiề gư û , giư õtiề , bả quả tiề , thư ï hiệ yê cầ
n n i
n
o
n n
c
n u u
rú tiề , chi tiề củ khá h hàg củ mình là c chủ thể
t n
n a
c
n
a

cá
trong nề kinh t ế
n
.
– Vai trò:
Đ i vớ khá h hàg:
ố i
c
n
Đ m bả an toà tàsả
ả
o
n i n
Sinh lợ cho đ ng vố tạ thờthư ø
i
ồ
n m
i
a
Đ i vớ ngâ hàg:
ố i
n n
Là sở đ thư ï hiệ chư ù nă g thanh toá .
cơ
ể c
n
c n
n
Tạ nguồ vố đ ngâ hàg thư ï hiệ chư ù nă g tín dụ g.
o

n n ể n n
c
n
c n
n
Đ i vớ nề kinh tế tậ trung nguồ vố tạ thờ thư ø trong nề kinh tếđ
ố i n
: p
n n m
i
a
n
ể
phụ vụ t triể kinh tế
c
phá
n
.
1.1.2.2. Chức năng trung gian thanh toán :

3

TS.Lê Tuyế Hoa (2004), “ n tệ – ngâ hàg”, Đ i họ ngâ hàg, TPHCM , tr. 64 -66
Thị
t
Tiề
n n
ạ c
n n

6

– Nội dung: Trê cơ sở khá h hàg mở tà khoả tiề gư û thanh toá tạ ngâ
n
c
n
i
n n i
n i
n
hàg, thay mặ cho khá h hàg, NHTM trích tiề trê tà khoả trả cho ngư ờ
n
t
c
n
n
n i
n
i
đ ợ hư ở g hoặ nhậ tiề và tàkhoả theo uỷ nhiệ củ khá h hàg.
ư c
n
c
n n o i
n
m a
c
n
– Vai trò:

Đ i vớ khá h hàg:
ố i
c
n
Tạ đ u kiệ thanh toá nhanh chó g và u quả
o iề
n
n
n
hiệ
.
Tạ đ u kiệ thanh toá an toà.
o iề
n
n
n
Đ i vớ NHTM:
ố i
Nâ g cao uy tín củ ngâ hàg thư ơng mạ gó phầ mở rộ g quy môchư ùc
n
a
n n
i p
n
n
nă g trung gian tín dụ g và ng cư ờg nguồ vố cho vay.
n
n
tă
n

n n
Gó phầ tă g thê thu nhậ cho ngâ hàg.
p
n n
m
p
n n
Đ i vớ nề kinh tế
ố i n
:
Thú đ y nhanh quá trình lư u thô g hàg hoá thú đ y tă g trư ở g kinh tế
c ẩ
n
n
,
c ẩ n
n
vì chư ù nă g nà đ đ y nhanh tố đ thanh toá , tố đ luâ chuyể vố trong
c n
y ã ẩ
c ộ
n c ộ n
n n
nề kinh tế
n
.
Tiế giả tiề mặ lư u thô g dẫ đ n tiế kie ä chi phí lư u thô g tiề mặ.
t
m n
t

n
n ế t
m
n
n
t
1.1.2.3. Chức năng trung gian tín dụng :
– Nội dung: NHTM huy đ ng mọ khoả tiề tệ chư a sư û dụ g đ n cá chủ
ộ
i
n n
n ế c
thểkinh tếkhá nhau trong xãhộ đ hình thàh nê quỹcho vay tậ trung.
c
i ể
n
n
p
Trê cơ sở nguồ vố nà, NHTM sư û dụ g đ cho vay đ p ư ù g nhu cầ vố bổ
n
n n y
n ể
á n
u n
sung trong quá trình sả xuấ,kinh doanh, tiê dùg… . củ cá chủ thể
n
t
u n
a c
kinh tế

.
– Vai trò:
Đ i vớ ngư ờđ vay:
ố i
i i
Thõ mã nhu cầ vố tạ thờ thiế trong quá trình sả xuấ kinh doanh
a
n
u n m
i
u
n
t
và u dùg củ cá chủ thể
tiê n
a c
trong nề kinh tế
n
.


7

Tiế kiệ chi phí, thờgian tìm nguồ vố tiệ lợ, chắ chắ và p phá .
t
m
i
n n n i
c
n

hợ
p
Đ i vớ NHTM:
ố i
Tă g cư ờg lợ nhuậ cho ngâ hàg – là sở củ sư ïtồ tạ và t triể
n
n
i
n
n n
cơ
a
n i
phá
n
củ NHTM.
a
Tạ khả nă g tạ tiề củ ngâ hàg thư ơng mạ.
o
n
o n a
n n
i
Đ i vớ nề kinh tế
ố i n
:
Thú đ y tă g trư ở g kinh tế Vì đ đ p ư ù g đ ợ nhu cầ đ duy trì liê
c ẩ n
n
.

ã á n ư c
u ể
n
tụ quá trình tá xuấ xã i.
c
i
t
hộ
Nâ g cao hiệ quả sư û dụ g vố nhờ n dụ g nguồ vố tạ thờ thư ø và
n
u
n
n
tậ
n
n n m
i
a o
quá trình cho vay sinh lờ
i.
1.2. Tổng quan về năng lực cạnh tranh của NHTM:
1.2.1.

Khái niệm về năng lực cạnh tranh của NHTM :

– P.Samuelson cho rằ g “ nh tranh làsư ïđ i đ u giư õ cá doanh nghie ä
n Cạ
ố ầ
a c
p

cạ h tranh vớ nhau đ giàh khá h hàg hoặ thịphầ ”.
n
i
ể n
c
n
c
n
– Mộ ngàh có nă g lư ï cạ h tranh nế có “ ng lư ï duy trì đ ợ lợ nhuậ
t
n
n
c n
u
nă
c
ư c i
n
và phầ trê cá thịtrư ờg trong và
thị
n n c
n
ngoànư ớ ”.
i
c
Vànă g lư ï cạ h tranh củ mộ n gâ hàg làkhả nă g NH đ tạ ra
n
c n
a
t

n n
n
ó o
như õ g sả phẩ vàchấ lư ợ g dị vụđ p ư ù g đ ợ thị hiế củ khá h hàg
n
n
m
t
n
ch
á n ư c
u a
c
n
trong mô trư ờg cạ h tranh nhằ duy trì và t triể như õ g lợ thế mở rộ g
i
n
n
m
phá
n
n
i
và
n
thị phầ , đ t đ ợ lợ nhuậ cao nhấ. Khả nă g cạ h tranh củ cá ngâ hàg
n ạ ư c i
n
t
n

n
a c
n n
sẽđ ợ nâ g cao bở cơ hộ liê kế, hợ tá vớ cá đ i tá trong chuyể giao
ư c n
i
i n t
p c i c ố c
n
cô g nghệ phá triể sả phẩ và
n
,
t
n n
m
khai thá thịtrư ờg.
c
n
1.2.2.

Đặc điểm năng lực cạnh tranh của NHTM:

– Mộ NHTM hoạ đ ng yế ké , khả nă g thanh khoả thấ sẽả h hư ở g
t
t ộ
u m
n
n
p
n

n
đ n thị trư ờg tiề tệ Chính vì vậ , cá NHTM cạ h tranh nh ư ng khô g thể
ế
n
n .
y
c
n
n


8

cạ h tranh bằ g mọ giá sư û dụ g mọ thủ đ n, bấ chấ phá luậ đ thô tính
n
n
i
,
n
i
oạ
t
p
p
t ể n
đ i thủ Nế đ i thủ làcá NHTM khá bị suy yế dẫ đ n sụ đ , thì như õ g
ố .
u ố
c
c

u n ế p ổ
n
hậ quả đ lạ thư ờg là t to lớ , thậ chí dẫ đ n đ vỡluô chính NHTM
u
em i
n
rấ
n
m
n ế ổ
n
nà do tá đ ng dâ chuyề .
y
c ộ
y
n
– Hoạ đ ng kinh doanh củ cá NHTM có liê quan đ n tấ cả cá tổchư ù
t ộ
a c
n
ế t
c
c
kinh tế chính trị - xãhộ , tư øg cá nhâ thô g qua cá hoạ đ ng như huy đ ng
,
i n
n
n
c
t ộ

ộ
tiề gư û tiế kiệ , cho vay , cá loạ hình dị vụtà chính khá ; hơn nư õ , cá
n i t
m
c
i
ch
i
c
a
c
NHTM cũ g đ u mở tà khoả cho nhau đ cùg phụ vụkhá h hàg chung.
n ề
i
n
ể n
c
c
n
Chính vì vậ , nế mộ NHTM bị khó kh ă trong kinh doanh, có nguy cơ đ vỡ
y
u
t
n
ổ ,
thì tấ yế sẽtá đ ng dâ chuyề đ n cá NHTM khá , khô g như õ g thế cá
t u
c ộ
y
n ế c

c
n
n
, c
tổchư ù tà chính phi NH cũ g se õbị “ lâ ”. Bở thế cá NHTM luô cạ h
c i
n
vạ y
i
, c
n n
tranh lẫ nhau đ
n
ểgiàh giậ thị phầ , như ng luô phả hợ tá vớ nhau, nhằ
n
t
n
n
i p c i
m
hư ớ g tớ mộ mô trư ờg làh mạ h đ trá h rủ ro hệthố g.
n
i
t
i
n
n
n ể n
i
n

– Ngâ hàg Trung Ư ơng đ u có sư ïgiá sá chặ chẽhoạ đ ng củ cá
n n
ề
m t
t
t ộ
a c
NHTM đ trá h nguy cơ đ vỡhệ thố g vàđ a ra hệ thố g cả h bá sớ đ
ể n
ổ
n
ư
n
n
o m ể
phòg ngư ø rủ ro. Cho nê , sư ïcạ h tranh trong hệ thố g cá NHTM khô g thể
n
a i
n
n
n
c
n
dẫ đ n là suy yế và n tính lẫ nhau như cá loạ hình kinh doanh khá .
n ế m
u
thô
n
c
i

c
– Hoạ đ ng củ cá NHTM liê quan đ n lư u chuyể tiề tệ khô g chỉ
t ộ
a c
n
ế
n
n ,
n
trong phạ vi mộ nư ớ , mà liê quan đ n nhiề nư ớ đ hỗ trợcho cá hoạ
m
t
c
có n
ế
u
c ể
c
t
đ ng kinh tếđ i ngoạ; do vậ , kinh doanh trong hệ thố g NHTM chị sư ïchi
ộ
ố
i
y
n
u
phố củ nhiề yế tốtrong n ư ớ vàquố tếnhư : mô trư ờg phá luậ , tậ
i a
u u
c

c
i
n
p
t p
quá , cá thô g lệ quố tế đ c biệ lànó chị sư ïchi phố mạ h mẽcủ đ u
n
c
n
c … ặ
t
u
i
n
a iề
kiệ hạtầ g, cơ sở tà chính, trong đ cô g nghệ thô g tin đ ng vai tròcư ï kỳ
n
n
i
ó n
n
ó
c
quan trọ g, có tính chấ quyế đ nh đ i vớ hoạ đ ng kinh doanh củ NH. Bở vì,
n
t
t ị
ố i
t ộ
a

i
mộ NHTM mở ra mộ loạ hình dị vụcung ư ù g cho khá h hàg làđ phả
t
t
i
ch
n
c
n
ã i
chấ nhậ cạ h tranh vớ cá NHTM khá , tuy nhiê , muố ló vư ï dị vụnà
p
n n
i c
c
n
n nh c ch
y


9

đ ợ thư ï hiệ thì đ i hỏ phả đ p ư ù g tố thiể vềđ u kiệ hạtầ g cơ sở tà
ư c
c
n
ò i
i á n
i
u

iề
n
n
i
chính màthiế nó thì khô g thểhoạ đ ng đ ợ. Rõràg là sư ïcạ h tranh củ
u
n
t ộ
ư c
n
,
n
a
cá NHTM loạ hình cạ h tranh bậ cao, đ i hỏ như õ g chuẩ mư ï khắ khe h ơn
c
i
n
c
ò i
n
n
c
t
bấ cư ù loạ hình kinh doanh nà khá .
t
i
o
c
1.2.3.

Đối thủ cạnh tranh của NHTM:

– Tố đ mở rộ g mạ g lư ớ cá chi nhá h, phòg giao dị củ cá NH nộ
c ộ
n
n
i c
n
n
ch a c
i
đ a làkhô g ngư øg đ giàh thị phầ . Cho nê , đ i thủ cạ h tranh trong nư ớ
ị
n
n ể n
n
n ố
n
c
chính là nh tranh trong nộ bộngàh, giư õ cá NH nộ đ a vớ nhau.
cạ
i
n
a c
i ị
i
– Sau khi gia nhậ WTO, chính phủ Việ Nam khẳ g đ nh quan đ m thư ï
p
t
n ị

iể
c
hiệ đ y đ như õ g cam kế đãký Đ u nà tạ đ u kiệ thuậ lợ cho cá
n ầ ủ
n
t
. iề
y o iề
n
n i
c
NHNNg tham gia và thị trư ờg tà chính trong nư ớ . Đ i thủ cạ h tranh ngoà
o
n
i
c ố
n
i
nư ớ chính là c ngâ hàg 100% vố nư ớ ngoà chi nhá h NHNNg, và n
c
cá
n n
n
c
i,
n
ngâ
hàg liê doanh, vă phò g đ i diệ . Hay chính làsư ïcạ h tranh giư õ cá
n
n

n
n
ạ
n
n
a c
NHNNg và õ cá NH nộ đ a vớ nhau.
giư a c
i ị
i
1.2.4.

Thước đo năng lực cạnh tranh :

1.2.4.1. Năng lực tài chính:
Tố đ tă g vố phả trê 10%. Hầ hế cá NHTM phả có tỷ lệ vố tố
c ộ n
n
i n
u t c
i
n i
thiể tư ơng ư ù g vớ tà sả có sinh lờ hoặ cho vay đ i vớ mộ kh á h hàg
u
n
i i n
i,
c
ố i
t

c
n
khô g đ ợ vư ợ quá mộ tỷ lệ nà đ so vớ vố đ u lệ. Đ đ nh giá tiề lư ï
n ư c
t
t
o ó
i n iề
ể á
m c
tà chính củ mộ NHTM ngư ờ ta đ nh giá thô g qua quy môvố chủ sở hư õu
i
a
t
i
á
n
n
lớ hay nhỏ hoặ có thể ng qua quy mô i sả củ NH hoặ cả hai.
n
c
thô
tà n a
c
1.2.4.2. Khả năng sinh lời:
Đ đ nh giá khả nă g sinh lờ củ mộ NHTM, ngư ờ ta thư ờg thô g qua
ể á
n
i a
t

i
n
n
hai chỉ tiê cơ bả là
u
n :
– Tỷ suấ sinh lờtổ g tàsả – ROA (Return on assets):
t
i n
i n


10

ROA = (Lợ nhuâ ròg sau thuế Tổ g tàsả có bình quâ ) x 100%
i
ï n
n
/ n
i n
n
--> Ýnghó mộ đ ng tà sả có tạ ra bao nhiê đ ng lợ nhuậ . Chỉ tiê
a:
t ồ
i n
o
u ồ
i
n
u

nà cho thấ chấ lư ợ g củ cô g tá quả lý tà sả có (tích sả ) – tà sả có
y
y
t
n
a n
c
n
i n
n
i n
sinh lờcàg lớ thì hệsố n càg lớ .
i n
n
trê n
n
– Tỷ suấ sinh lờvố tư ï – ROE (Return on Equity):
t
i n có
ROE = (Lợ nhuâ ròg sau thuế Vố tư ï ) x 100%
i
ï n
n
/
n có
--> Ý ghó mộ đ ng vố chủ sở hư õ tạ ra bao nhiê đ ng lợ nhuậ . Chỉ
n a:
t ồ
n
u o

u ồ
i
n
tiê nà cho thấ hiệ quả hoạ đ ng kinh doanh củ NH, khả nă g sinh lờ trê
u y
y
u
t ộ
a
n
i n
mộ đ ng vố củ NH. Hệsố ng lớ , khả nă g sinh lờtàchính càg lớ .
t ồ
n a
cà
n
n
i i
n
n
1.2.4.3. Chất lượng tín dụng:
Tỷ lệnợ
quá hạ < 5%, thì NH giả rủ ro trong tín dụ g, giả nợ u .
n
m i
n
m
xấ
1.2.4.4. Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu:
Đ đ nh giá khả nă g an toà vố củ NH, tấ cả cá NH (trư øNHNNg)

ể á
n
n n a
t
c
đ u phả duy trì tỷ lệtố thiể giư õ vố tư ï so vớ tổ g tàsả có rủ ro.
ề
i
i
u
a n có
i n
i n
i
– Hệsố toà vố (CAR)= Vố tư ï / Tổ g tàsả có rủ ro >=8%
an
n n
n có
n
i n
i
Theo hiệ ư ớ Basel I đ ợ thõ hiệ giư õ cá NHTW củ 10 quố gia,
p c
ư c
a
p
a c
a
c
mộ NHTM có CAR >= 8% đ ợ coi là có đ an toà.

t
ư c
NH
ộ
n
1.2.4.5. Chỉ tiêu quản trị rủi ro:
– Vố chủ sở hư õ / Tàsả chị rủ ro
n
u
i n u i
– Vố huy đ ng / Vố chủ sở hư õ
n
ộ
n
u
Chỉ tiê nà phả á h tỷ lệvố huy đ ng lớ gấ bao nhiê lầ vố chủ sở
u y
n n
n
ộ
n p
u n n
hư õ , thô g thư ờg khoả g t ư ø đ n 20 lầ vố chủ sở hư õ .
u
n
n
n
15 ế
n n
u

1.2.4.6. Chỉ tiêu bảo đảm khả năng thanh khoản :
Theo quyế đ nh 457/2005/QĐ-NHNN, ngà 19/04/2005, tỷ lệ vềkhả nă g
t ị
y
n
chi trả đ ợ quy đ nh cho tư øg loạ tiề đ ng, vàg vàquy đ nh chung cho tổ g
ư c
ị
n
i n ồ
n
ị
n


11

tà sả “ ” có thểthanh toá ngay so vớ tà sả “ ” phả thanh toá ngay;
i n có
n
i i n nợ
i
n
riê g vềthờ gian đả bả chi trả khô g quy đ nh tư øg ngà mà
n
i
m o
n
ị
n

y
quy đ nh chung
ị
trong thờgian 7 ngà tiế theo và thá g tiế theo:
i
y p
1
n
p
– Tỷ lệ tố thiể 25% giư õ giá trị cá tà sả “ ” có thểthanh toá ngay và
i
u
a
c i n có
n
cá tàsả “ ” sẽ ế hạ thanh toá trong thờgian mộ thá g tiế theo.
c i n nợ đ n n
n
i
t
n
p
– Tỷ lệ tố thiể bằ g 1 giư õ tổ g tà sả “ ” có thểthanh toá ngay trong
i
u n
a n
i n có
n
khoả g thờ gian 7 ngà là việ tiế theo vàtổ g tà sả “ ” sẽđ n hạ
n

i
y m
c p
n
i n nợ
ế n
thanh toá trong khoả g thờgian 7 ngà là việ tiế theo.
n
n
i
y m
c p
1.2.5.

Các tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh của NHTM :

Đ đ nh giá nă g lư ï cạ h tranh củ mộ do anh nghiệ , yế tốquan trọ g
ể á
n
c n
a
t
p
u
n
nhấ là t lư ợ g sả phẩ vàgiá thàh sả phẩ . Đ i vớ NHTM, sả phẩ
t chấ n
n
m
n

n
m ố i
n
m
củ NHTM là n phẩ dị vụtà chính, có như õ g yế tốcấ thàh riê g. Do
a
sả
m ch
i
n
u
u
n
n
đ , đ nh giá nă g lư ï cạ h tranh củ NHTM dư ï và cá phư ơng diệ sau:
ó á
n
c n
a
a o c
n
1.2.5.1. Năng lực tài chính:
Nă g lư ï tà chính NHTM rấ quan trọ g, là n đ đ phá triể thị trư ờg
n
c i
t
n
tiề ề ể t
n
n

tiề tệ ngâ hàg là t ló vư ï tà chính rấ nhạ cả , vố lớ là tă g sư ù
n ,
n n
mộ nh c i
t
y m
n n m n
c
mạ h cạ h tranh. Đ mở rộ g mạ g lư ớ phá triể chi nhá h hay phòg giao
n
n
ể
n
n
i
t
n
n
n
dị củ mỗ NH, hay đ u tư cơ sở hạtầ g, thiế bị cô g nghệ thô g tin phả có
ch a
i
ầ
n
t , n
n
i
tiề lư ï tàchính mạ h, mộ tỷ lệvố tố thiể tư ơng ư ù g vớ tàsả co ù sinh lờ
m c i
n

t
n i
u
n
i i n
i.
Tiề lư ï tà chính mạ h bao gồ : quy môtổ g tà sả (tà sả n ợ, tà sả có ,
m c i
n
m
n
i n i n
i n )
vố tư ïcó cá chỉ sốphả á h khả nă g sinh lợ, hệ sốan toà vố , khả nă g
n
, c
n n
n
i
n n
n
thanh khoả .... Trong bố cả h hộ nhậ , mộ NHTM có khả nă g cạ h tranh cao
n
i n
i
p
t
n
n
khi kiể soá tố quy môvố củ mình sẽlà cho nă g lư ï tà chính trở nê

m
t t
n a
m
n
c i
n
làh mạ h. Nă g lư ï tà chính củ NH có đ mạ h sẽkhẳ g đ nh vị thếcủ NH
n
n
n
c i
a
ủ n
n ị
a
trê thị trư ờg tà chính, làchỗ dư ï, la øniề tin vư õ g chắ nhằ tă g thê uy
n
n
i
a
m
n
c
m n
m
tín đ i vớ khá h hàg.
ố i
c
n

12

1.2.5.2. Công nghệ thông tin:
Việ Nam đ
t
ang trê đ ờg phá triể vớ xu hư ớ g toà cầ hoá cô g nghệ
n ư n
t
n i
n
n u
, n
thô g tin làphư ơng tiệ vàlàcô g cụhỗ trợđ c lư ï cho mỗi ló vư ï. Thị
n
n
n
ắ c
nh c
trư ờg ngà càg cạ h tranh gay gắ, khá h hàg đ i hỏ ngà càg cao vềchấ
n
y n
n
t
c
n ò i
y n
t
lư ợ g, dị vụ tiệ ích, cô g nghệ thô g tin giú cho hoạ đ ng kinh doanh

n
ch ,
n
n
n
p
t ộ
NHTM thuậ lợ vànhanh chó g hơn khi giả quyế hàg lo ạ nhu cầ khá h
n i
n
i
t n
t
u
c
hàg mộ cá h chính xá trình đ ư ù g dụ g cô g nghệ thô g tin hiệ đ i xư û lý
n
t c
c
ộ n
n
n
n
n ạ
nhanh, thao tá đ giả .
c ơn
n
1.2.5.3. Các chiến lược kinh doanh:
Chiế lư ợ kinh doanh rấ quan trọ g trong hoạ đ ng kinh doanh hiệ quả
n

c
t
n
t ộ
u
củ ngâ hàg. Mộ NH có thểphá triể thê thị phầ hay bị thu hẹ thị phầ
a
n n
t
t
n
m
n
p
n
tuỳthuộ và chiế lư ợ cạ h tranh hiệ quả Hiệ nay , cá NH mớ thàh lậ
c o
n
c n
u
.
n
c
i
n
p
ngà càg nhiề vì vậ mộ NH muố tồ tạ trong thị trư ờg thì cầ ph ả có
y n
u
y

t
n n i
n
n
i
như õ g chiế lư ợ thiế thư ï, cụ cho tư øg nă , tư øg kỳ
n
n
c
t
c
thể
n
m n
như chiế lư ợ thu hú
n
c
t
khá h hàg, chiế lư ợ marketing...Vì làmộ loạ hình kinh doanh dị vụđ c
c
n
n
c
t
i
ch
ặ
trư ng nê sư ïthu hú nhiề khá h hàg là n thiế. Vì thế cá chính sá h, chiế
n
t

u
c
n
cầ
t
, c
c
n
lư ợ cầ phả đ sâ và tư øg khá h hàg, tạ niề tin cho khá h hàg và
c n
i i u o n
c
n
o
m
c
n
mang
lạ hiệ quả cho hoạ đ ng kinh doanh củ NH.
i
u
t ộ
a
1.2.5.4. Nguồn nhân lực :
Mộ doanh nghiệ hoạ đ ng hiệ quả nhờvà nă g lư ï tà chính, cô g
t
p
t ộ
u
o n

c i
n
nghệ thô g tin hiệ đ i, chiế lư ợ kinh doanh hiệ quả thì yế tốquả trị là
n
n ạ
n
c
u
,
u
n
đ u khô g thểthiế đ vậ hàh cơ cấ tổchư ù , bộ má hoạ đ ng. Nhàlã h
iề
n
u ể n n
u
c
y
t ộ
n
đ o giỏ sẽđ nh hư ớ g cho hoạ đ ng kinh doanh ngà càg đ lê , nhâ viê có
ạ
i
ị
n
t ộ
y n i n
n
n
tá phong chuyê nghiệ giú cho mố quan hệ giư õ NH và ch hàg lâ bề

c
n
p
p
i
a
khá
n
u n
hơn. Lư ợ g khá h hàg càg dồ dà, khả nă g sinh lờ củ NH ngà càg cao.
n
c
n
n
i o
n
i
a
y n


13

Vì thế cầ phả có như õ g chiế lư ợ, sá h lư ợ nhằ thu hú nhâ tà có chế ộ
, n
i
n
n
c
c

c
m
t
n i,
đ
đ i ngộ phú lợ thì mớ có thể hú nhâ lư ï phụ vụ u dàcho chính NH.
ã
,
c i
i
thu t
n c
c
lâ i
1.2.5.5. Thương hiệu :
Mộ thư ơng hiệ mạ h là t thư ơng hiệ mà thểtạ đ ợ sư ïthích thú
t
u
n
mộ
u
nó
o ư c
cho khách hàg mụ tiê , là cho họcó xu h ư ớ g tiê dùg vàtiế tụ tiê
n
c u m
n
u n
p c u
dùg nó Khi mộ thư ơng hiệ nhậ đ ợ lòg đ mêcủ khá h hàg mụ tiê

n
.
t
u
n ư c n am
a
c
n
c u
thì đ là sở cho sư ï nh cô g củ thư ơng hiệ .
ó cơ
thà
n
a
u
Thư ơng hiệ làmộ tà sả vôhình, bở nó có khả nă g tá đ ng đ n thá
u
t i n
i
n
c ộ
ế
i
đ hàh vi củ ngư ờ tiê dùg. Giá trị củ thư ơng hiệ mang lạ lợ nhuậ cho
ộ n
a
i u n
a
u
i i

n
NH trong tư ơng lai. Thư ơng hiệu tạ ra lợ thế nh tranh , giú NH thuậ lợ hơn
o
i
cạ
p
n i
khi tìm vàphá triể thị trư ờg mớ . Nó làphư ơng tiệ ghi nhậ , bả vệ vàthể
t
n
n
i
n
n
o
hiệ thàh quả củ NH, vàđ lạ sư ïổ đ nh vàphá triể thị phầ , nâ g cao
n
n
a
em i
n ị
t
n
n
n
lợ thế nh tranh, tạ ra danh tiế g và i nhuậ .
i
cạ
o
n

lợ
n
1.2.5.6. Chất lượng, dịch vụ và sản phẩm :
Cá NH đ u kinh doanh mộ loạ sả phẩ như nhau là n phẩ tàchính,
c
ề
t
i n
m
sả
m i
như ng có cá đ c trư ng riê g; đ dạ g hoá cá sả phẩ , dị vụ càg nhiề
c ặ
n
a n
c n
m ch , n
u
chư ơng trình khuyế mã làthu hú đ ng đ o khá h hàg, chấ lư ợ g làtá
n
i
t ô ả
c
n
t
n
c
phong chuyê nghiệ , luô vui vẻ phụ vụâ cầ , và vấ nhiệ tình mang lạ
n
p

n
,
c
n n
tư
n
t
i
như õ g tiệ ích, nhanh chó g và
n
n
n
chính xá giú khá h hàg hàlòg vềsả phẩ
c
p
c
n
i n
n
m
mà đ
họ ang sư û dụ g.
n
1.2.5.7. Quản lý rủi ro ngân hàng:
Việ mở cư û thị trư ờg tà chính sẽlà tă g rủ ro về tỷ giá rủ ro về
c
a
n
i
m n

i
, i
thanh khoả , và ặ biệ là u tố ã suấ giư õ thị trư ờg trong nư ớ và c tế
n
đc
t yế l i
t
a
n
c
quố .
NHTM đ m nhậ vai trò ch má củ nề kinh tế ư ợ lư u thô g liê tụ, nê
ả
n
mạ
u a n
đ c
n
n c
n
quả trị rủ ro là t yế . Như ng thủ tụ rư ờ rà quy đ nh khó khă , chính sá h
n
i
tấ u
c
m ,
ị
n
c

14

thắ chặ là ả h hư ở g đ n hoạ đ ng kinh doanh củ NH, vàlà mấ nhiề
t
t m n
n ế
t ộ
a
m
t
u
thờgian củ khá h hàg sẽ nh hư ở g đ n hoạ đ ä g kinh doanh củ NH.
i
a
c
n
ả
n ế
t on
a
1.3. Cạnh tranh trong nền kinh tế thị trường :
1.3.1.

Kinh tế thị trường 4:

– Kinh tếhàg hoá làmộ kiể tổchư ù kinh tế– xãhộ , màtrong đ sả
n
t
u

c
i
ó n
phẩ sả xuấ ra đ trao đ i, đ bá trê thị trư ờg.
m n
t
ể
ổ ể n n
n
– Kinh tếthị trư ờg là
n
trình đ phá triể cao củ kinh tếhàg hoá trong đ
ộ
t
n
a
n
,
ó
toà bộcá yế tố đ u và” và đ u ra” củ sả xuấ đ u thô g qua thịtrư ờg.
n
c u “ ầ o
“ ầ
a n
t ề
n
n
Kinh tếhàg hoá phá triể qua ba giai đ n tư ơng ư ù g vớ ba giai đ n
n
t

n
oạ
n
i
oạ
phát triể củ lư ï lư ợ g sả xuấ là Kinh tếhàg hoá giả đ kinh tếthị
n a c
n
n
t :
n
n ơn,
trư ờg tư ïdo và
n
kinh tếthị trư ờg hiệ đ i. Kinh tếthị trư ờg chính là n kinh
n
n ạ
n
nề
tế ng hoá vậ đ ng theo cơ chế trư ờg.
hà
n ộ
thị
n
1.3.2.

Đặc trưng cơ bản của kinh tế thị trường:

– Cá chủ thểkinh tếcó tính đ c lậ , có quyề tư ïchủ trong sả xuấ kinh
c

ộ p
n
n
t
doanh.
– Giá cả do thị trư ờg quyế đ nh, hệ thố g thị trư ờg đ ợ phá triể đ y đ
n
t ị
n
n ư c
t
n ầ ủ
và có tá dụ g là cơ sở cho việ phâ ph ố cá nguồ lư ï kinh tếvà trong
nó
c n
m
c
n
i c
n c
o
cá ngàh, cá ló vư ï củ nề kinh tế
c
n
c nh c a n
.
– Nề kinh tế n đ ng theo như õ g quy luậ vố có củ kinh tế trư ờg như
n
vậ ộ
n

t n
a
thị
n
quy luậ giá trị quy luậ cung cầ , quy luậ cạ h tranh... Sư ï c đ ng củ cá quy
t
,
t
u
t n
tá ộ
a c
luậ đ hình thàh cơ chế ï iề tiế củ nề kinh tế
t ó
n
tư đ u t a n
.
– Nế là n kinh tế trư ờg hiệ đ i thì cò có sư ï iề tiế vó mô a Nhà
u nề
thị
n
n ạ
n
đ u t
củ
nư ớ thô g qua phá luậ kinh tế kế ch hoá cá chính sá h kinh tế
c
n
p
t

,
hoạ
c
c
.

4

NXB thốg kê
n
(2007), “Kinh tế
chính trịMá - Lê in”, tr.296-299
c
n


15

Môhình kinh tếcủ Việ Nam lànề kinh tếnhiề thàh phầ , vậ đ ng
a
t
n
u
n
n
n ộ
theo cơ chế trư ờg có sư ïquả lý củ Nhà ớ , đ nh hư ớ g xãhộ chủ nghó
thị
n
n

a
nư c ị
n
i
a.
Vì vậ , cơ chếthị trư ờg là chếtư ïđ u chỉnh nề kinh tếhàg hoa ù do sư ïtá
y
n
cơ
iề
n
n
,
c
đ ng củ cá quy luậ kinh tếkhá h quan củ thị trư ờg, nhằ giả quyế cá
ộ
a c
t
c
a
n
m
i
t c
vấ đ cơ bả củ nề kinh tế sả xuấ cá gì, cho ai và
n ề
n a n
: n
t i
như thế o.

nà
1.3.3.

Phân biệt các loại thị trường:

1.3.3.1. Thị trường cạnh tranh hoàn hả o:5
– Thị trư ờg cạ h tranh hoà hả đ i hỏ có nhiề ngư ờ mua và
n
n
n o ò i
u
i
nhiề ngư ờ
u
i
bá , mà i ngư ờtrong số hàh đ ng đ c lậ vớ tấ cả như õ g ngư øi khá .
n
mỗ
i
họ n ộ
ộ p i t
n
ơ
c
– Sốngư ờ bá vàngư ờ mua đ ợ gọ lànhiề , khi như õ g giao dị bình
i n
i
ư c i
u
n

ch
thư ờg củ mộ ngư ờ mua hoặ mộ ngư ờ bá khô g ả h hư ở g gì đ n giá mà
n
a
t
i
c
t
i n
n n
n
ế
ở đ cá giao dị đ ợ thư ï hiệ .
ó c
ch ư c
c
n
– Tấ cả cá đ vị hàg hoá trao đ i đ ợ coi là ng nhau. Bở vậ ngư ờ
t
c ơn
n
ổ ư c
giố
i y
i
mua khô g bao giờ i quan tâ đ n việ họ
n
phả
m ế
c

mua cá đ vịđ củ ai.
c ơn
ó a
– Tấ cả ngư ờ mua vàngư ờ bá đ u có hiể biế đ y đ về cá thô g tin
t
i
i n ề
u
t ầ ủ
c
n
liê quan đ n việ trao dổ. Thị trư ờg cạ h tranh hoà hả đ i hỏ ngư ờ mua
n
ế
c
i
n
n
n o ò i
i
vàngư øi bá đ u có liê hệ v ớ tấ cả như õ g ngư ờ trao đ i tiề nă g, biế tấ
ơ
n ề
n
i t
n
i
ổ m n
t t
cả đ c trư ng củ cá mặ hàg trao đ i; biế giá ngư ờ bá đ i và ngư ờ mua

ặ
a c
t n
ổ
t
i n ò giá
i
trả Sư ï ng tin giư õ họ liê tụ.
.
thô
a
là n c
– Khô g có gì cả trở việ gia nhậ vàrú khỏi thị trư ờg. Thị trư ờg cạ h
n
n
c
p
t
n
n
n
tranh hoà hả ở mỗ thờ đ m, mỗ ngư ờ đ u phả đ ợ tư ïdo trở thàh ngư ờ
n o
i
i iể
i
i ề
i ư c
n
i

mua hoặ ngư ờ bá , đ ợ tư ïdo gia nhậ thị trư ờg và ư ợ trao đ i ở cùg mộ
c
i n ư c
p
n
đ c
ổ
n
t
mư ù giá như như õ g ngư ờ trao đ i hiệ hàh. Tư ơng tư ï nó đ i hỏ khô g có trở
c
n
i
ổ
n n
,
ò i
n

5

NXB giá dụ (1997), “
o c
Kinh tế c”, Hà i, tr. 164
họ
Nộ


16

ngạ nà ngă khô g cho mộ ngư ờ nà đ thô khô g phả làngư ờ mua hoặ
i o
n
n
t
i o ó i
n
i
i
c
ngư ờbá trong thịtrư ờg vàkhô g phả vì thếmà i rú khỏ thịtrư ờg.
i n
n
n
i
phả t
i
n
1.3.3.2. Thị trường cạnh tranh không hoàn hảo :6
* Cạnh tranh độc quyền:
Có nhiề ngàh, trong đ cá doanh nghiệ tạ ra như õ g sả phẩ khá
u
n
ó c
p o
n
n
m
c
nhau. Vì lý do nà hoặ lý do khá , ngư ờtiê dùg coi mặ hàg củ mỗ doanh

y
c
c
i u n
t n
a
i
nghiệ khá vớ củ cá doanh nghiệ khá . Sư ïkhá nhau củ sả phẩ làdo
p
c i a c
p
c
c
a n
m
ngư ờ tiê dùg nghó ra, có thểđ ng hoặ khô g đ ng. Do đ , mộ sốngư ờ tiê
i u n
ú
c
n ú
ó
t
i u
dùg sẽ giá cao hơn cho sả phẩ mà
n
trả
n
m
mình thích.
Thịtrư ờg cạ h tranh đ c quyề có hai đ c trư ng then chố:

n
n
ộ
n
ặ
t
– Cá doanh nghiệ cạ h tranh vớ nhau bằ g việ bá sả phẩ phâ biệ ;
c
p n
i
n
c n n
m
n
t
cá sả phẩ nà có thểthay thếcho nhau ở mư ù đ cao, như ng khô g phả là
c n
m y
c ộ
n
i
thay thế n hả .
hoà o
– Có sư ï ï gia nhậ và t khỏ . Doa nh nghiệ mớ gia nhậ thị trư ờg vớ
tư do
p
rú
i
p
i

p
n
i
cá doanh nghiệ củ mình tư ơng đ i dễ dàg vàcá doanh nghiệ ở trong
c
p a
ố
n
c
p
ngàh rờbỏ cũ g tư ơng đ i dễnế cá sả phẩ củ họ nê khô g có lã.
n
i
n
ố
u c n
m a
trở n
n
i
* Thị trường độc quyền tập đoàn :
Trong thị trư ờg đ c quyề tậ đ n, sả phẩ có thểgiố g nhau hoặ
n ộ
n p oà
n
m
n
c
khá nhau, chỉ có mộ sốdoanh nghiệ sả xuấ toà bộ hay hầ hế tổ g sả
c

t
p n
t
n
u t n
n
lư ợ g. Cá doanh nghiệ đ u thu đ ợ lợ nhuậ đ ng kểtrong dà hạ , vì có
n
c
p ề
ư c i
n á
i n
cá hàg rà gia nhậ là cho cá doanh nghiệ mớ khô g thểhoặ khó mà
c n
o
p m
c
p
i
n
c
gia nhậ đ ợ và thị trư ờg.
p ư c o
n
Quả lý mộ doanh nghiệ đ c quyề tậ đ n là t phư ù tạ vì cá quyế
n
t
p ộ
n p oà rấ

c p
c
t
đ nh vềgiá sả lư ợ g, quả g cá va ø ầ tư , bao gồ nhiề câ nhắ chiế lư ợ
ị
, n
n
n
o
đu
m
u n
c
n
c

6

NXB giá dụ (1997), “Kinh tế c ”, Hà i , tr. 190-200.
o c
họ
Nộ


17

quan trọ g. Vì chỉ có mộ sốdoan h nghiệ cạ h tranh vớ nhau, nê mỗ doanh
n
t
p n

i
n
i
nghiệ phả câ nhắ cẩ thậ xem cá hàh đ ng củ mình sẽả h hư ở g như
p
i n
c n
n
c n ộ
a
n
n
thếnà. Khi ra quyế đ nh, m ỗ doanh nghiệ phả câ nhắ phả ư ù g củ cá
o
t ị
i
p
i n
c
n n
a c
đ i thủ biế rằ g cá đố thủ nà cũ g câ nhắ phả ư ù g củ doanh nghiệ đ i
ố ,
t n
c i
y n
n
c
n n
a

p ố
vớ cá quyế đ nh củ họ Hơn nư õ , cá quyế đ nh, cá phả ư ù g đ i vớ các
i c
t ị
a .
a
c
t ị
c
n n ố i
phả ư ù g luô biế đ ng theo thờ gian. Khi như õ g ngư ờ quả lý củ cá doanh
n n
n
n ộ
i
n
i
n
a c
nghiệ đ nh giá cá kế quả tiề nă g củ cá quyế đ nh củ mình, họ i giả
p á
c t
m n
a c
t ị
a
phả
đ nh rằ g cá đ i thủ cũ g là õ g ngư ờhợ lý và ng minh như họ Ho ï i
ị
n

c ố
n
như n
i p
thô
.
phả
đ t mình và vịtrí củ cá đ i thủ và n nhắ xem sẽphả ư ù g như thế o.
ặ
o
a c ố
câ
c
n n
nà
1.3.4.

Cạnh tranh trong nền kinh tế thị trường:

Cạ h tranh trong ló vư ï kinh tếlàmộ cuộ đ về giá cuộ chiế về
n
nh c
t
c ua
,
c
n
quả g cá , giớ thiệ sả phẩ vàtă g cư ờg phụ vụkhá h hàg. Cuộ tranh
n
o

i
u n
m
n
n
c
c
n
c
đ xả ra bở do mộ hoặ nhiề đ i thủ hoặ cả thấ bị chè é hoặ có cơ
ua y
i
t
c
u ố
c m
y
n p
c
hộ đ cả thiệ vị trí. Khi mộ doanh nghiệ có mộ bư ớ đ mớ thì sẽtạ ra
i ể i
n
t
p
t
c i
i
o
như õ g hiệ ư ù g rõràg đ i vớ như õ g đ i thủ củ nó vành ư thếcó thểkích
n

u n
n ố i
n ố
a
thích sư ï đ a hoặ như õ g cố ng chố g trả lạ, nó mộ cá h khá là õ cá
trả ũ
c
n
gắ
n
i
i
t c
c giư a c
đ i thủ luô có sư ïphụthuộ lẫ nhau khô g thểtrá h khỏ , ngoà á lư ï tư ø c
ố
n
c n
n
n
i
i p c cá
đ i thủ hiệ tạ, doanh nghiệ cò phả chị 4 á lư ï khá , đ là nguy cơ nhậ
ố
n i
p n
i
u
p c
c ó :

p
cuộ củ cá đ i thủ mớ ; mố đ doạcủ cá sả phẩ thay thế quyề lư ï củ
c a c ố
i
i e
a c n
m
;
n c a
ngư ờ mua; quyề lư ï củ ngư ờ cung cấ . Nh ư vậ , đ đ t đ ợ thắ g lợ trong
i
n c a
i
p
y ể ạ ư c
n
i
cạ h tranh, cá doanh nghiệ cầ phả đ nh giá chọ đ ng chiế lư ợ đ tạ lợ
n
c
p n
i á
,
n ú
n
c ể o i
thế khẳ g đ nh vịtrí củ mình.
,
n ị
a

1.4. Kinh nghiệm nâng cao năng lực cạnh tranh của NHTM ở châu Á và bài
học kinh nghiệm cho NHTM Việt Nam :
1.4.1.

Trung Quốc :


18

Sau khi gia nhậ WTO, Trung Quố có 5 nă đ chuyể đ i và
p
c
m ể
n ổ Chính phủ
Trung Quố cam kế lộ trình phá triể NH. Trung Quố có tỉ lệ dâ sốcao nhấ
c
t
t
n
c
n
t
trê thếgiớ , khoả g 1,3 tỷ dâ , trong đ mộ nư û dâ sốsư û dụ g tà khoả
n
i
n
n
ó
t a n
n

i
n
thanh toá qua NH. Cuố nă 2000, nề kinh tếTrung Quố tă g trư ở g mạ h,
n
i m
n
c n
n
n
tỉ lệ tín dụ g/GDP là117%, làtỉ lệ cao nhấ trê thếgiớ , cá NHTM quố
n
t
n
i
c
c
doanh chiế khoả g 70% thị phầ , và t triể mạ h vền gâ hàg bá lẻ Đ
m
n
n
phá
n
n
n n
n . ể
tă g khả nă g cạ h tranh, Trung Quố tậ trung và cả cá h hệthố g tà chính,
n
n
n
c p

o i c
n
i
ngâ hàg:
n n
– Nhậ thư ù đ ợ cuộ khủ g hoả g tà chính ở Đ ng Á Trung Quố đ a ra
n
c ư c
c
n
n
i
ô
,
c ư
mộ số i cá h khu vư ï ngâ hàg.
t cả c
c
n n
– Tă g cư ờg vố đ u lệ Nă 1998, BộTàchính đ phá hàh 270 tỉ RMB
n
n
n iề .
m
i
ã t n
trá phiế đ c biệ đ tă g cư ờg vố cho như õ g NH lớ đ nâ g tỉ lệ an toà
i
u ặ
t ể n

n
n
n
n ể n
n
vố tố thiể trung bình tư ø
n i
u
4,4% lê 8% đ ng theo Luậ Ngâ hàg Thư ơng mạ.
n
ú
t
n n
i
– Vềmặ chính sá h: thàh lậ cá cô g ty quả lý tà sả (AMCs) đ xư û lý
t
c
n
p c n
n
i n
ể
nợxấ củ cá NHTM lớ . Cá cô g ty nà xư û lý nợxấ bằ g nhiề cá h như
u a c
n
c n
y
u n
u c
bá tà sả vàchuyể nợthàh cổphầ . Khi màcá thị trư ờg vố ở Trung

n i n
n
n
n
c
n
n
Quố vẫ cò sơ khai và hư ớ g cả cá h sở hư õ ở cá NHTM lớ vẫ chư a rõ
c n n
xu
n
i c
u
c
n n
ràg, tỉ lệ thu hồ nợxấ rấ thấ vàviệ bá nợgặ nhiề khó khă . Thá g
n
i
u t
p
c n
p
u
n
n
5/2000, Chính phủ Trung Quố đãcó quyế đ nh cho phé cá AMCs nà bá tà
c
t ị
p c
y n i

sả khô g sinh lờ và phầ đ đ ợ hoá đ i tư ø c khoả nợcủ cô g ty cho
n
n
i
cổ n ã ư c
n ổ cá
n
a n
cá cô g ty nư ớ ngoà Mặ dùđ y làmộ sư ïthay đ i lớ về mặ chính sá h
c n
c
i.
c
â
t
ổ n
t
c
như ng cá giao dị lớ vẫ chư a xả ra đ n thờđ m đ .
c
ch n n
y
ế
i iể ó
– Sư ï m sá tàchính cá NH cũ g đ đ ợ củ g cố có cá biệ phá kiể
giá
t i
c
n ã ư c n
,

c
n
p
m
soá vố chặ chẽ Cuố nă 1998 Trung Quố đ đ a ra cá tiê chuẩ kếtoá
t n
t
.
i m
c ã ư
c u
n
n
quố tế cá ngâ ha øg, mặ dù thố g nà chư a đ ợ á dụ g rộ g rã.
c cho c
n n
c
hệ n
y
ư c p n
n
i


19

– Cả cá h lã suấ nhằ đ a cá mư ù lã suấ vềsá vớ cung cầ thị trư ờg
i c
i
t

m ư
c
c i
t
t i
u
n
đ tă g khả nă g cạ h tranh và ng cao chấ lư ợ g tà sả củ cá ngâ hàg.
ể n
n
n
nâ
t
n
i n a c
n n
PBOC (Ngâ hàg Trung ư ơng Trung Quố) đ tư ïdo hoá lã suấ thị trư ờg liê
n n
c ã
i
t
n
n
ngâ hàg. Cá NHTM đ đ ợ phé đ u chỉnh lã suấ cho vay trê dư ớ 10%
n n
c
ã ư c
p iề
i
t

n
i
vàtrê 30% đ i vớ cá khoả vay cho cá cô g ty nhỏ Thá g 9/2000, PBOC
n
ố i c
n
c n
.
n
lê kếhoạh 3 nă đ tư ï hoá lã suấ. Cá hạ chế ố vớ việ cho vay bằ g
n
c
m ể do
i
t
c n
đi i
c
n
ngoạ tệđ đ ợ loạ bỏ ngay lậ tư ù và lệtiề gư û ngoạ tệđ tă g lê . Theo
i
ã ư c
i
p c
tỉ
n i
i
ã n
n
kếhoạh bư ớ tiế theo làtư ïdo hoá lã suấ cho vay bằ g bả tệ Sư ïnớ lỏ g

c
c p
i
t
n
n .
i n
cá hạ chế lã suấ tiề gư û bằ g bả tệlà ớ cuố cùg.
c n
về i
t n i n
n
bư c
i n
– Chuyể đ i cơ cấ sở hư õ củ cá NHTM lớ . Cổphầ hoá cá ngâ hàg
n ổ
u
u a c
n
n
c
n n
quố doanh nà đ nâ g cao hiệ quả vànă g lư ï cạ h tranh trong khu vư ï
c
y ể n
u
n
c n
c
ngâ hàg. PBOC đ

n n
ang khuyế khích cá NHTM lớ bá cổphiế trê thị
n
c
n n
u
n
trư ờg trong và
n
ngoà nư ớ , coi như mộ cá h đ tă g vố và ng cao nă g lư ï
i
c
t c ể n
n
nâ
n
c
quả lý
n .
– Chiế lư ợ trung hạ củ Trung Quố làphá triể c á thểchếtà chính
n
c
n a
c
t
n
c
i
làh mạ h khô g bị tổ thư ơng bở là só g cạ h tranh nư ớ ngoà và t triể
n

n
n
n
i n n
n
c
i
phá
n
thịtrư ờg liê ngâ hàg tạ đ u kiệ cho tư ï hoá lã suấ và n lý rủ ro.
n
n
n n
o iề
n
do
i
t
quả
i
1.4.2.

Hàn Quốc:

– Trong ló vư ï tà chính – ngâ hàg, cả cá h củ Chính phủ Hà Quố
nh c i
n n
i c
a
n

c
nhằ khuyế khích tậ trung nguồ lư ï cho phá triể hàg xuấ khẩ . Và
m
n
p
n c
t
n n
t
u
o
như õ g nă 60, chính phủ quố hư õ hoá toà bộNHTM và n khai á dụ g hệ
n
m
c u
n
triể
p n
thố g đ m bả củ chính phủ đ i vớ cá khoả vay nư ớ ngoà Nă 1993,
n ả
o a
ố i c
n
c
i.
m
chính phủ Hà Quố đ tiế hàh cả cá h hệ thố g tà chính theo hư ớ g tư ïdo
n
c ã n n
i c

n
i
n
hoá tà chính theo hư ớ g hộ nhậ quố tếkhi như õ g chính sá h trư ớ đ khô g
i
n
i
p
c
n
c
c ó
n
hiệ quả
u
.


20

– Nă 1999, Hà Quố bã bỏ luậ quả lý thị trư ờg ngoạ hố, thay thế
m
n
c i
t
n
n
i i
bằ g luậ giao dị thị trư ờg ngoạ hố, xó bỏ như õ g hạ chếvềgiao dị thị
n

t
ch
n
i i
a
n
n
ch
trư ờg ngoạ hố vàgiao dị trong nư ớ bằ g ngoạ tệ đ i vớ cá tổchư ù tà
n
i i
ch
c n
i
ố i c
c i
chính và
kinh doanh.
– Tiế hàh tư nhâ hoá cá NHTM quố doanh, đ u kiệ kinh doanh của
n n
n
c
c
iề
n
cá NH cũ g đ ợ nớ lỏ g, tư ïdo phá triể sả phẩ mớ , đ ợ kinh doanh
c
n ö c i n
t
n n

m
i ö c
chö ù g khoaù ...
n
n
– Luậ NH Hà Quố sư û đ i thá g 12/1994 nhằ đ m bả tính đ c lậ cho
t
n
c a ổ n
m ả
o
ộ p
cá NH, cả thiệ cơ cấ sở hư õ củ NH, hình thàh cá tậ đoà tàchính.
c
i
n
u
u a
n
c p
n i
– Sau cuộ khủ g hoả g tà chính 1997, chính phủ H à Quố đ sá nhậ ,
c
n
n
i
n
c ã p
p
giả thểcá NH yế ké , cơ cấ lạ khu vư ï tà chính, tă cư ờg kiể soá tà

i
c
u m
u i
c i
ng
n
m
t i
chính.
1.4.3.

Bài học kinh nghiệm cho NHTM ở Việt Nam:

Qua sư ïcả cá h và t đ ng củ cá NH ở Trung Quố và n Quố. NH
i c
hoạ ộ
a c
c
Hà
c
Việ Nam có thể t ra mộ số
t
rú
t kinh nghiệ đ là
m ó :
Bài học thứ nhất: Do khô g bị ả h hư ở g củ cuộ khủ g hoả g tà chính
n
n
n

a
c
n
n
i
nă 1997, Việ Nam đ có như õ g chiế lư ợ chủ đ ng vàthậ trọ g khi hộ
m
t
ã
n
n
c
ộ
n
n
i
nhậ khô g đ cho cá yế tốđ u cơ tá đ ng gâ đ vỡthị trư ờg. Chính phủ
p
n ể
c u
ầ
c ộ
y ỗ
n
đ chủ đ ng vàthậ trọ g trong chính sá h tiề tệ vàđ u hàh hoạ đ ng NH
ã
ộ
n n
c
n

iề
n
t ộ
trá h suy thoá vàkhủ g hoả g tà chính đ quả trị NHTM, kiể soá thị
n
i
n
n
i
ể
n
m
t
trư ờg tiề tệ thị trư ờg chư ù g khoá , đ
n
n ,
n
n
n ểcó đ nă g lư ï tà chính nâ g cao
ủ n
c i
n
nă g lư ï cạ h tranh khi hộ nhậ quố tế i cá đ i thủ cạ h tranh.
n
c n
i
p
c vớ c ố
n
Bài học thứ hai:

– Sá nhậ cá NH nhỏ vớ nhau hay giư õ cá NH vớ cá tổchư ù phi NH đ
p
p c
i
a c
i c
c
ể
trở thàh như õ g NH, như õ g tậ đ n tà chính lớ . Đ ng thờ mở rộ g quy mô
n
n
n
p oà i
n ồ
i
n
Nh nhằ đ p ư ù g nhu cầ quy mô n ngà càg tă g củ cá doanh nghiệ .
m á n
u
voá
y n
n
a c
p


21

– Tư ïdo hoá lã suấ, lã suấ đ ợ đ nh đ t dư ï và cung cầ vố trê thị
i

t i
t ư c ị
oạ a o
u n
n
trư ờg.
n
– Nă g lư ï tà chính củ cá ngâ hàg nộ đ a cò rấ non yế , cá nga â
n
c i
a c
n n
i ị
n t
u
c
n
hàg nộ đ a đ tă g vố đ u lệ nhằ nâ g cao khả nă g cạ h tranh, giả rủ
n
i ị ã n
n iề
m n
n
n
m i
ro, nâ g cao tiề lư ï tàchính, phá triể cô g nghệthô g tin.
n
m c i
t
n n

n
– Cá NHTM CP liê minh vớ cá NHNNg đ bá lạ cổphầ , họ hỏ kinh
c
n
i c
ể n i
n
c i
nghiệ quả lý quả trịNH, ư ù g dụ g cô g nghệtiê tíế .
m
n ,
n
n
n
n
n n
– Phá triể dị vụ bá lẻ
t
n ch
NH n .
– Cá ngâ hàg nộ đ a liê tụ tìm cá h đ dạ g hoá cá sả phẩ dị vụ
c
n n
i ị
n c
c a n
c n
m ch
bằ g cá h hợ tá phá triể vớ cá ngâ hàg nư ớ ngoà h ợ tá vềliê kế
n

c
p c
t
n i c
n n
c
i,
p c
n t
thẻ giư õ cá NH vớ nhau, cá dị vụ
a c
i
c ch
chuyể tiề nhanh.
n n
– Chuyể đ i cơ cấ NHTM Nhà ớ sang thàh NHTM cổ n .
n ổ
u
nư c
n
phầ
– Cá NHTM Việ Nam đ y mạ h hợ tá thàh lậ ngâ hàg liê doanh
c
t
ẩ
n
p c
n
p
n n

n
và ng ty tàchính liê doanh.
cô
i
n
– Nớ lỏ g cá quy đ nh vềquả lý ngoạ hố.
i n
c
ị
n
i i

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1:
Trong chư ơng nà, luậ vă đ cậ đ n như õ g lý luậ cơ bả vềngâ hàg
y
n n ề p ế
n
n
n
n n
thư ơng mạ, vàlý thuyế cạ h tranh , nghiê cư ù như õ g kinh nghiệ nâ g ca o
i
t n
n u
n
m n
nă g lư ï cạ h tranh củ mộ sốNHTM quố tếđ rú ra bà họ cạ h tranh cho
n
c n
a

t
c
ể t
i c n
NHTM Việ Nam. Đ y là õ g lý luậ cơ bả là cơ sở khả sá thư ï trạ g và
t
â như n
n
n m
o t
c n
đ xuấ cá giả phá nâ g cao nă g lư ï cạ h tranh cho cá NHTM Việ Nam
ề
t c
i
p n
n
c n
c
t
sau khi gia nhậ WTO.
p


22

Chương 2

THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA
CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM.

Sau mộ nă hộ nhậ nề kinh tếthếgiớ , Việ Nam đ giư õvư õ g đ ợ
t m i
p n
i
t
ã
n ư c
mư ù tă g trư ở g ngoạ mụ trong nhiề n ă liề , chỉ sốGDP đ t 8,5%, cao
c n
n
n
c
u
m
n
ạ
nhấ trong 10 nă trở lạ đ y, đ ợ xế và hàg cá quố gia có mư ù đ tă g
t
m
i â ư c p o n
c
c
c ộ n
trư ở g cao trong khu vư ï 7. Tố đ tă g trư ở g cao vàkhá bề vư õ g, đ ợ cá
n
c
c ộ n
n
n n
ư c c

chuyê gia kinh tếthếgiớ đ nh giá lànư ớ có mô trư ờg đ u tư an toà nhấ
n
i á
c
i
n ầ
n
t
châ Ávàthư ù hai trê thếgiớ . Do đ , khố lư ợ g vố đ u tư toà xãhộ nă
u
n
i
ó
i
n
n ầ
n
i m
2007 bằ g 40,4% GDP, tă g 15,8% so vớ nă 2006. Vố đ u tư nư ớ ngoà
n
n
i m
n ầ
c
i
vư ợ 56,3% kế ch nă và ng 69,3% so vớ nă 2006. 8
t
hoạ
m
tă

i m
Sốlư ợ g NHTM ngà càg tă g lê , sốlư ợ g CN NHNNg và
n
y n
n
n
n
NHLD trong
thờ gian tớ sẽtă g nhiề hơn nư õ vớ tham vọ g mở rộ g thị phầ bá lẻ và
i
i
n
u
a
i
n
n
n n
dị vụ i chính.
ch
tà
Bảng 2.1: Số lượng ngân hàng thương mại qua các năm.
Nă
m
NHTM NN

1991 1993 1995 1997 1999 2001 2005 2006 2007
4
4
4

5
5
5
5
5
5

NHTM CP

4

41

48

51

48

39

37

34

36

CNNHNNg

0

8

18

24

26

26

29

31

36

NHTMLD

1

3

4

4

4

4

4

5

6

Nguồn: Ngân hàng nhà nước Việt Nam
Trong bư ù tranh tổ g thểđ , hệ thố g NHTM Việ Nam đ đ t như õ g
c
n
ó
n
t
ã ạ
n
thàh tư ï như thế o khi tham gia cạ h tranh sau mộ nă gia nhậ WTO .
n
u
nà
n
t m
p
7
8

Nguồ ADB
n
Nguồ Bộtàchính
n

i


23

2.1. Thực trạng về năng lực tài chính:
2.1.1.

Quy mô về vốn:

Tổ g tà sả củ cá TCTD tính đ n 31/12/2007 đ t 1.730.505 tỷ đ ng 9,
n
i n a c
ế
ạ
ồ
tă g 44,39% so vớ nă 2006 nó chung vàcá NHTM cổphầ đ
n
i m
i
c
n ang có tố đ
c ộ
tă g trư ở g vố đ u lệrấ nhanh và toà nó riê g đ t xấ xỉ 50% vố đ u
n
n
n iề
t
an
n i n ạ p

n iề
lệtoà hệthố g.
n
n
So vớ nă 2006, tổ g vố đ u lệ củ hệ thố g NH tă g thê 54%. Tố
i m
n
n iề
a
n
n
m
c
đ tă g vố đ u lệcủ cá NHTM CP đ tă g 70,55% cao hơn cá NHTM NN
ộ n
n iề
a c
ã n
c
chỉ tă g 57% 10 chư ù g tỏcá NHTM CP cũ g đ nỗlư ï tă g vố , phá triể mạ h
n
n
c
n ã
c n
n
t
n
n
nhằ mở rộ g thịtrư ơ øg, và

m
n
n
hình thư ù tă g vố chủ yế là t hàh cổphiế .
c n
n
u phá n
u
Bảng 2.2: Vốn điều lệ một số NH năm 2007
STT

Ngâ hàg
n n

Vố đ u lệ(tỷ đồng)
n iề
2006

Tỷlệ %)
(

2007

1

Vietcombank

4.356,74

15.000

244,29

2

BIDV

4.077,40

7.699,15

88,82

3

ACB

1.100,05

2.630,06

139,08

4

Sacombank

2.089,41

4.448,81

112,92

5

Habubank

1.000

2.000

100

6

VPBank

756,16

2.000

164,49

7

Eximbank

1.212,37

2.800

130,95

8

VIBank

1.000

2.000

100

9

SCB

600

1.970

228,33

10

Indovina Bank

(35 USDm)

(50USDm) 800

142,86

Nguồn: BCĐKT trong BCTC năm 2007 của các NHTM
Tỉ lệ nà đ
y ang dầ tă g lê do cá NHTM CP phả thư ï hiệ tă g vố lê
n n
n
c
i
c
n n
n n
1.000 tỉ đ ng và cuố nă 2008 theo nghị đ nh 141/NĐ-CP ngà 22/11/2006
ồ
o
i m
ị
y
củ Thủ tư ớ g Chính phủ Như ng vố phá đ nh củ mộ sốNHTM CP đ đ ợ
a
n
.
n
p ị
a
t
ã ư c

9

Nguồ : bá cá thanh tra Nhà ớ
n
o o
nư c
Thôg tin bả hiể tiề gư û Việ Nam số - 04/2008
n
o
m n i
t
7

10


24

tă g lê vư ợ bậ , nhiề NH đ gầ đ t đ ợ mư ù vố phá đ nh cho nă 2010.
n
n
t c
u
ã n ạ ư c
c n
p ị
m
Mộ sốNH nhỏ đ ợ cá tậ đ n kinh tếđ vố và như : Ngâ hàg TMCP
t
ư c c p oà
ổ n o

n n
PG Bank; NHTM CP Sà Gò - Hà i (SHB)... đ
i
n
Nộ
ang khẩ trư ơng tă g vố đ u
n
n
n iề
lệtố thiể phả trê 1.000 tỷ trong nă 2008.
i
u
i n
m
Tổ g tà sả củ cá chi nhá h NHNNg vàNHLD tính đ n cuố nă 2007
n
i n a c
n
ế
i m
đ t khoả g 215.000 tỷ đ ng, chiế khoả g trê 20% tổ g tà sả củ hệ thố g
ạ
n
ồ
m
n
n
n
i n a
n

NHTM và
TCTD ở Việ Nam, tă g hơn 50% so vớ cùg kỳ m ngoá . Tố đ
t
n
i n
nă
i
c ộ
tă g trư ở g đ cho thấ trong nă qua cá NH vàtổchư ù tà chính nư ớ ngoà
n
n ó
y
m
c
c i
c
i
chuyể số n rấ lớ và Việ Nam , và nh tàchính NH có sư ù hú mạ h mẽ
n vố t n o
t
ngà
i
c t
n
đ i vớ cá nhà ầ tư trong và
ố i c
đu
ngoà nư ớ . Tuy nhiê , quy đ nh vềvố đ u lệ
i
c

n
ị
n iề
tố thiể cũ g đ
i
u n ang khiế cá ngâ hàg liê doanh lo lắ g. Tố đ tă g vố
n c
n n
n
n
c ộ n
n
như thếlà
quá nhanh trong khi mỗ liê doanh chỉ c ó hai đ i tá . Ngoà ra, hầ
i n
ố c
i
u
hế cá liê doanh có cơ cấ sở hư õ vố là50:50 nê việ đ t đ ợ sư ïđ ng
t c n
u
u n
n
c ạ ư c
ồ
thuậ là t khó
n rấ
.
Bảng 2.3: Chỉ tiêu tài chính của một số NHTM trong và ngoài nước

25

Hiệ nay, vố chủ sở hư õ củ cá NHTM Việ Nam quá thấ so vớ cá
n
n
u a c
t
p
i c
NHTM trong khu vư ï . Nế theo sốliệ bả g 2.3, Agribank Việ Nam vớ vố
c
u
u n
t
i n
chủ sở hư õ làđ ợ xem làlớ nhấ, song cũ g chỉ đ t khoả g 1.099 triệ USD
u
ư c
n
t
n
ạ
n
u
so vớ NHTM tậ đ n tàchính UOB củ Singapore.
i
p oà i
a
Vố chủ sở hư õ củ NH Việ Nam nhỏ bé là

n
u a
t
nguyê nhâ là cho tỷ lệan
n
n m
toà vố thấ xa vớ thô g lệ quố tế Vì vố đ u lệ và n tư ïcó đ ng vai trò
n n
p
i
n
c .
n iề
vố
ó
rấ quan trọ g trong hoạ đ ng củ cá NH. Vố đ u lệ cao, NH tạ đ ợ uy tín
t
n
t ộ
a c
n iề
o ư c
trê thị trư ờg, lòg tin nơi cô g chú g. Vố tư ï thấ đ ng nghó vớ sư ù mạ h
n
n
n
n
n
n có p ồ
a i c

n
tà chính yế vàkhả nă g chố g đ rủ ro trong kinh doanh ké . Đ làđ u
i
u
n
n ỡ i
m ó
iề
kiệ đ m bả an toà cho hoạ đ ng kinh doanh củ cá NH. Tuy quy môvề
n ả
o
n
t ộ
a c
vố cò thấ so vớ cá NH trong khu vư ï, như ng h ệ sốan toà vố củ cá NH
n n
p
i c
c
n n a c
trong nư ớ đ t chuẩ theo thô g lệquố tế đ u trê 8% .
c ạ
n
n
c , ề
n
Theo thố g kêsơ bộ củ NHNN, tính chung cả nộ tệ vàngoạ tệ lư ợ g
n
a
i

i ,
n
vố huy đ ng ngắ hạ đ ợ cá ngâ hàg sư û dụ g cho vay trung vàdà hạ
n
ộ
n n ư c c
n n
n
i n
chiế tớ khoả g 50% tổ g nguồ vố huy đ ng ngắ hạ . Việ sư û dụ g vố
m i
n
n
n n
ộ
n n
c
n
n
cho vay trung và i hạ ở Việ Nam trê 50% là
dà n
t
n
quá cao, trong khi tỷ lệ tố đ
i a
theo quy đ nh củ NHNN là40%. Đ u nà dẫ đ n rủ ro thanh khoả rấ lớ .
ị
a
iề
y n ế i

n t n
Như ng so vớ NHNNg như UOB – Singapore thì sư ïmấ câ đ i nà đ g trong
i
t n ố y an
tầ kiể soá . Chính vì thế cá NHNNg sẽlàtrở ngạ chính, có thểđ nh bậ
m
m
t
, c
i
á
t
cá NHTM CP nộ có thư ï lư ï yế ra khỏ thị trư ờg nế nă g lư ï tà chính hạ
c
i
c c u
i
n
u n
c i
n
hẹ , sẽcả trở khả nă g cung ư ù g vố cho cá dư ï n có quy mô n, bở luậ cá
p
n
n
n
n
c
á
lớ

i
t c
TCTD đ quy đ nh “ ng dư nợ cho vay đ i vớ mộ khá h hàg khô g đ ợ
ã
ị
Tổ
ố i
t
c
n
n ư c
vư ợ quá 15% vố tư ï ” .
t
n có
Tó lạ, cá NHTM tă g vố đ u lệ có cơ hộ mở rộ g mạ g lư ớ , mở
m i
c
n
n iề
i
n
n
i
rộ g hoạ đ ng kinh doanh, trang bị hệ thố g cô g nghệ thô g tin hiệ đ i, phá
n
t ộ
n
n
n
n ạ

t