tư tưởng chính trị platon qua tác phẩm nền cộng hòa và ý nghĩa lịch sử của nó

ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI & NHÂN VĂN
oOo





NGUYỄN THỊ THANH THỦY





TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ PLATON QUA
TÁC PHẨM NỀN CỘNG HÒA VÀ Ý NGHĨA
LỊCH SỬ CỦA NÓ




LUẬN ÁN TIẾN SĨ TRIẾT HỌC
Chuyên ngành: Lịch sử Triết học

Thành phố Hồ Chí Minh – 2012
ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI & NHÂN VĂN
oOo



NGUYỄN THỊ THANH THỦY




TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ PLATON QUA
TÁC PHẨM NỀN CỘNG HÒA VÀ Ý NGHĨA
LỊCH SỬ CỦA NÓ

LUẬN ÁN TIẾN SĨ TRIẾT HỌC
Chuyên ngành: Lịch sử Triết học
Mã số: 62228001

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
1. PGS.TS. ĐINH NGỌC THẠCH
2. GS.TS. BÙI THẾ CƯỜNG

PHẢN BIỆN ĐỘC LẬP
1. GS.TS. PHẠM NGỌC QUANG
2. PGS.TS. NGUYỄN NGỌC HÀ

PHẢN BIỆN HỘI ĐỒNG

1. PGS.TS. ĐẶNG HỮU TOÀN
2. PGS.TS. LƯƠNG MINH CỪ
3. PGS.TS. NGUYỄN THẾ NGHĨA



Thành phố Hồ Chí Minh – 2012
MỤC LỤC
Trang
PHẦN MỞ ĐẦU 3
Chƣơng 1: H
THÀNH TƢ TƢỞNG CHÍNH TRỊ PLATON 19
1.1. ĐIỀU KIỆN LỊCH SỬ VÀ TIỀN ĐỀ LÝ LUẬN HÌNH THÀNH TƢ TƢỞNG
CHÍNH TRỊ PLATON 19
1.1.1. Điều kiện lịch sử tác động n . 19
1.1.2. Tiền đề lý luận hình thành tư tưởng chính trị của Platon 27
1.2. SỰ HÌNH THÀNH TƢ TƢỞNG CHÍNH TRỊ CỦA PLATON QUA MỘT SỐ
TÁC PHẨM TIÊU BIỂU 35
1.2.1. Khái lược nội dung một số tác phẩm tiêu biểu qua các thời kỳ 35
1.2.2. Sự thống nhất quan điểm chính trị với thế giới quan và nhận thức luận
trong triết học Platon 44
Chƣơng 2: – SỰ THỂ HIỆN CƠ BẢN TƢ TƢỞNG
CHÍNH TRỊ CỦA PLATON 52
2.1. SỰ RA ĐỜI VÀ KẾT CẤU CỦA TÁC PHẨM NỀN CỘNG HÒA 52
2.1.1. Sự ra đời của tác phẩm Nền cộng hòa 52
2.1.2. Kết cấu của tác phẩm Nền cộng hòa 58
2.2. MỘT SỐ NỘI DUNG TƢ TƢỞNG CHÍNH TRỊ CO BẢN CỦA TÁC PHẨM
NỀN CỘNG HÒA 66
2.2.1. Vấn đề phân chia giai cấp và quyền lực chính trị trong tác phẩm Nền
cộng hòa 66

2.2.2. Quan niệm về s Nền
cộng hòa 75
2.2.3. Quan niệm về s trong tác phẩm Nền cộng hòa 86
2.2.4. Quan niệm về giáo dục con người trong tác phẩm Nền cộng hòa 90
Chƣơng 3:
PLATON 101
3.1.
101
3.1.1. –
101
3.1.2. Dấu ấn Platon trong tư tưởng chính trị trung, cận đại Tây Âu 112
3.1.3. Tinh thần hoài nghi và phê phán tích cực
119
3.2. NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA TỪ TƢ TƢỞNG CHÍNH TRỊ PLATON ĐỐI VỚI
QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG NHÀ NƢỚC PHÁP QUYỀN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT
NAM 137
3.2 138
3.2.2.Vấn đề ổ 151
3.2.3. Vấn đề giáo dục con người toàn diện 158
KẾT LUẬN 164
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 167
CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ 174




3
PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

              

hoàn thi
hoàn 
[10, 487].
   Bút ký triết học V.I.      
vòng khâu. V.I. Lênin
: 

V.I. Lênin [51, 385].
 - Lênin cho
 

Platon
1
  

 
 

          

           Socrates, xây




1

)

4





hoàn 


Platon (Platon, 428/427 - 348/347 TCN)
2
Platon 




     Platon    






    Solon, Pericles, Socrates, Democritos, Aristoteles,
Polybius

Tây.
 
Platoncông


2
on khô- 348/347
TCN (Wikipedia, the free encyclopedia)- 
427 - 




5
trình 
3
Platon
                 
Athenes    Pericles         
   Athenes           

ô -   
cáo chung.
- 

 ch- 
C. Mác 
[12, 157]. Có ng

C. 

hoàn 

C. Mác 
 

Socrates, Platon, Aristoteles 


Platon 

 

; 


3
 Nền cộng hòa 
.




6



  
, , Critias, Timaeus
Platon
 Phedon (Phaedo),

Sophist t
Platon

hoàn
Platon àng
Platon
Platon trong
công dâ
(Πολιτικός, )
hoàn hoàn


Athenes Platon
Critias Timaeus.




7
 Platon
Athenes
, Platon

Platon  Platon Platon

  hòa
m sâu
Critias Timaeus
 Atlantis


 hòa
Platon Athenes
,
Platon  hòa,
, , Critias, Timaeus
Platon Platon nh




8
Platon

Platon

Platon   
c oteles, ia

 Platon
Bacon, Hobbes, Kant, Fichte, Hegel

Platon.

Platon
t Platon,

Timaeus Critias ,
Platon cho mai sau.

9
Platon,
hoàn
“Tƣ tƣởng chính trị Platon qua tác phẩm Nền cộng
hòa và ý nghĩa lịch sử của nó”
 

         

    


. Nền cộng
hòa 

        



 và


 




         Nền

10
cộng hòa,         

2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài
   ,   Platon nói riêng
    
Platon
Platon
Platon
hòa
Critias, …
N
 Platon và Platon,
Martin Heidegger và sự thất bại của tư tưởng phương Tây hiện đại (Lê
      Lịch sử các học thuyết chánh trị”
( hay Lê
Lịch sử triết học Tây phương – thời kỳ khai nguyên triết lý
Hy Lạp” ; Triết học thời Thượng cổ và Trung cổ
; công trình Thần nhân và thần thoại Tây
phương ; hay Platon- Bữa tiệc 
 Nietzsche – Triết lý Hy Lạp thời bi kịch
(Nxb Tân An, Sài Gòn 1975); Lê Tôn Nghiêm –
Socrates (ca dao - Hoài Khanh, Sài Gòn 1975).
4

Platon

4





11
5, 37].
dân

Platon:  Bản thảo Kinh tế -
năm 1844 ; Chống Đuyrinh; Biện chứng (Ph.
, Bút ký triết học (V.I. Lê-nin), 
 
 


Platon  ; Lịch sử các học
thuyết chính trị trên thế giới ( Nxb
Ch , Hà , 1993); Văn học cổ điển Hy Lạp Homer - Anh
hùng ca Iliade, Hoàn Nxb i 1997);
Thần thoại Hy Lạp  ( ,
1998,  Triết học Hy Lạp Cổ đại  (Nxb 
Hà 1999); hay
Nxb ); 
             
E.Bréhier, J
Platon 

12
Socrates 
Platon - xã
Nền cộng hòa  
.
- La
 
        
Platon,
 Platon
Aristoteles       Platon     .
 )
, 
(


 
n

Các công trình , 
Platon Platon,
phân tích Platon


Platon 

13

- 

 




Bertrand Russel t hương Tây”

        
       
 ) Socrates, Platon, Aristoteles
Platon hòa
liên Platon
Nietzsche
5
.  C. Popper 
Xã hội mở và những kẻ thù của nó (Nguyên tác: The Open Society
- 
   Otkrytoe obsestvo I evo vragi, dvukh tomakh, Moscow,
1992) cho Platon, có tên PlatonPlaton 
         Heraclitus, SocratesC.
Popper Platon
Nền cộng hòa, Chính trị và Luật pháp
Platon 

Trong Lịch sử triết học và các luận đề (Samuel Enoch Stumpf, Biên
       Nxb      
Platon 


5
Xem  
cp. 113 - 122




14

Platon 
 [79, 62  67].
Cu Hành trình cùng triết học      
 Nxb hóa 
 
Platon theo ba th- 
Nền cộng hòa  
 [84, 849].
 Nền cộng hòa 
Triết học nhân sinh         
Nxb 
 Platon  

Công trình
-
1992) 

 
Platon 

- 
         Platon     
 
 [7, 491].
- 1844, các tác
C. Mác 
V.I. Lênin Chống Đuyrinh, Biện chứng của tự nhiên (Ph. Chủ
nghĩa duy vật và chủ nghĩa kinh nghiệm phê phán, Bút ký triết học (V.I.




15
Lênin Platon, 
- 

Mác - Lênin



–
Platon V.I. Lênin
Platon 

Platon trong 
Nền cộng hòa 
             

Platon Nền cộng hòa 
Nền cộng
hòa Luậ Platon chuyên
khảo  
Nxb  thoại Socratis
1 Nxb , n
Athenes
Socrates

Platon
cPlaton chuyên khảo 
thoát




16


Πολιτεία”  là Politeia)
Nhà nước.

,
Platon
Platon i chung.
 Platon 
 
    Platon,

  tình hình     cho     

nghiên Platon
,   
.
3. Mục

Platon , 
Platon

-  hình thành
Platon; v 
 Platon




17
- 
 ;
- Nền cộng hòa - tác
Platon ;
- Platon

- Platon trong


4. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu

 

n

5. Phạm
   
 Nền cộng hòa
Platon, có liê. T
 rút Platon
Platon
và
Platon Platon


Tư tưởng chính trị Platon qua tác phẩm Nền cộng hòa
và ý nghĩa lịch sử của nó Platon
Platon




18
h

Platon
x
òa
Platon Platon

,
hoàn

7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án
 Platon

Nền cộng hòa 
    

, 

dung l
quan tâm   
.
8. Kết cấu
Ngoài ph án g ba chng, 6 







19
Chƣơng 1
ĐIỀU KIỆN LỊCH SỬ, TIỀN ĐỀ LÝ LUẬN QUÁ TRÌNH
HÌNH THÀNH TƢ TƢỞNG CHÍNH TRỊ PLATON
1.1. ĐIỀU KIỆN LỊCH SỬ VÀ TIỀN ĐỀ LÝ LUẬN HÌNH THÀNH TƢ
TƢỞNG CHÍNH TRỊ PLATON
1.1.1. Điều kiện lịch s
trị Platon


 (
             
(ῆ


57, 146].
 Solon (Solon
638-558 TCN) 
hóa 
Ngay sau khi Solon 


    


 vong,

Solon 






20
Solon 
     .  
Aristoteles (384 - 322 Solon 

 [6, 170].
Solon 
Athenes



Athenes.

    -      
Athenes



 V   - Athenes,
Egine, Megare, Corinth, Milet
hoàn 
 - Athenes Pericles 
495-Colisthenes

Athenes Athenes, Pericles


Atheneshoàn 
EphiantesAthenes 
hoàn 




21
Pericles  
Athenes cho
         
Athenes thoát 




 


Pericles
 Athenes
          Athenes  di dân

dân Athenes 
Pericles Athenes là có
 Athenes 
Athenes 

Ngoài ra, Pericles 

              
 Pericles 
t


  
 




22


do 

              
Athenes , 


dân Athenes 

hoàn 

Athenes. Pericles
Athenes 


nhân dân 

nnhân dân 






 
nhân dân.






23

Pericles
Athenes 
 Pericles (461-469 TCN) 
 Athenes  
Pericles 
 
Pericles.
 

 

       Pericles    

  
Pericles 

Pericles 

 [70, 35]. Pericles 




Athenes 
 Pericles 
 Athenes 
, hóa .