Chương 4
Các quy luật di truyền của Mendel
Mục tiêu của chương
!"###"$###%"&!
'(
Số tiết: 3
Nội dung
1. Tính trạng hay dấu hiệu (character)
)$*+,-+-+-*.-/01
%#2/-3*4#56*7/#!'8*9:
;</0!'"-+=%#%>%#/-%#
*(((
!"#$%&'&()*+, /01,23#45650#7,8*9:#;.
;</0!'"-?/*=@A-
-B*%"@C@A--/*(((
DD
;</0!'"-!-9=!
-7*E-F!'-9 -/5G#2
H-C(I*2J56E-F!'%#H-C-K
L%HM-FNO)-B*-2I#*(<+-P+-2Q!'%#
'#R''@#Q!*"-S/%H6
-3L%-+-P**H6@2 - $
H6(
<=>019&.,23#?019#$%@ABCDE9#F#&'&()*&2G*%!
DE
2. Cách tiến hành thí nghiệm:
TUV-B#56GW&-(--+--!
%X9STY2(
T)GZ-F!'*6&6*()
2/-/0!'2 -2++*-[-/0!'
G6,6*(
T\+++-*#!& -!P+-(*+
9-@-+-'#-*P9&H& #!]Z'
T^_?#-$C-+7-2546@!
%(2J%*`+2`@254-+-'
5L-$C-&7-(
HIA9&23*&'*9JB#K145650
abcdefgdhidjkbdlmnop
aqcdrsldtjuodvwxhdlskdljyojdlmkopdqbkdtjuo
ahcdzp{odh|od}~dl~dlj•dtjuo€dq•opdhnldq‚dqbkdtjuodƒdhfgd„…d†ydhjkdlj•dtjuod†‡ˆ
qbkdtjuodh‰bdhfgdqŠ
\62V6KS‹X-+-!'2 -+
5#Y=!"!'
#2"-(ŒC9#C*+5-+-
#6-!P+-=
;•@-/-+-2V-B#"##(
;\3%"V-`2`#"$#
#(
DŽ
;•$_2 --*•#2`5"(
O*#2*&-+-#+5'#S=
;ŒC9=**•V6
;ŒC*=2"-(
LMNOPQRSRTUVRWXY
‘*%"!#1*%#-KG%"-F!'
1.Thí nghiệm :
•*2I#‘*'#'X-
’
“
= “‹‹”2'#(
’
S
= Y#=“X-
Z[\\]^_`abM
)!''#2 -5,6’
“
2 -7#!'
"8%*:#2Q/2 -!5L-0•!''
X-7#F8-:#2Q/2 -!5L-0*(\4
#G’
S
#7-•–(<•2**—
$2 -7#•26*˜2 -•X(
D™
2. Giải thích của Mendel:
š-L%›!'%"-F&%*#%›-+
-/S&2/=%"Z-*#%"Z%œ(_+
%&2-K-+-&#*•-K-C*%"&
#-*.'*S'*•(\-C%2#$2%*
!-8)-:’
“
’
“
=•* P **“•*=“**
I*2 -#&P+-2Q-+-!'
-B*'%#>-(((
•+%*2 -H*2-K-+-'++-*-B*%"
(<+--/S*&*••#**2 -7#2W •
8%•: -ž -+ %* * * +- * 7# Q •
8•:(
T•= -+-&-B*-`
T•=5*5H#-B*!'/#6@-B*
`+-0*%$5H#(
3.Tính trội không hoàn toàn và sự di truyền tương đương.
Ÿdhfgdjkbd„ „dhji€d¡jˆd¢bˆdhfgdhidjkbdv‚d†‡ˆdhfgdhidjkbdlmnopdhi
6@=
•=*2RP*>
••**
’
“
=•*8*W:
’
S
=“••=S•*=“**
“2R=SW=“>
£ 2W"-*’
“
5-+-!'&-@
5&#%œ() #!"$###K
5LK(
•1*0*'2A-/6*V-B'-/
2&%V-B*-*Q •-/-@-+-2&%#6
*(¤,%›2/5*],’
S
#
“=S=“(
E‹
cdG,e%f%019Bg&&'DE9&'&(g9hi*>/&>/+>1BjB#k
ldG,e%f%019Bg&&'DE9&'&(g9hi*>/&>/+
Dm)&, 0n*
E“
O`2`=S*-/+Q*(£/%
%+•¤¥-B*¦
•
#¦
¤
2-/5*(
=F#100505kBBF.o
p
qr
s
r^_NMtuq[YtrU_
WRvwxV
p
s
vayO^zN{t|}~
4. Cơ sở tế bào học
)G2'**-+-6NO)5#
@%4%W-+-*•2 -X9-/_ (
5. Thí nghiệm chứng minh trực tiếp sự phân ly ở mức giao tử
•6@*!--K“=“-CR-/'
#*•(N06@#+6*-K*+6@,-+
§5"(\-C%-6'#*•-*
5>—5>6WP%],9*(
¨
P
82Q5>—:'5".-%#P*@C
-ž©
P
85>6:-%#W(‘99*-B*-*
ES
¨
P
©
P
•#*+!9]'P*#W
#“=“(
•6@#-CR-+--B*-/-`,*7-#
'#*•(
6. Quy luật thứ nhất (quy luật giao tử thuần khiết)=-`-+-W
'Z2$'#*•Z2$*#%›
2#%"*•(O*S*•& *-+-`C'
#Z2$ •(
Œ#+X--+-§5"8SNO):(\&
-+-2`5"]&*!-(
Lqr|R
1. Lai hai tính - Quy luật phân ly độc lập và tổ hợp tự do
‘*S!#*S-F!'
)!%=
•= '#` P 'X-A
••¤¤ **55
’
“
= #`•*¤5
’
“
P’
“
=#`×#`
•*¤5 •*¤5
’
S
=M•*¤5=S•*¤¤=S•*55=S••¤5=S**¤5=“••¤¤=“•*55=
“**¤¤=“**558™:
•=™•T¤T=Y•T55=Y**¤T=“**55
™#`=Y#A=YX-`=“X-A
ª1K=
#«X-¬“S«M¬Y«“
`«A¬“S«M¬Y«“
•6@!%-96’
“
-[2W9#5
-+-!'"#`(O*’
S
K#=™#`=
Y#A=YX-`=“X-A(ª1HZ-F!'K
-[#Y=“(\2/-9Z-F
EY
!'2"-*(O2"-#-/-C%5L+7-#
P+-9-B*S2"-*-__ 5L!-P+-9
-B*S2/()K-B*-F#TX-#Y«M#=“«MX-#-B*
-F`TA#Y«M`=“«MA()- -B*!'`#.-/
P+-9#=Y«M×Y«M¬™«“D`P*=Y«Mד«M¬Y«“D#A=Y«M×
“«M¬Y«“DX-A=“«Mד«M¬“«“D
Z[\•]^_`ab}NO
EM
Quy luật thứ hai của Mendel=82"-#- :=
<+--B*Z-F5#@%4%*2"-
-+-#H-B*-+--F+-#-3 '-+-*•2*
2 -#%"-+-˜H(
2. Lai với nhiều cặp tính trạng
<$C---B**!=
O&-F
Q •’
“
&'*
•
&'&
,’
S
&
’
S
O&
’
S
“
S
Y
(((
S
S
S
¬M
S
Y
¬Ž
S
M
M
S
¬“D
M
Y
¬DM
M
Y
Y
S
ª
Y
Y
¬SE
Y
S
S
S
¬M
S
Y
¬Ž
S
</*Y-F!'F-`(
•= ••¤¤^^ P **55
= •¤^ *5
’
“
= •*¤5^
’
“
®’
“
=•*¤5^ P •*¤5^
=•¤^•5^•¤*¤^•5*5^*¤*5(
’
S
=O]=
SE•T¤T^T=™•T¤T=™•T55^T=™**¤T^T=
™•T55=Y**¤T=Y**55^T=“**55
3. Một số tính trạng Mendel ở người:
–9!'-B*-/-+-
("&!'F=/-+ -*!**
2 -*$/-%7-#2K7,+#*3%2W
Hž%+5'-'+*-/ž*8+*ž
#":(</S"@,26@A-&§%"'@
A-&§ž#"C*-1 -(
E¯
°\F-2%-B*5"HNO)
<+-5"HNO)2 -FV&“«S‹‹-+
(
U!X=9Z*/*X-8*P**-:5Z*/
-'/3()#"HNO)()2/•
2QZ*/*2Q/5(
\F-2%*7-B*-+-5"HNO)
=
T<@S2-/]%>-5**(
T•$-/+2'0*-+-6(
TN%*5,'+Q 6$5
.---B*7P+-9#“«S(
°\F-2%-B*5FHNO)
U!X=¤5'-'#%"5F*2"56
%J/*•%-/*(O6X•%##%2
+-/*2- >-&%*(N%>-5.-/9
!>-&,*/-#%>(U%*-[-V-+-B*-+-
VQ+-H%>-55'-'-[-/5Q
J-V+-%>@%Q-(
\F-2%-!-B*5FHNO)=
T¤2 -9,%"F-%"&*-Q%"
'$-/,65&%œ(
T"-F -W%*5.-/5“«M--+
%*%>-5(
TN*%#02-/@A%>-5*(
TI$0*0-/*7#2 -F
@-B*'5#(
N5"*-/5,0
2W •F`0Q •(
U!X=,5'@X5±%8*-**:#5
"HNO)5_(N0Q •V-/
%"-"-&5-75!`5
ED
@“‹A%()H02W -/5F`#
-6,-6H$9(
</55"#F*H5
%#-B*Q •=5"-/5H%
#2/5F$$5H%#(
"2%-V?#0"#F-+-/2 -_
2-K-C$@2/(ª1 5
W-V%2W •2"56#-/55
Q •5%F%#-/-`5QW%+
+-9-*(–G##5W-V%-/2F-2%-B*%"5
F2F-2%-B*Q #%5#-/!
-9-B*%"5"(
4. Các quy luật chung của tính di truyền
<+-7#-+-2'!
'Z6#*6+-()Z2/*3*2 --+-
-B*!--+--5--*=
T)!-/!+2'0H&H5
2@%5@8-+-:(
T›!'2 -P+-2Q5,-+-&H5#
-+-(-+-#-6**65#X-
T<+-2 -,'V6*6$5Q
562-#-[$5Q%92(
T<@*2*%**#-2'-+-9
(
T<+--/-F,65#-`2`2"-65#
X-(£-+--*%"-/W&-Z5&%"-/W&-Z%œ-/
#"F-F(
U-%*-+-$0-/?²*?6
%#-/CX-*'&(
Câu hỏi ôn tập
“(\F-2%-B*`+!%-B*#³
EE
S(&*0*H@%#2"-
-B*(
Y(NH!%-C%-6,%C-*(
M(*-B*,%C-*(
(-/ "$###`2`
]#6#
Ti liu tham kho
'%)#I-8S:(^7-(NêÔ+^X-(
H\`*<N8:(<`,7-(NêÔ+
^X-(
I#)7+8:(^7-()%\#'
)ZP*\'7-I6(
à( ( ảả O* ( ă -* <( â
ă*% ( 5* ^* )( O àảả I( ( SM(
--**(ă(I(%*5(
I*^((àã(ă(8:(-T-***(à
*Ô*5()<***(
O*ảă(^((O-*%áả*5%ả
-(-*âTIƯ-(Nâạ(
E