BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
TIỂU LUẬN
MÔN KINH TẾ CHÍNH TRỊ
ĐỀ TÀI:
XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRONG SẠCH,
VỮNG MẠNH, HIỆU QUẢ Ở VIỆT NAM.
Giảng viên hướng dẫn: Th.Sĩ Lộ Kim Cúc
Lớp DC005 _ K39
Sinh viên thực hiện:
MSSV:
Hồ Chí Minh, 2014
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 1
I. Các khái niệm liên quan 2
1. Nhà nước pháp quyền 2
2. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa 2
3. Trong sạch, vững mạnh, hiệu quả 2
II. Tình hình kinh tế xã hội 2013 3
III. Nguyên nhân 6
1. Nguyên nhân khách quan: 6
2. Nguyên nhân chủ quan: 6
Hệ thống pháp luật 6
Đạo đức cá nhân, đạo đức cách mạng 7
IV. Giải pháp khắc phục 8
1. Hệ thống pháp luật 8
2. Đạo đức cá nhân, đạo đức cách mạng 9
KẾT LUẬN 11
TÀI LIỆU THAM KHẢO 12
1
LỜI MỞ ĐẦU
Lịch sử loài người tính đến nay đã trải qua bốn hình thái kinh tế xã hội:
cộng sản nguyên thủy, chiếm hữu nô lệ, phong kiến và tư bản chủ nghĩa. Hình
thái kinh tế - xã hội thứ năm mà con người đang tiến tới đó là chủ nghĩa cộng sản.
Theo C.Mác và Ph.Ăngghen, hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa ra đời
và có quá trình phát triển qua các giai đoạn, từ trình độ thấp lên trình độ cao hơn.
Đó là:
“Giai đoạn thấp của xã hội cộng sản” hay “giai đoạn đầu của xã hội cộng
sản”. Sau gọi giai đoạn này là “chủ nghĩa xã hội” hay “xã hội xã hội chủ nghĩa”.
“Giai đoạn cao hơn của xã hội cộng sản”. Sau này gọi là “chủ nghĩa cộng
sản” hay “xã hội cộng sản chủ nghĩa”.
1
Tương ứng với các giai đoạn đó là các kiểu nhà nước: Nhà nước chủ nô,
Nhà nước phong kiến, Nhà nước tư sản, Nhà nước vô sản (Nhà nước xã hội chủ
nghĩa).
Theo GS.TS. Nguyễn Duy Quý, nhà nước pháp quyền là một phương thức
tổ chức quyền lực nhà nước tiến bộ trên nền tảng dân chủ mà bất kì nhà nước nào,
thể chế chính trị nào muốn đạt đến trình độ văn minh đều phải hướng tới.
Nước Việt Nam, ngay từ những ngày đầu thành lập và trong quá trình phát
triển, Nhà nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam (trước là Nhà nước Việt
Nam dân chủ cộng hòa) đã, đang và sẽ luôn là một nhà nước hợp hiến, hợp pháp.
Tính đến nay đã gần 70 năm nước ta từng ngày xây dựng và hoàn thiện nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa nhưng vấn đề quan trọng cần đặt ra là nhà nước ấy
đã thực sự trong sạch, vững mạnh và hiệu quả hay chưa? Qua bài tiểu luận này,
em xin đưa ra một cái nhìn chung, cũng như giải pháp khắc phục (nếu có) về vấn
đề này.
1
Nguồn: />2
I. Các khái niệm liên quan
Trước khi đi sâu vào những vấn đề mà nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa phải hoàn chỉnh thì ta tìm hiểu những khái niệm liên quan trước.
1. Nhà nước pháp quyền
Nhà nước pháp quyền là nhà nước được tổ chức và hoạt động trên cơ sở
các quy định của Hiến pháp và pháp luật và luôn luôn vận hành trong khuôn khổ
Hiến pháp và pháp luật. Nói cách khác, nhà nước pháp quyền được hiểu là nhà
nước mà không có ai ở trên luật hay ngoài luật, mọi người phải tuân theo pháp
luật. Nguyên tắc đó bắt nguồn một cách logic từ ý tưởng cho rằng sự thật, cũng
như luật, đều dựa trên những nguyên tắc căn bản có thể được phát hiện ra nhưng
không thể được tạo ra theo ước muốn.
2. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là nhà nước pháp quyền của nhân
dân, do nhân dân, vì nhân dân. Điều này được quy đinh khách quan từ cơ sở kinh
tế và chế độ chính trị xã hội chủ nghĩa.
Về cơ sở chính trị, nó xuất phát từ bản chất của nhà nước là nhà nước của
giai cấp công nhân mà ý chí, nguyện vọng, lợi ích của giai cấp công nhân là thống
nhất với ý chí, nguyện vọng, lợi ích của nhân dân lao động, của dân tộc, sự thống
nhất về lợi ích đó dẫn đến sự thống nhất về ý chí và hành động của tuyệt đại quần
chúng nhân dân lao động.
Về cơ sở kinh tế của nhà nước, nhà nước là nhà nước được xây dựng trên
nền tảng kinh tế xã hội chủ nghĩa, với chế độ công hữu về những tư liệu sản xuất
chủ yếu, nghĩa là nhân dân lao động chính là chủ sở hữu của các tư liệu sản xuất
chủ yếu. Đây chính là điều kiện để đảm bảo quyền làm chủ của nhân dân, bởi vì
giai cấp nào, lực lượng nào nắm giữ kinh tế (mà chủ yếu là nắm giữ các tư liệu
sản xuất quan trọng) thì giai cấp ấy, lực lượng ấy mới thật sự nắm giữ quyền lực
chính trị.
3. Trong sạch, vững mạnh, hiệu quả
Tính trong sạch, nói một cách khái quát là trong và không có chất
bẩn lẫn vào. Nhà nước có trong sạch hay không là do yếu tố con
3
người quyết định. Một nhà nước trong sạch là nhà nước mà ở đó
không có bất kỳ “vết bẩn” nào, là nơi những cán bộ, công chức, viên
chức làm việc công chính nghiêm minh, thanh liêm chính trực, vì
dân mà phục vụ.
Tính vững mạnh là có khả năng chịu đựng mọi thử thách và phát huy
tác dụng một cách mạnh mẽ. Độ vững mạnh của nhà nước được dựa
trên sự giải quyết thành công, triệt để những vấn đề gặp phải của một
quốc gia trên mọi lĩnh vực: kinh tế, chính trị, xã hội, y tế, giáo
dục,…
Tính hiệu quả là được hiểu là trạng thái đạt được một kết quả giống
nhau nhưng sử dụng ít thời gian, công sức và nguồn lực nhất. Như
vậy, cũng có thể hiểu rằng, tính hiệu quả của một nhà nước chính là
tính kinh tế khi giải quyết một vấn đề. Nguồn ngân sách chi ra để xử
lý, kiểm soát vấn đề nào đó càng ít thì tính hiệu quả càng cao.
Nói tóm lại, trong sạch, vững mạnh, hiệu quả là ba mặt mà một nhà nước
cần phải quan tâm. “Ba mặt” đó có mối quan hệ chặt chẽ với nhau: trong sạch là
điều kiện cần để nhà nước phát huy tính vững mạnh, còn hiệu quả là điều kiện đủ
để đánh giá mức độ vững mạnh của nhà nước. Một khi hệ thống nhà nước càng
được hoàn thiện sẽ làm cho tình hình kinh tế phát triển, cũng như tình hình chính
trị - xã hội ổn định, hướng đến mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng,
dân chủ, văn minh. Nhưng Nhà nước xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã thực sự trong
sạch, vững mạnh và hiệu quả hay chưa? Để rõ hơn ta hãy nhìn lại tình hình nước
ta trong năm vừa qua.
II. Tình hình kinh tế xã hội 2013
Trong gần 3 năm qua, tình hình thế giới có nhiều diễn biến rất phức tạp.
Xung đột và thiên tai xảy ra ở nhiều nơi, để lại nhiều thiệt hại nặng nề. Kinh tế
thế giới phục hồi chậm hơn dự báo. Bên cạnh đó, còn có các cuộc cạnh tranh
quyết liệt giữa các nước lớn tại khu vực và diễn biến phức tạp trên Biển Đông,
Biển Hoa Đông Thực trạng trên cũng phần nào tác động bất lợi đến phát triển
kinh tế - xã hội nước ta.
Trong nước, nhìn chung, nền kinh tế đang từng bước phục hồi, đạt được
những kết quả tốt đẹp: lạm phát được kiểm soát, văn hóa, xã hội có tiến bộ, an
sinh xã hội được bảo đảm, dịch vụ y tế ngày càng được hiện đại hóa, phương tiện
4
dạy học được trang bị tốt hơn, đời sống nhân dân có bước cải thiện, tốc độ tăng
dân số được kiểm soát, nhiều di sản văn hóa vật thể và phi vật thể được công
nhận là di sản văn hóa quốc gia và thế giới,…
Tuy nhiên, vẫn còn không ít những hạn chế, yếu kém trên các lĩnh vực
2
:
Về kinh tế, tình hình lạm phát được kiểm soát nhưng chưa vững chắc,
sản xuất kinh doanh còn nhiều khó khăn, nợ xấu còn cao, số doanh
nghiệp giải thể, ngừng hoạt động còn lớn. Giải quyết việc làm chưa
đạt kế hoạch…
Trên lĩnh vực chính trị, trong những năm vừa qua, xuất hiện liên tục
các vụ phản động chính trị, đòi đa nguyên đa đảng…Điều đó chứng
tỏ có một bộ phận dân chúng đã mất lòng tin nơi chính quyền, hoặc
nghe theo lời của các thế lực thù địch, hòng làm mất trật tự xã hội và
gây hoang mang cho dân chúng.
Ở khía cạnh giáo dục, tiêu cực, bệnh thành tích trong thi cử còn
nhiều, chưa được giải quyết một cách triệt để; văn hóa học đường
ngày càng “đi xuống”, điều này không dừng lại ở một bộ phận nhỏ
học sinh, mà còn ở cả một số giáo viên đứng lớp! Bên cạnh đó, việc
chạy trường cho con em, cũng như các giáo viên chạy trường để
được làm việc ở nơi mình muốn vẫn còn xảy ra. Ngoài ra, ở cấp bậc
giáo dục cao hơn (đại học, cao học,…) còn có hiện tượng học thay,
kiểm tra thay, dẫn đến có một bộ phận có “bằng cấp” nhưng năng lực
thì chưa tới. Điều này rất nguy hiểm, bởi lực lượng “trí thức” đó như
những “con sâu” đục khoét dần dần hệ thống quản lý nói chung của
đất nước…
Ở phương diện y tế, hiện tượng bệnh viện quá tải vẫn thường xảy ra
ở một số nơi (điển hình là bệnh viện Chợ Rẫy- TPHCM), ảnh hưởng
đến chất lượng khám chữa bệnh, gia tăng các tai biến của bệnh nhân,
nảy sinh thái độ, hành vi tiêu cực trong đội ngũ nhân viên y tế; ngoài
ra cũng còn một vài trường hợp đáng tiếc xảy ra do y đức “xuống
cấp”…
Về tình hình văn hóa, xã hội, vấn đề giải quyết việc làm chưa đạt kế
hoạch; tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo còn cao, nhất là vùng đồng bào dân
2
Thực trạng kinh tế - xã hội dựa trên báo cáo của chính phủ:
chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/noidungtinhhinhthuchien?categoryId=100002927&articleId=10052743
5
tộc thiểu số; nhiều biểu hiện xấu về đạo đức, lối sống gây bức xúc
trong xã hội, nạn bạo hành gia đình, bạo hành trẻ em còn nhiều, ;
chủ thể của các tệ nạn xã hội, tội phạm,…ngày càng trẻ hóa; công tác
quản lý thông tin, báo chí, nhất là trên internet vẫn còn bất cập…
Môi trường hiện nay được nhà nước quan tâm hơn nhưng vân còn ô
nhiễm môi trường tại nhiều khu, cụm công nghiệp, làng nghề, cơ sở
sản xuất, lưu vực sông chậm được cải thiện; tình trạng ngập lụt ở
một số thành phố lớn chậm được khắc phục…
Tình trạng tham nhũng, lãng phí vẫn còn nghiêm trọng; công tác
giám sát, thanh tra, kiểm tra hiệu quả chưa cao, ít phát hiện tham
nhũng, xử lý các vụ việc tham nhũng còn chậm; ý thức tiết kiệm
chưa được đề cao…; đáng lo hơn nữa là nạn tham nhũng này xuất
hiện ở gần như mọi lĩnh vực, hay nói cách khác là nhà nước chưa
trong sạch ở mọi lĩnh vực!
Về an ninh trật tự, an toàn xã hội: công tác bảo đảm an toàn, an ninh
thông tin mạng còn nhiều bất cập; tội phạm và tệ nạn xã hội vẫn còn
nhiều bức xúc; tai nạn giao thông còn diễn biến phức tạp…
Về mặt “tư pháp”, các vụ án oan gần đây cũng xuất hiện, làm dấy lên
mối nghi ngờ về tính minh bạch, thanh liêm trong cách làm việc,
cũng như trình độ, đạo đức của bộ phận tư pháp. Gần đây nữa là vụ
xử 5 cán bộ công an, trong lúc tra khảo, đã làm chết nghi phạm,
nhưng mức phạt, kỉ luật cho các “cán bộ” thực sự là không hợp lý,
làm cho dân chúng, cũng như người nhà nạn nhân bức xúc! Có thực
sự là họ không biết mình đã phán xét sai hay không? Nếu đã biết
mình sai mà vẫn đưa ra quyết định như vậy thì có phí tiền của, thời
gian quá không? Nếu không thì chất lượng của đội ngũ thẩm phán đã
giảm sút nghiêm trọng!
Qua những điểm nêu trên, có thể thấy rằng nhà nước ta vẫn còn nhiều hạn
chế, yếu kém trên nhiều lĩnh vực. Những thực trạng này đã được nhà nước khắc
phục nhiều năm nhưng vẫn không thành công một cách triệt để, mất rất nhiều thời
gian và công sức, thậm chí là ngân sách nữa. Vậy nguyên nhân của sự yếu kém
này là do đâu?
6
III. Nguyên nhân
1. Nguyên nhân khách quan:
Tình hình trên thế giới biến động phức tạp, khó lường. Khoa học công nghệ
phát triển vượt bậc; cạnh tranh trên thị trường thế giới hết sức gay gắt, toàn cầu
hóa diễn ra nhanh, sự tùy thuộc lẫn nhau giữa các nền kinh tế ngày càng lớn. Hội
nhập quốc tế của nước ta ngày càng sâu rộng. Những biến động bên ngoài tác
động trực tiếp, tức thì đến kinh tế xã hội trong nước. Trong khi đó, tư duy phát
triển và khả năng nắm bắt, phân tích, dự báo của ta chưa đáp ứng kịp yêu cầu nên
nhiều chính sách, giải pháp đề ra chưa kịp thời, phù hợp.
2. Nguyên nhân chủ quan:
Hệ thống pháp luật
Một nhà nước vững mạnh hay yếu kém, có hiệu quả hay không cũng được
thể hiện qua hệ thống pháp luật. Nếu các vấn đề của xã hội đặt ra được giải quyết
hợp lý, kịp thời thì sẽ có hiệu quả (không tốn nhiều công sức, của cải, thời
gian,…). Có như vậy thì tình hình đất nước mới được cải thiện, mới có khả năng
phát triển cao hơn.
Báo cáo giám sát chuyên đề của Uỷ ban Pháp luật Quốc hội trong kỳ họp
thứ 8 Quốc hội khoá XI nhận xét về chất lượng các văn bản pháp luật: “ một số
luật, pháp lệnh chỉ mới dừng lại ở nguyên tắc chung, chưa cụ thể, gây khó khăn
cho các cơ quan, nhiệm vụ. Nhìn chung các văn bản còn thiếu về số lượng, yếu về
chất lượng, có biểu hiện cục bộ ”.
3
Nguyên nhân cốt lõi vẫn là con người. Đội ngũ soạn thảo văn bản pháp luật
không có nhiều kinh nghiệm, thiếu chuyên nghiệp. Trong quá trình xây dựng các
quy định, các cán bộ chưa coi trọng việc nghiên cứu khoa học và thiếu sự tổng
kết điều tra thực tiễn, dẫn đến việc xây dựng các quy định không sát, không hợp
lý, không sửa đổi kịp thời, tính dự báo không cao.
Quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật còn nhiều bất cập, không
hợp lý, thời gian kéo dài nên không đáp ứng được yêu cầu phát triển nhanh chóng
của tình hình mà lại còn lãng phí nhiều.
3
Nâng cao chất lượng văn bản quy phạm pháp luật
/>_VAN_BAN_QUY_PHAM_PHAP_LUAT
7
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa không thể hoạt động ngoài pháp
luật. Pháp luật là cao nhất. Nếu tình trạng văn bản quy phạm pháp luật cập rập
còn kéo dài sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến chức năng của nhà nước, hay nói thẳng ra
là các vấn đề sẽ không được giải quyết một cách ổn thỏa và triệt để, nghiêm trọng
hơn nữa, có thể sẽ phí nhiều thời gian, tiền của của dân chúng.
Đạo đức cá nhân, đạo đức cách mạng
“Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm
việc gì cũng khó”, đó là một trong những điều quý báu mà Bác Hồ đã dạy. Thật
vậy, chuyện gì cũng bắt nguồn từ cái tâm con người mà ra. Đức được xem như
điều kiện cần của một con người thành công, cống hiến giúp đời, và cái tài là điều
kiện đủ! Chỉ khi hội tụ đủ cả hai yếu tố đó thì cái tài mới được phát huy hết khả
năng của nó.
Song, trong hệ thống quản lý nhà nước, cũng như một số tổ chức, vẫn còn
có một bộ phận cán bộ, đảng viên trước sự đam mê quyền lực, sự cám dỗ của
đồng tiền đã trở thành những “con sâu” đang làm “rầu” nền kinh tế - xã hội của
đất nước. Điều này không những gây ảnh hưởng xấu đến lĩnh vực chính trị, làm
suy giảm nghiêm trọng niềm tin của nhân dân với Đảng và Nhà nước, mà còn là
điều kiện thuận lợi cho các thế lực thù địch lợi dụng chống phá cách mạng nước
ta.
Những biểu hiện sa sút về đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng
viên hiện nay, có thể thấy đó là bằng mọi tính toán cơ hội, thực dụng để có chức,
có quyền, kể cả việc kéo bè, kéo cánh, cục bộ địa phương. Khi có quyền rồi thì
lợi dụng để tham nhũng, đục khoét tài sản của Nhà nước và của nhân dân. Một
điều đáng buồn nữa là họ quên đi nghĩa vụ phụng sự nhân dân. Hơn thế nữa, khi
có chức quyền và có tiền, một số cán bộ, đảng viên lao vào lối sống hưởng lạc,
coi thường kỷ cương, phép nước, tự đánh mất phẩm chất đạo đức cách mạng
trong sáng của người cán bộ, đảng viên. Tình hình trên đã làm tổn hại đến uy tín
và sức chiến đấu của Đảng, của chế độ, làm xói mòn lòng tin của nhân dân, gây
những trở lực không nhỏ cho công cuộc đổi mới đất nước của Đảng và nhân dân
ta.
Bên cạnh đó, cũng còn những trường hợp các cán bộ không áp dụng đúng
pháp luật. Điển hình là vụ của ông Nguyễn Thanh Chấn: nếu nghi phạm không ra
đầu thú thì số phận ông Chấn sẽ ra sao? Gần đây nhất là vụ năm cán bộ công an
tra hỏi, đánh đập nghi phạm đến chết. Những vị công an đó có còn lương tâm hay
8
không khi đánh đập một người tay đang đeo còng số 8? Thậm chí còn tệ hơn là
những vị này, người lãnh án tù cao nhất cũng chỉ là năm năm, và còn 2 vị “được”
xử án treo nữa! Cũng may là có thủ tướng can thiệp, yêu cầu xử lại, nếu không thì
niềm tin nơi dân chúng nay còn đâu. Thử nghĩ, các vị thẩm phán là những người
hiểu rõ về luật pháp nhất mà lại hành động như vậy, có gì mờ ám đằng sau chăng?
Đời người ai mà không mắc sai lầm, nhưng biết sai vẫn phạm sai là điều không
thể chấp nhận! Đó là về mặt đạo đức, tư tưởng, về kinh tế, chính cái quyết định
“hờ hững” đó, làm tổn thất về mặt tiền của, thời gian cũng không phải là ít.
Nói tóm lại, lương tâm, đạo đức con người là yếu tố quyết định. Nhà nước
có trong sạch, vững mạnh hay không, có hiệu quả hay không là tùy thuộc vào đạo
đức cách mạng của từng người trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.
IV. Giải pháp khắc phục
Từ hai nguyên nhân cốt lõi đã phân tích ở trên, sau đây là một số phương
pháp hành động để khắc phục được những điểm yếu đã nêu, hướng tới mục đích
xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững mạnh, hiệu quả,
xứng đáng là một nhà nước của dân, do dân, và vì dân.
1. Hệ thống pháp luật
Đối với hệ thống pháp luật, ta cần nhận thức được rằng, việc xây dựng và
hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật rất cấp thiết. Để nâng cao chất
lượng văn bản quy phạm pháp luật, ta cần tập trung vào một số phương pháp sau:
Nâng cao ý thức trách nhiệm pháp luật của công chức, tinh thần pháp
luật của người dân, phải đẩy mạnh hoạt động giải thích luật của Uỷ
ban thường vụ quốc hội. Bên cạnh đó cũng cần nâng cao chất lượng
của các nhà làm luật, qua các buổi báo cáo, chia sẻ kinh nghiệm của
thế hệ đi trước, cũng như các buổi tổng kết, rút kinh nghiệm bài học
của những nhà làm luật trẻ tuổi,…
Những nhà làm luật, đề xuất ý kiến cần dựa trên thực tiễn, nghiên
cứu khoa học, xem xét về mọi mặt của vấn đề: tính khả thi, tính cấp
thiết, quy mô,… Có được như vậy thì những ý kiến đưa ra mới tránh
khỏi sự chủ quan duy ý chí.
Rà soát lại toàn bộ hệ thống văn bản pháp luật để tìm các quy định
có liên quan trước khi xây dựng văn bản mới (hoạt động này thường
không được chú trọng và công tác này rất yếu trong thời gian qua),
9
để từ đó mới đưa ra các loại văn bản phù hợp với tình hình thực tế.
Một điều nữa, các nhà chức trách nên nghiên cứu, xác định thật kĩ
tầm quan trọng, tính chất phức tạp của các quan hệ pháp lý để tranh
sử dụng các văn bản vượt quá tầm.
Tổ chức rà soát lại các văn bản hiện có để phát hiện và hủy bỏ những
quy định không còn phù hợp với thực tế, hạn chế tình trạng chồng
chéo, mâu thuẫn của các văn bản, làm rõ những quy định còn “mơ
hồ”.
Cần tăng cường công tác phối hợp các bộ, ban, ngành để đảm bảo
tính đồng bộ, nhất quán của các văn bản pháp luật được soạn thảo,
đồng thời cũng tránh được sự chồng chéo nhau giữa các văn bản.
Bên cạnh đó, cần phải chú trọng hơn việc mở rộng sự tham gia đông
đảo của xã hội, nhất là của các cơ quan nghiên cứu, các chuyên gia,
nhà khoa học, đồng thời phải có cơ chế tiếp thu ý kiến của người dân
để văn bản sát với thực tế, bảo đảm tính khả thi, hiệu quả của các
văn bản pháp luật được ban hành.
Đặc biệt cần quan tâm việc thẩm định các dự luật, nghị định một
cách chặt chẽ, kỹ lưỡng. Các nhà chức trách cần phải đảm bảo tuân
thủ nguyên tắc là các văn bản dù cấp thiết đến đâu cũng phải được
xây dựng đạt chất lượng tốt nhất mới trình Chính phủ hoặc Quốc hội
thông qua, nếu chuẩn bị chưa tốt, chất lượng kém thì dù cấp thiết đến
đâu cũng nên để lại tiếp tục hoàn chỉnh. Nếu không, khi văn bản
được ban hành thành luật, tính hiệu quả không cao, không những
không giải quyết tốt vấn đề mà còn tốn thêm thời gian, ngân sách để
sửa sai, hoặc hoàn thiện lại hệ thống, đó là chưa kể luật đưa ra có thể
vấp phải sự phản đối của đông đảo dân chúng nữa.
2. Đạo đức cá nhân, đạo đức cách mạng
Một trong những vấn đề cấp thiết hiện nay là phải nâng cao đạo đức cách
mạng cho người cán bộ, đảng viên. Trước mắt ta cần tập trung vào một số biện
pháp sau:
Trước hết là phải tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng,
đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên. Phải giáo dục cho các án bộ
hiểu rõ: Đạo đức cách mạng là phải ra sức làm việc cho Đảng, giữ
10
vững kỷ luật của Đảng, thực hiện tốt đường lối của Đảng; luôn đặt
lợi ích của Đảng, của nhân dân lên trên lợi ích riêng của mình.
Bên cạnh đó, nhà nước còn phải thường xuyên làm tốt công tác
thanh tra, kiểm tra, quản lý quá trình rèn luyện, tu dưỡng phấn đấu
của cán bộ, đảng viên, tạo điều kiện cho họ thường xuyên làm tốt
chức trách, nhiệm vụ được giao, chấp hành nghiêm kỷ luật Đảng,
pháp luật của Nhà nước. Bên cạnh đó, các nhà chức trách nên tổ
chức các buổi đúc kết, chia sẻ, cũng như rút kinh nghiệm, để cấp trên
làm gương cho cấp dưới, cũng như cán bộ, đảng viên nêu gương cho
quần chúng, nói đi đôi với làm, đồng thời “tích cực phòng ngừa và
cương quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, thực
hành tiết kiệm”.
Hơn nữa, ta cần phải nêu cao tính tích cực tự giác tu dưỡng rèn luyện
phấn đấu về mọi mặt của mỗi cán bộ, đảng viên, động viên họ nêu
cao tinh thần tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn, dám nghĩ dám
làm, dám chịu trách nhiệm; luôn bám sát thực tiễn cuộc sống, quan
hệ mật thiết và gắn bó chặt chẽ với nhân dân lao động; tích cực chủ
động và sáng tạo trong mọi hoạt động công tác góp phần cùng toàn
Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới đất
nước vì mục tiêu: dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ,
văn minh.
Làm tốt công tác thi đua khen thưởng, kịp thời nêu gương người tốt
việc tốt, có chính sách đãi ngộ thoả đáng với những người có công
trong phát hiện và đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực; kiên quyết
xử lý nghiêm minh, kịp thời đúng pháp luật đối với những cán bộ,
đảng viên vi phạm kỷ luật, hoặc có biểu hiện sa đọa về đạo đức, lối
sống, tham nhũng, buôn lậu, làm giàu bất chính. Bên cạnh đó,
thường xuyên tạo mọi điều kiện cho nhân dân tham gia giám sát hoạt
động, công tác của cán bộ, đảng viên. Muốn vậy, phải thực hiện
nghiêm Quy chế dân chủ ở cơ sở, tạo mọi điều kiện thuận lợi để
nhân dân tham gia kiểm tra, giám sát mọi hoạt động của các cơ quan
quyền lực từ Trung ương đến cơ sở; đồng thời, mọi cán bộ, đảng
viên phải luôn gắn bó với quần chúng, là người đầy tớ trung thành
của nhân dân.
11
Nói tóm lại, đấu tranh khắc phục tình trạng suy thoái về đạo đức cách mạng
ở một số cán bộ, đảng viên hiện nay là vấn đề hết sức khó khăn và phức tạp. Đó
cũng là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, nhất là nhiệm vụ của
lãnh đạo, chỉ huy ở các đơn vị cơ sở.
KẾT LUẬN
Lúc sinh thời, Hồ chủ tịch từng nhấn mạnh rằng Nhà nước phải tìm cách
hình thành các thiết chế dân chủ để thực thi quyền làm chủ của người dân và đội
ngũ cán bộ, công chức nhà nước phải hết lòng phục vụ nhân dân với tinh thần cần,
kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, “Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc
gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh”. Có làm được những điều như Bác Hồ nói
thì mới chiếm giữ được lòng tin của nhân dân vào Đảng. Bác Hồ cũng thường
xuyên nhấn mạnh vai trò của quần chúng nhân dân: “Dễ mười lần không dân
cũng chịu, khó trăm lần dâu liệu cũng xong”. Một điều rõ ràng là đất nước muốn
phát triển về mọi mặt, muốn đi lên để “sánh vai với các cường quốc năm châu”
thì phải có sự góp sức, đồng lòng của đông đảo quần chúng, chứ chỉ có hệ thống
quản lý không thì không làm được gì. Tuy nhiên hệ thống quản lý ảnh hưởng trực
tiếp đến sự chung tay, chung sức của đông đảo quần chúng. Nhà nước có trong
sạch, vững mạnh, hiệu quả thì mới là chỗ dựa niềm tin vững chắc cho dân chúng
về một tương lai, cuộc sống tốt đẹp hơn. Tuy nhiên nhà nước ta hiện nay, dù đã
cố gắng trong việc khắc phục điểm yếu, nhưng vẫn chưa triệt để. Do đó vấn đề
xây dựng, hoàn thiện một nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững
mạnh, hiệu quả là vấn đề cấp thiết hàng đầu, không chỉ trong hiện tại mà tương
lai cũng thế.
12
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bách khoa toàn thư mở: vi.wikipedia.org
2. Bộ Nội Vụ Nước Cộng hòa Xã hội Chủ Nghĩa Việt Nam, Cải cách hành
chính: caicachhanhchinh.gov.vn
3. Cổng thông tin điện tử chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt
Nam: chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/
4. Bộ Giáo dục và đào tạo, Giáo trình Những nguyên lý cơ bản của chủ
nghĩa Mác Lênin.
5. Bộ Giáo dục và đào tạo, Giáo trình Pháp luật đại cương.
6. Thanh tra Việt Nam: thanhtravietnam.vn