slide kinh tế môi trường _ bài giảng 9 - giấy phép phát thải có thể chuyển nhượng

Kinh tế Môi trường
Bài giảng 9
Giấy phép phát thải có thể chuyển
nhượng
(Các chính sách khuyến khích kinh tế)
© PHÙNG THANH BÌNH
2008

A. Nguyên tắc chung
B. Chính sách TDP
C. Thiết lập thò trường TDP
D. TDP và động cơ khuyến khích
Đề cương đề nghò:


Ý tưởng cơ bản của giấy phép phát thải là
tạo thò trường cho các “quyền gây ô nhiễm”
(pollution rights)

Mỗi giấy phép cho phép người sở hữu được
phép xả thải một đơn vò chất thải nhất đònh
(kg, tấn)

Tổng số giấy phép cho tất cả các nguồn
phát thải là giới hạn lượng phát thải

Các giấy phép này có thể nhượng bán
A. Nguyên tắc chung


Một chương trình giấy phép phát
thải bắt đầu từ quyết đònh mang
tính tập trung về tổng số giấy phép
sẽ được đưa vào lưu hành

Sau đó các giấy được phân phối
cho các nguồn phát thải
A. Nguyên tắc chung


Cơ quan chức năng cơ bản có hai
chức năng sau đây:

Xác đònh tổng số giấy phép

Quyết đònh cơ chế phân bổ
giấy phép ban đầu giữa những
người gây ô nhiễm
A. Nguyên tắc chung


Cơ sở xác đònh số giấy phép:

Lý tưởng nhất là xác đònh trên cơ
sở xem xét cả MAC và MDC
theo quan điểm xã hội

Trên thực tế có thể xác đònh bằng

thông tin sẵn có tốt nhất về MAC
và MDC tại một thời điểm
A. Nguyên tắc chung

Ví dụ chương trình TDP quốc gia được thiết lập để
giảm lượng khí lưu huỳnh do các nhà máy nhiệt
đi n thải ra. Tổng lượng chất thải hiện hành là ệ
120.000 tấn/năm, và mục tiêu muốn giảm xuống
còn 80.000 tấn/năm. Xét tình huống của một
trong số những nhà máy này, hiện đang phát thải
40.000 tấn/năm. Giả sử mỗi giấy phép cho phép
người sở hữu phát thải tối đa 1000 tấn/năm. Khi
bắt đầu chương trình, nhà máy được giao 30 giấy
phép. Vậy người quản lý có 3 khả năng:
A. Nguyên tắc chung

(1)Giảm lượng phát thải xuống mức cho
phép ban đầu (30.000 tấn/năm)
(2)Mua thêm giấy phép, ví dụ 10 giấy
phép và không cần đầu tư giảm thải
(3)Giảm phát thải dưới mức ban đầu (ví
dụ 20.000 tấn) và bán 10 giấy phép
còn không cần đến
A. Nguyên tắc chung


Nguyên tắc cân bằng biên:

Việc mua-bán giấy phép
giữa những người gây ô

nhiễm có thỏa mãn nguyên
tắc cân bằng biến hay
không?
A. Nguyên tắc chung


Nguyên tắc cân bằng biên:

Ví dụ Hình 13.1:

MAC
A
= 120 – 3E
A

MAC
B
= 400 – 5E
B

Cho MAC = 0, ta có

E
0
A
= 40.000 tấn

E
0
B

= 80.000 tấn
A. Nguyên tắc chung


Nguyên tắc cân bằng biên:

Ví dụ Hình 13.1:

Mức phát thải mục tiêu là 80.000
tấn/năm

Ban hành 80 giấy phép (mỗi giấy
phép cho phép phát thải 1000 tấn

Phân bổ 30 giấy phép cho nhà máy A
và 50 giấy phép cho nhà máy B
A. Nguyên tắc chung



Nguyên tắc cân bằng biên:

Nguyên tắc mua bán cơ bản là:
Một người gây ô nhiễm sẽ
giảm phát thải và bán lượng
giấy phép thừa trên thò trường
nếu giá thò trường lớn hơn hoặc
bằng MAC tại mức phát thải
được chọn
A. Nguyên tắc chung


Nguyên tắc cân bằng biên:

Lợi ích ròng của A = c
= $337.5

Lợi ích ròng của B = d
= $562.5

Tổng chi phí tiết kiệm được
= c+d = $900
A. Nguyên tắc chung


Kết luận:

Miễn MAC giữa những người gây ô
nhiễm chưa bằng nhau, thì họ có khả
năng có lợi nhờ trao đổi giấy phép ở
một mức giá nào đó giữa MAC của họ.
Việc mua bán sẽ dừng lại khi nào MAC
giữa những người gây ô nhiễm bằng
nhau và bằng giá giấy phép
=> Thỏa nguyên tắc cân bằng biên
A. Nguyên tắc chung


Kết luận:


Nhà chức trách không cần phải
tìm hiểu đường MAC của từng
nguồn phát thải, mà do thò trường
điều tiết

Công cụ TDP ít yêu cầu thông tin
hơn so với các công cụ khác
A. Nguyên tắc chung


Kết luận:

Khi có nhiều người tham gia, để vẫn
thỏa nguyên tắc cân bằng biên, cần
phải đảm bảo rằng tất cả người mua-
bán trao đổi giấy phép theo cùng mức
giá. Điều này đòi hỏi phải có một thò
trường giấy phép chung duy nhất
(cạnh tranh, và thông tin hoàn hảo)

Giấy phép sẽ chuyển từ nguồn có
MAC thấp đến nguồn có MAC cao
A. Nguyên tắc chung

Thò trường giấy phép phát thải
0
q*
$
D
Lượng giấy phép

S
p*


Giống tiêu chuẩn, giấy phép đảm bảo đạt
được mức ô nhiễm mục tiêu

Giống thuế, giấy phép có thể chuyển
nhượng khi được giao dịch trên thị
trường cạnh tranh là chính sách hiệu quả-
chi phí

Nhà chức trách không cần biết MAC của
từng nguồn gây ô nhiễm để đạt hiệu quả-
chi phí
B. Caùc ñieåm chính cuûa chính saùch TDP


Khi đã đặt ra mức ô nhiễm mục tiêu, thị
trường sẽ cho biết đường MAC của nguồn
gây ô nhiễm

Giao dịch xảy ra nếu MAC của các nguồn
gây ô nhiễm là khác nhau để một số nguồn
trở thành người mua, một số thành người
bán

Giao dịch giấy phép cho phép mỗi người
tham gia tiết kiệm được chi phí so với mức
phân bổ giấy phép ban đầu

B. Caùc ñieåm chính cuûa chính saùch TDP


Thành bại của chương trình giấy phép
ô nhiễm phụ thuộc nhiều vào giới hạn
số lượng giấy phép lưu hành. Phải áp
dụng công thức nào để phân bổ quyền
được phát thải: bằng nhau? tỷ lệ phát
thải hiện tại?

Giấy phép được cấp miễn phí, bán hay
đấu giá?
C. Thiết lập thò trường TDP
1. Phân bổ quyền ban đầu


Quy đònh cần rõ ràng quy đònh ai có thể mua bán
và những thủ tục mua bán gì cần được tuân thủ

Cơ quan quản lý không được nhúng tay vào việc
mua bán sau khi phân phối quyền phát thải ban
đầu

Ai nên được tham gia vào thò trường? Có nên giới
hạn cho những người gây ô nhiễm hay không, hay
ai cũng có thể mua được? Những nhóm bảo vệ
môi trường có được mua giấy phép không?
C. Thiết lập thò trường TDP
2. Thiết lập các quy đònh mua bán


Giải quyết vấn đề điểm nóng ô nhiễm?

Có thể điều chỉnh quá trình mua bán
nhằm tính đến tác động của các nguồn
phát thải riêng biệt

Khoanh vùng như sau:

Cho phép các xí nghiệp trong cùng
một vùng trao đổi

Điều chỉnh theo hệ số chuyển đổi
C. Thiết lập thò trường TDP
3. Chất phát thải không đồng nhất


Thúc đẩy cạnh tranh:

Xác lập vùng mua bán càng
rộng càng tốt => Có nhiều
người mua và nhiều người bán

Nhưng cũng còn tranh cãi
C. Thiết lập thò trường TDP
4. TDP và vấn đề cạnh tranh


Cơ quan quản lý phải theo dõi hai vấn đề
sau đây:


Số giấy phép mỗi nguồn phát thải sở
hữu

Lượng phát thải của mỗi nguồn

Cơ quan quản lý phải giám sát những người
gây ô nhiễm để xem lượng phát thải của họ
có vượt số giấy phép họ đang sở hữu không

Có thể đưa ra động cơ khuyến khích để các
nguồn phát thải giám sát lẫn nhau
C. Thiết lập thò trường TDP
5. TDP và cưỡng chế thực thi