việc làm cho nông dân bị thu hồi đất trong quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa ở thành phố đà nẵng
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (348.93 KB, 24 trang )
1
M U
1. Tính cp thit ca tài
Quá trình công nghip hóa (CNH), ô th hóa (TH) t nc tt yu s dn
n quá trình chuyn i mc ích s dng mt b phn din tích t nông nghip
sang phc v quá trình phát trin ô th và các khu - cm công nghip, khu kinh t.
Vì vy, có hàng chc vn h gia ình nông nghip, nông thôn phi hy sinh nhng
quyn li c bn ca mình là nhng t - t liu sn xut quan trng nht ca
ngi nông dân cho các d án tái nh c nhng ni mi, dn n s có hàng
triu lao ng nông nghip buc phi chuyn i ngh do b mt t sn xut. iu
ó ã tác ng n toàn b hot ng KT - XH ca i tng dân c phi nhng
t n các khu tái nh c. Nhng tác ng ln nht là ngi nông dân ri vào
trng thái b ng và thiu các iu kin m bo cuc sng khi h b mt vic làm
(VL) và buc phi chuyn i ngh t sn xut nông nghip sang các ngành ngh
khác. Bên cnh ó, vic thc hin các d án phc v s nghip CNH, TH thi
gian qua cng làm ny sinh nhiu vn nh: Din tích t sn xut nông nghip b
thu hp, lao ng nông nghip mt VL truyn thng và khó chuyn i ngh
nghip, cách thc n bù gii phóng mt bng, ô nhim môi trng.Trong ó,
vn to VL n nh i sng cho ngi lao ng sau khi b thu hi t nông
nghip ni lên nh mt hin tng va mang tính khách quan ca quá trình CNH,
TH, va mang tính c thù ca mt nc nông nghip nh nc ta.
i vi thành ph à Nng, t nm 1997 n nm 2013, xây dng và phát
trin, thành ph ã trin khai hn 3000 d án. ng thi vi quá trình ó có gn
100 ngàn h gia ình phi di di n các khu tái nh c, hàng chc ngàn hecta t
nông nghip phi chuyn i mc ích s dng, làm cho ngun thu nhp quan trng
nht ca ngi nông dân trong nông nghip b nh hng nghiêm trng. Tuy rng,
chính quyn thành ph ã có nhiu cách thc h tr các i tng này có th nhanh
chóng n nh cuc sng, nhng do nhiu yu t khách quan, ch quan n nay
nhiu lao ng b mt t vn cha n nh ni n, chn , cha th tìm ra cho
mình mt cách mu sinh n nh lâu dài. Thc tin s nghip CNH, TH thi gian
qua cho thy, mt trong các khó khn khi tin hành CNH, TH là vic to công n,
VL cho ngi lao ng các vùng b thu hi t phát trin các khu công nghip
2
(KCN), khu ô th (KT).
Thc t nêu trên ang gia tng áp lc trong to VL cho nông dân b thu hi t
phc v s nghip CNH, TH. ây là mt vn cp bách nu nhìn c trc mt và
lâu dài xét trên phng din phát trin. Bi l, nu vn VL cho ngi lao ng nói
chung, nông dân b thu hi t nói riêng không c gii quyt tt s rt khó khn
trong thc hin các mc tiêu phát trin và s ny sinh nhiu vn xã hi phc tp khó
lng. Do ó, tài: Vic làm cho nông dân b thu hi t trong quá trình công
nghip hóa, ô th hóa thành ph à Nng" c la chn làm tài lun án tin
s là cp thit, có ý ngha lý lun và thc tin sâu sc.
2. Mc ích và nhim v ca lun án
2.1. Mc ích nghiên cu
Mc ích nghiên cu ca lun án là trên c s nhng vn lý lun và thc
tin v VL cho nông dân b thu hi t trong quá trình CNH, TH thành ph à
Nng, xut các gii pháp ch yu v to VL cho nông dân b thu hi t trên a
bàn thành ph à Nng trong thi gian ti.
2.2. Nhim v nghiên cu
- H thng hóa c s lý lun VL cho nông dân b thu hi t trong quá trình
CNH, TH. Phân tích kinh nghim thc tin v gii quyt vic làm (GQVL) cho
nông dân b thu hi t trong quá trình CNH, TH mt s tnh trong nc và rút ra
bài hc kinh nghim cho thành ph à Nng.
- Phân tích thc trng VL cho nông dân b thu hi t trong quá trình CNH,
TH thành ph à Nng. Ch ra nhng kt qu t c và nhng mt hn ch,
yu kém trong to VL cho nông dân b thu hi t thành ph à Nng.
- xut quan im và gii pháp nhm nâng cao hiu qu to vic làm cho
nông dân b thu hi t thành ph à Nng.
3. i tng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu ca lun án là VL cho nông dân b thu hi t trong
quá trình CNH, TH di góc kinh t chính tr.
- Phm vi nghiên cu:
+ V không gian: Nghiên cu vn to VL cho nông dân b thu t hi trong
quá trình CNH, TH thành ph à Nng.
3
+ V thi gian: Nghiên cu c xác nh t nm 2001 n 2013, các gii
pháp xut n nm 2020.
4. Phng pháp nghiên cu
-
-
S
S
d
d
n
n
g
g
c
c
á
á
c
c
p
p
h
h
n
n
g
g
p
p
h
h
á
á
p
p
c
c
a
a
c
c
h
h
n
n
g
g
h
h
a
a
d
d
u
u
y
y
v
v
t
t
b
b
i
i
n
n
c
c
h
h
n
n
g
g
,
,
d
d
u
u
y
y
v
v
t
t
l
l
c
c
h
h
s
s
,
,
p
p
h
h
n
n
g
g
p
p
h
h
á
á
p
p
t
t
r
r
u
u
t
t
n
n
g
g
h
h
ó
ó
a
a
k
k
h
h
o
o
a
a
h
h
c
c
n
n
g
g
h
h
i
i
ê
ê
n
n
c
c
u
u
c
c
á
á
c
c
v
v
n
n
l
l
ý
ý
l
l
u
u
n
n
v
v
à
à
t
t
h
h
c
c
t
t
i
i
n
n
v
v
V
V
L
L
c
c
h
h
o
o
n
n
ô
ô
n
n
g
g
d
d
â
â
n
n
b
b
t
t
h
h
u
u
h
h
i
i
t
t
;
;
p
p
h
h
n
n
g
g
p
p
h
h
á
á
p
p
t
t
h
h
n
n
g
g
k
k
ê
ê
,
,
p
p
h
h
â
â
n
n
t
t
í
í
c
c
h
h
,
,
l
l
ô
ô
g
g
í
í
c
c
k
k
t
t
h
h
p
p
v
v
i
i
l
l
c
c
h
h
s
s
,
,
t
t
n
n
g
g
k
k
t
t
,
,
á
á
n
n
h
h
g
g
i
i
á
á
q
q
u
u
á
á
t
t
r
r
ì
ì
n
n
h
h
G
G
Q
Q
V
V
L
L
c
c
h
h
o
o
n
n
ô
ô
n
n
g
g
d
d
â
â
n
n
b
b
t
t
h
h
u
u
h
h
i
i
t
t
t
t
h
h
à
à
n
n
h
h
p
p
h
h
à
à
N
N
n
n
g
g
.
.
-
-
S
S
d
d
n
n
g
g
p
p
h
h
n
n
g
g
p
p
h
h
á
á
p
p
i
i
u
u
t
t
r
r
a
a
b
b
n
n
g
g
p
p
h
h
i
i
u
u
i
i
u
u
t
t
r
r
a
a
v
v
à
à
p
p
h
h
n
n
g
g
v
v
n
n
c
c
h
h
u
u
y
y
ê
ê
n
n
s
s
â
â
u
u
1
1
5
5
0
0
h
h
n
n
ô
ô
n
n
g
g
d
d
â
â
n
n
t
t
i
i
m
m
t
t
s
s
a
a
i
i
m
m
m
m
a
a
n
n
g
g
t
t
í
í
n
n
h
h
i
i
d
d
i
i
n
n
c
c
ó
ó
t
t
n
n
ô
ô
n
n
g
g
n
n
g
g
h
h
i
i
p
p
b
b
t
t
h
h
u
u
h
h
i
i
t
t
h
h
u
u
c
c
q
q
u
u
n
n
C
C
m
m
L
L
l
l
à
à
m
m
k
k
t
t
q
q
u
u
n
n
g
g
h
h
i
i
ê
ê
n
n
c
c
u
u
c
c
a
a
m
m
ì
ì
n
n
h
h
.
. Bên cnh ó, làm rõ thêm các vn
lý lun và thc tin liên quan n lun án, tác gi có s dng phng pháp chuyên gia,
phng vn sâu 20 nhà lãnh o thành ph, qun, huyn, phng.
5. óng góp ca lun án
-
-
H
H
t
t
h
h
n
n
g
g
h
h
ó
ó
a
a
c
c
s
s
l
l
ý
ý
l
l
u
u
n
n
v
v
à
à
t
t
h
h
c
c
t
t
i
i
n
n
v
v
v
v
i
i
c
c
l
l
à
à
m
m
,
,
p
p
h
h
n
n
g
g
t
t
h
h
c
c
t
t
o
o
v
v
i
i
c
c
l
l
à
à
m
m
c
c
h
h
o
o
n
n
ô
ô
n
n
g
g
d
d
â
â
n
n
b
b
t
t
h
h
u
u
h
h
i
i
t
t
t
t
r
r
o
o
n
n
g
g
q
q
u
u
á
á
t
t
r
r
ì
ì
n
n
h
h
C
C
N
N
H
H
,
,
T
T
H
H
.
.
-
-
T
T
r
r
ê
ê
n
n
c
c
s
s
p
p
h
h
â
â
n
n
t
t
í
í
c
c
h
h
,
,
á
á
n
n
h
h
g
g
i
i
á
á
p
p
h
h
n
n
g
g
t
t
h
h
c
c
t
t
o
o
V
V
L
L
c
c
h
h
o
o
n
n
ô
ô
n
n
g
g
d
d
â
â
n
n
b
b
t
t
h
h
u
u
h
h
i
i
t
t
t
t
h
h
à
à
n
n
h
h
p
p
h
h
à
à
N
N
n
n
g
g
,
,
t
t
á
á
c
c
g
g
i
i
a
a
r
r
a
a
n
n
h
h
n
n
g
g
n
n
h
h
n
n
n
n
h
h
k
k
h
h
á
á
c
c
h
h
q
q
u
u
a
a
n
n
v
v
t
t
h
h
à
à
n
n
h
h
t
t
u
u
,
,
h
h
n
n
c
c
h
h
v
v
à
à
n
n
g
g
u
u
y
y
ê
ê
n
n
n
n
h
h
â
â
n
n
c
c
a
a
c
c
á
á
c
c
h
h
n
n
c
c
h
h
t
t
r
r
o
o
n
n
g
g
q
q
u
u
á
á
t
t
r
r
ì
ì
n
n
h
h
t
t
o
o
V
V
L
L
c
c
h
h
o
o
n
n
ô
ô
n
n
g
g
d
d
â
â
n
n
b
b
t
t
h
h
u
u
h
h
i
i
t
t
t
t
h
h
à
à
n
n
h
h
p
p
h
h
à
à
N
N
n
n
g
g
.
.
-
-
T
T
á
á
c
c
g
g
i
i
l
l
u
u
n
n
á
á
n
n
a
a
r
r
a
a
n
n
m
m
q
q
u
u
a
a
n
n
i
i
m
m
,
,
x
x
u
u
t
t
b
b
a
a
n
n
h
h
ó
ó
m
m
g
g
i
i
i
i
p
p
h
h
á
á
p
p
c
c
b
b
n
n
n
n
h
h
m
m
n
n
â
â
n
n
g
g
c
c
a
a
o
o
h
h
i
i
u
u
q
q
u
u
t
t
o
o
V
V
L
L
c
c
h
h
o
o
n
n
ô
ô
n
n
g
g
d
d
â
â
n
n
b
b
t
t
h
h
u
u
h
h
i
i
t
t
t
t
h
h
à
à
n
n
h
h
p
p
h
h
à
à
N
N
n
n
g
g
.
.
6. Kt cu ca lun án
Ngoài phn m u, kt lun, danh mc tài liu tham kho và ph lc, kt cu
ni dung lun án gm 4 chng, 10 tit.
4
Chng 1
TNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CU
LIÊN QUAN N TÀI LUN ÁN
Mc tiêu ca chng 1 là nghiên cu các công trình liên quan n tài nhm xác
nh nhng vn lý lun và thc tin v VL cho nông dân b thu hi t trong quá trình
CNH, TH, t ó ch ra nhng vn cn tip tc c nghiên cu.
m bo tính k tha và khng nh nhng óng góp ca lun án, lun án
chia các công trình nghiên cu liên quan thành 2 nhóm vn : khái quát mt s
nghiên cu trong nc liên quan n tài và các công trình nghiên cu liên quan
n min Trung và thành ph à Nng.
Trên c s k tha và tip thu kt qu nghiên cu ca các nhà khoa hc i trc,
vic b sung vào khong trng các vn nghiên cu còn b ng hoàn thin thêm
nhng vn lý lun và thc tin v VL cho nông dân b thu hi t trong quá trình
CNH, TH. Trong ó, nghiên cu mi cn lp c "khong trng sau:
Th nht, c s khoa hc v phng thc to VL cho nông dân b thu hi
t trong quá trình CNH, TH. H thng hóa nhng tác ng ca CNH, TH ti
VL ca nông dân b thu hi t.
Th hai, mô t và phân tích các vn v thc trng VL, to VL ca nông
dân b thu hi t. Nhng thun li, khó khn ca quá trình chuyn i mc ích s
dng t n phát trin KT - XH, VL, thu nhp và i sng ca nông dân thành
ph à Nng hin nay.
Th ba, phân tích quá trình thc hin, chuyn i mc ích s dng t ti
à Nng, các chính sách h tr cng nh hiu qu ca các chính sách này i vi
VL ca nông dân b thu hi t.
Th t, cn ch ra nhng khác bit v tác ng ca các nhân t KT - XH ti
à Nng và các nhân t ny sinh t vic hi nhp kinh t quc t n quy mô, mc
ca vic chuyn i mc ích s dng t nông nghip và các vn liên quan
nh: VL, to VL cho lao ng ca thành ph trong thi gian ti.
5
Chng 2
C S LÝ LUN VÀ THC TIN V VIC LÀM CHO NÔNG DÂN B
THU HI T TRONG QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIP HÓA,
Ô TH HÓA
Mc tiêu ca chng 2 là nhm h thng hoá nhng vn lý lun và thc tin
v VL cho nông dân b thu hi t trong quá trình CNH, TH. t c mc tiêu
này, chng 2 cp ti nhng vn sau:
2.1. C s lý lun v vic làm cho nông dân b thu hi t
2.1.1. Các khái nim liên quan n vic làm cho nông dân b thu hi t
2.1.1.1. Các quan nim v vic làm
T nhng phân tích các quan nim v VL, xut phát t thc tin phát trin KT -
XH Vit Nam thi k y mnh CNH, HH và ch ng, tích cc hi nhp quc t
hin nay, Lun án cho rng: Vic làm là hot ng lao ng ca con ngi, là dng
hot ng kinh t - xã hi, ó là s kt hp gia sc lao ng vi t liu sn xut
theo nhng iu kin phù hp nht nh, nhm to ra sn phm hàng hóa và dch v,
áp ng li ích con ngi (cá nhân, gia ình, cng ng và xã hi). Hot ng lao
ng ó không b pháp lut ngn cm.
2.1.1.2. Mt s lý thuyt to vic làm
- Lý thuyt to vic làm bng gia tng u t - tng trng kinh t.
- Lý thuyt to VL ca W.Athur Lewis.
- Lý thuyt to vic làm bng di chuyn lao ng ca Torado.
- Lý thuyt to VL ca Harry Toshima.
K tha có chn lc các lý thuyt to VL, lun án cho rng: to vic làm không
n thun là s kt hp gia t liu sn xut vi sc lao ng, mà nó còn bao gm
c yu t Nhà nc thông qua các chính sách và nhng yu t xã hi. Mun s kt
hp ó din ra và không ngng phát trin phi to ra c s phù hp c v s
lng, cht lng sc lao ng vi t liu sn xut, trong môi trng kinh t, chính
tr, xã hi thun li, m bo cho hot ng ó din ra. Nói cách khác, to vic làm
bao gm nhng vn liên quan n vic phát trin và s dng có hiu qu các
ngun lc (lao ng, vn, khoa hc công ngh, tài nguyên thiên nhiên và qun lý).
6
To vic làm chính là to ra các c hi ngi lao ng, trong ó có i
tng là nông dân b thu hi t (thiu hoc không có t liu sn xut ch yu - t
ai), có vic làm và tng thu nhp, phù hp vi li ích ca bn thân ngi lao
ng, gia ình, cng ng và xã hi.
2.1.1.3. Quan nim ca tác gi Lun án v vic làm cho nông dân b thu hi t
T nhng phân tích các lý thuyt, quan nim v VL, to VL, trên c s thc
tin phát trin KT - XH ca Vit Nam và thành ph à Nng thi k y mnh
CNH, HH và tích cc, ch ng hi nhp quc t hin nay, lun án cho rng: Vic
làm cho nông dân b thu hi t, là hot ng lao ng ca ngi nông dân trong
tui lao ng, là s kt hp gia sc lao ng vi t liu sn xut theo nhng
iu kin phù hp nht nh, nhm to ra sn phm hàng hóa và dch v, áp ng
li ích ca ngi nông dân, cng ng và xã hi. Hot ng lao ng ó không b
lut pháp Vit Nam ngn cm.
2.1.2. Tác ng ca thu hi t trong quá trình công nghip hóa, ô th
hóa n vic làm ca nông dân
2.1.2.1. Tác ng tích cc
- To sc ép mnh m trong chuyn dch c cu kinh t theo hng CNH, HH
- Góp phn chuyn dch c cu lao ng, thay i c cu vic làm
- Thúc y kh nng t to VL và tìm kim VL i vi ngi lao ng, c bit,
i tng là nông dân b thu hi t.
- To c hi chuyn i vic làm cho ngi lao ng nông nghip, c bit là
nông dân trong tui lao ng khi chuyn mc ích s dng t nông nghip sang
các lnh vc khác.
- Góp phn c cu li lc lng lao ng theo hng gia tng lc lng lao
ng tr, khe vào phát trin kinh t.
- Góp phn hin i hóa i sng c dân nông thôn và gi gìn, phát huy bn
sc vn hóa trên c s la chn, sàng lc nhng giá tr truyn thng, tinh hoa vn
hóa vùng min.
2.1.2.2. Tác ng tiêu cc
- Trong ngn hn, gim VL và thu nhp ca lao ng nông nghip, c bit là
7
b phn nông dân trong tui lao ng b thu hi t.
- Làm cho mt b phn ngi lao ng trong din thu hi t nông nghip ri
vào tình trng thiu vic làm, tht nghip.
- Gia tng sc ép tìm kim VL i vi lao ng nông nghip b thu hi t và
to áp lc GQVL, m bo an sinh xã hi i vi chính quyn a phng.
2.1.2.3. S cn thit phi to vic làm cho nông dân sau thu hi t nông nghip
Mt là, n nh cuc sng cho ngi lao ng sau thu hi t nông nghip.
Hai là, gim t l tht nghip.
Ba là, nâng cao thu nhp, ci thin i sng ca ngi nông dân b thu hi t,
góp phn thc hin tin b và công bng xã hi.
Bn là, gim các t nn xã hi.
2.1.3. Ni dung to vic làm cho nông dân b thu hi t
- Xây dng và t chc thc hin k hoch tng th v vic thu hi t nông
nghip và k hoch to VL cho nông dân khi thu hi t.
- Xây dng môi trng pháp lý, các iu kin KT - XH cn thit nhm phát
trin th trng sc lao ng.
- Phát trin sn xut kinh doanh, nht là nhng ngành ngh s dng nhiu lao
ng thu hút lao ng nông nghip sau khi thu hi t.
- Xây dng và thc thi các chính sách h tr ào to ngh, chuyn i ngh
nghip ngi nông dân có c hi tìm c VL.
- Phi hp cht ch gia chính quyn a phng vi các doanh nghip ch
u t s dng t thu hi trong vic ào to và b trí VL cho nông dân b thu hi
t vào làm vic trong các doanh nghip này.
- Tuyên truyn, vn ng, giúp ngi nông dân b thu hi t ch ng tìm
kim và la chn ngh nghip và VL mi phù hp vi bn thân.
- Các t chc chính tr xã hi cng có vai trò quan trng trong to VL cho
nông dân b thu hi t.
2.2. Phng thc to vic làm và các nhân t nh hng n to vic làm
ca nông dân b thu hi t
2.2.1. Phng thc to vic làm cho nông dân b thu hi t
8
2.2.1.1. To vic làm thông qua các chng trình mc tiêu quc gia
2.2.1.2. To vic làm thông qua các trung tâm gii thiu vic làm và c s
dy ngh
2.2.1.3. To vic làm thông qua phát trin làng ngh truyn thng và các
doanh nghip nh và va
2.2.1.4. To vic làm thông qua xut khu lao ng
2.2.1.5. To vic làm thông qua các t chc oàn th chính tr - xã hi
2.2.1.6. T to vic làm thông qua th trng sc lao ng
2.2.2. Nhng nhân t nh hng n to vic làm ca nông dân b thu hi t
2.2.2.1. Vn u t và s phát trin ca khoa hc - công ngh
Tng hay gim vn u t vào phát trin các ngành s dng khoa hc - công
ngh cao, trung bình hay thp u có tác ng n to VL cho ngi lao ng. Nu
tng vn u t vào phát trin các ngành s dng khoa hc - công ngh thp thì c
hi có VL cho nông dân sau thu hi t s tng lên; nu tng vn u t phát trin các
ngành s dng khoa hc - công ngh cao thì c hi có VL cho nông dân sau thu hi
t gn nh không có, nu xét trong thi gian ngn hn.
2.2.2.2. Trình ca ngi lao ng
Nu cht lng lao ng tt thì kh nng to VL cho ngi lao ng s thun
li; ngc li, cht lng lao ng thp s gây khó khn cho ngi lao ng trong
vic tìm kim VL. Cht lng lao ng li ph thuc rt ln vào chính sách giáo
dc ào to; chính sách y t, chm sóc sc kho ca quc gia.
2.2.2.3. Nhân t v ch trng, chính sách phát trin ca Nhà nc
Th nht, Các ch trng, chính sách thúc y phát trin kinh t ca ng, Nhà
nc u có nhng nh hng n kh nng to VL cho ngi lao ng.
Th hai, Các ch trng, chính sách phát trin xã hi cng có nhng nh hng
nht nh n kh nng to VL cho ngi lao ng.
Th ba, nh hng ca ch trng, chính sách ca Nhà nc i vi lnh vc
nông nghip, nông dân, nông thôn, theo ó nh hng n vn to vic làm cho
lao ng khu vc này.
2.2.2.4. Nhân t v yêu cu phát trin ca a phng
9
Th nht, tim lc kinh t, v trí a lý và li th ca a phng
Th hai, chin lc phát trin KT - XH ca a phng cng nh hng không
nh n to VL cho nông dân sau thu hi t.
Th ba, nhng n lc hc hi kinh nghim, thành tích tt ca các a phng
khác và thc hin tt các ch trng, chính sách, Ngh quyt ca B Chính tr cng
góp phn không nh trong to VL cho ngi lao ng.
2.2.2.5. Nhân t v vn hành ca th trng sc lao ng và tác ng ca
hi nhp kinh t quc t
- S phát trin ca th trng sc lao ng có nh hng trc tip n VL ca
ngi lao ng.
- Hi nhp kinh t quc t em li cho Vit Nam nhiu c hi VL, c bit là
VL theo hng công nghip, hin i.
2.2.2.6. Nhân t v c im ca ngi nông dân sau thu hi t
Nhng nhân t cu thành c im ca ngi lao ng nông nghip có tác
ng mnh m n nhn thc, tác phong và hành vi ca ngi lao ng s nh
hng không nh n hàng lot vn liên quan n to VL nh: nng sut lao
ng, s lng, cht lng ngun lao ng, kh nng tham gia và thc hin các
giao dch trên th trng sc lao ng, kh nng thit lp các mi quan h v công
n VL ca ngi lao ng, kh nng chuyn i ngh, t to VL
2.3. Kinh nghim ca mt s a phng v to vic làm cho nông dân b
thu hi t
2.3.1. Kinh nghim ca mt s tnh trong nc
2.3.1.1. Kinh nghim ca tnh ng Nai
Th nht, tp trung các ngun lc có th nhanh chóng n nh i sng ca
ngi dân trong din di di, thu hi t cho phát trin công nghip hóa, ô th hóa.
Th hai, u tiên gii quyt vic làm cho nhng lao ng b thu hi t.
Th ba, thng xuyên hng dn các cách thc, bin pháp to vic làm cho ngi
lao ng, bn thân h có th t to vic làm cho mình và cho ngi khác.
Th t, kêu gi và khuyn khích các doanh nghip u tiên tuyn dng lao ng b
thu hi t cho phát trin công nghip, ô th.
10
2.3.1.2. Kinh nghim ca tnh Thái Bình
Th nht, y mnh phát trin các ngành ngh truyn thng thu hút lao ng dôi
d t nông nghip.
Th hai, ch ng xây dng các phng án ào to ngh m rng công tác
ào to, chuyn i ngh cho ngi lao ng, to iu kin cho lao ng sau khi b
thu hi t có th tip cn các vic làm mi.
Th ba, a dng hóa và lng ghép các chng trình, d án h tr GQVL.
Th t, thng xuyên t chc, vn ng ngi lao ng ch ng tìm kim
các bin pháp t to vic làm.
2.3.1.3. Kinh nghim ca tnh Vnh Phúc
Th nht, ào to ngh cho ngi lao ng sau thu hi t nông nghip.
Th hai, tnh yêu cu các doanh nghip có d án u t phi b trí cho lao
ng thuc din thu hi t nông nghip vào làm vic trong các doanh nghip.
Th ba, xut khu lao ng c xem là mt trong nhng gii pháp quan trng
gii quyt vic làm cho ngi lao ng nói chung và ngi lao ng b thu hi
t nông nghip nói riêng.
Th t, to vic làm cho lao ng ln tui thông qua phát trin dch v ngay
trong khu công nghip, khu ch xut, khu ô th mi
2.3.2. Bài hc kinh nghim rút ra cho thành ph à Nng
Mt là, cn tuyên truyn vn ng ngi dân b thu hi t nhn thc úng
v nhu cu vic làm và các hng tip cn vic làm.
Hai là, chính quyn và các t chc oàn th cn sm la chn và ph bin kp
thi nhng phng hng chuyn i ngh phù hp vi yêu cu ca a phng hoc
phù hp vi nhu cu ca bn thân ngi lao ng theo hng hi nhp.
Ba là, y mnh phát trin kinh t a phng nhm gia tng s lng vic làm.
Phát trin các thành phn kinh t, các loi hình kinh t và thúc y th trng sc lao
ng phát trin, y mnh XKL to VL cho ngi nông dân b thu hi t.
Bn là, tng cng mi quan h gia doanh nghip và ngi lao ng các doanh
nghip có chính sách u tiên, thu hút và s dng lao ng ti ch, nông dân b thu hi t.
Nm là, s dng có hiu qu ngun vn t Qu quc gia GQVL.
11
Chng 3
THC TRNG VIC LÀM CHO NÔNG DÂN B THU HI T TRONG
QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIP HÓA, Ô TH HÓA
THÀNH PH À NNG
Mc tiêu ca chng 3 là phân tích, ánh giá thc trng VL cho nông dân b thu
hi t trong quá trình CNH, TH thành ph à Nng. Qua ó ch ra nhng thành
tu, hn ch, yu kém và nguyên nhân nhm lun chng tính cn thit và tìm ra các
gii pháp nâng cao hiu qu to vic làm cho nông dân b thu hi t. Chng 3 tp
trung gii quyt các ni dung sau:
3.1. Tác ng ca thu hi t trong quá trình công nghip hóa, ô th
hóa n vic làm ca nông dân
3.1.1. Thc trng thu hi t trong quá trình công nghip hóa, ô th hóa
thành ph à Nng t nm 2001 n nay
3.1.1.1. Chin lc phát trin kinh t - xã hi ca thành ph à Nng
T nm 1997 n nm 2013, thành ph à Nng ã 3 ln lp và iu chnh
quy hoch, k hoch s dng t trình Chính ph xem xét phê duyt, nh ó các
ngành, các cp ã trin khai thc hin các d án quy hoch s dng t góp phn tích
cc vào vic phát trin KT - XH. c bit quy hoch tng th phát trin KT - XH
thành ph à Nng n nm 2020 ã c Th tng Chính ph phê duyt ti quyt
nh s 1866/Q-TTg ngày 08/10/2010.
3.1.1.2. Tình hình thu hi t
T nm 1997 n 2010, thành ph à Nng ã thc hin thu hi t vi tng
din tích 11.488 ha; tng s tin chi cho n bù, gii ta các khu dân c khong 5.000
t ng; tng s h thuc din gii ta, n bù hn 82.000 h. Trong ó, s h gii
ta thu hi i khi ni ang c trú là 41.282 h, s h gii ta thu hi mt phn là
21.125 h, s h gii ta thuc din t nông nghip, lâm nghip là 20.333 h, vi s
lng h gii ta ln nhng s trng hp b cng ch rt ít (hn 100 h)
Trong 3 nm (2011 - 2013) thành ph à Nng ã thu hi 3.924,06 ha t
nông nghip, dn n 25.725 lao ng b mt vic làm và ã tác ng n i sng
nhân dân trong khu vc b thu hi t nông nghip.
12
3.1.2. nh hng ca thu hi t nông nghip trong quá trình công
nghip hóa, ô th hóa à Nng n vic làm ca nông dân
3.1.2.1. Tình hình vic làm ca nông dân b thu hi t
Nghiên cu nh hng ca thu hi t n VL và to VL à Nng, qua la
chn ngu nhiên 250 h gia ình trong s nhng h b thu hi t sn xut nông
nghip ti 5 qun (Thanh Khê, Liên Chiu, Sn Trà, Ng Hành Sn, Cm L) vi 5
phng tiêu biu gm 10 t dân ph, cho thy:
Trình chuyên môn ca nhng ngi b thu hi t, kt qu iu tra thu
c vi mc khá thp: s ngi không có trình chuyên môn là 84,5 %, s
ngi có trình i hc, cao ng và trung cp ch có 13,42%, trình khác là
2,08%
. Vi trình chuyên môn nói trên, c hi t tìm VL sau khi b thu hi t là
rt khó khn và h tr nâng cao trình cho h là vic làm cn thit.
Tình trng VL ca nhng ngi trc khi b thu hi, kt qu iu tra cho thy:
21,6% s ngi trong tui lao ng, không i hc và không có VL; 52,1% s
ngi lao ng có VL bp bênh và 26,2% có VL n nh. Nh vy, s ngi trong
tui lao ng không có VL và VL bp bênh chim n 73,7% tng s lao ng iu
tra ca các h. iu này cng phù hp vi thc t thu hi t à Nng, vì t nông
nghip b thu hi chim t trng ln.
T nhng phân tích thc trng VL và to VL cho nông dân b thu hi t
thành ph à Nng có th rút ra mt s nhn xét sau:
Mt là, s lao ng không có VL sau khi b thu hi t là khá ln, c bit s
lao ng b thu hi t nông nghip.
Hai là, a s nhng lao ng b thu hi t là lao ng gin n, cha qua
ào to chuyên môn, nghip v bt k trng lp nào, vì th h rt khó tìm c
VL mi có thu nhp cao và n nh.
Ba là, các cp chính quyn ã có nhiu n lc trong vic h tr ngi lao
ng ào to ngh, thu xp, b trí công vic mi, tuy nhiên kt qu mang li cha
nhiu.
Bn là, t thu hi nhiu, nhiu KCN, KT mi ra i, song vic chuyn
dch c cu lao ng din ra cha phù hp vi quy lut phát trin chung, t l các
13
ngh không c bn, ít ào to vn còn cao. Nói cách khác, ngun lc t ai ã
chuyn theo hng CNH, TH nhng ngun lc lao ng thì cha tht s gn vi
bc chuyn theo hng ó.
3.1.2.2. Nhu cu vic làm ca nông dân b thu hi t
Trong 3 nm 2011-2013, ã to VL cho 22.891 lao ng nông nghip b thu
hi t, s lao ng có nhu cu to VL là 2.834 ngi, chim 11,02% tng s lao
ng b mt vic làm do thu hi t nông nghip.
3.2. Phng thc to vic làm cho nông dân b thu hi t thành ph à
Nng t nm 2001 n nay
3.2.1. To vic làm thông qua các d án thuc Chng trình mc tiêu
quc gia Vic làm và Dy ngh
Giai on 2003 - 2012, hot ng cho vay vn h tr các DN, các c s sn
xut kinh doanh và ngi lao ng phát trin sn xut, t to VL và to thêm VL
nhm thu hút lao ng c thc hin có kt qu. Vi tng ngun vn cho vay
GQVL thành ph ang qun lý, iu hành là 79,508 t ng, trong ó có 30,400 t
ng t ngân sách thành ph u thác Ngân hàng Chính sách Xã hi cho vay i vi
i tng thuc din thu hi t sn xut, di di, gii to.
S LTBXH phi hp vi UBND các qun, huyn t chc iu tra, kho sát
nhu cu hc ngh ca lao ng các h gia ình thuc din di di, gii ta, thu hi t
sn xut, vi tng s phiu iu tra là 10.000 phiu. Kt qu kho sát: S ngi trong
tui lao ng, có kh nng lao ng: 26.147 ngi, s ngi có nhu cu hc ngh:
6.090 ngi (trong ó, dy ngh di 3 tháng: 1.733 ngi, s cp ngh: 2.899 ngi,
trung cp ngh: 754 ngi, cao ng ngh: 704 ngi).
3.2.2. To vic làm thông qua các trung tâm gii thiu vic làm và c s
dy ngh
Qua 04 nm 2010-2013, ã tuyn sinh ào to ngh cho 7.764 lao ng nông
thôn, lao ng di di, gii ta, thu hi t sn xut và lao ng c thù khác, trong ó
có 1.396 lao ng thuc din di di, gii ta, thu hi t sn xut, vi tng kinh phí
ào to là 9,535 t ng, trong ó kinh phí ào to cho lao ng b thu hi t sn
xut là 1,773 t ng. Trong tng s 1.396 lao ng ào to ngh, thì t l lao ng
14
n tham gia hc ngh chim 67,19%, lao ng di 40 tui chim 71,06%. Các
ngành ngh ào to, gm có 20 ngành ngh, nhng ch yu tp trung các ngành ngh
phc v cho phát trin du lch ca thành ph nh nu n, bung - bàn - bar, l tân,
in dân dng, trng và ch bin nm n, Vi trình và tay ngh ca ngi lao
ng, sau khi kt thúc khóa ào to, s lao ng c GQVL trung bình qua các nm
chim t l trên 80% (trong ó, t l lao ng t to VL chim 81,50% và 18,50% là
lao ng c các DN tuyn dng).
3.2.3. To vic làm thông qua phát trin làng ngh truyn thng và các
doanh nghip
Vic khôi phc và phát trin các làng ngh truyn thng, không ch làm sng li
mt s ngành ngh ã có t lâu i các a phng, khai thác c tay ngh ca
các ngh nhân, mà còn to iu kin s dng có hiu qu lao ng, nguyên vt liu
sn có nông thôn to ra các sn phm cho tiêu dùng và xut khu. ây là hng
i úng to VL cho nông dân b thu hi t trên a bàn thành ph à Nng.
Giai on 2003-2012, vn u t cho phát trin liên tc tng; thu hút u t
nc ngoài tng nhanh; các DN nh và va phát trin mnh; các KCN, KT c
hình thành. ng thi, vi c ch, chính sách thu hút u t, vic thc hin ci cách
th tc hành chính thông thoáng ã to iu kin thu hút các DN u t vào thành
ph, to nhiu VL mi, GQVL cho ngi lao ng hàng nm tng. Mi nm qua,
các DN thuc mi thành phn kinh t ã thu hút 233.261 lao ng, chim 77,84%
tng s lao ng c to VL
3.2.4. To vic làm thông qua xut khu lao ng
Trong gn 10 nm (2004 n tháng 8/2013) các c quan, n v, DN trên a
bàn thành ph ã a 2.817 ngi i làm vic nc ngoài, trong ó lao ng có
h khu ti à Nng là 559 ngi (bao gm, th trng Nht Bn: 81 ngi; Hàn
Quc: 312 ngi; ài Loan: 53 ngi; Malaysia: 87 ngi; i tàu du lch các nc
ông Nam Á 16 ngi; Lybia: 9 ngi và UAE: 01 ngi).
Trong 3 nm (2011-2013), s lao ng sau thu hi t nông nghip i làm vic
nc ngoài theo hp ng chim t l rt nh trong tng s lao ng có vic làm
(13 lao ng/ 22.891 lao ng).
15
3.2.5. To vic làm thông qua các t chc oàn th chính tr - xã hi
Nm 2013, tng s lao ng nông thôn c tuyn sinh hc ngh là 996 ngi,
trong ó lao ng b thu hi t là 118 ngi, trình s cp ngh. S Nông nghip
và Phát trin nông thôn phi hp vi Hi Nông dân và các a phng tp hun, ào
to ngh di 3 tháng cho 3.448 lt ngi. Ngoài ra, S Lao ng - Thng binh
và Xã hi ã phi hp vi Thành oàn à Nng t chc 02 khóa Tp hun Khi s
DN cho 65 thanh niên trên a bàn thành ph, vi mc ích giúp thanh niên khai
thác c tim nng, phát trin ý tng kinh doanh, thành lp các DN, hp tác xã
t to VL, ng thi, tip nhn GQVL cho lao ng nông thôn sau khi hc ngh.
3.2.6. T to vic làm thông qua th trng sc lao ng
T nm 2006 n cui nm 2012, ã t chc 136 phiên giao dch VL, trong
ó có 17 phiên t chc ti các vùng nông thôn; vùng di di, gii to; các trng i
hc, Cao ng trên a bàn. Tng lt n v ng ký tuyn dng qua Ch vic làm
gn 8.446 lt, trong ó trc tip phng vn, s tuyn ti các phiên giao dch vic
làm 3.235 n v, có gn 164.846 lao ng tham gia.
3.3. ánh giá chung v to vic làm cho nông dân b thu hi t trong quá
trình công nghip hóa, ô th hóa thành ph à Nng thi gian qua
3.3.1. Thành tu và nguyên nhân
3
3
.
.
3
3
.
.
1
1
.
.
1
1
.
.
T
T
h
h
à
à
n
n
h
h
t
t
u
u
v
v
t
t
o
o
v
v
i
i
c
c
l
l
à
à
m
m
c
c
h
h
o
o
n
n
ô
ô
n
n
g
g
d
d
â
â
n
n
b
b
t
t
h
h
u
u
h
h
i
i
t
t
Kinh t thành ph liên tc t tc tng trng khá, GDP bình quân trong giai
on 2003-2013 t 11,5%/nm. Nm 2013, có 10.507 DN, hp tác xã thuc các thành
phn kinh t ang hot ng ti thành ph thu hút 301.711 lao ng làm vic. Qua 3 nm
(2011 - 6/2013) ã GQVL cho 74.550 lao ng, bình quân hàng nm GQVL cho gn
30.000 lao ng. T l tht nghip có xu hng gim, nm 2011 t l tht nghip khu vc
thành th 4,67%, n 6/2013 còn 4,5%, gim so vi nm 2011 là 0,17%. C cu lao ng
chuyn dch theo hng tng lao ng trong các ngành thng mi, dch v t 57,6%
nm 2011 lên 57,71% nm 2013, gim lao ng các ngành công nghip, xây dng t
33% nm 2011 xung 32,80% và ngành nông, lâm, ng nghip t 9,6% nm 2011
xung còn 9,47% tháng 6 nm 2013.
3
3
.
.
3
3
.
.
1
1
.
.
2
2
.
.
N
N
g
g
u
u
y
y
ê
ê
n
n
n
n
h
h
â
â
n
n
t
t
b
b
a
a
n
n
h
h
à
à
n
n
h
h
v
v
à
à
t
t
h
h
c
c
h
h
i
i
n
n
c
c
h
h
t
t
r
r
n
n
g
g
,
,
c
c
h
h
í
í
n
n
h
h
s
s
á
á
c
c
h
h
16
Trên c s Quy hoch tng th phát trin KT - XH thành ph à Nng n
nm 2020 c Th tng Chính ph phê duyt, thành ph ã có n lc ln trong
vic quy hoch ô th, phát trin kt cu h tng theo hng công nghip, vn minh,
hin i. Trong giai on 2003-2012, ã rà soát, iu chnh, phê duyt hn 3.373
án quy hoch; hoàn thành iu chnh Quy hoch chung (k c phát trin không gian
ô th thành ph) n nm 2030, tm nhìn n nm 2050. Quy hoch chi tit 1/500
c ph kín ti hu ht các khu vc trng im.
Thành ph ã ban hành rt nhiu chính sách liên quan n VL và to VL cho
nông dân b thu hi t góp phn rt ln vào thành tu to VL cho nông dân b thu
hi t trên a bàn trong quá trình CNH, TH.
3
3
.
.
3
3
.
.
1
1
.
.
3
3
.
.
N
N
g
g
u
u
y
y
ê
ê
n
n
n
n
h
h
â
â
n
n
t
t
h
h
i
i
u
u
q
q
u
u
c
c
ô
ô
n
n
g
g
t
t
á
á
c
c
à
à
o
o
t
t
o
o
n
n
g
g
h
h
H thng các trng dy ngh à Nng t ch ch có 10 c s ào to ngh
vi kh nng ào to c 5.746 lao ng vào nm 1998, n nm 2013, thành ph
ã có 60 c s vi quy mô ào to c 44.189 lao ng theo c 2 hình thc ngn
hn và dài hn. S phát trin nhanh chóng ca h thng c s ào to ngh ã giúp
cho quá trình bi dng, phát trin ngun lao ng ca thành ph c tin hành
suôn s, áp ng hiu qu nhu cu hc ngh ca ngi lao ng, ây là s c gng rt
ln ca thành ph trong vic chun b ngun nhân lc cht lng ngày càng cao cho
nhu cu phát trin. T khi có Lut Dy ngh (nm 2007) cho n nm 2012, h
thng dy ngh ca thành ph ã ào to c 245.034 lao ng, trong ó ào to dài
hn (trung cp tr lên) 59.495 ngi (chim 24,28%), ngn hn, s cp 185.539
ngi (chim 75,72%).
3.3.2. Hn ch, yu kém và nguyên nhân
3.3.2.1. Nhng hn ch, yu kém trong to vic làm cho nông dân b thu hi
t thành ph à Nng
- S nông dân b thu hi t c thu hút vào làm vic trong các DN, các KCN
còn chim t l rt thp so vi tng s lao ng mt vic làm.
- S lng nông dân chuyn sang ngành ngh mi còn ít, cht lng, tính n
nh và bn vng ca VL cho nông dân b thu hi t cha cao.
- Kt qu XKL cho nông dân b thu hi t t rt thp
17
- Vic t chc ào to ngh cho nông dân khi thu hi t cha c nghiên
cu mt cách chu áo, dn n ngh nghip c ào to cha phù hp vi nhu cu
ca th trng sc lao ng, cho nên, ngi lao ng ã c ào to nhng vn
không tìm c vic làm.
- Các doanh nghip s dng t nông nghip thu hi cha thc hin tt cam
kt u tiên tip nhn lao ng a phng b thu hi t.
- S chun b ca các qun, huyn trong thành ph và ngi dân trong to VL
sau thu hi t cha thc s thng nht, gây khó khn cho ngi dân, nht là ngi
dân nông thôn trong vic n nh cuc sng.
3.3.2.2. Nguyên nhân ca nhng hn ch, yu kém
- Bt cp trong ban hành, thc hin ch trng, chính sách ca nhà nc trong
gii quyt vic làm cho nông dân b thu hi t
- Bt cp trong công tác ào to, chuyn i ngh cho nông dân b thu hi t
(chng trình ào to, i ng giáo viên, c s vt cht)
- Nhng vn vng mc ca a phng
- Nhng vn ca chính bn thân ngi dân b thu hi t
- Nhng vn ca các doanh nghip i vi to vic làm cho nông dân b thu
hi t còn hn ch
18
Chng 4
GII PHÁP V TO VIC LÀM CHO NÔNG DÂN B THU HI T
TRONG QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIP HÓA, Ô TH HÓA
THÀNH PH À NNG
Mc tiêu ca chng 4 là trên c s nhng hn ch, yu kém và nguyên nhân
mà lun án nêu ra, da vào d báo nhu cu thu hi t và to VL ca nông dân có
t b thu hi. Lun án ã nêu ra các quan im, xut các gii pháp ch yu nhm
nâng cao hiu qu to VL cho nông dân b thu hi t.
4.1. D báo nhu cu thu hi t và quan im v to vic làm cho nông
dân b thu hi t trong quá trình công nghip hóa, ô th hóa
4.1.1. D báo nhu cu thu hi t và yêu cu to vic làm ca nông dân
có t b thu hi ti thành ph à Nng n nm 2020
4.1.1.1. D báo nhu cu thu hi t
Thc hin Ngh quyt 105/NQ-CP ngày 12 tháng 9 nm 2013 ca Chính ph
v quy hoch s dng t n nm 2020 và k hoch s dng t 5 nm k u
(2011-2015) ca thành ph à Nng. Din tích t nông nghip trong giai on
2011- 2020 ca thành ph à Nng cn phi chuyn mc ích s dng là 6.502 ha,
trong ó giai on 2011-2015 chuyn i 4.363 ha, giai on 2015-2020 chuyn i
2.139 ha. Din tích t nông nghip nm 2010 là 75.706 ha, chim 58,9% tng din
tích t nhiên, n nm 2020 gim xung 69.989 ha, chim 54,45% tng din tích t
nhiên ca à Nng.
4.1.1.2. Yêu cu to vic làm ca nông dân có t b thu hi
Yêu cu to VL ca nông dân có t b thu hi giai on 2011-2020 ca
thành ph à Nng là khá ln. Cn c theo tính toán ca B Lao ng - Thng
binh và Xã hi là mi ha t nông nghip b thu hi thì s làm cho 13 ngi b mt
VL, có ngha trong giai on này à Nng s có khong 84.526 ngi nông dân b
mt VL và giai on 2016 - 2020 s có 27.807 ngi nông dân b mt VL do thu hi
t. iu này s tác ng rt ln n cán cân cung - cu v VL và to ra sc ép ln
cho à Nng trong to VL cho ngi nông dân b thu hi t.
19
4.1.2. Quan im v to vic làm cho nông dân b thu hi t trong quá
trình CNH, TH
4.1.2.1. Quan im ca ng và Nhà nc
4.1.2.2. Quan im ca tác gi lun án
Th nht, to vic làm cho nông dân b thu hi t phi da trên quan im
toàn din, bình ng, phát trin bn vng và ng b
Th hai, m bo vic làm, thu nhp và i sng n nh cho nông dân b thu
hi t là mt trong nhng vn có tính trung tâm, là mt nhim v quan trng
trong quá trình công nghip hóa, ô th hóa
Th ba, to vic làm cho nông dân b thu hi t là trách nhim ca các cp
y ng, chính quyn a phng, ca các ban ngành, các t chc chính tr - xã hi,
xã hi - ngh nghip thành ph à Nng. ng thi, các n v, doanh nghip s
dng t nông nghip phi có trách nhim phi hp vi các cp chính quyn, các t
chc, oàn th cùng xã hi to vic làm cho nông dân h có thu nhp, n nh
cuc sng.
Th t, khuyn khích bn thân ngi lao ng t to vic làm là mt trong
nhng nhân t m bo tính n nh vic làm cho nông dân b thu hi t
Th nm, trong iu kin hi nhp kinh t hin nay, phi phát huy mi tim
nng có c, khai thác ti a các tim nng v vn, k thut và kinh nghim làm n
ca dân, ng thi tranh th và s dng có hiu qu các ngun vn u t trong và
ngoài nc vào các chng trình, d án có mc tiêu
4.2. Mt s gii pháp ch yu nhm nâng cao hiu qu to vic làm cho
nông dân b thu hi t
4.2.1. Nhóm gii pháp v ban hành, thc hin ch trng, chính sách
ca Nhà nc
4.2.1.1. Tin hành rà soát, iu chnh, hoàn thin h thng quy hoch, k
hoch vùng t nông nghip, t ô th cn thit phi gii ta, thu hi
Chính quyn thành ph à Nng cn tin hành rà soát li các quy hoch ã
và ang thc hin, xác nh li vic quy hoch gii ta ó ã phù hp vi yêu
cu phát trin công nghip hóa, hin i hóa trong giai on hin nay cha, nhm
20
khc phc tình trng quy hoch treo. iu này, òi hi phi la chn các phng án
quy hoch ti u trong quy hoch s dng t.
4.2.1.2. Thc hin chính sách vic làm ca ngi có t thu hi và gii quyt tt
công tác tái nh c nhm an c lc nghip cho nông dân b thu hi t
Cn xem chính sách VL cho lao ng b thu hi t là mt chính sách xã hi
quan trng nht trong quá trình gii ta, n bù t nông nghip phc v các
công trình công nghip và ô th. Chính sách ó phi c tp trung vào vic tin
hành nhng bin pháp có th to ra nhng iu kin s dng y nht tim
nng hot ng lao ng và kh nng hot ng sn xut kinh doanh ca dân c,
khc phc s gim sút v mc sng ca mt b phn dân c thiu may mn, khuyn
khích hành vi sn xut ca cá nhân trong môi trng cnh tranh trên th trng.
4.2.1.3. Hoàn thin c ch gii quyt vic làm cho nông dân b thu hi t
- Chính quyn a phng thc hin c ch giám sát các DN, các KCN ã s
dng t ca nông dân trên a bàn trên c s thc hin cam kt ca các i tác nói
trên trong vic gii quyt vic làm cho ngi lao ng.
- Cn có c ch h tr nông dân tn dng qu t nông nghip còn li chuyn
sang phát trin nông nghip t hiu qu cao, áp dng tin b khoa hc k thut
nhm tng giá tr sn xut trên mt n v din tích.
- Các ngành (ch yu là: lao ng - thng binh và xã hi, nông nghip và
phát trin nông thôn, k hoch và u t, các ban qun lý d án) các cp cn thc
hin tt các công vic c nhà nc phân công, kp thi xây dng và tham mu
cho chính quyn gii quyt các vn phát sinh.
4.2.1.4. T chc, qun lý có hiu qu th trng sc lao ng
- Ph bin rng rãi thông tin v vic làm ngi lao ng nông thôn nói
chung, nông dân b thu hi t nói riêng tip cn kp thi nhu cu v vic làm trong
xã hi.
- Phát trin mnh các trung tâm dch v vic làm theo hng nâng cao cht
lng hot ng to iu kin thun li cho ngi lao ng nói chung, nông dân
b thu hi t nói riêng có th tìm c vic làm.
21
4.2.1.5. M rng th trng xut khu lao ng và to iu kin thun cho
nông dân b thu hi t c tham gia xut khu lao ng
ngi lao ng nói chung, lao ng b thu hi t nói riêng hiu bit mt cách
y thông tin v li ích, tính cht, iu kin cng nh hàng lot các vn v vn
hóa, iu kin làm vic, nhng quy nh ca nc nhp khu lao ng vic ph bin
rng rãi và y thông tin v XKL cn c thc hin nghiêm túc.
4.2.2. Nhóm gii pháp i vi ngi nông dân b thu hi t và ào to,
chuyn i ngh cho h
4.2.2.1. Quy hoch qun lý các c s ào to ngh m bo ào to gn vi
nhu cu thc tin
Trên c s quy hoch tng th, ngành LTBXH thành ph à Nng xây
dng quy hoch qun lý các c s ào to ngh n nm 2020 có khong 75 c s
dy ngh, trong ó có 1 trng i hc ngh, 6 trng cao ng ngh, 15 trng
trung cp ngh, 24 trung tâm dy ngh và 29 c s dy ngh; phn u có 2 trng
tip cn vi trình tiên tin trong khu vc ASEAN và châu Á. Giai on 2016-
2020, dy ngh cho khong 255.000 lao ng, trong ó trình trung cp ngh và
cao ng ngh chim khong 50%, phn u 95% s ngi qua ào to ngh có
vic làm sau tt nghip.
4.2.2.2. Không ngng nâng cao cht lng và a dng hóa các hình thc,
cách thc ào to ngh cho nông dân b thu hi t
Cn có nhn thc úng v v trí, tm quan trng ca ào to ngh i vi lao
ng b thu hi t, nâng cao cht lng ngun nhân lc ca i tng này là mt
trong nhng nhân t quyt nh i vi s nghip phát trin KT - XH, hi nhp kinh
t quc t và lp thân, lp nghip i vi ngi lao ng.
4.2.2.3. Tng cng giáo dc tính ch ng v t to và tìm kim vic làm,
tránh t tng li ca nông dân vào các cp chính quyn
Các cp chính quyn, các t chc oàn th thng xuyên vn ng, giáo dc
nông dân b thu hi t thy c s úng n trong các ch trng, chính sách
phát trin công nghip, ô th là em li s m no, hnh phúc và phát trin cho t
nc nói chung, trong ó có bn thân ngi lao ng. Phi làm sao : ng nói -
22
dân tin; Mt trn, oàn th vn ng - dân theo; Chính quyn làm - dân ng h.
4.2.3. Nhóm gii pháp i vi doanh nghip s dng t thu hi
4.2.3.1. To iu kin cho các doanh nghip phát trin nhanh, bn vng,
nhm to ngun cu v vic làm cho nông dân b thu hi t
Th nht, khuyn khích các thành phn kinh t phát trin sn xut.
Th hai, y mnh vic ci cách các th tc hành chính.
Th ba, hoàn thin các chính sách kinh t.
Th t, tng cng công tác qun lý các doanh nghip sau khi cp giy phép
ng ký kinh doanh.
Th nm, to môi trng kinh doanh thun li cho các doanh nghip.
Th sáu, nâng cao cht lng ngun nhân lc.
4.2.3.2. Tng cng trách nhim ca các doanh nghip hot ng sn xut,
kinh doanh s dng t thu hi trong vic gii quyt vic làm cho nông dân b
thu hi t
- Trách nhim trong thu hút lao ng ti a phng - ni doanh nghip s dng
t thu hi.
- Cùng vi trách nhim tip nhn lao ng, các doanh nghip khi tip nhn qu
t thu hi phi s dng úng mc ích và có hiu qu.
- Cách thc hay nht và hp lý nht là vn ng các doanh nghip, các nhà
u t phi hp cùng chính quyn và bn thân ngi lao ng to iu kin cho h
có c hi c tuyn dng, c làm vic.
23
KT LUN
Vi mc tiêu xây dng à Nng là thành ph ng lc, là mt ô th hin
i, phát trin toàn din vi tc nhanh và bn vng trên tt c các lnh vc, góp
phn vào vic thúc y phát trin KT - XH khu vc min Trung và Tây Nguyên;
gn tng trng kinh t vi tin b và công bng xã hi, to công n VL, n nh
i sng dân c, tng bc nâng cao thu nhp và cht lng cuc sng cho nhân
dân. t c mc tiêu chin lc ó, thành ph à Nng cn thu hi t tin
hành quá trình CNH, TH.
Quá trình thu hi t phát trin CNH, TH ca à Nng ã có nhng tác
ng tích cc n VL, thu nhp và i sng ca nông dân b thu hi t; làm
chuyn dch c cu kinh t, c cu lao ng theo hng hin i, ci thin kt cu
h tng, to ra nhiu c hi VL, a dng hoá ngh nghip cho ngi dân. T ó
iu kin sng và sinh hot ca ngi dân ã có nhng chuyn bin tích cc. Thu
nhp và chi tiêu ca h u tng lên, ngi dân có iu kin xây dng nhà khang
trang hn và mua sm phng tin sinh hot gia ình, c s h tng nh in,
ng, trng, trm c u t, nâng cp ngày càng tt hn.
Bên cnh nhng tác ng tích cc, thu hi t CNH, TH còn có nhng
nh hng tiêu cc n s phát trin KT - XH nói chung và VL ca nông dân b thu
hi t nói riêng. V mt tng th xã hi, s mt mát ca h nông dân b thu hi t
có ý ngha nhng quyn li thit thc và chính áng ca h cha c quan tâm,
gii quyt tho áng, c bit là vn to VL.
To VL không n thun là s kt hp gia t liu sn xut vi sc lao ng,
mà nó còn bao gm c yu t Nhà nc thông qua các chính sách và nhng yu t
xã hi. Mun s kt hp ó din ra và không ngng phát trin phi to ra c s
phù hp c v s lng, cht lng sc lao ng vi t liu sn xut, trong môi
trng kinh t, chính tr, xã hi thun li, m bo cho hot ng ó din ra. Nói
cách khác, to VL bao gm nhng vn liên quan n vic phát trin và s dng
có hiu qu các ngun lc (lao ng, vn, khoa hc công ngh, tài nguyên thiên
nhiên và qun lý). To VL chính là to ra các c hi ngi lao ng, trong ó có
i tng là nông dân b thu hi t (thiu hoc không có t liu sn xut ch yu -
24
t ai) có VL và tng thu nhp, phù hp vi li ích ca bn thân ngi lao ng,
gia ình, cng ng và xã hi.
Da trên nhng vn lý lun và thc tin v VL cho nông dân b thu hi t
à Nng, lun án ã i sâu phân tích các khía cnh nh hng n hin trng vic
làm ca nông dân b thu hi t, qua ó, to VL cho h òi hi phi thc hin
nhiu phng thc, bin pháp và phi có s linh hot trong phi hp, an xen các
phng thc, bin pháp ó mt cách nhun nhuyn. Nhng kt qu t c v to
VL trong thi gian qua cha áp ng nhu cu thc t ca ngi nông dân b thu hi
t, tính thiu bn vng trong các bin pháp to VL ang là mt khó khn có th
cn tr quá trình phát trin CNH, TH thành ph.
Nhng thành công và hn ch, tn ti c lun án rút ra tuy cha phn ánh
mt cách y nht tình trng VL ca nông dân b thu hi t thành ph à
Nng, nhng nó cng ã phân tích c mt cách khái quát và tng i toàn din
bc tranh VL và tình hình to VL cho h. Trên c s ó, lun án lun gii, minh
chng và xut thc hin ng b ba nhóm gii pháp to VL cho nông dân b thu
hi t trong quá trình CNH, TH ca thành ph à Nng.
Vi nhng gì lun án ã th hin, mc dù ã có rt nhiu c gng, nhng
chc rng, s khó tránh khi nhng thiu sót, tác gi rt mong có c s góp ý ca
các nhà nghiên cu, các nhà khoa hc, công trình c hoàn thin hn.
