CHUYÊN ĐỀ DẠY HỌC TÍCH HỢP GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH VÀ HỆ PHƯƠNG TRÌNH ( TÍCH HỢP MÔN: VẬT LÝ,HOÁ HỌC, CÔNG NGHỆ)

Chuyên đề
Giải bài toán bằng cách lập ph ơng trình và hệ ph ơng trình
( Tích hợp môn: vật lý,hoá học, công nghệ)
Ng ời trình bày: Phạm Thị Kim Huệ
Chức vụ: tổ tr ởng tổ KHTN
Tr ờng THCS Hải Hà

Các b ớc giải bài toán bằng cách lập hệ ph ơng trình:
B ớc 1: Lập hệ ph ơng trình:
-
Chọn hai ẩn và đặt điều kiện thích hợp cho chúng.
-
Biểu diễn các đại l ợng ch a biết theo các ẩn và các đại l ợng
đã biết.
-
Lập hai ph ơng trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại l ợng.
B ớc 2: Giải hệ ph ơng trình nói trên.
B ớc 3: Trả lơì: Kiểm tra xem trong các nghiệm của hệ ph ơng
trình nghiệm nào thích hợp với bài toán và kết luận.

Bài:30(sgk-22).Một ô tô đi từ A và dự định đến B lúc 12 giờ tr
a. Nếu xe chạy với vận tốc 35 km/h thì sẽ đến B chậm 2 giờ so
với dự định. Nếu xe chạy với vận tốc 50 km/h thì sẽ đến B
sớm hơn 1 giờ so với dự định. Tính độ dài quãng đ ờng AB và
thời điểm xuất phát của ô tô tại A
S
(km)
v
(km/h)
t

(h)
T.điễm
xuất phát
T. điểm
đến
Mối quan hệ
Dự định
Lần 1
Lần 2
?
?
x
y
12
12 - y
x
35
y +2

x=35.(y+2)
x
50
y - 1
x = 50(y -1)

Công thức vật lý: s= v.t
Trong đó s là quãng đ ờng đơn vị đolà: km
v là vận tốc đơn vị đolà: km/h
t là thời gian đơn vị đo là: giờ
Từ công thức tính quãng đ ờng ta có thể tính đ ợc thời gian, hay tính đ ợc

vận tốc
Nếu quãng đ ờng không đổi, thì vận tốc và thới gian là hai đại l ợng tỉ lệ
nghịch
Thời điểm xuất phát của ô tô = thời điểm đến - thời gian dự định đi.
trong toán chuyển động nếu đến sớm là đi ít thơì gian hơn thời gian dự
định.Nếu đến muộn là đi nhiều thời gian hơn thời gian dự định.


Bài 43(SGK- trang 27)
Hai ng ời ở hai địa điểm A và B cách nhau 3,6 km, khởi hành cùng một lúc, đi ng ợc chiều
nhau và gặp nhau ở một địa điểm cách A là 2 km. Nếu cả hai cùng giữ nguyên vận tốc nh
tr ờng hợp trên, nh ng ng ời đi chậm xuất phát tr ớc ng ời kia 6 phút thì họ sẽ gặp nhau ở
chính giữa quãng đ ờng, Tính vận tốc của mỗi ng ời.
S
(km)
v
(Km/h)
t
(h)
Mối quan hệ
Lần1:cùng xuất phát -
gặp nhau
Ng ời A
Ng ời B
Lần2: Ng ời B xuất phát
tr ớc ng ời A
6 phút
Ng ời A
Ng ời B
?

?
2
x
y
3,6 - 2
2
x
1,6
y
2 1, 6
x y
=
3, 6
2
3, 6
2
x
y
1,8
x
1,8
y
1,8 1,8 1
10y x
= +

Trong toán chuyển động ng ợc chiều ta có:
Cùng xuất phát mà gặp nhau thì thời gian đi là bằng
nhau.
Nếu ng ời nào xuất phát tr ớc mà gặp nhau thì ng ời xuất

phát tr ớc đi nhiều thời gian hơn.
Vận tốc là 4,5 km/h có nghĩa là một giờ đi đ ợc 4,5 km.

Bµi 44:( sgk- trang 27).
Mét vËt cã khèi l îng 124 kg vµ thÓ tÝch 15 cm
3
lµ hîp kim cña
®ång vµ kÏm.TÝnh xem trong ®ã cã bao nhiªu gam ®ång vµ bao
nhiªu gam kÏm, biÕt r»ng cø 89 gam ®ång th× cã thÓ tÝch lµ 10 cm
3

vµ 7 gam kÏm cã thÓ tÝch lµ 1 cm
3
Khèi l îng(m) ThÓ tÝch(v) Mèi quan hÖ
Cu
Zn
?
? x
y
x + y = 124
.10
89
x
7
y
.10
15
89 7
x y
+ =

Hợp kim của đồng và kẽm là chất rắn thu đ ợc sau khi làm nguội hỗn
hợp nóng chảy các kim loại đồng và kẽm.
khối l ợng hợp kim = khối l ợng của đồng + khối l ợng của kẽm.
Thể tích của hợp kim = thể tích của đồng + thể tích của kẽm.
Công thức tính thể tích của kim loại đồng =
trong đó m là khối l ợng của đồng, D là khối l ợng riêng của đồng
89 gam đồng có thể tích là 10 m
3
tức là khối l ợng riêng của đồng là
8,9 g/m
3
m
D

Ng êi ta cho thªm 1 kg n íc vµo dung dÞch A th× ® îc dung
dÞch B cã nång ®é axÝt lµ 20 %. Sau ®ã l¹i cho thªm 1 kg
axÝt vµo dung dÞch B th× ® îc dung dÞch C cã cã nång ®é
axÝt lµ 33 %. TÝnh nång ®é axÝt trong dung dÞch A
1
3
Khèi l în axÝt
(gam)
Khèi l îng n íc
(gam)
Mèi quan hÖ
Dung dÞch A
Dung dÞch B
Dung dÞch C
x? ? y

.100% ?
x
x y
=
+
x y+1
.100% 20%
1
x
x y
=
+ +
x+1
y +1
1 1
.100% 33 %
1 1 3
x
x y
+
=
+ + +

Nồng độ axít trong dung dịch là 20% có nghĩa là trong 100
gam dung dịch có 20 gam axít.
Công thức tính nồng độ phần trăm axít trong dung dịch là:
c% =
Ttrong đó m
a
là khối l ợng a xít trong dung dịch, m

d
là khối l
ợng dung dịch.
Thành phần phần trăm tính theo khối l ợng.
Trong bài a xít là chất tan, n ớc là dung môi.
.100%
a
d
m
m