Website: Email : Tel (: 0918.775.368
LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập nghiên cứu và làm báo cáo tôi đẫ
nhận đuợc sự giúp đỡ của các thây cô trong khoa xã hôị học thuộc
trường ĐHKHXH&NV - ĐHQGHN và Đảng uỷ , UBND các đoàn thể
quần chúng nhân dân tại thành phố Lạng Sơn tỉnh Lạng Sơn trong quá
trình thực hiện viết báo cáo naỳ tôi đã nhận được sự giúp đỡ tận tình
của thầy giáo người đã mang lại cho tôi những ý kiến và
kinh nghiệm vô cùng quý báu
Trong khuân khổ thơì gian có hạn . bản thân tôi cũng chưa có
nhièu kinh nghiệm để viết một đề tài nghiên cứu mang tính khoa học
nên báo cáo của tôi không tránh khỏi những thiếu sót .Rất mong được
sự góp ý của thầy cô và các bạn
Hà nội , ngày 30 tháng 5 năm 2005
Sinh viên
Nguyễn Thị Ngát
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
PHẦN I
1.Tính cấp thiết của đề tài
Nhu cầu chăm sóc sức khoẻ là nhu cầu chính đáng của con
người.Chính vì lý do đó mà ngày / / ,Hồ chủ tịch đã ra lời kêu
gọi toàn dân tập thể dục ren luyện sức khoẻ.Để đáp ứng được nhu cầu
chăm sóc sức khoẻ của nhân dân, đảng và nhà nước ta đã cố gắng khắc
phục khó khăn và tạo mọi điều kiện để y tế thực hiện tôt nhất chức
năng phòng – khám – và trị bệnh của mình.
Để y tế thực hiện tốt chức năng của mình thì y tế cơ sở có vai trò
quan trọng góp phần vào việc chăm sóc sức khoẻ nhân dân.Trong
những năm gần đây, nhu cầu chăm sóc sức khoẻ của người dân ngày
càng cao. Y tế cơ sở với chức năng chính là : cấp thuốc, khám chữa
bệnh đơn giản, lập hồ sơ sức khoẻ ban đầu cho người dân và tuyên
truyền phòng chống dịch bệnh…Đã góp phần vào việc giảm tảI tình
trạng tập chung quá đông vào các bệnh viện lớn và nâng cao ý thức
phòng, chống dịch bệnh cho người dân.
Chức năng tuyên truyền là 1 trong 4 chức năng chính của y tế cơ
sở. Nếu 3 chức năng trên tập trung vào mục đích là chữa trị thì chưc
năng tuyên truyền lại tập trung vào mụn đích chính là tuyên truyền để
nhằm nâng cao nhận thức cho người dân về phòng, chống các loại dịch
bệnh, tự chăm lo sức khoẻ cho mình. Chấn an tâm lý người bệnh trong
quá trình điều trị. Chính vì vậy mà ta còn gọi công tác tuyên truyền là
y tế cộng đồng, khuyến khích người dân tham gia cùng với y tế trong
quá trình chữa bệnh ( nhân dân cùng y tế chữa bệnh ). Chính từ những
chức năng cơ bản trên mà tôI quan tâm đến công tác tuyên truyền và
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
chọn đề tàI là “Thực trạng công tác tuyên truyền của y tế cơ sở trong
việc chăm sóc sức khoẻ người dân”.
2.ý nghĩa khoa học và thực tiễn
2.1.ý nghĩa khoa học
Kết quả nghiên cứu của đề tài giúp làm sáng tỏ một số lý thuyết
xã hội, đó là lý thuyết chức năng của Passon
2.2.ý nghĩa thực tiễn
Việc nghiên cứu thực trạng công tác tuyên truyền của y tế cơ sở
trong việc chăm sóc sức khoẻ người dân có ý nghĩa thực tiễn sau:
Đối với ngành y tế kết quả nghiên cứu này sẽ cung cấp một số
thông tin cơ bản cần thiết trong việc đưa ra những chính sách đầu tư
cho công tác tuyên truyền.
Đối với y tế cơ sở: kết quả nghiên cứu này sẽ giúp cho y tế cơ sở
đưa ra được những nội dung tuyên truyền, cách thức tuyên truyền phù
hợp với địa phương để công tác tuyên truyền đạt được kết quả tốt hơn.
3.Mục đích nghiên cứu
Thông qua nghiên cứu đề tài nhằm tìm hiểu thực trạng công tác
tuyên truyền của y tế cơ sở và hiệu quả ra sao. Từ đó tìm ra những
nguyên nhân đưa ra những khuyến nghị nhằm khắc phục y tế yếu kém
của tình trạng trên.
4.Đối tượng, khách thể nghiên cứu
4.1.Đối tượng nghiên cứu
Thực trạng công tác tuyên truyền của y tế cơ sở
4.2.Khách thể nghiên cứu
Người dân xã Hoàng Đồng Thành phố Lạng Sơn
4.3Phạm vi nghiên cứu và mẫu nghiên cứu
4.3.Phạm vi nghiên cứu
- Không gian thành phố Lạng Sơn tỉnh Lạng Sơn
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Thời gian từ 17 đến 22-4-2004
- Phạm vi nghiên cứu: Người dân thành phố Lạng Sơn
4.3.2.Mẫu nghiên cứu
Gồm có 391 mẫu hợp lệ, trong đó:
Cơ cấu giới
Nam: 50,4%
Nữ: 49,6%
Cơ cấu dân tộc
Kinh : 13,6%
Nùng : 29,2%
Tày : 56,3%
Hoa : 5,0%
Khác : 2%
Cơ cấu trình độ học vấn
Không biết chữ: 2%
Dưới PTTH :52,7%
PTTH : 36,6%
TH – DL :4,3%
CĐ - ĐH: 4,3%
5.Phương pháp nghiên cứu
5.1.Phương pháp phỏng vấn bằng bảng hỏi
Gồm có 47 câu hỏi và phần cuối là thông tin về hộ gia đình của
người trả lời. Tất cả những bảng hỏi này đều được tập trung lại và sử
lý bằng SPSS.
5.2.Phương pháp phỏng vấn sâu
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phương pháp này được áp dụng cho 5 đối tượng, trong đó có 3
nữ, 2 nam và một số cán bộ y tế xã
Người thứ nhất
Giới tính :Nam
Tuổi :32
Dân tộc Nùng
Trình độ học vấn 7/12
Nghềnghiệp : lam ruộng
_Người thứ 2
Gới tính : Nữ
Tuổi :26
Dân tộc : Nùng
Trình độ học vấn ; 12/12
Nghề nghiệp :Công nhân
_Người thứ 3
Giới tính ; Nữ
Tuổi : 40
Dân tộc : Tày
Trình độ học vấn : 7/10
Nghề nghiệp : Làm ruộng
−Người thứ 4
GiơI tính : Nam
Tuổi :30
Dân tộc ;Tày
Trình độ học vấn 9/12
Nghề nghiệp ; làm ruộng
_Người thứ 5
Giới tính : Nam
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Tuổi 30
Dân tộc : Tày
Trình độ học vấn 9/12
Nghề nghiệp ; Làm ruộng
5.3 Phương pháp quan sát và phân tích tàI liệu
Quan sát thái độ của người trả lời và cơ sở hạ tầng trang thiết bị
của ngành y tế
Phân tích tài liệu của nghành công tác tuyên truyền
6.Giả thiết nghiên cứu và khung lý thuyết
6.1.Giả thiết nghiên cứu
Giả thiết 1 : Công tác tuyên truyền của y tế cơ sở chưa đạt được
hiệu quả cao.
Giả thiết 2 : ý thức tham gia của người dân có ảnh hưởng đến
kết quả tuyên truyền.
Giả thiết 3 : Phương tiện phục vụ cho công tác tuyên truyền có
ảnh hưởng đến chất lượng kết quả tuyên truyền
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
6.2.Khung lý thuyết
7
ĐKKTXH
Mục đích
công tác tuyên
truyền
Phương tiện
tuyên truyền
Ý thức tham
gia của ng
ười
dân
Hiệu quả của công
tác tuyên truyền
Chăm sóc sức
khoẻ người dân
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
PHẦN II
Chương I
Cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài
1.1Cơ sở lý luận của dề tài
Báo cáo này được thực hiện dựa trên nền tảng là chủ nghĩa duy
vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử xem xét một sự vật hiện
tượng trong mối tương tác qua lại với các hiện tượng khác và không
tách rời mà gắn kết chặt chẽ với các điều kiện kinh tế lịch sử. Dựa vào
đó xen xét vấn đề nghiên cứu theo nguyên tắc sau
_Phân tích tìm hiểu thực trạng công tác tuyên truyền của y tế cơ
sở trên cơ sở tình hình kinh tế xã hội của địa phương
_Nhìn nhận hiện tượng nàynhư là một hiện tượng xã hội luôn
biến đổi và xem xét nó trong mối quan hệ yếu tố khác
1.2Vài nét về địa bàn nghiên cứu
Hoàng Đồng là 1 xã nằm phía bắc thành phố Lạng Sơn , là một
trong tám đơn vị hành chính của thành phố Lạng Sơn . Hoàng Đồng có
nền kinh tế chận phát triển so với sự phát triển chung của thành phố
Lạng Sơn .Cơ cấu nghành nghề đơn giả chủ yếu dựa vào nông nghiệp .
Theo báo cáo của uỷ ban nhân dân xã Hoàng Đồng thì co tới 1313 hộ
gia đình làm nông nghiệp chiếm 65.3% số hộ trong xã có 367 hộ kinh
doanh buôn bán chiếm 18,3% có 408 hộ la công nhân viên chiếm 28%
Trong những năm gần đây nền kinh tế Hoàng Đồng có những
bước phát triển mới kinh tế của xã ngày càng được phát triển . +Về
nông nghiệp diện tích và sản lượng cây trồng không ngừng được tăng
lên .Diện tích đất trồng cây lương thực được giữ ổn định và ngày một
mở rộng , nhưng diện tích trồng cây hoa màu lại bị giảm xuộng do
chuyển đổi cơ câu cây trồng
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
+Về kinh doanh dịch vụ trên dịa bàn xã đang có chiều hướng
phát triển mới trên địa bàn có 316 kinh doanh buôn bán chiếm
18,3%.Hiện nay đô thị hoá nhanh đã tạo điều kiện cho các cơ sở kinh
doanh trên địa bàn xã hình thành phát triển nhanh hơn
Kinh tế phát triển nên cơ sở hạ tầng ngày càng được đầu tư sửa
chữa và xây dựng mới . Được sự đầu tư của các nghành ,tỉnh thành
phố và sự đóng góp của nhân dân năm 2002 xẫ đã đưa vào sử dụng
nhà bưu điện văn hoá xã , trạm y tế xã , toàn xã có 3 trường
tiểu học 1 trường phổ thông cơ sở được xây dựng khang trang ,
hệ thống đường giao thông được đầu tư sửa chữa và làm mới
Về công tác y tế : Y tế cơ sở đã khắc phục mọi khó khăn và có
nhiều giải pháp tích cực phối kết hợp thực hiện các chương trình quốc
gia về y tế , tuyên truyền phòng chống các tệ nạn xã hội và các loai
dịch bệnh trên địa bàn .Phối hợp tổ chức tuyên tryuền và kiểm tra an
toàn thực phẩm . Tiếp tục thực hiện tôt công tác tuyên truyền vận động
thực hiện công tác kế hoạch hoá gia đình
1.4 Thao tác hoá khái niệm
_Khái niện tuyên truyền :
-Khái niện y tế cơ sở : Là tuyến chăm sóc sức khoẻ đầu tiên của
mạng lưới y tế là nơi tiến hành các hoạt động chăm sóc sức khoẻ ban
đầu tại địa phương nơi sinh sống ban đầu của người dân
Y tế cơ sở là điểm đầu tiên rât quan trọng trong việc chăm sóc
sức khoẻ cho người dân bởi vậy nhà nước đã đưa ra một loạt các chức
năng của y tế cơ sở nhằm đảm bảo cho nó thực hiện đúng theo yêu cầu
đặt ra
Khái niện chăm sóc sức khoẻ : Là việc thoả mãn những nhu cầu
cần thiêt (phòng bệnh và chữa bệnh )đảm bảo tình trạng thoả mãn về
thể chất của mỗi thành viên trong xã hội
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
CHƯƠNG II :KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ GIẢI PHÁP
2) Kết quả nghiên cứu
2.1 Mục đích công tác tuyên truyền
Chức năng tuyên truyền là 1 trong 4 chức năng của y tế cơ sở
(khám chữa bệnh thông thường , cấp phát thuốc lập hồ sơ sức khoẻ
ban đầu cho người dân và chức năng tuyên truyền .Công tác tuyên
truyền hướng vào mục đích nhằm nâng cao nhận thức của người dân
trong những hoạt động phòng dập dich bệnh , căm sóc sức khoẻ công
đồng để người dân có thể tự chăm sóc sức khoẻ cho mình cho gia đình
mình , cho cộng đồng mình . Công tác tuyên truyền của ngành y tế còn
được coi là hoạt động y tế cộng đồng , hướng tới chăm sóc sức khoẻ
ban đầu cho cho tất cả mọi người trong cộng đồng .với mục tiêu phòng
bệnh hơn chữa bệnh . Theo tính toán của các bác sĩ chuyên khoa thì
chi phí cho việc khám chữa bệnh lớn hơn rất nhiều so với chi phí
phong bệnh Công tác tuyên truyền không chỉ hướng vào hoạt động
tuyên truyền phòng chống dịch bệnh mà con hướng vào mục tiêu là
nâng cao nhận thức cho người dân trong việc lựa chọn nơi khám , chữa
bệnh tôt nhất nhanh nhất từ từng cấp của ngành y tế .Góp phần làm
giảm tai sự tập chung quá đông tại các bệnh viện lớn , thực hiệ mục
tiêu cuối cùng phối kêt hợp nhân dân cùng y học chữa bệnh
2.2 Thực trạng của công tác tuyên truyền
Để tìm hiểu thực trạng hoạt động công tác tuyên truyền của y
tế cơ sở Hoàng Đồng hoạt động có hiệu quả hay không ta đi vào tìm
hiêu thực trạng đó thông qua đánh giá của người dân về hoạt động của
công tác tuyên truyền thông qua bảng số liệu mà chúng tôi thu được
thông qua phương pháp phỏng vấn bằng bảng hỏi . Trạm y tế xã có rất
10
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nhiều những hoạt đọng tuyên truyền với những nội dung tuyên truyền
khác nhau như tuyên truyền trang bị kiến thức về dinh dưỡng cho
người dân tuyên truyền vè vệ sinh phòng bệnh … Khi chúng tôi đưa
ra câu hỏi “ông bà có biết nhưng hoạt động tuyên truyền của trạm y tế
xã không ’’ thì thu được kêt quả như sau :
HoHoạt động tuyên truyền Có biết Không có và không
quan tâm
Tổ chức phòng dập dịch bệnh 56,2 43,8
TT trang bị kiến thức D D cho
người dân
61,4 38,6
TT trang bị kiến thức CSSK cho
người dân
61,1 38,9
TT bãi bỏ các hủ tục gây hại đến
sức khoẻ
52,5 47,7
Tổ chức tiêm phòng cho trẻ 93,0 7,0
Tổ chức tiêm phòng cho bà mẹ
mang thai
89,8 10,2
Tuyên truyền vệ sinh phòng
bệnh
80,8 19,2
Bảng số liệu thể hiện tỷ lệ số người có biết đến những hoạt động
tuyên truyền
Khi chung tôi đưa ra câu hỏi : ông bà có biết những hoạt động
tuyên truyền của trạm y tế xã không thì có tới 93% số người được hỏi
trả lời là có biết hoạt động tổ chức tiêm phòng và cho trẻ uống vac-xin
của trạm y tế xã, 89,8 trả lời là có biết hoạt động tiêm phòng cho bà
mẹ mang thai , 80,8% trả lời là có biết hoạt động tuyên truyền vệ sinh
phòng bệnh của trạm y tế xã . Đó là một kết quả đáng ghi nhận của
hoạt động tuyên truyền y tế cộng đồng với mục đích là tuyên truyền
11
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
rộng rãi trong nhân dân nội dung tuyên truyền của nganh y tế . Kết quả
đó là đều đàng khen gợi của y tế cơ sở một xã vùng cao . Khi thực
hiện phỏng vấn sâu vì sao ông bà biêt được hoạt động tuyên truyền
của trạm y tế xã thì phần đông số người được hỏi đều trả lời rằng hoạt
động tổ chức tiêm phòng và cho trẻ uống vac-xin và nhưng buổi tiêm
phòng cho bà mẹ mang thai của trạm y tế xã được tổ chức cố định vao
ngày mông 10 hàng tháng nên ai cung biết và cố gắng xắp xếp công
việc để đưa rẻ đi tiêm và uông thuốc theo đúng ngày mà trạm y tế xã
quy định
Hơn nữa chăm sóc sức khoẻ cho bà mẹ và trẻ em là vấn đề
được nhiều người và nhièu gia đình quan tâm nên hoạt động đó đựoc
nhiều người biết đến .Trong diều kiện kinh tế xã hội như hiện nay mà
công tác tuyên truyền về tổ chức tiêm phòng cho bà mẹ mang thai và
trẻ nhỏ đạt được kết quả như trên là một thức tế đáng ghi nhận hoạt
động tiêm phòng cho bà mẹ mang thai và trẻ nhỏ của trạm y tế xã đã
được tuyên truyền rộng rãi trong nhân dân được nhiều người biết đến
và có đánh giá cao về hoạt động này .Thông qua bang số liệu đánh giá
của người dân về các hoạt động tuyên truyền đạt kết quả tốt mà chúng
tôi thu được
Hoạt động tuyên truyền %
Tổ chức phòng dập dịch bệnh 22,5
TT trang bị kiến thức D Dcho người dân 23,8
T T trang bị kiến thức CSSK cho người dân 23,5
TT bãi bỏ các hủ tục 21,5
Tổ chức tiêm phòng cho trẻ 81,1
TT uống thuốc cho bà mẹ mang thai 73,4
TT vệ sinh phòng bệnh 44,0
Bảng số liệu thể hiện tỷ lệ số người áo đánh giá về hoạt động
tuyên truyền của trạm y tế xã là tốt.
12
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Khi được hỏi ông bà có đánh già về hoạt động tiêm phòng cho
trẻ và tiêm phòng cho bà mẹ mang thai thì có 81,1% có nhận xét là
hoạt động này có hiệu qua tốt và 73,4% có nhận xet là hoạt động tiêm
phong và khám thai định kỳ cho bà mẹ mang thai là tốt Hoạt động
tuyên truyền của trạm y tế xã về tiêm phòng cho trẻ và bà mẹ mang
thai đạt được kêt quả tốt và được tuyên truyền rộng rãi trong nhân dân
Bên cạnh những kết quả đạt được trong hoạt động tiêm phòng
cho trẻ và bà mẹ mang thai thì còn một số hạn chế khác nữa trong công
tác tuyên truyền .Một số hoạt động tuyên truyền của trạm y tế xã còn
chưa được phổ biến trong nhân dân .Có rât nhiều người khi được hỏi
ông bà có biêt những hoạt động tuyên truyền của trạm y tế xã không
thì có rất nhiều người trả lời là họ không biết hoạc không quan tâm
.Như hoạt động tuyên truyền trang bị kiến thức dinh dưỡng cho người
dân chỉ có 61,4% trả lời là có biết hoạt động dó .Hoạt động tổ chức
phòng dập dịch bệnh chỉ co 56,2% số người được hỏi biết đến . Những
hoạt động tuyên truyền này của trạm y tế xã nhằm nâng cao nhận thức
của người dân trong việc chăm sóc và tự chăm sóc sức khoẻ cho mình
thì lại có it người biết đến và chưa được phổ biến rộng rãi trong nhân
dân nên tỷ lệ % số người trả lời có biết hoạt dộng này còn hạn chế
những con số trên còn là những con số khiêm tốn đối với công tác
tuyên truyền của y tế cơ sở.
Từ bảng đánh giá của người dân về chất lượng hoạt động công
tác tuyên truyền của trạm y tế xã cho ta thấy % số người đánh giá về
hoạt động tuyên truyền tổ chưc phòng dập dịch bệnh là tôt chỉ chiếm
22,5%số người được hỏi 23,8% số ngưòi được hỏi có đánh giá là hoạt
động tuyên truyền trang bị kiến thức cho ngươoì dân dạt kết quả tốt
trong số 56,2%số người được hỏi biết đến hoạt động tuyên truyền tổ
chức phòng dập dịch bệnh mà chi có225%só người được hỏi có đánh
13
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
giá là hoạt động nay có hiệu quả .Vậy thực chất hoạt động tuyên
truyền này đã đạtđược hiệu quả cao hay chưa ? người được hỏi (Trong
tổng số 391 người được hỏi thì có 22.5% có đánh giá là hoạt động
tuyên truyền phòng dập dịch bệnh của trạm y tế xã là tốt , 23,8%có
đánh giá hoạt động tuyên truyền trang bị kiến thức dinh dương cho
người là tốt , 23,5% có đánh giá là hoạt động tuyên truyền trang bị
kiến chăm sóc sức khoẻ cho người dân là tốt )
Bên cạnh % số người có đánh giá là hoạt động tuyên truyền của
trạm y tế có kết quả tốt là % số người có đánh giá hoạt động tuyên
truyền của trạm y tế xã là không tốt .Số phần% tuy không lớn quá
10% nhưng cũng là những con số đáng lưu y. Từ số % trả lời là không
tốt tôi muốn đưa ra câu hỏi là có mà hoạt động không tốt thì có lên có
hay không ?
Từ những phân tích ở trên tôi muốn nêu ra một thực trạng là: ngoài
những kết quả đáng ghi nhận thì công tác tuyên truyền của y tế cơ sở
hoạt động thực sự chưa hiệu quả và có những hoạt động chưa được
tuyên truyền rộng rãi trong nhân dân
Cũng từ đánh giá của người dân về hoạt động tuyên truyền của
trạm y tế xã tôi quan tâm tới % số người đựoc hỏi trả lời là trạm y tế xã
không có hoạt động tuyên truyền phòng dập dịch bệnh , trang bị kiến
thức cho người dân về dinh dưỡng về chăm sóc sức khoẻ cho người
dân của trạm y tế xã .Thông qua bảng số liệu
14
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Hoạt động tuyên truyền %
Tổ chức phòng dập dịch bệnh 28,6
Tttrang bị kiến thức DD cho người dân 23,3
TT trang bị kiến thức CSSKcho nhân dân 24,0
TT bãI bỏ các hủ tục 30,2
Tổ chức tiem phòng cho trẻ 0.5
Tổ chức tiêm phòng cho bà mẹ mang thai 0.8
TT vệ sinh phòng bệnh 12,0
Bảng số liệu thể hiện tỷ lệ số người trả lời là trạm y tế xã không có
những hoạt động tuyên truyền
Trong tổng số 391 người được hỏi thì có tới 28,6% trả lời là trạm y
tế xã không có hoạt động tuyên truyền phong dập dịch bệnh , 23,3
%trả lời là trạm y tế xã không có hoạt động tuyên truyền trang bị kiến
thức về dinh dưỡng cho người dân , 24,0% trả lời là không có hoạt
động tuyên truyền trang bị kiến thức về chăm sóc sức khoẻ cho người
dân . Hoạt động tuyên truyền của trạm y tế xã mà có rât nhiều người
được hỏi trả lời là trạm y tế xã không có những hoạt động tuyên truyền
trên
Mục đích cuối cùng của công tác tuyên truyền là tuyên truyền rộng
rãI nội dung tuyên truyền của nghành y tế tới quần chúng nhân dân vậy
mà khi được hỏi nhiều người dfân lại trả lời là không có những hoạt
động nay .ĐIũu đó chứng tỏ rằng công tác tuyên truyền chưa thực
hiện tôt chức năng của mình trong khi người dân luôn có nhu cầu được
biết về những buổi tuyên truyền của trạm y tế xã về tuyên truyền vệ
sinh phòng bệnh , những thông tin về dinh dưỡng để họ có thể tự chăm
lo cho sức khoẻ của mình của gia đình mình .Và cũng chính từ đó tạo
ra sự thiếu hụt về chức năng của công tác tuyên truyền . Trong khi
15
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
một thực tế là trạm y tế xã vẫn có những hoạt động tuyên truyền thì
nhiều nguời lại trả lời rằng trạm y tế xã không có những hoạt động trên
Trong tổng số 391 người được hỏi ông bà có biết những hoạt động
tuyên truyền của trạm y tế xã không Có 56,2% trả lời là có biết hoạt
động tuyên truyền phòng dập dịch bệnh , 61,4% trả lời là có biết hoạt
động tuyên truyền trang bị kiến thức cho người dân ) Đi liền với con
số 59,4% trả lời là có biêt là con số 40,6% số người trả lời là trạm y tế
xã không có những hoạt động tuyên truyền hoặc người trả lời không
quan tâm tới hoạt động tuyên truỳên của trạm y tế xã
Từ những đánh giá của người dân về hoạt động công tác tuyên
truyền của trạm y tế xã tôi có thể đưa ra nhận định là công tác tuyên
truyền của trạm y tế xã chưa đạt được kêt quả tôt vã chưa được tuyên
truyền rộng rãi trong nhân dân . Công tác tuyên truyền của trạm y tế xã
mà chỉ có 59,4% số người mà chung tôi hỏi biết
đến đó là một con số quá khiêm tốn đối với ngành công tác tuyên
truyền , 25,3% số người mà chúng tôi hỏi trả lời là trạm y tế xã không
có những hoạt động tuyên truyền . Điều đó lại khẳng định lần nữa giả
định công tác tuyên truyền chưa được mở rộng xuống các địa bàn thôn
bản nên nhiều người không được biêt đến và họ trả lời là trạm y tế xã
không có những hoạt động tuyên truyền
Từ tất cả những phân tích trên tôi muốn đưa ra một kết luận nhỏ là
thực trạnh hoạt động của công tác tuyên truyền của tram y tế Hoàng
Đồng chưa đat được hiệu quả cao và một thực tế nữa là chưa đựợc
tuyên truyền rộng rãi trong nhân dân xuống từng thôn bản chưa đến
được với tất cả người dân và cũng chưa thực hiên được mục tiêu của
công tác truyên truyền là tuyên truyền đến từng người dân để y tế có
thể thực hiên chức năng chăm sóc sức khoẻ cho mọi người dân . Y tế
cộng đồng thực hiện mục tiêu phòng bệnh hơn chữa bệnh và để thực
16
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
hiện mục tiêu đó thì công tác tuyên truyền phải đạt được mục tiêu của
mình là phải tuyên truyền rộng rãi trong nhân dân những nội dung
tuyên truyền của ngành y tế để nâng cao nhận thức phòng bệnh trong
nhân dân.Nhưng thưc tế thì y tế Hoàng Đỗng vân chưa đạt được mục
tiêu tuyên truyền của mình
Và cũng từ thực trạng trên tôi muốn đi vào tìm hiểu những yếu tố
nào tác động dến hoạt động tuyên truyền củ trạm y tế xã làm cho hoạt
động này chưa đạt được kêt quả tốt và chưa được phổ biến rộng rãi
trong nhân dân . Khi tôi thực hiện phỏng vấn sâu đối với một số cán bộ
y tế xã “Mỗi lần (mỗi đợt ) tuyên truyền thì trạm y tế xã có thể tập hợp
được bao nhiêu cán bộ tuyên truyền viên và các cô tuyên truyền bằng
phương pháp nào ’’ thì chúng tôi nhận được câu trả lời là :” Vì đội ngũ
cán bộ của trạm y tế xã quá ít (chỉ có 4 người) nên mỗi đợt tuyên
truyền trạm y tế xã phải phối kết hợp với cán bộ phụ nữ xã , cán bộ
phụ nữ thôn , cán bộ của từng thôn bản để cùng với trạm y tế xã thực
hiện công tác tuyên truyền ’’.Đội ngũ tuyên truyền viên không chuyên
nay của trạm y tế xã lại không được đào tạo về chuyên môn va nghiệp
vụ tuyên truyền một cách thường xuyên chính vì thế mà chât lượng
tuyên truyền không đạt được kêt quả như mong muốn . Một khía cạnh
nhỏ mà tôi muốn đề cập ở đây nữa là đời sống của của đội ngũ tuyên
truyền viên (kể cả chuyên và không chuyên) chưa được quan tâm sát
đáng để họ có thể toàn tâm cho công tác tuyên truyền . Theo như
thông tin céung tôi thu được mỗi tuyên truyền viên sẽ được nhân từ
15.000đ cho đến 20.000đ cho một buổi tập huấn tuyên trtuyền , với số
tiền thù lao đó liệu có bảo đảm đời sống cho các tuyên tryuền viên để
họ có thể dốc hết tâm sức vao công việc được không
Mặt khác theo bảng số liệu mà chúng tôi thu được thông qua phỏng
vấn bằng bảng hỏi thì số người trả lời là xã chưa có hệ thống loa
17
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
truyền thanh cũng là một khó khăm lớn đối với công tác tuyên truyền
của tram y tế xã.Vì thực hiện theo cách là tuyên truyền cho cán bộ phụ
nữ rồi cán bộ phụ nữ lại tuyên truyền lại cho bà con thì liệu phần nội
dung có được truyền tải dầy đủ hay không hay sẽ bị cắt bớt và việc
cán bộ phụ nữ lại tuyên truyền tới tât cả người dân là một thực tế
không thể
Bên cạnh đó là lý do về địa lý : xã có địa bàn rộng mà người dân lại
sống phân tán có những thôn bản xa cách trung tâm xã đến hàng chục
km đây cũng là một thử thách đối với công tác tuyên truyền của trạm y
tế xã và cán bộ tuyên truyền trong điều kiện là xã không có hệ thống
loa truyền thanh
2.2 Ý thức tham gia của người dân có ảnh hưởng đến hiệu quả
công tác tuyên truyền
Công tác tuyên truyền là một mảng chính của y tế cộng dồng .
Công tác tuyên truyền muốn đạt được mục tieu của mình là tuyên
truyền rộng rãi trong nhân dân nội dung tuyên truyền của ngành y tế để
nâng cao nhận thức của người dân trong vấn đè phòng bệnh để người
dân có thể tự chăm sóc sức khoẻ cho mình cho gia đình mình và cho
cộng đồng để đạt được muc tiêu đó thì không chỉ phụ thuộc vào vào
công tác tuyên truyền mà còn phụ thuộc vào y thức tham gia của người
dân vào hoạt động tuyên truyền của ngành y tế. Việc người dân có
nhiệt tình tham gia hưởng ứng hay không có ảnh hưởng rất lớn đến
hiệu quả của công tác tuyên truyền. Một giả định mà tôi muốn đưa ra ở
đây để nói nên được mối quan hệ này là: Công tác tuyên truyền của
ngành y tế với phương pháp , nội dung, mục dích đều tốt nhưng lai
không được người dân chấp nhận va hưởng ứng tham gia thì liêu hiệu
quả tuyên truyền có đạt được kết quả tôt hay không ? Chính vì lý do
nay mà tôi quan tâm tới ý thức tham gia của người dân trong hoạt
18
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
động tuyên truyền của y tế cơ sở. Thông qua bảng số liệu mà chúng
tôi thu được qua điều tra bằng bảng hỏi
Hoạt động tuyên truyền %
Tổ chứcphòng dập dịch bệnh 15,1
TT trang bị kiến thức DD 15,3
TT trang bị kiến thưc CSSK 14,8
TT bãI bỏ các hủ tục 17,4
Tổ chức tiêm phòng cho trẻ 6,4
TT vệ sinh phòng bệnh 12,0
Tổ5 chức tiêm phòng và uống
thuốc cho bà mẹ mang thai
9,5
Bảng số liệu thể hiện tỷ lệ số người trả lời trả lời là không quan tâm
tới những hoạt động tuyên truyền của trạm y tế xã
Số liệu mà chúng tôi thu được qua đánh giá của người dân về hoạt
động tuyên truyền của trạm y tế xã như đã phân tích ở trên không
những thể hiện được hiệu quả của công tác tuyên truyền thông qua
những đánh giá của người dân mà con thể hiện ý thức tham gia của
người dân vào hoạt động tuyên truyềncủa y tế cơ sở . Trong tổng số
391 người được hỏi trả lời là họ không quan tân tới hạot động tuyên
truyền của tram y tế xã (Trong tổng số 391 người được hỏi ông bà có
biết hoạt động tuyên truyền phòng dập dịch bênh của tram y tế xã
không thì có tới 15,1 %số người được hỏi trả lời là không quan tâm ,
15,3% trả lời là họ không quan tâm tới hoạt động tuyên truyền trang bị
kiến thức dinh dưỡng cho người dân )
Hoạt động tuyên truyền của trạm y tế xã bên cạnh những kết quả
đạt được của một số hoạt động còn một số hoạt động chưa đạt đựoc kêt
quả cao mà số người được hỏi trả lời là không biết hoặc không quan
tâm tới hoạt động tuyên truyền còn cao và % số người được hỏi trả lời
19
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
là có biết đến những hoạt động tuyên truyền con khiêm tốn đối vối
ngành công tác tuyên truyền có tới 15,1% trả lời là không quan tâm
tới hoạt đông tuyên truyền tổ chức phòng dập dịch bệnh .Con
số56,2% ,61,4% ,61,1% một mặt nói nên là hiệu quả của công tác
tuyên truyền chưa cao , một mặt cùng với số % trả lời là không quan
tâm tới hoạt động tuyên truyền của tram y tế xã đã nói nên ý thức tham
gia của người dân vào những hoạt động tuyên truyền là chưa cao .
Thông qua một số phỏng vấn sâu sẽ thây được rõ hơn thực trạng nay “
hoạt động tuyên truyền của trạm y tế xã thì chi cũng không biết đâu
mà chi cung không quan tâm về vấn đề nay lắm , chi cũng nhân được
một số nội dung tuyên truyền về phông chống dịch bệnh day nhưng o
công ty chi làm cơ , còn hoạt động tuyên truyền của trạn y tế xã thị
chị không được biết (nữ 26 tuổi, nghề nghiệp công nhân )
Một thực tế cho thấy là người dân chưa thiết tha lắm với hoạt
động tuyên truyền của trạm y tế xã vì họ chưa thấy được lợi ích to lớn
của hoạt động này . Họ chưa thay được rằng nếu họ chỉ bỏ ra một chút
ít thời gian dể tim hiểu về nội dung những buổi tuyên truyền nay thì sẽ
rât tôt cho họ trong việc tự chăm sóc sức khoẻ cho mình . Người dân
chưa thấy được rằng chi phí cho hoạt động phòng bệnh rẻ hơn rât
nhiều là chưa bệnh
Một lý do nữa mà tôi muốn đề cập ở đây là : Phải chăng nội dung
tuyên truyền chưa phong phú nội dung đó chưa phù hợp với đối tượng
tuyên truyền , cần phải phân biệt được đối tượng mà ta cân tuyên
truyền , như hoạt động tuyên truyền dân số kế hoạch hoá gia đình chỉ
phù hợp với đối tượng là những cặp vợ chồng trẻ mà không phù hợp
với người già nên họ không quan tâm .Phần nữa là hoạt động tuyên
truyền có lựa chọn khoảng thời gian thích hợp để tuyên truyền hay
20
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
không, hay tuyên truyền vào những ngày mà bà con bân rộn ra đông
theo thời vụ
Bên cạnh số% số người trả lời là không quan tâm đến hoạt động
tuyên truyền , là số người trả lời trạm y tế xã không có những hoạt
động tuyên truyền chiếm % không nhỏ so với số người được hỏi
(Trong 391 người được hỏi là có biết hoạt động tuyên truyền phòng
dập dịch bệnh của trạm y tế xã không thì 28,6% trả lời là trạm y tế
không có hoạt động tuyên truyền đó, 23,3% trả lời là không có hoạt
động tuyên truyền trang bị kiến thức dinh dưỡng cho người dân, 24%
trả lời là không có hoạt động tuyên truyền trang bị kiến thức, chăm
sóc sức khoẻ cho người dân)
% số người được hỏi trả lời là trạm y tế xã không có những hoạt
động tuyên truyền, con số đó nói lên được điều gì ? Nhưng thực tế là
hoạt động tuyên truyền của trạm y tế xã vẫn tồn tại . Điều đó lại khẳng
định là công tác tuyên truyền củ y tế cơ sở chưa thực hiện đúng chức
năng của mình là tuyên truyền rộng rãi nội dung tuyên truền của ngành
y tế tới quần chúng nhân dân .Điều đó tạo nên sự thiếu hụt chức năng
của công tác tuyên truyền trong khi mà người dân vẫn có mong muốn
thiết tha là được biết đến những buổi tuyên truyền của trạm y tễ xã để
biết được những thông tin về phòng chống các loaị dịch bệnh . Một
thực tế là trạm y tế xã đã làm được điều đó hay chưa điều đó được trả
lời qua đánh giá của người dân về hoạt động tuyên truyền và % số
người được hỏi biết đến những hoạt động tuyên truyền của trạm y tế
xã.Thực tế là trạm y tế xã có những hoạt động tuyên truyền đó và thực
sự là người dân chưa quan tâm tới những hoạt động đó và trả lời là
không có hoạt động đó. .Một lý do nưa mà tôi muốn đề cập ở đây là
hoạt động tuyên truyền của trạm y tế xã chưa được tuyên trtuyền rộng
rai trong nhân dân lên nhiều người chưa được biết đến những hoạt
21
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
động tuyên truyền này và họ trả lời là không có những hoạt động tuyên
truyền dó
Trong số 391 người được hỏi thì có 56,2% , 61,4% số người đựoc
hỏi trả lời là họ có biết những hoạt động tuyên truyền đó, điêù đó có
thể khẳng định được rằng trạm y tế xã có những hoạt động tuyên
truyền nhưng người dân chưa có ý thức tham gia cùng với trạm y tế xã
trong công tác tuyên truyền này còn lại số%trả lời là không có hoặc
không quan tâm tới những hoạt động tuyên truyền của trạm y tế xa nói
lên được là người dân chưa thực sự có y thức tham gia vào các hoạt
động tuyên truyền .Công tác tuyên truyền muốn đạt được kêt quả tốt
không chỉ phụ thuộc vào nghanh y tế mà còn phụ thuộc không nhỏ vào
ý thức tham gia của người dân
Không chỉ trong những hoạt động tuyên truyền mà trong bảng
trên chúng tôi đề cập số người trả lời là không quan tâm và không biết
chiếm % cao mà ở cả các hoạt động khác nữa % số người trả lời này
cũng không nhỏ.
Khi chúng tôi đưa ra câu hỏi là ông bà có đánh giá như thế nào về
hoạt động tuyên truyền để bãi bỏ thủ tục gây hại đến sức khoẻ thì có
tới 17,4% trả lời là họ không quan tâm và 30,2% trả lời là không có
hoạt động đó. Và có 52,5% số người được hỏi trả lời là có hoạt động
trên.
Trong câu hỏi ông bà đánh giá như thế nào về hoạt động tuyên
truyền kế hoạch hoá gia đình, phát bao cao su miễn phí của trạm y tế
xã thì có tới 22,0% trả lời là họ không quan tâm đến hoạt động đó,
32,7% trả lời là không có hoạt động đó.
đánh giá của ngưòi
dân
Số92 người %
Tốt 92 23,5
22
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Bình thường 61 15,6
Không tốt 24 6,1
Không quan tâm 86 22,0
Không có 128 32,7
391 100
Bảng đánh giá của người dân về hoạt động tuyên truyên phát bao
cao su miễn phí
Theo như đánh giá của người dân về hoạt động tuyên truyền của
trạm y tế xã thì có tới quá 50% số người được hỏi trả lời là họ không
quan tâm, hoặc không có hoạt động đó, điều đó có thể khẳng định
được rằng người dân chưa có ý thức tham gia cùng với ngành y tế
trong hoạt động tuyên truyền này
Công tác tuyên truyền muốn đạt được kết qủa tốt thì cần phải có
sự tham gia hưởng ứng nhiệt tình từ phía nhân dân. Chức năng tuyên
truyền là chức năng của ngành y tế, nhưng muốn công tác tuyên truyền
đạt được hiệu quả như mong muốn và đạt được mục đích của mình thì
cố gắng đó không chỉ từ ngành y tế mà còn phải từ phía nhân dân có
ủng hộ hay không. Một hoạt động tuyên truyền mà không được người
dân ủng hộ thì không bao giờ đạt được kết quả tốt.
Công tác tuyên truyền không chỉ nhằm vào mục đích là nâng cao
ý thức cho người dân về phòng, chống dịch bệnh mà còn nâng cao
nhận thức cho người dân là nên lựa chọn nơi nào, cấp nào khám bệnh
là tốt nhất. Việc lựa chọn nơi khám bệnh, hưởng ứng tham gia hoạt
động tuyên truyền không chỉ phụ thuộc vào các yếu tố như kinh tế, địa
lý… mà còn phụ thuộc vào quan niệm, tập tục của người dân trong xã.
23
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Khi chúng tôi đưa ra câu hỏi: ông bà lựa chọn nơi nào là nơi
khám chữa bệnh khi mắc những bệnh thông thường thì thu được kết
quả như sau:
Số người %
Cơ sở y tế tư nhân 23 5,9
Trạm y tế xã 173 44,2
Bệnh viện tỉnh,TW 62 15,9
Thầy lang 2 0,5
Thầy mo 1 0,3
Tự mua thuốc chữa 123 31,5
Không khám,không chữa 7 1,8
391 100
Bảng sự lựa chọn nơi khám chữa bệnh của người dân
Từ bảng số liệu cho ta thấy kết quả cho thấy chỉ có 66,0% lựa
chọn cơ sở y tế là nơi khám chữa bệnh (Cơ sở y tế tư nhân, trạm y tế,
và bệnh viện) còn lại 34% số người được hỏi không lựa chọn cơ sở y
tế là nơi khám chữa bệnh mà chủ yếu là họ tự mua thuốc về rồi tự chữa
cho mình, cũng chính từ sự lựa chọn này mà có không ít trường hợp
không được khám chữa kịp thời, có những bệnh tưởng như thông
thường nhưng lại không đơn giản, như trùng uốn ván, nếu như người
dân không tới y tế cơ sở để được tiêm phòng thì rất dễ dẫn tới tử vong.
Qua phỏng vấn sâu :sao anh chị không chọn trạm y tế xã là nơI khám
chữa bệnh thông thường , thì chúng tôI nhận được câu trả lời chị sợ
24
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
trạm y tế xã không đủ thiết bị y tế để phục vụ cho việc khám chữa bệnh
lên trên bệnh viện tỉnh thí vẫn yên tâm hơn
Khi được hỏi nguyên nhân nào khiến ông bà lựa chọn loại hình
khám chữa bệnh trên thì có tới 48,3% trả lời là do thuận tiện và không
tin vào khả năng khám chữa bệnh của trạm y tế xã nên họ chọn bệnh
viện tỉnh là nơi khám chữa bệnh cho mình mặc dù có những bệnh chỉ
thuộc phạm vi khám chữa của y tế cơ sở . Như vậy vô hình chung sự
lựa chọn ngâu nhiên của người dân đã góp phần lam tăng tình trạng
quá tải tại các bệnh viên lớn. Từ kết quả này có thể khẳng định được
rằng nhận thức người dân chưa chưa được nâng cao trong vấn đè tự
tìm hiểu tình trạng sức khoẻ của mình , chưa có ý thức trong việc tự
chăm sóc sức khoẻ cho mình, người dân cứ thấy tiện là làm mà chưa
có ý thức quyết định là mình lựa chọn như thế có đúng không. Y tế cơ
sở với chức năng là khám chữa bệnh thông thường và lập hồ sơ sức
khoẻ ban đầu cho nhân dân. Trạm y tế được đầu tư xây dựng khang
trang nhưng người dân vẫn không lặ chọn nơi đây là nơi khám chữa
bệnh thông thường mà lại tự mua thuốc tồi tự chữa. Điều đó chứng tỏ
rằng người dân chưa có ý thức
và chưa tạo điều kiện cho y tế cơ sở thực hiện tốt chức năng
khám chữa bệnh của mình. Và công tác tuyên truyền cần làm tốt hơn
nữa để nâng cao ý thức tự nguyện tham gia cùng ngành y tế để tự
chăm sóc sức khoẻ cho chính bản thân mình và cộng đồng.
2.3 Phương tiện phục vụ cho công tác tuyên truyền có ảnh
hưởng đến hiệu quả tuyên truyền
Công tác tuyên truyền muốn đạt được hiệu quả tốt không chỉ phụ
thuộc vào nội dung, phương pháp, hình thức, nhân viên…tuyên truyền
mà còn phụ thuộc không nhỏ vào những phương tiện phục vụ cho công
25