sử dụng bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm power point

Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
Sở GD-ĐT Ninh Thuận CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG THPT TÔN ĐỨC THẮNG Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Đề tài: SỬ DỤNG BẢNG KIẾN THỨC
TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ TRÊN PHẦN MỀM POWER POINT
Họ và tên: Trịnh Duy Hùng
Chức vụ: Tổ trưởng chuyên môn
I/ ĐẶT VẤN ĐỀ:
1. Cơ sở lí luận:
Đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) là vấn đề đã được Đảng, Nhà nước xác
định trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa VII (1-1993), Nghị quyết Trung ương 2
khóa VIII (12-1996), được thể chế hóa trong Luật giáo dục (2005), được cụ thể hóa
trong các chỉ thị của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đặc biệt là chỉ thị số 14 (4-1999).
Điều 28.2 của Luật giáo dục đã ghi: “Phương pháp giáo dục phổ thông phải
phát huy được tính tích cực, tự giác, chủ động và sáng tạo của học sinh; phù hợp với
đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm
việc nhóm, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình
cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”.
Như vậy, đổi mới PPDH là việc dạy học phải “lấy học sinh làm trung tâm”
nhằm mục tiêu: giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm
mĩ và các kĩ năng cơ bản, phát triển các năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo,
hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và
trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống
lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
2. Tình hình thực tế:
Một trong những biện pháp đổi mới PPDH là ứng dụng Công nghệ thông tin,
đặc biệt là sử dụng phần mền Power Point trong việc soạn - giảng. Đây cũng là biện
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
1
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
pháp đang được đông đảo giáo viên áp dụng trong dạy học ở các môn học ở trường

phổ thông nói chung và môn Lịch sử nói riêng. Việc sử dụng phần mền Power Point
trong soạn - giảng môn Lịch sử và nhiều môn học khác đã mang lại những lợi thế
không nhỏ cho giáo viên trong việc: khai thác kiến thức, tranh ảnh, phim tư liệu, lược
đồ, bản đồ,…
Trong thực tế, nhiều giáo viên dạy môn Lịch sử đã tích cực soạn – giảng giáo
án Power Point nhưng một vấn đề đặt ra là: trong bối cảnh chương trình Sách giáo
khoa mới nội dung tương đối “nặng” đối với cả giáo viên và học sinh, nhiều giáo viên
tham kiến thức, đưa quá nhiều nội dung, nhiều sự kiện, nhiều thông tin vào giáo án
bài giảng, khi đó vô hình chung, các em học sinh không thể xác định được kiến thức
cơ bản và nắm kiến thức một cách tràn lan không có hệ thống. Như vậy, việc dạy học
“lấy học sinh làm trung tâm” sẽ không còn tác dụng bởi lẽ học sinh chỉ chăm chú
nhìn lên màn hình và lo chép bài.
Thực tế, trong năm học 2008 – 2009 và năm học 2009 – 2010, bản thân tôi nhận thấy
một trong những biện pháp rất phù hợp với đặc trưng giảng dạy bộ môn Lịch sử khi
soạn giảng trên Power Point, đồng thời có thể giúp giáo viên tránh việc liệt kê quá
nhiều sự kiện, nội dung kiến thức; tạo điều kiện cho các em học sinh được hoạt động
nhiều hơn, tích cực hơn, năng động hơn, dễ nhớ và nắm bài hơn mà bản thân giáo
viên lại không mất nhiều công sức, thời gian như soạn - giảng một tiết học truyền
thống trong dạy học môn Lịch sử đó là: sử dụng Bảng kiến thức (BKT). Việc sử dụng
BKT trong giảng dạy Lịch sử cũng có thể sử dụng một cách hiệu quả trong các tiết
dạy truyền thống. Trong nhiều bài học được soạn giảng trên Power Point của mình,
tôi đã cố gắng lập và sử dụng BKT và cho kết quả tương đối thành công. Do vậy, tôi
chọn đề tài: “Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học Lịch sử trên phần mềm Power
Point” làm đề tài Sáng kiến kinh nghiệm của mình.
3. Phạm vi các yêu cầu
Trong khuôn khổ của đề tài này, tôi chỉ đề cập tới các cách, các ví dụ cụ thể về
việc sử dụng BKT trong dạy học môn Lịch sử trên phần mềm Power Point nhằm trao
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
2
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point

đổi kinh nghiệm với các đồng nghiệp để nâng cao hiệu quả hơn nữa trong việc ứng
dụng Công nghệ thông tin vào môn học Lịch sử
BKT có thể sử dụng theo mục đích dạy học của giáo viên: để kiểm tra bài cũ,
để giảng dạy bài mới và để củng cố và ra bài tập về nhà; bản thân BKT lại được sử
dụng dưới nhiều hình thức khác nhau, như: bảng niên biểu, bảng thống kê kiến thức,
bảng thống kê số liệu, bảng hệ thống, bảng so sánh kiến thức, phiếu học tập,…
Việc sử dụng BKT trong dạy – học Lịch sử, chúng ta có thể áp dụng ở hầu hết các bài
học, từ các bài học bình thường đến các bài ôn tập, tổng kết và làm bài tập lịch sử.
II/ QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
1. Các bước xây dựng BKT:
Để sử dụng BKT có hiệu quả trong dạy học Lịch sử nói riêng và dạy học nói
chung, giáo viên phải xây dựng được BKT theo mục đích và hình thức sử dụng. Việc
xây dựng bảng gồm các bước sau:
* Bước 1: Trước tiên, giáo viên phải chọn những kiến thức cơ bản, ngắn gọn nhưng
phải đảm bảo tính chính xác và phù hợp với mục đích và hình thức sử dụng bảng
(Dựa vào SGK, SGV và đặc biệt là Chuẩn kiến thức)
* Bước 2: Giáo viên kẻ BKT phù hợp với mục đích và hình thức sử dụng bảng (Vào
Table/Insert/Table/ kẻ số cột và dòng tương ứng)
* Bước 3: Giáo viên đưa nội dung kiến thức vào bảng và điều chỉnh cho phù hợp với
mục đích và hình thức sử dụng bảng (Đánh nội dung kiến thức cần đưa vào bảng).
* Bước 4: Giáo viên trang trí, tạo hiệu ứng hoàn chỉnh cho bảng (Vào Fill Color
(Font Color) để tạo màu, nền cho bảng; vào Slide Show/Custom Animation/Add
Effect/ chọn hiệu ứng tùy ý để tạo hiệu ứng cho bảng).
2. Các cách sử dụng BKT
2.1. Sử dụng BKT trong phần kiểm tra bài cũ
- Giáo viên có thể sử dụng BKT ngay từ phần kiểm tra bài cũ để thay đổi
không khí cho những lần kiểm tra bài cũ chỉ đơn thuần là vấn đáp. Như vậy, nếu giáo
viên sử dụng BKT trong phần kiểm tra bài cũ cũng là một trong những biểu hiện của
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
3

Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
đổi mới phương pháp dạy học, góp phần làm cho bài học thêm sinh động hơn. Có thể
thực hiện bằng cách: cho học sinh điền thời gian vào cột sự kiện tương ứng; xác định
và nối cột thời gian với cột sự kiện tương ứng; cho bảng niên biểu, BKT yêu cầu học
sinh xác định xem dữ liệu giữa hai cột đúng hay sai,…
- Ưu điểm: + Làm cho bài giảng thêm phong phú, đa dạng hơn, sinh động hơn.
+ Rút ngắn thời gian, tránh trường hợp HS không thuộc bài, kéo dài
thời gian trả lời làm mất thời gian của tiết học
- Ví dụ 1: Khi dạy bài 17: Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa sau ngày 2-9-
1945 đến trước ngày 19-12-1946 (LS12 – Chuẩn), giáo viên có thể kiểm tra bài cũ
học sinh bằng cách: yêu cầu ghi thời gian tương ứng với sự kiện trong cuộc Tổng
khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước ở CM tháng Tám theo bảng dưới đây:
Thời gian Sự kiện
Hội nghị toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào thông qua kế
hoạch lãnh đạo toàn dân khởi nghĩa,…
Đại hội Quốc dân ở Tân Trào tán thành chủ trương tổng khởi
nghĩa của Đảng,…
Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc ban bố “Quân lệnh số 1”.
Đơn vị giải phóng quân do Võ Nguyên Giáp chỉ huy từ Tân Trào
tiến về thị xã Thái Nguyên.
Nhân dân Bắc Giang, Hà tĩnh, Hải Dương, Quảng Nam giành
chính quyền.
Giải phóng Huế
Giải phóng Sài Gòn
Địa phương cuối cùng là Đồng Nai Thượng và Hà Tiên được giải
phóng
Giải phóng thủ đô Hà Nội
Bảo Đại thoái vị, chế độ phong kiến Việt Nam sụp đổ
Sau khi học sinh trả lời, giáo viên phản hồi bằng bảng sau:
Thời gian Sự kiện

14-15/8/1945
Hội nghị toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào thông qua kế
hoạch lãnh đạo toàn dân khởi nghĩa,…
16-17/8/1945
Đại hội Quốc dân ở Tân Trào tán thành chủ trương tổng khởi
nghĩa của Đảng,…
13/8/1945 Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc ban bố “Quân lệnh số 1”.
16/8/1945 Đơn vị giải phóng quân do Võ Nguyên Giáp chỉ huy từ Tân Trào
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
4
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
tiến về thị xã Thái Nguyên.
18/8/1945
Nhân dân Bắc Giang, Hà Tĩnh, Hải Dương, Quảng Nam giành
chính quyền.
23/8/1945 Giải phóng Huế
25/8/1945 Giải phóng Sài Gòn
28/8/1945
Địa phương cuối cùng là Đồng Nai Thượng và Hà Tiên được giải
phóng
19/8/1945 Giải phóng thủ đô Hà Nội
30/8/1945 Bảo Đại thoái vị, chế độ phong kiến Việt Nam sụp đổ
- Ví dụ 2: Khi dạy bài 17: Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa sau ngày 2-9-
1945 đến trước ngày 19-12-1946 (LS12 - Chuẩn), giáo viên có thể kiểm tra bài cũ
học sinh bằng cách: yêu cầu nối cột thời gian tương ứng với sự kiện trong cuộc Tổng
khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước ở CM tháng Tám theo bảng dưới đây:
Thời gian Sự kiện
a. 13/8/1945
1. Hội nghị toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào
thông qua kế hoạch lãnh đạo toàn dân khởi nghĩa,…

b. 14-15/
8/1945
2. Đại hội Quốc dân ở Tân Trào tán thành chủ trương
tổng khởi nghĩa của Đảng,…
c. 16-17/
8/1945
3. Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc ban bố “Quân lệnh số
1”.
d. 30/8/1945
4. Đơn vị giải phóng quân do Võ Nguyên Giáp chỉ huy
từ Tân Trào tiến về thị xã Thái Nguyên.
e. 28/8/1945
5. Nhân dân Bắc Giang, Hà Tĩnh, Hải Dương, Quảng
Nam giành chính quyền.
f. 16/8/1945 6. Giải phóng Huế
g. 18/8/1945 7. Giải phóng Sài Gòn
h. 19/8/1945
8. Địa phương cuối cùng là Đồng Nai Thượng và Hà
Tiên được giải phóng
i. 23/8/1945 9. Giải phóng thủ đô Hà Nội
k. 25/8/1945
10. Bảo Đại thoái vị, chế độ phong kiến Việt Nam sụp
đổ
Sau khi học sinh trả lời, giáo viên phản hồi bằng bảng sau:
Thời gian Sự kiện
a.13/8/1945
1. Hội nghị toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào
thông qua kế hoạch lãnh đạo toàn dân khởi nghĩa,…
b. 14-15/ 2. Đại hội Quốc dân ở Tân Trào tán thành chủ trương
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng

5
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
8/1945 tổng khởi nghĩa của Đảng,…
c. 16-17/
8/1945
3. Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc ban bố “Quân lệnh số
1”.
d. 30/8/1945
4. Đơn vị giải phóng quân do Võ Nguyên Giáp chỉ huy
từ Tân Trào tiến về thị xã Thái Nguyên.
e. 28/8/1945
5. Nhân dân Bắc Giang, Hà Tĩnh, Hải Dương, Quảng
Nam giành chính quyền.
f. 16/8/1945 6. Giải phóng Huế
g. 18/8/1945 7. Giải phóng Sài Gòn
h. 19/8/1945
8. Địa phương cuối cùng là Đồng Nai Thượng và Hà
Tiên được giải phóng
i. 23/8/1945 9. Giải phóng thủ đô Hà Nội
k.25/8/1945
10. Bảo Đại thoái vị, chế độ phong kiến Việt Nam sụp
đổ
2.2. Sử dụng BKT trong phần giảng bài mới
a/ Sử dụng BKT nhằm rèn luyện kĩ năng tự học
- Đối với những bài học có dung lượng kiến thức quá nhiều trong khuôn khổ
thời lượng nhất định, để không mất nhiều thời gian trong việc ghi chép và diễn giải
kiến thức một cách tràn lan, giáo viên có thể trình bày những nét chính về sự việc,
hiện tượng sau đó hướng dẫn các em học sinh về nhà tự hoàn thiện BKT
- Ưu điểm: + Rút ngắn được thời gian những phần kiến thức không trọng tâm
và giành cho những phần trọng tâm.

+ Rèn luyện cho học sinh kĩ năng và ý thức tự học.
- Ví dụ 1: Khi dạy về bài 4: Các nước Đông Nam Á và Ấn Độ (LS12 –
Chuẩn), do nội dung của bài dài và để tránh việc giáo viên phải làm việc nhiều thì
trong quá trình dạy bài này, giáo viên có thể nhấn mạnh những sự kiện chính, rồi yêu
cầu học sinh hoàn thành bảng niên biểu về diễn biến cách mạng Lào và Campuchia:
STT Giai đoạn (niên đại) Nội dung lịch sử
…… ………… ………………….
…… ………… ………………….
- Ví dụ 2: Khi dạy bài10: Cách mạng khoa học công nghệ và xu hướng toàn
cầu hóa nửa sau thế kỉ XX, mục I - Cuộc cách mạng khoa học – công nghệ, giáo
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
6
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
viên có thể giới thiệu một số thành tựu nổi bật của cuộc cách mạng rồi yêu cầu các
em về nhà tự thống kê các thành tựu của cuộc cách mạng khoa học công nghệ theo
bảng mẫu sau:
Lĩnh vực Ngành Thành tựu
Khoa học cơ
bản
Toán, lí, hóa, sinh
Công nghệ
Công cụ sản xuất mới
Nguồn năng lượng mới
Vật liệu mới
Công nghệ sinh học
TTLL và GTVT
Chinh phục vũ trụ
CNTT
b/ Sử dụng BKT dưới dạng bảng phụ
- Đối với những bài có nội dung diễn biến của cuộc đấu tranh, cuộc chiến

tranh, những thành tựu đạt được,… giáo viên xây dựng sẵn BKT hoàn chỉnh về nội
dung (ngắn gọn, cơ bản). Trong quá trình dạy, giáo viên chỉ đi sâu khai thác, nhấn
mạnh một số nội dung, sự kiện chính và kết hợp trình chiếu bảng cho học sinh nắm.
- Ưu điểm: + Giáo viên có thể giành thời gian để đi sâu khai thác hoặc nhấn
mạnh được những nội dung kiến thức, sự kiện chính, tiêu biểu nhất.
+ Trình bày bài giảng ngắn gọn, súc tích giúp học sinh dễ nhớ, dễ
nắm bắt kiến thức.
- Ví dụ 1: Khi dạy về bài: Chiến tranh thế giới lần thứ hai (1939-1945)-
LS11 – Chuẩn), giáo viên chuẩn bị sẵn bảng niên biểu như sau:
Mặt trận Thời gian Diễn biến chính
Mặt trận
22/6/1941 Phát xít Đức tấn công Liên Xô
12/1941
Hồng quân phản công và buộc Đức phải chuyển mũi
nhọn tấn công xuống phía Nam
Mặt trận
Bắc Phi
10/1942
Liên quân Anh – Mĩ giành thắng lợi ở En A-la-men (Ai
Cập)
Mặt trận
CA-TBD
9/1940 Phát xít Nhật tấn công Đông Dương
7/12/1941
Phát xít Nhật bất ngờ tấn công Trân Châu cảng chiến
tranh lan rộng toàn thế giới
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
7
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
Khi dạy đến mục III - Chiến tranh lan rộng khắp thế giới, giáo viên treo lược

đồ chiến tranh thế giới thứ hai lên bảng kết hợp trình chiếu Bảng kiến thức lên màn
hình và trình bày diễn biến của giai đoạn này.
- Ví dụ 2: Khi dạy bài 13: Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm
1925 đến 1930, mục II: Đảng cộng sản Việt Nam ra đời, về nội dung: Cương lĩnh
chính trị đầu
tiên của Đảng(LS12 – Chuẩn), sau khi thầy trò phân tích nội dung để thấy được tính
đúng đắn, sáng tạo của Cương lĩnh, giáo viên có thể trình chiếu BKT như dưới đây và
yêu cầu học sinh nắm những vấn đề chiến lược của cương lĩnh đồng thời tạo cơ sở để
so sánh với nội dung của Luận cương chính trị tháng 10-1930 do Trần Phú soạn thảo
sẽ học ở bài sau.
Vấn đề Nội dung Ý nghĩa
Tính chất
Cách mạng Việt Nam trải qua hai giai đoạn: CM tư
sản dân quyền và CM thổ địa sau đó đi lên xã hội
cộng sản
Là cương lĩnh
giải phóng dân
tộc sáng tạo và
đúng đắn, kết
hợp đúng đắn
vấn đề dân tộc
và giai cấp,
thấy được khả
năng cách mạng
của các tầng
lớp, giai cấp
Nhiệm vụ
Đánh đổ đế quốc Pháp, phong kiến và tư sản phản
động
Lực

lương
CM
Công nhân, nông dân, tiểu tư sản trí thức. Lợi dụng
hoặc trung lập đối với trung nông, trung tiểu địa chủ
và tư sản
Lãnh đạo
Đảng cộng sản Việt Nam đội tiên phong của giai cấp
công nhân.
Quan hệ
QT
Trở thành một bộ phận và có quan hệ khăng khít với
CMTG
c/ Sử dụng BKT dưới dạng phiếu học tập:
- Nhiều bài dạy, giáo viên có thể đưa ra 1, 2 hoặc nhiều BKT trống và đặt câu
hỏi yêu cầu học sinh dựa vào sách giáo khoa, thảo luận, hoàn thành các đơn vị kiến
thức theo tại lớp theo hướng dẫn của giáo viên
- Ưu điểm: + Học sinh được làm việc nhóm và phát huy khả năng tư duy sáng
tạo để tìm ra đáp án chung.
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
8
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
+ Giáo viên hướng dẫn học sinh trả lời được những kiến thức
chuẩn, ngắn gọn, súc tích nhất dựa trên những gợi ý của giáo viên.
- Ví dụ 1: Khi dạy bài 13: Việt Nam thời kì nguyên thủy, mục 3 - Sự ra đời
của thuật luyện kim và nghề trồng lúa nước (LS10 – Chuẩn), giáo viên chia lớp thành
6 nhóm và yêu cầu các nhóm hoàn thành bảng sau:
Di tích văn hóa Địa bàn cư trú Công cụ lao động Hoạt động kinh tế
Phùng Nguyên
Sa Huỳnh
Đồng Nai

+ Nhóm 1, 4: Trình bày hiểu biết về văn hóa Phùng Nguyên
+ Nhóm 2, 5: Trình bày hiểu biết về văn hóa Sa Huỳnh
+ Nhóm 3, 6: Trình bày hiểu biết về văn hóa Đồng Nai
Sau khi đại diện các nhóm trình bày, giáo viên phản hồi bằng BKT hoàn thiện
như dưới đây:
Di tích văn
hóa
Địa bàn
cư trú
Công cụ lao
động
Hoạt động kinh tế
Phùng
Nguyên
Bắc Bộ,
Bắc
Trung Bộ
- Đồ đá
- Đồ tre,
gỗ,xương
- Sơ kì đồng thau
- N/N trồng lúa nước
- Chăn nuôi gia súc, gia cầm
- Làm gốm bằng bàn xoay
- Dệt vải.
Sa Huỳnh
Nam
Trung Bộ
- Đồ đá
- Đồng thau

- Sơ kì đồ sắt
- N/ N trồng lúa và các cây khác
- Dệt vải, làm gốm
- Đồ trang sức bằng đá quý, vỏ ốc,
vàng, thủy tinh
- Trao đổi với vùng phụ cận
Đồng Nai
Đông
Nam Bộ
- Đồ đá
- Đồng thau
- Đồ sắt
- N/N trồng lúa và cây LT khác
- Khai thác sản vật rừng
- Làm gốm; đồ trang sức bằng đá,
vàng,
- Ví dụ 2: Khi dạy bài 20: Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân
Pháp kết thúc (1953-1954), mục II: Cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953 –
1954 (LS12-Chuẩn), giáo viên chia lớp thành 4 nhóm và yêu cầu học sinh thảo luận
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
9
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
và hoàn thành bảng kiến thức để thấy được quá trình phân tán lực lượng của Pháp và
bước đầu phá sản của kế hoạch Na – va:
Chiến dịch Thời gian Kết quả
Hoạt động đối phó
của Pháp
Ý nghĩa
Lai Châu
Trung Lào

Thượng
Lào
Tây Nguyên
+ Nhóm 1: Chiến dịch Lai Châu?
+ Nhóm 2: Chiến dịch Trung Lào?
+ Nhóm 3: Chiến dịch Thượng Lào?
+ Nhóm 4: Chiến dịch Tây Nguyên?
+ Phần chung: Ý nghĩa của những thắng lợi ở các chiến dịch trên?
Sau khi đại diện các nhóm trình bày phần trả lời, giáo viên có thể kết hợp sử
dụng Lược đồ để trình bày nét chính về cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-
1954 và kết hợp trình chiếu BKT hoàn chỉnh cho học sinh:
Chiến
dịch
Thời
gian
Kết quả
Hoạt động đối phó
của Pháp
Ý nghĩa
Lai
Châu
10/12/
1953
Loại 24 đại đội địch,
giải phóng Lai Châu
Pháp điều 6 tiểu đoàn
lên Điện Biên Phủ
nơi tập trung quân lớn
thứ hai
Buộc Pháp

phân tán
lực lượng
đối phó với
ta, làm cho
Trung
Lào
12/1953 Tiêu diệt nhiều sinh
lực địch, giải phóng
Thà Khẹt, uy hiếp
Xavanakhet và Sê nô
Pháp tăng cường lực
lượng cho Sê nô nơi
tập trung quân lớn thứ
ba
Thượng
Lào
1/1954 Giải phóng lưu vực
sông Nậm Hu và tỉnh
Phongxalì
Pháp tăng cường cho
Luông Pha Băng và
Mường Sài nơi tập
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
10
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
trung quân lớn thứ tư
Tây
Nguyên
2/1954 Giải phóng toàn tỉnh
Kon Tum, uy hiếp

Plâycu
Pháp tăng cường lực
lượng cho Plâycu
nơi tập trung quân lớn
thứ 5
d/ Sử dụng BKT dưới dạng bảng so sánh
- Khi muốn so sánh giữa đơn vị kiến thức này với đơn vị kiến thức khác ở
trong cùng một bài học hoặc giữa hai bài học khác nhau, giáo viên cũng có thể sử
dụng BKT nhằm làm sáng rõ hơn một sự việc, hiện tượng lịch sử.
- Ưu điểm: + Giúp học sinh dễ dàng thấy được điểm giống và khác biệt cơ bản
nhất giữa các đơn vị kiến thức khác nhau dựa trên gợi ý sẵn của giáo viên.
+ Giáo viên cũng có thể lợi dụng những hiệu ứng nhấn mạnh để
nhấn mạnh sự khác biệt.
+ Giúp học sinh có thể hoạt động theo nhóm và phát huy tính tư
duy, sáng tạo.
- Ví dụ 1: Khi dạy bài 4: Các nước Đông Nam Á và Ấn Độ, mục: Nhóm năm
nước thành lập Asean (LS12 – Chuẩn), giáo viên chia lớp thành 4 nhóm và yều cầu
dựa vào nội dung sách giáo khoa, thảo luận và hoàn thành BKT trống:
Vấn đề Hướng nội Hướng ngoại
Thời gian
Mục tiêu
Nội dung
Thành tựu
Hạn chế
+ Nhóm 1, 3: Tìm hiểu về chiến lược Hướng nội?
+ Nhóm 2, 4: Tìm hiểu về chiến lược Hướng ngoại?
Sau khi đại diện các nhóm trình bày, giáo viên phản hồi bằng BKT hoàn thiện
như dưới đây để học sinh thấy được điểm khác biệt cơ bản giữa hai chiến lược:
Vấn đề Hướng nội Hướng ngoại
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng

11
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
Thời gian Những năm 50-60 của TK XX Những năm 60-70 của TK XX
Mục tiêu
Nhanh chóng xóa bỏ nghèo nàn,
lạc hậu, xây dựng nền kinh tế tự
chủ
Mở cửa nền kinh tế, thu hút vốn
và kĩ thuật nước ngoài
Nội dung
SX công nghiệp tiêu dùng nội địa
thay thế nhập khẩu
SX hàng hóa xuất khẩu, phát
triển ngoại thương
Thành tựu
Đáp ứng nhu cầu cơ bản, giải
quyết thất nghiệp,…
Bộ mặt KT-XH thay đổi, kim
ngạch XK tăng, tăng trưởng cao,
…
Hạn chế
Thiếu vốn, công nghệ, chi phí
cao,
Phụ thuộc vào vốn và thị trường
nước ngoài quá lớn,…
- Ví dụ 2: Khi dạy bài 14: Phong trào cách mạng 1930-1935, mục: Hội nghị
Ban chấp hành trung ương lâm thời của Đảng Cộng sản Việt Nam , để học sinh dễ
nắm được nội dung của Luận cương chính trị tháng 10 -1930 do Trần Phú soạn thảo,
đồng thời so sánh được với Cương lĩnh chính trị đầu tiên (đã được học ở bài trước)
để thấy được tính đúng đắn của Cương lĩnh chính trị đầu tiên và hạn chế của Luận

cương chính trị thì giáo viên phải chuẩn bị trước BKT như sau:
Vấn đề Cương lĩnh chính trị đầu tiên Luận cương chính trị tháng 10
Tính chất
Cách mạng Việt Nam trải qua hai
giai đoạn: CM tư sản dân quyền và
CM thổ địa sau đó đi lên xã hội
cộng sản
Nhiệm vụ
Đánh đổ đế quốc Pháp, phong kiến
và tư sản phản động,…
Lực
lương
CM
Công nhân, nông dân, tiểu tư sản trí
thức. Lợi dụng hoặc trung lập đối
với trung nông, trung tiểu địa chủ
và tư sản
Lãnh đạo
Đảng cộng sản Việt Nam đội tiên
phong của giai cấp công nhân
Quan hệ
QT
Trở thành một bộ phận và có quan
hệ khăng khít với CMTG
Nhận xét Kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc và
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
12
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
giai cấp, thấy được khả năng cách
mạng của các tầng lớp, giai cấp,…

Sau đó, giáo viên yêu cầu học sinh thảo luận vấn đề sau: Luận cương chính trị
tháng 10-1930 do Trần Phú soạn thảo đã xác định những vấn đề chiến lược của
CMVN như thế nào? Hạn chế của Luận cương?
Sau khi học sinh trình bày, giáo viên phản hồi bằng BKT hoàn thiện để HS
nắm được vấn đề cốt lõi và những hạn chế của Luận cương chính trị tháng 10, đồng
thời thấy được tính đúng đắn và sáng tạo của Cương lĩnh chính trị đầu tiên:
Vấn đề Cương lĩnh chính trị đầu tiên Luận cương chính trị tháng 10
Tính chất
Cách mạng Việt Nam trải qua hai
giai đoạn: CM tư sản dân quyền
và CM thổ địa sau đó đi lên xã
hội cộng sản
Giống Cương lĩnh
Nhiệm vụ
Đánh đổ đế quốc Pháp, phong
kiến và tư sản phản động…
Đánh đổ phong kiến và đánh đổ đế
quốc Pháp…
Lực
lương
CM
Công nhân, nông dân, tiểu tư sản
trí thức. Lợi dụng hoặc trung lập
đối với trung nông, trung tiểu địa
chủ và tư sản
Công nhân và nông dân
Lãnh đạo
Đảng cộng sản Việt Nam đội tiên
phong của giai cấp công nhân
Giống Cương lĩnh

Quan hệ
QT
Trở thành một bộ phận và có
quan hệ khăng khít với CMTG
Giống Cương lĩnh
Nhận xét
Kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc
và giai cấp, thấy được khả năng
cách mạng của các tầng lớp, giai
cấp…
Chưa nêu được mâu thuẫn cơ bản
của xã hội Đông Dương, không
đưa ngọn cờ dân tộc lên hàng đầu
mà nặng về đấu tranh giai cấp;
đánh giá không đúng khả năng
cách mạng của các giai cấp, tầng
lớp còn lại…
e/ Sử dụng BKT nhằm cung cấp tư liệu tham khảo
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
13
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
- Trong quá trình soạn Sách giáo khoa và các tài liệu tham khảo môn Lịch sử,
các nhà biên soạn cung cấp nhiều bảng số liệu có giá trị, đặc biệt là trong Sách giáo
viên, mà bản thân nó là những số liệu cần thiết để chứng minh một cho một sự việc,
hiện tượng lịch sử. Bởi vậy, nếu giáo viên truyền tải được bảng số liệu đó vào bài
giảng sẽ góp phần cho bài dạy Lịch sử thêm thuyết phục hơn. Giáo viên có thể sử
dụng bảng số liệu với chức năng để tham khảo về một sự việc, hiện tượng lịch sử
hoặc sử dụng với chức năng là tài liệu để chứng minh cho một sự việc, hiện tượng
lịch sử nào đó.
- Ưu điểm: Tăng tính thuyết phục cho bài giảng, cho môn học Lịch sử, qua đó

giúp các em học sinh có cái nhìn đúng đắn về lịch sử và yêu thích môn Lịch sử hơn.
- Ví dụ 1: Bài 6: Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914-1918), mục III: Kết cục
của chiến tranh thế giới lần thứ nhất(LS11- Chuẩn), giáo viên đưa ra Bảng thống kê
thiệt hại về người và vật chất của một số nước tham chiến trong chiến tranh thế giới
thứ nhất:
Nước Thiệt hại về người (triệu người) Thiệt hại về vật chất (triệu đô
la)
Nga 2,3 7,658
Pháp 1,4 11,208
Anh 0,7 24,143
Mĩ 0,08 17,337
Đức 2,0 19,884
Áo-Hung 1,4 5,438
Giáo viên yêu cầu lớp quan sát Bảng thống kê số liệu và trả lời câu hỏi: Thông
qua bảng thống kê trên đây, em có nhận xét và suy nghĩ gì về cuộc chiến tranh thế
giới thứ nhất?
- Ví dụ 2: Bài 23: Khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội ở miền Bắc, giải
phóng hoàn toàn miền Nam (1973-1975), mục IV: Nguyên nhân thắng lợi và ý
nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mĩ (LS12): khi dạy về ý nghĩa lịch sử cuộc
kháng chiến chống Mĩ, cứu nước, sau khi nhấn mạnh cuộc kháng chiến chống Mĩ là
cuộc đấu tranh vệ quốc vĩ đại của dân tộc ta và là thất bại lớn nhất trong lịch sử
nước Mĩ thì giáo viên có thể trình bày Bảng thống kê thời gian, chi phí chiến tranh
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
14
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
và số lính chết, bị thương, bị bắt của Mĩ trong các cuộc chiến tranh mà họ tham gia
như dưới đây để chứng minh cho điều đó:
Cuộc chiến tranh
Thời gian
chiến tranh

(tháng)
Chi phí cho
chiến tranh
(tỉ đô la)
Số quân lính
chết, bị thương,
bị bắt (nghìn
tên)
Chiến tranh xâm lược Việt Nam 222 676 360
Chiến tranh xâm lược Triều
Tiên
36 54 136,9
CTTG II (Mĩ tham chiến) 42 341 962,4
CTTG I (Mĩ tham chiến) 16 25 257,4
Chiến tranh chống thực dân
Anh, giành độc lập
13 0,8 10,6
2.3. Sử dụng BKT trong phần sơ kết bài học
a/ Sử dụng BKT để củng cố kiến thức bài học:
- Phần củng cố bài học, giáo viên sẽ phải hệ thống lại những kiến thức trọng
tâm của bài học, do vậy giáo viên cũng có thể sử dụng các BKT để củng cố bài học.
Như vậy, việc sử dụng các BKT trong phần củng cố, nó sẽ có chức năng hệ thống lại
kiến thức cơ bản nhất, nên sẽ giúp học sinh dễ dàng nắm được kiến thức cơ bản nhất.
- Ưu điểm: + Hệ thống kiến thức cơ bản nhất, trọng tâm nhất giúp học sinh dễ
học, dễ nhớ những kiến thức trọng tâm nhất.
- Ví dụ 1: Bài 23: Khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội ở miền Bắc, giải
phóng hoàn toàn miền Nam (1973-1975 ) - LS12- Chuẩn, sau khi trình bày xong bài
dạy, giáo viên có thể đưa ra bảng niên biểu những sự kiện lớn của Cuộc tổng tiến
công và nổi dậy mùa Xuân 1975 nhằm nhấn mạnh lại và khắc sâu cho học sinh những
sự kiện lớn.

Thời gian Sự kiện
Chiến dịch Tây Nguyên
10/3/1975 Tấn công và giành thắng lợi ở Buôn Ma Thuột
24/3/1975 Tây Nguyên hoàn toàn giải phóng
Chiến dịch Huế - Đà Nẵng
21/3/1975 Tấn công nhiều cứ điểm ở Huế
25/3/1975 Tiến vào cố đô Huế
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
15
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
26/3/1975 Giải phóng hoàn toàn tỉnh Thừa Thiên Huế
Cuối tháng 3/1975 Giải phóng thị xã Tam Kì, Quảng Ngãi, Hội An…
29/3/1975 Tiến công và giải phóng Đà Nẵng
Chiến dịch Hồ Chí Minh
16-21/4/1975 Chọc thủng các phòng tuyến ngoài của địch
17 giờ 26/4/1975 Chiến dịch Hồ Chí Minh bắt đầu
10 giờ 45
30/4/1975
Tiến vào Dinh Độc Lập
11 giờ 30
30/4/1975
Chiến dịch kết thúc thắng lợi
- Ví dụ 2: Bài 22: Nhân dân hai miền trực tiếp chiến đấu chống đế quốc Mĩ
xâm lược. Nhân dân miền Bắc vừa chiến đấu vừa sản xuất (1965-1973) - LS12-
Chuẩn, sau khi dạy xong, giáo viên có thể đưa ra BKT: Những thắng lợi có ý nghĩa
chiến lược của nhân dân 2 miền Nam Bắc về quân sự, chính trị, ngoại giao để hệ
thống lại những thắng lợi tiêu biểu ở các giai đoạn của cuộc kháng chiến chống Mĩ
cho học sinh dễ nắm như sau:
Thời
gian

Quân sự Chính trị Ngoại giao
1954-
1960
Phong trào “Đồng
khởi” năm 1959-1960,
tiêu biểu là cuộc “Đồng
khởi” ở Bến Tre đã
đánh bại chiến lược
chiến tranh một phía.
Phong trào Hòa bình
nhằm giữ gìn và bảo
vệ lực lượng CM. Đòi
Mĩ – Diệm thi hành
hiệp định Giơ-ne-vơ
và đòi hiệp thương
tổng tuyển cử
Thực hiện những
điều khoản của hiệp
định Giơ-ne-vơ năm
1954 về Đông
Dương.
1961-
1965
Chiến thắng Bình Giã,
An Lão, Ba Gia, Đồng
Xoài (đông xuân 1964-
1965) đánh bại “chiến
tranh đặc biệt”
Phong trào của quần
chúng ở Sài Gòn,

Huế, Đà Nẵng, nổi
bật là cuộc đấu tranh
của đội quân tóc dài,
các tăng ni Phật tử
1965-
1968
Ở MN: Cuộc tổng tiến
công và nổi dậy tết
Các cuộc đấu tranh
của công nhân, nhân
13/5/1968, cuộc
thương lượng chính
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
16
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
Mậu Thân 1968 đánh
bại chiến lược “chiến
tranh cục bộ”.
Ở MB: chiến đấu
chống chiến tranh phá
hoại lần thứ nhất của
Mĩ (1965-1968) buộc
Mĩ xuống thang chiến
tranh, chấp nhận ngồi
vào bàn phán với ta ở
Pari
dân lao động, học
sinh, sinh viên, Phật
tử,…đòi Mĩ rút về
nước, đòi tự do dân

chủ.
thức hai bên bắt đầu
giữa đại diện Việt
Nam dân chủ cộng
hòa và đại diện Hoa
Kì ở Pari họp phiên
đầu tiên.
1969-
1973
Ở MN: Cuộc tiến công
chiến lược năm 1972
đánh bại “Việt Nam
hóa chiến tranh”.
Ở MB: Chiến đấu
chống chiến tranh phá
hoại lần hai của Mĩ
buộc Mĩ phải kí kết
hiệp định Pari vào
27/1/1973.
Phong trào học sinh,
sinh viên diễn ra rầm
rộ ở khắp các thành
thị, đặc biệt là ở các
thành phố lớn như Sài
Gòn, Huế, Đà Nẵng
thu hút đông đảo các
tầng lớp tham gia.
Hiệp định Pari kí
ngày 27/1/1973, buộc
Mĩ và các nước cam

kết tôn trọng độc lập
chủ quyền, thống
nhất và toàn vẹn lãnh
thổ của Việt Nam,
Mĩ rút quân về nước
để nhân dân MNVN
tự quyết định tương
lai chính trị của
mình.
b/ Sử dụng BKT dưới dạng bài tập về nhà:
- Sử dụng BKT dưới dạng bài tập về nhà là một trong những phương pháp
khôn khéo của giáo viên trong quá trình dạy học. Bởi vì ở cuối mỗi bài học đều có
những câu hỏi, bài tập đòi hỏi mức độ vận dụng, có sự so sánh giữa kiến thức bài học
đó với kiến thức của bài học khác trước đó. Trong khí đó, thời gian 1 tiết học không
cho phép giáo viên giải đáp trên lớp nên giáo viên có thể hướng dẫn các em học sinh
về nhà hoàn thành.
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
17
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
- Ưu điểm: + Tạo điều kiện rèn luyện cho học sinh kĩ năng tự học và làm việc
tư duy độc lập.
+ Đây chính là những câu hỏi, bài tập phân loại học sinh khá giỏi.
- Ví dụ 1: Bài 22: Nhân dân hai miền trực tiếp chiến đấu chống đế quốc Mĩ
xâm lược. Nhân dân miền Bắc vừa chiến đấu vừa sản xuất (1965-1973) - LS12-
Chuẩn, sau khi kết thúc nội dung bài học, giáo viên có thể yêu cầu hoc sinh về nhà so
sánh cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ nhất và lần thứ hai của Mĩ thực hiện
ở miền Bắc.
Tiêu chí so
sánh
Chiến tranh phá hoại

lần thứ nhất
Chiến tranh phá hoại
lần thứ hai
Thời gian
Quy mô
Âm mưu
Kết quả chiến
đấu của quân
dân miền Bắc
- Ví dụ 2: Bài 22: Nhân dân hai miền trực tiếp chiến đấu chống đế quốc Mĩ
xâm lược. Nhân dân miền Bắc vừa chiến đấu vừa sản xuất (1965-1973) – LS12-
Chuẩn, sau khi kết thúc nội dung bài học, giáo viên có thể yêu cầu hoc sinh về nhà:
so sánh điểm giống và khác nhau giữa hiệp định Giơ-ne-vơ về Đông Dương năm
1954 và hiệp định Pari về Việt Nam năm 1973 theo các tiêu chí và mẫu dưới đây:
So sánh HĐ Giơ-ne-vơ HĐ Pari
Hoàn cảnh Giống nhau
Khác nhau
Nội dung Giống nhau
Khác nhau
Ý nghĩa Giống nhau
Khác nhau
2.4. Sử dụng BKT trong bài dạy ôn tập, tổng kết lịch sử
- Các bài ôn tập, tổng kết lịch sử là những bài khái quát lại những kiên thức đã
được học trong cả một thời kì, một giai đoạn lịch sử dài. Việc nhắc lại toàn bộ những
kiến thức đã học sẽ là điều không thể và nếu giáo viên làm như vậy sẽ làm cho bài
Lịch sử trở nên khô khan, nhàm chán và học sinh sẽ không hứng thú học. Một trong
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
18
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
những cách giúp các em hứng thú học tiết ôn tập, tổng kết lịch sử chính là việc sử

dụng các BKT trống và yêu cầu học sinh hoạt động nhóm và hoàn thành bảng theo
gợi ý giáo viên.
- Ưu điểm : Học sinh phát huy được tính tích cực, sáng tạo trong quá trình học
tập và rèn luyện khả năng hoạt động nhóm cho học sinh, đồng thời giúp các em hệ
thống lại được những kiến thức khái quát nhất.
- Ví dụ: Bài 18: Ôn tập lịch sử thế giới hiện đại (Từ 1917-1945) - LS11-
Chuẩn, mục I: Những kiến thức cơ bản về lịch sử thế giới hiện đại, giáo viên có thể
yêu cầu lớp hoạt động theo nhóm: dựa vào kiến thức đã học ở những bài trước để
hoàn thành bảng hệ thống kiến thức dưới đây:
Thời
gian
Sự kiện Diễn biến chính Kết quả, ý nghĩa
NƯỚC NGA – LIÊN XÔ
………… ……………… ………………. …………………
………… ……………… ………………. …………………
CÁC NƯỚC TƯ BẢN CHỦ NGHĨA
……… ……………… ………………. …………………
………… ……………… ………………. …………………
CÁC NƯỚC CHÂU Á
………… ……………… ………………. …………………
………… ……………… ………………. …………………
CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI
………… ……………… ………………. …………………
……… ……………… ………………. …………………
- Sau khi đại diện các nhóm trình bày câu trả lời, giáo viên phản hồi bằng bảng
hệ thống kiến thức hoàn chỉnh như sau:
TG Sự kiện Diễn biến chính Kết quả, ý nghĩa
NƯỚC NGA – LIÊN XÔ
Cách mạng - Tổng bãi công chính trị Lật đổ chế độ Nga hoàng.
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng

19
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
2-1917
dân chủ tư
sản thắng lợi
ở Pê-tơ-rô-grat.
- Khởi nghĩa vũ trang
Nga hoàng Ni-cô-lai II
thoái vị.
Hoàn thành nhiệm vụ
CMDCTS. Cục diện hai
chính quyền song song tồn
tại, tạo điều kiện chuyển sang
CMXHCN.
10-1917
Cách mạng
XHCN tháng
Mười thắng
lợi
Khởi nghĩa vũ trang ở
Pê-tơ-rô-grat, tấn công
Cung điện Mùa Đông,
bắt giữ chính phủ tư sản
lâm thời. CM lan rộng và
thắng lợi cả nước.
Thành lập chính quyền Xô
viết-nhà nước vô sản đầu tiên
trên thế giới, xóa bỏ chế độ
bóc lột, mở đầu thời kì xây
dựng CNXH. Tác động mạnh

mẽ đến PTCM thế giới, đặc
biệt là PTCM giải phóng dân
tộc.
1918-
1919
Cuộc đấu
tranh xây
dựng và bảo
vệ chính
quyền Xô
viết
Xây dựng hệ thống chính
trị-nhà nước mới, đập
tan bộ máy nhà nước cũ,
đánh thắng thù trong,
giặc ngoài.
Bảo vệ thành quả của CM
tháng Mười, giữ vững chính
quyền Xô viết, đập tan âm
mưu chống phá cách mạng
của các thế lực thù địch.
1921-
1941
Liên Xô xây
dựng CNXH
Công nghiệp hóa
XHCN, tập thể hóa nông
nghiệp, thực hiện hai kế
hoạch 5 năm (1928-
1932) và (1933-1937)

Từ 1 nước nông nghiệp lạc
hậu trở thành cường quốc
công nghiệp XHCN, hoàn
thành tập thể hóa nông
nghiệp, văn hóa, giáo dục đạt
nhiều thành tựu lớn.
CÁC NƯỚC TƯ BẢN CHỦ NGHĨA
1918-
1923
Khủng hoảng
KT-CTở
phần lớn các
nước TBCN;
cao trào CM
ở châu Âu
Cao trào cách mạng
bùng nổ và lan rộng, lên
cao ở các nước: Đức,
Hungari, Pháp,…Tiêu
biểu là CMDCTS tháng
11-1918 ở Đức
Các Đảng cộng sản thành lập.
Quốc tế cộng sản ra đời và
lãnh đạo phong trào cách
mạng.
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
20
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
1924-
1929

Thời kì ổn
định và tăng
trưởng của
CNTB
Sản xuất tăng trưởng
nhanh; phong trào công
nhân tạm thời lắng
xuống.
Kinh tế phát triển, tình hình
chính trị ổn định.
1929-
1933
Khủng hoảng
kinh tế bùng
phát ở Mĩ, lan
rộng toàn thế
giới TBCN
Kinh tế suy sụp, công
nghiệp đình đốn, nông
nghiệp sa sút, tài chính
rối loạn.
Thất nghiệp tăng cao, mất ổn
định chính trị, mâu thuẫn xã
hội gay gắt. Từ khủng hoảng
kinh tế dẫn đến khủng hoảng
chính trị.
1933-
1939
Các nước TB
tìm cách

thoát khỏi
khủng hoảng
- Cải cách kinh tế-xã hội,
tiêu biểu là việc thực
hiện Chính sách mới ở
Mĩ.
- Phát xít hóa chế độ,
gây chiến tranh xâm
lược (Đức, I-ta-li-a,
Nhật).
- Vượt qua khủng hoảng,
kinh tế phục hồi, và tiếp tục
phát triển.
- Nguy cơ chiến tranh, xuất
hiện 3 lò lửa chiến tranh thế
giới.
CÁC NƯỚC CHÂU Á
Thập
niên 20
PTGPDT lên
cao sau
CTTG I
- PTGPDT theo khuynh
hướng tư sản có bước
phát triển mới về tổ chức
và phạm vi.
- Xuất hiện khuynh
hướng vô sản trong
PTGPDT.
- Giai cấp tư sản nắm quyền

lãnh đạo PTCM ở một số
nước.
- Các Đảng cộng sản thành
lập mở ra bước ngoặt trong
PTGPDT.
Thập
niên 30
Phong trào
Mặt trận nhân
dân chống
phát xít,
chống chiến
tranh
Đấu tranh thành lập Mặt
trận dân tộc thống nhất
chống phát xít, chống
chiến tranh. Hợp tác giữa
các Đảng cộng sản và
các đảng phái khác.
Tập hợp đông đảo các lực
lượng cách mạng tham gia
phong trào tổng diễn tập cho
cách mạng sau này. Các
Đảng cộng sản trưởng thành
về tổ chức và uy tín lãnh đạo
cách mạng ngày càng tăng.
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
21
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI

1939-
1945
Diễn ra trên khắp các
mặt trận: Tây Âu, Xô-
Đức, Bắc Phi, châu Á –
Thái Bình Dương. 72
nước trên thế giới trong
tình trạng chiến tranh.
- Chủ nghĩa phát xít thất bại
hoàn toàn. Thắng lợi thuộc
về Liên Xô, các nước Đồng
minh và nhân dân tiến bộ trên
thế giới.
- Chiến tranh làm thay đổi
căn bản cục diện thế giới, mở
ra thời kì mới của lịch sử thế
giới.
Trên đây là một số biện pháp, ví dụ cụ thể về việc sử dụng BKT trong soạn -
giảng bộ môn Lịch sử bằng phần mềm Power Point. Giáo viên có thể sử dụng tương
tự BKT ở hầu hết các bài học Lịch sử ở trường phổ thông.
III/ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ
1. Đánh giá chung:
Qua hai năm học vừa qua, tôi nhận thấy việc sử dụng BKT trong các bài soạn -
giảng bằng phần mền Power Point là một trong những biện pháp hữu hiệu về đổi mới
phương pháp dạy học trong dạy học môn Lịch sử nói riêng và trong dạy học nói
chung.
- Việc lập và sử dụng BKT trên Power Point giúp giáo viên tiết kiệm được
nhiều công sức và thời gian trong việc soạn - giảng. Trong 1 tiết dạy truyền thống,
giáo viên mất nhiều thời gian cho việc kẻ BKT trên giấy Rô-ki, A0 hay trên bảng
đen, nhưng việc sử dụng BKT đó lại không linh hoạt. Còn nếu giáo viên lập Bảng

trên Power Point sẽ không mất nhiều thời gian mà việc sử dụng lại linh hoạt, có thể
sử dụng ở nhiều trường hợp khác nhau (như phàn trình bày trên đây).
- Sử dụng BKT góp phần làm cho các tiết học Lịch sử trở nên sinh động hơn,
hiệu quả hơn; kiến thức được giáo viên trình bày một cách chọn lọc, giúp học sinh dễ
nắm.
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
22
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
- Thông qua việc giáo viên sử dụng BKT ở nhiều tình huống khác nhau đã bồi
dưỡng cho học sinh kĩ năng, phương pháp tự học, khả năng làm việc độc lập, khả
năng làm việc theo nhóm tích cực, chủ động và sáng tạo.
2. Đánh giá cụ thể:
- Qua khảo sát thực tế học sinh các lớp 12B3A, 12B2C, 12B4C mà tôi trực tiếp
dạy trong năm học 2009-2010 về vấn đề sau: Trong quá trình học môn Lịch sử, em
thấy giáo viên có cần thiết phải sử dụng BKT không?
Cho kết quả như sau:
Lớp
Sĩ
số
Nên sử dụng BKT Không sử dụng BKT
Số lượng Tỉ lệ (%) Số lượng Tỉ lệ (%)
12B3A 45 45 100 0 0
12B2C 48 48 100 0 0
12B4C 37 37 100 0 0
- Qua đối chứng ở một số lớp học ở 3 năm học liên tiếp cho kết quả tiến bộ rõ
rệt của học sinh như sau:
Lớp Năm học
Sĩ
số
Điểm trung bình năm học

8,0-10 6,5-7,9 5,0-6,4 Dưới 5,0
SL TL
%
SL TL % SL TL
%
SL TL
%
12A2 2007-2008 46 0 0 12 26,1 23 50 11 23,9
12A2 2008-2009 47 0 0 14 29,9 28 59,6 5 10,6
12B3
A
2009-2010 45 1 2,2 19 42,2 21 46,7 4 8,9
- Trong hai tiết dạy tham gia “Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh” năm học
2009 – 2010, tôi đều sử dụng BKT trong việc soạn - giảng trên phần mềm Power
Point và được Ban giám khảo Hội thi đánh giá cao.
IV/ KẾT LUẬN
Như vậy, hiệu quả của việc sử dụng BKT trong dạy học Lịch sử trên phần
mềm Power Point đã rõ. Nếu sử dụng và khai thác tốt BKT trong soạn giảng môn
Lịch sử trên phần mềm Power Point thì đây là một trong những biện pháp đổi mới
PPDH rất tích cực và mang lại hiệu quả cao.
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
23
Đề tài: Sử dụng Bảng kiến thức trong dạy học lịch sử trên phần mềm Power Point
Tôi cho rằng: muốn sử dụng có hiệu quả BKT trong soạn giảng môn Lịch sử,
bản thân giáo viên ít nhất phải có các yếu tố sau:
- Là người sử dụng thành thạo phần mềm Power Point
- Biết kết hợp tốt các thao tác trong thực tế giảng dạy với việc trình chiếu trên
màn hình.
- Phải không ngừng đổi mới PPDH và dạy học phải “lấy học sinh làm trung
tâm”.

Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân về việc sử dụng BKT trong soạn
– giảng môn Lịch sử mà tôi muốn giới thiệu để các đồng nghiệp tham khảo; đồng
thời mong nhận được những trao đổi, góp ý của đồng nghiệp để tôi có thể rút kinh
nghiệm cho bản thân và đạt hiệu quả cao hơn trong việc áp dụng đề tài. Bản thân tôi
cũng hi vọng rằng đề tài này sẽ được đông đảo giáo viên, nhất là giáo viên bộ môn
Lịch sử áp dụng rộng rãi, phổ biến nhằm nâng cao hiệu quả trong sự nghiệp “trồng
người”.
Ninh Hải, ngày 29 tháng 4 năm 2010
Nhận xét của HĐKH đơn vị Người viết
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
………………………………………………… Trịnh Duy Hùng
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
Chủ tịch HĐKH
Người thực hiện: Trịnh Duy Hùng
24