sử dụng hệ thống câu hỏi tích hợp trong giảng văn thcs

Sáng kiến kinh nghiệm môn Ngữ văn bậc THCS năm học 2009-2010
Sử dụng hệ thống câu hỏi “Tích hợp” trong giảng
văn THCS
I.ĐẶT VẤN ĐỀ.
1.Cơ sở khoa học của vấn đề nghiên cứu.
a.Cơ sở lý luận.
Đổi mới phương pháp dạy học là vấn đề được đề cập bàn luận và thực hiện trong
nhiều năm qua.Đặc biệt trong những năm gần đây,với việc thực hiện giảng dạy theo
chương trình sách giáo khoa mới thì đổi mới phương pháp dạy học càng được thúc đẩy
và phát huy một cách có hiệu quả.
Phát huy tính tích cực của học sinh trong học tập được xem như một nguyên tắc dạy
học đảm bảo chất lượng và hiệu quả,chuyển từ lấy giáo viên làm trung tâm sang dạy học
lấy người học làm trung tâm là một xu hướng tất yếu có tính lịch sử.
Với các môn học nói chung và môn Ngữ Văn nói riêng thì đổi mới dạy học đã trở thành
vấn đề cấp thiết và điểm mấu chốt của Ngữ Văn tập trung trong hai chữ Tích hợp:Tích
hợp và tích cực.Có tích cực mới phát huy tốt tính chất tích hợp,qua phân tích học sinh
càng tích cực hơn.
Trong cả 3 phân môn của môn Ngữ Văn:Văn-Tiếng Việt-Tập làm văn.Tích hợp
không phải là vấn đề khó,nhưng cũng không hề đơn giản.Nếu người thầy giáo không
thực sự chú ý đến hệ thống câu hỏi tích hợp mà hệ thống câu hỏi lại đặc biệt cần thiết với
phần giảng văn.Bởi cái cốt lõi để giáo viên có thể hướng dẫn học sinh,cùng học sinh tìm
hiểu văn bản,cảm nhận được văn bản một phần chủ yếu là thông qua hệ thống câu hỏi.để
hệ thống câu hỏi phát huy được tính tích cực,chủ động của học sinh lại cần có tính tích
hợp.
Vấn đề nghe có vẻ rắc rối nhưng cũng thật dễ hiểu khi bắt tay vào việc nghiên
cứu.Nếu trong giờ giảng văn người thầy chú ý tích hợp thì học sinh sẽ chú ý đến mội mặt
của vấn đề hơn,các em phát huy mạnh mẽ hơn nữa tư duy của mình.Khi học văn còn phải
liên hệ với Tiếng Việt, với Tập làm văn(Tích hợp dọc) không chỉ có thế còn phải liên hệ
chính phần giảng văn trong toàn bộ chương trình đã học với nhau mà rộng hơn là liên hệ
giữa văn với kiến thức của các môn học khác như Sinh,Sử,Địa,GDCD,Ngoại ngữ hay
môn Toán (Tích hợp ngang)…và tất nhiên để có thể trả lời tôt những câu hỏi tích hợp

của thầy,học sinh không thể không động não,không thể không nghiên cứu kĩ càng khi
soạn bài,luôn chú ý tới mối quan hệ giữa bài học này với bài học kia,môn học này với
môn học khác.Nhờ vậy cũng hình thành cho các em khả năng tư duy tích hợp trong tình
huống,trong cuộc sống hàng ngày.
Trong quá trình phân tích tác phẩm văn chương muốn phát huy được tối đa năng lực
chủ quan, kinh nghiệm của học sinh để các em tự thâm nhập tác phẩm theo hướng tích
cực, sáng tạo dưới sự tổ chức của thầy. Để đạt được như vậy giáo viên cần phải thiết kế
giáo án làm sao, phải có phương án khai thác văn bản,cách sử dụng hệ thống câu hỏi tích
hợp,cách phân tích như thế nào, để có thể chuyển hóa một cách tối đa, có hiệu quả mục
tiêu trang giáo án, tác phẩm văn chương đến từng học sinh trong lớp học (THCS).Người
dạy phải khơi gợi được ở người học động cơ, tự ý thức ham muốn tìm hiểu văn bản, phải
tổ chức cho học sinh tiếp cận văn bản trong mối quan hệ đa phương ,để từ đó học sinh
từng bước tự khám phá và chiếm lĩnh văn bản , tự phát triển năng lực, nhận thức, nhân
1
Sáng kiến kinh nghiệm môn Ngữ văn bậc THCS năm học 2009-2010
2