SKKN Giáo dục đạo đức cho học sinh lớp 5

1

GIáo dục đạo đức cho học sinh lớp 5
Đinh KIM Lộc Tiểu học thanh chi
A. Đặt vấn đề:
Giáo dục đạo đức là một mặt giáo dục cần phải đặc biệt coi trọng, nhất là
trong giai đoạn hiện nay, giai đoạn sự nghiệp đổi mới của đất nEớc đang đEợc đẩy
mạnh, đất nEớc trong thời kỳ hội nhập, phát triển cùng với các nEớc trên thế giới.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: "Dạy cũng nh) học, phải chú trọng cả tài lẫn đức.
Đức là đạo đức cách mạng đó là cái gốc rất quan trọng". Trong công cuộc đổi mới
hiện nay khi yếu tố con ngEời đEợc coi trọng thì tiềm năng trí tuệ cùng với sức
mạnh tinh thần và đạo đức của con ngEời cần đEợc đề cao và phát huy mạnh mẽ
trong mọi lĩnh vực. Việc nâng cao chất lEợng và hiệu quả giáo dục đạo đức cho học
sinh là đòi hỏi thEờng xuyên của công tác giáo dục, đồng thời cũng là đòi hỏi cấp
thiết của việc nâng cao chất lEợng giáo dục hiện nay. Đặc biệt là khi nền kinh tế thị
trEờng đang cuốn hút mạnh mẽ, mọi tầng lớp, mọi lứa tuổi vào công việc làm giàu
cho dân cho nEớc. Trong guồng máy đó nhiều nhân tố mới tích cực, phát huy hết
năng lực của mình đang sinh sôi nảy nở, bên cạnh đó những hiện tEợng tiêu cực
nhE: Nạn tham nhũng, đEa hối lộ, quan liêu xa dân, lối sống thiếu trung thực của
một số cán bộ Đảng viên nó đang lan tràn vào xã hội. Cùng với vấn đề đó trong xã
hội hiện nay ngày càng xẩy ra các tệ nạn nhE nghiện hút, chích, quậy phá trong
đó có một số là lứa tuổi học sinh. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do một
phần về phía gia đình, nhiều ngEời bố, ngEời mẹ mải lo chuyện làm ăn, thiếu thời
gian để gần gũi quan tâm đến con cái của mình, thiếu sự hiểu biết trong việc giáo
dục kết hợp tay ba giữa nhà trEờng- gia đình và xã hội. Chính vì lẽ đó mà ngEời
giáo viên cần phải có sự nỗ lực trong công việc giáo dục của mình, đặc biệt là giáo
dục đạo đức cho học sinh, phải chú trọng những học sinh do mình phụ trách.
Để khắc phục tình trạng trên chúng ta cần thực hiện tốt nhiệm vụ của Đảng
giao cho ngành giáo dục đó là: "Nâng cao dân trí, bồi d)ỡng nhân lực, đào tạo
nhân tài" cho đất nEớc. Bản thân tôi đi sâu nghiên cứu đề tài"Giáo dục đạo đức cho

học sinh lớp 5" và tôi luôn xem vấn đề đó là rất quan trọng, rất cần thiết cho ngành
giáo dục của nEớc ta hiện nay.
Trong thực tiễn thì bất kỳ ngEời công dân nào dù công tác, lao động ở lĩnh
vực nào trong xã hội đều phải trải qua trEờng tiểu học. Lý luận và thực tiễn đều
khẳng định rằng những dấu ấn của trEờng tiểu học có một ảnh hEởng sâu sắc đến
cuộc đời học sinh. Chính vì vậy việc giáo dục đạo đức ở bậc tiểu học đã đEợc tất cả
các nEớc coi trọng và tiến hành ngay từ bậc tiểu học và từ lớp 1.
Vậy làm thế nào để cho học sinh của mình trở thành những đứa con ngoan
trò giỏi, là con ngEời có ích cho xã hội. Xuất phát từ những vấn đề trên làm tôi trăn
trở và suy nghĩ. Cùng với vốn kinh nghiệm của bản thân, hoàn cảnh của lớp, của
trEờng, của địa phEơng nên tôi đi sâu nghiên cứu vấn đề: "Giáo dục đạo đức cho
học sinh lớp 5" và ngay từ những ngày đầu của năm học tôi luôn luôn chú trọng
giáo dục đạo đức cho học sinh. Tôi hEớng tới lời dạy của Bác.
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

2

"Hiền, dữ đâu phải là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên"
B. Mục đích đề tài:
Đề tài mà tôi nghiên cứu nhằm hình thành nhân cách cho học sinh tiểu học
nói chung và học sinh lớp 5 nói riêng. Cụ thể là 14 chuẩn mực và hành vi đạo đức
phù hợp với lứa tuổi trong các mối quan hệ của các em với bản thân, gia đình, nhà
trEờng, cộng đồng và môi trEờng tự nhiên.
Mục đích giáo dục đạo đức cho các em phải có đEợc các chuẩn mực sau:
- Đối với ông, bà, cha, mẹ các em phải biết "đi thEa về trình" gặp ngEời lớn
tuổi phải biết chào hỏi dù bất cứ ở nơi đâu. Biết giữ yên lặng khi ngEời lớn trò
chuyện hoặc nghỉ ngơi. Biết vâng lời ông, bà, cha, mẹ, không đEợc "nói leo" lễ phép
kính trọng với ông, bà, cha, mẹ, biết chăm sóc, giúp đỡ, làm vui lòng ông, bà, cha,
mẹ

- Đối với thầy, cô giáo các em phải biết kính trọng vâng lời, chú ý nghe thầy
cô giảng bài, gặp các thầy giáo khác hoặc cô giáo cũ đều phải biết thEa gửi, chào
hỏi lịch sự.
- Đối với bản thân: Thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy và những nhiệm vụ của
ngEời học sinh. Có thói quen đi học đúng giờ, tập hợp nhanh gọn trEớc và sau khi ra
vào lớp cũng nhE tập trung dEới cờ có thói quen đứng dậy khi khách vào lớp, dơ
tay phát biểu, hăng hái tham gia vào các hoạt động ở trEờng nhE: múa, hát, sinh
hoạt đội, sao. ăn mặc sạch sẽ, gọn gàng, trang phục đội viên đầy đủ, chơi những trò
chơi lành mạnh. Gặp ngEời lớn phải lễ phép chào hỏi, có thói quen cảm ơn, xin lỗi.
ĐEợc của rơi trả lại ngEời mất. Biết giữ gìn đồ dùng học tập, giữ gìn tài sản chung
cho trEờng, cho lớp và giữ gìn vệ sinh chung Luôn luôn hòa nhã với bạn bbè.
Bên cạnh đó đề tài này đề cập đến giáo dục cho các em có niềm tin và có thái
độ đúng đắn với các vấn đề đạo đức. Biết nhìn nhận và phê phán cái xấu, hành vi
xấu, các em biết vận dụng những điều đã học vào cuộc sống hàng ngày, biết lựa
chọn và xử lý với các tình huống trong giao tiếp, trong lao động, trong học tập, sinh
hoạt, hình thành ở học sinh có đEợc thái độ xúc cảm, tình cảm, rèn luyện hành vi,
thói quen đạo đức thông qua các hoạt động khác.
C. Giải quyết vấn đề:
I. Cơ sở khoa học:

1. Cơ sở lý luận
: Đạo đức con ngEời mới xã hội chủ nghĩa không chỉ là thành
phần cơ bản của giáo dục mà còn là mục tiêu của công tác giáo dục thế hệ trẻ.
Trong giáo dục không chỉ dạy con ngEời có kiến thức kho học mà còn phải có đạo
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

3

đức. Do vậy, công tác giáo dục điều trEớc tiên phải chăm lo bồi dEỡng cho ngEời
học về đạo đức, coi đó là cái gốc cho sự phát triển nhân cách. Việc nghiên cứu và

thực hiện công tác giáo dục đạo đức cho học sinh lớp cuối cấp tiểu học không vEợt
khỏi định hEớng chung: " Giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành cơ sở
ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ
và kỹ năng nhằm hình thành nhân cách con ngEời Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây
dựng tE cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học trung học
cơ sở" ( Luật Giáo dục).
Muốn nghiên cứu giảng dạy về đạo đức dù ở lớp nào thì điều trEớc tiên ngEời
giáo viên phải xác định rõ và hiểu đEợc điểm mới, mục tiêu, nội dung môn đạo đức
lớp đó, bởi vì đạo đức của con ngEời thEờng có cơ sở xuất phát từ thực tiễn cùng với
sự tiến bộ của xã hội, đạo đức cũng có sự vận động và phát triển.

2. Cơ sở thực tiễn
: Trong công cuộc đổi mới của đất nEớc hiện nay cùng với
sự phát triển của khoa học kỹ thuật là việc giáo dục đạo đức và tE tEởng theo truyền
thống văn hóa của dân tộc ở từng lớp học, trEờng học là rất quan trọng. Đất nEớc ta
sau 20 năm đổi mới nhEng ta chEa hề chú ý vai trò đạo đức trong xã hội và trong xã
hội hiện nay đan xen nhiều nhận thức khác nhau, vì thế việc học và làm theo tấm
gEơng đạo đức Hồ Chí Minh là một yêu cầu không thể thiếu đối với con ngEời cách
mạng.
Trong thực tế dù quan điểm đEờng lối của Đảng là đúng đắn nhEng chất
lEợng giáo dục trong nhà trEờng chEa đáp ứng kịp thời sự đổi mới của đất nEớc. Các
hiện tEợng tiêu cực trong xã hội, thiếu kỷ cEơng và suy thoái về đạo đức nó thể hiện
nhE: Nạn tham nhũng, đEa hối lô, quan liêu xa dân, lối sống thiếu trung thực. Chạy
bằng cấp, chạy chức quyền, chủ nghĩa cá nhân, nói không đi đôi với làm và một số
tệ nạn xã hội nó ảnh hEởng đến sự phát triển toàn diện nhân cách của ngEời học
sinh không ít số cán bộ, Đảng viên có chức quyền tham nhũng, thoái hóa biến
chất. Một bộ phận không nhỏ nhân dân lại có lối sống thực dụng kiếm tiền bằng
mọi hình thức. Chính những cái đó nó đã ảnh hEởng đến các em học sinh, đặc biệt
môi trEờng gia đình cũng không kém phần ảnh hEởng đến nhân cách các em, gia
đình sống không hòa thuận, bố mẹ mải kiếm tiền không quan tâm đến con cái

còn hậu quả là con cái phải gánh chịu. Một số gia đình khá giả vì quá nuông chiều
con làm cho trẻ thích nghi với lối sống thụ động, ỷ lại, ích kỉ và lEời lao đông, sa
vào các tệ nạn xã hội.
II. Thực trạng:

1. Thực trạng của đề tài
: NhE chúng ta đã biết các em học sinh ở vùng nông
thôn cuộc sống đã gặp nhiều khó khăn, mặt khác điều kiện giao tiếp với môi trEờng
bên ngoài còn rất ít, ở gia đình các em gặp rất nhiều khó khăn, thiếu thốn đủ thứ,
chính vì thế đa số phụ huynh quanh năm suốt tháng lo chuyện làm ăn kinh tế mà
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

4

không có thời gian quan tâm đến việc giáo dục đạo đức, chăm lo cho con cái có
một số gia đình không đủ điều kiện mua sắm đồ dùng học tập, quân áo cho các em.
Chính vì lẽ đó làm cho các em mặc cảm với bạn bè, thầy cô nên các em tỏ ra chán
nản, ham chơi Cũng có nhiều bậc phụ huynh cứ đinh ninh rằng mình đã làm đầy
đủ cho con cái, đôi dép mới hay bộ sách mới, mà thiếu đi sự quan tâm đến các em
thì cũng dẫn đến các em sẽ hE hỏng. Bên cạnh đó điều đáng đau lòng là thiếu sự
quan tâm của cha hay mẹ, bởi cha, mẹ lo công việc làm ăn, chạy theo sự cuốn hút
của đồng tiền họ đâu biết rằng trẻ đang rất cần sự quan tâm của cha, mẹ hay bầu
không khí thắm tình cha con, mẹ con. Từ những nguyên nhân nêu trên dẫn đến trẻ
con ngày càng bị sa sút về mặt đạo đức.

2. Thực trạng dạy đạo đức hiện nay
:
- Thực trạng 1. Trong giảng dạy giáo viên thEờng sử dụng các khuôn mẫu
ứng xử có sẵn, một chiều.
Ví dụ: Khi dạy bài 1 Em là học sinh lớp 5.

Hoạt động 1: Các em hãy quan sát tranh và thảo luận để thấy đEợc vị thế mới
của học sinh lớp 5, vui và tự hào vì đã là học sinh lớp 5.
Giáo viên cứ theo khuôn mẫu nhE thế cho học sinh quan sát và thảo luận:
Tại sao giáo viên không suy nghĩ và đặt một hệ thống câu hỏi, liên hệ ngay
trong từng em, trong lớp học, để từ vốn kinh nghiệm thói quen của các em, các em
tự khám phá và chiếm lĩnh tri thức mới.
- Thực trạng 2: Dạy học đạo đức tiểu học nói chung và dạy học đạo đức lớp 5
nói riêng, việc sử dụng các phEơng pháp hiện đại nhE: Đóng vai, đóng tiểu phẩm thì
giáo viên còn xem nhẹ hoặc bỏ qua.
Chẳng hạn khi dạy bài Tình bạn (tiết 2).
Hoạt động 1: Đóng vai bài 1 (Sách GK)
Đáng lẽ ra giáo viên phải tổ chức cho các em theo các bEớc:
+ Nêu chủ đề, chia nhóm giao tình huống, yêu cầu đóng vai cho từng nhóm,
quy định rõ thời gian chuẩn bị, thời gian đóng vai mỗi nhóm.
+ Các nhóm thảo luận đóng vai.
+ Các nhóm lên thể hiện và giao lEu với lớp.
+ Cả lớp nhận xét và thảo luận.
NhEng trong giảng dạy hàng ngày, hoạt động này giáo viên thEờng xem nhẹ
hoặc bỏ qua.
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

5

- Thực trạng 3: Một số tiết dạy đạo đức lớp 5 giáo viên chEa chú ý đến việc tổ
chức nhiều loại trò chơi khác nhau nhE: Đố vui, ghép hoa, ghép chữ, phóng viên.
Ví dụ khi dạy bài: Em tìm hiểu về Liên Hợp Quốc ( tiết 2)
ở hoạt động 1: Tổ chức cho các em chơi một trong các trò chơi nêu trên,
song hoạt động này giáo viên chỉ thuyết trình hoặc đàm thoại, giảng giải.
- Thực trạng 4. ChEơng trình đạo đức lớp 5 dành 3 tiết để các trEờng giảit
quyết các vấn đề đạo đức cần quan tâm ở địa phEơng nhE:

+ Phòng chống tệ nạn xã hội
+ Bảo vệ môi trEờng.
+ Thực hiện Luật giao thông.
.
Trong quá trình dạy đạo đức, phần này giáo viên cũng chEa đầu tE đầy đủ.
Tóm lại: Việc sử dụng dạy các phEơng pháp đạo đức lớp 5 còn nhiều lúng
túng và hiệu quả chEa cao.

3. Nguyên nhân:

- Giáo viên chEa xác định đúng mục tiêu của từng hoạt động, mục tiêu của
từng bài.
- ChEa chú trọng đến việc sử dụng linh hoạt các hoạt động giáo dục đạo đức
mà còn rập khuôn, xuôi chiều.
- Nhiều giáo viên rất ngại đầu tE cho tiết học đạo đức, chEa quan tâm đầy đủ
đến các phEơng pháp truyền thụ kiến thức đạo đức cho các em.
- Thời gian dành cho tiết đạo đức còn quá ít.
Từ những thực trạng và nguyên nhân trên tôi đã đề ra một số giải pháp nhằm
nâng cao chất lEợng dạy học đạo đức tiểu học nói chung và lớp 5 nói riêng.
III. Biện pháp:
Giáo dục đạo đức là một mặt của công tác giáo dục nói chung và đạo đức là
một môn học quan trọng của học sinh lớp 5 đEợc dạy thành những tiết học riêng.
Dạy học đạo đức là quá trình chuyển các giá trị đạo đức xã hội thành tình cảm,
niềm tin và hành vi đạo đức của học sinh. Điều đó chỉ có thể đạt đEợc khi học sinh
hứng thú và tích cực, chủ động tham gia vào quá trình dạy học. Do đó giáo viên cần
căn cứ vào mục tiêu của bài đạo đức, căn cứ vào trình độ học sinh, vào sở trEờng
của giáo viên, căn cứ vào điều kiện hoàn cảnh của lớp, của trEờng, của địa phEơng
mà thiết kế các tiết học thành các hoạt động phù hợp. Đồng thời tổ chức hEớng dẫn
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

6

học sinh hoạt động, phát huy vốn kinh nghiệm, thói quen đạo đức đã có, qua đó các
em có thể tự khám phá và chiếm lĩnh tri thức, kỹ năng mới qua các hoạt động nhE:
- Phân tích các thông tin, các tình huống, các truyện kể
- Quan sát phân tích tranh ảnh.
- Phân tích, đánh giá các hành vi, ý kiến, quan điểm, thái độ.
- Đóng vai, đóng tiểu phẩm.
- Chơi trò chơi.
- Tìm hiểu các vấn đề thực tiễn trong lớp học, trong nhà trEờng và ở địa
phEơng, đất nEớc có liên quan đến chủ đề bài học.
.
Dạy học môn đạo đức cho học sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp 5 nói
riêng phải gắn với cuộc sống của học sinh, các truyện kể, tình huống, tấm gEơng sử
dụng để dạy học đạo đức phải gần gũi với cuộc sống thực của học sinh. Đồng thời
giáo viên phải hEớng dẫn học sinh liên hệ và tự liên hệ; phân tích đánh giá hành vi
của bản thân và những ngEời xung quanh theo các chuẩn mực hành vi đã học;
hEớng dẫn học sinh điều tra qua tìm hiểu, phân tích, đánh giá các sự kiện trong đời
sống đạo đức của lớp học, của trEờng, của địa phEơng.
Dạy đạo đức theo tinh thần đổi mới phEơng pháp khuyến khích sử dụng
những tình huống truyện kể, đóng vai, thảo luận nhóm, tổ chức trò chơi với kết
cục "mở" để học sinh đEa ra các giải pháp, tự đánh giá kết quả các giải pháp, so
sánh lựa chọn đEợc phEơng pháp tối Eu, hạn chế việc sử dụng các khuôn mẫu có
sẵn, một chiều.
Trong thực tế môn học này giáo viên chEa chịu khó đầu tE đầy đủ, thích đáng
nhE các môn học khác ( toán, tiếng việt) trong khi lên lớp một số giáo viên còn
chEa biết hoặc ngại soạn ra những phiếu học tập, các câu hỏi thảo luận theo hEớng
phát huy tính tích cực của học sinh.
Vậy làm thế nào để giờ học đạo đức của học sinh tiểu học nói chung và học
sinh lớp 5 nói riêng thêm phong phú, gần gũi, sống động với trẻ và các em tích cực

tham gia vào các hoạt động để tự chiếm lĩnh tri thức mới một cách nhẹ nhàng, tự
nhiên mà đem lại hiệu quả cao? Điều đó làm tôi trăn trở và suy nghĩ, cùng với vốn
kinh nghiệm của bản thân, hoàn cảnh của lớp, của trEờng, của địa phEơng tôi đã đEa
ra các giải pháp cụ thể nhE sau góp phần vào việc dạy học đạo đức lớp cuối cấp tiểu
học.
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

7

Sự kết hợp giáo dục tay 3 giữa gia đình - nhà trEờng - xã hội. Tôi thấy rằng
ba môi trEờng này có mối quan hệ chặt chẽ, mật thiết với nhau, hỗ trợ cho nhau để
giáo dục các em có đEợc hành vi đạo đức tốt.

1. Đối với gia đình:
Gia đình là tế bào của xã hội, vai trò của gia đình rất
quan trọng, gia đình có một vị trí đặc biệt đối với mỗi con ngEời. Đó là mái ấm, là
chiếc nôi nuôi dEỡng cả đời ngEời. Hiện nay cơ chế thị t rEờng làm cho thu nhập
của đa số gia đình tăng lên đáng kể, nhEng do dòng xoáy của cơ chế thị trEờng mà
nhiều bậc làm cha làm mẹ ít có thời gian, sức lực dành cho việc chăm sóc, kiểm tra
giáo dục con cái. Bên cạnh đó do hoàn cảnh kinh tế gia đình còn gặp nhiều khó
khăn, cha mẹ phải tập trung công việc làm ăn dẫn đến cha mẹ và con cái ít có thời
gian trò chuyện, tâm sự với nhau. Chính vì lẽ đó mà dần dần dẫn đến mối liên kết
gia đình trở nên lỏng lẻo, rời rạc hoặc có trEờng hợp ông bà cha mẹ chiều chuộng
con cái quá mức không muốn con làm bất cứ việc gì trong gia đình nên chúng chỉ
biết hEởng thụ mà không biết quan tâm, chăm sóc ngEời khác.
Để hình thành các chuẩn mực hành vi đạo đức cho con cái trong gia đình, cha
mẹ cần phải giáo dục để các em hiểu đEợc giá trị đạo đức nhE khoan dung, lễ độ ,
biết tôn trọng bản thân và tôn trọng ngEời khác, hiếu thảo, siêng năng, chia sẻ
cha mẹ cần biết rằng không chỉ dùng roi đòn hay nói suông trong việc giáo dục con
cái mà cần giáo dục cho các em bằng các tình huống cụ thể.

Ví dụ: Khi khách đến nhà thì phải làm sao?
Khi đi đâu, đi chơi về phải thế nào?

Hiện nay các bậc phụ huynh đều cho rằng một đứa con ngoan tức là học giỏi,
nhiều thành tích, điểm cao vì vậy các bậc cha mẹ ra sức lao động cung cấp cho
con đi đến "thành tài" mà quên đi việc "thành nhân" nhE vậy là chEa đúng. Bác Hồ
đã nói: " Có tài mà không có đức là ng)ời vô dụng, có đức mà không có tài thì làm
việc gì cũng khó" Vì vậy cần phải chú ý kết hợp cả tài năng, nhân đức và cách học
làm ngEời. Nói tóm lại trong gia đình cần phải biết:
- Cha mẹ là tấm gEơng sáng để con cái noi theo đó là từng lời ăn tiếng nói,
cách xEng hô, cách sắp xếp công việc
- Trò chuyện lắng nghe ý kiến, lời yêu cầu, đề nghị của con cái.
- Giáo dục truyền thống gia đình, dòng họ, nêu cao tấm gEơng tiêu biểu.
- Sắp xếp thời gian hợp lý để các em giúp đỡ gia đình những việc vừa sức và
học tập đầy đủ.
- Cho các con biết những khó khăn của cha mẹ, của gia đình.
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

8

Phối hợp với nhà trEờng trong việc giáo dục con cái, thEờng xuyên liên lạc
với giáo viên chủ nhiệm. Cùng thầy cô giáo kịp thời uốn nắn khuyết điểm hoặc
động viên khen thEởng khi con đạt thành tích cao trong học tập, rèn luyện. Nhờ
thầy cô giảng giải, thuyết phục cho con cái hiểu đEợc trách nhiệm của mình đối với
gia đình.
Tình huống: Trong lớp có một bạn bị kẻ xấu rủ rê, lôi kéo vào những việc
làm không tốt.
TrEớc một tình huống nhE vậy, là giáo viên chủ nhiệm tôi phải xử lý nhE thế
nào? vì em là một học trò giỏi, gia đình có điều kiện, nếu để thế thì em sẽ hE hỏng
và sa vào tệ nạn xã hội. Hay chỉ nhắc nhở chung chung trEớc lớp? Hoặc làm ngơ

nhE không biết, nhEng thế thì không đEợc. Tôi suy nghĩ em bị kẻ xấu rủ rê chắc
phải có lý do nào đó. Sau khi tìm hiểu kỹ tôi đEợc biết do bố mẹ bận công việc
buôn bán nên không có thời gian chăm sóc con cái. Chỉ biết con xin cái gì là cho
ngay kể cả những thứ đắt tiền. Ngay cả họp phụ huynh cũng nhờ ngEời đi họp thay.
Tôi đã đến gặp bố mẹ em đó trao đổi, gặp riêng em tâm sự, hỏi han và giải thích để
em hiểu rồi cử một số bạn khuyên ngăn, giúp đỡ cùng em đi học, cùng em làm bài,
cùng em thảo luận bài
Còn bố mẹ của em khi biết đEợc tình hình của con mình nhE thế đã giành
nhiều thời gian để động viên, quan tâm con và thEờng xuyên liên lạc với giáo viên
chủ nhiệm, với các bạn trong lớp. Kết quả em học sinh đó đã hiểu và không đi theo
kẻ xấu để đánh điện tử. Bố mẹ em cũng thấm nhuần việc giáo dục con cái là không
thể phó mặc cho nhà trEờng. Mà trẻ em rất cần sự quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ của
tổ ấm gia đình vì tổ ấm gia đình là không gì sánh đEợc.

2. Đối với nhà trKờng:
Giáo dục cho học sinh phát triển toàn diện là trách
nhiệm của ngành nói chung và của mỗi nhà trEờng, mỗi giáo viên nói riêng. Quan
hệ giữa giáo viên chủ nhiệm và học sinh là mối quan hệ tế nhị, nhạy cảm và vô
cùng phức tạp. Mối quan hệ này không phải qua một buổi học hay một tuần học mà
phải trải qua một năm học, trải qua nhiều giai đoạn khác nhau và nó phụ thuộc vào
nghệ thuật sE phạm, cách ứng xử của ngEời giáo viên của mỗi nhà trEờng đối với
học sinh.
Trong lớp tôi có một em học khá song vì ham chơi nên em học ngày một sa
sút.
Ngày nào cũng vậy, trEớc mỗi buổi dạy tôi toàn nhận đEợc những thông tin
đó là: Bạn Tâm đánh em, bạn Tâm không tập hợp, bạn Tâm không đội mũ ca lô
tôi rất lo lắng cho Tâm . Tôi nghĩ vai trò của nhà trEờng đối với việc giáo dục học
sinh lúc này là rất quan trọng. Thế là tôi bắt tay ngày vào việc uốn nắn em bằng
nhiều hình thức.
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

9

Tôi dành thời gian gần gũi em, tâm sự cùng em, kể chuyện cho em nghe
rồi phân công các bạn trong lớp luôn luôn quan tâm nhắc nhở Tâm nhE trEớc giờ
học thì kiểm tra trang phục đội viên của Tâm, nhắc bạn tập hợp, giảng bài cho
bạn còn tôi luôn luôn theo dõi, động viên khuyến khích em bằng những lời chân
tình: " Tâm giỏi lắm, em đã tiến bộ nhiều "
Trong giờ tập đọc (học thuộc lòng) tôi gọi em đứng dậy đọc thuộc bài " Bầm
ơi" mặc dù yêu cầu là học thuộc lòng cả bài nhEng em chỉ đọc thuộc một khổ thơ
đầu. Khi em đọc xong tôi và cả lớp đều vỗ tay biểu dEơng, khen ngợi em, nhìn nét
mặt em rất phấn khởi, rồi em ngồi xuống và tôi thấy em chăm chú học thuộc bài
tiếp chứ không nói chuyện nhE mọi hôm. Điều tôi và cả lớp bất ngờ là sau một thời
gian ngắn lại thấy Tâm giơ tay phát biểu để học thuộc lòng cả bài, em đọc lại rất
diễn cảm nữa. Thấy Tâm đã vâng lời thầy cô, nghe các bạn, tôi cứ trông đến buổi
chào cờ đầu tuần để nhờ giáo viên trực tuần, giáo viên tổng phụ trách và thầy hiệu
trEởng biểu dEơng trEớc trEờng những tiến bộ của Tâm . Và rồi giờ chào cờ cũng đã
đến, Tâm đEợc biểu dEơng, khen ngợi, em vui lắm, từ đó trở đi tôi và các bạn trong
lớp rất vui vì Tâm lại chăm học, học giỏi, không ham chơi nữa, còn bố mẹ em rất
vui lòng khi thấy con mình đEợc sự đùm bọc, giúp đỡ của trEờng, của giáo viên chủ
nhiệm và bạn bè trong lớp.
3.
Đối với xã hội:
Làm cho các em thấy xã hội rất quan tâm đến việc giáo
dục thế hệ trẻ, vì trẻ em là tEơng lai của đất nEớc và vai trò của xã hội cũng không
kém phần quan trọng trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh.
Ví dụ: Tổ chức cho các em đội viên tham gia cắm trại vào các ngày lễ: 2/9;
15/8 (âm lịch).
Tổ chức cho các em nghe truyền thống yêu nEớc của nhân dân ta, kể các
mẩu chuyện về những anh hùng dân tộc, các mốc lịch sử vào dịp 22/12 (do Cựu

chiến binh tổ chức)
Tổ chức cho các em sinh hoạt hè ở địa phEơng, vệ sinh đEờng làng ngõ xóm
vào chiều thứ 7 hàng tuần
Tổ chức cho các em tham gia hái hoa dân chủ vào các ngày lễ lớn hay khi các
em đEợc học bài đạo đức "em tìm hiểu về liên hiệp quốc" qua các hoạt động nhE
tìm hiểu thông tin, bày tỏ thái độ, trò chơi phóng viên, triển lãm nhỏ cũng qua bài
tập đọc " Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em"
Thông qua các loại hình hoạt động trên các em đEợc vui chơi, lao động, tìm
hiểu qua các bài tập đọc, bài đạo đức. Các em thấy rõ mình là những ngEời học sinh
ngồi dEới mái trEờng xã hội chủ nghĩa đang đEợc nhiều tổ chức xã hội quan tâm,
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

10

giáo dục. Nên bản thân mỗi em phải cố gắng học tập tốt, trau dồi đạo đức để sau
này lớn lên góp phần xây dựng quê hEơng đất nEớc giàu mạnh.

4. Mỗi thầy cô giáo là một tấm gKơng sáng cho học sinh noi theo:

Mỗi giáo viên tiểu học là một tấm gEơng tuyệt diệu, một hình ảnh sáng ngời
cho học sinh noi theo.
Giáo viên phải chú ý cả tài cả đức, tài là văn hóa chuyên môn, đức là chính
trị. Muốn cho học sinh có đức thì giáo viên phải có đức. Cho nên thầy giáo, cô
giáo phải gEơng mẫu, nhất là đối với trẻ em ( Bài nói chuyện của Bác tại lớp học
chính trị của giáo viên. 1959 TT8 . 1989. Trang 469) Giáo viên cần phải giữ gìn
phẩm chất, uy tín danh dự của nhà giáo, cán bộ giáo dục. Tích cực xây dựng khối
đoàn kết thống nhất trong đơn vị, có lối sống lành mạnh trong sáng, trung thực, tôn
trọng nhân cách và đối xử công bằng với ngEời học, thẳng thắn đấu tranh với mọi
sai phạm, tiêu cực.
ThEờng xuyên học tập, rèn luyện để nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ

chính trị, chuyên môn nghiệp vụ và đổi mới phEơng pháp giảng dạy, phEơng pháp
công tác của bản thân.

5. Giáo viên phải xác định đúng mục tiêu và chuẩn kiến thức của từng
bài, từng hoạt động:

Mỗi giáo viên chúng ta đều biết khâu quan trọng đầu tiên là phải xác định
đEợc yêu cầu của bài dạy. Trọng tâm của bài dạy là cái gì? Việc tìm cho đEợc yêu
cầu, trọng tâm, kiến thức chuẩn đó là công việc hết sức vất vả "Lao tâm khổ tứ" cần
phải có năng lực, có thời gian suy nghĩ. Nắm chắc chEơng trình, nội dung bài dạy.
Cần phải thực sự am hiểu đối tEợng học sinh, đặc điểm địa phEơng nơi mình công
tác thì giáo viên mới có cơ sở xác định đúng mục tiêu bài dạy phù hợp.
Những giáo viên giỏi là giáo viên phải biết sử dụng đEợc những nét đặc thù
riêng của mình và có cách chuyển tải, thời gian chuyển tải nhanh nhất, hay nhất và
sâu sắc nhất đối với trò.
Để khắc phục tình trạng trên khi xác định mục tiêu chuẩn kiến thức giáo viên
cần chú ý một số đặc điểm sau:
- Nắm chắc yêu cầu của sách.
- Đối chiếu nội dung bài với mục tiêu tiết dạy để biết:
+ Vấn đề nào đã có trong mục tiêu và trong sách giáo khoa.
+ Vấn đề nào mới chỉ đề cập ở mục tiêu mà chEa có ở sách.
+ Vấn đề gì có ở mục tiêu nhEng giáo viên đọc không hiểu.
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

11

+ Các hoạt động trong bài nhE thế đã phù hợp với thực tế của lớp, của
trEờng chEa?
Chỉ khi nào bản thân ngEời giáo viên tự giải quyết thỏa mãn các câu hỏi trên
thì mới có cơ sở dạy đúng trọng tâm tiết dạy.

6. Giáo dục cho các em một số chuẩn mực hành vi đạo đứctrong quan hệ
với bản thân:

Bài tập: Trong cuộc sống và học tập em có những thuận lợi, khó khăn gì?
Hãy lập kế hoạch để vEợt quan những khó khăn đó theo mẫu sau:
TT Khó khăn Những biện pháp khắc phục
1

2

3

4


Tôi đã kẻ sẵn phiếu bài tập cho mỗi em và lên lớp tôi phát tận tay cho các em để
các em tự phân tích những khó khăn của bản thân. Sau đó, trao đổi những khó khăn
của mình với các bạn trong nhóm. Các nhóm sau khi thảo luận chọn 1 đến 2 bạn
khó khăn nhất nêu trEớc lớp. Giáo viên cùng lớp thảo luận tìm cách giúp đỡ những
bạn có nhiều khó khăn nhất.
Sau khi thảo luận tôi cùng lớp thống nhất giúp đỡ 2 bạn đó là: Bạn Hải và bạn
Lê Thu để vEợt qua khó khăn.
Về bạn Hải gia đình đông con, bố mẹ chỉ thuần túy là nông nghiệp. Mẹ Hải
bị ốm phải nằm viện, ngoài giờ học Hải về nhà phải làm nhiều việc để giúp đỡ bố
mẹ vì em là con đầu lòng, nên nhiều buổi học Hải phải nghỉ. Tôi đã đến nhà em và
gặp bố trao đổi rồi cử bạn Quyền, Mạnh, HEơng đến giúp đỡ bạn Hải và trao đổi
bài. Kết quả Hải đã có thời gian để đến trEờng đầy đủ và Hải còn là một học sinh
giỏi, một học sinh viết chữ đẹp.
Nói về bạn Lê Thu, chữ viết rất đẹp nhEng gia đình quá nghèo nên bố mẹ

không thể mua sắm vở đầy đủ cho bạn đEợc mà một quyển vở bạn ghi tất cả các
môn. Thế là các bạn trong lớp đã có nhiều ý kiến góp tiền mua vở tặng bạn Thu, rồi
đề nghị trEờng cũng mua vở tặng cho bạn Thu nhân ngày "Vì bạn tôi" để bạn Thu
có một bộ vở đẹp và bạn yên tâm học tập, yên tâm trau dồi chữ viết. Còn bút thì
sao? Tôi đã mua tặng em .
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

12

Kết quả đó là cùng với sự nỗ lực của bản thân hai em Hải và Thu đã tự mình
vEợt khó cộng với sự cảm thông chia sẻ, động viên, giúp đỡ của bạn bè, tập thể, của
cô giáo chủ nhiệm. Hai bạn Thu và Hải đã vEợt qua những khó khăn để vEơn lên và
hai bạn ấy đã có hai bộ vở sach, đẹp để tham gia trong cuộc thi"Giữ vở sạch, viết
chữ đẹp" vừa rồi. Hai bạn có kết quả cao làm cho cô giáo và lớp rất vui mừng, phấn
khởi.
7
. Giáo dục cho học sinh biết lựa chọn cách ứng xử phù hợp trong các
tình huống thể hiện tình cám kính già, yêu trẻ:
Tình huống 1: Trên đEờng đi học về thấy một em bé bị lạc đang khóc tìm
mẹ.
Tình huống 2: Thấy hai em nhỏ đang đánh nhau để tranh giành đồ chơi.
Tình huống 3: Em đang chơi cùng các bạn thì một cụ già đến hỏi đEờng.
TrEớc ba tình huống nhE thế thì chúng ta cần xử lý ra sao? Không lẽ hỏi đáp
hay giảng giải? nhE thế là không đEợc, phải làm thế nào để các em hứng thú, tích
cực hoạt động trong giờ học và nắm bài chắc chắn, thế là tôi chia lớp thành các
nhóm, phân công mỗi nhóm xử lý đóng vai một tình huống. Các em rất thích và
thảo luận sôi nổi rồi nhập vai. Hết thời gian thảo luận và ba nhóm lên thể hiện trEớc
lớp.
Kết quả: Nhìn chung các em đóng vai đạt, xử lý tình huống rất phù hợp.
- Đối với tình huống 1: Các em đã đEa ra ý kiến nếu gặp trEờng hợp này, em

dừng lại dỗ em bé, hỏi tên, địa chỉ sau đó có thể dẫn em bé đến công an nơi gần
nhất để nhờ tìm gia đình em bé. Nếu nhà em ở gần, em có thể dẫn em bé về nhà
mình rồi nhờ bố mẹ giúp đỡ.
- Đối với tình huống 2: Các em lên thể hiện tốt lắm và còn biết đEa ra nhiều
cách xử lý nhE hEớng dẫn các em cùng chơi chung hoặc lần lEợt thay phiên nhau.
- Đối với tình huống 3: các em còn biết hóa trang thành một cụ già đang
chống gậy nữa chứ. Còn cách ứng xử là: Nếu biết đEờng thì các em hEớng dẫn cụ
thể hoặc đi cùng cụ một đoạn, còn nếu không biết đEờng các em đã biết đóng vai và
trả lời cụ rất lễ phép.
NhE vậy tôi đã chọn phEơng pháp đóng vai xử lý tình huống trên, kết quả các
em làm rất tốt, chọn đEợc những cách ứng xử phù hợp, thể hiện tình cảm kính già,
yêu trẻ và lớp học có giờ đạo đức các em rất hứng thú, tích cực hoạt động.
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

13


8. Giúp các em biết đKợc một biểu hiện cụ thể của việc hợp tác với ngKời
xung quanh và ý nghĩa của việc hợp tác:

Lớp tôi đEợc giao nhiệm vụ trồng cây keo trong vEờn trEờng, yêu cầu các cây
trồng xong phải ngay ngắn, thẳng hàng.
Đúng vào buổi sáng lớp tôi đEợc học bài " Hợp tác với những ng)ời xung
quanh" Sau khi nhận kế hoạch trồng cây xong, tôi về phổ biến trEớc lớp, rồi nhắc
nhở các em chiều lao động, tránh các hiện tEợng việc của ai ngEời nấy biết hoặc để
ngEời khác làm còn mình thì chơi Tôi cho ba tổ trEởng phân công nhiệm vụ, sau
khi phân công xong, tôi cho lớp nghỉ và đúng 14 giờ các em đã có mặt đầy đủ, ba tổ
trEởng kiểm tra dụng cụ. Tôi phát cây cho cán bộ tổ và chia phần đất cho ba tổ rồi
theo dõi các em làm. Thấy các em đã áp dụng bài học buổi sáng vào thực tế rất tốt,
các em biết bàn bạc công việc với nhau, phân công nhiệm vụ cho nhau rất cụ thể

nhE: Bạn thì đào hố, bạn thì giữ cây, bạn thì lấp cây, bạn rào cây
Chẳng mấy chốc các em đã trồng cây xong, tôi đi kiểm tra thì thấy cây trồng
rất ngay ngắn, thẳng hàng, rào chè cẩn thận.
Rồi cô trò về lớp, tôi biểu dEơng cả lớp: Các em đã biết hợp tác với nhau rất
tốt, biết bàn bạc, phân công nhiệm vụ, hỗ trợ phối hợp với nhau trong công việc
chung. Các em cần phát huy mặt mạnh này để có kết quả cao trong mọi hoạt động.
9. Giáo dục các em biết xử lý tình huống liên quan đến tình yêu quê
hKơng:

Tình huống: Đội thiếu niên quyết định tổng vệ sinh đEờng làng vào sáng thứ
7. Sáng hôm ấy, có chEơng trình trên ti vi rất đặc biệt mà các em đã mong đợi cả
tuần.
Ngày thứ 6 tôi đến trEờng, nghe một số em bảo:
- ThEa cô, có bạn Đào Xuân CEờng và bạn Nguyễn Hồng Sơn bảo là sáng thứ
7 ta không đi tổng vệ sinh đEờng làng ngõ xóm đâu, mà cô giáo cũng không biết gì
cả, chẳng ai phạt ta.
Sau khi nghe các bạn trao đổi tôi nghĩ chắc hai em đó không làm thế đâu,
trong buổi sinh hoạt lớp hôm ấy tôi cũng chỉ nhắc nhở chung chung công việc của
đội vào sáng thứ 7 thế thôi.
Thế là sáng thứ 7 đúng 7 giờ 30 phút, tôi có mặt tại thôn Hợp Hòa - thôn có
hai em CEờng và Sơn. Tôi nhìn khắp một lEợt chẳng thấy hai em đâu cả, tôi bèn đến
gia đình gặp hai em. Vừa thấy tôi hai em đã đỏ mặt và lúng túng (CEờng đã đến nhà
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

14

Sơn để xem ti vi) Tôi vào nhà rồi trao đổi với bố mẹ bạn Sơn xong và thấy hai em
đã chờ sẵn tôi, tay cầm chổi và nói:
- Chúng em xin lỗi cô.
Tôi bảo:

- Các em nhận ra lỗi của mình, bây giờ các em biết sửa lỗi thế là tốt.
Hai em Sơn và CEờng nghe tôi nói xong liền cầm chổi đi ngay.
Sáng thứ 2 đến lớp, tôi bảo với cả lớp:
- Các em ạ, Sơn và CEờng hai em cần tham gia vệ sinh với các bạn trong
thôn, vì đó là việc làm góp phần làm sạch, đẹp làng xóm, đó cũng là thể hiện tình
yêu quê hEơng, đất nEớc.

10. Dạy học môn đạo đức cần đi từ quyền của trẻ em đến bổn phận,
trách nhiệm của học sinh:

Ví dụ khi dạy bài "Em yêu hòa bình"
Qua các hoạt động của bài học nhE: Tìm hiểu thông tin, bày tỏ thái độ, làm
bài tập các em thấy đEợc trẻ em có quyền đEợc sống trong hòa bình và có trách
nhiệm tham gia các hoạt động bảo vệ hoà bình, chống chiến tranh phù hợp với khả
năng của mình nhE: vẽ tranh, viết thE, gửi quà ủng hộ trẻ em và nhân dân vùng có
chiến tranh.

11. Làm cho học sinh hiểu biết thêm về tổ quốc Việt Nam:

Muốn cho các em tìm những hình ảnh về Việt Nam trong một tập ảnh nhE :
Lá cờ đỏ sao vàng, ảnh Bác, ảnh Văn miếu, ảnh kim tự tháp, ảnh áo dài Việt Nam,
thủ đô Pari, lá cờ đỏ có một ngôi sao ở góc trái phía trên, ảnh Vịnh hạ long, ảnh
Ông LêNin, ảnh về thủ đô nEớc Lào để các em chơi trò chơi "Tìm nhanh, tìm
đúng" .
Tôi suy nghĩ hay là mình cứ đEa lần lEợt từng tấm ảnh một cho các em nói
rồi mình dán xung quanh hình Tổ quốc? Chứ tổ chức trò chơi thì rEờm rà mà chắc
các em cũng biết cả rồi. Tôi vẫn cứ băn khoăn nếu nhE trò chơi nào mình cũng bỏ
qua thì tiết học đạo đức không sôi động và phong phú và tôi quyết định xem mức độ
các em nắm bài nhE thế nào.
Tôi chia lớp thành 3 đội chơi, phát cho mỗi đội một tờ giấy khổ lớn, trên tờ

giấy có in hình đất nEớc Việt Nam. Một số tranh ảnh nhỏ nhE đã nêu trên. Yêu cầu
các đội trong một thời gian nhất định lựa chọn các tranh ảnh về Việt Nam và dán
xung quanh hình Tổ quốc.
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

15

Qua trò chơi, các em rất hứng thú và sôi động, tìm chính xác các bức tranh để
dán xung quanh hình Tổ quốc Việt nam. NhEng phần giới thiệu về mỗi ảnh trEớc
lớp, các em còn lúng túng, tôi đành kết luận:
- Quốc kỳ Việt Nam là lá cờ đỏ, ở giữa có ngôi sao vàng 5 cánh.
- Bác Hồ là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, là danh nhân văn hóa thế
giới.
- Văn miếu nằm ở thủ đô Hà Nội, là trEờng đại học đầu tiên ở nEớc ta.
- áo dài Việt Nam là một nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta, là
di sản văn hóa phi vật thể đã đEợc UNESCO công nhận.
Chúng ta yêu Tổ quốc Việt Nam và tự hào về truyền thống tốt đẹp của dân
tộc mình.

12. Rèn kỹ năng tuyên truyền thuyết phục quần chúng:

Tình huống: Bạn An đi sinh hoạt câu lạc bộ vì quá ham mê nên về muộn.
Trời đã tối, An đi xe đạp về nhà, nhEng xe đạp của An không có đèn chciếu sáng,
đèn phản quang, em lại mặc áo màu xanh thẫm. Con đEờng về nhà em lại không có
đèn chiếu sáng. TrEớc tình huống này cả lớp hãy đEa ra các giải pháp hợp lý và
thuyết phục bạn An để An xử lý nhE thế nào đảm bảo an toàn?
Tôi cho lớp thảo luận để chuẩn bị chơi trò chơi "sắm vai" các em lên thể hiện
nhE sau:
Nhóm 1.
- An: Mình phải về nhà, vì nếu không về thì bố mẹ mình sẽ lo lắng.

- Hà: Nếu cậu về thì không an toàn, đi đEờng mà không ai nhìn thấy thì rất
nguy hiểm, rất có thể xẩy ra tai nạn với cậu.
-An: Vậy, theo cậu nên nhE thế nào?
- Hà: Tốt nhất là cậu điện thoại về xin phép bố mẹ cậu cho cậu ở lại nhà
mình.
- An: Có lý, thế mà tớ không nghĩ r a.
Nhóm 2: ĐEa ra tình huống nhà An không có điện thoại thì sao?
- Quyền: Cậu hãy gọi điện về nhà đi.
- An: NhEng nhà tớ chEa có điện thoại.
- Quyền: Vậy thì cậu gọi điện về nhà ai gần nhà cậu ấy, nhờ họ báo tin cho
bố mẹ cậu biết.
- An: Nhà hàng xóm thì có điện thoại đấy, nhEng tớ lại không biết số điện
thoại nhà họ, thế mới chán cơ chứ.
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

16

- Quyền: Thôi thế thì cậu đi với tớ sang nhà hàng xóm, tớ mEợn cho cậu một
chiếc xe đạp có đủ đèn chiếu sáng, đèn phản quang để đi về, mai đi học cậu đem
đến đây đổi lại xe thế đEợc chEa?
- An: Ôi thế thì tuyệt quá! tớ cám ơn cậu nhiều.
Qua hai nhóm lên thể hiện tôi thấy tiết học đạo đức giáo viên cần chú trọng
dành đủ thời gian quy định, kết hợp nhiều phEơng pháp giảng dạy thì đem lại hiệu
quả cao.
IV. Kết quả:
Qua quá trình dạy học môn đạo đức theo các phEơng pháp trên, bản thân tôi
đã thu đEợc những kết quả nhất định, bEớc đầu tạo điều kiện để tôi yên tâm phấn
đấu giảng dạy, thực hiện tốt chEơng trình thay sách giáo khoa phổ thông.

1. Về phía giáo viên:

Phải thật sự yêu nghề, kiên trì nhẫn nại, có tâm huyết
với nghề.
Là tấm gEơng về mọi mặt cho học sinh noi theo, yêu thEơng học sinh, tận tụy
với các em, đối xử công bằng, không có thái độ thờ ơ hay lạnh nhạt với các em hay
nghịch ngỗ, học yếu.
Xây dựng đEợc mối quan hệ tốt giữa gia đình - nhà trEờng và các tổ chức xã
hội. Thể hiện ở đEợc ở những mối quan hệ của các em với bổn phận của mình ở
lớp, ở gia đình, ở chi đội, ở nơi công cộng.
Giáo viên đã biết khơi dậy trong học sinh những tình cảm trong sáng, thôi
thúc các em làm việc tốt, có thái độ bất bình trEớc những hành vi xấu xa.
Tạo đEợc môi trEờng sE phạm tốt trong trEờng học, xây dựng mối đoàn kết,
không khí thân mật trong nhà trEờng từ giáo viên đến học sinh.
Giáo viên thực sự là ngEời tổ chức hoạt động học tập cho học sinh. Học sinh
tự tham gia các hoạt động để chiếm lĩnh các chuẩn mực đạo đức cần đạt. Tiến hành
bài học với các phEơng pháp hiện đại, giáo viên đã tổ chức đi đúng quy trình đảm
bảo mục tiêu từng hoạt động, từng bài học.
Giờ học đạo đức thực sự diễn ra nhiều hoạt động phong phú, giáo viên cảm
thấy nhẹ nhàng, thoải mái.
2.
Về phía học sinh:

Học sinh tiếp thu bài tốt, kỹ năng diễn đạt trEớc lớp, cách tổ chức các hoạt
động để hợp tác với nhau trong học tập, trong lao động cách xử lý các tình huống
đEợc nâng lên rõ rệt, nó biểu hiện tiết học sau kết quả cao hơn tiết học trEớc.
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

17

Các em biết nội dung và ý nghĩa một số chuẩn mực hành vi đạo đức và pháp
luật phù hợp với lứa tuổi lớp 5, trong quan hệ của các em với quê hEơng, đất nEớc,

tổ tiên, với hành vi việc làm của bản thân.
Biết nhận xét, đánh giá các ý kiến, quan niệm, hành vi, việc làm có liên quan
đến chuẩn mực đã học; biết lựa chọn cách ứng xử phù hợp trong các tình huống và
biết thực hiện các chuẩn mực đã học vào trong cuộc sống hàng ngày.
Yêu quê hEơng, đất nEớc, biết ơn tổ tiên, đoàn kết hợp tác với bạn bè và
ngEời xung quanh, có ý thức vEợt khó
Kết quả xếp loại hạnh kiểm cuối năm 100% học sinh đEợc xếp loại đạt (Đ).
100% học sinh xếp loại môn đạo đức hoàn thành và hoàn thành xuất sắc.
D. Kết luận chung:
Giáo dục đạo đức cho học sinh trong giai đoạn hiện nay là nhiệm vụ quan
trọng hàng đầu trong công tác giáo dục và đào tạo. Đặc biệt là bậc học tiểu học là
bậc học của nền móng, bậc học nền tảng.
Dạy học môn đạo đức là một khoa học, là một nghệ thuật sE phạm, chính vì
vậy phải có phEơng pháp khoa học, ở các bậc học càng thấp thì vai trò của phEơng
pháp lại càng quan trọng. Hiện nay, đổi mới phEơng pháp dạy học đang hứa hẹn
nhiều triển vọng tốt đẹp. Môn đạo đức là môn học đEợc xem là môn học có vai trò
đặc biệt trong việc hình thành nhân cách học sinh tiểu học. Bởi thế cho nên chEơng
trình giao dục phổ thông năm 2000, đặc biệt là chEơng trình sách giáo khoa tiểu
học đã biên soạn và đầu tE thêm nhiều vấn đề, thiết kế bài học và việc sử dụng
phEơng pháp dạy học mang tính phát huy tích cực của ngEời học. Vì vậy để giải
quyết các bài học một cách sinh động, sách giáo khoa, sách giáo viên đã đEợc thiết
kế một cách thiết thự và "mở" để phù hợp với từng tình hình thực tế của lớp, của
trEờng, của địa phEơng nhằm dảm bảo chất lEợng dạy và học.
Học sinh tiểu học đến trEờng để học cách sống, học cách học, ngEời giáo
viên thực sự là ngEời mẹ thứ 2 của các em, trực tiếp chăm sóc, dạy dỗ, uốn nắn cho
trẻ bằng nhiều phEơng pháp. Vì vậy, ngEời giáo viên có tác động giáo dục học sinh
bằng toàn bộ nhân cách của mình. Trẻ nhìn ngEời giáo viên một cách tổng quát
"
Tấm gKơng bao giờ cũng có giá trị hơn là lời giáo huấn"
. Những vấn đề nghiên

cứu trên nó đã đem lại hiệu quả rõ rệt trong quá trình giảng dạy đạo đức cho học
sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp 5 nói riêng. Những học sinh tôi trực tiếp
phụ trách trong quá trình học tập và rèn luyện thì em nào cũng ngoan ngoãn, có đạo
đức tác phong tốt, có ý thức vEơn lên trong học tập, biết kính thầy yêu bạn, kính
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version

18

trọng ông bà cha mẹ, các em đều là những con ngoan, trò giỏi, các em sẽ là những
ngEời công dân tốt, sống có ích cho xã hội sau này.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân nhằm nâng cao chất lEợng dạy
học môn đạo đức lớp cuối cấp tiểu học mà trong quá trình giảng dạy tôi đã đúc rút
đEợc. Chắc chăn còn nhiều thiếu sót, tôi rất mong đEợc Hội đồng khoa học và các
bạn đồng nghiệp góp ý, bổ sung.
Tôi xin chân thành cám ơn.
Thanh Chi, ngày 20 tháng 6 năm 2008
NgHời viết



Đinh Thị Kim Lộc




PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version