SKKN đổi mới hoạt động của tổ chủ nhiệm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh trường thpt dân tộc nội trú tỉnh lào cai

SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lo Cai

Phần mở đầu
1. Tớnh c p thi t c a tài
t n c ta ang tích c c ti n hành công cu c i m i toàn di n. Trong chi n
l c phát tri n kinh t - xã h i, cùng v i vi c phát tri n các ngành kinh t m i nh n,
ng và Nhà n c ta c bi t chú tr ng phát tri n s nghi p Giáo d c – ào t o. i u 9
Lu t Giáo d c 2005 ghi rõ: "Phát tri n giáo d c là qu c sách hàng u nh m nâng cao dân
trí, ào t o nhân l c, b i d ng nhân tài"
Y u t quan tr ng trong s phát ri n kinh t - xã h i là ngu n nhân l c. “Mu n ti n
hành cơng nghi p hóa, hi n i hóa th ng l i ph i phát tri n m nh Giáo d c – ào t o, phát huy
ngu n l c con ng i y u t c b n c a s phát tri n nhanh và b n v ng” (Ngh quy t TW2
khóa VIII).
t o ra nh ng con ng i có tài n ng ph m ch t là trách nhi m to l n c a h
th ng giáo d c nói chung và nhà tr ng ph thơng nói riêng.
nâng cao ch t l ng giáo d c toàn di n, i ng nhà giáo óng m t vai trị quan
tr ng. i u 15 Lu t giáo d c n m 2005 ã ghi: "Nhà giáo gi vai trò quy t nh trong
vi c b o m ch t l ng giáo d c". tr ng THPT, ng i giáo viên ch nhi m có vai
trị h t s c quan tr ng, s giúp
và nh h ng s phát tri n nhân cách, trí th c c a h c
sinh, giáo d c cho các em k n ng c n thi t
b c vào cu c s ng t l p và phát tri n.
Ng i giáo viên ch nhi m là ng i qu n lý và giáo d c h c sinh c a m t l p h c, i u
hành m i ho t ng c a t p th l p, ch u trách nhi m tr c nhà tr ng v ch t l ng
giáo d c c a l p mình, là ng i g n g i thân m t, là ng i h ng d n, ch
o, khuyên
nh h c sinh m i khi các em g p khó kh n … do ó có nhi u tác ng n s phát tri n
nhân cách c a t ng h c sinh trong t p th ó.
Tr ng THPT Dân t c n i trú t nh Lào Cai là c s giáo d c có t 450 n 470 h c

sinh là con em c a 15 n 17 dân t c trong t nh, ch y u là h c sinh các dân t c Mông,
Dao, Tày, Nùng, ti p n là các dân t c Dáy, Phù Lá, Xa Phó, Hà Nhì, … là h c sinh
n t các xã vùng sâu vùng xa, có nhi u h n ch v giao ti p, ngôn ng , mang theo
nhi u nét v n hóa, phong t c t p quán n tr ng, l i s ng xa gia ình, h c sinh tr ng
ph thơng dân t c n i trú cân có s quan tâm, giúp
c bi t c a các th y cô giáo, nh t
là th y cô giáo ch nhi m. Th y cô giáo ch nhi m l p trong tr ng THPT Dân t c n i
trú v a là ng i t ch c th c hi n nhi m v c a nhà tr ng, v a là ng i xây d ng k
ho ch ho t ng c a l p, xây d ng t p th l p v ng m nh oàn k t gi a các dân t c, v a
là ng i th i vào tâm h n các em nh ng ki n th c m i, nh ng c m khát v ng, v n
t i m t t ng lai t t p. M i c ch , vi c làm, phong cách s ng, t t ng tình c m c a
ng i giáo viên ch nhi m u nh h ng tr c ti p n s hình thành nhân cách c a h c
sinh.
th c hi n t t vai trò c a giáo viên ch nhi m l p, m i nhà giáo làm công tác ch
nhi m ph i có tâm huy t, ph i có m t h th ng các k n ng, nghi p v qu n lý và giáo
d c, ph i là m t t m g ng t t cho h c sinh.

1


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

nâng cao ch t l ng giáo d c toàn di n, i m i hi u qu công tác qu n lý nhà
tr ng, ng i Hi u tr ng c n ph i quan tâm n i ng giáo viên ch nhi m, t ch c
và ch o t t ho t ng c a t ch nhi m m i t
c m c tiêu giáo d c.
V i mong mu n góp ph n nâng cao ch t l ng giáo d c toàn di n c a tr ng THPT
Dân t c n i trú, tôi quy t nh l a ch n v n

“
i m i ho t ng c a t ch nhi m
góp ph n nâng cao ch t l ng giáo d c toàn di n h c sinh tr ng THPT dân t c n i trú
t nh Lào Cai” làm i t ng nghiên c u.
L a ch n
tài SKKN này, tôi mu n
c p n nh ng bi n pháp nhà tr ng ã
th c hi n
qu n lý ho t ng c a giáo viên ch nhi m l p, ây là m t ho t ng có ý
ngh a th c ti n trong t ch c các ho t ng giáo d c hi n nay qua ó góp ph n nâng cao
ch t l ng giáo d c toàn di n h c sinh.
2. Tình hình nghiên c u
Khi
c p n cơng tác GVCNL ã có m t s tài li u, cơng trình nghiên c u v
cơng tác ch nhi m nh :
- Ph ng pháp công tác c a ng i giáo viên ch nhi m tr ng Trung h c ph
thông - c a Hà Nh t Th ng (Ch biên). NXB i h c Qu c gia Hà N i, n m 2004.
- Công tác GVCNL tr ng Ph thông - c a Hà Nh t Th ng (Ch biên). NXB
Giáo d c, Hà n i 2006.
H u h t các tài li u, cơng trình nghiên c u m i ch d ng l i m c khái quát
chung v công tác ch nhi m l p c a giáo viên, ch a i sâu và
xu t các bi n pháp
qu n lý c th công tác ch nhi m trong tr ng THPT.
Trong thêi gian qua viƯc nghiên c u i m i cơng tác qu n lý t ch nhi m c a
Hi u tr ng l i ch a
c c p m t cách y , các tài li u nghiên c u v v n này
ch a h th ng, ch d ng l i vi c c p th c tr ng trong các nhà tr ng THPT, ho c là
nh ng kinh nghi m trên báo cáo s k t, t ng k t n m h c c a các nhà tr ng.
Các tr ng ã có nhi u sáng ki n trong qu n lý, t ch c ho t ng c a t ch
nhi m. Nh ng những hoạt động đó ch a đ ợc nghiên cứu một cách có hệ thống, và ch a

đề xuất các giải pháp m t cỏch khoa h c, đặc biệt trong hƯ thèng tr êng PT DTNT.
3. M c ích nghiên c u
Trên c s ch
o và t ch c th c hi n nhi m v c a t ch nhi m tr ng
THPT DTNT t nh Lào Cai, tác gi mu n c p n công tác qu n lý t ch nhi m trong
xu t m t s bi n pháp
tr ng PT DTNT t nh> Trên c s ú, tác giả nghiờn c u
i m i ho t ng c a t ch nhi m trong tr ng THPT trong giai o n hi n nay, tr c
h t áp d ng cho các tr ng THPT dân t c n i trú, tr c ti p góp ph n th c hi n nhi m v
nâng cao ch t l ng giáo d c toàn di n c a tr ng THPT DTNT t nh Lào Cai.
4. i t ng nghiên c u:
tài t p trung nghiên c u nh ng ho t ng i m i qu n lý t ch nhi m trong
tr ng THPT DTNT t nh Lào Cai. C th là cách th c t ch c, gi i pháp qu n lý t ch
nhi m và nh ng k t qu ã t
c trong vi c nâng cao ch t l ng giáo d c toàn di n
h c sinh c a nhà tr ng.
2


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

5. Nhi m v nghiên c u:
tài có nhi m v :
- H th ng hố c s lý lu n v công tác ch nhi m và qu n lý t ch nhi m.
- Tìm hi u, phân tích, ánh giá th c tr ng công tác giáo viên ch nhi m l p và
vi c qu n lý công tác này các tr ng Trung h c ph thông trong t nh Lào Cai giai
o n hi n nay.
ra các bi n pháp qu n lý công tác giáo viên ch nhi m l p phù h p, góp

ph n nâng cao hi u qu giáo d c toàn di n c a tr ng ph thông dân t c n i trú,
tr c ti p là tr ng trung h c ph thông dân t c n i trú t nh Lào Cai.
6. Ph m vi nghiên c u:
tài nghiên c u
c th c hi n trên c s công tác ch nhi m l p c a giáo
viên và bi n pháp qu n lý ho t ng t ch nhi m l p tr ng THPT Dân t c n i trỳ
t nh và những kết quả đạt đ ợc trong việc nâng cao chất l ợng giáo dục toàn diện cđa
nhµ tr êng.
- Gi i h n khơng gian: nghiên c u,
xu t bi n pháp i m i ho t ng c a t
ch nhi m trong tr êng THPT DTNT tØnh Lµo Cai
- Gi i h n th i gian:
tài ch
c p n i m i ho t ng c a t ch nhi m
góp ph n nâng cao ch t l ng giáo d c trong tr ng PT DTNT t nh Lào Cai t n m
2009 n 2011.
7. C u trúc c a tài:
Ngoài ph n m
u, k t lu n, tài li u tham kh o và ph l c, lu n v n
cc u
trúc thành 3 ch ng:
Ch ng 1: C s lý lu n v công tác ch nhi m l p c a giáo viên và vi c qu n lý
ho t ng c a t ch nhi m tr ng Trung h c ph thông
Ch ng 2: Th c tr ng v công tác ch nhi m l p c a giáo viên và vi c qu n lý
ho t ng c a t ch nhi m các tr ng Trung h c ph thông t nh Lào Cai
Ch ng 3:
i m i qu n lý t ch nhi m trong tr
t c n i trú t nh giai o n hi n nay

ng Trung h c ph thông dân

Néi dung
Ch ng I
C s lý lu n v công tác ch nhi m l p c a giáo viên
và vi c qu n lý ho t

ng c a t ch nhi m

tr

ng trung h c ph thông

1. M t s khái ni m c b n trong giáo d c ph thông
1.1. Giáo d c
Theo T i n Bách khoa Vi t Nam – NXB Hà N i 1995, trang 105: Giáo d c là
ho t ng h ng t i con ng i thông qua m t h th ng các bi n pháp tác ng nh m
truy n th nh ng tri th c và kinh nghi m, rèn luy n k n ng và l i s ng, b i d ng t
3


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

t ng và o c c n thi t cho i t ng, giúp hình thành và phát tri n n ng l c, ph m
ch t, nhân cách, phù h p v i m c ích , m c tiêu chu n b cho i t ng tham gia lao
ng s n xu t và i s ng xã h i.
1.2. Giáo d c toàn di n
Giáo d c toàn di n trong nhà tr ng th ng bi u hi n n i dung giáo d c bao g m
y

các m t: c d c, trí d c, m d c, th d c, giáo d c ngh nghi p…phù h p v i
i u ki n và c i m c thù c a t ng c p h c, b c h c
“Th c hi n giáo d c toàn di n nh m ào t o nh ng ng i lao ng có lý t ng xã
h i ch ngh a, có o c, có tri th c v n hố, có s c kh e và có k lu t. “T ng c ng
giáo d c chính tr , t t ng, o c, l i s ng cho h c sinh sinh viên”. Giáo d c truy n
th ng cách m ng, v n hoá dân t c xuyên su t các ho t ng và m i hình th c giáo d c.
ây, vi c chú tr ng c i ti n nâng cao ch t l ng, hi u qu gi ng d y và h c t p ch ngh a
Mác – Lênin, t t ng H Chí Minh,
ng l i chính sách c a ng và Nhà n c phù
h p v i t ng b c h c, c p h c là h t s c quan tr ng, quan tâm n vi c t ng c ng h c
ngo i ng , tin h c” (Giáo d c Vi t nam h ng t i t ng lai – v n và gi i pháp, NXB
Chính tr qu c gia, Hà N i 2004, trang 237)
1.3. Qu n lý
Qu n lý là: T ch c, i u khi n ho t
ng, qu n lý cán b , qu n lý công vi c.
Ho t

ng c a m t

n v , m t c quan: qu n lý lao

ng qu n lý g m các ch c n ng:

- Ch c n ng k ho ch hóa.
- Ch c n ng t ch c.
- Ch c n ng ch

o th c hi n.

- Ch c n ng ki m tra ánh giá.

Các ch c n ng này có quan h ch t ch v i nhau, an xen v i nhau và u c n n
thông tin qu n lý.
1.4. Qu n lý nhà tr ng
“Qu n lý nhà tr ng là th c hi n
ng l i giáo d c c a
ng trong ph m vi
trách nhi m c a mình, t c là a nhà tr ng v n hành theo nguyên lý giáo d c
ti n
t i m c tiêu giáo d c, m c tiêu ào t o i v i ngành giáo d c, v i th h tr , v i t ng
h c sinh” (Ph ng pháp công tác c a ng i giáo viên ch nhi m tr ng Trung h c
ph thông - Hà Nh t Th ng (Ch biên). NXB i h c Qu c gia Hà N i, n m 2004).
Qu n lý tr ng h c là nh ng tác ng t i u c a ch th qu n lý (lãnh o tr ng
h c) n giáo viên, h c sinh và các cán b khác nh m t n d ng các ngu n l c h ng
vào y m nh các ho t ng c a nhà tr ng nh m th c hi n có ch t l ng m c tiêu và
k ho ch ào t o c a nhà tr ng.
Tr ng THPT là n v c s c a h th ng giáo d c ng th i là m t t ch c xã
h i trong c ng ng. Tr ng THPT tham gia ho t ng trong m t h th ng th ng nh t
4


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

c p thành ph , huy n, tham gia th c hi n m c tiêu kinh t - xã h i c a a ph ng.
Tr ng THPT là n v v n hóa tiêu bi u trong c ng ng. Qu n lý tr ng THPT là
b n ch t s ph m c a q trình giáo d c, trong ó giáo viên, h c sinh v a là khách th
qu n lý nh ng l i ng th i là ch th t qu n lý. H là nh ng ng i ang tham gia
m t ho t ng r t c thù mà s n ph m c a ho t ng là nhân cách
c t o ra bao

hàm c t ào t o. Tính c thù c a ho t ng qu n lý tr ng THPT th hi n t p trung
ho t ng d y và ho t ng h c.
Giáo d c THPT nh m góp ph n th c hi n m c tiêu nâng cao dân trí, ào t o nhân
l c, b i d ng nhân tài, hình thành i ng lao ng có tri th c, có tay ngh , có n ng
l c th c hành, t ch , n ng ng và sáng t o, có o c cách m ng, có tinh th n yêu
n c, yêu ch ngh a xã h i. Nhà tr ng ào t o th h tr theo h ng toàn di n và n ng
l c chun mơn sâu, có ý th c và kh n ng t t o vi c làm trong n n kinh t nhi u thành
ph n, có kh n ng làm vi c h p tác theo nhóm... Tr c yêu c u phát tri n c a t
n c, áp ng nhu c u c a ng i h c, giáo d c THPT c n thi t ph i i m i, c n
th c hi n nguyên t c d y h c phân hoá, có nh v y s nâng cao
c ch t l ng
giáo d c tồn di n.
Trong cơng tác qu n lý nhà tr ng, i u 54, Lu t Giáo d c n m 2005 qui nh
Hi u tr ng có vai trị nh sau:
- Hi u tr ng là ng i ch u trách nhi m qu n lý các ho t ng c a nhà tr ng, do
c quan nhà n c có th m quy n b nhi m, công nh n.
- Hi u tr ng các tr ng thu c h th ng giáo d c qu c dân ph i
c ào t o, b i
d ng v nghi p v qu n lý tr ng h c.
- Tiêu chu n, nhi m v và quy n h n c a Hi u tr ng; th t c b nhi m, công
nh n Hi u tr ng tr ng i h c do Th t ng Chính ph quy nh; i v i các tr ng
c p h c khác do B tr ng B Giáo d c và ào t o quy nh; i v i c s d y ngh
do Th tr ng c quan qu n lý nhà n c v d y ngh quy nh.
Theo i u 19 c a i u l tr ng THCS, tr ng THPT và tr ng ph thơng có
nhi u c p h c Hi u tr ng có nh ng nhi m v và quy n h n sau ây:
- Xây d ng, t ch c b máy nhà tr ng;
- Th c hi n các ngh quy t, Quy t ngh c a H i ng tr ng
- Xây d ng k ho ch và t ch c th c hi n nhi m v n m h c;
- Qu n lý giáo viên, nhân viên, h c sinh; qu n lý chuyên môn; phân công công
tác, ki m tra, ánh giá vi c th c hi n nhi m v c a giáo viên, nhân viên; th c hi n công

tác khen th ng, k lu t i v i giáo viên, nhân viên theo quy nh c a nhà n c, qu n
lý h s tuy n d ng giáo viên, nhân viên
- Qu n lý và các ho t ng c a h c sinh do nhà tr ng t ch c; xét duy t k t qu
ánh giá x p lo i h c sinh, k xác nh n vào h c b ; quy t nh khen th ng, k lu t theo
quy nh;
- Qu n lý hành chính, tài chính, tài s n c a nhà tr ng;
- Th c hi n các ch
chính sách c a Nhà n c i v i giáo viên, nhân viên, h c
sinh; t ch c th c hi n Quy ch dân ch trong ho t ng c a nhà tr ng;
5


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

c ào t o nâng cao trình , b i d ng chun mơn, nghi p v và h ng các
ch
chính sách theo quy nh c a pháp lu t.
Trong tr ng THPT ng i giáo viên c n xây d ng m i quan h ch t ch v i
ng i ng u nhà tr ng. Trên c s tính n ng ng và sáng t o c a ng i Hi u
tr ng xây d ng và t ch c qu n lý hi u qu các ho t ng giáo d c h ng t i th c
hi n
c m c tiêu
ra.
2. V trí, vai trị, ch c n ng, nhi m v c a ng i giáo viên ch nhi m l p
trong tr ng THPT
2.1. V trí và vai trị c a giáo viên ch nhi m l p
Trong nhà tr ng ph thông ng i giáo viên ch nhi m l p có v trí, vai trị r t
quan tr ng:

- Giáo viên ch nhi m là ng i thay m t Hi u tr ng th c hi n nguyên lí giáo d c
c a ng, Nhà n c, th c hi n m c tiêu, k ho ch giáo d c c a nhà tr ng trong m t
l ph c.
- Giáo viên ch nhi m là ng i tr c ti p qu n lí giáo d c tồn di n h c sinh, có
trách nhi m t ch c, ch
o, ôn c và ki m tra các ho t ng c a l p mình, ch u
trách nhi m tr c nhà tr ng và h i ng nhà tr ng v ch t l ng giáo d c tồn
di n c a l p mình.
- Giáo viên ch nhi m có vai trị th c hi n s ph i h p trong vi c hình thành và
phát tri n nhân cách c a h c sinh trong l p h c, v i giáo viên b mơn, ồn thanh niên
c ng s n H Chí Minh, ph huynh h c sinh và các l c l ng xã h i khác
th ng nh t
các bi n pháp giáo d c h c sinh trong l p.
- Giáo viên ch nhi m là c u n i gi a nhà tr ng và các l c l ng giáo d c
khác v i t p th h c sinh và m i cá nhân h c sinh: truy n t và t ch c th c hi n
nh ng k ho ch, n i qui, n n n p, các ch th , yêu c u c a Hi u tr ng n t ng h c
sinh trong l p h c.
ng th i giáo viên ch nhi m l p c ng báo cáo cho Hi u tr ng
nh ng thơng tin t phía h c sinh, ph n ánh k p th i và y
di n bi n c a t p th
h c sinh và t ng cá nhân h c sinh v nh ng tâm t nguy n v ng,
t ki n ngh c a
h c sinh
giúp Hi u tr ng qu n lí có hi u qu h n.
- Giáo viên ch nhi m còn ph i bi t d báo xu h ng phát tri n nhân cách c a
h c sinh trong l p
có ph ng h ng t ch c ho t ng giáo d c, d y h c phù h p
v i i u ki n và kh n ng c a t ng h c sinh.
- Trong tr ng THPT Dân t c n i trú giáo viên ch nhi m là ng i g n g i ch m
lo giáo d c giúp

các em v n lên trong cu c s ng, ng th i là ng i ch m sóc, b o
v h c sinh.
2.2. Ch c n ng c a ng i giáo viên ch nhi m l p
- Giáo viên ch nhi m là ng i thay m t Hi u tr ng làm nhi m v qu n lý toàn
di n h c sinh c a m t l p h c bao g m: so n th o k ho ch giáo d c h c sinh, t ch c
th c hi n k ho ch, xây d ng t p th h c sinh t qu n trong m i ho t ng; ki m tra,
ánh giá vi c th c hi n k ho ch thông qua k t qu rèn luy n c a m i h c sinh và phong
trào c a t p th l p, i u ch nh k ho ch…Nh v y
t
c m c tiêu qu n lý m t
6


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

t p th h c sinh, Giáo viên ch nhi m ph i th c hi n các ch c n ng: L p k ho ch, t
ch c, ch o và ki m tra.
- Giáo viên ch nhi m thông qua vi c t ch c các ho t ng c a m t t p th l p
giáo d c nh ng ph m ch t, nhân cách c a m i h c sinh, xây d ng m i quan h t t
p gi a h c sinh và h c sinh, gi a h c sinh v i nh ng ng i khác, h ng vào vi c hình
thành cho h c sinh nh ng thói quen, hành vi phù h p v i các chu n m c o c c a xã
h i.
Nh v y, ng i giáo viên ch nhi m ph i ng th i qu n lý h c t p và qu n lý s
hình thành, phát tri n nhân cách h c sinh. Ho t ng giáo d c o c hi u qu s có tác
ng m nh m
n vi c nâng cao ch t l ng ho t ng h c t p c a h c sinh.
- Ng i giáo viên ch nhi m thay m t Hi u tr ng truy n t nh ng yêu c u i
v i h c sinh

m i h c sinh và t p th l p ý th c
c y
trách nhi m ph i tuân
th và t giác th c hi n.
ng th i, là ng i i di n cho quy n l i chính áng c a h c
sinh trong l p, b o v h c sinh m t cách h p pháp. Ph n ánh k p th i v i Hi u tr ng,
các giáo viên b môn, v i gia ình h c sinh, các ồn th trong và ngoài nhà tr ng v
nh ng nguy n v ng chính áng c a h c sinh và c a t p th l p
có các bi n pháp gi i
quy t phù h p, k p th i có tác d ng giáo d c.
i v i h c sinh THPT, ng i giáo viên ch nhi m c n h ng d n cho h c sinh
ch không làm thay ban cán s l p, ban ch p hành chi ồn, cán s b mơn, t tr ng,
t phó, nh ng em
c phân cơng ph trách t ng m t ho t ng c a l p nh v n ngh ,
th d c, ho t ng ngoài gi … mà nhi m v ch y u là b i d ng n ng l c t qu n cho
h c sinh.
th c hi n vai trò c a mình giáo viên ch nhi m ph i khêu g i ti m n ng
sáng t o c a các em trong vi c
xu t các n i dung ho t ng, xây d ng k ho ch ho t
ng toàn di n c a m i tháng, m i h c k , c a t ng n m h c, giúp h c sinh t t ch c
th c hi n và t ánh giá các ho t ng ã
c k ho ch hố. Vai trị c a ch nhi m l p
là cùng ho t ng, i u ch nh ho t ng, k p th i giúp các em tháo g nh ng khó kh n
trong quá trình ho t ng, tranh th các l c l ng trong và ngoài nhà tr ng, t o di u
ki n thu n l i cho h c sinh c a l p t ch c ho t ng.
Ngoài ra ng i giáo viên ch nhi m l p còn là ng i i di n cho nhà tr ng
trong vi c ph i h p v i các t ch c xã h i
th ng nh t bi n pháp giáo d c h c sinh,
giúp các em thi t l p quan h úng n, lành m nh v i m i ng i. Nhi m v này r t c n
thi t i v i công tác ch nhi m l p và

th c hi n
c òi h i ng i giáo viên ph i
t n tâm, ph i có k n ng s ph m, có nh ng hi u bi t sâu s c v tâm lý l a tu i h c sinh
và nh ng hi u bi t v xã h i.
2.3. Nhi m v c a ng i giáo viên ch nhi m tr ng THPT
Ng i giáo viên ch nhi m tr c h t ph i th c hi n t t nhi m v c a ng i th y
giáo nói chung ó là m u m c v
o c, g ng m u ch p hành m i ch tr ng chính
sách c a ng và pháp lu t c a Nhà n c, n m v ng m c tiêu giáo d c và ào t o, k
ho ch và ch ng trình ho t ng c a nhà tr ng (g m m c tiêu c p h c, ch th c a
ngành, ch ng trình gi ng d y các mơn h c, k ho ch n m h c c a nhà tr ng, các v n
b n h ng d n liên quan n v n
giáo d c và d y h c)
có c s xây d ng k
ho ch ho t ng c a b n thân nh m m b o hi u qu giáo d c. Ngồi cơng tác ch
7


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

nhi m l p, ng i giáo viên ch nhi m còn m nh n gi ng d y m t môn h c l p mình
và các l p khác do ó c n xác nh r ng gi ng d y t t là i u ki n c n thi t
t o ra uy
tín c a mình tr c t p th và cá nhân h c sinh, làm t ng hi u qu c a công tác ch
nhi m.
Nhi m v c a ng i giáo viên ch nhi m
c quy nh t i i u 29 i u l
tr ng THCS, tr ng THPT và tr ng ph thơng có nhi u c p h c nh sau:

- Tìm hi u và n m v ng h c sinh trong l p v m i m t
có bi n pháp t ch c
giáo d c sát i t ng, nh m thúc y s ti n b c a c l p.
- C ng tác ch t ch v i ph huynh h c sinh; ch
ng ph i h p v i các giáo viên
b mơn, ồn thanh niên c ng s n H Chí minh,
i thi u niên ti n phong H Chí
Minh, các t ch c xã h i có liên quan trong ho t ng gi ng d y và giáo d c h c sinh;
- Nh n xét, ánh giá và x p lo i h c sinh cu i h c k và cu i n m h c;
ngh
khen th ng và k lu t h c sinh; xu t danh sách h c sinh
c lên l p th ng, ph i thi
l i, ph i rèn luy n thêm v h nh ki m trong hè, ph i l i l p; hoàn ch nh vi c ghi vào
s i m và h c b h c sinh;
- Báo cáo th ng k ho c t xu t v tình hình c a l p v i hi u tr ng.
Có th nói giáo viên ch nhi m là nhà qu n lý giáo d c, qu n lý và giáo d c m t
t p th nh , th h công dân tr , chu n b b c vào i.
th c hi n t t vai trị là nhà
qu n lý gíao d c ng i giáo viên ch nhi m ph i th ng xuyên rèn luy n ph m ch t
chính tr , o c, nhân cách c a ng i th y giáo xã h i ch ngh a, không ng ng h c t p
chuyên môn, nghi p v s ph m, i m i công tác giáo d c, d y h c, góp ph n nâng cao
ch t l ng giáo d c toàn di n nhà tr ng trung h c ph thông.
3. N i dung và ph ng pháp công tác giáo viên ch nhi m l p
3.1. N m v ng h c sinh và t p th h c sinh.
N m v ng h c sinh m t cách toàn di n là n m v ng c i m tâm sinh lý c a m i
h c sinh, i u ki n hồn c nh gia ình c a h c sinh, nh ng m i quan h c a cá nhân h c
sinh, n m v ng tính cách và nh ng hành vi o c, trình , kh n ng c a h c sinh, tìm
hi u nh ng nhu c u n ng l c c a h c sinh…Qua ó ng i giáo viên ch nhi m có th d
báo xu h ng phát tri n nhân cách c a t ng h c sinh trong l p
có ph ng h ng t

ch c ho t ng giáo d c và d y h c phù h p v i i u ki n và kh n ng c a t ng h c
sinh.
N m v ng t p th l p là n m v ng s l ng h c sinh, n m v ng nh ng m t
m nh, m t y u, nh ng thu n l i, nh ng khó kh n c a t p th l p do mình ph trách.
Tìm hi u h c sinh và t p th h c sinh là vi c làm c n ph i ti n hành m t cách
th ng xuyên, liên t c và có các bi n pháp linh ho t
x lý thông tin, là c s
giáo
viên ch nhi m xây d ng k ho ch công tác giáo d c h c sinh và xây d ng t p th h c
sinh.
3.2. Ph i h p v i các giáo viên b môn trong ho t ng ch nhi m
Giáo d c h c sinh là trách nhi m c a t t c các giáo viên, các l c l ng giáo d c
trong nhà tr ng trong ó giáo viên ch nhi m gi vai trò ch
o.
8


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

S ph i h p trong công tác giáo d c h c sinh là ho t ng trao i v i nhau v
tình hình h c t p các môn h c, k t qu h c t p, tinh th n và thái , ý th c t ch c k
lu t trong h c t p, th ng nh t v i nhau nh ng bi n pháp giáo d c nâng cao ch t l ng
h c t p các môn h c, hình thành h c sinh nh ng ph m ch t o c c n thi t, ng
th i thông báo nh ng ý ki n và nguy n v ng chính áng c a h c sinh v vi c h c t p các
môn h c; l y ý ki n giáo viên b môn khi ánh giá nh n xét h c sinh. B ng cách th ng
xuyên g p g trao i v i giáo viên b môn ang gi ng d y t i l p c a mình, giáo viên
ch nhi m có th d m t s gi
quan sát ý th c, h ng thú h c t p và phát hi n nh ng

khó kh n c a h c sinh trong h c t p. ng th i nên m i giáo viên b môn cùng tham d
các bu i sinh ho t và các ho t ng t p th c a l p
hi u rõ h n h c sinh và công tác
giáo d c c a giáo viên ch nhi m .
3.3. Ph i h p v i

ồn thanh niên c ng s n H Chí Minh th c hi n m c tiêu giáo

d c
Giáo viên ch nhi m ph i th ng xuyên ph i h p v i t ch c oàn thanh niên
c ng s n H Chí Minh
ti n hành giáo d c toàn di n l p. M t khác giáo viên ch
nhi m ph i giúp
chi oàn l p xây d ng k ho ch công tác, b i d ng cán b nòng
c t, c v n cho ban ch p hành chi oàn t ch c các ho t ng giáo d c. Giáo viên ch
nhi m c n xác nh r ng t p th l p có m t chi ồn v ng m nh, sáng t o trong th c
hi n nhi m v thì ó là m t t p th l p t t; ng h ho t ng c a oàn, xây d ng chi
ồn v ng m nh chính là xây d ng t p th l p v ng m nh, t
c m c tiêu c a công
tác ch nhi m.
3.4. Ph i h p v i cha m h c sinh trong công tác giáo d c.
Vi c ph i h p ch t ch gi a nhà tr ng và gia ình là c n thi t và t o ra nh ng
i u ki n thu n l i h c sinh h c t p và rèn luy n.
Gia ình là mơi tr ng giáo d c, l c l ng giáo d c có nh h ng m t cách sâu
s c n h c sinh. Vì v y giáo d c gia ình tr thành m t b ph n quan tr ng trong vi c
giáo d c h c sinh. Nhà tr ng ph i ph i h p ch t ch v i gia ình m i giáo d c h c
sinh có hi u qu . Chính giáo viên ch nhi m là ng i i di n cho nhà tr ng giúp cha
m h c sinh hi u rõ ch tr ng, k ho ch giáo d c c a nhà tr ng và m c tiêu, k ho ch
ph n u c a l p trong t ng n m h c. Trên c s ó, th ng nh t v i gia ình v yêu c u,
n i dung, bi n pháp, hình th c giáo d c và các i u ki n c n thi t

h c sinh h c t p,
rèn luy n nhà theo m c tiêu giáo d c c a nhà tr ng.
3.5. Xây d ng t p th h c sinh
T p th h c sinh trong nhà tr ng có tác d ng giáo d c r t l n n u ó là t p th
h c sinh v ng m nh.
xây d ng
c m t t p th h c sinh v ng m nh, tr c h t
ng i giáo viên ch nhi m ph i n m v ng t ng h c sinh, n m v ng t p th h c sinh là
c s cho vi c xây d ng k ho ch công tác, xây d ng t p th , trong ó c n t p trung vào
nh ng n i dung sau:
- L a ch n, xây d ng i ng cán b l p, cán b oàn v ng m nh làm nòng c t
cho vi c t ch c m i ho t ng, m i phong trào c a t p th . Giáo viên ch nhi m t
ch c ban cán s c a l p g m: l p tr ng, l p phó, các t tr ng, các cán s b môn,
9


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

ic
, ban ch p hành chi oàn và h ng d n các em cách th c ho t ng, bi t t
qu n lí các công vi c c a l p, bi t xây d ng m c tiêu c a t p th . T ch c t t vi c th c
hi n k ho ch có ki m tra, ánh giá; k p th i ng viên khen th ng, u n n n, s a ch a
nh ng sai sót l ch l c, thu hút h c sinh tham gia vào vi c th c hi n k ho ch, ph i h p
v i các l c l ng giáo d c khác, c bi t giáo viên b môn,
xây d ng t p th h c
sinh v ng m nh.
ng th i k p th i phát hi n chính xác b n ch t, nguyên nhân, ng c c a
nh ng h c sinh ch a ngoan t ó l a ch n nh ng bi n pháp giáo d c phù h p.

3.6. Giáo d c m i cá nhân h c sinh trong t p th l p
Giáo d c m i thành viên c a t p th l p là m t trong nh ng n i dung công tác
quan tr ng c a ng i
giáo d c m i h c sinh, giáo viên ch nhi m c n n m v ng h c
sinh m t cách toàn di n, trên c s l a ch n nh ng bi n pháp giáo d c và tác ng n
h c sinh m t cách phù h p. . Giáo viên ch nhi m ph i hình thành h c sinh th gi i
quan khoa h c và nh ng ph m ch t o c t t p, giúp h c sinh có trình
v n hố,
khoa h c k thu t, v n hoá th m m , v n hoá lao ng, v n hoá th ch t… Giáo d c o
c, pháp lu t và nhân v n cho h c sinh; t ch c thi ua h c t p, rèn luy n o c
trong h c sinh; có ki m tra, ánh giá, tuyên d ng, khen th ng cá nhân, nhóm, t hàng
tu n, hàng tháng, h c k , n m h c.
T ch c các ho t ng h c t p nh m phát tri n nh n th c, trí tu h c sinh: giáo
viên ch nhi m thông qua t p th l p
ra nh ng yêu c u h c t p i v i các em, xây
d ng d lu n t p th lành m nh, giúp các em xác nh rõ ngh a v h c t p c a mình,
xác nh
c ng c thái
h c t p úng n, tích c c tìm tịi bi n pháp hay, t t
t k t qu h c t p cao nh t.
T ch c các ho t ng giáo d c lao ng và h ng nghi p: c n c vào k ho ch
chung c a nhà tr ng, d a vào tình hình c th c a l p, giáo viên ch nhi m xây d ng
k ho ch lao ng c th
giáo d c h c sinh, giúp các em tìm hi u v nhu c u ngh
nghi p c a xã h i, c a a ph ng
l a ch n
c ngh thích h p v i kh n ng c a
các em và yêu c u c a xã h i.
T ch c các ho t ng v n hoá v n ngh , th d c th thao, vui ch i gi i trí: giáo
viên ch nhi m c n quan tâm c v n cho cán b l p, cán b oàn t ch c cho c l p vui

ch i, gi i trí, rèn luy n s c kho nh : các trò ch i, các ho t ng th thao, v n ngh ,
tham quan du l ch, c m tr i, xem tri n lãm, xem phim t p th , thi thanh l ch, thi tìm hi u
v v n hố xã h i, tìm hi u v truy n th ng nhà tr ng, a ph ng, ho t ng giao l u
v n hoá gi a các tr ng,các dân t c. Qua ó giúp các em s ng khoái tinh th n, phát tri n
trí tu , th ch t, t ng c ng s c kho , hình thành các ph m ch t nhân cách c b n nh :
lòng yêu n c, yêu quê h ng, tình c m th y trò, tinh th n t p th , lòng nhân ái, ý th c
gi gìn b n s c v n hóa dân t c. ng th i hình thành các ph m ch t trung th c, k lu t,
khiêm t n, t tr ng, kiên trì, d ng c m, l phép, l ch s , t nh , bi t t kìm ch t o i u
ki n cho h c sinh giao ti p, hình thành ý th c, n ng l c hoà nh p vào c ng ng xã h i
sau này.

10


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

giáo d c m i h c sinh, giáo viên ch nhi m c n n m v ng h c sinh m t cách
toàn di n, trên c s l a ch n nh ng bi n pháp giáo d c và tác ng n h c sinh m t
cách phù h p.
4. Nh ng yêu c u i v i giáo viên ch nhi m l p
Giáo viên ch nhi m là ng i qu n lý m t t p th l p v m i m t. Trong tr ng
THPT nói chung và trong tr ng THPT Dân t c n i trú nói riêng ng i giáo viên ch
nhi m ph i có ph m ch t sau:
Tr c h t ph i m u m c v
o c, tác phong, ng x , có trình
chun mơn
v ng vàng, nhi t tình, h t lịng vì h c sinh, th c s là t m g ng sáng
h c sinh noi

theo.
Ph i n m v ng nhi m v , k ho ch c a nhà tr ng
ch
o h c sinh c a l p
mình th c hi n theo yêu c u, k ho ch
ra. Tri n khai và th c hi n t t các cu c v n
ng c a ng, Nhà n c, c a Ngành nh : Cu c v n ng “H c t p và làm theo t m
g ng o c H Chí Minh”; “Hai không”; “Xây d ng tr ng h c thân thi n h c sinh
tích c c”… V i kinh nghi m s ph m c a mình, giáo viên ch nhi m ph i bi n nh ng
ch tr ng, k ho ch c a nhà tr ng thành ch ng trình hành ng c a m i h c sinh,
làm cho các em t giác và say mê h c t p, rèn luy n.
C n nghiên c u c i m tâm lí, nh n th c c a h c sinh dân t c thi u s
có n i
dung, bi n pháp giáo d c phù h p. Xây d ng i ng cán b l p nhi t tình có trách
nhi m, có uy tín v i b n bè, có kh n ng i u hành, làm nòng c t trong các ho t ng
c a l p. Giáo viên ch nhi m gi vai trò c v n, quan sát, giúp , u n n n các ho t
ng c a h c sinh. Giáo viên ch nhi m ph i bi t khêu g i ti m n ng sáng t o c a các
em trong vi c
xu t m i ho t ng phù h p v i yêu c u c a l p, c a tr ng, t ng
tháng, t ng h c k và c n m h c.
Ph i giáo d c h c sinh toàn di n: T t t ng, o c, nhân cách, k n ng
s ng… n truy n t ki n th c cho các em. Trong ó, giáo d c t t ng là quan tr ng
vì các em có nh n th c úng v trách nhi m h c t p, rèn luy n m i t giác, có kh n ng
v t khó, mang l i hi u qu trong h c t p và rèn luy n. Cơng vi c này ịi h i giáo viên
ch nhi m ph i làm th ng xuyên, liên t c vì l a tu i các em suy ngh ch a chín ch n,
thi u kinh nghi m, r t d b lôi kéo b i nh ng cám d
i th ng. Tuy nhiên l a tu i
c a các em ang mu n kh ng nh mình, giàu c m , hoài bão, giáo viên ch nhi m
khéo ng viên, có ngh thu t giáo d c r t d kích thích t duy sáng t o, phát tri n ti m
n ng trí tu v n có c a các em.

Ph i ch m sóc h c sinh nh ng i cha, ng i m th hai c a các em. Các em n
tr ng h u h t
tu i 15, 16,
tu i ang r t c n vịng tay ni d ng, ch m sóc c a
cha m mà cu c s ng t p th n i trú là m t gia ình l n, có r t nhi u v ng m c c n
gi i quy t. Ch b ng t m lòng, tình th ng c a cha m , giáo viên ch nhi m m i v t
lên chính mình
hồn thành nhi m v khó kh n ó, cịn h c sinh ln
c ch che,
c ch m sóc y
và n tâm h c t p.
K t h p v i các t ch c, oàn th trong và ngoài tr ng
cùng giáo d c h c
sinh, ây là nguyên t c trong giáo d c nh m th c hi n t t ch c n ng ph i h p, khép kín
11


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

quá trình giáo d c v không gian, th i gian tác ng n h c sinh, góp ph n nâng cao
hi u qu giáo d c.
Liên h m t thi t v i gia ình cùng giáo d c h c sinh. Gia ình n i các em sinh
ra, l n lên và ã
c s giáo d c, giáo viên c n liên h v i gia ình
có thêm thơng
tin chính xác v h c sinh, k t h p cùng giáo d c h c sinh, thông báo k t qu h c t p,
rèn luy n c a h c sinh n gia ình nh k ho c t xu t.
nh h ng cho h c sinh ch n ngh trong t ng lai. Do i u ki n vùng khó

kh n, các em và gia ình thi u thơng tin c n thi t v ngh nghi p. Giáo viên ch nhi m
là ng i bi t rõ kh n ng c a các em, giáo viên ch nhi m c n t v n
các em ch n
ngh phù h p v i kh n ng c a b n thân và nhu c u c a xã h i.
Giáo viên ch nhi m có trách nhi m n m v ng tình hình c a l p v m i m t, báo
cáo cho Ban giám hi u bi t theo nh k ho c t xu t nh ng v n
c n thi t
nhà
tr ng có h ng gi i quy t k p th i. Ch u trách nhi m tr c nhà tr ng v ch t l ng
giáo d c c a l p ch nhi m.
làm t t công tác ch nhi m, m i giáo viên c n làm t t công tác thi ua khen
th ng. T ch c t t phong trào thi ua gi a các nhóm, các t , gi a l p này v i l p khác,
t o ng l c cho m i cá nhân và t p th ph n u v n lên không ng ng. Khen th ng
ph i rõ ràng, minh b ch, khen chê úng lúc, úng n i giúp các em nh n th c
c
nh ng m t m nh c n
c phát huy, nh ng i m y u c n kh c ph c
rèn luy n t t
h n.
Giáo viên ch nhi m khơng ng ng rèn luy n, hình thành nh ng k n ng sau:
K n ng n m v ng h c sinh và t p th h c sinh m t cách toàn di n; k n ng ti p
c n i t ng ( h c sinh, ph huynh, các i t ng xã h i c n giao ti p); n ng l c c m
hoá, thuy t ph c, xây d ng uy tín; k n ng k ho ch hố cơng tác ch nhi m; k n ng t
ch c lãnh o m i ho t ng t p th ; k n ng ph i h p v i các l c l ng giáo d c h c
sinh.
5. Qu n lý ho t ng c a t ch nhi m trong tr ng THPT
Là ng i lãnh o qu n lý giáo d c, ng i Hi u tr ng có trách nhi m qu n lý
m i ho t ng c a nhà tr ng, qu n lý m i t ch c trong nhà tr ng, có trách nhi m và
th m quy n cao nh t v hành chính và chun mơn, ch u trách nhi m tr c nhà n c và
nhân dân, t ch c và qu n lý m i ho t ng c a nhà tr ng theo

ng l i giáo d c c a
ng. Ho t ng giáo d c c a nhà tr ng ch có k t qu cao khi Hi u tr ng bi t huy
ng s tham gia ng b , nh p nhàng n kh p c a các b ph n trong tr ng trong ó có
i ng giáo viên ch nhi m. S phát tri n c a nhà tr ng, ch t l ng giáo d c và ào
t o toàn di n c a nhà tr ng ph i k
n s óng góp áng k c a i ng giáo viên ch
nhi m .
i ng giáo viên ch nhi m là l c l ng nịng c t trong cơng tác giáo d c, tr c
ti p qu n lý toàn di n các l p h c sinh; báo cáo cho hi u tr ng nh ng thông tin c n
thi t v h c sinh, v t p th l p, v các ho t ng giáo d c theo nh k và t xu t, khai
thác và phát huy s c m nh t ng h p c a các l c l ng giáo d c trong và ngoài nhà
tr ng
th c hi n m c tiêu giáo d c c a nhà tr ng ph thông.
phát huy hi u qu
vai trò c a giáo viên ch nhi m, ng i hi u tr ng c n có ph ng pháp qu n lý, t ch c
12


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

t t ho t ng c a t ch nhi m. Ho t ng qu n lý c a Hi u tr ng bi u hi n m t s
n i dung sau:
5.1 Xác nh m c tiêu và l p k ho ch cho công tác ch nhi m
qu n lý tr c ti p m t l p h c nhà tr ng c ra nh ng giáo viên gi i, nhi t
tình
làm ch nhi m l p, thay m t Hi u tr ng qu n lý toàn di n m t l p h c, ch u
trách nhi m tr c nhà tr ng v ch t l ng giáo d c tồn di n h c sinh c a mình.
giúp cho ng i giáo viên ch nhi m có nh h ng úng n và hoàn thành t t

ch c n ng, nhi m v qu n lý h c sinh c a mình m i l p, ng i cán b qu n lý nhà
tr ng ph i
ra m c tiêu chung cho công tác giáo viên ch nhi m c a toàn tr ng.
ng viên toàn tr ng hoàn thành t t nhi m v n m h c.
Sau khi xác nh m c tiêu ng i Hi u tr ng ph i a ra các bi n pháp c i ti n
công tác giáo viên ch nhi m .
- T ch c trao i kinh nghi m v công tác ch nhi m.
- Qui nh cách th c, bi n pháp liên h th ng xuyên gi a Ban giám hi u v i giáo
viên ch nhi m (ch
h i h p, báo cáo,…
ra
c qui ch ho t ng cho t ch nhi m và t ng giáo viên ch nhi m.
Hi u tr ng h ng d n giáo viên ch nhi m xây d ng n i dung cơng tác ch nhi m, coi
tr ng hình th c, n i dung sinh ho t, ho t ng t qu n; xây d ng t p th l p, chi oàn
v ng m nh toàn di n…Nh ng n i dung thi ua th t c th , chi ti t cho t ng ho t ng,
cho t ng th i k , t ng n i dung thi ua.
- Xây d ng k ho ch chung c a nhà tr ng v các ho t ng ngo i khoá, lao
ng, v n ngh , th d c th thao… giáo viên ch nhi m ch
ng ra k ho ch ho t
ng c a l p mình.
- T o i u ki n cho giáo viên ch nhi m
c
c rèn luy n v chuyên môn
nghi p v . Nh ng yêu c u công vi c c a ng i qu n lý a ra ph i có tính th c t và cái
ích cu i cùng c a m i công vi c là ph i có tác d ng giáo d c cao.
5.2 B trí i ng giáo viên ch nhi m l p
M i n m h c Hi u tr ng tr ng THPT l i th c hi n vi c phân công nhi m v
cho phù h p v i c i m nhà tr ng và áp ng yêu m c tiêu giáo d c. Vi c phân công
giáo viên ch nhi m u n m c n:
- C n c vào qui mô nhà tr ng: s h c sinh, s l p, s giáo viên hi n có.

- Giáo viên
c phân cơng ch nhi m ph i có gi d y trên l p.
- Giáo viên
c phân công làm cơng tác ch nhi m là ng i có chuyên môn
v ng vàng, giàu kinh nghi m trong công tác giáo d c h c sinh.
- Giáo viên ch nhi m ph i có am hi u v h c sinh ng i dân t c thi u s , có
nh ng ph m ch t nh : nhi t tình, chu áo, t m , có tinh th n trách nhi m, th ng yêu,
ch m sóc h c sinh, bi t l ng nghe, công b ng…
5.3 ng viên và theo dõi công tác giáo viên ch nhi m l p
Trong ho t ng qu n lý c a Hi u tr ng, vi c phát ng các phong trào thi ua
trong nhà tr ng m t cách th ng xuyên, liên t c, sôi n i mang l i hi u qu cho công
tác giáo d c. Các d t thi ua c n xây d ng
c nh ng ch tiêu, tiêu chí cho c n m h c,
cho t ng k , cho t ng t thi ua phù h p v i i t ng h c sinh các kh i l p
t o
13


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

i u ki n thu n l i cho vi c ánh giá chính xác, cơng b ng. Sau m i t thi ua, ph i s
k t t ng k t ánh giá
c m t m nh, m t y u
có ph ng h ng ph n u, kh c
ph c. Ng i qu n lý c n c bi t chú tr ng vi c tuyên d ng, khen th ng i v i
nh ng t p th , cá nhân h c sinh có ti n b , t nhi u thành tích. Ph i nhìn nh n, ánh
giá cơng lao c a các giáo viên ch nhi m m t cách công b ng, khen chê k p th i. K p
th i ng viên, khuy n khích Giáo viên ch nhi m khi h

t
c k t qu t t trong
công tác. K p th i u n n n nh ng l ch l c, sai sót trong cơng tác giúp h v t qua
nh ng khó kh n g p ph i và t o các i u ki n c n thi t
giáo viên ch nhi m hoàn
thành nhi m v . Quan tâm, t o m i i u ki n v v t ch t, tinh th n cho các ho t ng
thu c công tác ch nhi m.
Trong ch
o, Hi u tr ng ph i bi t thu th p thơng tin nhanh, chính xác
x lý
k p th i. M t khác ph i nhanh nh y phát hi n nh ng ch m nh, ch y u c a t ng Giáo
viên ch nhi m trong công tác qu n lý l p k p th i u n n n, nh c nh , phát huy…làm
cho phong trào thi ua liên t c, sôi n i, hào h ng t
c m c tiêu giáo d c.
5.4. Ki m tra công tác ch nhi m l p c a giáo viên
nâng cao hi u qu c a công tác ch nhi m, k p th i n m b t thông tin, è ra
các bi n pháp qu nlý hi u qu , vi c ki m tra, ánh giá công tác ch nhi m c a Hi u
tr ng c n th c hi n liên t c. Hình th c ki m tra t xu t ho c nh k , cùng v i ki m
tra là ánh giá. Hi u tr ng ki m tra công tác giáo viên ch nhi m thông qua ho t ng
c a các l p, thông qua x p lo i thi ua hàng tu n, thông qua h s , báo cáo hàng tháng,
h c k …, c n l u ý vi c ki m tra ánh giá h c sinh c a giáo viên ch nhi m sao cho
m b o s th ng nh t chung trong toàn tr ng (tránh tr ng h p GVCNL quá d dãi
ho c quá kh t khe,…), h ng d n giáo viên ch nhi m ánh giá h nh ki m h c sinh sát
v i các tiêu chí chung.
Ch

ng II

Th c tr ng v công tác ch nhi m l p c a giáo viên và vi c qu n lý ho t
ng c a t ch nhi m các tr ng Trung h c ph thông t nh Lào Cai

1. Nh ng u i m
1.1. Giáo viên ch nhi m l p
Qua i u tra, tìm hi u m t s tr ng THPT trong t nh và t th c t c a tr ng
THPT Dân t c n i trú t nh Lào Cai chúng tôi nh n th y công tác ch nhi m l p c a giáo
viên có nhi u u i m, bi u hi n nh sau:
Giáo viên ch nhi m ã quan tâm tìm hi u h c sinh v m t ch t l ng h c t p,
rèn luy n b c h c THCS, tìm hi u hồn c nh gia ình, nhu c u, kh n ng, c i m
c a t ng h c sinh. T ó xây d ng k ho ch công tác giáo viên ch nhi m l p và a
vào s ch nhi m c a giáo viên ch nhi m l p. Có bi n pháp giáo d c h c sinh nh t là
h c sinh cá bi t.
Giáo viên ch nhi m th c hi n
các ch ng trình giáo d c nh : Th c hi n n n
n p các ti t h c, các ti t ngoài gi lên l p, t ch c các ho t ng c a h c sinh, các ti t
sinh ho t cu i tu n…th c hi n t t ch tr ng dân ch hố tr ng h c, cơng khai n i
14


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

dung ch ng trình giáo d c và ào t o, công khai vi c cho i m, ánh giá, công khai
k t qu thi ua, khen th ng, k lu t h c sinh; c bi t th c hi n t t các qui trình
ánh giá x p lo i v h nh ki m, v n hố c a h c sinh, tơn tr ng ý ki n c a chi oàn
l p, c a t p th l p. Giáo viên ch nhi m l p ã phát huy vai trò c a cán b oàn
trong vi c t ch c t qu n c a h c sinh, c bi t giúp các em t ch c các ho t ng
t p th ngoài gi , ho t ng nhân o… khen th ng, k lu t là bi n pháp
cs
d ng k p th i ã tác ng m nh m
n h c sinh, khích l s c g ng v n lên h c

sinh, hình thành các em ng c ph n u úng n, tin t ng vào kh n ng c a b n
thân. òng th i c ng k p th i tr n ch nh nh ng l ch l c trong th c hi n n i quy n n n p
c a nhà tr ng. Trong ánh giá x p lo i, khen th ng k lu t h c sinh luôn khách quan,
công b ng. Giáo viên ch nhi m ã ph i h p v i cha m h c sinh
qu n lý, giáo d c
h c sinh thông qua các bu i h p cha m h c sinh, b ng h th ng phi u thông tin (S liên
l c gi a nhà tr ng và gia ình h c sinh), liên l c, trao i tr c ti p khi c n nh m thơng
báo tình hình h c t p, rèn luy n c a m i h c sinh và tình hình chung c a l p cho cha m
h c sinh và nh n
c nh ng thông tin c n thi t c a h c sinh t gia ình.
1.2 Hi u tr ng qu n lý ho t ng c a giáo viên ch nhi m:
Hi u tr ng các tr ng trung h c ph thông trong t nh u nh n th c y
v v
trí, vai trị và t m quan tr ng c a công tác giáo viên ch nhi m. Các tr ng u chú ý
vai trò, t m quan tr ng c a công tác ch nhi m l p; khi phân công ch nhi m u c n c
vào kh n ng qu n lý, n ng l c chuyên môn c a giáo viên. M i tr ng u thành l p t
ch nhi m do Hi u tr ng tr c ti p qu n lý, xây d ng
c k ho ch, quy ch ho t ng
riêng, nh kì sinh ho t nh các t chuyên môn khác. M t s Hi u tr ng ã quan tâm
n công tác b i d ng n ng l c, b i d ng k n ng cho giáo viên ch nhi m, ã t
ch c ánh giá v ho t ng ch nhi m, t ch c H i th o v công tác ch nhi m nh m
m c ích th ng nh t các gi i pháp th c hi n hi u qu công tác ch nhi m c a giáo viên
trong tr ng h c
K t qu công tác ch nhi m l p c a giáo viên là m t trong nh ng tiêu chu n quan
tr ng
c dùng
ánh giá, x p lo i thi ua c a giáo viên trong n m h c và trong công
tác ki m tra, thanh tra c a các c p qu n lý giáo d c.
2. H n ch và nh ng v n
t ra trong công tác ch nhi m và qu n lý t

ch nhi m
M t s giáo viên ch nhi m thi u nhi t tình, tâm huy t v i công tác ch nhi m,
vi c qu n lý giáo d c h c sinh còn xem nh , các ho t ng qu n lý l p ch nhi m mang
tính hình th c, ít quan tâm n ch t l ng, hi u qu . M t s giáo viên ít bám sát l p,
khơng k p th i tìm hi u thơng tin, n m
c di n bi n tâm lý, tình c m, nguy n v ng
chính áng c a h c sinh, th m chí n m b t tình hình và t ch c các ho t ng ch nhi m
h i h t, không g n v i ho t ng ki m tra, ánh giá, khơng suy ngh tìm hi u nguyên
nhân c a nh ng t n t i h n ch , không úc r t
c nh ng kinh nghi m hay trong qn
trình th c h n cơng tác ch nhi m do ó l p ch nhi m c a nh ng giáo viên này tuy
th c hi n k ho ch c a nhà tr ng ày
nh ng khơng có chât l ng cao, h c sinh có
nhi u di n bi n a d ng không theo m c tiêu giáo d c c a nhà tr ng, n n n p l ng l o,
15


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

i ng cán s l p không phát huy
c tác d ng t qu n, không khích l , ng viên
c h c sinh v n lên trong h c t p và t d ng o c
M i quan h gi a giáo viên ch nhi m v i h c sinh trong l p cịn có nh ng
kho ng cách nh t nh, giáo viên ch nhi m ch a th c s g n g i, quan tâm n t t c
các h c sinh trong l p. M t s ít giáo viên ánh giá h c sinh ch a công b ng, vi c khen
th ng, k lu t v i h c sinh không k p th i, h n ch hi u qu giáo d c, th m chí m t s
giáo viên nh n th c không y , khơng hi u rõ vai trị, v trí và trách nhi m c a ng i
giáo viên ch nhi m nên có th vì k t qu thi ua c a t p th l p mà b qua l i c a h c

sinh, ho c có thái
b o v h c sinh, khó kh n trong vi c tiêp cthu ý ki n góp ý, trao
i c a ng nghi p... m t s giáo viên ch nhi m ch a th c s là “t m g ng sáng"
cho h c sinh noi theo, do ó hi u qu công tác ch nhi m không cao
Th c t cho th y, m t gi sinh ho t l p trong ph m vi m t tr ng h c thì có r t
nhi u giáo viên làm theo cách riêng c a mình vì khơng có s th ng nh t chung gi a giáo
viên các l p. Có giáo viên t ch c r t t t nh ng có giáo viên l i t ch c h i h t, qua loa
cho xong. M t h n ch c n nh c n n a là nh ng hình th c x ph t h c sinh các
tr ng THPT còn nhi u b t c p, thi u th ng nh t và ít tác d ng giáo d c, áp d ng
nh ng hình ph t quá kh t khe, x ph t n ng nh ng khuy t i m nh c a h c sinh.
Nh ng hình ph t ó không nh ng không em l i tác d ng tích c c, thúc y h c sinh
ti n b , nhi u khi còn ph n tác d ng giáo d c, t o nên n t ng không t t trong ý th c
h c sinh và ph huynh h c sinh.
S ph i k t h p gi a giáo viên ch nhi m v i các l c l ng giáo d c trong xã h i
ch a ch t ch , ch a hi u qu do ó cơng tác qu n lý giáo d c h c sinh cịn g p nhi u
khó kh n. S ph i h p gi a giáo viên b môn và giáo viên ch nhi m ch a th t hi u
qu , giáo viên b môn thông tin v h c sinh cho giáo viên ch nhi m ch m ho c giáo
viên ch nhi m ch m x lý thông tin t giáo viên b môn, có giáo viên ch nhi m n m
b t thơng tin m t chi u, ch y u t ph n h i c a h c sinh l p ch nhi m mà khơng chú
ý tìm hi u, n m thông tin t các l c l ng khác trong nhà tr ng do ó các bi n pháp
giáo d c không sâu s c, không t hi u qu mong mu n.
nhi u tr ng THPT, nhi u giáo viên ch nhi m khơng có s ph i k t h p t t
v i oàn tr ng, không n m b t
c c th k ho ch ho t ng c a ồn thanh niên do
ó c ng khơng th c hi n t t vai trị là c v n cho chi oàn l p h c sinh v
nh h ng
và ph ng pháp t ch c ho t ng c a chi oàn. M t s giáo viên ch nhi m coi ho t
ng oàn là c a oàn tr ng, do oàn tr ng t ch c và ch
o trong ó khơng có vai
trị c a ch nhi m ho c vai trò c a ch nhi m ch là h tr , giúp

oàn thanh niên.
Nhi u giáo viên ch nhi m không tham d m t l n nào sinh ho t nh kì c a chi ồn
l p ch nhi m, ch d m t l n duy nh t i h i oàn do oàn tr ng ch
o và t ch c
th c hi n. H n ch này u có các tr ng THPT và do ó khơng phát huy
cs c
m nh tiên phong trong ho t ng c a oàn viên thanh niên là h c sinh.
Do i u ki n c a t nh mi n núi, gia ình h c sinh xa tr ng,
ng xá i l i khó
kh n nên vi c ph i h p v i cha m h c sinh trong ho t ng giáo d c không t m c
tiêu mong mu n. Vi c n th m gia ình h c sinh c a giáo viên ch nhi m trong tr ng
THPT cịn h n ch , vì v y s ph i k t h p gi a giáo viên ch nhi m v i gia ình h c
16


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

sinh ch a th ng xuyên. Thông th ng giáo viên ch nhi m ch g p cha, m h c sinh
thông qua các k h p ph huynh u n m h c, cu i k m t và k t thúc n m h c, nh ng
khơng ph i gia ình nào c ng i h p y , có nh ng gia ình g n nh phó m c con
cho nhà tr ng. tr ng THPT Dân t c n i trú do gia ình h c sinh u các xã vùng
sâu, vùng xa c a t nh, cha m h c sinh ng i dân t c thi u s nhi u h n ch v giao ti p,
ngơn ng thì vi c ph i h p c a giáo viên v i gia ình h c sinh càng có nhi u khó kh n,
ph n l n cha m h c sinh khi g p các th y cô giáo ch nhi m khơng trao i gì v bi n
pháp giáo d c mà ch trông ch vào giáo viên ch nhi m.
M t s tr ng còn thi u giáo viên, ho c nhi u giáo viên tr ch a có kinh nghi m
trong cơng tác ch nhi m nên vi c l a ch n giáo viên làm ch nhi m l p g p khó kh n.
H u h t, giáo viên ch nhi m th c hi n nhi m v c a mình b ng nh ng kinh nghi m

v n có. Ai có nhi u kinh nghi m thì làm t t cịn giáo viên tr m i b c vào ngh thì cịn
lúng túng, tr n tr . i u ó s d n n m t b ng gi a các l p s chênh l ch. M t s giáo
viên có kinh nghiêm ch nhi m l p nh ng l i ph i d y nhi u gi , do ó không th phân
công ch nhi m ho c không dành nhi u th i gian và công s c cho cơng tác ch nhi m
l p.
các tr ng THPT, ngồi vi c h c t p, trau d i và chi m l nh tri th c cịn có các
ho t ng ngoài gi , vui ch i, gi i trí. Nh ng hi n nay vì nhi u lý do khách quan (kinh
phí, th i gian, cơng tác qu n lý h c sinh,…) nên vi c t ch c các ho t ng ngồi gi
lên l p khơng
c các nhà tr ng, giáo viên ch nhi m quan tâm t ch c th ng
xuyên.
Hi n nay nhi u tr ng THPT i u ki n làm vi c c a giáo
ch a
c m b o (c s v t ch t cịn thi u th n, kinh phí u t
gi còn nghèo nàn). M t s Ban giám hi u ch a coi tr ng úng m
ch nhi m, ch a bi t phát huy tác d ng ho c ch a quan tâm giúp
i ng giáo viên ch nhi m .

viên ch nhi m còn
cho ho t ng ngồi
c cơng tác giáo viên
, ng viên k p th i

Nguyên nhân có nh ng h n ch trong cơng tác ch nhi m là do:
Ch
chính sách i v i giáo viên ch nhi m ch a h p lý so v i nhi m v h
m nh n, c bi t tr ng ph thông dân t c n i trú, m t lo i hình tr ng chuyên
bi t, giáo viên ch nhi m còn ph i qu n lý, giáo d c h c sinh, t ch c cu c s ng n i
trú cho h c sinh nh ng ch
c a giáo viên ch nhi m c ng ch nh m t giáo viên

ch nhi m m t tr ng THPT khác. Hi u tr ng m t s tr ng THPT ch a t o i u
ki n, môi tr ng t t cho giáo viên ch nhi m ho t ng hi u qu . Do ó d n t i tình
tr ng nhi u giáo viên không mu n làm công tác ch nhi m vì quy n l i khơng h n gì
giáo viên khác mà trách nhi m l i n ng n , hao t n s c l c, tinh th n, th i gian nhi u
h n. Do ó nhi u giáo viên ch nhi m mu n xin thôi
u t vào gi ng d y, nâng
cao n ng l c chuyên môn ph n u tr thành giáo viên gi i.
M t s giáo viên m i ra tr ng ch a
c ào t o bài b n, ch a
c chu n b t t
v tâm lý, v ki n th c, k n ng làm công tác giáo viên ch nhi m, nên trong công tác
17


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

th c t
tr ng THPT nhi u th y, cơ cịn b ng , lúng túng trong t ch c các ho t
ng ch nhi m. M t khác, do xu th chung c a xã h i nhi u th y, cô, h c sinh, cha
m h c sinh ch quan tâm n d y h c v n hố, ít chú ý t i vi c giáo d c toàn di n.
Trong i u ki n hi n i, xã h i ngày càng ph c t p, quan h xã h i càng phong phú,
h c sinh ti p c n thông tin b ng nhi u ngu n khác nhau, r t d b lơi kéo, kích ng, d
b nhi m t t ng bàng quan, thói quen h ng th , l i lao ng; nhi u t n n xã h i tác
ng, xâm nh p vào nhà tr ng nh : v n hoá ph m i tru , ma tuý, c b c, chia bè
phái gây g ánh nhau, nghi n trò ch i i n t ,… M t s giáo viên không mu n làm
công tác ch nhi m m t ph n do ng i i u, giáo d c h c sinh “cá bi t’’. Nh ng h c sinh
này th ng xuyên qu y phá, vi ph m n i qui, qui ch c a tr ng, c a l p gây nh h ng
t i phong trào thi ua c a l p. Vi c giáo d c các em th ng g p nhi u khó kh n và khơng

t hi u qu nh mong mu n. i u ó t o ra tâm lý chán n n, làm gi m ng n l a nhi t tình,
yêu ngh , m n tr trong lòng ng i giáo viên.
M t s cha m còn bao che nh ng sai l m khuy t i m c a con em mình, th ng
không mu n ho c không c ng tác v i nhà tr ng và giáo viên ch nhi m
có các
hình th c giáo d c k p th i, vì khơng mu n con mình b ph t hay b x lý k lu t. M t
b ph n cha m h c sinh khác l i coi vi c giáo d c h c sinh là công vi c c a nhà tr ng,
c a giáo viên, nên phó m c, khơng quan tâm n s ti n b con cái, m t s b c cha m
h c sinh l i quan tâm không úng cách, s n sàng áp ng m i yêu c u c a con cái mà
không c n biêt yêu c u ó có chính áng hay khơng. Th c t này ã làm cho công tác
giáo d c h c sinh, nh t là công tác ch nhi m c a các nhà tr ng g p khó kh n h n.
Các c p qu n lý giáo d c t S GD& T n các nhà tr ng ít t ch c h i th o
trao i bi n pháp ho t ng hi u qu , rút kinh nghi m, sinh ho t chuyên v công tác
ch nhi m, ch a có các h i thi giáo viên ch nhi m gi i.Vi c ng viên khen th ng
c a S GD& T và các tr ng cho giáo viên ch nhi m cịn ít ho c ch a k p th i.
Nh ng nguyên nhân trên d n n nh ng h n ch trong công tác t ch c các ho t
ng c a giáo viên ch nhi m các tr ng THPT.
kh c ph c
c tình tr ng này
bên c nh s n l c, c g ng c a i ng giáo viên ch nhi m c n có s ph i h p, giúp
t các l c l ng giáo d c trong và ngoài nhà tr ng.
Ch

ng 3

i m i qu n lý t ch nhi m
trong tr

ng Trung h c ph thông dân t c n i trú t nh giai o n hi n nay

1. Nh n th c c a Hi u tr

ng tr

ng THPT v công tác ch nhi m.

Th c t cho th y th y r ng vi c qu n lý tr ng THPT là m t ho t ng có nhi u
khó kh n và ph c t p. Công tác ch nhi m l p tr ng THPT c ng mang tính a d ng
ịi h i giáo viên ph i có ki n th c, k n ng, ngh thu t qu n lý h c sinh, ph i khái quát
nh ng c ng r t c th trong các bi n pháp giáo d c. B n ch t c a ho t ng ch nhi m
là ho t ng t ch c giáo d c con ng i. S phát tri n c a t p th l p ch nhi m ng i
giáo viên xu t hi n v i vai trị, v trí khác nhau: là nhà t ch c, là ng i ch huy, là
18


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

ng i c v n, có lúc l i hòa nh p v i t p th l p v i t cách là m t thành viên nh ng b t
kì lúc nào ng i giáo viên ch nhi m c ng là ng i nh h ng, là th n t ng c a h c
sinh. Do ó Hi u tr ng ph i giúp
giáo viên, h ng d n th ng nh t ph ng pháp
công tác ch nhi m c a h t o i u ki n c n thi t
nâng cao nghi p v và ngh thu t
s ph m. Vì v y, Hiêu trr ng c n có quan i m nh n th c úng n, bi t nhìn xa trơng
r ng, có k ho ch làm vi c c th , khoa h c, có bi n pháp t ch c và qu n lý ch
o
khoa h c
t k t qu t i u. Ho t ng c a GVCNL s

t
c hi u qu cao v i
i u ki n h ph i
c quan tâm giúp
nhi t tình c a Ban giám hi u nhà tr ng nh t
là c a Hi u tr ng
Ng i cán b qu n lý tr ng h c ph i nâng cao nh n th c và hi u bi t c a chính
mình v cơng tác ch nhi m tr ng THPT, thông qua vi c nghiên c u tài li u, g n g i,
quan tâm n m i công vi c c a i ng giáo viên ch nhi m, b i có nh n th c úng
n và hi u sâu s c thì m i qu n lý t t công tác này. Ng i qu n lý nhà tr ng c ng
ph i làm cho giáo viên có nhân th c úng n v công tác ch nhi m l p thông qua các
ho t ng nh : T ch c t t H i ngh công ch c hàng n m, giao ch tiêu ph n u cho
t ng l p và th c hi n ký cam k t gi a giáo viên ch nhi m v i Hi u tr ng v t ng
m t ph n u c th nh : ch tiêu v m t o c, h c t p, ch tiêu v m t phát hi n
b i d ng h c sinh gi i, kèm c p giúp
h c sinh y u kém,…
t ó giáo viên có
nh ng nh h ng và nh n th c rõ v công tác ch nhi m. Thông qua sinh ho t t ch
nhi m tri n klhai, quán tri t cho giáo viên ch nhi m ph i n m
c m c tiêu c p h c,
ch ng trình gi ng d y các môn h c, k ho ch n m h c c a nhà tr ng, các v n b n
h ng d n liên quan n giáo d c và d y h c, ch
chính sách i v i con th ng
binh, li t s , quy ch khen th ng h c sinh, quy n h n, trách nhi m, ngh a v c a giáo
viên ch nhi m, qu n lý n i trú, xây d ng t p th t qu n ...
t ó giáo viên th y rõ
c vai trị, v trí và trách nhi m c a mình.
T ch c t t các cu c h i th o v công tác ch nhi m, công tác giáo d c h c sinh
n i trú, t qu n h c t p, giáo d c o c ...
giáo viên có i u ki n trao i, h c t p

kinh nghi m l n nhau trong công tác gi ng d y, giáo d c h c sinh.
Mu n th c hi n t t ch c n ng, vai trò lãnh o qu n lý, vai trò c a t tr ng t ch
nhi m, tr c h t ng i Hi u tr ng ph i luôn không ng ng t h c, t nghiên c u
i
m i,
tìm ra nh ng bi n pháp qu n lý ch
o ho t ng c a t ch nhi m hi u qu
h ng t i t
c m c tiêu giáo d c mong mu n.
T th c t ho t ng c a các tr ng THPT trong t nh và tr ng THPT Dân t c n i
trú t nh Lào Cai, i m i ho t ng c a t ch nhi m theo h ng kh c ph c h n ch c a
giáo viên ch nhi m, kh c ph c h n ch c a công tác qu n lý ho t ng t ch nhi m,
nâng cao vai trò hi u qu ho t ng c a t ch nhi m trong nhà tr ng v i nh ng n i
dung sau:
- Nâng cao nh n th c v vai trị, v trí, t m quan tr ng c a công tác giáo viên ch
nhi m l p.
- Lãnh o qu n lý công tác ch nhi m nhà tr ng ch t ch h n, c th h n n a.
19


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

- T ng c ng b i d ng i ng giáo viên ch nhi m v n ng l c làm công tác
ch nhi m.
- T o i u ki n và ng viên k p th i i ng giáo viên ch nhi m.
H ng t i m c tiêu nâng cao ch t l ng giáo d c toàn di n trong nhà tr ng ph
thơng góp ph n ào t o con ng i m i xã h i ch ngh a, áp ng yêu c u c a s nghi p
công nghi p hóa, hi n i hóa t n c.

2. Các bi n pháp qu n lý ch o t ch nhi m c a Hi u tr ng
2.1. L p k ho ch công tác c a giáo viên ch nhi m l p
2.1.1. Xác nh các c n c xây d ng k ho ch.
- M c tiêu và nhi m v , k ho ch n m h c c a nhà tr ng.
- c i m tình hình c a l p, c a các h c sinh trong l p và gia ình c a các em.
Các m c tiêu ph n u c a t p th , chú ý các v n c n ph i gi i quy t là: o c, v n
hoá, lao ng, v n th , xây d ng t p th , các ho t ng sinh ho t t p th ... K ho ch
giúp
h c sinh có v n
v h c t p, o c và có th nêu các m c ph n u theo
t ng th i gian.
- S ph i h p gi a các l c l ng giáo d c trong và ngoài nhà tr ng ng n ch n
nh ng tác ng tiêu c c t bên ngoài nh h ng t i h c sinh.
- K ho ch cơng tác c a ồn thanh niên c ng s n H Chí Minh
2.1.2. L p k ho ch ch nhi m
L p k ho ch ch nhi m là xây d ng m c tiêu, nhi m v , n i dung giáo d c i
v i t p th l p mà mình
c phân cơng ch nhi m. K ho ch ch nhi m là ch ng
trình ho t ng th c hi n vào t ng giai o n c th . Do ó Hi u tr ng c n ph i giúp
giáo viên ch nhi m n m v ng k ho ch công tác c a nhà tr ng c n m, t ng h c k ,
t ng tháng, c bi t là nh ng nh h ng v các m t giáo d c, nh ng ch
trong n m
h c làm c n c và c s cho vi c xây d ng k ho ch ch nhi m c a giáo viên.
nh h ng cho giáo viên ch nhi m xây d ng k ho ch nh sau:
a. Giáo viên ch nhi m l p k ho ch ch nhi m theo m u
c s d ng th ng
nh t trong nhà tr ng. Yêu c u giáo viên ch nhi m th c hi n i u tra c b n v h c
sinh (dân t c, quê qu n, hoàn c nh gia ình, truy n th ng, phong t c..) c a l p ngay
tu n h c u tiên c a n m h c m i. Ch
o công tác bàn giao l p ch nhi m gi a giáo

viên c và giáo viên m i ( khi có s thay i).
b. N m b t q trình h c t p, tu d ng o c các n m tr c
có k ho ch
giáo d c h c sinh. N m v ng tâm lý l a tu i h c sinh THPT. Qua ó giáo viên ch
nhi m có th n m rõ
c tình hình h c sinh c a l p mình ph trách
làm c n c xây
d ng k ho ch công tác ch nhi m m t cách c th và xác nh m c tiêu ph n u c a l p
mình cho phù h p. Trên c s ó có nh ng ch tr ng và bi n pháp tri n khai các m t giáo
d c, l a ch n xây d ng i ng cán b l p nh l p tr ng, l p phó, t tr ng, t phó, c
, cán s b mơn…
ngiên c u a ra k ho ch ng n, phù h p, kh thi, giáo viên ch nhi m ph i
l p b ng i u tra c b n h c sinh, l p bang dánh sách cán b l p, l p danh sách ban i di n
20


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

cha m h c sinh, l p b ng theo dõi h c sinh n ng khi u, h c sinh có hồn c nh c bi t, h c
sinh cá bi t..
B n k ho ch tr c h t c n nêu c i m tình hình c a l p, nêu rõ m t thu n l i, khó
kh n v h c sinh, cha m h c sinh, các i u ki n v t ch t c a l p... trên c s ó xây
d ungj các m c tiêu ph n u c a l p v các m t giáo d c o c, v n hóa, giáo d c
NGLL, n i trú và các ho t ng khác. Ph n ti p theo là các bi n pháp th c hi n c th c a
t ng m t nh m t
c m c tiêu ã xây d ng.
c. Ch
o giáo viên ch nhi m xây d ng k ho ch công tác GVCNL theo tháng,

tu n. Xây d ng k ho ch ch nhi m ph i bám sát v i k ho ch ho t ng trong tháng
c a nhà tr ng và yêu c u GVCNL th ng xuyên quan sát s phát tri n c a h c sinh, s
chuyên c n c a h c sinh
hàng tháng báo cáo v i lãnh o tr ng,
ra ph ng
h ng c th cho tháng sau.
Tháng

N i dung công vi c c n làm

8

- Nghiên c u ch th n m h c
- Nghiên c u k ho ch nhi m v n m h c c a nhà tr ng
- D các l p b i d ng nghi p v ch nhi m
- i u tra c b n h c sinh
- Xây d ng n n n p h c t p.
- Hoàn thành s g i tên ghi i m, s y u lý l ch h c sinh
- Hoàn thành k ho ch ch nhi m
- i h i l p b u ban cán s
- H p h i ngh cha m h c sinh l n I (Báo cáo tình hình l p, b u Ban
i di n cha m h c sinh, lên k ho ch ph i h p gi a nhà tr ng và
gia ình)
- Xây d ng k ho ch th m h i m t s gia ình h c sinh có hồn
c nh c bi t
- Duy trì n n n p k c ng
- Tham gia h i gi ng
- K ho ch ngày h i kh e Phù ng
- Phát ng thi ua chào m ng ngày nhà giáo Vi t Nam 20 – 11
- Thành l p i v n ngh , t ch c làm báo t ng 20-11

- H i gi ng c p tr ng
- ánh giá x p lo i h c sinh gi a kì I
- Chu n b cho h c sinh tham gia thi h c sinh gi i
- H i th o v công tác ch nhi m – chu n b n i dung tham gia
- Phát động phong trào thi ®ua chµo mõng thành l p quân i nhân
dân Vi t Nam v ngy quốc phòng toàn dân 22 - 12
- Thăm gia đình th ơng binh, liệt sỹ, bà mẹ VN anh hùng
- Kế hoạch ôn tập kiểm tra häc kú 1.

9

10

11

12

21


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

Tháng

N i dung công vi c c n lm

1

- Làm điểm kỳ 1, phân loại đánh giá đạo đức học sinh.
- H p ph huynh, báo cáo kết quả các mặt giáo dục và học tập của
lớp.
- Kế hoạch cho học sinh nghỉ tết nguyên đán.
- Nghỉ tết nguyên đán.
- Duy trì nề nếp.
- Kế hoạch lao động trồng cây.
- Tổ chức kỷ niệm ngày Quốc tế phụ nữ 8-3
- T ch c phong trào thi ®ua chµo mõng ngµy thµnh lËp ®oµn 26-3
- KiĨm tra chất l ợng giữa kỳ 2.
- L p 12 lm h s thi H, C
- Kế hoạch ôn tập học kỳ 2.
- Chuẩn bị hồ sơ cho học sinh lớp 12 thi tốt nghiệp.
- Phát động thi đua chào mừng ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh
- Phân loại, đánh giá đạo đức học sinh.
- Tổng hợp cuối năm, hoàn chỉnh học bạ, sổ điểm...
- Tổng kết lớp, tổng kết năm học.
- Coi thi tốt nghiệp.
- Kế hoạch nghỉ hè.

2

3

4
5

d. Ph n theo dõi cá nhân h c sinh
Theo dõi, nh n xét v h c l c, h nh ki m và nh ng i u c n trao i v i ph
huynh. T vi c làm này, giáo viên có i u ki n

i u ch nh bi n pháp giáo d c và làm
t li u ánh giá x p lo i và ghi h c b .
- Th ng kê báo cáo k t qu h c sinh hàng tháng, cu i kì và cu i n m
xây d ng t t b n k ho ch, Hi u tr ng c n giúp giáo viên ch nhi m nghiên
c u, n m v ng Quy ch ánh giá, x p lo i h c sinh trung h c c s và h c sinh trung
h c ph thông (Ban hành kèm theo Quy t nh s 40/2006/Q -BGD T ngày
05/10/2006 c a B tr ng B giáo d c và ào t o). Ch
o s ph i h p gi a giáo viên
ch nhi m ph i h p v i Ban th ng v
oàn tr ng xây d ng k ho ch ho t ng c a
t ng tu n, tháng và theo ch i m.
xu t các bi n pháp và phân công th c hi n k
ho ch. ng th i th ng nh t v h s trong công tác giáo viên ch nhi m , l ch h p t
giáo viên ch nhi m và các ch
báo cáo.
Sau khi xây d ng k ho ch , yêu c u giáo viên ch nhi m trình t ch nhi m xem
xét, óng góp ý ki n và trình Hi u tr ng duy t a vào th c hi n.
Hi u tr ng duy t k ho ch ch nhi m vào tháng 9, có ý ki n b sung cho t ng
ph n. Trong quá trình t ch c ho t ng, Hi u tr ng c n ki m tra xem th c hi n nh
th nào? Có gì khơng phù h p
rút kinh nghi m, góp ý, b sung thêm cho b n k
ho ch c a giáo viên
c hồn thi n, phù h p vói tình hình c a l p ó. Hi u tr ng
22


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

duy t k ho ch nh m n m
c k ho ch ho t ng c a m i l p, ng th i c ng theo
dõi xem l p có th c hi n k ho ch không? Ho c th c hi n
c bao nhiêu ph n c a k
ho ch b sung, nh c nh giáo viên th c hi n.
Th c t cho th y r ng làm vi c theo k ho ch là làm úng theo d
nh, úng th i
gian khơng ch ng chéo, khơng b sót cơng vi c nh v y công vi c m i t hi u qu cao.
Mu n giáo viên làm t t công tác ch nhi m tr c h t ph i xây d ng k ho ch ch nhi m
t t.
2.2 Qu n lý i ng giáo viên ch nhi m l p
2.2.1. L a ch n, b trí, phân cơng giáo viên ch nhi m l p phù h p v i nhi m v
n m h c.
Do v trí, vai trị, t m quan tr ng c a cơng tác ch nhi m trong vi c qu n lí và
giáo d c h c sinh THPT nên vi c l a ch n và phân công giáo viên ch nhi m ph i
c
quan tâm c bi t. Khi phân cơng giáo viên ch nhi m c n tính n các y u t sau:
- N ng l c trình
c a giáo viên.
- N ng l c hi u bi t h c sinh v tâm lý l a tu i.
- N ng l c giao ti p v i h c sinh và cha m h c sinh.
- N ng l c t ch c các ho t ng t p th c a h c sinh
- N ng l c phán oán, c m hoá, thuy t ph c h c sinh theo t ng cá tính h c sinh.
- i u ki n, hoàn c nh c a t ng giáo viên.
- Yêu c u m b o ch t l ng ào t o và l i ích c a h c sinh.
- m b o tính k th a, khoa h c, phù h p v i c i m, tình hình c a nhà tr ng
và ch ng trình d y h c ang
c áp d ng
- L a ch n cách phân công hay ph i h p các cách phân công giáo viên ch nhi m
phù h p v i i u ki n t ng n m h c có th phân công bám theo l p ho c chuyên sâu,

phân công u tiên, i chéo ho c phân công ng u nhiên...
V l a ch n và phân công giáo viên ch nhi m có th ch n giáo viên ch nhi m
u c p ng th i c ng là cho c c p h c t c là ch nhi m m t l p liên t c c 3 n m h c
tr ng THPT. Khi ch n và c nh v y s có thu n l i cho giáo viên, h c sinh c ng
nh nhà tr ng trong vi c giáo d c, qu n lí h c sinh. Qua ó giúp cho giáo viên ch
nhi m n m v ng h c sinh v m i m t, theo dõi s hình thành và phát tri n nhân cách
c a t ng h c sinh c ng nh s phát tri n c a t p th h c sinh. Tình c m th y trị ngày
càng g n bó m t thi t là i u ki n c n thi t xây d ng t p th l p và giáo d c t i t ng
h c sinh. Theo dõi và ánh giá các k t qu
t
c khi áp d ng các ph ng pháp giáo
d c. Vi c ch n và phân công giáo viên ch nhi m theo cách này ịi h i ph i có s th ng
nh t, ng b gi a phân công ch nhi m v i phân công gi ng d y trong n m h c.
Tuy nhiên ph ng án này có nh c i m là n u giáo viên ch nhi m có h n ch
v n ng l c qu n lí và ph ng pháp cơng tác s nh h ng t i s phát tri n c a t p th
l p và h c sinh. i v i nh ng giáo viên ch nhi m l p thi u sáng t o trong công tác s
gây nên hi n t ng n i u trong giáo d c. Vi c ánh giá x p lo i h c sinh có kh
n ng thi u chính xác n u giáo viên ch nhi m có nh ng nh ki n không t t v h c sinh.
Phân công giáo viên ch nhi m chuyên theo kh i l p, cách phân cơng này có
thu n l i là h c sinh
c ti p thu giáo d c t nhi u ph ng pháp khác nhau. Chính s
23


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

chun mơn hố này s giúp ng i giáo viên ch nhi m l p tích lu
c nhi u kinh

nghi m v công tác ch nhi m l p qua nhi u i t ng h c sinh khác nhau. Tuy nhiên
ph ng án này có h n ch là: m i quan h gi a giáo viên ch nhi m v i h c sinh thi u
g n bó ch t ch , vi c theo dõi và phát tri n nhân cách h c sinh không
c liên t c ...
Tr ng h p c n ph i phân công m t giáo viên khác làm ch nhi m t m th i thay
th cho giáo viên ch nhi m thì c n l a ch n trong s các giáo viên b môn d y l p ó
làm thay.
Hi u tr ng c n rà soát l i i ng giáo viên ch nhi m c a nhà tr ng hàng n m
có th cân nh c, xem xét, l a ch n phân công giáo viên ch nhi m cho n m h c m i. Vi c
l a ch n, phân công giáo viên ch nhi m cho n m h c m i hoàn thành vào u n m h c.
C n n nh phân công giáo viên ch nhi m cho các l p 10 m i tuy n
t o i u ki n
n m v ng h c sinh, n nh t ch c l p và có k ho ch cho công tác ch nhi m.
Mu n l a ch n và phân công giáo viên ch nhi m có ch t l ng và áp ng
c
yêu c u, hi u tr ng c n ph i tranh th ý ki n óng góp xây d ng c a các t ch c oàn
th trong nhà tr ng nh : t chun mơn, ồn tr ng và các giáo viên ch nhi m có
kinh nghi m trong cơng tác qu n lí và giáo d c h c sinh. Vi c l a ch n giáo viên ch
nhi m là công vi c r t quan tr ng trong vi c tri n khai th c hi n k ho ch n m h c. Do
ó ng i Hi u tr ng c n ph i quan tâm và ch o sát sao xây d ng i ng này, ch
khi nào xây d ng i ng giáo viên
m nh và có ch t l ng thì các ho t ng giáo d c
c a nhà tr ng m i em l i hi u qu cao nh t.
Vì m i cách phân cơng u có nh ng u i m và h n ch nh t nh, ng i hi u
tr ng v n d ng sao cho linh ho t, phù h p v i tình hình c i m c a nhà tr ng m i
t hi u qu t t. ng th i ph i xây d ng c ch ph i h p gi a cơng tác ch nhi m v i
cơng tác ồn. Xây d ng và th ng nh t k ho ch ho t ng giáo d c c a l p theo t ng
tu n, tháng, h c k . Xây d ng
c n n n p h c t p, ho t ng n i trú, t ch c các
phong trào nh : Ho t ng v n hoá v n ngh , th d c th thao, vui ch i gi i trí…

2.2.2. T ch c t ch nhi m
Các nhà tr ng u ph i xây d ng t ch nhi m do Hi u tr ng làm t tr ng
ho t ng úng quy nh và th ng xun. Khơng nên
tình tr ng tr ng thì Hi u
phó, tr ng thì c m t giáo viên không làm công tác ch nhi m làm t tr ng. T ch
nhi m nên sinh ho t theo nh k 1 l n/tháng vào tu n cu i c a tháng và giao ban
1l n/tu n vào tr c gi sinh ho t l p. Qua các bu i sinh ho t t ch nhi m, các giáo
viên ch nhi m s trao i tình hình c th c a l p mình, th ng nh t bi n pháp giáo d c,
trao i kinh nghi m trong công tác ch nhi m và ph i h p v i nhau trong các ho t
ng giáo d c chung c a nhà tr ng, và thông quan sinh ho t t , ng i Hi u tr ng
thu n l i trong vi c tri n khai các ho t ng c a t ch nhi m theo m c tiêu k ho ch.
T ch nhi m là m t t ch c vô cùng c n thi t và c n
c quan tâm xây d ng
trong nhà tr ng ph thông. Khi thành l p, c n xây d ng quy ch ho t ng, l ch ho t
ng theo t ng tu n và t ng tháng trao i, rút kinh nghi m, góp ý, ánh giá công tác
ch nhi m trong tu n và trong tháng.
2.2.3. B i d ng chuyên môn nghi p v cho giáo viên ch nhi m l p
24


SKKN 2010 - 2011

Nguy n Th D ng - THPT DTNT t nh Lào Cai

Nhi m v c a giáo viên ch nhi m òi h i nhi u k n ng s ph m nh : k n ng
giao ti p ng x v i h c sinh; k n ng tìm hi u h c sinh; k n ng giáo d c thuy t ph c
h c sinh; k n ng giáo d c h c sinh cá bi t;...
Nhi u giáo viên ch nhi m, nh t là các giáo viên m i ra tr ng, còn ch a có
c
các k n ng thành th o trong cơng tác ch nhi m. Vì v y, hi u qu ho t ng c a giáo

viên ch nhi m còn b h n ch . Vi c b i d ng chuyên môn nghi p v và các k n ng
làm ch nhi m l p cho giáo viên là vi c làm c n thi t. Do ó, ng i Hi u tr ng c n l p
k ho ch b i d ng ngay t
u n m h c, trong ó có k ho ch ng n h n, k ho ch dài
h n.
N i dung b i d ng giáo viên ch nhi m :
- B i d ng ph m ch t ngh nghi p, t t ng chính tr cho i ng giáo viên ch
nhi m.
- B i d ng các k n ng ho t ng t p th , k n ng xây d ng t p th t qu n, k
n ng phát hi n và phát huy ti m n ng tích c c c a h c sinh...
- B i d ng c p nh t ki n th c ph thông, khoa h c k thu t, nh ng ki n th c v
chuyên môn nghi p v nh nh ng v n
m i v giáo d c
c i u ch nh trong
ch ng trình giáo d c, b sung nh ng ki n th c mang tính c p nh t...
- B i d ng k n ng khai thác n i dung các môn h c m t cách tri t nh m giáo
d c h c sinh t hi u qu v nh ng chu n m c o c c a xã h i, cách ng x , giao
ti p trong cu c s ng thông qua các môn h c nh v n h c, giáo d c cơng dân.... Giáo d c
tính nhân v n, dân t c, tinh th n b o v T qu c... thông qua các bài h c l ch s , v n
h c... Giáo d c ý th c b o v môi tr ng, bi t yêu quí, b o v thiên nhiên qua các bài
h c.
- B i d ng nh ng tri th c c b n v tâm lí h c, giáo d c h c, và các k n ng s
ph m nh k n ng ti p c n i t ng h c sinh, k n ng nghiên c u tâm lí l a tu i, k
n ng ánh giá, k n ng l p k ho ch công tác giáo viên ch nhi m và kh n ng nh y
c m s ph m có th d oán úng, chính xác s phát tri n nhân cách c a h c sinh.
tr ng THPT Dân t c n i trú, h c sinh u là con em các dân t c thi u s , n i
trú trong tr ng. Ng i Hi u tr ng c n t ch c b i d ng cho giáo viên nh ng ki n
th c v tâm lí h c dân t c, phong t c t p quán, nh ng k n ng g i m trong giao ti p v i
h c sinh... giúp giáo viên ng x k p th i v i m i i t ng h c sinh, bi t t p h p và
xây d ng kh i oàn k t các dân t c thơng qua l p mình ch nhi m.

- nh h ng và giúp cho giáo viên ch nhi m t ch c các bu i sinh ho t l p,
sinh ho t ồn có n i dung phong phú, hình th c h p d n, ln thay i các hình th c
sinh ho t thu hút h c sinh tham gia, qua ó giáo d c các em...
áp ng
c nh ng
yêu c u giáo d c o c, hình thành nhân cách h c sinh qua lo i hình ho t ng này c n
ph i i m i hình th c và n i dung c a ti t sinh ho t l p sao cho phù h p v i k ho ch
giáo d c c a nhà tr ng c ng nh c a giáo viên ch nhi m. Có th t ch c các ti t sinh
ho t l p theo các n i dung nh sau:
+ Ki m i m, ánh giá, nh n xét ho t ng c a l p trong tu n (do cán b l p th c
hi n)
25