SKKN Một vài kinh nghiệm góp phần nâng cao chất lượng dạy tập làm văn trả bài viết 4, 5

Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
PHềNG GIO DC & O TO TP. PLEIKU
TấN TI:
MT VI KINH NGHIM GểP PHN NNG CAO
CHT LNG DY TP LM VN
TR BI VIT LP 4 - 5
DNG TH M LNG
Trng TH: TRN I NGHA - PLEIKU

1
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
NM HC 2008 2009
MT VI BIN PHP NNG CAO CHT LNG
DY TP LM VN TR BI VIT LP 4 5
A.T VN :
Ting Vit l mt trong s cỏc ngụn ng ht sc phong phỳ, a dng v
cú sc biu cm. T ng Ting Vit tinh t v giu hỡnh nh do ú nu bit
cỏch s dng t ng trong vit vn s giỳp ta truyn t n ngi c nhng
ni dung thụng tin mt cỏch cú hiu qu nht. Chớnh vỡ vy vic rốn k nng
s dng Ting Vit i vi mi chỳng ta l rt cn thit v cú ý ngha thc
tin cao.
Trong chng trỡnh tiu hc,Ting Vit l mụn hc cụng c, vi nhim
v cung cp cho hc sinh nhng kin thc c bn v ting m , rốn cho cỏc
em s dng Ting Vit trong nghe, núi, c, vit. Tp lm vn l mt phõn
mụn ca mụn Ting Vit, thụng qua phõn mụn tp lm vn, hc sinh c rốn
luyn v kh nng dựng t, t cõu chớnh xỏc, c ỏo t ú cỏc em cú th
vit c bi vn hay, giu tớnh ngh thut. Nu hc sinh c rốn luyn k
nng vit vn thỡ cỏc em s d dng nhn thy cỏi hay cỏi p cha ng
trong cỏc yu t ngụn ng. T ú cỏc em s bit cỏch dựng t t cõu, chn ý
sao cho ỳng v hay miờu t hỡnh nh, s vt mt cỏch sinh ng, ang
ny n, ang sinh sụi v phỏt trin.

i vi tit tp lm vn ( tr bi vit ) cho hc sinh lp 4 - 5, khụng
ch l khõu Tng kt ỏnh giỏ sn phm m cũn giỳp hc sinh t phỏt hin
2
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
nhng khim khuyt trong bi lm ca mỡnh, ca bn, bit sa cha cỏc li
sai v rỳt kinh nghim cho bi tp lm vn sau. Nu tit tr bi tp lm vn
tt, phỏt huy ti a tớnh tớch cc ca hc sinh thỡ hiu qu s rt cao; ngc
li, nu tr bi qua loa, chung chung thỡ hc sinh ch chỳ ý n mc tiờu l
nhn bi, xem im m thụi. Chớnh vỡ vy giỏo viờn cn giỳp hc sinh bit t
sa li v chớnh t, dựng t, t cõu ln sau cỏc em vit vn mch lc,
giu hỡnh nh, cú cm xỳc chõn tht.
Phỏt huy tớnh tớch cc, ch ng ca hc sinh trong quỏ trỡnh ging dy
tp lm vn ( tr bi vit ) lp 4 - 5 l mt phng phỏp ó c t ra t
lõu trong sỏch giỏo viờn v sỏch hc sinh. Cỏc giỏo viờn lp 4 - 5 cng ó
c hng dn v phng phỏp dy hc tp lm vn qua nhiu chuyờn
hng nm mt cỏch c th nhm nõng cao cht lng dy hc. Mi giỏo viờn
chỳng ta ó cú nhng c gng nht nh th hin phng phỏp dy hc tớch
cc trong gi tr bi tp lm vn. Qua ging dy nhiu nm, giỏo viờn ó tỡm
tũi ỳc rỳt ra mt s kinh nghim ging dy tt úng gúp cho phong tro
chung.
Tuy nhiờn trong thc t ging dy chỳng ta cng cha t c nh kt
qu mong mun. Biu hin c th nht hin nay l hc sinh lp 4 - 5 cha cú
ý thc hc tp tt b mụn ny. Cha thy rừ nhu cu phi nm vng cỏch
trỡnh by bi vit ỳng vi th loi trong bi ó quy nh. Mt s hc sinh
cũn li trong hc tp, cha nng ng sỏng to, luụn tip thu mt cỏch th
ng nh nh bi hc trc cụ núi gỡ, nh gỡ ghi cỏi y theo kiu lit kờ s
vic. Bi lm ca cỏc em cũn vit sai chớnh t do phỏt õm a phng, dựng t
t cõu cha chớnh xỏc, nhiu cõu cũn vit lan man, dựng du cõu cũn tu
tin. Vic lp ý, lp t trong bi vn cũn quỏ nhiu. Bi vn cha din t
c mt th thng nht t u n cui Bờn cnh ú chỳng ta cú th thy

rng, mt s ớt giỏo viờn cha chỳ tõm my n tit "tr bi vit", ging dy
chung chung, i khỏi cho xong tit. ó th, tit tr bi vit trong sỏch giỏo
3
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
viờn khụng c hng dn c th chi tit cho tng . Vỡ vy giỏo viờn cng
rt khú khn trong vic chun b bi dy ca mỡnh.
Nhn thc c tm quan trng ca phõn mụn tp lm vn, thy c
nhng yu kộm c bn ca hc sinh cng nh bn thõn v nhiu giỏo viờn
khỏc. Vy lm th no gõy hng thỳ cho hc sinh khi hc mụn ny, ng
thi gúp phn nõng cao hiu qu dy hc? ú cng l lý do khin tụi chn
ti ny.
B. GII QUYT VN :
I. TèM HIU CU TRC CHNG TRèNH, V TR V í NGHA CA TIT
TR BI VIT TRONG MI KIU BI TP LM VN:
V phõn mụn tp lm vn lp 4: Hc sinh c hc cỏc kiu bi nh
k chuyn, vit th, t vt, t cõy ci, t con vt. Trong ú mi kiu bi
u cú mt tit tr bi vit.
V phõn mụn tp lm vn lp 5: Hc sinh c hc kiu bi vn t
cnh v t ngi. ng thi ụn tp vn k chuyn, t vt, t cõy ci, t con
vt. Trong ú cú: 3 tit tr bi vn t cnh, 3 tit tr bi vn t ngi, 1 tit tr
bi vn k chuyn, 1 tit tr bi vn t vt, 1 tit tr bi vn t cõy ci, 1
tit tr bi vn t con vt. Nh vy trong c nm hc hc sinh c chn tr
4
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
bi vit (10 tit ) vi tng b c th di nhiu hỡnh thc cha li nh: Li
v chớnh t, li v t, li v cõu, li dựng du cõu, li on vn
Ni dung dy tp lm vn nhm h thng vn kin thc ca cỏc em ó
hc c trong mụn Ting vit. Mụn tp lm vn ũi hi hc sinh vn dng
c cỏc kin thc tng hp t nhiu phõn mụn ( Tp c, LTVC, K
chuyn, Chớnh t ) nờn giỏo viờn thng xuyờn nhc nh hc sinh nm

vng nhng thao tỏc tp lm vn theo tng kiu quy nh trong chng
trỡnh, chu khú suy ngh cú hiu qu trong khi lm bi tp lm vn. Bi vn
ca cỏc em l phn ỏnh kin thc trỡnh s dng Ting Vit. K nng vit
bao gm k nng dựng t v t cõu, vn dng cỏc bin phỏp tu t din t
ý tng mt cỏch chớnh xỏc v hay v lp lun.
II. NH HNG CễNG VIC CN THIT:
Mun hc tt tit hc ny, mi giỏo viờn cn cú mt nh hng rừ
rng trong quỏ trỡnh ging dy:
+ Khi dy giỏo viờn cn giỳp hc sinh nm c lụgic gia tit tp lm
vn quan sỏt tỡm ý, lp dn bi, lm vn ming, lm vn vit, tr bi vit trong
mt bi c th, khỏc vi hc sinh lp ln, hc sinh tiu hc cũn ớt vn t
ng, tm hiu bit cũn cú phn hn ch. giỳp hc sinh cha li sai giỏo
viờn cn cú h thng cõu hi gi m giỳp hc sinh hỡnh thnh sn cú sn
ngay sau tit hc trc ( bc ny c hc cỏc tit lp dn bi, lm vn
ming )
+ Cn xỏc nh rừ tit tr bi vit khụng ch sa li v chớnh t, cỏch
dựng t, t cõu m giỏo viờn cng cn chỳ ý sa li din t cho hc sinh.
Trờn c s mt dn ý chi tit, giỏo viờn giỳp hc sinh h thng húa cỏc ý thu
thp c qua quan sỏt tỡm ý. Qua ú cho hc sinh thy rừ c: nh th no
l s si, nh th no l ý c bn, nh th no l ý phong phỳ. Hỡnh thc
ny c lm nh sau: Khi núi li ý chớnh bi vit hc sinh, cn nờu c mt
s vn bi vit ca cỏc em cha gii quyt c cựng hc sinh lm rừ vn
5
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
ú. Chng hn khi cha li v dựng t, tụi ó ghi li vo bng ph cha
tp trung c lp.
+ Khi hc sinh ó nm c ý ngha v ngh thut din t ca tng
cõu, tng ý trong bi lm, cn hng dn cỏc em sa li cho c th rừ rng
hn, rừ ngha hn, hỡnh nh phong phỳ hn bng cỏch thờm t ng gi t, gi
cm v to thnh cõu vn cú hỡnh nh, phong phỳ v ý.

+ nõng cao hiu qu ca bi dy, cn s dng phiu bi tp nhm
phỏt huy tớnh tớch cc, ch ng, sỏng to ca hc sinh, ng thi to hng
thỳ cho cỏc em trong hc tp.
T nhng nh hng trờn, tụi mnh dn trỡnh by mt s s bin phỏp
sau õy nhm gúp phn nõng cao hiu qu dy hc tit tp lm vn Tr bi
vit lp 4 5.
IV. BIN PHP THC HIN:
1.Phỏt hin li v sa li:
a. Sa cha li dựng t:
Trong quỏ trỡnh dy hc tp lm vn lp 5 c bit l khi chm bi
cho hc sinh ta thng thy cỏc em s dng t mt cỏch khụng chớnh xỏc,
dựng t khụng ỳng, dựng t cha hay vỡ vy hiu qu ca bi lm khụng
cao.
Mt trong nhng nguyờn nhõn c bn l do vn t ca cỏc em cũn
nghốo,bớ t nờn dựng sai, dựng t mt cỏch ba bói lm hng, sai ý ca cõu
vn hoc lm cho cõu vn khụ khan, n diu, thiu hỡnh nh. Cỏc em cng
cha bit cỏch khai thỏc v s dng t ng mt cỏch c ỏo, sỏng to
din t nhng iu ó quan sỏt c, cha bit cỏch th hin nhng cm xỳc,
suy ngh ca mỡnh trc mt s vt hin tng.
Do kh nng hiu t, la chn t, s dng t ca hc sinh cũn nhiu
hn ch, cỏc em s dng t mt cỏch tựy tin, khụng bit vn dng cỏc bin
phỏp n d, nhõn húa, so sỏnh vỡ th cõu vn thng thiu sinh ng v
khụng cú hỡnh nh.
6
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
Sau õy l nhng vớ d c th:
*Dng 1: Dựng t sai v õm thanh v hỡnh thc cu to ca t.(Hay cũn
gi l li chớnh t)
ú l vic s dng t cú õm thanh hoc hỡnh thc cu to ca t gn
ging vi õm thanh hoc cu to ca t cn miờu t lm cho ngi c, ngi

nghe khú hiu ỳng ni dung cn din t. Nguyờn nhõn l do ng ranh
gii gia cỏc õm ca t lỏy v tớnh t tuyt i l rt nh, hc sinh khụng nh
chớnh xỏc hỡnh thc ng õm ca t vỡ vy khi vit cỏc em thng dựng nhng
õm na nỏ nh nhau, ln ln vi nhau, ng thi cũn do s phỏt õm khụng
chun ca tng a phng.
Vớ d:
a.Nhng ting giú xo xt ngoi kia khin lũng em cng thờm lu luyn.
b.Nhng lung rau xanh ngỏt trụng tht thớch mt.
c. Chiờng trng bt u ni nờn tt c mi ngi dn v hng my con
voi ang bt u ua.
d. Cnh vt ú cng thờm p hn bi nhng git sng xa.
Trong cỏc cõu trờn, do khụng nm c ngha ca cỏc t cú õm thanh gn
ging nhau do ú hc sinh ó s dng sai cỏc t nờn v xa cỏc cõu c
v cõu d khin cho ngi c cú th hiu sai ni dung cn din t. Chng
hn cõu c, cú th hiu l: Vỡ chiờng trng bt u ni cho nờn tt c mi
ngi dn v phớa my con voi. Hoc cú th hiu cõu d nh sau: Cnh vt
ú p hn l bi vỡ trụng xa s thy nhng git sng xa xa lp lỏnh. C
hai cõu c v d u lm ngi c, ngi nghe hiu sai ni dung cn din t.
cõu a v cõu b, vic vit sai hỡnh thc cu to ca cỏc t xo xt v
xanh ngỏt cng lm cho cõu vn tr nờn khỏc thng v ngi c, ngi
nghe khú hiu ỳng ni dung cn din t ca ngi vit.
Khi gp nhng li ny, tụi ó hng dn hc sinh khc phc bng cỏch:
Cho cỏc em nờu ngha ca t xo xt v xanh ngỏt, t ú gii thớch cho
cỏc em hiu c khụng cú t xo xt, cũn t xanh ngỏt cng l mt t
7
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
ch mu xanh nhng khụng dựng ch mu xanh ca mt lung rau, do ú
cn thay th cỏc t xo xt v xanh ngỏt thnh cỏc t xo xc v
xanh ngtng thi gii thớch cỏc em hiu c ngha ca cỏc t ú.
i vi 2 cõu d v c, cng lm tng t, cn cho hc sinh nm c rng

ni lờn l mt t cũn ni v lờn l hai t, sng xa cng l mt t cú
ngha khỏc vi sng sa.
*Dng 2: Dựng t khụng ỳng ngha.
ú l vic s dng cỏc t ng tựy tiờn do khụng hiu c rừ ngha ca
nhng t cn miờu t, t ú cng gõy cho ngi c, ngi nghe khú hiu
trc ni dung cn th hin ca ngi vit. Nguyờn nhõn ca vic dựng t
khụng ỳng ngha l do cỏc em cha hiu c ngha ca t mỡnh ang dựng,
nhm ln gia cỏc t gn ngha vi cỏc t cn t, khụng nm c ý ngha
biu thỏi ca t.
Vớ d 1: Qua bi: " Em hóy t ngi b m em kớnh yờu."Cú hc sinh ca
tụi vit: B ca em cú ụi mt hin lnh.
Trong trng hp ny cha vi khng nh t cỏc em dựng l thiu
chớnh xỏc, m cn dựng cõu hi gi ý hc sinh phỏt hin: T "hin lnh"
dựng cha chớnh xỏc, vỡ "hin lnh" l tớnh t núi v tớnh tỡnh ca ngi hoc
vt núi chung, cũn õy t ụi mt ngi b - giỳp hc sinh tỡm t thớch hp
thay th" hin t." Vit li cõu : B em cú ụi mt hin t .
Vớ d 2:
a.Lũng em cm thy mn man khi ngy hố ang n gn.
b.Cnh vt thiờn nhiờn ti p lm em cm thy quờ hng tht hũa bỡnh.
c.Khụng khớ trong veo ó khin tõm hn em tr nờn sng khoỏi hn.
d.Di ly tre xanh, lng tụi yờn lng trong ting ngõn nga ca nhng
ting chuụng nh th.
õy cng do khụng nm c ngha ca cỏc t m hc sinh ó tựy
tin s dng khi vit cõu gõy khú hiu cho ngi c, ngi nghe ụi khi cũn
to ra cỏc yu t gõy ci. Trong cõu a, hc sinh ó hiu nhm ng t mn
8
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
man thnh tớnh t. cõu b, cho dự t hũa bỡnh cú gn ngha vi t
thanh bỡnh thỡ cng khụng th dựng t hũa bỡnh thay cho t thanh
bỡnh nh cõu vn trờn c. cõu c, rừ rng hc sinh ó khụng hiu ngha

ca t trong veo v nhm cho rng nú cú ngha ging nh l trong lnh.
Tng t , cõu d, hc sinh cng ó nhm t yờn lng cú ngha ging vi
t yờn .
Khi gp nhng li ny, tụi cú th a ra nhng cõu ỳng trong ú cú
cha t mn man v hi hc sinh v t loi ca t ny, t ú cho cỏc em
hiu c cỏch dựng t nh vy l sai, ng thi gii thớch cho cỏc em v
ngha ca cõu vn v hng dn cỏc em cú th thay t mn man bng t
ỳng l man mỏc. i vi cỏc cõu cũn li (b, c, d), tụi cho hc sinh nờu
ngha ca cỏc t hũa bỡnh,trong veo, yờn lng v yờu cu cỏc em t cõu vi
mi t ú ng thi so sỏnh ngha ca cỏc cõu va t vi cỏc cõu trờn. T
ú yờu cu hc sinh t sa li cỏc cõu ú bng cỏch thay cỏc t hũa bỡnh ,
trong veo v yờn lng bng cỏc t thanh bỡnh , trong lnh v yờn

Vớ d 3: Khi t chỳ g trng, cú hc sinh vit nh sau: Trờn u khoỏc chic
mo .
Trong trng hp ny tụi ó t cõu hi gi m giỳp cỏc em phỏt hin li
sai v sa li nh sau:
+ Cõu vn bn ó sai gỡ? (Sai t khoỏc).
+ Cỏc em nờn thay t khoỏc bng t no phự hp hn ? (i chic mo
chút).
- Cú hc sinh t ụi mt ca chỳ g nh sau: Hai con mt trũn nh hũn bi
nc.
+ Cõu vn ny bn t ụi mt chỳ g cú phự hp khụng?
+ Khi t ụi mt ca chỳ g chỳng ta cú th so sỏnh vi vt gỡ phự hp
hn? (ht u en )
9
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
Hc sinh cú th sa li: ụi mt trũn en lỏy nh ht u en luụn luụn nhỡn
ngang lic dc
Vớ d 4: bi: T quang cnh trng em trc bui hc ( TV 5 )

Khi t hc sinh n trng cú bn vit:
+ Cỏc em hc sinh tung tng cp sỏch n trng trong nhng b qun
ỏo trang trng. (Sa li: Chnh t ).
Khi t sõn trng bui sỏng sm cú em vit:
+ Sỏng sm sõn trng cú cõy bng v cõy trõm ta búng mỏt ri.
Sa li: Bui tra sõn trng cú cõy bng v cõy trõm ta búng mỏt ri.
hoc Sõn trng cú cõy trõm v cõy bng ng sng sng hiờn ngang ún
giú ca sm mai).
*Dng 3: Dựng t sai do kt hp.
Khi vit, do khụng hiu c ý ngha ca cỏc cp t ch quan h, cỏc
ph t m hc sinh cng s d s dng sai cỏc t ng khi kt hp lm cho cõu
vn tr nờn sai v ngha hoc vụ ngha. Nguyờn nhõn ca vic dựng sai kt
hp t l do hc sinh khụng nm c nguyờn tc phi hp t, mi quan h
gia hai v cõu ghộp, mi quan h ni ti gia cỏc t trong cõu.
Vớ d:
a.Ly tre xanh lng tụi ó li trong tụi nhiu k nim p nhng tụi
chng mun ri xa quờ.
b.Tuy con ng lng rt p nờn ó khin lũng tụi nao nao mi khi v
lng.
c.Bõy gi l mựa gt, trờn cỏnh ng lng, b con xó viờn ó gt lỳa.
d.Tụi b lc vo mt khu vn y hoa thm v trỏi ngt.
Trong cỏc vớ d trờn, cõu a, do khụng nm c ý ngha ca cõu ghộp
cú cp t quan h ch nguyờn nhõn kt qu m hc sinh ó kt hp sai t
nhng vi t vỡ (ó b n i). Tng t, cõu b, hc sinh cng ó kt hp
sai t tuy vi t nờn. i vi cõu c v cõu d, hc sinh ó kt hp sai cỏc
ph t ó v b do khụng hiu c ngha ca mi cõu.
10
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
Khi gp cỏc li trờn, tụi yờu cu hc sinh nhc li ý ngha ca cỏc cp
t ch quan h trong cõu ghộp chớnh ph, t ú gii thớch cho hc sinh nm

c khụng cú cp t ch quan h vỡ nhng hay tuy nờn, cng cn
nhc li hc sinh nm c cu to ca cõu ghộp chớnh ph ú l vic ta cú
th lc b mt hoc c hai t ch quan h trong cõu m ngha ca cõu vn
khụng thay i. i vi cõu c v d, tụi tip tc cho hc sinh nờu ngha ca
mi cõu trờn v yờu cu hc sinh nờu cỏch dựng t ca mi t ó v b
hc sinh nm c ó dựng núi v nhng s vic ó qua nờn khụng
th vit ó gt lỳa trong khi ang mựa gt, cũn b ch c dựng nh l
mt s bt buc phi lm mt vic gỡ ú nờn cng khụng vit nh cõu trờn
õy bi vỡ vn cõy vi y hoa thm, trỏi ngt chc chn ai cng mun
n ch khụng phi b bt n, cú th liờn h cho cỏc em hiu c, tng t
nh vy ta cng khụng dựng t c vit cõu Tụi c vo tự ó hai
thỏng nay.
*Dng 4: Dựng t sai do lp t.
Do vn t ng ca hc sinh cũn nghốo nờn cỏc em cha bit s dng
cỏc t ng ngha thay th cho cỏc t ó vit vỡ vy trong bi vit ca mỡnh
cỏc em thng vit cỏc t lp li lm cho cõu vn lng cng khụng mch lc.
Cú hai dng lp t ú l: lp t hon ton v lp t ng ngha.
Vớ d:
a.Ngh hố, em c b m cho v quờ ngoi chi, quờ ngoi em l mt
vựng quờ ven sụng Hng, quờ ngoi em cú mt cỏnh ng lỳa rt rng,
quờ ngoi em cú mt m sen n hoa thm ngỏt.
b.Cỏnh ng lỳa quờ em rng bao la, bỏt ngỏt.
c.Con ng lng em rt p, con ng lng em ó c ri nha
nhn lỡ, con ng lng em cú hai hng cõy xanh mỏt.
d.Nhng hng cõy nhố nh thi rỡ ro.
11
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
Trong cỏc vớ d trờn, hc sinh ó dựng cỏc t lp i lp li nhiu ln ú
l quờ ngoi em, con ng lng em, cỏc t ng ngha l bao la, bỏt
ngỏt; nhố nh, rỡ ro Gõy nhm chỏn i vi ngi c, ngi nghe.

Trong trng hp ny, tụi hng dn hc sinh nhc li cỏch liờn kt
cõu bng phộp th, bng cỏch cho cỏc em dựng cỏc t khỏc m cú th thay th
cỏc t quờ ngoi em, con ng lng em m ni dung ca cỏc cõu ú
khụng thay i. Cỏc em s d dng tỡm c cỏc t thay th ú l: ni ú,
ni y, con ng y, nú Tng t nh vy, cõu b v cõu d, giỏo
viờn cn cho hc sinh tỡm cỏc t khỏc thay th mt trong hai t ng ngha
vi t cũn li hoc cú th b i mt trong hai t ú mi cõu v gii thớch
cỏc em hiu rng, khụng nờn vit cỏc t ng ngha trong cựng mt cõu vỡ
nh th s lm gim i hỡnh nh p ca cõu vn. Trong cỏc cõu ny cỏc em
cú th tỡm cỏc t thay th nh: thng cỏnh cũ bay hay cú th b i mt
trong hai t m ý ca mi cõu khụng h thay i v lm cho cõu vn ngn gn
v d hiu hn.
Vic phỏt trin k nng s dng t ng trong vit vn cho hc sinh lp
4 - 5 l ht sc quan trng v cú ý ngha. Vic lm ny s giỳp cỏc em khụng
ch vit ỳng m cũn hng ti vic vit hay, gúp phn nõng cao cht lng
dy hc phõn mụn tp lm vn lp 4 - 5 ỏp ng nhu cu thc tin t ra
cho cụng cuc i mi giỏo dc hin nay.
b. Sa cha li din t:
Thụng thng vic sa li din t da trờn c s bi vit ca lp
tỡm ra cỏc cõu tiờu biu cú vn v ng phỏp, v chớnh t cho hc sinh
nhn xột, sa cha nh tụi ó trỡnh by phn 1. nh hng nh vy s giỳp
cho vic sa cha li sỏt trỡnh ca lp. Tuy nhiờn, cú c bi vn tt
giỏo viờn cng cn tớnh n vic sa li din t cho hc sinh. V cỏch tin
hnh sa cha li din t, cn chia ra ni dung sa cha li chung trc lp
v ni dung cỏ nhõn hc sinh t sa cha li trờn bi vit ó c thy, cụ
giỏo nhn xột. thc hin c vic ny, giỏo viờn cn thng nht vi hc
12
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
sinh lp mỡnh dy mt s ký hiu trong chm bi ca thy cụ giỏo. Ký hiu
ny khụng cn thng nht trong ton trng hay ton khi. Ch cn thng nht

gia giỏo viờn mỡnh ang dy v hc sinh ca lp mỡnh. thc hin vn
ny cú hiu qu, trong thi gian qua bn thõn tụi ó thc hin nh sau:
Nhng li thụng thng, hay gp trong bi vit ca hc sinh, tụi ó gch di
v ghi ra bờn l ký hiu xỏc nhn hỡnh thc li cn sa. Hc sinh nhn li bi
khi cụ giỏo ó chm v cú trỏch nhim tỡm c cỏc li ó c cụ giỏo phỏt
hin cha li cho ỳng. Cỏc li nh chớnh t tụi ký hiu l (ct), li dựng t
(tn) thỡ cú th sa v vit li ngay l bi. Nhng li v cõu nh thiu hay
tha ch ng (cn), v ng (vn), b ng (bn), nh ng (n) thỡ cn vit li c
cõu di bi vit. Nhng li v on nh nhp hay kt bi cha hay,
vng v (vg), nhng li v tớnh chớnh xỏc ca dn chng hay chi tit( chx) cn
c sa li bờn di bi.
ó giao vic cho hc sinh lm thỡ cn cú kim tra vic thc hin. Chớnh
vỡ vy, sau tit tr bi tụi thng yờu cu hc sinh np bi c m cỏc ó sa
cha trc khi lm bi vit mi kim tra, kt hp tuyờn dng nhng em
bit sa cha. Cụng vic ny tuy vt v, nhng lm c nh vy thỡ cỏc em
mi thc hin vic sa cha bi mt cỏch nghiờm tỳc. V cỏc em cú nghiờm
tỳc sa cha bi ó lm thỡ hiu qu luyn vit vn mi c nõng cao.
Vic sa cha chung trờn lp, cng cn c thc hin cho cỏc ni
dung sau:
- Phỏt hin li sai trong cõu.
- Tỡm hiu nguyờn nhõn ca li sai.
- Xỏc nh hng sa cha.
- Sa cha c th.
Cn lu ý l vic sa cha li sai nhiu khi cú th thc hin theo hai ba cỏch
khỏc nhau. Mt ý cú th din t bng nhiu cõu khỏc nhau. Ch cn cho cỏc
em thy nhng cỏch din t ý khỏc nhau ú.
Vớ d 1 :
13
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
ễng thng cho em n qu nờn em rt yờu mn v nh mong ụng khi ụng cú

dp i xa.
( Bi vit ca hc sinh).
Cõu vn mun núi lờn tỡnh cm yờu mn v nh mong ca a chỏu
( ó hc n lp 5 ) i vi ngi ụng. Hai v trong cõu ghộp c ni vi
nhau bng quan h t nờn ó giỳp chỳng ta nhn ra nguyờn nhõn ca tỡnh cm
ú. V chớnh iu ú lm chỳng ta phi bn khon v th tỡnh cm yờu mn
v nh mong ca ngi chỏu i vi ngi ụng. Chỏu yờu mn ụng vỡ sao?
Vỡ ụng thng cho chỏu n qu. Vit nh vy s lm gim tỡnh cm yờu mn
ca chỏu i vi ụng.
Cú th kt hp vi ý ngay cõu trờn trong bi vit sa li, nhm tụn lờn
tỡnh cm yờu thng ca chỏu i vi ụng:
L a chỏu ớch tụn trong i gia ỡnh, em c nuụng chiu nhiu nht
nờn em rt yờu mn ụng.
Vit nh vy s lm cho tỡnh cm ụng chỏu tr nờn sõu nng hn v phn no
cú tớnh cht thiờng liờng. S gn bú ca hai th h, s gn bú ca c dũng h.
S gn bú mi sõu nng lm sao!
Ni nh mong ca chỏu i vi ụng c din t l Khi ụng cú dp i xa.
i vi ngi gi m dựng cm t i xa l cú ý khỏc. Cn trỏnh.Phi chng,
ch khi ụng i xa mi nh, cũn ụng i gn thỡ khụng nh chc! Nờn sa l:
Khi ụng i vng, hay khi ụng ra khi nh .Núi nh vy s tng c s gn bú
ca ngi chỏu i vi ngi ụng, v trỏnh c s ng nhn ca ngi c.
Cú th sa li nh sau: Mi khi ụng i vng, em li nh mong ụng.
Cú th c th s nh mong ụng ca ngi chỏu bng cỏch miờu t tõm trng
ca ngi chỏu. Vớ d: Mi khi ụng i vng, em li cm thy cn nh nh
trng tri hn, em cng nh mong ụng nhiu hn.
Hay cú th thờm chi tit lm rừ hon cnh vng ụng v tõm trng nh mong
ca ngi chỏu i vi ụng:
14
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
Mi khi i hc v m khụng thy ụng nh, em li cm thy cn nh nh

trng vng hn. Em khụng cũn thit lm gỡ na ch ht chy ra ca li quay
vo nh mong ngúng ụng tr v.
Vớ d 2: bi: Hóy t con g trng m em ó tng chm súc(hoc em ó
tng quan sỏt)(TV4).
Khi tr bi vit, mun sa li trong phn m bi giỏo viờn cn t cõu
hi hc sinh nh hng c bi lm ca mỡnh nh: Cỏc em phi gii
thiu c con g trng ú ca ai? Nuụi c bao lõu? Thuc ging g gỡ?
+ Trong bi vit hc sinh cú th mc li nh sau: Chỳ g trng c nuụi
c ba nm thuc ging g ta ca ba em.
+ Da vo cõu hi nh hng ca giỏo viờn, hc sinh cú th sa li nh
sau: Nh em cú nuụi mt chỳ g trng n nay ó gn mt nm tui.
Hoc: ề ú o ú l ting gỏy ca chỳ g trng nh em y. Gia ỡnh em
nuụi n nay ó c 8 thỏng tui.
+ Hoc khi t trng tõm ch l con g trng m em ó tng chm
súc, cỏc em cũn vit lan man, ang t chỳ g trng ca mỡnh li t sang con g
trng ca ngi khỏc l khụng c. Vy khi t con g trng ca em phi cú
mt trỡnh t lụgớch ca bi lm ú l: Hỡnh dỏng bờn ngoi ca con g nh
lụng, mo, c, cỏnh ca nú ra sao? Tớnh nt ca nú nh th no? Ting gỏy,
cỏch c x ca chỳ g trng ny vi g trng khỏc hoc tớnh tỡnh ca nú vi
g mỏi. Khi sa li v cõu, t, cỏch din t, dn n mt khớa cnh khỏc
hc sinh s thy c ti sao cựng cỏc t ng ú m hỡnh nh cõu vn ca bn
sinh ng hn.
c. Sa cha li s dng du cõu:
Du cõu cú vai trũ quan trng trong vic sn sinh v tip cn vn bn
vit. Nú cú tỏc dng phõn cỏch cỏc b phn trong cõu, phõn cỏch cỏc cõu
vi nhau, lm sỏng t ý cn trỡnh by ca ngi vit, thng nht cỏch hiu vn
bn vit bao gi ngi vit cng cn phi s dng du cõu. Chớnh nh du
15
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
cõu cựng vi cỏc phng tin c trng ca vn bn vit lm sỏng t ý

mỡnh cn trỡnh by.
Xỏc nh c vai trũ ca du cõu nờn chng trỡnh Ting Vit tiu hc ó
a vo cỏc loi du cõu dy cỏc lp. Cỏc loi du cõu c dy gn kt vi
cỏc kiu cõu tng ng. Tuy nhiờn trong thc t dy hc, tụi nhn thy, khi s
dng du cõu trong vic sn sinh vn bn, hc sinh thng mc hai li c bn
l: Li khụng dựng du cõu v li dựng du cõu sai. S d cú thc trng ny vỡ
nú liờn quan n phng phỏp dy hc du cõu hin nay ú l dy hc sinh
nhn din du cõu trong vn bn vit ch cha dy hc sinh s dng du cõu
khi to lp vn bn vit. T thc trng nờu trờn mi mt giỏo viờn chỳng ta
cn phi cú trỏch nhim l tỡm ra li m hc sinh thng mc phi v cỏch
khc phc nhng li ú.
*Li khụng dựng du cõu:
ú l nhng cõu sai do hc sinh khụng dựng du cõu nhng ch cn
thit. Thng hc sinh mc li do khụng s dng du chm kt thỳc cõu v
du phy ngn cỏch cỏc thnh phn cõu. Cú nhng bi vit khụng h cú mt
du cõu no. Nguyờn nhõn ca loi li ny l do hc sinh ó vi phm nguyờn
tc s dng du cõu: Khi kt thỳc mt ý phi t du chm ngt cõu. Vic hc
sinh khụng s dng du cõu gõy khú khn cho giao tip bi ngi c khụng
th nhanh chúng nm bt c ni dung cỏc em cn truyn t, thm chớ cú
trng hp khụng xỏc nh c hoc hiu sai ý cỏc em mun din t.
Vớ d:
- Sỏng nay tụi dy hi mun tụi thy cỏch ca hộ m tụi khụng hiu chuyn
gỡ, tụi gi Cỳn con ra sõn tp th dc nhng chng thy Cỳn con õu tụi chy
i tỡm Cỳn con b i ri.
- Cụ giỏo khen em khi no v b mua cho em mt chic cp sỏch.
cha cỏc li ny, tụi hng dn hc sinh phõn tớch cu trỳc, tỏch on ra
thnh cõu v in du chm, vit hoa cho ỳng.
16
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
Hc sinh thng b khụng dựng cỏc du phy (du chm phy) ngn cỏch

hụ ng, ngn cỏch cỏc b phn ng chc.
Vớ d:
- Chic bỳt chỡ ca em di bng gang tay to nh chic a.
- M em rt vui em cng rt vui.
Khi cha li ny, tụi hng dn cho hc sinh bit cỏch thờm cỏc du phy
( du chm phy ) vo ch cn thit.
* Li s dng du cõu sai :
ú l li m du cõu c s dng khụng hp lý, khụng ỳng quy tc.
Li s dng cõu sai ca hc sinh tiu hc bao gm: Dựng du chm ngt cõu
khi cha ý, dựng du phy ngn cỏch thnh phn Ch V ( tt nhiờn
õy ó loi tr trng hp s dng du cõu vi dng ý tu t ), ngn cỏch
ng t vi b ng, dựng du hai chm ngn cỏch hai v khi v n khụng cú ý
gii thớch cho v kia
Ph bin nht trong loi li ny l cỏc cõu c dựng du chm tựy tin khi
cha ht ý, ct ụi cõu ra mt cỏch vụ lý.
Vớ d:
- Bui sỏng, trờn nhng cnh cõy ngn c. Sng long lanh nh nhng ht
ngc.
- Chic cp y to. Hỡnh ch nht vuụng vn.
- Anh trai cy tng lóo núi tht. Lm vic qun qut cho lóo.
cha li cỏc cõu trờn tụi yờu cu hc sinh c li mi cõu xem ó
ý cha, xỏc nh cõu sao cho ý ngi c cú th hiu c ni dung ca
cõu ú. Sau ú hc sinh s t sa li bng cỏch thay du chm bng du phy
cỏc cõu trờn.
Ngoi ra hc sinh cũn mc cỏc li dựng du cõu khỏc m chỳng ta cú
th hỡnh dung qua cỏc vớ d:
- Quờ hng em, cú rt nhiu da.
- M ca em, l ngi rt thng con.
17
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai

- Em khoe m, mt im mi rc.
- Trng ó lờn: Em thy hụm ú trng rt sỏng.
- Tụi cng khụng bit nờn lm th no? Dờ trng tỡm mói khụng thy bn
õu?
Vi cỏc li ny, tụi giỳp hc sinh nm vng quy tc l khụng dựng du
phy ngn cỏch thnh phn ch v trong cõu, ngn cỏch ng t vi b ng,
khụng dựng du hai chm ngn cỏch hai v khi v n khụng cú ý gii thớch
cho v kia v cng khụng c dựng du chm hi khi kt thỳc cõu khụng
phi l cõu hi.
Trong quỏ trỡnh chm, cha bi cho hc sinh, chỳng ta cũn gp trng
hp hc sinh mun truyn t li núi ca ngi khỏc theo hỡnh thc giỏn tip,
nht l i vi nhng cõu cu khin, cõu cm thỏn, cõu hi giỏn tip.
Vớ d:
- B bo chỏu hỏt i !
- M tụi hi tụi cú thớch i xem phim khụng?
Hc sinh mc li ny l do cỏc em khụng nm vng c quy tc
chuyn i cõu t li núi trc tip sang li núi giỏn tip. cha c li
ny, tụi ó hng dn hc sinh nh sau: Khi mun truyn t li núi ca
ngi khỏc bng li núi ca mỡnh, gp nhng cõu hi, cõu cu khin, cõu cm
thỏn thỡ cn phi chuyn i nhng cõu ú thnh cõu k v dựng du chm
kt thỳc.
2. c on vn hay:
c on vn hay cú mc ớch giỳp cho hc sinh nhn bit c c th
mt bi vit t yờu cu, mt bi vit hay theo ỳng yờu cu ca bi c lp
va thc hin.
Cú hai ni dung cn thng nht trong cụng vic ny : Chn bi c v
cỏch c bi vn hay trc lp. Núi chung, bi c c cho c lp nghe cn
m bo cú cht lng c v ni dung ln hỡnh thc th hin. Bi em c
trc lp phi m bo giỳp hc sinh hc tp c v cỏch chn ý, sp xp ý
18

Dương Thò Mỹ Lương – Trường TH Trần Đại Nghóa, Pleiku, Gia Lai
cũng như thể hiện ý. Nếu bài đọc mẫu đảm bảo được cả 3 nội dung nêu trên
thì thật q. Khơng thì cũng phải đảm bảo một mặt nào đó trong ba mặt nói
trên.
Để làm tốt phần này,trong q trình giảng dạy tơi đã áp dụng chọn bài
đọc từ hai nguồn: Bài viết của lớp và bài viết bên ngồi (bài văn mẫu hoặc bài
của học sinh những năm học trước).
Đối với nguồn thứ nhất, khi sử dụng có lợi thế là tạo được niềm hưng
phấn cho học sinh trong lớp. Học sinh có bài được tun dương đọc trước lớp
đương nhiên là rất phấn khởi đã đành, ngay các em trong lớp cũng cảm thấy
tự hào có được người bạn có bài viết hay, kích thích sự ganh đua lành mạnh
trong học tập của cả lớp. Tuy nhiên khi sử dụng bài viết của học sinh trong
lớp cần lưu ý là chỉ nên chọn đọc từng đoạn nhỏ, ngắn. Có như vậy mới đảm
bảo đem lại được bài học bổ ích cho các em.
Với mục đích để giúp cho đoạn văn đọc lên gây được tác động mạnh
mẽ cho cả lớp, những lỗi khơng quan trọng như lỗi chính tả, lỗi dùng từ hay
những lỗi về câu cú do sơ ý, do viết vội trên lớp mà mắc phải tơi đã sửa chữa
trước khi cho các em đọc. Có như vậy thì mới làm nổi bật được ưu điểm trong
đoạn văn viết của các em khi chúng ta cho đọc trước lớp.
Vấn đề tiếp theo là chọn người đọc. Thơng thường tơi để chính em học
sinh viết đoạn văn đọc trước lớp bởi vì nếu thực hiện được như vậy thì sẽ là
một động viên rất lớn cho em học sinh đó. Tuy nhiên cũng cần đảm bảo em
học sinh đó phải có giọng đọc rõ ràng, đủ to cho cả lớp nghe được, biết đọc
lưu lốt, đọc diễn cảm. Gặp phải học sinh viết tốt nhưng đọc chưa hay thì
cũng khơng nhất thiết cứ phải để em đó đọc, dễ gây phản tác dụng. Trong
trường hợp đó nên chọn một học sinh khác đọc hoặc chính tơi đọc đoạn văn
cho học sinh nghe.
Khi chọn bài đọc từ nguồn thứ hai, chúng ta phải chọn cho được bài
văn tiêu biểu, đáp ứng đúng u cầu sư phạm của nhà trường. Cũng chỉ nên
chọn từng đoạn ngắn cho phù hợp với u cầu của đề bài viết.

19
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
Cú th trong mt tit tr bi, cho c mt on trong bi vit ca hc sinh
lp ng viờn, ri c mt on ngn trong bi vit bờn ngoi lm
mu.
iu quan trng hn m chỳng ta cn bn l cỏch tin hnh vic c
on vn trc lp.
Vi mc ớch c on vn hay giỳp cho cỏc em bit cỏch hc theo
thỡ khụng th ch c on vn, dự c tht hay, c tht din cm. Cỏc em
v ngay c ngi ln chỳng ta, khụng phi ai nghe c cng nhn ngay ra
c cỏi hay, cỏi p, cỏi cn hc tp theo trong on vn va nghe c. Bn
thõn tụi cng nhn thy rng, cú khi ging mt on vn n ln th mi ri
mi nhn ra c mt iu lý thỳ trong ý tng, trong cỏch din t ca on
th vn ó tng ging dy bao ln. Cho nờn sau phn c on vn nht thit
phi cú phn bỡnh chỳ v on vn. Bỡnh chỳ lm bt ra cỏi ỏng hc tp
trong on vn . Bỡnh chỳ lm ni rừ ý tung sõu sc trong mt t, mt
cõu. Bỡnh chỳ giỳp cỏc em nhn ra cỏch hnh vn c ỏo m ngi c,
ngi nghe nhiu khi khụng nhn ra .
V cỏch bỡnh chỳ, cú th s dng i thoi gia thy v trũ hoc giỏo
viờn gi m ri cho lp lm vic theo nhúm. Tuy nhiờn giỏo viờn cn tớnh
n thi gian trong tit hc chn ra gii phỏp ti u, va m bo thi
gian, va m bo cht lng ni dung bỡnh chỳ.
Ni dung bỡnh chỳ phi gn lin vi ni dung ca tit hc, ca bi
vn, ca chng trỡnh rốn luyn k nng vit ca lp.
3. S dng phiu bi tp trong tit tr bi :
phỏt huy tớnh tớch cc, ch ng hc tp ca hc sinh, trong tit tr
bi vit giỏo viờn cn s dng phiu bi tp nhm giỳp hc sinh ch ng
phỏt hin li v sa li. Cỏc phiu bi tp dựng cho mi tit dy, giỏo viờn
phi xõy dng da trờn vic chm bi v ghi chộp nhng li ca hc sinh, la
chn nhng li in hỡnh sau ú son dng bi tp cho phự hp.

Vớ d:
20
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
1 : Tr bi tp lm vn: T mt ngi thõn ca em.

a. in vo ch chm t vit ỳng chớnh t:
ễng l ngi mt mc.
Ging ụng chm bng.
ễng phi vt qua bao nhiờu gian chuụn vt v.
(ỏp ỏn: mu mc, trm bng, gian truõn)
b.Gch di nhng t ng dựng sai trong cỏc cõu vn sau v chộp li
cõu vn khi ó dựng t ỳng thay th:
Tuy ó ngoi tỏm mi tui nhng mt b vn cũn minh mn.
B c va tm tm nhai tru va k chuyn c tớch cho em nghe.
Tuy ụng ó by mi tui nhng túc vn cha bc ht.
Anh trai ca em trụng rt rn ri bi nc da hm hm en.
c.Sa li cỏc hỡnh nh dựng so sỏnh trong cỏc cõu vn sau cho hp
lý:
Khuụn mt c y n nh trng rm.
Ch cú nc da ngm ngm nh mt ong.
Ging núi ca b trm bng nh ting chuụng ng h.
d.Phỏt hin li sai trong cỏc cõu sau ri sa theo nhiu cỏch khỏc
nhau:
Tuy b hi bộo nhng i li b li cao, thanh mn.
Sng mi m cao v thng. Cng vi ln da trng tro lm tụn thờm v
thanh tỳ cho khuụn mt.
Vi tt c tỡnh thng nng m m dnh cho chỳng con.
Bộ hay gi ụng i ri li ni i.
2 : Tr bi tp lm vn: T mt ngi ang lm vic.
a. Khoanh trũn vo ch cỏi trc t thớch hp cú th in vo ch

chm trong cõu sau:
21
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
+ Anh Thnh l t trng nờn anh thng cụng vic ụn c mi
ngi.
a. o nhim
b. m nhim
c. trỏch nhiờm
+ Ngy no m cng ra cỏnh ng .
a. gt lỳa
b. lm c
c. lm vic
b.T no dựng sai trong cỏc cõu sau, hóy tỡm t thay th cho hp ngha:
+ Cụ Lan cựng cỏc cụ bỏc lao cụng thỡ thm lm cho ng ph sch s
hn.
+ Cy xong na tha rung, mt bỏc An bờ bt m hụi, qun ỏo lm ba
lm bt.
+ Ngoỏng cỏi, ch Cỳc ó la c my bi lỳa.
c. Cựng c, cựng trao i vi bn phỏt hin nhng li trong on
vn sau v sa li :
M ang ngi trờn ging ct ỏo. Mt m sỏng quc nh ốn pha ụ tụ
ri thng vo mnh vi. Mt tay m cm thc, mt tay m cm phn k v
liờn tc, nhp nhng.Mt lỏt sau, m ó ct xong thõn trc ca chic ỏo.
Trờn õy l mt vớ d v mt s dng bi tp dựng trong khõu sa li
cho hc sinh. Cỏc bi tp cú th cho hc sinh lm vic cỏ nhõn, cp ụi hoc
nhúm sao cho phự hp v tt c hc sinh u c tham gia sa li. Kt hp
vi vic s dng cỏc hỡnh thc t chc hot ng cho hc sinh nhm mc
ớch nõng cao hiu qu tit tr bi tp lm vn.
Túm li: Vic chun b bi v cỏc hỡnh thc dy hc ó nờu trờn tuy
cụng phu song thc s tit dy khụng nng n lm. Thun li c bn l hc

sinh d nm bi, d phỏt huy kh nng ca mỡnh. Mt khỏc, trong cỏc tit Tp
lm vn quan sỏt tỡm ý, lp dn bi, lm vn ming. Tụi cng luụn trit tn
22
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
dng kin thc cỏc em ó quan sỏt c sa cõu, m rng cõu, cỏc em
cng c tớch cc húa hn vn t ó cú v khụng ngng b sung t mi do
luụn luụn tỡm tũi v vn dng. Nh ú, m kt qu ging dy ngy cng cao.
Dy tp lm vn l quỏ trỡnh thng nht gia hai mt. Hot ng ca hai lc
lng ch th l thy v trũ, thy úng vai trũ ch o hng dn gi ý cỏc s
vt hin tng vt, loi vt. c im tiờu biu quan trng giỳp cỏc em
i sõu vo trng tõm khi quan sỏt.
23
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
C. KT QU V BI HC KINH NGHIM:
I. KT QU T C:
Vi cỏch dy ny, bn thõn tụi ó giỳp hc sinh cú nhng bc tin vng
vng, ng u. Trong hc tp hc sinh cú s t tin hn, mnh dn hn khi
phỏt biu xõy dng bi, lm vn ming. ó to cho khụng khớ lp hc sụi ni,
sinh ng v cú kt qu cao trong cỏc bi vn vit ca cỏc tit tip theo. Tuy
nhiờn iu ct lừi t c hiu qu cao, giỏo viờn cn phi thc hin tt
khõu chm, cha bi phỏt hin c s tin b ca hc sinh. Cn phi tỡm ra
c li sai c bn ca bi vit v chun b tt v chu ỏo cỏc li ca bi
trc tit dy.
Trong nm hc 2007 2008, bn thõn ó tin hnh vic thao ging tit tp
lm vn ( tr bi vit ) nh trờn ó trỡnh by. Thc t cho thy hiu qu gi
dy c nõng lờn rt nhiu. ỏng chỳ ý hn nm 2007-2008 kho sỏt cht
lng cui hc kỡ I, s hc sinh t im khỏ gii ch t 16,7 % , nhng thi
cui hc kỡ II cú 46,7 % .
Khi ỏp dng vo thc t cho thy cỏc em khỏ vng vng trong khi vit cõu
vn. ó bit s dng cỏc cõu cú hỡnh nh, lt t c cm xỳc ca ngi, s

vt, cnh vt.
II. BI HC KINH NGHIM:
Dy hc mụn tp lm vn lp 4 - 5(tr bi vit) tc l dy cho hc sinh k
nng s dng tt, ỳng, cú sỏng to ngụn ng Vit Nam trong giao tip. Tuy
nhiờn lm tt c iu ny ũi hi ngi giỏo viờn phi cú c mt s
yờu cu c bn sau õy:
- Giỏo viờn cn phi hng dn hc sinh nm chc c phng phỏp bi
lm v th loi.
- Xem trng vic chm, cha bi vit ca hc sinh tỡm ra li sai trong bi
lm ca cỏc em ri cựng cỏc em sa cha li sai.
24
Dửụng Thũ Myừ Lửụng Trửụứng TH Tran ẹaùi Nghúa, Pleiku, Gia Lai
- Phi bit ng viờn, gi m, giỳp cỏc em m rng cõu vn gi t gi cm
hn cỏc cõu vn cỏc em ó lm.
- Giỏo viờn chun b k lng, d kin nhiu tỡnh hung hng dn hc
sinh. Chun b phiu hc tp, bng mica v.v chun b cỏc trũ chi lm
cho tit hc sinh ng, gõy hng thỳ, trỏnh c s nhm chỏn i vi cỏc
em.
- Giỏo viờn phi khụng ngng hc tp, t nghiờn cu, nm vng phng
phỏp b mụn. Nm bt kp thi cỏi mi ca phõn mụn bng lũng quyt tõm
cao.
Trờn õy l mt vi kinh nghim m bn thõn tụi ó rỳt ra c trong quỏ
trỡnh ging dy. Song vic dy hc vn cho hc sinh l c mt quỏ trỡnh
khụng th mt sm, mt chiu l cú c kt qu nh mong mun, m cn
phi cú nhiu thi gian. Bn thõn tụi s c gng tỡm ra nhiu bin phỏp hn
na nõng cao cht lng dy hc.
Do kin thc v Ting Vit Tiu hc muụn hỡnh muụn v, vỡ th khụng th
khụng trỏnh khi nhng thiu sút nht nh. Vỡ vy rt mong s úng gúp ý
kin xõy dng ca quý cp v cỏc bn ng nghip ti ny hon chnh
v cú hiu qu hn.

25