I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1.Lí do chọn đề tài:
Tại đại hội Đảng toàn quốc lần VIII và IX Đảng ta đều xác định và nhấn
mạnh:
“ Giáo dục là quốc sách hàng đầu là một trong những động lực quan
trọng tạo sự chuyển biến toàn diện trong phát triển giáo dục và đào tạo”
Xuất phát từ quan điểm chỉ đạo của Đảng về giáo dục-đào tạo, thực
hiện chiến lược phát triển giáo dục 2010 - 2015, ngành giáo dục đang tích cực
từng bước đổi mới nội dung chương trình đổi mới phương pháp dạy học, đổi
mới công tác quản lý giáo dục, công tác kiểm tra nội bộ trường học nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo qua quá trình hình thành nhân cách
công dân. Thực hiện tốt công tác kiểm tra nội bộ trường học là thực hiện chức
năng quản lý giáo dục, chức năng thiết yếu của các cơ quan quản lý giáo dục,
là công cụ sắc bén góp phần tăng cường hiệu lực và hiệu quả giáo dục. Tại hội
nghị thanh tra Miền Bắc ngày 19/4/1957 Bác Hồ đã nói:
“ Thanh tra là tai mắt của trên, là người bạn của dưới”
Thanh tra, kiểm tra giáo dục là sự nghiệp của cán bộ lãnh đạo giáo dục:
Lãnh đạo cần phải kiểm tra, thanh tra thường xuyên:
“ Không coi trọng kiểm tra nội bộ trường học tức là tự tước mất vũ khí
cần thiết của người lãnh đạo”
( Phạm Văn Đồng)
Cũng trong nghị quyết TWII khoá VIII đã nêu những giải pháp phát triển
giáo dục cùng với việc cải tiến các vấn đề về công tác thanh tra,kiểm tra nội
bộ trường học được nêu “Hoàn thiện hệ thống thanh tra giáo dục, tăng
cường cán bộ thanh tra, tập trung vào thanh tra kiểm tra chuyên môn.”
Nhà trường THCS Bình Minh nằm trong hệ thống giáo dục của phòng
giáo dục Tĩnh Gia và hệ thống giáo dục công lập của nhà nước vì thế phải
tuôn thủ các văn bản pháp quy, quy chế, quyết định về tổ chức hoạt động của
hệ thống thanh tra kiểm tra các cấp.
1
Trong những năm gần đây, do nhận thức và xác định rõ vai trò công tác
thanh tra, kiểm tra nội bộ trường học nên trường THCS Bình Minh đã chú
trọng đổi mới công tác kiểm tra nội bộ trường học từ khâu xây dựng kế hoạch
đến thực hiện kế hoạch.
Mặc dù là một trường còn nhiều khó khăn vì đây là xã điều kiện kinh tế
xã hội còn gặp nhiều khó khăn, đội ngũ giáo viên luôn biến động, BGH vừa
làm công tác giảng dạy vừa làm quản lý nên gặp không ít những khó khăn
trong điều hành và thực hiện mục tiêu giáo dục. Tuy vậy một số năm gần đây
do làm tốt công tác kiểm tra nội bộ trường học nên nhà trường đã thu được
một số thành công nhất định.
Xuất phát từ những nguyên nhân khách quan và chủ quan trên tôi mạnh
dạn trình bầy:
Một số Kinh nghiệm góp phần nâng cao chất lượng kiểm tra nội bộ ở
trường Trung học cơ sở Bình Minh
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
1. Cơ sở lý luận của đề tài:
Theo quan điểm của Đảng và nhà nước về quản lý giáo dục mang tính
chính trị cao và nó luôn gắm liền với đường lối, chính sách của Đảng, phục vụ
cho mục tiêu giáo dục mà Đảng ta đã đạt ra. Thanh tra là một chức năng thiết
yếu của quản lý giáo dục trong chu trình quản lý giáo dục không thể thiếu
khâu thanh tra, kiểm tra. Bởi vì thanh tra giáo dục, kiểm tra nội bộ trường học
nhằm đảm bảo tính pháp chế, tăng cường kỷ luật trong quản lý giáo dục do đó
nó mang tính chất pháp quyền, nó luôn luôn được đặt dưới đường lối chính
sách của Đảng và Nhà nước nhằm thực hiện tốt mục tiêu giáo dục, đào tạo.
Thanh tra, kiểm tra có tính chất Nhà nước của cơ quan quản lý cấp trên đối
với cấp dưới. Do tổ chức thanh kiểm tra thực hiện nhằm phát huy nhân tố tích
2
cực phòng ngừa, xử lý các hành vi vi phạm góp phần thúc đẩy cơ quan hoàn
thành thực hiện đúng kế hoạch đã đặt ra. Đồng thời hoàn thiện cơ chế quản lý
tăng cường tính pháp chế XHCN bảo vệ lợi ích Nhà nước, các quyền lợi, lợi
ích hợp pháp của cơ quan. Kiểm tra nội bộ trường học là công tác kiểm tra
chuyên ngành vừa bộc lộ quyền lực Nhà nước, vừa đảm bảo dân chủ, kỷ
cương trong hoạt động giáo dục và đào tạo.
Vì vậy công tác thanh kiểm tra nói chung và công tác kiểm tra nội bộ
trường học nói riêng có một vai trò rất quan trọng trong những tác động của
xã hội và chất lượng giáo dục. Sinh thời Hồ Chí Minh đã viết: “Có kiểm tra
mới huy động được tinh thần tích cực và lực lượng to tát của cá nhân, mới
biết rõ năng lực và khuyết điểm của cán bộ, mới sửa chữa và giúp đỡ kịp
thời”.
Thanh tra giáo dục là thanh tra chuyên ngành thực hiện quyền thanh tra
Nhà nước về giáo dục và đào tạo. Vừa bộc lộ quyền lực Nhà nước, vừa đảm
bảo tính dân chủ, kỷ cương trong hoạt động giáo dục có tính chất hành chính,
pháp chế - Nhà nước.
Tổ chức thanh tra giáo dục do pháp luật quy định, cấp trên bổ nhiệm và
hoạt động theo luật định.
Hoạt động thanh tra giáo dục gồm: Thanh tra Bộ GD-ĐT, thanh tra Sở,
Thanh tra phòng, Ban giám hiệu kiểm tra nội bộ trường học. Hành lang pháp
lý của thanh tra giáo dục là các văn bản luật và pháp quy cơ sở pháp lý của
thanh tra phòng GD - ĐT là nghị định về tổ chức hoạt động của Thanh tra
GD.
Luật giáo dục
Luật thanh tra.
Nghị định số 73/1999/ CĐ - CP ngày 19/8/1999 về chính sách khó khăn
xã hội hoá đối với các mặt hoạt động trong lĩnh vực GD - ĐT, y tế, văn hoá,
thể thao.
3
Nghị định số 43/2000/NĐ - CP ngày 30/8/2000 quy định chi tiết và
hướng dẫn thi hành một số điểm của luật giáo dục.
Thông tư số 18/2000/TT - BTC ngày 01/3/2000 hướng dẫn một số điều
của nghị định số 73/1999/ CĐ - CP ngày 19/8/1999 của chính phủ về chế độ
tài chính khuyến khích đối với cơ sở ngoài công lập trong lĩnh vực GD - ĐT,
y tế, văn hoá, thể thao.
Điều lệ Trường trung học ban hành theo quyết định số 23/2000/QĐ -
BGD & ĐT ngày 11/7/2000 của Bộ trưởng Bộ GD - ĐT.
-Quyết định số 04/2000/QĐ - BGD & ĐT ngày 01/3/2000 về việc ban
hành quy chế dân chủ trong hoạt động của nhà trường của Bộ trưởng bộ GD -
ĐT.
-Thông tư số 07/2004/TT-BGD&ĐT ngày 30/3/2004 về việc hướng dẫn
thanh tra toàn diện trường phổ thông và thanh tra hoạt động sư phạm của giáo
viên phổ thông của Bộ trưởng bộ GD - ĐT.
Hướng dẫn số 106 ngày 31/3/2004 về thanh tra toàn diện trường phổ
thông và thanh tra hoạt động sư phạm của giáo viên phổ thông của Bộ trưởng
bộ GD-ĐT.
Chỉ thị năm học của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT.
2.Thực trạng về công tác kiểm tra nội bộ Trường THCS Bình Minh
trong những năm gần đây.
Trong nhiều năm qua trường THCS Bình Minh đã chú trọng đến công
tác kiểm tra nội bộ trường học. Bằng giải pháp xây dựng một mạng lưới cộng
tác viên giúp BGH trong công tác kiểm tra hoạt động sư phạm của giáo viên.
Mỗi tổ khoa học lấy 2 đồng chí giáo viên có kinh nghiệm và chuyên môn
vững (Giáo viên có giải thưởng giáo viên giỏi cấp huyện, tỉnh) từ đó xây dựng
được lòng tin vào đội ngũ thanh kiểm tra trong trường học của giáo viên.
Năm 2010-2011 Trường có 11 lớp tổng số : 343 học sinh
Năm học 2011 -2012 Trường có 10 lớp tổng số : 338 học sinh
Bảng thống kê tình hình đội ngũ
4
số lượng, chất
lượng đội ngũ
Năm học
Tổng số
cán bộ
quan ly,
giáo viên
và nhân
viên
Cán bộ
quản lý
trường
Đảng
viên
Đại học
Cao
đẳng
Trung
cấp
Trình độ
10+3
2010-2011
32 3 19 21 9 2 0
2011-2012
32 2 20 24 7 1 0
Bên cạnh những kết quả đã đạt được trong công tác kiểm tra nội bộ
trường học trường THCS Bình Minh – Tĩnh Gia- Thanh Hoá vẫn còn một số
tồn tại sau:
- Nhận thức của một số giáo viên còn hạn chế, họ chỉ coi trọng giờ dạy
mà bỏ qua rất nhiều công tác khác, cán bộ cộng tác viên kiểm tra chỉ coi trọng
dự giờ thăm lớp chưa chú ý đến chất lượng tư vấn thúc đẩy sau kiểm tra toàn
diện.
Kết quả đánh giá vẫn còn nặng về hình thức động viên khích lệ, đánh giá
chưa chính xác, chưa thật sự có biện pháp tư vấn thúc đẩy hoạt động sư phạm
giúp người quản lý có thông tin chính xác, kịp thời có những quyết định kế
hoạch biện pháp xử lý đúng đắn.
Việc xây dựng kế hoạch cho công tác kiểm tra nội bộ trường học đã có
nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của ngành trong chiến lược phát triển
giáo dục và đổi mới phương pháp giáo dục.
Đội ngũ cộng tác viên cơ sở đã có nhưng vẫn còn ít, chủ yếu là kiêm
nhiệm, số giờ thực dạy trên lớp còn nhiều nên các đồng chí đó cũng chưa thấy
hết được vai trò, tầm quan trọng của công tác thanh tra. Hệ thống cộng tác
viên kiểm tra còn thiếu đồng bộ mới chỉ chú trọng được các môn học nhiều
giờ, số môn học ít giờ chưa được quan tâm đúng mức. Kế hoạch kiểm tra toàn
diện, hoặc kiểm tra chuyên đề đều báo trước một tuần, thời gian kiểm tra lại
ngắn những đồng chí giáo viên được kiểm tra toàn diện cũng chỉ kiểm tra hồ
5
sơ của giáo viên và dự hai tiết học trên lớp những tiết học đó đa phần do giáo
viên lựa chọn. Vì thế giáo viên đã biết trước nên việc kiểm tra ít nhiều cũng
chưa được khách quan, trung thực. Hoạt động sư phạm phong trào của lớp
của giáo viên được đẩy mạnh trong giai đoạn kiểm tra xong lại lắng xuống sự
sôi nổi trong phong trào dạy và học chưa được diễn ra thường xuyên để trở
thành hoạt động chung của nhà trường.
Cán bộ quản lý trong trường học vẫn còn đồng chí chưa được tập huấn
về nghiệp vụ kiểm tra, thanh tra. Việc kiểm tra nội bộ trường học bị coi nhẹ
hoặc còn lúng túng trong việc kiểm tra hoặc thanh tra hoạt động sư phạm của
giáo viên. Một số đồng chí cộng tác viên còn ngại va chạm, chưa hiểu đúng vị
trí chức năng của mình. Kiểm tra chuyên đề còn ít, chủ yếu là kiểm tra định
kỳ theo lịch cụ thể từ đầu năm học việc kiểm tra đột xuất giáo viên ít được
thực hiện. Những giáo viên vi phạm nhà trường đã xử lý nghiêm công khai
hình thức kỷ luật trong hội đồng sư phạm nhà trường vì thế hạn chế được giáo
viên vi phạm kỷ luật, làm gương cho giáo viên khác và cũng gây được lòng
tin trong tập thể giáo viên. Nhưng đôi lúc do yếu tố khách quan và chủ quan
một số đối tượng vẫn lợi dụng được những kẻ hở để vi phạm kỷ luật.
Trong những năm gần đây, mặc dù đội ngũ cộng tác viên thanh tra của
ngành, đội ngũ cộng tác viên cơ sở trường học không ngừng được tăng cường
cả về số lượng và chất lượng. Tuy thế ở một số bộ môn năng khiếu như: Hát
nhạc,Mĩ thuật, Thể dục còn thiếu mặt khác cộng tác viên nếu có của các môn
năng khiếu trên cũng chưa đảm bảo yêu cầu của công tác thanh tra. Một số
giáo viên tuổi đời đã cao trình độ chuyên môn hạn chế rất khó phân công
chuyên môn vì thế cũng làm ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác kiểm tra
nội bộ trường học và hoạt động sư phạm của giáo viên.
Dựa trên cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý qua phân tích thực trạng tôi đề ra
các giải pháp như sau:
6
3 Một số giải pháp trong công tác kiểm tra nội bộ trường học của
trường THCS Bình Minh.
+ Tăng cường nâng cao nhận thức cho các cấp quản lý giáo dục về công
tác thanh kiểm tra.
+ Xây dựng lực lượng cộng tác viên cơ sở đảm bảo số lượng và chất
lượng.
+ Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ về công tác thanh kiểm tra.
+ Xây dựng kế hoạch và triển khai kế hoạch theo tháng, kỳ, năm có cả kế
hoạch kiểm tra đột xuất giáo viên.
+ Tăngg cường phương tiện, các điều kiện làm việc cho đội ngũ cộng tác
viên cơ sở nghiên cứu hỗ trợ chế độ cho đội ngũ cộng tác viên để họ có trách
nhiệm hơn trong hoạt động.
+ Hoàn thiện các phương pháp và nhiệm vụ thanh kiểm tra.
+ Xử lý kết quả sau quá trình kiểm tra để thúc đẩy chất lượng đội ngũ
giáo viên có trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, đáp ứng thực sự yêu
cầu đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp.
Tất cả những vấn đề này sẽ được giải quyết ở phần sau.
4. Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác kiểm tra
nội bộ trường học trường THCS Bình Minh.
4.1 Tăng cường nâng cao nhận thức cho các cấp quản lý giáo dục về
công tác kiểm tra nội bộ trường học.
Đảng, các cấp chính quyền quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tăng cường công
tác kiểm tra của cấp trên đối với cấp dưới, đề cao kiểm tra nội bộ cơ quan đơn
vị, tổ chức và nâng cao chất lượng hiệu quả của tổ chức kiểm tra nhà nước và
kiểm tra chuyên ngành; làm cho công tác kiểm tra là công cụ quan trọng để
nâng cao hiệu lực và hiệu quả của Nhà nước tăng cường tính kỷ luật và làm
cho pháp luật được thực thi nghiêm chỉnh góp phần phát triển kinh tế - xã hội
theo định hướng XHCN.
7
- Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về sự nghiệp giáo dục
trong toàn xã hội và xây dựng ý thức quyết tâm thực hiện đổi mới trong sự
nghiệp giáo dục cả về nội dung và phương pháp. Tăng cường công tác tham
mưu cho UBND các cấp và chủ động phối hợp với các cơ quan chuyên môn
cùng cấp để thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về giáo dục ở địa
phương. Nâng cao chất lượng kiểm tra nội bộ trường học làm tốt công tác này
sẽ góp phần quan trọng trong việc quản lý hoạt động của nhà trường đưa các
hoạt động của nhà trường dần dần đi vào nề nếp, tăng dần chất lượng, góp
phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục và công tác thanh
tra.
4.2. Xây dựng lực lượng cộng tác viên cơ sở.
Trường THCS Bình Minh trong nhiều năm gần đây đã rất coi trọng công
tác kiểm tra nội bộ trường học và xây dựng đội ngũ cộng tác viên kiểm tra cơ
sở. Theo lời Bác Hồ dạy: “ Thanh tra là tai mắt của trên là bạn của dưới”
Chính vì vậy mà việc xây dựng lực lượng kiểm tra vô cùng quan trọng, đội
ngũ thường phải đảm bảo yêu cầu về chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, trung
thực thẳng thắn trong công tác, đạo đức nghề nghiệp cao, luôn gần gũi cởi
mở, sẵn sàng giúp đỡ đồng nghiệp ở mọi nơi.
Đầu tư xây dựng đội ngũ cộng tác viên cơ sở ( ở trường tôi bao gồm tổ
trưởng tổ xã hội, tổ trưởng tổ tự nhiên, giáo viên giỏi huyện trở lên, nhóm
trưởng nhóm ngoại ngữ) những đồng chí này do hiệu trưởng lựa chọn, phụ
trách, chỉ đạo về nghiệp vụ kiểm tra toàn diện và kiểm tra chuyên đề. Khi lựa
chọn chúng tôi rất chú ý đến chất lượng của đội ngũ cộng tác viên cơ sở như
đối tượng, chuyên môn, đạo đức, có thời gian giảng dạy ít nhất là năm năm,
có thành tích ít nhất là hai lần được công nhận giáo viên giỏi cấp huyện.
Đảm bảo tính khách quan trung thực trong công tác kiểm tra phòng giáo
dục nên có những buổi tập huấn nghiệp vụ công tác kiểm tra cho đội ngũ
kiểm tra các trường trên địa bàn toàn huyện hoặc xây dựng các chuyên đề
8
kiểm tra tập huấn cho cán bộ trường học để có sự thống nhất và các trường
được học hỏi kinh nghiệm của nhau.
4.3 Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ về công tác kiểm tra nội bộ
trường học.
- Yêu cầu kiểm tra viên và BGH phải vững vàng về chuyên môn, phải có
trình độ nghiệp vụ kiểm tra tốt, phải được trang bị đầy đủ các văn bản và quá
trình kiểm tra.
- Những nội dung cần kiểm tra là.
+ Kiểm tra công tác chuyên môn.
+ Kiểm tra công tác khác của giáo viên như hoạt động đoàn thể.
Phòng giáo dục nên thường xuyên mở lớp tập huấn cho cộng tác viên kiểm
tra. Thảo luận và thống nhất các nội dung, phương pháp kiểm tra có thể mời
thanh tra cấp trên về để tập huấn nghiệp vụ thanh kiểm tra cho đội ngũ kiểm
tra viên cơ sở trường học.
4.4. Xây dựng và triển khai kế hoạch kiểm tra cho trường THCS
- Cần xây dựng một cách cụ thể chi tiết kế hoạch kiểm tra định kỳ có
khả năng thực thi cao và phải thực hiện đúng lịch đã qui định.
- Trong những năm qua trường THCS Bình Minh đã xây dựng kế hoạch
kiểm tra cụ thể chi tiết nhưng việc thực hiện kế hoạch còn mang tính hình
thức chung chung đôi khi còn chưa rõ ràng. Để rút kinh nghiệm và thực hiện
tốt nội dung này người phụ trách công tác kiểm tra của trường phải lập kế
hoạch và tham mưu cho lãnh đạo có lịch cụ thể về công tác kiểm tra nội bộ
trường học có lịch định kỳ và có lịch đột xuất ngay từ đầu năm học.
Kế hoạch kiểm tra hoạt động sư phạm trường THCS Bình Minh phải
đảm bảo mục tiêu yêu cầu, thời hạn, nguyên tắc, nội dung thanh tra. Ngoài ra
cần chú ý đến những trường hợp có nhiều vấn đề bức xúc cần kiểm tra thì
không cần đủ thời gian theo qui định, nhằm mục đích điều chỉnh, giúp đỡ cho
cơ sở hoàn thành nhiệm vụ.
9
- Kế hoạch kiểm tra phải phù hợp với kế hoạch của năm học mà Bộ GD-
ĐT Sở GD - ĐT phòng GD - ĐT đã đề ra từ đầu năm. Khi tiến hành kiểm tra
cần có kế hoạch cần cụ thể, phân công nhiệm vụ theo chuyên môn, mỗi đồng
chí kiểm tra viên hay cộng tác kiểm tra cùng BGH phụ trách kiểm tra một
đồng chí giáo viên.
- Ngoài ra cần có những cuộc kiểm tra đột xuất để nắm được tình hình
thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên ( Người kiểm tra phải là Ban
Giám Hiệu)
4.5. Tăng cường phương tiện, các điều kiện làm cho đội ngũ người
làm công tác kiểm tra ở cơ sở.
- Công tác kiểm tra nội bộ trường học như các công tác khác phương tiện
và điều kiện làm việc là một yếu tố quan trọng, nó quyết định đến hiệu quả
công việc của người thực hiện. Vì thế kiến thức cho cán bộ và giáo viên trực
tiếp làm công tác kiểm tra ở cơ sở là vô cùng cần thiết vì thế phòng giáo dục
nên tổ chức các lớp tập huấn, các cuộc thảo luận về công tác kiểm tra nội bộ
trường học. Bản thân các đồng chí cộng tác viên kiểm tra cần nắm vững các
văn bản qui định về xếp loại đánh giá giờ dạy. BGH và cộng tác viên có thể
trao đổi thảo luận giải quyết đánh giá xếp loại những trường hợp khó xử để có
cách giải quyết hợp lý. Đội ngũ kiểm tra nội bộ trường học phải được cung
cấp các loại hồ sơ, văn bản, biên bản, phiếu đánh giá giờ dạy trước khi kiểm
tra và dự giờ.
4.6. Hoàn thiện các phương pháp và mục đích kiểm tra nội bộ.
Người thực hiện kiểm tra và cộng tác viên kiểm tra phải lựa chọn và kết
hợp hài hoà các phương pháp kiểm tra như: quan sát, phân tích, tổng hợp,
kiểm tra, điều tra gặp gỡ trao đổi trực tiếp đối với đối tượng kiểm tra và đối
tượng có liên quan.
Các thành viên trong đội ngũ kiểm tra của nhà trường phải nắm được
mục đích và nhiệm vụ của việc kiểm tra là tư vấn, thúc đẩy, phát hiện kịp
10
thời những sai phạm để uốn nắm, điều chỉnh, phát huy những mặt tích cực.
Cần căn cứ vào điều kiện cụ thể từng đơn vị để đánh giá cho phù hợp, không
nên so sánh áp đặt cho các đơn vị theo một cách đánh giá. Từ đó mới phát
hiện động viên khả năng vươn lên của cá nhân và điều chỉnh kịp thời những
vi phạm qui chế hạn chế tối đa giáo viên vi phạm quy chế chuyên môn.
4.7. Đảm bảo nội dung kiểm tra và nhiệm vụ kiểm tra hoạt động sư
phạm của giáo viên trường THCS Bình Minh.
Nội dung phải đảm bảo 4 nội dung sau:
a. Kiểm tra trình độ tay nghề, chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên.
b. Kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên.
c. Kiểm tra kết quả giảng dạy giáo viên.
d. Kiểm tra việc thực hiện các công tác khác.
Trong bốn nội dung để đánh giá giáo viên người kiểm tra phải xác định rõ
tầm quan trọng của mỗi nội dung và xác định nội dung a, b là tiêu chí quan
trọng để đánh giá giáo viên.
Nhiệm vụ kiểm tra hoạt động sư phạm của giáo viên THCS: kiểm tra, đánh
giá, tư vấn, thúc đẩy. Bốn nhiệm vụ trên có mối quan hệ hữu cơ với nhau.
• Nhiệm vụ kiểm tra.
Kiểm tra việc tuân thủ các qui định, qui chế và hướng dẫn liên quan đến
hoạt động sư phạm của giáo viên như xem xét hồ sơ, quan sát tiết dạy, dự giờ
kiểm tra chất lượng học tập của học sinh và thu thập những ý kiến về giáo
viên, yêu cầu của việc làm này đòi hỏi sự tỉ mỉ, đối chiếu rõ ràng, nhận rõ
việc làm tốt và chưa tốt của giáo viên để có đánh giá phù hợp.
• Nhiệm vụ đánh giá ( Tiến hành sau khi kiểm tra giáo viên)
Căn cứ vào kết quả kiểm tra đánh giá chất lượng hoạt động sư phạm của
giáo viên bằng cách đối chiếu với văn bản pháp quy có tính đến đối tượng
giáo viên và học sinh cùng bối cảnh cụ thể như nghiên cứu với chuẩn đánh
giá, phân tích các thông tin thu nhập được qua công tác kiểm tra ( 4 nội dung
kiểm tra) đối chiếu với chuẩn để xếp loại, thông báo cho giáo viên và các cấp
11
quản lý. Đối với khâu này đòi hỏi phải đánh giá khách quan, chính xác, công
bằng. Định hướng, khuyến khích tạo cơ sở cho sự tiến bộ của giáo viên và tạo
nhiệm vụ tư vấn thúc đẩy.
• Nhiệm vụ tư vấn.
Nhiệm vụ này được thực hiện trong quá trình trao đổi giữa người kiểm
tra và người được kiểm tra chủ yếu dựa vào giờ dạy trên lớp và nghiên cứu
các hoạt động khác nhau của giáo viên, giúp cho giáo viên phát hiện những
thiếu xót hạn chế. Muốn trao đổi được người kiểm tra phải dự kiến nội dung,
sắp xếp các việc làm để cần trao đổi.
Tiến hành trao đổi, người dự và người dạy cùng phân tích, nhận xét các
mặt mạnh, mặt yếu từ đó đưa ra những lời khuyên để nâng cao chất lượng
giảng dạy.
• Nhiệm vụ thúc đẩy ( Xác định hướng hoàn thiện năng lực của
giáo viên)
Để phát huy hiệu quả của công tác kiểm tra toàn diện và chuyên đề này
nhà trường phải đề ra kế hoạch hành động của giáo viên và của cơ quan tổ
chức liên quan để phát huy thành quả của giáo viên. Bồi dưỡng nâng cao trình
độ chuyên môn, khắc phục những yếu kém hạn dần dần hoàn thiện.
Công việc cụ thể là xác định các nội dung bồi dưỡng giáo viên nội dung
tự bồi dưỡng và nội dung do các cơ quan quản lý giáo dục tổ chức bồi dưỡng
theo kiến nghị của cơ quan kiểm tra qua đó phát triển kỹ năng của giáo viên
cả người dự và người dạy hoàn thiện các năng lực sư phạm của giáo viên.
4.8 Xử lý kết quả kiểm tra
- Viết báo cáo kết quả kiểm tra gửi tới các cấp quản lý ( Kiến nghị xử lý
nếu có vi phạm)
- Theo dõi việc thực hiện những kết luận, kiến nghị của người dự kiểm tra.
- Kiểm tra lại đối với một số đồng chí giáo viên nếu thấy thật cần thiết.
5. Kiểm nghiệm:(kết quả)
12
Sự nghiệp GD-ĐT những năm gần đây đã có những bước phát triển
nhanh và vững chắc. Quy mô trường lớp không ngừng được mở rộng, được
nâng cấp xây dựng khang trang. Nhà trường đã được xây dựng mới 8 phòng
cao tầng mới kiên cố đưa vào sử dụng,có 4 phòng học bộ môn trang thiết bị
day học tương đối đủ và hiện đai.
Xây dựng kế hoạch kiểm tra một cách chi tiết, khoa học có tính khả thi
ngay từ đầu năm học đã có kế hoạch kiểm tra toàn diện giáo viên theo lịch cụ
thể của từng tháng, xây dựng chuyên đề thanh tra, kiểm tra toàn diện kế hoạch
kiểm tra chuyên đề giáo viên công khai trong năm học để giáo viên chủ động
trong công tác thanh tra kiểm tra. BGH xây dựng quy chế đánh giá rõ ràng chi
tiết dựa trên các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước và có sự vận dụng
linh hoạt điều chỉnh cho phù hợp với nhà trường.
Thường xuyên tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra cho đội ngũ cộng
tác viên, cử các đồng chí giáo viên đó đi học tập hoặc tập huấn công tác thanh
tra, kiểm tra do cấp trên tổ chức.
- Đầu tư đến chất lượng đội ngũ cộng tác viên bằng cách tuyển chọn
những giáo viên vững vàng về chuyên môn, có tinh thần trách nhiệm trong
công tác.
- Thực hiện tốt chế độ báo cáo và rút kinh nghiệm cho giáo viên trong
các đợt kiểm tra toàn diện hoặc kiểm tra chuyên đề để giáo viên nhận rõ ưu
điểm và hạn chế cần khắc phục cho những năm sau.
- Thực hiện tốt công tác tư vấn thúc đẩy cho giáo viên trong nhà trường
phát hiện sớm những thiếu xót và sai phạm của đối tượng kiểm tra.
- Kiến nghị và tham mưu kịp thời đúng đắn với các cấp quản lý về những
thiếu xót, sai lệch trong việc thực hiện các hoạt động chuyên môn quản lý
hoặc những vấn đề nảy sinh giúp các cấp quản lý nắm bắt được những thông
tin và tự điều chỉnh kế hoạch một cách cụ thể và có tính khả thi.
-Trong những năm gần đây trường THCS Bình Minh đã coi trọng công
tác kiểm tra toàn diện giáo viên, kiểm tra chuyên đề giáo viên.Duy trì kỷ
13
cương nề nếp dạy học, hạn chế đến mức tối thiểu giáo viên vi phạm quy chế
chuyên môn góp phần nâng cao chất lượng sư phạm và chất lượng giáo dục
trong toàn trường, hoàn thành tốt kế hoạch đổi mới phương pháp giảng dạy,
đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.
Kết quả kiểm tra toàn diện và kiểm tra chuyên đề giáo viên trong hai
năm học 2011-2012
Năm học
Tổng
số lớp
Tổng số
giáo viên
Tổng số
giáo viên
KTTD,
KTCĐ
Kiểm tra toàn diện Kiểm tra chuyên đề
Giỏi Khá ĐYC Giỏi Khá ĐYC
2011-2012 10 32 24 5 3 1 7 6 2
- Năm học 2010-2011 nhà trường được phòng giáo dục, ban thi đua
Huyên xếp trường tiên tiến cấp huyện và chuẩn bị được cấp trên công nhận
trường đạt chuẩn Quốc gia. Cho đến nay nhà trường đã đạt 5 tiêu chuẩn về
công nhận trường chuẩn Quốc gia do Bộ giáo dục và đào tạo ban hành.
- Có những kết quả trên là do Sở giáo dục GD&ĐT và PGD&ĐT thực
sự coi trọng công tác thanh tra là một nhiệm vụ quan trọng vì thế hàng năm kế
hoạch thanh kiểm tra của nhà trường được đồng chí Hiệu trưởng chỉ đạo chặt
chẽ nên đã thu được nhiều kết quả như đã trình bày ở trên.
III. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
1. Một số kết luận.
Xuất phát từ cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn, phân tích thực trạng công tác
kiểm tra hoạt động sư phạm giáo viên THCS Bình Minh. Đề tài này đã đề
xuất được 8 giải pháp như đã nêu ở trên như vậy mục đích nghiên cứu và
nhiệm vụ nghiên cứu đã được hoàn thành. Trong đề tài này tôi đã mạnh dạn
đề xuất 8 giải pháp nhằm nâng cao chất lượng kiểm tra hoạt động sư phạm
của giáo viên THCS Bình Minh đó là:
14
1.1 Tăng cường nâng cao nhận thức cho các cấp quản lý giáo dục về
công tác kiểm tra nội bộ trường học.
1.2. Xây dựng lực lượng cộng tác viên cơ sở.
1.3 Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ về công tác kiểm tra nội bộ
trường học.
1.4. Xây dựng và triển khai kế hoạch kiểm tra cho trường THCS
1.5. Tăng cường phương tiện, các điều kiện làm cho đội ngũ người làm
công tác kiểm tra ở cơ sở.
1.6. Hoàn thiện các phương pháp và mục đích kiểm tra nội bộ.
1.7. Đảm bảo nội dung kiểm tra và nhiệm vụ kiểm tra hoạt động sư
phạm của giáo viên trường THCS Bình Minh.
1.8 Xử lý kết quả kiểm tra.
2. Một số kiến nghị:
a. Đối với các cấp Đảng, chính quyền, đoàn thể.
Cần quan tâm, lãnh đạo chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, có
kế hoạch tuyên truyền nhận thức vai trò, nhiệm vụ của công tác thanh tra
trong công cuộc xây dựng đất nước, đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục.
b. Đối với Phòng Giáo dục.
- Thường xuyên có kế hoạch tập huấn cho đội ngũ cộng tác viên kiểm tra
của cơ sở đặc biệt là công tác tập huấn cho đội ngũ BGH các trường vì đây là
lực lượng trực tiếp xây dựng kế hoạch và điều hành công tác kiểm tra ở các
trường học.
- Cung cấp tài liệu cần thiết, kịp thời của ngành và của nhà nước về công
tác thanh kiểm tra trường học.
- Có kế hoạch, tiêu chí, yêu cầu qui định riêng về thanh tra cho phù hợp
với địa phương.
- Có động viên khen thưởng kịp thời khích lệ anh chị em làm công tác
kiểm tra giáo dục ở cơ sở nhà trường.
15
Trên đây chỉ là một vài kinh nghiệm nho nhỏ của bản thân tôi đã rút ra
được trong quá trình công tác của mình. Chắc chắn rằng các đồng nghiệp có
kinh nghiệm, có những ý kiến và giải pháp khác quí giá hơn. Rất mong được
sự trao đổi và giúp đỡ của các đồng chí để tôi có thể làm tốt hơn công việc
của mình ở cơ sở đơn vị nơi tôi đang công tác.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
ơ
Bình Minh, ngày 20 tháng 03 năm
2012
Người viết sáng kiến
Nguyễn Đình Dự
16