skkn lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường vào các hoạt động chăm sóc giáo dục

ĐỀ TÀI
LỒNG GHÉP, TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC Ý THỨC BẢO VỆ MÔI
TRƯỜNG VÀO CÁC HOẠT ĐỘNG CHĂM SÓC GIÁO DỤC
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài:
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” đây là một quan điểm mà toàn xã hội nói chung
và ngành giáo dục nói riêng hướng tới mục tiêu cho sự phát triển bền vững của một đất nước.
Thế nhưng, đứng trước tình trạng hiện nay cho thấy “Thế giới ngày mai” ấy đang bị đe dọa
bởi những nhận thức và bày vẽ của những người xung quanh chưa đúng mực. Trong muôn
vàn cách để giáo dục trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần, nhận thức, tình cảm,
thẫm mỹ thì giáo dục cho trẻ nhận thức đúng đắn về môi trường là một cách giúp trẻ dễ lĩnh
hội về các sự vật hiện tượng xung quanh được đầy đủ và sâu sắc hơn. Để đảm bảo cho con
người được sống trong một môi trường lành mạnh thì việc giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường được hình thành và rèn luyện từ rất sớm, từ lứa tuổi mầm non giúp con trẻ có những
khái niệm ban đầu về môi trường sống của bản thân mình nói riêng và của con người nói
chung là rất cần thiết, từ đó trẻ biết cách sống tích cực hơn với môi trường. Việc giáo dục trẻ
bảo vệ môi trường là trang bị cho trẻ những cách suy nghĩ đầu đời luôn hướng tới sự thân
thiện nhằm hình thành ý thức về bảo vệ môi trường và hành động có ý nghĩa sau này của trẻ.
Cần cho trẻ hiểu sự tác động qua lại của con người với môi trường, hình thành ở trẻ thái độ
và hành vi bảo vệ môi trường. Công tác này hàm chứa ý nghĩa nhân văn sâu sắc, giúp trẻ
hình thành tư duy, hình thành nhân cách, hiểu về mình, về bạn bè và về môi trường sống
xung quanh. Trẻ biết sống thân thiện với môi trường ngay từ tấm bé nhằm đảm bảo phát
triển lành mạnh về cơ thể và trí tuệ trẻ. Nhằm hướng tới mục tiêu đào tạo con người trong
giai đoạn mới ở nước ta là phát triển con người toàn diện “Cao trí tuệ, cường tráng về thể
chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức”. Góp
phần tiếng nói chung cho quá trình đào tạo thế hệ tương lai- mầm xanh của đất nước.
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác giáo dục bảo vệ môi trường, Đảng, Nhà
nước và bộ giáo dục và đào tạo đã ban hành nhiều văn bản, tạo điều kiện cho công tác giáo
dục bảo vệ môi trường trong hệ thống giáo dục quốc dân nói chung và giáo dục mầm non nói
riêng. Làm thế nào để trẻ hiểu biết về môi trường, giúp trẻ có hành vi, thái độ ứng xử phù hợp
với môi trường để gìn giữ bảo vệ môi trường, biết sống hòa nhập với môi trường nhằm đảm

bảo phát triển lành mạnh. Trẻ biết môi trường xung quanh trẻ bao gồm những gì? Trẻ biết
1
phân biệt được môi trường xung quanh trẻ, những việc làm tốt – xấu đối với môi trường và
làm gì để bảo vệ môi trường? Hay cũng có thể giáo dục trẻ cách chăm sóc giữ gìn sức khỏe
cho bản thân trẻ, biết chăm sóc và bảo vệ cây cối, bảo vệ con vật nơi mình ở. Biết về một số
ngành nghề, văn hóa, phong tục tập quán của địa phương, xây dựng cho trẻ niềm tự hào và ý
thức gìn giữ bảo tồn văn hoá dân tộc. Với lý do trên tôi chọn đề tài “
 !"#$%” để làm đề
tài nghiên cứu.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu:
Nghiên cứu đề tài để tìm ra một số biện pháp tốt nhất nhằm xây dựng, hình thành và
bồi dưỡng ý thức tự giác và hành vi tốt đẹp, lối sống thân thiện để hướng tới cải tạo và bảo
vệ môi trường một cách tự giác, thường xuyên cho trẻ. Nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi
trường trong trường mầm non, cũng chính là để bảo vệ sức khỏe của chính bản thân mình.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu:
- Trẻ Mẫu giáo 5 tuổi.
- Tài liệu tập huấn tích hợp, lồng ghép bảo vệ môi trường.
- Giáo viên, phụ huynh học sinh.
4. Giả thiết nghiên cứu:
Nếu trẻ được hướng dẫn, nhắc nhỡ, thường xuyên được thực hành trải nghiệm các công
tác bảo vệ môi trường thì trẻ sẽ sớm hình thành được ý thức tự giác, hành vi tốt, nhận biết
đâu là môi trường bẩn, đâu là môi trường sạch, mình có thể làm được những gì để môi
trường xanh- sạch- đẹp. Ngược lại, nếu trẻ không được giáo dục ý thức bảo vệ môi trường thì
trẻ sẽ không nhận biết hoặc nhận biết chưa đúng mực về môi trường bẩn, môi trường sạch,
dễ hình thành cho trẻ tính ỉ lại cho người lớn, từ đó trẻ sẽ không có được những hành động
để bảo vệ môi trường.
5. Phương pháp nghiên cứu:
Để thực thi đề tài này tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu (phân tích, tổng hợp tài liệu Internet, tập san, sách báo có liên
quan đến đề tài).

- Phương pháp quan sát, theo dõi.
- Phương pháp thực hành, thực nghiệm sư phạm.
- Phương pháp sử dụng công nghệ thông tin.
- Phương pháp kiểm tra đánh giá, so sánh, phân tích tổng hợp.
6. Dự báo đóng góp mới của đề tài:
2
- Hình thành ý thức tự giác, hành vi tốt cho trẻ để bảo vệ môi trường, từ đó trẻ được phát
triển toàn diện về các mặt.
- Giáo viên nắm vững nội dung giáo dục bảo vệ môi trường và tích cực lồng ghép, tích hợp
vào các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ.
- Tạo môi trường của lớp học, trường học luôn xanh- sạch- đẹp.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở khoa học:
1. Cơ sở lý luận:
Trước hết, chúng ta cần hiểu, môi trường là tất cả những gì có xung quanh ta,
cho ta cơ sở để sống và phát triển.
Bảo vệ môi trường là những hoạt động giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp, cải
thiện môi trường, đảm bảo cân bằng sinh thái, ngăn chặn, khắc phục các hậu quả xấu do con
người và thiên nhiên gây ra cho môi trường, khai thác và sử dụng hợp lý và tiết kiệm tài
nguyên thiên nhiên. Ngày 10/1/1994 Chủ tịch Nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký
lệnh công bố luật bảo vệ môi trường (Báo Hà Bắc ngày 16/8/1994) nhà trường là cơ quan
giáo dục có vai trò nâng cao sức khỏe, phát triển tốt thể lực. Hưởng ứng ngày môi trường thế
giới 5/6 hàng năm được phát động với các phong trào thiết thực.
Do đó để bảo vệ môi trường chúng ta phải thực hiện nhiều biện pháp khác nhau, trong
đó biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được xem là có hiệu quả nhất, nên được áp
dụng ở lứa tuổi mầm non. Bởi trẻ con ở lứa tuổi này dễ hình thành những nề nếp, thói quen
tạo cơ sở cho việc hình thành nhân cách tốt sau này cho trẻ.
Lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường vào các hoạt động
chăm sóc giáo dục trẻ sẽ giúp cho giáo viên nắm vững kiến thức về các văn bản, chỉ thị để
tích cực lồng ghép, tích hợp và có những sáng tạo trong công tác giảng dạy: Quyết định

1363/QĐ/TTg phê duyệt đề án “Đưa các nội dung bảo vệ môi trường vào hệ thống giáo dục
quốc dân”; CT số 02/2005/BGD&ĐT về việc “Tăng cường công tác bảo vệ môi trường”;
Công văn số 3200/2006/BGD&ĐT về việc “Tăng cường công tác giáo dục bảo vệ môi
trường trong trường mầm non”
2. Cơ sở thực tiễn:
Hiện nay, vấn đề ô nhiễm môi trường ngày càng trở nên nghiêm trọng, làm ảnh hưởng
trực tiếp tới sức khỏe của con người, hủy hoại các giống loài, cạn kiệt tài nguyên, Tình
trạng ô nhiễm môi trường ngày càng cao, những trận động đất, những cơn sóng thần làm mất
mát rất lớn về kinh tế, vật chất, tinh thần của người dân.
3
Đồng hành với hướng suy nghĩ cải tạo môi trường, chúng ta sẽ nhận thấy giải quyết vấn
đề này như thế nào để mang lại hiệu quả giáo dục cao nhất là điều mà những người làm công
tác giáo dục phải quan tâm. Tôi cho rằng sự thành công của công tác này không thể thiếu sự
kết hợp chặt chẽ của ba lực lượng giáo dục: Gia đình- Nhà trường - Xã hội. Là giáo viên,
chúng ta cần nhận thấy vai trò quan trọng của mình trong công tác dạy dỗ con trẻ, cô giáo là
người gương mẫu thực hiện, luôn bên cạnh nhắc nhỡ, động viên, khích lệ trẻ và là “Tuyên
truyền viên” liên hệ mật thiết với gia đình và xã hội. Với nhiệm vụ trọng tâm là hình thành
cho trẻ những hiểu biết đơn giản về cơ thể, về môi trường sống của bản thân nói riêng và con
người nói chung, biết giữ gìn sức khỏe bản thân, có hành vi ứng xử phù hợp để bảo vệ môi
trường, sống thân thiện với môi trường nhằm đảm bảo phát triển lành mạnh và đồng đều cả
về đức, trí, thể, mỹ.
Với tình hình thực tế tại lớp đang phụ trách tôi nhận thức sâu sắc và xác định rõ những
việc cần làm ngay đối với trẻ, với phụ huynh và toàn xã hội để đẩy mạnh công tác giáo dục
bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non.
3. Thực trạng:
Trong những năm gần đây về tốc độ phát triển các khu công nghiệp, cùng với tốc độ
tăng trưởng kinh tế toàn cầu, nền kinh tế nước ta phát triển nhanh chóng, khoa học kỹ thuật,
công nghệ phát triển giúp người lao động thủ công thay thế bằng những máy móc. Năng suất
lao động tăng, đời sống của nhân dân ngày càng được cải thiện rõ rệt. Nhưng bên cạnh kết
quả thu được cũng không ít tác hại riêng của nó, đó là những chất thải công nghiệp đã gây

ảnh hưởng môi trường ngày một cao và đã trở thành nạn ô nhiễm. Kinh tế tăng trưởng xã hội
phát triển dân số nhanh, sinh hoạt của con người đa dạng phong phú dẫn đến chất thải ngày
càng nhiều.
Đặc biệt khi khoa học kỹ thuật phát triển và việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào đời
sống sản xuất, người ta chỉ nghĩ đến sự tiện lợi (xe máy, ô tô…) đến năng suất, chất lượng
sản phẩm mà ít nghĩ đến ảnh hưởng của nó tới môi trường sống: Khói bụi nhà máy xả ra gây
ô nhiễm không khí, chất độc từ phân bón, thuốc trừ sâu trong sản xuất nông nghiệp, công
nghiệp làm ô nhiễm nguồn nước sạch, ô nhiễm không khí, tiêu diệt các sinh vật v.v…Người
sản xuất có thể bất chấp tính mạng của người tiêu dùng hàng hóa có đảm bảo hay không, chỉ
cần năng suất, đưa lại lợi nhuận cao, như: Sử dụng chất kích thích rau phát triển nhanh;
Trứng, thịt, nội tạng nhập trái phép, không rõ nguồn gốc.
Môi trường trong xã hội có nhiều các chất thải khác nhau, tất cả những điều kiện trên
gây ô nhiễm môi trường dẫn tới tốc độ trong thiên nhiên ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe,
4
có nhiều bệnh lạ, bệnh khó chữa xuất hiện, chưa có khi nào mà đất nước Việt Nam phải gánh
chịu nhiều dịch cúm như hiện nay.
Thế những con người tỏ thái độ bàng quan, thiếu quan tâm cho dù môi trường ô nhiễm
ra sao, tài nguyên thiên nhiên còn hay cạn kiệt, coi đó là việc của xã hội, của người khác.
Nguy hại hơn, những suy nghĩ trên không phải của một số ít người, lại cũng không phải chỉ ở
một quốc gia nào mà ở số đông người, ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Vì vậy, cần hiểu
lại vấn đề, cần có những hành vi ứng xử thật đúng đắn với môi trường, đây là vấn đề cấp
bách đang đặt ra, bởi nếu không, những vấn đề trên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của
con người trong hiện tại và cả tương lai nữa.
Tại trường mầm non, giáo dục ý thức bảo vệ môi trường không phải là vấn đề mới nữa,
nó được bắt đầu từ năm học 2006-2007 nhưng kết quả đưa lại vẫn chưa cao. Tình trạng trẻ
vứt rác tại sân trường, dưới đồ chơi, trên cầu thang đã bắt gặp rất nhiều lần. Không chỉ trẻ
mà cả phụ huynh cũng vứt rác bừa bãi, đưa trẻ đến trường, chơi với đồ chơi, ăn sáng, sau đó
vứt rác bên gốc cây, bồn hoa. Hay là những trường hợp bố mẹ vội đi làm, gặp gỡ bạn bè kinh
doanh nên chỉ đưa con đến sân trường, trên tay trẻ còn mang bánh mỳ sẵn, hộp sữa,
kẹo, Trẻ chưa lên lớp mà ngồi dưới đồ chơi ăn sáng, thức ăn rơi vãi, vỏ bao không bỏ đúng

nơi quy định. Không những thế, một số trẻ đã lên lớp ăn sáng tại lớp, khi ăn xong trẻ vứt rác
qua hàng lang sau của dãy nhà. Việc sử dụng thức ăn sẵn không những tăng lượng rác thải
mà còn ảnh hưởng đến nhu cầu dinh dưỡng và không đảm bảo an toàn thực phẩm. Mặc dù,
hàng ngày đã có công tác vệ sinh của các cô giáo, bác bảo vệ trường nhưng ngày nào cũng
có hiện tượng đó làm giáo viên rất lo lắng về ý thức, hành động của trẻ khi ra ngoài xã hội,
khi lớn lên sẽ như thế nào?
Trong những hoạt động vui chơi được tổ chức tại lớp học, trẻ chưa có ý thức giữ gìn
và bảo vệ môi trường. Trẻ được chơi với đồ chơi, chạy đến giá đồ chơi ùa gạch xây dựng,
hình khối xuống đất, hết giờ chơi, cô cho trẻ cất đồ chơi nhưng trẻ tỏ với thái độ không tự
giác, không ngăn nắp.Trước và sau khi ăn trẻ rửa tay bằng xà phòng nhưng chưa biết sử
dụng tiết kiệm xà phòng, tiết kiệm nước. Trong khi ăn, trẻ còn ăn theo ý thích, nói chuyện
nhiều trong giờ ăn. Ở lứa tuổi này, trẻ còn nhỏ, chưa có nhiều hiểu biết về vấn đề môi
trường, chưa được trải nghiệm nhiều về ý thức bảo vệ môi trường. Nó không chỉ ảnh hưởng
đến thẩm mỹ cảnh quan mà còn ảnh hưởng đến ý thức, hành động, sức khỏe của thế hệ hôm
nay và mai sau. Đứng trước thực trạng ấy tôi luôn suy nghĩ mình cần làm 1 điều gì đó, bằng
1 cách nào đó để góp phần cải thiện môi trường 1 cách bền vững và lâu dài. Cách tốt nhất đó
là giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được bắt đầu từ lứa tuổi mầm non, đây là lứa tuổi đặt
nền tảng cho suốt cả cuộc đời của 1 con người.
5
&'()*+,
Bản thân được đào tạo bài bản, được tham gia lớp tập huấn về giáo dục bảo vệ môi
trường do Phòng giáo dục tổ chức. Được sự cung cấp tài liệu của Ban giám hiệu nhà trường
hướng dẫn, bồi dưỡng, lồng ghép vào các hoạt động giáo dục, tổ chức tổng lao động vệ sinh
thường xuyên vào đầu tuần, cuối tuần; Nhà trường luôn tích cực xây dựng vườn rau sạch
phục vụ bán trú, tạo cảnh quan vườn trường và xung quanh khu vực trường luôn xanh, sạch,
đẹp, khoa học. Trường được đóng trên địa bàn thuận lợi, đặt tại 1 địa điểm, cơ sở vật chất,
sân chơi thoáng mát, sạch sẽ và đảm bảo an toàn. Tôi được phụ trách lớp trẻ 5 tuổi, 100% số
trẻ đã được học qua lớp 4 tuổi. Đội ngũ cán bộ giáo viên trẻ, khỏe, nhiệt tình, tâm huyết với
nghề. Các bậc phụ huynh tham gia các chương trình tết trồng cây, vệ sinh vườn trường,
Công tác xã hội hóa giáo dục tốt.

&'-'.%/#,
Trường đóng trên địa bàn với đa dạng nền kinh tế, con người chạy đua với nền kinh tế
mà không màng đến vấn đề môi trường sống xung quanh và làm thế nào để cải thiện môi
trường. Một số hộ gia đình xung quanh khu vực trường xả nước thải bừa bãi. Số trẻ trong lớp
41 trẻ, là tương đối đông khó khăn trong công tác tổ chức và truyền thụ cho trẻ các kiến thức
về ý thức bảo vệ môi trường còn hạn chế. Các chủng loại đồ dùng đồ chơi đã có nhưng đồ
chơi để cho trẻ được thực hành trải nghiệm còn ít. Chưa có máy chiếu proxto để trẻ đươc
xem hình ảnh rõ nét hơn, băng đĩa, tài liệu hướng về giáo dục bảo vệ môi trường còn ít;
Chưa xây dựng được hệ thống vòi nước rửa tay ngoài trời để khi trẻ hoạt động xong được
rửa tay vệ sinh ngoài trời. Nhiều trẻ sinh cuối năm, trẻ suy dinh dưỡng nên có phần hạn chế,
chậm tiếp thu hơn so với các bạn cùng trang lứa vì mức độ khó dễ của các hoạt động giáo
dục bảo vệ môi trường khác nhau.
Trẻ chưa thực sự có ý thức bảo vệ môi trường đang còn sự bao bọc của bố mẹ từ vệ sinh
cá nhân đến vệ sinh chung. Trẻ được nuông chiều nên chưa có ý thức sử
dụng và lao động vệ sinh và sắp xếp đồ dùng, đồ chơi.
Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm, nhận thức đúng đắn về bậc học MN, đang
phó mặc cho giáo viên chăm sóc và dạy dỗ, họ nghĩ rằng, dù sao đến tuổi thì trẻ tự biết và đó
cũng không phải trách nhiệm của mình, không phải của con cháu mình. Phụ huynh chưa thực
sự lắng nghe lời nói và ý nguyện của trẻ, cứ cho rằng đó là lời nói của trẻ con. Cho nên công
tác tuyên truyền tới gia đình và toàn xã hội chưa thực sự lan tỏa và đồng bộ.
Bảng 1:
6
Kết quả khảo sát trước khi thực hiện đề tài như sau: Tại lớp Mẫu giáo 5B, tổng số trẻ 41
cháu.
STT Nội dung khảo sát Kết quả khảo sát
Số lượng Tỷ lệ
1 Trẻ có ý thức tự giác vệ sinh cá nhân 24/41 59%
2 Biết sử dụng học liệu tiết kiệm 23/41 56%
3 Biết lao động vệ sinh, sắp xếp đồ dùng, đồ chơi gọn
gàng, đúng nơi quy định.

18/41 44%
4 Biết thu gom rác, bỏ rác đúng nơi quy định. 21/41 51%
5 Nhận xét, phân biệt được những hành vi nên, không
nên đối với môi trường.
20/41 49%
6 Có ý thức thu gom phân loại rác, tận dụng phế thải
sáng tạo để làm đồ chơi.
17/41 41%

Từ những kết quả khảo sát đạt kết quả chưa cao, trong đó có các nguyên nhân sau: Sự
phát triển không đồng đều giữa các trẻ, trẻ sinh ra trong gia đình ít con được sự nuông chiều
bao bọc của bố mẹ, các bậc phụ huynh chưa thực sự coi trọng bậc học mầm non, chưa nhận
thức được rằng mầm non là lứa tuổi nền tảng cho sự phát triển toàn diện sau này của trẻ. Một
phần do giáo viên chưa sáng tạo, chưa linh hoạt giải quyết các tình huống, chưa thường
xuyên và tích cực trong việc lồng ghép, tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường vào trong các
hoạt động. Từ những thực trạng tại lớp tôi đang phụ trách, tôi nhận thấy rằng cần có 1 số
biện pháp để “Lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường vào trong các
hoạt động chăm sóc giáo dục” nhằm hình thành ý thức để phát triển nhân cách sau này cho
trẻ góp một phần nào cho công cuộc bảo vệ và cải tạo môi trường của đất nước và của toàn
thế giới.
III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP:
(' )01023/4 +,
Là giáo viên, muốn truyền thụ kiến thức cho trẻ thì yêu cầu giáo viên cần nắm vững
phương pháp nghiên cứu chuyên đề, tài liệu chuyên đề giáo dục mầm non, đúc rút kinh
nghiệm, vận dụng sáng tạo phù hợp với tình hình thực tế, lựa chọn nội dung giáo dục phù
hợp với đặc điểm nhận thức và khả năng của trẻ. Việc này đòi hỏi giáo viên phải kiên trì,
linh hoạt, sáng tạo, để tạo cho trẻ tâm thế thoải mái, tự nhiên để phát huy tính tích cực chủ
động và sáng tạo. Đồng thời đòi hỏi giáo viên phải thực hiện nghiêm túc, gương mẫu, phải
giáo dục trẻ thường xuyên, tạo tình huống, cơ hội để trẻ được tham gia hoạt động vì môi
trường. Tôi đã tự học, tự trau dồi kiến thức kinh nghiệm của mình bằng nhiều cách khác

nhau: Nghiên cứu tài liệu hướng dẫn thực hiện chương trình mầm non; Sử dụng năng lượng
7
tiết kiệm và hiệu quả; Tài liệu tập huấn giáo dục bảo vệ môi trường cho giáo viên mầm non;
Tham khảo các cuốn tạp chí giáo dục, tạp chí môi trường để nắm bắt thông tin; Kết nối mạng
internet để tìm hiểu và sưu tầm các hình ảnh, video, bài viết nói về môi trường; Tham gia
đầy đủ các lớp tập huấn do Phòng, Nhà trường tổ chức; Tham gia dự giờ học hỏi và bổ sung
ý kiến cho đồng nghiệp; Sưu tầm, sáng tạo những câu ca dao, tục ngữ, hò vè, bài hát có nội
dung giáo dục bảo vệ môi trường để lồng ghép, tích hợp tạo hứng thú và khắc sâu ghi nhớ
cho trẻ trong quá trình hoạt động,
Bên cạnh lý thuyết là thực hành, với đặc thù là cấp học mầm non, giáo viên chủ yếu
sống tập trung trên địa bàn nên công tác đi làm hay việc gia đình thường được giải quyết
những nơi gần, giáo viên sử dụng phương tiện đi lại là xe đạp để giảm lượng khí thải, tiếng
ồn, tiêu hao năng lượng nhằm tạo môi trường trong lành hơn, sạch sẽ hơn. Giáo viên thấy
rác, lá rơi cần gương mẫu nhặt rác, thấy hành vi không đúng cần lên tiếng vì môi trường
chung, hiểu và gương mẫu phân loại rác. Bên cạnh gương mẫu hành động còn lên các câu
khẩu hiệu, môi trường chữ viết ngay tại lớp học “Hãy cho tôi rác”, “Bé yêu cây xanh”; Phối
hợp Công đoàn nhà trường lên khẩu hiệu “Hãy phân loại rác”, “Vì ngày mai, hãy chung tay
vì môi trường”,
-' !",
Hoạt động chung là hoạt động cơ bản cung cấp kiến thức, kỹ năng và thái độ trong các
môn học được tổ chức trong ngày cho trẻ. Mỗi lĩnh vực đều có những kết quả mong đợi
riêng, song tôi luôn chú ý lồng ghép giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi trường một cách linh
hoạt, tạo tâm thế nhẹ nhàng, tự nhiên. Không chỉ lồng ghép vào 1, 2 chủ đề, 1,2 hoạt động
mà nội dung này cần được tích cực lồng ghép, tích hợp rất nhiều hoạt động, điều đó phụ
thuộc vào sự linh hoạt và sáng tạo của giáo viên.
Ví dụ 1: Khi thực hiện chủ đề con “Lớp học của bé”, tổ chức hoạt động khám phá khoa
học “Tìm hiểu về lớp học của bé” tôi cho trẻ cùng thảo luận theo nhóm để tìm hiểu về các
góc chơi của lớp, trẻ được quan sát, tìm hiểu, nhận xét về các góc chơi, đồ chơi và cách sắp
xếp, bố trí các đồ chơi ở các góc chơi. Cho trẻ nêu các góc chơi, các loại đồ chơi, cách sắp
xếp, bố trí. Thông qua đó lồng ghép giáo dục bằng những câu hỏi: Chúng mình phải làm gì

để có các góc chơi gọn gàng, lớp học sạch sẽ? Giáo dục trẻ biết sắp xếp đồ chơi gọn gàng,
tham gia lau dọn đồ chơi, giá đồ chơi, vứt rác vào thùng. Sau tiết học, có thể cho trẻ thực
hành lau dọn, sắp xếp góc chơi, nhận xét sự thay đổi khác nhau trước và sau khi lao động
8
)5033$$678"9%
Ví dụ 2: Thực hiện chủ đề “Động vật sống dưới nước” tôi đã cho trẻ quan sát bể nước
có cá, tôm, cua, sau đó tôi đặt câu hỏi để trẻ biết về một số đặc điểm và lợi ích của cá, tôm,
cua. Tôi đặt câu hỏi: Điều gì sẽ xảy ra khi vớt cá lên khỏi nước? Vì sao? Để kích thích trẻ
đưa ra cách giải quyết một vấn đề. Qua đó giáo dục trẻ bảo vệ nguồn nước, giữ nguồn nước
sạch để loài động vật sống dưới nước được sống, được phát triển phong phú, cung cấp các
nhu cầu cho đời sống của con người. Đồng thời cho trẻ biết được 1 số việc làm nên và không
nên đối với nguồn nước (Vì nước rất cần thiết cho cây cối, cho cuộc sống của con người để
chúng ta ăn uống, sinh hoạt, vì thế chúng mình nên biết bảo vệ nguồn nước, nếu được bố
mẹ cho đi tham quan thì không nên vứt rác xuống ao hồ, sông suối mà hãy thu gom và cho
vào thùng rác, nhắc nhỡ bố mẹ hạn chế mua các sản phẩm có bao bì bằng nilon, cầu kỳ, ).
Ví dụ 3: Hoạt động tạo hình “Xé dán hoa mùa xuân” chủ đề “Tết và mùa xuân”. Tôi
tạo cảm xúc cho trẻ bằng bài hát “Mùa xuân”, cùng trò chuyện về chủ đề, quan sát tranh,
nhận xét về các đặc điểm, bố cục các hình ảnh trong bức tranh, dùng kỹ năng gì để xé dán?
hỏi ý định của trẻ sẽ xé dán hoa gì? Như thế nào? Khi xé dán và phết hồ cần chú ý điều gì?
Giáo dục trẻ sử dụng giấy, phết hồ mỏng, vừa đủ để có bức tranh vừa đẹp, tiết kiệm giấy, tiết
kiệm hồ dán. Không kéo lê bàn gây tiếng ồn và làm bàn ghé chóng hỏng. Sau khi hoạt động,
trẻ biết cất và sắp xếp đồ dùng gọn gàng, đúng chỗ, thu gom các mẫu giấy vụn bỏ vào thùng
rác, biết rửa tay bằng xà phòng đúng cách, vặn nhỏ vòi nước khi cần thiết, không làm vung
vãi nước.
9
Ví dụ 4: Hoạt động giáo dục âm nhạc, hát và vận động bài hát “Em yêu cây xanh”
được thực hiện vào chủ đề con “Cây xanh quanh bé”. Tạo hứng thú bằng câu đố về cây tre,
các câu hỏi gợi mở: Xung quanh chúng ta còn có những cây gì nữa? Cây có lợi ích gì? Điều
gì sẽ xảy ra xung quanh ta không có cây xanh? Vậy chúng mình cần phải làm gì? Cô khái
quát lợi ích của cây đối với con người (Cho chúng ta bóng mát, cung cấp khí O2 trong lành

cho chúng ta thở, giảm tiếng ồn, chắn gió, chắn bụi, ), với động vật và giáo dục trẻ biết
trồng, chăm sóc, bảo vệ cây xanh, không hái lá, bẻ cành, dẫm đạp lên cây xanh, tuyên truyền
bố mẹ ở nhà nên trồng thêm cây xanh, không nên chặt phá, buôn bán gỗ,
Việc lồng ghép, tích hợp vào các hoạt động chung được đưa vào một cách nhẹ nhàng,
gần gũi với trẻ, không áp đặt trẻ. Có thể qua hoạt động đọc thơ, kể chuyện, thể dục, giáo
viên lồng ghép giáo dục một cách thường xuyên sẽ giúp trẻ có những suy nghĩ tích cực,
quan tâm tới môi trường xung quanh hơn.
&' !9 ,
Hoạt động ngoài trời là hoạt động cần phải đảm bảo tính tích cực hoạt động
của trẻ làm giàu và củng cố kiến thức cho trẻ về môi trường xung quanh, giáo dục cho trẻ
những thói quen hành vi tốt của mình nơi công cộng. Có thể tổ chức cho trẻ được trải
nghiệm, được quan sát và nhận xét hành vi có lợi, có hại đối với môi trường.
Ví dụ 1: Tôi cho trẻ “Thu thập lá cây làm con vật ngộ ngĩnh” được tổ chức vào chủ đề
con “Động vật nuôi trong gia đình”. (Tạo tình huống: Tôi cho lá vàng, cành cắt tỉa xung
quanh gốc cây bàng, cây lộc vừng, ), tôi cho trẻ cùng nhận xét môi trường trên sân trường,
với những chiếc lá trên sân, chúng mình có thể làm gì để tạo ra những con vật trong gia đình,
cho trẻ được trải nghiệm thực hành thu thập để xếp, xé làm các con vật ngộ nghĩnh như con
nghé, con mèo, xé và vẽ trang trí làm con gà, Thông qua đó giáo dục trẻ biết, từ những lá
cây được cắt tỉa, lá vàng rơi rụng chúng mình có thể cùng bạn, cùng các em thu thập làm
những con vật đáng yêu, tận dụng lá để chúng mình làm đồ chơi vừa giúp môi trường sạch
hơn. Khi chơi xong cần thu gom bỏ vào thùng rác, cùng nhau vệ sinh tay sạch sẽ.
Ví dụ 2: Cho trẻ “Quan sát vườn rau của bé” tổ chức vào chủ đề “Một số loại rau”, trẻ
sẽ được nói lên những gì mà trẻ thấy đặc điểm của các loại rau, lợi ích của chúng như thế
nào? Làm thế nào để chúng ta có rau sạch ăn hàng ngày? Nếu không tưới nước và nhổ cỏ
cho rau thì chuyện gì sẽ xảy ra? Vì sao? Với những câu hỏi mở như vậy trẻ sẽ đưa ra ý kiến
của mình từ đó trẻ thể hiện tính độc lập cá nhân, mạnh dạn, tự tin hơn. Đồng thời kích thích
được tính ham hiểu biết của trẻ. Cung cấp cho trẻ những giá trị khi sử dụng rau sạch đảm bảo
dinh dưỡng, đảm bảo sức khỏe và tốt cho không khí, cho đất, nước. Ngược lại, một số trường
hợp trồng rau sử dụng chất kích thích, thuốc trừ sâu, thuốc bảo quản quá liều lượng nồng độ
10

cho phép làm hại sức khỏe cho con người, ô nhiễm đất, ô nhiễm nước, ô nhiễm không
khí, Chúng mình hãy cùng nhau nhổ cỏ cho rau để có vườn rau xanh, sạch và đẹp hơn. Cô
cùng trẻ thực hiện, sau đó cho trẻ vệ sinh tay bằng xà phòng.
)5#$%3
Lựa chọn và tổ chức các trò chơi vận động phù hợp chủ đề, thông qua đó giáo dục trẻ
ý thức bảo vệ môi trường, như: Trò chơi “Pha nước chanh”- Giáo dục trẻ bỏ vào thùng rác;
Trò chơi “Nhảy ô”- Giáo dục trẻ vệ sinh sạch sẽ sau khi chơi; Trò chơi “Bắt chước”, “mô tả”
các hành vi tốt, có lợi: cuốc đất, tưới nước Cô gợi ý động tác để trẻ đoán để phát triển ngôn
ngữ, tư duy tưởng tượng, hoặc cô gợi bằng lời để trẻ mô phỏng để phát triển vận động,
Như vậy, khi trẻ tham gia hoạt động ngoài trời kiến thức sẽ được khắc sâu, trẻ được
học mà không biết là mình đang học. Đó sẽ là nền tảng để trẻ trở thành một tuyên truyền
viên tốt để bảo vệ môi trường xung quanh trẻ.
:' !"%,
Các góc chơi được sắp xếp khoa học, phù hợp chủ đề, đảm bảo tính an toàn, tính thẩm mỹ,
phong phú, đủ diện tích cho trẻ hoạt động sẽ kích thích sự khám phá học hỏi của trẻ, thông
qua góc chơi giáo dục trẻ sử dụng đồ chơi đúng chức năng, sắp xếp đồ chơi gọn gàng, vệ
sinh đồ chơi khi thấy bẩn, vệ sinh theo kế hoạch.
Ví dụ 1: Thông qua các trò chơi phân vai trẻ đóng vai và thể hiện các công việc của người
làm công tác bảo vệ môi trường như trồng cây, chăm sóc cây, thu gom rác trong trò chơi “Bé
tập làm nội trợ” tôi chú ý dạy trẻ có ý thức tiết kiệm nước, chế biến món ăn, vệ sinh, thu dọn
11
đồ dùng sạch sẽ, gọn gàng trước- trong- sau khi chế biến và sử dụng. Qua đó giáo dục dinh
dưỡng, vệ sinh, cách sử dụng 1 số thực phẩm, hoa quả,
Ví dụ 2: Tổ chức cho trẻ chăm sóc cây thực hiện chủ đề “Cây xanh quanh bé”. Trẻ mô
tả các hành vi bảo vệ môi trường hoặc làm hại cho môi trường, cách gieo hạt, động tác cuốc
đất, trồng cây, tưới nước, bắt sâu là hành vi có lợi cho môi trường, còn động tác gây tổn hại
cho môi trường là chặt cây, dẫn lên cỏ, đốt rừng, săn bắt chim thú,
Hoạt động góc được tích hợp, lồng ghép giáo dục vào tất cả các góc chơi: Góc nghệ
thuật: Múa hát, kể chuyện, đọc thơ, không la hét làm ồn, không gõ nhạc cụ quá mạnh, quá
to làm nó chóng hỏng, gây ồn ào, ; Góc học tập: Làm album có thể sử dụng các tờ báo cũ

để trẻ xé dán các hình ảnh, hoặc xé dán các chi tiết tạo nên các hình ảnh nói về chủ dề và
theo ý định của trẻ, chơi đô mi nô, xem tranh sách, Giáo dục trẻ sử dụng kéo, phết hồ, chơi
đô mi nô chia quân bài, chơi nhẹ nhàng để đồ chơi luôn đẹp, bền,
;' "%5!"<$,
Thể dục sáng là hoạt động thường xuyên, không thể thiếu trong một ngày hoạt động của
trẻ ở trường. Đây là hoạt động đầu tiên, khởi đầu cho một ngày hoạt động, học hỏi, khám
phá đầy ý nghĩa của trẻ, giúp trẻ có tinh thần phấn khởi chuẩn bị tốt cho các hoạt động tiếp
theo. Tùy từng thời điểm, tình huống xảy ra để lồng giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi
trường.
Ví dụ 1: Được giải quyết trong các tình huống xảy ra, trẻ được xuống sân trường
chuẩn bị tập thể dục, có 1 số bạn cùng lớp, 1 số em học lớp khác được bố mẹ đưa đến trường
có mang theo bánh mì, sữa, Tôi cho trẻ cùng quan sát, suy nghĩ và nêu ý kiến của mình,
giáo dục trẻ nên ăn sáng ở nhà bằng những bát cháo, bát cơm do bố mẹ chuẩn bị để đảm bảo
dinh dưỡng sức khỏe, vừa giảm bớt lượng rác thải cho môi trường. Hay bắt gặp rác trên sân
trường, cho trẻ nhận xét, qua đó tôi giáo dục trẻ không nên vứt rác bừa bãi, phải bỏ vào
thùng rác, cùng nhắc nhỡ bố mẹ, các bạn, các em cùng thực hiện. Tùy thuộc vào chủ đề để
lựa chọn các bài hát có nội dung giáo dục bảo vệ môi trường để khởi động, tập động tác như
bài hát: Thật đáng chê; Cho tôi đi làm mưa với; Nắng sớm,
Ví dụ 2: Trong giờ đón trẻ, nhắc nhỡ trẻ lễ phép chào hỏi cô, chào bố mẹ, tôi cùng trẻ
trò chuyện về thời tiết, giáo dục trẻ mặc quần áo phù hợp thời tiết, đeo khẩu trang khi đi ra
ngoài,
=')#>$,
Sinh hoạt ăn, ngủ, vệ sinh tại trường là vấn đề được Phòng giáo dục, Ban giám hiệu, các
bậc phụ huynh và các cô giáo cùng quan tâm và chú trọng, tôi luôn lập kế hoạch cụ thể, thiết
12
thực với trẻ. Trước giờ ăn, cùng trẻ trò chuyện để hướng trẻ rửa tay bằng xà phòng bằng các
bài thơ, bài hát như:
“Trước giờ ăn
Khi tay bẩn
Phải rửa ngay

Với xà phòng
Bé ghi lòng
Lời cô dặn.”
Hay là sử dụng bài đồng dao “Tay đẹp”
Đã đến giờ ăn, chúng mình cần phải làm gì? Khi rửa tay cần chú ý điều gì?
Khi ăn xong, nhắc nhỡ trẻ đánh răng rửa mặt, cho trẻ hiểu được vì sao phải đánh
răng, rửa mặt và phải làm như thế nào? Chủ đề “Bản thân” được thực hiện vào gần đầu năm
học nên được tôi hướng dẫn trẻ các kỹ năng vệ sinh cá nhân nên về sau trẻ được thực hành
nhiều, tạo thói quen tốt cho trẻ. Có thể cho trẻ đọc bài thơ “Bé tập rửa mặt” của tác giả
Nguyễn Thị Lành để rèn và cũng cố kỹ năng rửa mặt cho trẻ. Không những ở lớp mà tôi còn
nhắc nhỡ trẻ vệ sinh cá nhân luôn sạch sẽ: Đầu tóc, quần áo gọn gàng, móng tay sạch sẽ,
Luôn chú ý vệ sinh sạch sẽ đồ dùng bát, thìa, cốc, khăn mặt, bàn chải đánh răng, của trẻ
để trẻ biết mỗi cá nhân có các đồ dùng ký hiệu riêng, khi sử dụng xong cần được cất đúng
nói, đúng chỗ, vệ sinh thường xuyên nhằm tạo cho trẻ thói quen vệ sinh cá nhân tốt.
Giờ ngủ là giờ trẻ được nghỉ ngơi sau 1 thời gian hoạt động mệt mỏi, tôi luôn tạo môi
trường cho trẻ được ngủ sâu và cảm giác thoải mái. Trước giờ ngủ trẻ đi vệ sinh để khi ngủ
không đái bẩn quần áo, bẩn chăn, chiếu, nệm, Trẻ tự mình thu dọn giày dép sử dụng trong
lớp để vào sọt gọn gàng. Sạp được kê gọn gàng phân chia nam, nữ; Chiếu được giặt định kỳ
2 tuần/lần; chăn, nệm được phơi nắng, giặt sạch định kỳ; Gối kê của trẻ được gửi về nhờ phụ
huynh giặt 2 tuần/lần, vệ sinh đồ dùng theo định kỳ và vệ sinh đột xuất. Tôi luôn có ý thức
tạo môi trường xung quanh trẻ sạch, gọn để trẻ noi theo, hình thành thói quen tốt ở trường
cũng như ở nhà. Khi trẻ ngủ dậy, cô cùng trẻ đọc bài thơ “Giữ hàm răng đẹp” để trẻ tỉnh táo
lần lượt vàò lấy cốc, lấy nước muối súc miệng, nhắc nhở trẻ giữ gìn vệ sinh cho bạn, cho
mình bằng cách không khạc nhổ bừa bài, không phun bắn ra ngoài mà phải chú ý không
nuốt, không ngậm lâu, nhổ vào bô. Lớp tôi phụ trách có 1 cháu có trường hợp đặc biệt hơn,
cháu hiếu động nhưng chậm hơn nhiều so với các bạn khác, trẻ còn vụng về khi xúc cơm, lấy
nước, súc miệng hay khi đánh răng nên tôi thường kèm cặp, nhắc nhỡ các bạn không nên xô
đẩy, tranh giành mà phải biết nhường nhịn, giúp đỡ bạn để bạn cùng tiến bộ.
13
Công tác vệ sinh luôn được nhắc nhỡ, phòng vệ sinh được phân chia bạn trai, bạn gái

qua hình ảnh được dán lên tường cùng những lời động viên của cô được trẻ ghi nhớ và thực
hiện, luôn được vệ sinh sạch sẽ, đúng nơi quy định.
?'@3!"A,
Hoạt động chiều được tổ chức nhẹ nhàng như vệ sinh đồ chơi, giá đựng, sắp xếp đồ
chơi gọn gàng. Cô và trẻ cùng nhận xét môi trường xung quanh, thảo luận nên làm gì? Phân
công các nhóm cùng thực hiện, việc làm trẻ được bày tỏ ý kiến của mình, mong muốn được
tham gia, qua đó giáo dục trẻ về nhà biết giúp bố mẹ 1 số việc nhỏ, sắp xếp đồ chơi gọn
gàng, từ đó trẻ có ý thức lao động và thích được lao động.
Tổ chức cho trẻ cùng làm đồ dùng đồ chơi với cô từ nguyên liệu phế thải để trẻ được
trải nghiệm, hiểu được giá trị của những phế thải tưởng chừng như không sử dụng vào việc
gì. Trẻ cảm thấy hứng thú hơn khi mình được trải nghiệm và tạo ra được sản phẩm.
Ví dụ 1: Sử dụng ống sữa nhỏ bằng nhựa để làm con chim cánh cụt, con thỏ, chỉ cần
vẽ và cắt dán 1 số chi tiết như mặt, tai, tay, cánh,
Ví dụ 2: Sử dụng chai nước C2, chai nước khoáng cắt phần trên trang trí làm ly nước,
phần dưới làm lọ hoa; Hay là các vỏ hộp sữa chua làm chim công, thìa sữa chua làm con
chim, con bướm, bìa cát tông, len, vải vụn
14
)533+ "9B8+
Từ đó, giáo dục trẻ biết sắp xếp, thu dọn đồ dùng, vứt rác vào đúng nơi quy định, biết
rửa tay lau tay khi làm bài xong, trẻ có ý thức tự dọn dẹp gọn gàng ngăn nắp. Bằng biện
pháp này trẻ biết thu gom, sắp xếp gọn gàng, biết phân loại rác, tận dụng phế liệu để giảm
lượng rác thải.
Cho trẻ xem các băng đĩa hình ảnh về chủ đề “Phương tiện và luật lệ giao thông” cùng
nhận xét tiếng kêu, khói xả của phương tiện chạy qua, hậu quả và con người cần phải làm gì?
Qua đó giáo dục nên sử dụng các phương tiện sạch để giảm bớt tiếng ồn, khói bụi, giúp
không khí trong lành, thân thiện với môi trường, trẻ biết đeo khẩu trang, đội mũ khi ra ngoài
để bảo vệ sức khỏe cho bản thân.
C'@3!"!93D3,
Trong mỗi chủ đề tôi tổ chức cho trẻ dạo chơi tham quan vào một buổi chiều để trẻ được
quan sát thực tế, chứng kiến, trải nghiệm, được suy nghĩ tìm cách giải quyết các tình huống

nảy sinh khi tham gia. Khi tổ chức cho trẻ đi tham quan, du lịch, phải nhắc nhở trẻ không
được vứt bừa bãi giấy gói, bao bì thức ăn, chai lọ, vỏ đồ hộp,
Ví dụ 1: Tham quan “Vườn cây xanh”, trẻ quan sát, nhận xét về các đặc điểm của cây, thử
nghiệm hít thở không khí trong lành, đặt các câu hỏi giả thiết nếu không có cây xanh thì điều
gì sẽ xảy ra? (Không khí ô nhiễm, ngột ngạt, hạn hán, lũ lụt, ), chúng mình cần phải làm gì
để có nhiều cây xanh giúp môi trường xanh, sạch?Trồng, chăm sóc, bảo vệ; cùng cô, cùng
các bạn, cùng bố mẹ trồng thêm nhiều cây xanh, Vì sao? Vì cây xanh cho chúng ta không
khí trong lành, cây làm cảnh, cây cho quả, cung cấp thực phẩm, cây giữ nước, giữ đất,
Ví dụ 2: Tham quan “Cửa hàng bán hoa quả” trẻ được quan sát về các đặc điểm của 1 số
loại quả, hỏi trẻ cách sử dụng loại quả đó như thế nào? Qua đó giáo dục trẻ vệ sinh, rửa sạch,
gọt vỏ bỏ thùng rác,
E')F,
Vào những ngày hội ngày lễ chúng tôi thường lựa chọn các tiết mục văn nghệ có nội dung
giáo dục bảo vệ môi trường như đóng kịch; Bài hát: “Em yêu cây xanh” của nhạc sỹ Hoàng
Văn Yến, “Mưa rơi” dân ca Xá, ; Tiểu phẩm; “Bé với cây xanh”, Tổ chức các cuộc thi
kiến thức “Môi trường quanh bé” tại lớp đang phụ trách.
15
G 5+ "9B8+
Là giáo viên trẻ nhưng tôi luôn mạnh dạn đề xuất với Ban giám hiệu, Công đoàn, Đoàn
thanh niên tổ chức hội thi làm đồ dùng đồ chơi theo chủ điểm từ nguyên liệu phế thải giữa
các giáo viên, giữa các lớp, giữa các cặp phối hợp cô- cháu- phụ
huynh học sinh; Mạnh dạn đóng góp ý kiến khi được dự giờ đồng nghiệp.
(H')I4IAJ*I ",
Tuyên truyền và phối hợp với phụ huynh trong công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường là một biện pháp không thể thiếu khi giáo dục cho trẻ.
Làm tốt công tác vận động, hỗ trợ của phụ huynh về nguồn nguyên vật liệu thải bỏ để giáo
viên tận dụng, hướng dẫn trẻ làm đồ chơi đơn giản cho mình. Phân chia các lớp xây dựng
mảng tường trước sảnh, cầu thang với các hình ảnh về chủ đề cây xanh tốt, hoa đua nhau nở,
bé đang tưới cây, Thông qua công tác tuyên truyền, vận động này phụ huynh sẽ hiểu rõ hơn
tầm quan trọng của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho con trẻ không phải chỉ ở phía

nhà trường mà còn ở gia đình nữa.
Truyên truyền phụ huynh trồng, sử dụng rau sạch, thực phẩm sạch, cùng trẻ và nhắc
nhỡ trẻ vệ sinh môi trường sạch sẽ; Sử dụng hạn chế túi bóng nilon thay bằng các túi phân
hủy, gói bằng lá, sử dụng làn giỏ. Sử dụng nguồn thực phẩm sạch, có uy tín nhằm giảm
lượng chất độc hại, thuốc trừ sâu, thuốc kích thích,
Bên cạnh đó, truyên truyền phụ huynh nên chuẩn bị bữa sáng tại gia đình bằng những
bát cháo dinh dưỡng để tăng tình cảm người thân, vừa đảm bảo dinh dưỡng, an toàn thực
phẩm và giảm lượng rác thải túi bóng nilon, hộp sữa, Đây là 1 biện pháp được rất nhiều
phụ huynh ủng hộ, phối hợp và có những đánh giá tích cực đối với cô giáo, cho thấy sự quan
tâm của cô dành cho sức khỏe, chất lượng bữa ăn của trẻ.
K)3"FI4IAJID3"%L5,
16
Làm phiếu đánh giá thăm dò ý kiến phụ huynh về công tác vệ sinh, 1 số công việc ở
nhà của trẻ (Ở nhà cháu thường làm những gì? Bố mẹ thường cho cháu làm vệ sinh cá nhân
những gì? Vệ sinh nhà ở như thế nào? ) Cùng trò chuyện, trao đổi với phụ huynh nhắc nhỡ
vệ sinh móng tay, hướng dẫn 1 số phụ huynh cách rửa tay, lau mặt khoa học, đúng kỹ thuật
để đảm bảo vệ sinh. Qua trò chuyện, cho phụ huynh hiểu được nên hướng dẫn trẻ thực hiện
để trẻ có tính tự lập, có ý thức và những hành động đúng đối với môi trường.
KMNI0%I4IA,
Góc tuyên truyền được thay đổi theo từng tháng, từng đợt để phụ huynh cùng tham
khảo, như: Phòng chống rét cho trẻ; Phòng chống bệnh đau mắt đỏ; Hãy trồng thêm cây
xanh, bảo vệ nguồn nước,
K)I4IAD31I,
Cuộc họp có mặt đông đảo của các bậc phụ huynh, cùng trò chuyện, tham khảo ý kiến và
nhận xét của phụ huynh về tình hình của trẻ, nắm bắt sự quan tâm của phụ huynh về vấn đề
giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Cho phụ huynh hiểu được đây không phải là công
tác của riêng ai, cũng qua đó trẻ được hình thành ý thức tự giác, hành vi tốt, để trẻ thành
người có ích cho xã hội.
(('OPJ3 " <,
Tích cực hưởng ứng và tham gia nhiệt tình với các ban ngành đoàn thể trên địa bàn cùng

tham gì các phong trào lao động vệ sinh đường, khối phố xanh sạch, đẹp; Phối hợp với các
ban ngành đoàn thể cùng chung tay, giúp đỡ để góp phần tiếng nói chung vì môi trường.
Như: Nhờ Ban văn hóa, Đoàn thanh niên phát thanh bài viết “Hãy chung tay vì môi trường”,
kêu gọi các đoàn viên, các hộ gia đình cùng phân loại rác, trồng cây xanh, vệ sinh đường
làng ngõ xóm,
Phối hợp và tham mưu Hội phụ nữ tổ chức và lồng ghép tổ chức vấn đề về môi trường,
cùng kết hợp với Ban dân số kế hoạch hóa gia đình cùng tuyên truyền sinh đẻ có kế hoạch để
nuôi dạy con tốt hơn.
Phối hợp y tế để khám sức khỏe định kỳ, theo dõi tình hình sức khỏe của trẻ để phát
hiện và đưa ra những biện pháp can thiệp kịp thời.
Tham mưu “Công ty môi trường” cùng kêu gọi mọi người phân loại rác, lấy rác kịp thời
và xử lý triệt để, khoa học.
III. NHỮNG KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:
Với những biện pháp đưa ra, nhiệt tình trong công tác, được sự ủng hộ, giúp đỡ của
Ban giám hiệu, các đồng nghiệp, các bậc phụ huynh cùng các ban nghành giúp đỡ trong suốt
thời gian qua, tôi đã trau dồi cho mình những kiến thức, kinh nghiệm để giúp mình, giúp trẻ
17
có những hiểu biết và mình có thể làm gì để giáo dục trẻ có ý thức cải thiện, giữ gìn và bảo
vệ môi trường.
1. Đối với bản thân và đồng nghiệp:
Nắm vững hơn kiến thức, kỹ năng để lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục ý thức bảo vệ
môi trường cho trẻ, tích cực lồng ghép, tích hợp linh hoạt và giải quyết phù hợp các tình
huống xảy ra tạo cho trẻ ý thức, hành động bảo vệ môi trường. Được các đồng nghiệp ủng
hộ, gương mẫu thực hiện, tích cực lồng ghép và các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. Nâng
cao hình thức đổi mới, tổ chức giờ học, giờ chơi sinh động hấp dẫn hơn.
2. Đối với trẻ:
Trẻ có ý thức tự giác vệ sinh cá nhân, vệ sinh lớp học, sân trường, tham gia tích
cực vào các hoạt động lao động vệ sinh, làm đồ dùng đồ chơi tạo ra các sản phẩm có ý nghĩa,
đẹp; Trẻ nhận ra, mạnh dạn, tự tin bày tỏ trình bày suy nghĩ của mình và cách làm thế nào?
Trẻ biết sử dụng năng lượng, các học liệu tiết kiệm và hiệu quả.

Điều này được thể hiện cụ thể hơn qua bảng khảo sát so sánh sau:
Bảng 2: Kết quả khảo sát so sánh trước và sau khi thực hiện đề tài ( Tại lớp Mẫu giáo 5B với
41 trẻ)
STT
Nội dung khảo sát
Trước khi
thực hiện
Sau khi
thực hiện
SL TL SL TL
1 Trẻ có ý thức tự giác vệ sinh cá nhân đúng cách 24/41 59% 40/41 98%
2 Biết sử dụng học liệu tiết kiệm 23/41 56% 39/41 95%
3
Biết lao động vệ sinh, sắp xếp đồ dùng, đồ chơi
gọn gàng, đúng nơi quy định.
18/41 44% 38/41 93%
4 Biết thu gom rác, bỏ rác đúng nơi quy định. 21/41 51% 41/41
100
%
5
Nhận xét, phân biệt được những hành vi nên,
không nên đối với môi trường.
20/41 49% 40/41 98%
6
Có ý thức thu gom phân loại rác, biết tận dụng
phế thải sáng tạo để làm đồ chơi.
17/41 41% 38/41 93%
3. Đối với phụ huynh:
Các bậc phụ huynh đã có những chuyển biến tích cực, đã hiểu về công tác giáo dục trẻ
có ý thức bảo vệ môi trường nhằm hình thành ý thức, nhân cách và hành động cho trẻ. Đã

giảm được số trẻ mang đồ ăn sáng đến trường, lượng rác giảm rất đáng kể trân sân trường,
trong bồn hoa, cầu thang. Đặc biệt, phụ huynh sưu tầm cho cô những hình ảnh, bài thơ nói về
môi trường để cô tham khảo làm tài liệu, dán ở góc tuyên truyền. Phụ huynh cảm thấy vui và
18
tự hào khi kể về con, cháu mình khi về nhà, khi đến nhà bạn chơi rất có ý thức giữ gìn và bảo
vệ môi trường.
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1.Kết luận:
Để làm tốt công tác lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ trong
trường mầm non, người giáo viên không ngừng nghiên cứu học hỏi để trau dồi kiến thức và
kỹ năng sư phạm, phải nắm chắc nội dung giáo dục bảo vệ môi trường, vận dụng các phương
pháp giáo dục một cách linh hoạt, tạo môi trường, tâm lý thoải mái cho trẻ, tránh lối rập
khuôn làm trẻ nhàm chán, ôm đồm làm trẻ căng thẳng gò bó. Đòi hỏi giáo viên phải thực
hiện nghiêm túc, phải giáo dục trẻ một cách thường xuyên, tạo cơ hội để trẻ được tham gia
các hoạt động bảo vệ môi trường. Trên cơ sở đó giáo dục trẻ biết yêu quý, gần gũi với môi
trường và đánh giá hành vi tốt, xấu của con người đối với môi trường.
Chủ động lập kế hoạch công tác bồi dưỡng chuyên môn cho bản thân, lập các kế hoạch
cụ thể, phù hợp với tình hình thực tế của điều kiện khách quan và chủ quan. Nắm bắt tình
hình đặc điểm tâm sinh lý, nguyện vọng của trẻ để có các nội dung giáo dục phù hợp vào
từng thời điểm, từng chủ đề chủ điểm, từng hoạt động trong ngày. Nắm được trình độ và khả
năng của từng trẻ để có kế hoạch bồi dưỡng sáng tạo cho những trẻ có năng khiếu, khéo tay,
hứng thú lao động; Kèm cặp, hướng dẫn những trẻ yếu hơn, chậm hơn so với trẻ khác.
Tích cực, thường xuyên, gương mẫu, gắn công tác lý luận với công tác thực hành, áp
dụng các bài học, sáng kiến kinh nghiệm vào thực tiễn.
Như vậy, chúng ta thấy được rằng việc lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục ý thức bảo
vệ môi trường vào trong các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ là việc làm rất cần thiết, rất
quan trọng và phải được thực hiện thường xuyên. Đạt được kết quả như thế nào phụ thuộc
vào sự nỗ lực không ngừng của các giáo viên tích cực học hỏi, nghiên cứu và vận dụng linh
hoạt, sáng tạo và thường xuyên vào trong các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. Sự quan tâm
chỉ đạo của các cấp, các nghành cũng như sự quan tâm, gương mẫu của phụ huynh học sinh.

Với ý tưởng của người có sáng kiến về giáo dục ý thức bảo vệ môi trường áp dụng trong
trường mầm non, tôi rất mong được đóng góp một số biện pháp giúp trẻ phát triển một cách
toàn diện, biết sống thân thiện với môi trường, để việc bảo vệ môi trường dần dần trở thành
nếp nghĩ, nếp sống, thành thói quen, hành động trong suốt cả cuộc đời.
2.Kiến nghị:
Là một giáo viên đứng lớp, tôi có một số ý kiến đề xuất sau:
- Đối với các cấp, các ngành:
19
+ Cung cấp thêm tài liệu để giáo viên nghiên cứu, học hỏi nâng cao chuyên môn nghiệp vụ
để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ; Tiếp tục hoàn thành hệ thống vòi rửa tay
ngoài trời; Tích cực trồng thêm cây xanh để tạo môi trường
+ Tổ chức các cuộc thi dành cho giáo viên, học sinh, phụ huynh cùng tham gia khéo tay làm
đồ chơi từ nguyên vật liệu phế thải, các cuộc thi tìm hiểu kiến thức về môi trường, để thấy
rõ sự lan tỏa của công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho cộng đồng cùng thực hiện
góp phần bảo vệ, cải thiện môi trường.
- Đối với địa phương: Tăng cường phát động cải thiện môi trường, phối hợp nhà trường
trong công tác tuyên truyền, kêu gọi tham gia các phong trào, các cuộc thi vì môi trường; Có
các biện pháp kịp thời và đúng mực đối với các hành vi có lợi, có hại của người dân đối với
môi trường.
- Đối với các bậc phụ huynh: Cần thực hiện nghiêm túc các nội quy, quy định của nhà trường
như đưa đón trẻ tại cửa lớp, bỏ rác đúng nơi quy định, luôn gương mẫu để trẻ noi theo, nhắc
nhỡ trẻ, phối hợp cùng giáo viên để giúp trẻ hình thành ý thức và hành động đúng đắn đối
với môi trường.
Trên đây là một số biện pháp để lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục ý thức
bảo vệ môi trường vào các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ Mầm non. Mong được đóng góp
một phần nhỏ vào công tác chăm sóc và giáo dục trẻ phát triển toàn diện trong các trường
mầm non./.
20
21