Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
S GIO DC V O TO H TNH
Tờn ti:
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
1
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
H TNH, 3/2014
MC LC
TT Cỏc ni dung chớnh Trang
A. T VN 1
1. Lý do chn ti 1
2. i tng v phm vi nghiờn cu 2
3. Mc ớch nghiờn cu 2
4. Gi thit khoa hc 2
5. Phng phỏp nghiờn cu 2
6. D bỏo nhng úng gúp ca ti 3
7. Thi gian nghiờn cu 3
B. GII QUYT VN
1. C s lý lun
1.1. Miờu t trong vn hc v miờu t trong nh trng 4
1.2. Phộp tu t so sỏnh v vic dy phộp tu t so sỏnh trong
chng trỡnh Ting Vit tiu hc
5
2. C s thc tin 8
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
2
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
2.1. V phớa giỏo viờn 8
2.2. V phớa hc sinh 9
3. Hng dn hc sinh luyn tp phộp tu t so sỏnh trong
Tp lm vn miờu t lp 4, 5
11
C. KT LUN 21
1. Kt lun 21
2. Kin ngh 22
A. T VN
1. Lý do chn ti
Trong i sng hng ngy, khi giao tip, trũ chuyn vi nhng ngi
xung quanh, cú l khụng ai khụng mt ln s dng phộp tu t so sỏnh.
So sỏnh tu t l bin phỏp tu t ng ngha, trong ú ngi ta i chiu
hai i tng khỏc nhau ca thc t khỏch quan- cú nột ging nhau no ú
nhng khụng hon ton ng nht nhm din t mt cỏch hỡnh nh v em
n li tri giỏc mi m v i tng. Vi kh nng to hỡnh- biu cm, phộp
tu t so sỏnh (PTTSS)c s dng ph bin trong vn miờu t, giỳp biu t
i tng mt cỏch va chõn thc, c th v va cú chiu sõu. Nh th hin
s nhn thc, s th cm riờng ca ngi vit, bi vn miờu t cú c nột
tinh t, c ỏo v cú phong cỏch riờng.
tiu hc, ngay t lp 2 hc sinh ó c lm quen vi th loi vn
miờu t thụng qua vic quan sỏt tranh v tr li cõu hi. Lờn cỏc lp 3, 4, 5
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
3
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
thỡ ni dung ny li c c th hn v yờu cu cng cao hn. Bờn cnh ú,
lp 3 - SGK Ting Vit ó gii thiu s b v phộp tu t so sỏnh nhng cha
i sõu v lý thuyt ca phộp tu t so sỏnh m ch hỡnh thnh nhng hiu bit
v k nng ban u v so sỏnh thụng qua h thng cỏc bi tp thc hnh. So
sỏnh c xem l mt trong nhng phng thc to hỡnh, gi cm, gi ra
nhng hỡnh nh c th, nhng cm xỳc thm m lnh mnh, p cho con
ngi. Qua ú giỳp hc sinh cm nhn c cỏi hay, cỏi p ca nhng hỡnh
nh th vn ng thi giỳp hc sinh vn dng phộp tu t so sỏnh vo quan sỏt
cỏc s vt, hin tng v con ngi xung quanh cỏc em. T ú, giỳp hc sinh
th hin vo cỏc bi vn miờu t c tt hn, sõu sc hn v sinh ng hn.
Th nhng, trong thc t, c giỏo viờn v hc sinh cũn gp rt nhiu
khú khn trong vic vn dng phộp tu t so sỏnh vo dy v hc vn miờu t.
Nguyờn nhõn ch yu l do giỏo viờn cha nm c bn cht ca PTTSS;
Cha cú nhng hiu bit c bn v lớ thuyt ca th loi vn miờu t, cha cú
cỏi nhỡn tng quan v kt cu trong tng dng bi tp hỡnh thnh kin thc
cho HS Vỡ vy, hiu qu ca vic dy hc vn miờu t cha cao. Hc sinh
cha bit trong trng hp no nờn vn dng phộp tu t so sỏnh vo núi, vit
on vn, bi vn miờu t ca mỡnh. Nu cú s dng hỡnh nh so sỏnh thỡ
cng l phỏt hin ca ngi khỏc vỡ th hnh vn ca cỏc em cha to c
s mi m, c ỏo, cha cú du n cỏ nhõn
Mt khỏc, giỏo viờn cha nhn thc ỳng tm quan trng ca vic dy
vn miờu t cho hc sinh, giỏo viờn cha cú nhng hiu bit v lớ thuyt ca
vn miờu
t cng nh cha nm c c trng ca vn miờu t
Tt c nhng lý do trờn, ó thụi thỳc tụi la chn ti nghiờn cu:
"Hng dn hc sinh luyn tp phộp tu t so sỏnh trong Tp lm vn miờu
t lp 4, 5."
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
4
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
2. i tng v phm vi nghiờn cu
2.1. i tng nghiờn cu
Nghiờn cu cỏc bc hng dn hc sinh luyn tp phộp tu t so sỏnh
trong Tp lm vn miờu t lp 4, 5
2.2. Phm vi nghiờn cu
Phộp tu t so sỏnh trong chng trỡnh Luyn T v Cõu- Lp 3; Ni
dung, chng trỡnh vn miờu t lp 4,5 thuc chng trỡnh Tp lm vn hin
hnh.
3. Mc tiờu, nhim v nghiờn cu
Nghiờn cu quy trỡnh hng dn hc sinh lp 4, 5 luyn tp v phộp tu
t so sỏnh trong Tp lm vn miờu t gúp phn thỏo g nhng khú khn ca
giỏo viờn v hc sinh nhm nõng cao hiu qu ca vic dy v hc vn miờu
t lp 4, 5.
3.1. Nghiờn cu lớ thuyt v phộp tu t so sỏnh v vic vn dng phộp
tu t so sỏnh trong dy- hc vn miờu t lp 4, 5.
3.2. Nghiờn cu thc trng dy- hc ca giỏo viờn v hc sinh v vn
dy- hc vn miờu t lp 4, 5.
3.3. a ra quy trỡnh hng dn hc sinh lp 4, 5 luyn tp v phộp tu
t so sỏnh trong Tp lm vn miờu t.
3.4. T chc dy hc thc nghim kim tra tớnh hiu qu ca cỏc vn
ó xut.
4. Gi thuyt khoa hc
Tụi gi nh rng, nu a ra c mt quy trỡnh hng dn hc sinh
lp 4, 5 luyn tp v phộp tu t so sỏnh trong quỏ trỡnh lm bi vn miờu t thỡ
hiu qu ca vic dy- hc vn miờu t lp 4, 5 s c nõng cao.
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
5
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
5. Phng phỏp nghiờn cu
thc hin cỏc nhim v nờu trờn, ti s dng cỏc nhúm phng
phỏp nghiờn cu sau õy:
5.1. Phng phỏp phõn tớch - tng hp
Nhm phõn tớch, khỏi quỏt, thu thp cỏc thụng tin liờn quan n ti
nghiờn cu: kho sỏt, ỏnh giỏ ni dung dy hc phộp tu t so sỏnh, dy hc
vn miờu t theo chng trỡnh sỏch giỏo khoa Ting Vit.
5.2. Phng phỏp quan sỏt - iu tra
Nhm nghiờn cu thc t dy hc phộp tu t so sỏnh, dy hc vn miờu
t lp 4, 5 phỏt hin ra nhng vn cn nghiờn cu, cn cú gii phỏp
khc phc.
5.3. Phng phỏp thc nghim
Nhm kim tra tớnh hiu qu ca cỏc xut v quy trỡnh dy hc vn
miờu t.
6. D bỏo nhng úng gúp mi ca ti
* V mt lý lun
Th nht, GV v HS s c nhn thc y v mc ớch, ni dung,
phng phỏp v tm quan trng ca th loi vn miờu t, ca Phộp tu t so
sỏnh chng trỡnh Luyn T v Cõu lp 3 v chng trỡnh vn miờu t lp
4, 5.
Th hai, Khi hiu ỳng, v bn cht ca Phộp tu t so sỏnh v tm
quan trng ca th loi vn miờu t thỡ GV, cỏn b qun lớ s cú nh hng
trong vic thay i phng phỏp, phng tin v hỡnh thc t chc dy hc.
* V mt thc tin
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
6
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
-Th nht, Kớch thớch hng thỳ hc vn ca cỏc em v cỏc em s to ra
c nhng trang vn hay nh quỏ trỡnh thit k, nh hng, t chc sỏng
to ca thy.
- Th hai, Dự tt c cỏc k thi c t chc trờn cụng ngh mỏy tớnh thỡ
vic dy v hc vn tiu hc núi chung v dy hc th loi vn miờu t núi
riờng s khụng b mai mt.
7. Thi gian nghiờn cu
T hc k 2 ca nm 2012- ht hc k 1 nm 2013, ti cỏc trng Tiu
hc: Thch Chõu, Mai Ph, H , Thch Bng (Lc H), Bc H (Thnh
Ph H Tnh). Tụi ó nghiờn cu trờn 2 i tng: Hc sinh thnh ph v hc
sinh vựng nụng thụn.
B. GII QUYT VN
1. C S L LUN
1.1. Miờu t trong vn hc v miờu t trong nh trng
1.1.1. Th no l vn miờu t
Theo o Duy Anh trong t in Hỏn Vit, miờu t l "ly nột v hoc
cõu vn hin cỏi chõn tng ca s vt ra"
Theo SGK TV4 -Tp 1 - Chng trỡnh Ting Vit hin hnh."Miờu t
l v li bng li nhng c im ni bt ca cnh, ca ngi, ca vt
giỳp ngi nghe, ngi c hỡnh dung c cỏc i tng y"
1.1.2. c im ca vn miờu t
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
7
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
- Vn miờu t mang tớnh thụng bỏo, thm m, cha ng tỡnh cm ca
ngi vit.
- Vn miờu t cú tớnh sinh ng v to hỡnh.
- Ngụn ng trong vn miờu t giu cm xỳc v hỡnh nh.
1.1.3.Kho sỏt chng trỡnh vn miờu t lp 4, 5 (Thuc Bng 1)
* Qua kho sỏt, phõn tớch ni dung chng trỡnh SGK Ting Vit
tụi rỳt ra cỏc nhn xột sau:
a) Xột v mt thi lng chng trỡnh Ting Vit hin hnh ó dnh 72
tit tng ng (72 bi) cho ni dung dy hc vn miờu t lp 4, 5. Trong
khi ú chng trỡnh Ci cỏch giỏo dc ch dnh 63 tit cho ni dung ny.
Trong ú cú 5 tit dnh cho ụn tp v kim tra hc k. iu ny chng t
rng: Chng trỡnh Ting Vit hin hnh ó nhn mnh ti yu t thc hnh,
coi trng vic rốn luyn cỏc k nng.
b) T tng ch o trờn ó chi phi vic la chn v sp xp tri thc v
vn miờu t trong chng trỡnh.
Qua thng kờ chng trỡnh SGK, chỳng ta thy rng, vn dy vn
miờu t lp 4, 5 chng trỡnh ting Vit hin hnh c trin khai trờn hai
kiu bi: Hỡnh thnh kin thc mi v Luyn tp thc hnh.
kiu bi Hỡnh thnh kin thc mi, cú cu to ba phn (Nhn xột; Ghi
nh; Luyn tp) riờng phn Nhn xột v Luyn tp c xõy dng di dng
bi tp. Phn Ghi nh ch bao gm nhng vn lớ thuyt khỏi quỏt c rỳt
ra t phn Nhn xột v s c cng c thờm phn Luyn tp.
Cỏc bi tp phn Nhn xột cú mc ớch chớnh l giỳp HS phõn tớch
ng liu rỳt ra cỏc khỏi nim hoc quy tc cn ghi nh. Mi bi tp phn
ny s tng ng vi mt b phn tri thc lớ thuyt phn Ghi nh.
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
8
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
i vi kiu bi Luyn tp thc hnh thng bao gm mt t hp bi
tp. Cỏc bi tp ca kiu bi Luyn tp thc hnh v cỏc bi tp mc Luyn
tp ca kiu bi Hỡnh thnh kin thc mi u cú mc ớch v hỡnh thc
ging nhau. Chỳng bao gm hai loi: bi tp nhn din v bi tp vn dng.
Bi tp nhn din cú mc ớch giỳp HS cng c cỏc kin thc lớ thuyt
ó c hỡnh thnh trong bi (vi cỏc bi tp phn Luyn tp) v cỏc kin
thc lớ thuyt HS ó hc nhng tit trc (vi cỏc kiu bi tp bi Luyn
tp thc hnh).
Bi tp vn dng cú mc ớch giỳp HS ng dng lớ thuyt v cỏc kiu
bi ca vn miờu t, ng dng cỏch trỡnh by núi v vit cỏc phn trong mt
bi vn miờu t theo nhiu cỏch khỏc nhau trc mt bi, mt gi ý, mt
tỡnh hung c th.
Túm li, qua thng kờ v phõn tớch chng trỡnh SGK Ting Vit ta
thy nột khỏc bit c bn l chng trỡnh c khụng dy v lớ thuyt vn miờu
t cũn chng trỡnh mi dy lớ thuyt vn miờu t nh: Khỏi nim v vn
miờu t; Cu to ca bi vn miờu t: cõy ci, con vt, vt, t cnh, t
ngi. Tt c h thng lớ thuyt ny u c dy thụng qua kiu bi Hỡnh
thnh kin thc mi v thụng qua kiu bi Luyn tp thc hnh li tip tc
cng c v khc sõu tri thc lớ thuyt.
1.2. Phộp tu t so sỏnh v vic dy phộp tu t so sỏnh trong chng
trỡnh Ting Vit tiu hc
* Phộp tu t so sỏnh l gỡ?
So sỏnh tu t l bin phỏp tu t ng ngha, trong ú ngi ta i chiu
hai i tng khỏc nhau ca thc t khỏch quan- cú nột ging nhau no ú
nhng khụng hon ton ng nht nhm din t mt cỏch hỡnh nh v em
n li tri giỏc mi m v i tng.
Dng 1: * Mụ hỡnh so sỏnh hon chnh gm 4 yu t
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
9
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
Mt ti nh hoa
1 2 3 4
Trong ú 1 l hỡnh nh so sỏnh ( Mt ), 2 l c im so sỏnh
( ti), 3 l liờn t so sỏnh ( nh), 4 l cỏi c so sỏnh (hoa ).
Tuy nhiờn, khụng phi bao gi bi lm ca HS cng tuõn th theo 4 yu
t ú. Cú th khuyt bt k mt yu t no m vn chm cho cỏc em bi vit
hay, s dng hỡnh nh c ỏo. Ngi giỏo viờn phi nhy bộn v thy c
vic lm ny ca HS.
Dng 2: So sỏnh vng yu t (2):
So sỏnh vng yu t 2 cũn gi l so sỏnh chỡm, tc l so sỏnh khụng cú
c s so sỏnh. Thụng thng, khi bt c s so sỏnh thỡ phn thuyt minh miờu
t cỏi c so sỏnh s rừ rng hn. Ngoi ra, nú cũn to iu kin cho s
liờn tng rng rói, phỏt huy s sỏng to ca ngi c, ngi nghe hn l so
sỏnh cú 4 yu t. Dng so sỏnh ny kớch thớch s lm vic ca trớ tu v
tỡnh cm nhiu hn cú th xỏc nh c nhng nột ging nhau gia 2 i
tng 2 v v t ú nhn ra c im ca i tng c miờu t.
Vớ d: õy con sụng nh dũng sa m
(TV3, t.1, tr.106)
con sụng c so sỏnh nh dũng sa m v t hỡnh nh so sỏnh ny
ngi c cú th suy ngh, liờn tng ti nhiu hỡnh nh khỏc nhau.
Chng hn:
Con sụng y m p nh dũng sa m
Con sụng ngt ngo nh dũng sa m
Con sụng tt lnh nh dũng sa m
Dng 3: So sỏnh vng yu t (2) v yu t(3)
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
10
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
õy l mt dng so sỏnh khụng y , ch cú cỏi so sỏnh v cỏi c
so sỏnh. Yu t (2) v (3) c thay th bng ch ngt ging, du gch ngang
hoc l hỡnh thc i chi.
Vớ d:
Thõn da bc phch thỏng nm
Qu da - n ln con nm trờn cao
ờm hố hoa n cựng sao
Tu da - chic lc chi vo mõy xanh
(TV3, t.1, tr.43)
Tỏc gi ó rt thnh cụng khi s dng hỡnh thc so sỏnh ny. Trong
on th trờn, nh th ó dựng ch ngt ging (c ghi li bng gch ngang)
v i chi (gia qu da v tu da) to nờn mt hỡnh thc so sỏnh cú õm
iu nhp nhng. Cỏch so sỏnh th nht va ỳng va l: nhng qu da cú
khỏc gỡ n ln con m n ln con ny li nm trờn cao. Cỏch so sỏnh th
hai va p va l: tu da m thnh chic lc, mõy xanh m thnh sui túc
thỡ tht kỡ diu v th mng.
Ngoi ra, cũn cú trng hp yu t (1) v yu t (4) i ch cho nhau,
cũn gi l so sỏnh i ch.
Vớ d:
Trờn tri mõy trng nh bụng
gia cỏnh ng bụng trng nh mõy
(Ca dao)
Cú khi dựng cp t bao nhiờu , by nhiờu so sỏnh.
Vớ d:
Qua ỡnh ng nún trụng ỡnh
ỡnh bao nhiờu ngúi thng mỡnh by nhiờu.
(Ca dao)
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
11
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
Trong so sỏnh tu t, cũn cú hỡnh thc kt hp mt v so sỏnh, mt i
tng so sỏnh vi nhiu i tng c so sỏnh.
Vớ d: t ấ-ti-ụ-pi-a l cha, l m, l anh em rut tht ca chỳng tụi.
(TV3, t.1, tr. 85)
* Chc nng ca phộp tu t so sỏnh
a) Chc nng nhn thc
b) Chc nng biu cm, cm xỳc
* Cn c v mt ng ngha ngi ta cú th chia phộp so sỏnh thnh
cỏc dng:
Dng 1: So sỏnh ngang bng
Dng 2: So sỏnh hn - kộm
Dng 3: So sỏnh tuyt i - (so sỏnh bc cao nht)
Túm li, so sỏnh tu t l mt bin phỏp tu t ng ngha, trong ú ngi
ta i chiu hai i tng khỏc loi ca thc t khỏch quan, khụng ng nht
vi nhau hon ton m ch cú mt nột ging nhau no ú, nhm din t bng
hỡnh nh mt li tri giỏc mi m v i tng.
* Thng kờ ni dung dy hc Phộp tu t so sỏnh trong phõn mụn
Luyn t v cõu Lp 3(Thuc Bng 2)
** Mt s nhn xột v ni dung dy hc phộp tu t so sỏnh trong
chng trỡnh luyn t v cõu lp 3.
a) Xột v mt thi lng, chng trỡnh ó dnh 7 tit (7 bi) dy ton
b phn phộp tu t so sỏnh- chim 1/35 tng s thi gian ca mụn Ting Vit,
1/5 tng thi gian ca mụn Luyn T v Cõu.
b) Xột v mt ni dung, lp 3 dy hc phộp tu t so sỏnh cho hc sinh
thụng qua h thng cỏc dng bi tp:
Dng 1: Bi tp nhn bit phộp tu t so sỏnh
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
12
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
Dng 2: Bi tp vn dng phộp tu t so sỏnh.
Trong loi bi tp ny gm 2 lai bi tp nh: Bi tp nhn bit tỏc
dng ca phộp tu t so sỏnh; Bi tp t cõu cú dựng phộp tu t so sỏnh.
Túm li, qua kho sỏt ni dung chng trỡnh SGK chỳng tụi nhn thy
chng trỡnh ó cung cp cho hc sinh ni dung dy hc phộp tu t so sỏnh
phự hp vi trỡnh nhn thc ca hc sinh giai on ny. Ng liu a ra
dy phộp so sỏnh th hin tớnh linh hot v sinh ng phự hp vi tõm lớ
la tui HSTH. ti so sỏnh cng c m rng, i tng núi n khụng
ch l tr em m ln hn ú l tỡnh yờu dnh cho nhng ngi thõn trong gia
ỡnh v cao hn na l tỡnh yờu dnh cho Bỏc H. ú cũn l v p ca cỏc
vựng min trờn t nc ta; Nhng kin thc chng trỡnh a ra dy v
phộp tu t so sỏnh mc c bn v s gin, cha i sõu vo dy chỳng
nh mt lý thuyt v t; Mt khỏc, ni dung v phộp tu t so sỏnh c xõy
dng theo quan im tớch hp. Cỏc ni dung kin thc khụng ch c dy
trong phõn mụn Luyn t v cõu lp 3 m cũn c lng ghộp trong tt c
nhng phõn mụn ca mụn Ting Vit. õy l c s vng chc hc sinh
phỏt trin k nng s dng bin phỏp tu t nhng lp trờn.
2. C S THC TIN
2.1. V phớa giỏo viờn
Kt qu iu tra, vo nm hc 2012 - 2013, cỏc trng tiu hc, tụi
thy rng: 57,2% giỏo viờn dy lp 4, 5 cha thy c tm quan trng ca
ca vic dy vn miờu t cho hc sinh. Ch cú 42,8% giỏo viờn nm c tm
quan trng ca vic dy vn miờu t cho hc sinh. V cú 30,62% nm c
c im ca vn miờu t, s giỏo viờn cũn li khi c phng vn u tr li
chung chung 69,38%. iu ny chng t giỏo viờn s thiu ht v lý thuyt
vn miờu t cũn chim mt s lng ln. a s giỏo viờn u cho rng Tp
lm vn khú dy, c bit l th loi vn miờu t, khụng bit din t th no,
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
13
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
la chn hỡnh thc dy hc ra sao hc sinh d hiu. 73,12% giỏo viờn gp
khú khn trong quỏ trỡnh dy Tp lm vn. Ngoi kim tra nhng hiu bit
chung ca giỏo viờn v vn miờu t, trong quỏ trỡnh iu tra chỳng tụi cng
tin hnh kho sỏt v nhn thc cng nh thc trng s dng phộp tu t so
sỏnh trong khi dy hc vn miờu t. Cú 28,12% giỏo viờn ó vn dng bit
phỏp tu t so sỏnh trong khi hng dn HS núi, vit on vn, bi vn miờu
t. Tuy nhiờn, mc v hiu qu cha thc s cao.
Cú 41,87% giỏo viờn nm c khỏi nim ca phộp tu t so sỏnh.
33,12% giỏo viờn nhn bit c phộp tu t so sỏnh. 56,25 % giỏo viờn nm
c cỏc dng so sỏnh tiu hc. Cú th thy rng: nhng hiu bit v mt lớ
lun ca giỏo viờn v vn miờu t v phộp tu t so sỏnh ang cũn l mt
khong trng vi h vỡ th vic vn dng vo thc tin dy hc cũn gp nhiu
khú khn.
Ngoi nhng thc trng c th m chỳng tụi kho sỏt trờn giỏo viờn
cũn tn ti mt s nhc im chung sau õy:
- Giỏo viờn ch cú mt con dng duy nht hỡnh thnh cỏc hiu bit v
lớ thuyt th vn, cỏc k nng lm bi thụng qua vic phõn tớch cỏc bi mu.
- i phú vi hc sinh lm bi kộm, bo m "cht lng" thi
nh kỡ nhiu thy giỏo, cụ giỏo cho hc sinh hc thuc mt s bi mu
cỏc em khi gp mt bi tng t v nh th c vic chộp ra.
- Ra bi vn miờu t khụng cn bit n ú cú thớch hp vi hc
sinh ca mỡnh khụng. Giỏo viờn quỏ l thuc vo sỏch giỏo khoa v sỏch giỏo
viờn, cha cú s ch ng, linh hot trong mi ln ra , cha chỳ ý n c
im ca tng vựng min.
- Qua thc t ging dy ca bn thõn trng tiu hc chỳng tụi cng
d dng nhn thy mt iu: Tt c cỏc gi hc Tp lm vn khụng ch riờng
th loi vn miờu t m cỏc gi TLV cũn li u c tin hnh trong bn
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
14
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
bc tng cht hp. a s hc sinh c hi u cú cõu tr li: "cụ giỏo ch
ghi bi bng lp, sau ú cho hc sinh c gi ý trong SGK v tip theo
l chỳng em t lm bi vn".
- Trong quỏ trỡnh dy - hc vn miờu t giỏo viờn cha khai thỏc ht cỏc
bin phỏp dy hc, cha vn dng cỏc bin phỏp tu t so sỏnh vo quỏ trỡnh
luyn tp, thc hnh cho hc sinh.
2.2. V phớa hc sinh hc
- Hc sinh khụng hng thỳ hc vn miờu t.
- Mi mt ln cú kim tra l chỳng em chu khú hc thuc cỏc bi vn
mu i phú vi ra ca cụ giỏo.
Khi phng vn HS ó khụng ngn ngi tr li chỳng tụi v nhng tn ti núi
trờn. Tuy nhiờn, khi a cỏc Test trc nghim m chỳng tụi xõy dng thỡ hu ht tt
c cỏc em u ho hng trong vic gii quyt cỏc nhim v. Kt qu 19,25% HS
t im gii khi vn dng phộp tu t so sỏnh vo lm vn t cụ giỏo em. 40,76%
HS t im khỏ, t l t im yu v trung bỡnh thp: yu 11,53%. S lng HS
t im gii trong vic nhn din hỡnh nh so sỏnh rt cao 55,4%. Kh nng liờn
tng n hỡnh nh so sỏnh khỏc rt phong phỳ v a dng, mi em cú mt cỏch
liờn tng khỏc nhau nhng tt c cõu tr li u lm tha món s mong i ca
chỳng tụi. 29,48% liờn tng n hỡnh nh so sỏnh khỏc ca HS t im gii,
38,46% t im khỏ. Cú th núi, khi chỳng tụi kim tra kt qu, cỏc em ó cho
chỳng tụi c nhng on vn, nhng cõu tr li tht dớ dm v bt ng: bt ng
khụng ch hỡnh nh so sỏnh hay, tinh t m cũn c ỏo, s so sỏnh ca cỏc em
khụng theo mt li mũn quen thuc, nhng hỡnh nh cỏc em a ra rt gn gi vi
cuc sng i thng,
Nguyờn nhõn ca thc trng trờn:
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
15
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
+ Giỏo viờn cha ý thc c vai trũ v tm quan trng ca vic dy -
hc vn miờu t trong nh trng tiu hc. Cha xỏc nh c mc tiờu ca
dy hc ting Vit núi chung v mc tiờu dy vn miờu t núi riờng. Vỡ th,
cha phỏt trin cỏc k nng trong tng bi hc, trong tng th loi vn miờu
t.
+ Trỡnh v lớ lun dy hc ting Vit theo quan im hin i cha c
trang b mt cỏch y v h thng i vi tng giỏo viờn. Do ú, v mt nhn
thc cng nh vic phi hp linh hot cỏc phng phỏp dy hc cũn cú phn hn
ch.
+ Mc dự quy trỡnh hng dn cho mi tit Tp lm vn u rt rừ rng
v khỏ c th nhng dng nh giỏo viờn u b qua cỏc bc, khụng cú s
nh hng cho hc sinh mt cỏch chi tit trong tng bc, tng phn. Vỡ
vy, hiu qu ca vic dy - hc vn miờu t cha em li kt qu nh mong
i.
+ Hỡnh thc dy hc v dựng trc quan cũn nghốo nn nờn hc sinh
khụng cú nhng hiu bit, nhng hỡnh dung c th v rừ nột v i tng
miờu t. Bi vy, hc sinh núi v vit m h, chung chung, khụng cú sc thỏi biu
cm, hay núi cỏch khỏc trong mi bi lm cha a ra c yu t liờn cỏ nhõn.
+ Chng trỡnh Ting Vit hin hnh vi mt quan im mi v mc ớch,
ni dung, phng phỏp dy hc v nh hng mi v dy hc vn miờu t cng l
iu kin cho nhng xut ca ti cú iu kin ng dng trong thc t dy
hc, khng nh c s khoa hc v tớnh kh thi ca nhng xut m chỳng tụi ó
ra.
Thc trng nhn thc v mc ớch, ni dung, phng phỏp v tm quan
trng ca vic luyn tp phộp tu t so sỏnh vo dy hc vn miờu t cho hc
sinh lp 4, 5 cũn cú nhiu tn ti v bt cp. Nhng hn ch trong khõu ra
ca giỏo viờn cng nh ca SGK, nhng nhc im cũn bt gp hc sinh
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
16
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
s l vn chỳng tụi tip tc nghiờn cu, tỡm kim mt quy trỡnh c th
hn cho tng bi hc.
HNG DN HC SINH LUYN TP PHẫP TU T SO SNH
TRONG TP LM VN MIấU T LP 4, 5
Bc 1: Hng dn hc sinh quan sỏt i tng miờu t
Quan sỏt l s dng cỏc giỏc quan nhn bit s vt. Dy HS quan sỏt
chớnh l dy cỏch s dng cỏc giỏc quan tỡm ra c im ca s vt. Mun
quan sỏt i tng miờu t, GV cn hng dn HS thc hin cỏc thao tỏc sau:
- La chn v trớ quan sỏt
V trớ quan sỏt tt s giỳp cỏc em cm nhn vt, cõy ci, cnh vt rừ
rng, c th v tinh t hn, do vy, miờu t cng hn nhiờn, sinh ng v hp
dn. Quan sỏt lm bi vn miờu t, cn tỡm ra nhng c im chung v c
im riờng bit ca tng vt, con vt, cõy ci . Vớ d: Dy quan sỏt cõy
bỳt chỡ ca em, giỏo viờn hng dn hc sinh nhn xột khụng ch mu sc
ca v bỳt chỡ m cũn nhn xột nhng dũng ch in trờn v, cỏc c im khỏc
v m ch riờng bỳt chỡ ca em mi cú (cú ch no b st khụng? cú vt
mc on no? ).
- Phõn chia i tng quan sỏt.
cú th quan sỏt mt bc tranh, mt con vt, mt con vt, mt quyn
lch, GV cn dy cho cỏc em cỏch phõn chia cỏc i tng ú thnh tng b
phn ri ln lt quan sỏt cỏc b phn ú. Mt bc tranh cú th chia thnh 2
phn, phớa trờn v phớa di hoc na trỏi hoc na phi li cú th chia bc
tranh thnh nhiu phn: phớa phi, phớa trỏi v phn trung tõm. Cú ngi li
chia tranh theo nhúm nhõn vt hoc cỏc hot ng cú trong tranh (Quan sỏt
hai bn ang ỏ cu v miờu t li bui vui chi ú).
- La chn trỡnh t quan sỏt
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
17
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
Sau õy l mt s trỡnh t quan sỏt chung nht cú th vn dng vo cỏc
trng hp c th: Trỡnh t khụng gian: T quan sỏt ton b n quan sỏt
tng b phn hoc ngc li; quan sỏt t trỏi sang phi hay trờn xung di
hay ngoi vo trong hoc ngc li Trỡnh t thi gian: Quan sỏt t cnh vt,
cõy ci theo mựa trong nm, quan sỏt sinh hot ca con g, con ln theo thi
gian trong ngy: Bui sỏng, bui tra, bui chiu
Dự quan sỏt theo trỡnh t no cng cn tp trung b phn ch yu v
trng tõm.
- Hng dn HS s dng cỏc giỏc quan quan sỏt
Thng HS ch dựng mt quan sỏt, cỏc nhn xột thu c thng
gn lin vi th giỏc. õy l mt mnh nhng cng l mt yu ca cỏc em.
Chỳng ta cn hng dn HS tp s dng cỏc giỏc quan khỏc quan sỏt. GV
cú th nh hng cho HS quan sỏt thụng qua cỏc cõu hi gi ý. Vớ d: quan
sỏt chic bỳt chỡ, GV nờu cõu hi "dựng tay s v bỳt chỡ em cú cm giỏc th
no?''
Túm li, quan sỏt giỳp cho hc sinh cú cỏi nhỡn chớnh xỏc v sõu sc hn
v i tng t. Qua ú, HS cú th th hin nhng iu m cỏc em ó cm, ó
ngh bng vn ngụn t ngh thut ca mỡnh lm hin rừ trc mt ngi c
v i tng phn ỏnh mt cỏch chõn thc v sinh ng nht. c bit thụng
qua quan sỏt giỳp cho HS phỏt hin nhng nột riờng bit ca s vt, hin tng
so sỏnh vi s vt, hin tng khỏc. Nhng ch quan sỏt khụng thụi thỡ cha
chỳng ta cũn phi liờn tng, tng tng.
Bc 2: Hng dn hc sinh liờn tng, tng tng
Liờn tng l t chuyn ny ngh n chuyn khỏc, t chuyn ngi
ngm ra chuyn mỡnh. Liờn tng trong vn miờu t cng l t mt cõu, mt
on, mt bi vn gi ra nhng suy ngh, cm xỳc v nhng gỡ con ngi ó
sng, ó cm, ó thy, ó tri qua. Liờn tng cú th cú nhiu cỏch khỏc nhau:
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
18
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
- Xột theo quan h v ni dung gia nhng s vt c liờn tng vi
nhau thỡ cú cỏc kiu:
+ Liờn tng tng t. Vớ d: thy mt tng ỏ trờn mm nỳi cao, liờn
tng ti hỡnh nh mt ngi n b ụm con ch chng tr v t bin khi.
Hoc thy hỡnh nh dờ con ang chm chỳ kộo xe hng ca mỡnh chic cp
bn hc sinh ngy ngy mang ti trng, cu hc sinh liờn tng n chuyn
dờ con nh ang mun nhc nh mỡnh phi tht chm hc.
+ Liờn tng cp ụi: Thy bn con n thm, ngi m bt khúc nh
a con hi sinh trong chin tranh.
+ Liờn tng trỏi ngc: Miờu t bin lỳc hin du, bỡnh yờn li liờn
tng nh n bin nhng ngy d di, ỏng s ca nhng ngy bóo t.
- Xột theo quan h ca cp gia cỏc s vt vi nhau thỡ cú liờn tng
cựng cp v khỏc cp:
+ Liờn tng cựng cp:
T cõu ch ny ngh n nhng cõu ch khỏc. Vớ d, khi thy cỏc ch
"mỡnh" v " ta" trong cõu th ca T Hu:
Mỡnh v mỡnh cú nh ta
Mi lm nm y thit tha mn nng.
(Vit Bc
Ta liờn tng n nhng ch "mỡnh", "ta" m hng v dõn gian trong cõu
ca dao.
Mỡnh v ta chng cho v
Ta nm vt ỏo, ta bi th.
+ Liờn tng khỏc cp: T cỏc cõu ch gi ra hỡnh nh, hỡnh tng. Vớ
d, khi nh th T Hu vit:
Tụi vit bi th cho cỏc con
Mng Bỏc nm nay tỏm mi trũn.
(Theo chõn Bỏc)
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
19
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
thỡ nh th Xuõn Diu ó bỡnh l: nh th ó h rt t t " trũn".
"Trũn" õy khụng ch hiu l Bỏc ó trũn tỏm mi, m qua ú, ta cũn hiu
thờm l s trũn y ca nhõn cỏch, ti nng, s nghip, cuc i mt con
ngi. Nh vy, mt t "trũn" m gi lờn c c tm vúc ca Bỏc H.
Liờn tng cựng vi tng tng giỳp ta dng li ỳng n i tng
miờu t trong trớ úc ngi c. Bi vỡ, nu tng tng tỏch khi liờn tng,
hon ton khụng da trờn vn sng, vn hiu bit v nhng iu ó tri, ó
thy thỡ tng tng rt cú th s sai. Liờn tng giỳp ta hiu ra ý ca
ngi vit, liờn tng giỳp HS bit cỏch miờu t cú hn, cú tỡnh v cú cm
xỳc.
Tng tng l to ra trong tõm trớ, hỡnh nh v nhng cỏi khụng cú
trc mt hoc cha h cú. Vớ d; Ngi m ang mang thai tng tng vúc
dỏng a con s ra i, tng tng nú khụn ln v tr thnh mt ngi gii
giang nh th no trong tng lai.
Túm li, trong miờu t, dự s dng loi tng tng no tỏi to hay
sỏng to thỡ ngi vit phi s dng ton b tri thc, kinh nghim, vn sng
ca mỡnh, trờn c s ú m phỏt huy trớ tng tng v kh nng liờn tng
ca mỡnh. T th no m ngi c chp nhn c, tin c iu mỡnh t.
Bc 3: Hng dn hc sinh xõy dng cỏc hỡnh nh so sỏnh trong
núi, vit on vn, bi vn miờu t
Phộp tu t so sỏnh giỳp chỳng ta cú th tỏi hin li i tng phn ỏnh,
lm cho i tng miờu t tr nờn c th hn, sinh ng hn. T ú, cú th
biu l nhng nhn thc, s th cm cng nh gi gm nhng tõm s rt
riờng ca mỡnh, giỳp cho bi lm cú c nột tinh t, c ỏo v cú phong
cỏch riờng.
S dng phộp tu t so sỏnh trong mi bi TLV, tc l giỳp hc sinh phỏ
v lp ngụn t khụ cng tỡm ra nhng hỡnh nh va chõn thc, "chớnh
xỏc" li va "cú hn". Thụng qua so sỏnh cỏc em cú th "thi" vo cỏc s vt,
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
20
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
hin tng cỏi linh hn ca con ngi cng nh v p muụn mu ca th
gii xung quanh. Nh cú phộp tu t so sỏnh m khi t v bin bn hc sinh ó
cú cỏch so sỏnh tht hay, tht hỡnh nh: "Bin bao la nh tỡnh m dnh cho
nhng a con th"; "Bin tr mói, xanh ti mói nh a tr con"; cú lỳc
bin li gi di, nh "ngi khng l núng chy, quỏi d, gi sm, gi chp".
bc ny, ng trc mt yờu cu, mt bi c th chỳng ta s s
dng phộp tu t so sỏnh nh th no trong bi lm vn miờu t ca mỡnh?
Mt s lu ý:
- Trỏnh tỡnh trng giỏo viờn chộp TLV lờn bng, mc nhiờn hc sinh
ngi vit di lp, cũn giỏo viờn cú th lm cụng vic riờng ca mỡnh.
- Giỏo viờn cn hng dn hc sinh lm bi vo giy nhỏp, lu ý cỏch
trỡnh by bi vit b cc p, rừ rng, hp lớ, lu ý s dng cõu chuyn
gia cỏc on vn cú s múc ni, lin mch. Cõu ch din t, ngn gn, sỳc
tớch, trỏnh vit di dũng, khụng ỳng trng tõm, xa .
- Giỏo viờn ng viờn, un nn, õn cn ch bo phng hng, khờu gi
ngun hiu bit cỏc em hi tng li cỏc em phn khi dn ht tõm trớ
vo bi lm.
- Giỏo viờn theo dừi nu trong bi lm ca HS nu cha cú nhng cõu
vn s dng phộp tu t so sỏnh cú th gi ý HS lm bi, tuy nhiờn khi s
dng phộp tu t so sỏnh khụng c quỏ lm dng vỡ nh th bi lm ca cỏc
em s tr nờn gng ộp, thiu tớnh t nhiờn.
Bc 4: Hng dn hc sinh núi, vit on vn, bi vn miờu t cú
s dng phộp t so sỏnh.
a) Hng dn HS núi cú s dng hỡnh nh so sỏnh:
bi núi ca hc sinh tt c giỏo viờn v hc sinh phi cú s chun b
t m, cụng phu thỡ khi ú mi em li kt qu nh mong i. Mt khỏc,
bi núi ca hc sinh tr nờn thun thc, giỏo viờn phi cho hc sinh luyn tp
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
21
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
qua nhiu ln, qua nhiu dng khỏc nhau. V c sau mi bi tp nh th,
giỏo viờn cựng hc sinh trong lp nhn xột, ỏnh giỏ hc sinh ú v nhng
hc sinh khỏc ỳc rỳt kinh nghim. Khi cỏc em ó c luyn núi on vn,
bi vn cú s dng hỡnh nh so sỏnh giỏo viờn tin ti yờu cu cao hn cho
cỏc em vit on vn, bi vn cú s dng hỡnh nh so sỏnh.
b) Hng dn HS vit on, bi vn miờu t cú s dng hỡnh nh so
sỏnh.
Ni dung , phong phỳ v b cc rừ rng l yờu cu khụng th thiu
c ca mt bi vn tt. bc ny cú th xem l s vn dng cỏc ng tỏc
c bn ca mỳa ba lờ vo mt v kch mỳa trn vn. õy l mt bc nhy
vt v cht vỡ t din t ngụn ng núi sang ngụn ng vit.
Chỳng ta cú th nhn bit quy trỡnh 4 bc v vic hng dn HS
luyn tp phộp tu t so sỏnh trong vn miờu t qua vớ d minh ha sau:
bi - T cõy hoa hng ang ra hoa.
Bc 1: Hng dn HS quan sỏt
cõy hoa hng
* Quan sỏt t xa - bao quỏt:
- Cõy hoa hng c trng õu?
- Dỏng v ca cõy nh th no,
mc ra sao, cú gỡ khỏc vi mt s
cõy khỏc?
* Quan sỏt gn - c th:
- Nờu c im ca thõn, cnh,
lỏ, ?
- HS quan sỏt, nờu c v trớ ca
cõy hoa hng (trong chu cnh,
trc sõn nh, trong vn
trng )
- Thõn cõy mnh khnh, cao ngang
ngc em, mc thnh tng khúm,
khụng nh hng dng ng mt
mỡnh
- Thõn trũn, mc y gai, xanh
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
22
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
- GV - Nhc nh, nhn xột, gi ý
cỏc em tr li.
- Hoa trờn cõy nh th no? N hoa
cú gỡ c bit, nờu c im ca
nhng bụng hoa ó n?
- Cnh vt xung quanh hoa hng cú
gỡ ỏng chỳ ý?
nht; Lỏ hỡnh bu dc, vin rng
ca, xanh m
- HS kt hp nhiu giỏc quan
quan sỏt (mt, mi, tay) nờu
c s lng hoa trờn cõy nhiu
hay ớt, hỡnh dng, mu sc ca n
hoa; Cỏnh hoa; Hng thm, v
p ca hoa.
- HS tr li theo nhn xột riờng ca
tng em.
- HS cú th nờu v thi tit, (nng,
giú), chim chúc (ting hút), ong
bm bay ln
Bc 2: Hng dn HS liờn tng,
tng tng
- Hoa hng bt u n- va n-
n r cú nhng nột gỡ c bit?
Bụng hoa hng cú v p gỡ ỏng
núi? Gi cho em liờn tng n
iu gỡ?
- Hng thm ca hoa hng cú gỡ
hp dn? Hng thm ca hoa
hng gi cho em liờn tng n
iu gỡ?
- Bng s quan sỏt t m, tinh t HS
nờu c c im ni bt ca hoa;
Liờn tng ti s e p, ngp ngng
khoe sc.
- Hng thm lan ta, du ngt, gi
trong em sc quyn r l k.
Bc 3: Hng dn HS xõy dng
hỡnh nh so sỏnh
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
23
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
- Cỏnh hoa, hng thm ca hoa
cú th so sỏnh vi nhng hỡnh nh
no?
- S vo cỏnh hoa, em cú cm giỏc
th no?
- Hoa hng cú giỏ tr nh th no
trong cuc sng?
- lm ni bt giỏ tr ca hoa
hng em cú th s dng ngh thut
gỡ?
- Cỏnh hoa khum khum nh bn
tay ỳp sỏt vo nhau,
Hng thm ca hoa nh nng
tiờn nh nhng dõng cho i mt
th hng v ngt ngo, lan ta.
- Cỏnh hoa mm mn nh nhung
- em v p, hng thm tụ im
cho cuc sng thờm ý ngha, thờm
ti vui.
- So sỏnh, nhõn húa vi nng tiờn,
s gi ca nim vui
- HS ln lt trỡnh by
- HS khỏc nhn xột, b sung.
Bc 4 : Hng dn HS núi, vit cú
s dng hỡnh nh so sỏnh
- GV hng dn HS ln lt din
t nhng cõu vn cú s dng hỡnh
nh so sỏnh.
- GV nhn xột, un nn, sa cha
- GV hng dn HS da vo kt
qu quan sỏt, ghi chộp, s liờn
tng, vn dng phộp tu t so sỏnh
(kt hp mt s bin phỏp khỏc:
nhõn húa ) hon thnh bi vn.
- HS vn dng cỏc k nng lm
bi
* Mt s yờu cu
hng dn hc sinh luyn tp phộp tu t so sỏnh trong Tp lm vn
miờu t lp 4, 5 chỳng ta phi m bo mt s yờu cu: Quy trỡnh luyn tp
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
24
Hớng dẫn học sinh luyện tập phép tu từ so sánh trong Tập làm văn miêu tả lớp 4, 5
phộp tu t so sỏnh trong lm vn miờu t 4, 5 phi phự hp vi mc tiờu, c
im vn miờu t, c im tõm sinh lý HSTH, phi phự hp vi quy trỡnh
dy TLV núi chung, vn miờu t núi riờng
hc sinh lm vn miờu t cú hiu qu, to c hng thỳ vi cỏc em
cn luyn tp phộp tu t so sỏnh thụng qua vic hng dn cho hc sinh:
Quan sỏt i tng miờu t; Hng dn cỏc em liờn tng, tng tng; Hng
dn HS xõy dng cỏc hỡnh nh so sỏnh v Hng dn HS núi vit on vn, bi
vn miờu t cú s dng phộp tu t so sỏnh.
Giỏo viờn cn linh ng trong khõu ra cho cỏc HS cho phự hp vi
hc sinh tng vựng min. Nu tranh minh ha hoc SGK cha rừ, GV cú
th minh ha tranh nh thc HS cú c biu tng rừ nột v i tng t
ca mỡnh.
* KT QU THC NGHIM
* V mt nh lng: x lý kt qu thc nghim tụi ó s dng
phng phỏp thng kờ toỏn hc, c th l phng phỏp thng kờ mụ t, trong
ú ch yu s dng cỏc thụng s sau:
T l % phõn loi kt qu hc tp, mc hng thỳ lm c s so
sỏnh kt qu gia nhúm lp thc nghim v nhúm lp i chng.
Giỏ tr trung bỡnh
X
c tớnh theo cụng thc sau:
X
=
i i
i 1
n .x
N
=
n
i :
l tn s xut hin im s x
i
N: l tng s HS thc nghim
Giỏ tr
X
c trng cho s tp trung ca s liu nhm so sỏnh mc hc
trung bỡnh ca HS 2 nhúm lp thc nghim v i chng.
* V mt nh tớnh: Tụi tin hnh ỏnh giỏ kt qu hc tp ca hc sinh
qua vic quan sỏt, d gi, trao i, phng vn cỏc i tng thc nghim. Nú
Sáng kiến kinh nghiệm Năm học 2013- 2014
25