nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản của công ty cổ phần công nghiệp xây dựng toàn phát

L󰗝I C󰖣M N
Trong cu󰗚c s󰗒ng không có s󰗲 thành công nào mà không có m󰗚t s󰗲 giúp 󰗢, s󰗲 h󰗘
tr󰗤 dù ít hay nhi󰗂u, dù tr󰗲c ti󰗀p hay gián ti󰗀p. 󰗄 có th󰗄 hoàn thành 󰗤c bài khóa lu󰖮n
t󰗒t nghi󰗈p này, em ã 󰗤c t󰖢o i󰗂u ki󰗈n và giúp 󰗢 r󰖦t nhi󰗂u.
L󰗞i 󰖨u tiên cho phép em 󰗤c g󰗮i l󰗞i c󰖤m n chân thành nh󰖦t 󰗀n gia ình c󰗨a
mình. Gia ình luôn t󰖢o i󰗂u ki󰗈n t󰗒t nh󰖦t cho em, cho em m󰗚t môi tr󰗞ng có th󰗄 h󰗎c
t󰖮p và rèn luy󰗈n hi󰗈u qu󰖤, c󰗖 v 󰗚ng viên em, luôn là 󰗚ng l󰗲c 󰗄 em c󰗒 g󰖰ng.
L󰗞i c󰖤m n th󰗪 hai em xin 󰗤c g󰗮i 󰗀n các th󰖨y cô giáo trong tr󰗞ng 󰖢i h󰗎c
Thng Long, nh󰗰ng ng󰗞i th󰖨y cô giáo luôn t󰖢o cho em m󰗚t môi tr󰗞ng h󰗎c t󰖮p t󰗒t
nh󰖦t, luôn t󰖮n tình ch󰗊 b󰖤o, luôn tâm huy󰗀t v󰗜i sinh viên c󰗨a mình. Nh󰗰ng ki󰗀n th󰗪c
mà các th󰖨y cô ã d󰖢y d󰗘 là n󰗂n t󰖤ng 󰗄 em có th󰗄 vi󰗀t nên nh󰗰ng trang khóa lu󰖮n, là
n󰗂n t󰖤ng 󰗄 b󰗜c ti󰗀p trên con 󰗞ng sau này. Em xin chân thành c󰖤m n các th󰖨y cô
và xin kính chúc các th󰖨y cô luôn m󰖢nh kh󰗐e, luôn tâm huy󰗀t mãi v󰗜i nh󰗰ng 󰗪a con
tinh th󰖨n c󰗨a mình.
L󰗞i c󰖤m n ti󰗀p theo em xin 󰗤c g󰗮i 󰗀n các bác, các cô chú, anh ch󰗌 trong
Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p Toàn Phát ã t󰖢o i󰗂u ki󰗈n t󰗒t nh󰖦t, t󰖮n tình ch󰗊 b󰖤o cho
em trong quá trình tham gia th󰗲c t󰖮p t󰖢i Công ty. Xin chúc quý Công ty luôn g󰖸t hái
󰗤c nhi󰗂u thành công.
L󰗞i c󰖤m n 󰖸c bi󰗈t nh󰖦t em xin 󰗤c g󰗮i 󰗀n cô giáo: PGS.TS Lu Th󰗌 Hng.
Cô giáo là ng󰗞i ã h󰗜ng d󰖬n cho em t󰗬 nh󰗰ng b󰗜c 󰖨u tiên c󰗨a khóa lu󰖮n, là ng󰗞i
h󰗜ng d󰖬n cho em nh󰗰ng b󰗜c i c b󰖤n nh󰖦t và cng là quan tr󰗎ng nh󰖦t 󰗄 em có th󰗄
hoàn thành không ch󰗊 m󰗚t bài khóa lu󰖮n này mà còn là r󰖦t nhi󰗂u các bài lu󰖮n vn phía
sau n󰗰a. Cô cng là ng󰗞i ã ch󰗊 cho em nh󰗰ng l󰗘i sai, nh󰗰ng i󰗂u không úng 󰗄 em
có th󰗄 nhìn nh󰖮n l󰖢i v󰖦n 󰗂 và s󰗮a 󰗖i, 󰗄 có th󰗄 hoàn thi󰗈n m󰗚t cách t󰗒t nh󰖦t có th󰗄.
Em xin chân thành c󰖤m n cô. Em xin kính chúc cô s󰖾 v󰖬n nh bây gi󰗞, luôn m󰖢nh
kh󰗐e, là m󰗚t ng󰗞i th󰖨y giáo 󰖨y tâm huy󰗀t, trách nhi󰗈m v󰗜i công vi󰗈c cao c󰖤 c󰗨a
mình: D󰖢y d󰗘 nh󰗰ng l󰗜p th󰗀 h󰗈 sau ngày m󰗚t gi󰗐i giang và thành 󰖢t. M󰗚t l󰖨n n󰗰a, em
xin chân thành c󰖤m n cô.
Hà N󰗚i, ngày 16 tháng 03 nm 2014
Sinh viên
Nguy󰗆n Th󰗌 Thanh Tâm

L󰗝I CAM OAN
Tôi xin cam oan Khóa lu󰖮n t󰗒t nghi󰗈p này là do t󰗲 b󰖤n thân th󰗲c hi󰗈n có s󰗲 h󰗘
tr󰗤 t󰗬 giáo viên h󰗜ng d󰖬n và không sao chép các công trình nghiên c󰗪u c󰗨a ng󰗞i
khác. Các d󰗰 li󰗈u thông tin th󰗪 c󰖦p s󰗮 d󰗦ng trong Khóa lu󰖮n có ngu󰗔n g󰗒c và 󰗤c
trích d󰖬n rõ ràng.
Tôi xin ch󰗌u trách nhi󰗈m hoàn toàn v󰗂 l󰗞i cam oan này.
Sinh viên
Thang Long University Library
L󰗝I M󰗟 󰖧U
1. Lý do ch󰗎n 󰗂 tài
M󰗘i doanh nghi󰗈p t󰗔n t󰖢i và phát tri󰗄n vì nhi󰗂u m󰗦c tiêu khác nhau nh: t󰗒i a
hóa l󰗤i nhu󰖮n, t󰗒i a hóa doanh thu trong ràng bu󰗚c t󰗒i a hóa l󰗤i nhu󰖮n, t󰗒i a hóa
ho󰖢t 󰗚ng h󰗰u ích c󰗨a các nhà lãnh 󰖢o doanh nghi󰗈p , song t󰖦t c󰖤 các m󰗦c tiêu c󰗦 th󰗄
ó 󰗂u nh󰖲m m󰗦c tiêu bao trùm nh󰖦t là t󰗒i a hóa giá tr󰗌 tài s󰖤n. S󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n có
hi󰗈u qu󰖤 giúp cho quá trình s󰖤n xu󰖦t kinh doanh c󰗨a doanh nghi󰗈p 󰗤c ti󰗀n hành v󰗜i
hi󰗈u qu󰖤 kinh t󰗀 cao nh󰖦t 󰗄 nâng cao nng l󰗲c c󰖢nh tranh cho doanh nghi󰗈p và tng
thêm giá tr󰗌 tài s󰖤n c󰗨a ch󰗨 s󰗠 h󰗰u.
Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát là m󰗚t Công ty ho󰖢t 󰗚ng ch󰗨
y󰗀u trong lnh v󰗲c xây d󰗲ng m󰗜i i vào ho󰖢t 󰗚ng t󰗬 nm 2005. Công ty ã chú tr󰗎ng
󰗀n v󰖦n 󰗂 hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng c󰗨a tài s󰖤n nhng do lí do ch󰗨 quan và khách quan nh󰖦t
󰗌nh, hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n v󰖬n còn th󰖦p so v󰗜i m󰗦c tiêu ã 󰗂 ra. Vì v󰖮y, nâng cao
hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n là v󰖦n 󰗂 quan tr󰗎ng c󰖦p thi󰗀t v󰗜i Công ty hi󰗈n nay.
T󰗬 ó, 󰗂 tài: 󰜝Nâng cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n Công
nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát󰜞 󰗤c l󰗲a ch󰗎n 󰗄 nghiên c󰗪u.
2. 󰗒i t󰗤ng và ph󰖢m vi nghiên c󰗪u
󰗒i t󰗤ng nghiên c󰗪u: Hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n.
Ph󰖢m vi nghiên c󰗪u: Th󰗲c tr󰖢ng s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công
nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát. T󰗬 ó a ra nh󰗰ng gi󰖤i pháp và ki󰗀n ngh󰗌 󰗄 nâng
cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a Công ty.
3. Phng pháp nghiên c󰗪u

Phng pháp nghiên c󰗪u ch󰗨 y󰗀u 󰗤c s󰗮 d󰗦ng là phng pháp phân tích, t󰗖ng
h󰗤p, khái quát d󰗲a trên nh󰗰ng s󰗒 li󰗈u mà Công ty cung c󰖦p.
4. K󰗀t c󰖦u c󰗨a khóa lu󰖮n
Bài khóa lu󰖮n g󰗔m 3 chng chính:
Chng 1: C s󰗠 lý lu󰖮n v󰗂 hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p.
Chng 2: Th󰗲c tr󰖢ng hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công
nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát.
Chng 3: Gi󰖤i pháp nâng cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n Công ty C󰗖 ph󰖨n công
nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát.
M󰗥C L󰗥C
CHNG 1. C S󰗟 LÝ LU󰖭N V󰗁 HI󰗇U QU󰖣 S󰗭 D󰗥NG TÀI S󰖣N C󰗧A
DOANH NGHI󰗇P 1
1.1. T󰗖ng quan v󰗂 tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p 1
1.1.1. Khái quát v󰗂 doanh nghi󰗈p 1
1.1.2. Tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p 4
1.2. Hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p 7
1.2.1. Khái ni󰗈m v󰗂 hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p 7
1.2.2. Các ch󰗊 tiêu ánh giá v󰗂 hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p 8
1.3. Các nhân t󰗒 󰖤nh h󰗠ng 󰗀n hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p 12
1.3.1. Các nhân t󰗒 ch󰗨 quan 13
1.3.2. Các nhân t󰗒 khách quan 20
CHNG 2. TH󰗱C TR󰖡NG HI󰗇U QU󰖣 S󰗭 D󰗥NG TÀI S󰖣N C󰗧A CÔNG TY
C󰗕 PH󰖧N CÔNG NGHI󰗇P XÂY D󰗱NG TOÀN PHÁT 24
2.1. Gi󰗜i thi󰗈u Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát 24
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri󰗄n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p xây d󰗲ng
Toàn Phát 24
2.1.2. C c󰖦u t󰗖 ch󰗪c 󰜔 nhân s󰗲 c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn
Phát 26
2.1.3. K󰗀t qu󰖤 ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát 29
2.2. Th󰗲c tr󰖢ng hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p xây d󰗲ng

Toàn Phát 32
2.2.1. Th󰗲c tr󰖢ng tài s󰖤n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát 32
2.2.2. Hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a Công ty C󰗔 ph󰖨n công nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn
Phát 37
2.3. ánh giá th󰗲c tr󰖢ng hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p
xây d󰗲ng Toàn Phát 44
2.3.1. K󰗀t qu󰖤 󰖢t 󰗤c 44
2.3.2. H󰖢n ch󰗀 và nguyên nhân 45
CHNG 3. GI󰖣I PHÁP NÂNG CAO HI󰗇U QU󰖣 S󰗭 D󰗥NG TÀI S󰖣N C󰗧A
CÔNG TY C󰗕 PH󰖧N CÔNG NGHI󰗇P XÂY D󰗱NG TOÀN PHÁT 49
Thang Long University Library
3.1. 󰗌nh h󰗜ng ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a Công ty 49
3.1.1. 󰗌nh h󰗜ng phát tri󰗄n c󰗨a ngành Xây d󰗲ng 49
3.1.2. 󰗌nh h󰗜ng ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát.
50
3.2. Gi󰖤i pháp nâng cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p
xây d󰗲ng Toàn Phát 51
3.2.1. Gi󰖤i pháp nâng cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng t󰗖ng tài s󰖤n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công
nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát 51
3.2.2. Gi󰖤i pháp nâng cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n
công nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát 52
3.2.3. Gi󰖤i pháp nâng cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n dài h󰖢n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n
công nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát 57
3.3. Ki󰗀n ngh󰗌 58
DANH M󰗥C B󰖣NG BI󰗃U
B󰖤ng 2.1. K󰗀t qu󰖤 kinh doanh c󰗨a Công ty giai o󰖢n 2010 󰜔 2012 29
B󰖤ng 2.2. C c󰖦u tài s󰖤n c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát 32
B󰖤ng 2.3. C c󰖦u TSNH c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n xây d󰗲ng công nghi󰗈p Toàn Phát 33
B󰖤ng 2.4. C c󰖦u TSDH c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n xây d󰗲ng công nghi󰗈p Toàn Phát 36
B󰖤ng 2.5. Hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng t󰗖ng tài s󰖤n 38

B󰖤ng 2.6. Kh󰖤 nng thanh toán c󰗨a Công ty. 39
B󰖤ng 2.7. T󰗒c 󰗚 luân chuy󰗄n tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n 40
B󰖤ng 2.8. Hi󰗈u su󰖦t s󰗮 d󰗦ng TSNH và h󰗈 s󰗒 sinh l󰗞i TSNH 42
B󰖤ng 2.9. Hi󰗈u su󰖦t s󰗮 d󰗦ng TSDH và h󰗈 s󰗒 sinh l󰗞i c󰗨a TSDH. 43
B󰖤ng 2.10. Su󰖦t hao phí TSC c󰗨a Công ty 44
B󰖤ng 2.11. Các ch󰗊 tiêu ph󰖤n 󰖤nh hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n. 46
DANH M󰗥C S 󰗓
S 󰗔 2.1. C c󰖦u t󰗖 ch󰗪c c󰗨a Công ty C󰗖 ph󰖨n công nghi󰗈p xây d󰗲ng Toàn Phát 26
Thang Long University Library
DANH M󰗥C VI󰖿T T󰖯T
Ký hi󰗈u vi󰗀t t󰖰t
Vi󰗀t 󰖨y 󰗨
TSNH
Tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n
TSDH
Tài s󰖤n dài h󰖢n
TSC
Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh
CCDV
Cung c󰖦p d󰗌ch v󰗦
DN
Doanh nghi󰗈p
TC
Tài chính
TNDN
Thu nh󰖮p doanh nghi󰗈p
TB
Trung bình
1
CHNG 1. C S󰗟 LÝ LU󰖭N V󰗁 HI󰗇U QU󰖣 S󰗭 D󰗥NG TÀI S󰖣N C󰗧A

DOANH NGHI󰗇P
1.1. T󰗖ng quan v󰗂 tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p
1.1.1. Khái quát v󰗂 doanh nghi󰗈p
1.1.1.1. Khái ni󰗈m v󰗂 doanh nghi󰗈p
Doanh nghi󰗈p là ch󰗨 th󰗄 kinh th󰗄 󰗚c l󰖮p, có t cách pháp nhân, ho󰖢t 󰗚ng kinh
doanh trên th󰗌 tr󰗞ng làm tng giá tr󰗌 c󰗨a ch󰗨 s󰗠 h󰗰u.
Doanh nghi󰗈p là m󰗚t cách th󰗪c t󰗖 ch󰗪c ho󰖢t 󰗚ng kinh t󰗀 c󰗨a nhi󰗂u cá nhân. Có
nhi󰗂u ho󰖢t 󰗚ng kinh t󰗀 ch󰗊 có th󰗄 th󰗲c hi󰗈n 󰗤c b󰗠i các doanh nghi󰗈p ch󰗪 không
ph󰖤i các cá nhân.
󰗟 Vi󰗈t Nam, theo i󰗂u 4 Lu󰖮t Doanh nghi󰗈p, Doanh nghi󰗈p là t󰗖 ch󰗪c kinh t󰗀 có
tên riêng, có tài s󰖤n, có tr󰗦 s󰗠 giao d󰗌ch 󰗖n 󰗌nh, 󰗤c ng kí kinh doanh theo quy
󰗌nh c󰗨a Pháp lu󰖮t nh󰖲m m󰗦c ích th󰗲c hi󰗈n các ho󰖢t 󰗚ng kinh doanh. Kinh doanh là
vi󰗈c th󰗲c hi󰗈n liên t󰗦c m󰗚t, m󰗚t s󰗒 ho󰖸c t󰖦t c󰖤 các công o󰖢n c󰗨a quá trình 󰖨u t, t󰗬
s󰖤n xu󰖦t 󰗀n tiêu th󰗦 s󰖤n ph󰖪m ho󰖸c cung 󰗪ng s󰖤n ph󰖪m trên th󰗌 tr󰗞ng nh󰖲m m󰗦c
ích sinh l󰗞i.
1.1.1.2. Phân lo󰖢i doanh nghi󰗈p
Các lo󰖢i hình doanh nghi󰗈p 󰗠 Vi󰗈t Nam bao g󰗔m: Doanh nghi󰗈p Nhà n󰗜c, Công
ty c󰗖 ph󰖨n, Công ty trách nhi󰗈m h󰗰u h󰖢n, Công ty h󰗤p danh, Công ty liên doanh,
doanh nghi󰗈p t nhân.
Trong n󰗂n kinh t󰗀 th󰗌 tr󰗞ng, các doanh nghi󰗈p bao g󰗔m các ch󰗨 th󰗄 kinh doanh:
Kinh doanh cá th󰗄, kinh doanh góp v󰗒n và Công ty.
Kinh doanh cá th󰗄 là lo󰖢i hình 󰗤c thành l󰖮p n gi󰖤n nh󰖦t, không c󰖨n ph󰖤i có
i󰗂u l󰗈 chính th󰗪c và ít ch󰗌u s󰗲 qu󰖤n lí c󰗨a Nhà n󰗜c. Kinh doanh cá th󰗄 không ph󰖤i
tr󰖤 thu󰗀 thu nh󰖮p doanh nghi󰗈p, nhng t󰖦t c󰖤 l󰗤i nhu󰖮n b󰗌 tính thu󰗀 thu nh󰖮p cá nhân.
Ch󰗨 doanh nghi󰗈p ch󰗌u trách nhi󰗈m vô h󰖢n 󰗒i v󰗜i các ngha v󰗦 và các kho󰖤n n󰗤,
không có s󰗲 tách bi󰗈t gi󰗰a tài s󰖤n cá nhân và tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p. Tuy nhiên, th󰗞i
gian ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a doanh nghi󰗈p và kh󰖤 nng thu hút v󰗒n b󰗌 ph󰗦 thu󰗚c vào ng󰗞i ch󰗨.
Kinh doanh góp v󰗒n là lo󰖢i hình 󰗤c thành l󰖮p d󰗆 dàng v󰗜i chi phí thành l󰖮p
th󰖦p. 󰗒i v󰗜i các h󰗤p 󰗔ng ph󰗪c t󰖢p c󰖨n ph󰖤i 󰗤c vi󰗀t tay. M󰗚t s󰗒 tr󰗞ng h󰗤p c󰖨n có
gi󰖦y phép kinh doanh. Các thành viên chính th󰗪c ch󰗌u trách nhi󰗈m vô h󰖢n v󰗜i các

kho󰖤n n󰗤. M󰗘i thành viên có trách nhi󰗈m v󰗜i ph󰖨n tng 󰗪ng v󰗜i ph󰖨n v󰗒n góp. N󰗀u
nh m󰗚t thành viên không hoàn thành trách nhi󰗈m tr󰖤 n󰗤 c󰗨a mình, ph󰖨n còn l󰖢i s󰖾 do
các thành viên khác hoàn tr󰖤. Và khi m󰗚t thành viên trong các thành viên chính ch󰗀t
Thang Long University Library
2
hay rút v󰗒n thì doanh nghi󰗈p s󰖾 tan v󰗢. 󰗟 lo󰖢i hình này, kh󰖤 nng v󰗂 v󰗒n b󰗌 h󰖢n ch󰗀 và
lãi t󰗬 ho󰖢t 󰗚ng kinh doanh c󰗨a các thành viên ph󰖤i ch󰗌u thu󰗀 thu nh󰖮p cá nhân.
Công ty là lo󰖢i hình doanh nghi󰗈p mà 󰗠 ó có s󰗲 k󰗀t h󰗤p 3 lo󰖢i l󰗤i ích: c󰗨a các c󰗖
ông (ch󰗨 s󰗠 h󰗰u), c󰗨a h󰗚i 󰗔ng qu󰖤n tr󰗌 và c󰗨a các nhà qu󰖤n lý. Theo truy󰗂n th󰗒ng,
c󰗖 ông ki󰗄m soát toàn b󰗚 phng h󰗜ng, chính sách và ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a Công ty. C󰗖
ông b󰖨u nên h󰗚i 󰗔ng qu󰖤n tr󰗌, sau ó h󰗚i 󰗔ng qu󰖤n tr󰗌 s󰖾 l󰗲a ch󰗎n ban qu󰖤n lý. Các
nhà qu󰖤n lý qu󰖤n lý ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a Công ty theo cách th󰗪c mang l󰖢i l󰗤i ích t󰗒t nh󰖦t cho
c󰗖 ông. Vi󰗈c tách r󰗞i quy󰗂n s󰗠 h󰗰u kh󰗐i các nhà qu󰖤n lý mang l󰖢i cho Công ty các u
th󰗀 so v󰗜i kinh doanh cá th󰗄 và góp v󰗒n nh là: Quy󰗂n s󰗠 h󰗰u có th󰗄 d󰗆 dàng chuy󰗄n
cho c󰗖 ông m󰗜i, s󰗲 t󰗔n t󰖢i c󰗨a Công ty không ph󰗦 thu󰗚c vào s󰗲 thay 󰗖i s󰗒 l󰗤ng c󰗖
ông và trách nhi󰗈m c󰗨a c󰗖 ông ch󰗊 gi󰗜i h󰖢n 󰗠 ph󰖨n v󰗒n mà c󰗖 ông góp vào Công ty
(trách nhi󰗈m h󰗰u h󰖢n).
M󰗘i lo󰖢i hình doanh nghi󰗈p có các u, nh󰗤c i󰗄m riêng phù h󰗤p v󰗜i quy mô và
trình 󰗚 phát tri󰗄n nh󰖦t 󰗌nh. H󰖨u h󰗀t các doanh nghi󰗈p l󰗜n ho󰖢t 󰗚ng v󰗜i các t cách
là các Công ty. ây là lo󰖢i hình phát tri󰗄n nh󰖦t c󰗨a doanh nghi󰗈p.
1.1.1.3. Môi tr󰗞ng ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a doanh nghi󰗈p
󰗄 󰖢t 󰗤c m󰗪c l󰗤i nhu󰖮n mong mu󰗒n, doanh nghi󰗈p c󰖨n ph󰖤i có nh󰗰ng quy󰗀t
󰗌nh v󰗂 t󰗖 ch󰗪c ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t và v󰖮n hành quá trình trao 󰗖i. M󰗎i quy󰗀t 󰗌nh 󰗂u
ph󰖤i g󰖰n k󰗀t v󰗜i môi tr󰗞ng. Bao quanh doanh nghi󰗈p là m󰗚t môi tr󰗞ng kinh t󰗀 - xã
h󰗚i ph󰗪c t󰖢p và luôn bi󰗀n 󰗚ng. Có th󰗄 k󰗄 󰗀n m󰗚t s󰗒 y󰗀u t󰗒 khách quan tác 󰗚ng tr󰗲c
ti󰗀p t󰗜i ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a doanh nghi󰗈p.
Doanh nghi󰗈p luôn ph󰖤i 󰗒i 󰖨u v󰗜i công ngh󰗈. S󰗲 phát tri󰗄n c󰗨a công ngh󰗈 là
m󰗚t y󰗀u t󰗒 góp ph󰖨n thay 󰗖i phng th󰗪c s󰖤n xu󰖦t, t󰖢o ra nhi󰗂u k󰗺 thu󰖮t m󰗜i d󰖬n 󰗀n
nh󰗰ng thay 󰗖i m󰖢nh m󰖾 trong qu󰖤n lý tài chính doanh nghi󰗈p.
Doanh nghi󰗈p là 󰗒i t󰗤ng qu󰖤n lý c󰗨a Nhà n󰗜c, ch󰗌u s󰗲 qu󰖤n lí c󰗨a Nhà n󰗜c.

S󰗲 th󰖰t ch󰖸t hay n󰗜i l󰗐ng các ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a doanh nghi󰗈p 󰗤c i󰗂u ch󰗊nh b󰖲ng Lu󰖮t,
các vn b󰖤n quy ph󰖢m pháp lu󰖮t, b󰖲ng c ch󰗀 qu󰖤n lý tài chính.
Doanh nghi󰗈p trong n󰗂n kinh t󰗀 th󰗌 tr󰗞ng ph󰖤i d󰗲 tính 󰗤c kh󰖤 nng x󰖤y ra r󰗨i
ro, 󰖸c bi󰗈t là r󰗨i ro tài chính 󰗄 tìm cách 󰗪ng phó k󰗌p th󰗞i và úng 󰖰n. Hi󰗈n nay, các
doanh nghi󰗈p c󰖢nh tranh ngày càng gay g󰖰t làm các doanh nghi󰗈p ph󰖤i chuy󰗄n 󰗖i d󰖨n
t󰗬 chi󰗀n l󰗤c tr󰗎ng cung c󰗖 i󰗄n 󰗀n chi󰗀n l󰗤c tr󰗎ng c󰖨u hi󰗈n 󰖢i. Nh󰗰ng òi h󰗐i v󰗂
ch󰖦t l󰗤ng, m󰖬u mã, giá c󰖤 hàng hóa, v󰗂 ch󰖦t l󰗤ng d󰗌ch v󰗦 ngày càng cao hn, tinh t󰗀
hn c󰗨a khách hàng bu󰗚c doanh nghi󰗈p ph󰖤i th󰗞ng xuyên 󰗖i m󰗜i nâng cao ch󰖦t
l󰗤ng s󰖤n ph󰖪m, 󰖤m b󰖤o s󰖤n xu󰖦t kinh doanh có hi󰗈u qu󰖤 và ch󰖦t l󰗤ng cao.
3
Doanh nghi󰗈p th󰗞ng ph󰖤i áp 󰗪ng 󰗤c òi h󰗐i c󰗨a các 󰗒i tác v󰗂 m󰗪c v󰗒n ch󰗨
s󰗠 h󰗰u trong c c󰖦u v󰗒n. S󰗲 tng, gi󰖤m v󰗒n ch󰗨 s󰗠 h󰗰u có tác 󰗚ng áng k󰗄 t󰗜i ho󰖢t
󰗚ng c󰗨a doanh nghi󰗈p, 󰖸c bi󰗈t trong các i󰗂u ki󰗈n kinh t󰗀 khác nhau.
Mu󰗒n phát tri󰗄n b󰗄n v󰗰ng, các doanh nghi󰗈p ph󰖤i làm ch󰗨 và d󰗲 oán tr󰗜c 󰗤c
s󰗲 thay 󰗖i c󰗨a môi tr󰗞ng 󰗄 s󰖶n sàng thích nghi v󰗜i nó và a ra nh󰗰ng phng án
phù h󰗤p nh󰖦t 󰗄 tng m󰗪c l󰗤i nhu󰖮n c󰗨a doanh nghi󰗈p.
1.1.1.4. Các ho󰖢t 󰗚ng ch󰗨 y󰗀u c󰗨a doanh nghi󰗈p
Theo Lu󰖮t doanh nghi󰗈p nm 2005: Doanh nghi󰗈p ho󰖢t 󰗚ng trong t󰖦t c󰖤 các lnh
v󰗲c 󰗤c c󰖦p gi󰖦y phép trong gi󰖦y ch󰗪ng nh󰖮n ng ký kinh doanh.
Các ho󰖢t 󰗚ng ch󰗨 y󰗀u c󰗨a doanh nghi󰗈p, g󰗔m có:
- Ho󰖢t 󰗚ng huy 󰗚ng v󰗒n c󰗨a doanh nghi󰗈p
V󰗒n là i󰗂u ki󰗈n không th󰗄 thi󰗀u 󰗄 thành l󰖮p m󰗚t doanh nghi󰗈p và ti󰗀n hành các
ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t kinh doanh. Trong m󰗎i lo󰖢i hình doanh nghi󰗈p, v󰗒n ph󰖤n ánh
ngu󰗔n l󰗲c tài chính 󰗤c 󰖨u t vào s󰖤n xu󰖦t kinh doanh.
Trong n󰗂n kinh t󰗀 th󰗌 tr󰗞ng, v󰗒n 󰗤c coi là m󰗚t lo󰖢i hàng hóa. Nó gi󰗒ng các
lo󰖢i hàng hóa khác 󰗠 ch󰗘 có ch󰗨 s󰗠 h󰗰u ích th󰗲c, nhng l󰖢i có 󰖸c i󰗄m là ng󰗞i s󰗠
h󰗰u v󰗒n có th󰗄 bán quy󰗂n s󰗮 d󰗦ng v󰗒n trong m󰗚t th󰗞i gian nh󰖦t 󰗌nh. Chi phí c󰗨a vi󰗈c
s󰗮 d󰗦ng v󰗒n chính là lãi su󰖦t. Chính nh󰗞 có s󰗲 tách r󰗞i quy󰗂n s󰗠 h󰗰u và quy󰗂n s󰗮 d󰗦ng
nên v󰗒n có th󰗄 lu chuy󰗄n trong 󰖨u t kinh doanh 󰗄 sinh l󰗤i.
D󰗜i góc 󰗚 doanh nghi󰗈p, v󰗒n là m󰗚t trong nh󰗰ng i󰗂u ki󰗈n v󰖮t ch󰖦t c b󰖤n k󰗀t

h󰗤p v󰗜i s󰗪c lao 󰗚ng và các y󰗀u t󰗒 khác làm 󰖨u vào cho quá trình s󰖤n xu󰖦t kinh
doanh. S󰗲 tham gia c󰗨a v󰗒n không ch󰗊 bó h󰖺p trong quá trình s󰖤n xu󰖦t v󰖮t ch󰖦t riêng
bi󰗈t mà trong toàn b󰗚 quá trình s󰖤n xu󰖦t và tái s󰖤n xu󰖦t liên t󰗦c trong su󰗒t th󰗞i gian t󰗔n
t󰖢i c󰗨a doanh nghi󰗈p t󰗬 khi b󰖰t 󰖨u cho 󰗀n khi k󰗀t thúc quá trình.
Tùy theo lo󰖢i hình doanh nghi󰗈p và các 󰖸c i󰗄m c󰗦 th󰗄, m󰗘i doanh nghi󰗈p có
th󰗄 có các phng th󰗪c huy 󰗚ng v󰗒n khác nhau. Trong i󰗂u ki󰗈n kinh t󰗀 th󰗌 tr󰗞ng,
các phng th󰗪c huy 󰗚ng v󰗒n c󰗨a doanh nghi󰗈p 󰗤c a d󰖢ng hóa nh󰖲m khai thác
m󰗎i ngu󰗔n v󰗒n trong n󰗂n kinh t󰗀. Tuy nhiên, các doanh nghi󰗈p Vi󰗈t Nam, trong hoàn
c󰖤nh c󰗦 th󰗄 c󰗨a Vi󰗈t Nam, do th󰗌 tr󰗞ng tài chính cha phát tri󰗄n hoàn ch󰗊nh nên vi󰗈c
khai thác v󰗒n có nh󰗰ng nét 󰖸c trng nh󰖦t 󰗌nh. S󰗲 phát tri󰗄n nhanh chóng c󰗨a n󰗂n
kinh t󰗀 và th󰗌 tr󰗞ng tài chính s󰖾 s󰗜m t󰖢o i󰗂u ki󰗈n 󰗄 các doanh nghi󰗈p m󰗠 r󰗚ng kh󰖤
nng thu hút v󰗒n vào kinh doanh.
- Ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t kinh doanh c󰗨a doanh nghi󰗈p
Ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t kinh doanh c󰗨a doanh nghi󰗈p là ho󰖢t 󰗚ng vô cùng quan
tr󰗎ng, xuyên su󰗒t c󰗨a doanh nghi󰗈p. Ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t kinh doanh c󰗨a doanh nghi󰗈p
Thang Long University Library
4
t󰖢o ra hàng hóa, c󰗨a c󰖤i, v󰖮t ch󰖦t, ph󰗦c v󰗦 doanh nghi󰗈p, ph󰗦c v󰗦 xã h󰗚i. Và vi󰗈c ho󰖢t
󰗚ng s󰖤n xu󰖦t kinh doanh lo󰖢i hình nào, lo󰖢i hàng hóa nào v󰗜i tiêu chu󰖪n, cách th󰗪c
s󰖤n xu󰖦t ra sao s󰖾 󰗤c Ban lãnh 󰖢o a ra và chuy󰗄n xu󰗒ng 󰗄 các b󰗚 ph󰖮n ti󰗀p t󰗦c
làm nhi󰗈m v󰗦 c󰗨a mình
- Các ho󰖢t 󰗚ng khác c󰗨a doanh nghi󰗈p
Ngày nay, bên c󰖢nh nh󰗰ng ho󰖢t 󰗚ng ch󰗨 ch󰗒t nh ho󰖢t 󰗚ng v󰗒n, ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n
xu󰖦t kinh doanh, các doanh nghi󰗈p v󰖬n th󰗞ng tham gia nhi󰗂u ho󰖢t 󰗚ng khác nh󰖲m
th󰗄 hi󰗈n s󰗲 trách nhi󰗈m, s󰗲 quan tâm c󰗨a doanh nghi󰗈p v󰗜i c󰗚ng 󰗔ng. Có th󰗄 là các
ho󰖢t 󰗚ng t󰗬 thi󰗈n, 󰗨ng h󰗚 󰗔ng bào l l󰗦t, quyên góp giúp 󰗢 các gia ình chính sách
khó khn, giúp 󰗢 tr󰖼 em lang thang c nh󰗢 hay các ho󰖢t 󰗚ng vì môi tr󰗞ng, b󰖤o v󰗈
ngu󰗔n n󰗜c, tr󰗔ng cây xanh. Các ho󰖢t 󰗚ng này s󰖾 giúp các doanh nghi󰗈p nâng cao uy
tín, v󰗌 th󰗀 c󰗨a doanh nghi󰗈p trong lòng khách hàng.
1.1.2. Tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p

1.1.2.1. Khái ni󰗈m tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p
Theo chu󰖪n m󰗲c K󰗀 toán Qu󰗒c t󰗀: Tài s󰖤n là ngu󰗔n l󰗲c do doanh nghi󰗈p ki󰗄m
soát, là k󰗀t qu󰖤 c󰗨a nh󰗰ng ho󰖢t 󰗚ng trong quá kh󰗪, mà t󰗬 ó m󰗚t s󰗒 l󰗤i ích kinh t󰗀
trong tng lai có th󰗄 d󰗲 ki󰗀n tr󰗜c m󰗚t cách h󰗤p lý.
Theo chu󰖪n m󰗲c K󰗀 toán Vi󰗈t Nam: Tài s󰖤n là ngu󰗔n l󰗲c do doanh nghi󰗈p ki󰗄m
soát 󰗤c và mang l󰖢i l󰗤i ích kinh t󰗀 cho doanh nghi󰗈p trong tng lai.
1.1.2.2. Phân lo󰖢i tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p
Tài s󰖤n 󰗤c phân lo󰖢i thành nhi󰗂u lo󰖢i, d󰗲a trên nh󰗰ng tiêu chí khác nhau:
- Theo hình thái bi󰗄u hi󰗈n: Tài s󰖤n h󰗰u hình và tài s󰖤n vô hình.
- Theo tính ch󰖦t s󰗠 h󰗰u: Tài s󰖤n công c󰗚ng và tài s󰖤n cá nhân.
- Theo kh󰖤 nng trao 󰗖i: Hàng hóa và phi hàng hóa.
- Theo kh󰖤 nng di d󰗞i: 󰗚ng s󰖤n và b󰖦t 󰗚ng s󰖤n.
- Theo 󰖸c i󰗄m tu󰖨n hoàn và luân chuy󰗄n: Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh và tài s󰖤n lu 󰗚ng
- Theo ngu󰗔n hình thành: Tài s󰖤n 󰗤c tài tr󰗤 b󰗠i v󰗒n ch󰗨 s󰗠 h󰗰u và tài s󰖤n
󰗤c tài tr󰗤 b󰗠i v󰗒n n󰗤.
- Theo 󰖸c i󰗄m v󰗂 th󰗞i gian s󰗮 d󰗦ng: Tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n và tài s󰖤n dài h󰖢n.
Sau ây là nh󰗰ng nghiên c󰗪u khái quát v󰗂 tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n và tài s󰖤n dài h󰖢n:
Tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n:
Tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n là nh󰗰ng tài s󰖤n mà th󰗞i gian s󰗮 d󰗦ng, thu h󰗔i luân chuy󰗄n
trong m󰗚t nm ho󰖸c m󰗚t chu kì kinh doanh. Tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n g󰗔m:
5
Ti󰗂n và các kho󰖤n tng ng ti󰗂n: Ti󰗂n 󰗤c hi󰗄u là ti󰗂n m󰖸t, ti󰗂n g󰗮i ngân
hàng và ti󰗂n ang chuy󰗄n. Các kho󰖤n tng ng ti󰗂n là các kho󰖤n 󰖨u t ng󰖰n h󰖢n
không quá 3 tháng, có kh󰖤 nng chuy󰗄n 󰗖i d󰗆 dàng thành ti󰗂n và không có nhi󰗂u r󰗨i
ro trong quá trình chuy󰗄n 󰗖i thành ti󰗂n.
Tài s󰖤n tài chính ng󰖰n h󰖢n: Bao g󰗔m các kho󰖤n 󰖨u t ch󰗪ng khoán có th󰗞i gian
thu h󰗔i d󰗜i m󰗚t nm ho󰖸c trong m󰗚t chu kì kinh doanh (nh: Tín phi󰗀u kho B󰖢c, kì
phi󰗀u kinh doanh ) ho󰖸c ch󰗪ng khoán mua vào bán ra (c󰗖 phi󰗀u, trái phi󰗀u) 󰗄 ki󰗀m
l󰗞i và các lo󰖢i 󰖨u t tài chính khác không quá m󰗚t nm.
Các kho󰖤n ph󰖤i thu ng󰖰n h󰖢n: Là các kho󰖤n ph󰖤i thu ng󰖰n h󰖢n c󰗨a khách hàng,

ph󰖤i thu n󰗚i b󰗚 ng󰖰n h󰖢n và các kho󰖤n ph󰖤i thu ng󰖰n h󰖢n khác có th󰗞i h󰖢n thu h󰗔i ho󰖸c
thanh toán d󰗜i m󰗚t nm.
Hàng t󰗔n kho: Bao g󰗔m các nguyên v󰖮t li󰗈u, công c󰗦 d󰗦ng c󰗦, thành ph󰖪m, s󰖤n
ph󰖪m, hàng g󰗮i bán, hàng mua ang i 󰗞ng
Tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n khác: Bao g󰗔m chi phí tr󰖤 tr󰗜c ng󰖰n h󰖢n, thu󰗀 giá tr󰗌 gia tng
󰗤c kh󰖦u tr󰗬, thu󰗀 và các kho󰖤n khác ph󰖤i thu Nhà n󰗜c, tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n khác.
Tài s󰖤n dài h󰖢n
T󰖦t c󰖤 các tài s󰖤n khi 󰗤c xét theo th󰗞i gian s󰗮 d󰗦ng, n󰗀u không là tài s󰖤n ng󰖰n
h󰖢n thì 󰗤c x󰗀p vào tài s󰖤n dài h󰖢n. Tài s󰖤n dài h󰖢n bao g󰗔m các kho󰖤n ph󰖤i thu dài
h󰖢n, b󰖦t 󰗚ng s󰖤n 󰖨u t, tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh, các kho󰖤n tài s󰖤n tài chính dài h󰖢n và các tài
s󰖤n dài h󰖢n khác.
Các kho󰖤n ph󰖤i thu dài h󰖢n: Là các kho󰖤n ph󰖤i thu dài h󰖢n c󰗨a khách hàng, ph󰖤i
thu n󰗚i b󰗚 dài h󰖢n và các kho󰖤n ph󰖤i thu dài h󰖢n khác có th󰗞i h󰖢n thu h󰗔i ho󰖸c thanh
toán trên m󰗚t nm.
B󰖦t 󰗚ng s󰖤n 󰖨u t: Là nh󰗰ng b󰖦t 󰗚ng s󰖤n, g󰗔m: Quy󰗂n s󰗮 d󰗦ng 󰖦t, nhà ho󰖸c
m󰗚t ph󰖨n c󰗨a nhà ho󰖸c c󰗨a nhà và 󰖦t, c s󰗠 h󰖢 t󰖨ng do ng󰗞i ch󰗨 s󰗠 h󰗰u ho󰖸c ng󰗞i
i thuê tài s󰖤n theo h󰗤p 󰗔ng thuê tài chính n󰖰m gi󰗰 n󰖲m m󰗦c ích thu l󰗤i t󰗬 vi󰗈c cho
thuê ho󰖸c ch󰗞 tng giá mà không ph󰖤i 󰗄 s󰗮 d󰗦ng trong s󰖤n xu󰖦t, cung c󰖦p hàng hóa,
d󰗌ch v󰗦 hay cho các m󰗦c ích qu󰖤n lí ho󰖸c bán trong k󰗴 ho󰖢t 󰗚ng kinh doanh thông
th󰗞ng.
M󰗚t b󰖦t 󰗚ng s󰖤n 󰖨u t 󰗤c ghi nh󰖮n là tài s󰖤n ph󰖤i th󰗐a mãn 󰗔ng th󰗞i 2 i󰗂u
ki󰗈n, ó là ch󰖰c ch󰖰n thu 󰗤c l󰗤i ích kinh t󰗀 trong tng lai và nguyên giá c󰗨a b󰖦t
󰗚ng s󰖤n 󰖨u t ph󰖤i 󰗤c 󰗌nh giá m󰗚t cách áng tin c󰖮y. Trong ó, nguyên giá c󰗨a
b󰖦t 󰗚ng s󰖤n 󰖨u t bao g󰗔m giá mua và các chi phí liên quan tr󰗲c ti󰗀p, nh: phí d󰗌ch
v󰗦 t v󰖦n pháp lu󰖮t liên quan, thu󰗀 tr󰗜c b󰖢 và các chi phí giao d󰗌ch liên quan khác.
Thang Long University Library
6
Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh: Là nh󰗰ng tài s󰖤n có giá tr󰗌 l󰗜n, có th󰗞i gian s󰗮 d󰗦ng dài cho các
ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a doanh nghi󰗈p và ph󰖤i th󰗐a mãn 󰗔ng th󰗞i t󰖦t c󰖤 các tiêu chu󰖪n sau:
- Ch󰖰c ch󰖰n thu 󰗤c l󰗤i ích kinh t󰗀 trong tng lai t󰗬 vi󰗈c s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n ó.

- Có th󰗞i gian s󰗮 d󰗦ng t󰗬 m󰗚t nm tr󰗠 lên.
- Nguyên giá c󰗨a tài s󰖤n ph󰖤i 󰗤c xác 󰗌nh m󰗚t cách áng tin c󰖮y và có giá tr󰗌
t󰗬 30.000.000 󰗔ng (ba mi tri󰗈u 󰗔ng) tr󰗠 lên.
Trong i󰗂u ki󰗈n hi󰗈n nay, vi󰗈c 󰖨u t 󰗖i m󰗜i tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh 󰖸c bi󰗈t là 󰗒i v󰗜i
thi󰗀t b󰗌, công ngh󰗈 là m󰗚t trong các y󰗀u t󰗒 quy󰗀t 󰗌nh 󰗀n nng l󰗲c c󰖢nh tranh c󰗨a các
doanh nghi󰗈p, b󰗠i vì:
- Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh là y󰗀u t󰗒 quy󰗀t 󰗌nh nng l󰗲c s󰖤n xu󰖦t kinh doanh c󰗨a doanh
nghi󰗈p.
- Nh󰗞 󰗖i m󰗜i tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh m󰗜i có 󰗤c nng su󰖦t cao, ch󰖦t l󰗤ng s󰖤n ph󰖪m
t󰗒t, chi phí t󰖢o ra s󰖤n ph󰖪m th󰖦p t󰖢o i󰗂u ki󰗈n 󰖪y m󰖢nh tiêu th󰗦 s󰖤n ph󰖪m, tng doanh
thu và do ó doanh nghi󰗈p m󰗜i có 󰗨 s󰗪c c󰖢nh tranh trên th󰗌 tr󰗞ng. Xét trên góc 󰗚
này, 󰖨u t 󰗖i m󰗜i tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh k󰗌p th󰗞i, h󰗤p lý tr󰗠 thành v󰖦n 󰗂 s󰗒ng còn 󰗒i v󰗜i
m󰗘i doanh nghi󰗈p.
- 󰗖i m󰗜i tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh k󰗌p th󰗞i, h󰗤p lý còn có ý ngha quan tr󰗎ng trong vi󰗈c
gi󰖤m biên ch󰗀, gi󰖤i phóng lao 󰗚ng th󰗨 công n󰖸ng nh󰗎c, 󰖤m b󰖤o an toàn cho ng󰗞i
lao 󰗚ng, t󰖢o ra t th󰗀, tác phong c󰗨a ng󰗞i công nhân s󰖤n xu󰖦t l󰗜n.
- Xét trên góc 󰗚 tài chính doanh nghi󰗈p, s󰗲 nh󰖢y c󰖤m trong 󰖨u t 󰗖i m󰗜i tài
s󰖤n c󰗒 󰗌nh là m󰗚t nhân t󰗒 quan tr󰗎ng 󰗄 gi󰖤m chi phí nh: Chi phí s󰗮a ch󰗰a l󰗜n tài
s󰖤n c󰗒 󰗌nh, h󰖢 th󰖦p hao phí nng l󰗤ng, gi󰖤m chi phí bi󰗀n 󰗖i 󰗄 t󰖢o ra s󰖤n ph󰖪m và
là bi󰗈n pháp r󰖦t khoa h󰗎c 󰗄 h󰖢n ch󰗀 hao mòn vô hình trong i󰗂u ki󰗈n cách m󰖢ng khoa
h󰗎c k󰗺 thu󰖮t phát tri󰗄n nhanh m󰖢nh nh hi󰗈n nay.
Tài s󰖤n tài chính dài h󰖢n: Là các kho󰖤n 󰖨u t vào vi󰗈c mua bán các ch󰗪ng
khoán có th󰗞i h󰖢n thu h󰗔i trên m󰗚t nm ho󰖸c góp v󰗒n kinh doanh b󰖲ng ti󰗂n, b󰖲ng hi󰗈n
v󰖮t, mua c󰗖 phi󰗀u có th󰗞i h󰖢n thu h󰗔i v󰗒n trong th󰗞i gian trên m󰗚t nm và các lo󰖢i 󰖨u
t khác có th󰗞i h󰖢n v󰗤t quá m󰗚t nm. Tài s󰖤n tài chính dài h󰖢n có th󰗄 nói là các
kho󰖤n v󰗒n mà doanh nghi󰗈p 󰖨u t vào các lnh v󰗲c kinh doanh, ngoài ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n
xu󰖦t kinh doanh c󰗨a doanh nghi󰗈p trong th󰗞i gian trên m󰗚t nm nh󰖲m t󰖢o ra ngu󰗔n l󰗤i
t󰗪c lâu dài cho doanh nghi󰗈p.
C󰗦 th󰗄, tài s󰖤n tài chính dài h󰖢n bao g󰗔m:
- Các ch󰗪ng khoán dài h󰖢n: Ph󰖤n ánh giá tr󰗌 các kho󰖤n 󰖨u t cho vi󰗈c mua bán

các c󰗖 phi󰗀u và trái phi󰗀u có th󰗞i h󰖢n trên m󰗚t nm và có th󰗄 bán ra b󰖦t kì lúc nào v󰗜i
m󰗦c ích ki󰗀m l󰗤i nhu󰖮n. Bao g󰗔m:
7
- C󰗖 phi󰗀u doanh nghi󰗈p: Là ch󰗪ng ch󰗊 xác nh󰖮n v󰗒n góp c󰗨a ch󰗨 s󰗠 h󰗰u vào
doanh nghi󰗈p ang ho󰖢t 󰗚ng ho󰖸c m󰗜i thành l󰖮p. Doanh nghi󰗈p mua c󰗖 ph󰖨n 󰗤c
h󰗠ng l󰗤i t󰗪c c󰗖 ph󰖨n (c󰗖 t󰗪c) cn c󰗪 vào ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t kinh doanh c󰗨a doanh
nghi󰗈p, nhng 󰗔ng th󰗞i ch󰗨 s󰗠 h󰗰u v󰗒n cng ph󰖤i ch󰗌u r󰗨i ro khi doanh nghi󰗈p ó b󰗌
thua l󰗘, gi󰖤i th󰗄 ho󰖸c phá s󰖤n theo i󰗂u l󰗈 c󰗨a doanh nghi󰗈p và Lu󰖮t phá s󰖤n c󰗨a
doanh nghi󰗈p. C󰗖 ph󰖪n c󰗨a doanh nghi󰗈p có c󰗖 ph󰖨n th󰗞ng và c󰗖 ph󰖨n u ãi. M󰗘i
c󰗖 ông có th󰗄 mua m󰗚t ho󰖸c nhi󰗂u c󰗖 ph󰖨n.
- Trái phi󰗀u: Là ch󰗪ng ch󰗊 vay n󰗤 có kì h󰖢n và có lãi do Nhà n󰗜c ho󰖸c doanh
nghi󰗈p hay các t󰗖 ch󰗪c, cá nhân phát hành nh󰖲m huy 󰗚ng v󰗒n cho vi󰗈c 󰖨u t phát
tri󰗄n. Có 3 lo󰖢i trái phi󰗀u:
+ Trái phi󰗀u Chính ph󰗨: Là ch󰗪ng ch󰗊 vay n󰗤 c󰗨a Chính ph󰗨 do B󰗚 Tài chính
phát hành d󰗜i các hình th󰗪c: Trái phi󰗀u kho b󰖢c, trái phi󰗀u công trình, trái phi󰗀u xây
d󰗲ng T󰗖 Qu󰗒c.
+ Trái phi󰗀u 󰗌a phng: Là ch󰗪ng ch󰗊 vay n󰗤 c󰗨a các chính quy󰗂n T󰗊nh,
Thành ph󰗒 phát hành.
+ Trái phi󰗀u Công ty: Là ch󰗪ng ch󰗊 vay n󰗤 do doanh nghi󰗈p phát hành nh󰖲m
vay v󰗒n 󰗄 m󰗠 r󰗚ng quy mô s󰖤n xu󰖦t kinh doanh và 󰗖i m󰗜i trang thi󰗀t b󰗌, công ngh󰗈
c󰗨a doanh nghi󰗈p. Giá tr󰗌 ch󰗪ng khoán 󰖨u t dài h󰖢n 󰗤c xác 󰗌nh là giá th󰗲c t󰗀 (giá
g󰗒c) b󰖲ng giá mua c󰗚ng v󰗜i các chi phí thu mua (n󰗀u có) nh: Chi phí môi gi󰗜i, giao
d󰗌ch, l󰗈 phí, thu󰗀 và phí ngân hàng.
- Các kho󰖤n góp v󰗒n liên doanh: Là m󰗚t ho󰖢t 󰗚ng 󰖨u t tài chính mà doanh
nghi󰗈p 󰖨u t v󰗒n vào doanh nghi󰗈p khác 󰗄 nh󰖮n k󰗀t qu󰖤 kinh doanh và cùng ch󰗌u r󰗨i
ro (n󰗀u có t󰗊 l󰗈 v󰗒n góp). V󰗒n góp liên doanh c󰗨a doanh nghi󰗈p bao g󰗔m t󰖦t c󰖤 các lo󰖢i
tài s󰖤n, v󰖮t t, ti󰗂n v󰗒n thu󰗚c quy󰗂n s󰗠 h󰗰u c󰗨a doanh nghi󰗈p k󰗄 c󰖤 v󰗒n vay dài h󰖢n
dùng vào vi󰗈c góp v󰗒n kinh doanh.
Tài s󰖤n dài h󰖢n khác, bao g󰗔m: Chi phí tr󰖤 tr󰗜c dài h󰖢n, tài s󰖤n thu󰗀 thu nh󰖮p
hoãn l󰖢i, tài s󰖤n dài h󰖢n khác.

1.2. Hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p
1.2.1. Khái ni󰗈m v󰗂 hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p
Hi󰗈u qu󰖤 là phép so sánh dùng 󰗄 ch󰗊 m󰗒i quan h󰗈 gi󰗰a k󰗀t qu󰖤 th󰗲c hi󰗈n các
m󰗦c tiêu ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a ch󰗨 th󰗄 và chi phí mà ch󰗨 th󰗄 b󰗐 ra 󰗄 có k󰗀t qu󰖤 ó trong
nh󰗰ng i󰗂u ki󰗈n nh󰖦t 󰗌nh. Hi󰗈u qu󰖤 󰗤c xem xét trong b󰗒i c󰖤nh hay i󰗂u ki󰗈n nh󰖦t
󰗌nh, 󰗔ng th󰗞i cng 󰗤c xem xét d󰗜i quan i󰗄m ánh giá c󰗨a ch󰗨 th󰗄 nghiên c󰗪u.
M󰗚t doanh nghi󰗈p 󰗄 có th󰗄 t󰗔n t󰖢i và phát tri󰗄n 󰗤c thì ph󰖤i quan tâm t󰗜i hi󰗈u
qu󰖤 kinh t󰗀. B󰖤n ch󰖦t c󰗨a hi󰗈u qu󰖤 kinh t󰗀 trong ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t kinh doanh là ph󰖤n
ánh m󰖸t ch󰖦t l󰗤ng c󰗨a các ho󰖢t 󰗚ng kinh doanh, ph󰖤n ánh trình 󰗚 s󰗮 d󰗦ng các
Thang Long University Library
8
ngu󰗔n l󰗲c (lao 󰗚ng, thi󰗀t b󰗌 máy móc, nguyên v󰖮t li󰗈u và ti󰗂n v󰗒n) 󰗄 󰖢t 󰗤c các
m󰗦c tiêu xác 󰗌nh trong quá trình s󰖤n xu󰖦t- kinh doanh. M󰗦c ích khi l󰖮p ra doanh
nghi󰗈p có th󰗄 là t󰗒i a hóa l󰗤i nhu󰖮n, t󰗒i a hóa doanh thu, t󰗒i a hóa ho󰖢t 󰗚ng h󰗰u
ích c󰗨a các nhà lãnh 󰖢o doanh nghi󰗈p. Nhng m󰗦c tiêu l󰗜n nh󰖦t c󰗨a các doanh nghi󰗈p
là t󰗒i a hóa giá tr󰗌 tài s󰖤n cho ch󰗨 s󰗠 h󰗰u. Và 󰗂 làm 󰗤c i󰗂u ó, t󰖦t c󰖤 các doanh
nghi󰗈p 󰗂u ph󰖤i n󰗘 l󰗲c khai thác tri󰗈t 󰗄 và s󰗮 d󰗦ng có hi󰗈u qu󰖤 tài s󰖤n c󰗨a mình.
Nh v󰖮y, hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p ph󰖤n ánh trình 󰗚, nng l󰗲c
khai thác và s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p sao cho quá trình s󰖤n xu󰖦t kinh doanh
ti󰗀n hành bình th󰗞ng v󰗜i hi󰗈u qu󰖤 kinh t󰗀 cao nh󰖦t.
1.2.2. Các ch󰗊 tiêu ánh giá v󰗂 hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p
1.2.2.1. Các ch󰗊 tiêu ánh giá hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng t󰗖ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p
- T󰗸 su󰖦t sinh l󰗞i c󰗨a t󰗖ng tài s󰖤n (ROA)
Ch󰗊 tiêu th󰗄 hi󰗈n kh󰖤 nng t󰖢o ra l󰗤i nhu󰖮n sau thu󰗀 c󰗨a tài s󰖤n mà doanh nghi󰗈p
s󰗮 d󰗦ng cho ho󰖢t 󰗚ng kinh doanh, và 󰗤c tính b󰖲ng công th󰗪c:
T󰗸 su󰖦t sinh l󰗞i c󰗨a t󰗖ng tài s󰖤n =
L󰗤i nhu󰖮n sau thu󰗀
T󰗖ng tài s󰖤n bình quân trong k󰗴
Ch󰗊 tiêu này cho bi󰗀t trong m󰗚t k󰗴 phân tích, doanh nghi󰗈p 󰖨u t 100 󰗔ng tài
s󰖤n, thì thu 󰗤c bao nhiêu 󰗔ng l󰗤i nhu󰖮n sau thu󰗀 thu nh󰖮p doanh nghi󰗈p, ch󰗊 tiêu

này càng cao càng ch󰗪ng t󰗐 hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p là t󰗒t, góp ph󰖨n
nâng cao kh󰖤 nng 󰖨u t c󰗨a ch󰗨 doanh nghi󰗈p.
- Hi󰗈u su󰖦t s󰗮 d󰗦ng t󰗖ng tài s󰖤n
Hi󰗈u su󰖦t s󰗮 d󰗦ng t󰗖ng tài s󰖤n =
Doanh thu thu󰖨n
T󰗖ng tài s󰖤n bình quân trong k󰗴
Trong ó: T󰗖ng tài s󰖤n bình quân trong k󰗴 là bình quân s󰗒 h󰗎c c󰗨a t󰗖ng tài s󰖤n
có 󰗠 󰖨u k󰗴 và cu󰗒i k󰗴.
Ch󰗊 tiêu này cho bi󰗀t m󰗚t n v󰗌 tài s󰖤n t󰖢o ra 󰗤c bao nhiêu n v󰗌 doanh thu
thu󰖨n. Ch󰗊 tiêu này càng l󰗜n hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n càng cao.
1.2.2.2. Các ch󰗊 tiêu ánh giá hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n c󰗨a doanh nghi󰗈p
- Kh󰖤 nng thanh toán
Tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n có 󰖸c i󰗄m là tính thanh kho󰖤n cao, nên vi󰗈c s󰗮 d󰗦ng hi󰗈u qu󰖤
tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n là s󰗲 l󰗲a ch󰗎n ánh 󰗖i gi󰗰a kh󰖤 nng sinh l󰗞i v󰗜i tính thanh kho󰖤n.
Do ó, khi phân tích kh󰖤 nng thanh toán c󰗨a doanh nghi󰗈p thì th󰗞ng s󰗮 d󰗦ng các ch󰗊
tiêu sau ây:
9
+ H󰗈 s󰗒 thanh toán hi󰗈n hành
ây là m󰗚t trong nh󰗰ng th󰗜c o kh󰖤 nng thanh toán c󰗨a m󰗚t doanh nghi󰗈p,
󰗤c s󰗮 d󰗦ng r󰗚ng rãi nh󰖦t là h󰗈 s󰗒 thanh toán hi󰗈n hành.
H󰗈 s󰗒 thanh toán hi󰗈n hành =
Tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n
N󰗤 ng󰖰n h󰖢n
H󰗈 s󰗒 thanh toán hi󰗈n hành cho th󰖦y doanh nghi󰗈p có bao nhiêu tài s󰖤n có th󰗄
chuy󰗄n 󰗖i thành ti󰗂n m󰖸t 󰗄 󰖤m b󰖤o thanh toán các kho󰖤n n󰗤 ng󰖰n h󰖢n. H󰗈 s󰗒 này
o l󰗞ng kh󰖤 nng tr󰖤 n󰗤 c󰗨a doanh nghi󰗈p.
N󰗀u h󰗈 s󰗒 thanh toán hi󰗈n hành gi󰖤m cho th󰖦y kh󰖤 nng thanh toán gi󰖤m, ó là
d󰖦u hi󰗈u báo tr󰗜c nh󰗰ng khó khn v󰗂 tài chính s󰖾 x󰖤y ra. N󰗀u h󰗈 s󰗒 này cao, i󰗂u ó
có ngha là doanh nghi󰗈p luôn s󰖶n sàng thanh toán các kho󰖤n n󰗤. Tuy nhiên, n󰗀u h󰗈 s󰗒
này cao quá s󰖾 gi󰖤m hi󰗈u qu󰖤 ho󰖢t 󰗚ng vì doanh nghi󰗈p 󰖨u t quá nhi󰗂u vào tài s󰖤n

ng󰖰n h󰖢n.
+ H󰗈 s󰗒 thanh toán nhanh
H󰗈 s󰗒 thanh toán nhanh =
Tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n 󰜔 Hàng t󰗔n kho
N󰗤 ng󰖰n h󰖢n
H󰗈 s󰗒 thanh toán nhanh 󰗤c tính toán trên c s󰗠 nh󰗰ng tài s󰖤n lu ng󰖰n h󰖢n có
th󰗄 nhanh chóng chuy󰗄n 󰗖i thành ti󰗂n, ôi khi chúng còn 󰗤c g󰗎i là tài s󰖤n có tính
thanh kho󰖤n. Tài s󰖤n có tính thanh kho󰖤n bao g󰗔m t󰖦t c󰖤 tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n tr󰗬 hàng t󰗔n
kho. Do ó, h󰗈 s󰗒 thanh toán nhanh cho bi󰗀t kh󰖤 nng hoàn tr󰖤 các kho󰖤n n󰗤 ng󰖰n h󰖢n
không ph󰗦 thu󰗚c vào hàng t󰗔n kho. Kh󰖤 nng thanh toán nhanh c󰗨a doanh nghi󰗈p ch󰗊
cho bi󰗀t m󰗪c 󰗚 bình th󰗞ng mà cha 󰗨 c s󰗠 󰗄 kh󰖴ng 󰗌nh doanh nghi󰗈p có kh󰖤
nng thanh toán các kho󰖤n n󰗤 áo h󰖢n hay không.
+ Kh󰖤 nng thanh toán t󰗪c th󰗞i
H󰗈 s󰗒 kh󰖤 nng thanh toán t󰗪c th󰗞i =
Ti󰗂n và các kho󰖤n tng ng ti󰗂n
N󰗤 ng󰖰n h󰖢n
Khi phân tích v󰗂 kh󰖤 nng thanh toán c󰖨n ph󰖤i s󰗮 d󰗦ng h󰗈 s󰗒 kh󰖤 nng thanh toán
t󰗪c th󰗞i. H󰗈 s󰗒 này cho bi󰗀t, v󰗜i l󰗤ng ti󰗂n và tng ng ti󰗂n hi󰗈n có, doanh nghi󰗈p
có 󰗨 kh󰖤 nng trang tr󰖤i các kho󰖤n n󰗤 ng󰖰n h󰖢n, 󰖸c bi󰗈t là n󰗤 ng󰖰n h󰖢n 󰗀n h󰖢n hay
không.
- Nhóm các ch󰗊 tiêu ho󰖢t 󰗚ng
ây là các h󰗈 s󰗒 o l󰗞ng kh󰖤 nng ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a doanh nghi󰗈p. 󰗄 nâng cao h󰗈
s󰗒 ho󰖢t 󰗚ng, các nhà qu󰖤n tr󰗌 ph󰖤i bi󰗀t nh󰗰ng tài s󰖤n nào cha s󰗮 d󰗦ng, không s󰗮
d󰗦ng ho󰖸c không t󰖢o ra thu nh󰖮p cho doanh nghi󰗈p. Vì th󰗀 doanh nghi󰗈p c󰖨n ph󰖤i bi󰗀t
Thang Long University Library
10
cách s󰗮 d󰗦ng chúng sao cho có hi󰗈u qu󰖤 ho󰖸c lo󰖢i b󰗐 chúng i. H󰗈 s󰗒 ho󰖢t 󰗚ng ôi
khi còn g󰗎i là h󰗈 s󰗒 hi󰗈u qu󰖤 ho󰖸c h󰗈 s󰗒 luân chuy󰗄n. Do ó, khi phân tích các ch󰗊 tiêu
ho󰖢t 󰗚ng thì ng󰗞i ta th󰗞ng s󰗮 d󰗦ng các ch󰗊 tiêu sau ây:
+ Vòng quay tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n trong k󰗴

Vòng quay tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n trong k󰗴 =
Doanh thu thu󰖨n
Tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n
Th󰗞i gian luân chuy󰗄n TSNH =
360
Vòng quay TSNH (trong k󰗴)
Vòng quay tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n trong k󰗴 là ch󰗊 tiêu ph󰖤n ánh s󰗒 l󰖨n quay c󰗨a tài s󰖤n
ng󰖰n h󰖢n trong m󰗚t th󰗞i k󰗴 nh󰖦t 󰗌nh và th󰗞ng là m󰗚t nm. Ch󰗊 tiêu này ánh giá
hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n trên m󰗒i quan h󰗈 so sánh gi󰗰a k󰗀t qu󰖤 s󰖤n xu󰖦t
(doanh thu thu󰖨n) và s󰗒 tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n b󰗐 ra trong m󰗚t k󰗴. Nói cách khác, ch󰗊 tiêu
vòng quay tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n cho bi󰗀t trong m󰗚t nm tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n c󰗨a doanh nghi󰗈p
luân chuy󰗄n 󰗤c bao nhiêu vòng hay m󰗚t 󰗔ng tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n t󰖢o ra 󰗤c bao
nhiêu 󰗔ng doanh thu. S󰗒 vòng quay càng cao thì càng t󰗒t 󰗒i v󰗜i doanh nghi󰗈p.
+ Vòng quay các kho󰖤n ph󰖤i thu
Vòng quay các kho󰖤n ph󰖤i thu=
Doanh thu thu󰖨n
Các kho󰖤n ph󰖤i thu
Ch󰗊 tiêu cho th󰖦y tính hi󰗈u quà c󰗨a chính sách tín d󰗦ng mà doanh nghi󰗈p ã áp
d󰗦ng v󰗜i khách hàng. Ch󰗊 s󰗒 vòng quay càng cao cho th󰖦y doanh nghi󰗈p 󰗤c khách
hàng tr󰖤 n󰗤 càng nhanh. Nhng n󰗀u so v󰗜i các doanh nghi󰗈p cùng ngành mà ch󰗊 s󰗒
này v󰖬n quá cao thì doanh nghi󰗈p có th󰗄 b󰗌 m󰖦t khách hàng do h󰗎 s󰖾 chuy󰗄n sang tiêu
dùng các hàng hóa c󰗨a 󰗒i th󰗨 c󰖢nh tranh mà có th󰗞i gian tín d󰗦ng dài hn. Do ó
doanh s󰗒 bán hàng c󰗨a doanh nghi󰗈p s󰖾 b󰗌 s󰗦t gi󰖤m
+ Th󰗞i gian thu ti󰗂n trung bình
Th󰗞i gian thu ti󰗂n trung bình =
360
Vòng quay các kho󰖤n ph󰖤i thu
Ch󰗊 s󰗒 này cho bi󰗀t bình quân trong bao nhiêu ngày doanh nghi󰗈p có th󰗄 b󰗌 thu
h󰗔i các kho󰖤n ph󰖤i thu c󰗨a mình. Vòng quay các kho󰖤n ph󰖤i thu càng l󰗜n thì k󰗴 thu
ti󰗂n bình quân càng nh󰗐 và ng󰗤c l󰖢i. K󰗴 thu ti󰗂n bình quân cao hay th󰖦p trong nhi󰗂u

tr󰗞ng h󰗤p cha th󰗄 có k󰗀t lu󰖮n ch󰖰c ch󰖰n mà còn ph󰖤i xem xét các m󰗦c tiêu và chính
sách c󰗨a doanh nghi󰗈p nh m󰗦c tiêu m󰗠 r󰗚ng th󰗌 tr󰗞ng và chính sách tín d󰗦ng.
11
+ Vòng quay hàng t󰗔n kho
Vòng quay hàng t󰗔n kho là m󰗚t tiêu chu󰖪n 󰗄 ánh giá doanh nghi󰗈p s󰗮 d󰗦ng
hàng t󰗔n kho c󰗨a mình hi󰗈u qu󰖤 nh th󰗀 nào
Vòng quay c󰗨a hàng t󰗔n kho =
Doanh thu thu󰖨n
Hàng t󰗔n kho bình quân
Ch󰗊 tiêu này th󰗄 hi󰗈n kh󰖤 nng qu󰖤n tr󰗌 hàng t󰗔n kho hi󰗈u qu󰖤 nh th󰗀 nào. Ch󰗊
s󰗒 vòng quay hàng t󰗔n kho càng cao cho th󰖦y doanh nghi󰗈p bán hàng nhanh và hàng
t󰗔n kho không b󰗌 󰗪 󰗎ng nhi󰗂u trong doanh nghi󰗈p. N󰗀u ch󰗊 s󰗒 này quá cao s󰖾 không
t󰗒t vì i󰗂u ó tng ng v󰗜i vi󰗈c hàng d󰗲 tr󰗰 trong kho không nhi󰗂u, n󰗀u nhu c󰖨u
th󰗌 tr󰗞ng tng 󰗚t bi󰗀n thì r󰖦t có kh󰖤 nng doanh nghi󰗈p s󰖾 không áp 󰗪ng 󰗤c nhu
c󰖨u c󰗨a khách hàng và b󰗌 󰗒i th󰗨 c󰖢nh tranh giành m󰖦t khách hàng. Nhng n󰗀u d󰗲 tr󰗰
nguyên v󰖮t li󰗈u không 󰗨 󰗄 áp 󰗪ng cho s󰖤n xu󰖦t thì s󰖤n xu󰖦t s󰖾 b󰗌 ng󰗬ng tr󰗈. Vì v󰖮y,
ch󰗊 s󰗒 hàng t󰗔n kho c󰖨n ph󰖤i 󰗨 l󰗜n 󰗄 󰖤m b󰖤o cho s󰖤n xu󰖦t và áp 󰗪ng nhu c󰖨u
khách hàng.
+ Th󰗞i gian luân chuy󰗄n kho trung bình
Th󰗞i gian luân chuy󰗄n kho trung bình =
360
Vòng quay hàng t󰗔n kho
Ch󰗊 tiêu này cho ta bi󰗀t s󰗒 ngày mà l󰗤ng hàng t󰗔n kho 󰗤c chuy󰗄n 󰗖i thành
doanh thu. ó là s󰗒 ngày c󰖨n thi󰗀t cho vi󰗈c luân chuy󰗄n kho, vì hàng t󰗔n kho có tính
󰖤nh h󰗠ng tr󰗲c ti󰗀p t󰗜i hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n 󰗠 khâu d󰗲 tr󰗰. H󰗈 s󰗒 này
ch󰗪ng t󰗐 công tác qu󰖤n lý hàng t󰗔n kho càng t󰗒t, hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n
càng cao và ng󰗤c l󰖢i.
+ Chu k󰗴 kinh doanh = Th󰗞i gian thu ti󰗂n TB + Th󰗞i gian luân chuy󰗄n
kho TB
- Hi󰗈u su󰖦t s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n

Hi󰗈u su󰖦t s󰗮 d󰗦ng TSNH =
Doanh thu thu󰖨n
TSNH bình quân trong k󰗴
Trong ó: TSNH bình quân trong k󰗴 là bình quân s󰗒 h󰗎c c󰗨a tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n có
󰗠 󰖨u k󰗴 và cu󰗒i k󰗴.
Ch󰗊 tiêu này cho bi󰗀t m󰗘i n v󰗌 giá tr󰗌 c󰗨a tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n s󰗮 d󰗦ng trong k󰗴
em l󰖢i bao nhiêu n v󰗌 doanh thu thu󰖨n th󰗄 hi󰗈n s󰗲 v󰖮n 󰗚ng c󰗨a tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n
trong k󰗴. Ch󰗊 tiêu này càng l󰗜n ch󰗪ng t󰗐 hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng TSNH càng cao, ó là nhân
t󰗒 góp ph󰖨n nâng cao l󰗤i nhu󰖮n.
Thang Long University Library
12
- T󰗸 su󰖦t sinh l󰗞i c󰗨a tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n
T󰗸 su󰖦t sinh l󰗞i c󰗨a TSNH =
L󰗤i nhu󰖮n sau thu󰗀
TSNH bình quân trong k󰗴
Ch󰗊 tiêu này ph󰖤n ánh kh󰖤 nng sinh l󰗤i c󰗨a tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n. Nó cho bi󰗀t m󰗘i
n v󰗌 giá tr󰗌 tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n có trong k󰗴 em l󰖢i bao nhiêu n v󰗌 l󰗤i nhu󰖮n sau thu󰗀.
Ch󰗊 tiêu này càng cao thì hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n càng t󰗒t, góp ph󰖨n nâng
cao hi󰗈u qu󰖤 kinh doanh cho doanh nghi󰗈p.
1.2.2.3. Các ch󰗊 tiêu ánh giá hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n dài h󰖢n c󰗨a doanh nghi󰗈p
- Hi󰗈u su󰖦t s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n dài h󰖢n
Hi󰗈u su󰖦t s󰗮 d󰗦ng TSDH =
Doanh thu thu󰖨n
TSDH bình quân trong k󰗴
Trong ó: Tài s󰖤n dài h󰖢n bình quân trong k󰗴 là bình quân s󰗒 h󰗎c c󰗨a tài s󰖤n dài
h󰖢n có 󰗠 󰖨u k󰗴 và cu󰗒i k󰗴.
Ch󰗊 tiêu này cho bi󰗀t m󰗚t n v󰗌 giá tr󰗌 tài s󰖤n dài h󰖢n trong k󰗴 t󰖢o ra bao nhiêu
n v󰗌 doanh thu. Ch󰗊 tiêu này càng l󰗜n ch󰗪ng t󰗐 hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n dài h󰖢n càng
cao, ó là nhân t󰗒 góp ph󰖨n nâng cao hi󰗈u qu󰖤 c󰗨a ho󰖢t 󰗚ng kinh doanh.
- H󰗈 s󰗒 sinh l󰗤i tài s󰖤n dài h󰖢n

H󰗈 s󰗒 sinh l󰗤i TSDH =
L󰗤i nhu󰖮n sau thu󰗀
TSDH bình quân trong k󰗴
Ch󰗊 tiêu này ph󰖤n ánh kh󰖤 nng sinh l󰗤i c󰗨a tài s󰖤n dài h󰖢n. Nó cho bi󰗀t m󰗘i n
v󰗌 giá tr󰗌 tài s󰖤n dài h󰖢n có trong k󰗴 em l󰖢i bao nhiêu n v󰗌 l󰗤i nhu󰖮n sau thu󰗀.
- Su󰖦t hao phí c󰗨a tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh
Su󰖦t hao phí c󰗨a TSC =
Nguyên giá bình quân
(hay giá tr󰗌 còn l󰖢i bình quân)TSC
Doanh thu thu󰖨n
Ch󰗊 tiêu này cho bi󰗀t doanh nghi󰗈p mu󰗒n có m󰗚t 󰗔ng doanh thu thu󰖨n trong k󰗴
thì c󰖨n bao nhiêu 󰗔ng nguyên giá TSC, ó là cn c󰗪 󰗄 󰖨u t TSC cho phù h󰗤p
nh󰖲m 󰖢t 󰗤c doanh thu nh mong mu󰗒n.
1.3. Các nhân t󰗒 󰖤nh h󰗠ng 󰗀n hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p
Khi mu󰗒n ánh giá hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n, bên c󰖢nh vi󰗈c tính toán và phân tích
các ch󰗊 tiêu trên, doanh nghi󰗈p còn c󰖨n ph󰖤i hi󰗄u rõ các nhân t󰗒 tác 󰗚ng t󰗜i hi󰗈u qu󰖤
s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n. T󰗬 ó, doanh nghi󰗈p s󰖾 a ra các chi󰗀n l󰗤c và k󰗀 ho󰖢ch phù h󰗤p v󰗜i
13
t󰗬ng giai o󰖢n 󰗄 có th󰗄 phát huy hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n m󰗚t cách t󰗒i a giúp cho
doanh nghi󰗈p 󰖢t 󰗤c nh󰗰ng m󰗦c tiêu ã 󰗂 ra.
1.3.1. Các nhân t󰗒 ch󰗨 quan
1.3.1.1. Trình 󰗚 cán b󰗚 qu󰖤n lý và tay ngh󰗂 c󰗨a công nhân
Con ng󰗞i là nhân t󰗒 quan tr󰗎ng trong b󰖦t c󰗪 ho󰖢t 󰗚ng nào. Trong ho󰖢t 󰗚ng
s󰖤n xu󰖦t kinh doanh cng v󰖮y, con ng󰗞i óng vai trò quy󰗀t 󰗌nh 󰗀n hi󰗈u qu󰖤 ho󰖢t
󰗚ng nói chung và hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n nói riêng, 󰖸c bi󰗈t là trình 󰗚 qu󰖤n lý và
tay ngh󰗂 ng󰗞i công nhân.
V󰗂 trình 󰗚 cán b󰗚 qu󰖤n lý: Trình 󰗚 cán b󰗚 qu󰖤n lý óng vai trò vô cùng quan
tr󰗎ng 󰗒i v󰗜i vi󰗈c nâng cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p. Trình 󰗚 cán
b󰗚 qu󰖤n lý 󰗤c th󰗄 hi󰗈n 󰗠 trình 󰗚 chuyên môn nh󰖦t 󰗌nh, kh󰖤 nng t󰗖 ch󰗪c, qu󰖤n lý
và ra quy󰗀t 󰗌nh. N󰗀u kh󰖤 nng t󰗖 ch󰗪c, qu󰖤n lý c󰗨a ng󰗞i cán b󰗚 qu󰖤n lý kém, quy󰗀t

󰗌nh sai l󰖨m thì tài s󰖤n s󰖾 không 󰗤c s󰗮 d󰗦ng m󰗚t cách hi󰗈u qu󰖤 d󰖬n 󰗀n doanh
nghi󰗈p có th󰗄 thua l󰗘, th󰖮m chí phá s󰖤n. Nhng n󰗀u cán b󰗚 qu󰖤n lý có trình 󰗚 chuyên
môn nghi󰗈p v󰗦 v󰗰ng vàng, kh󰖤 nng t󰗖 ch󰗪c, qu󰖤n lý t󰗒t, có tinh th󰖨n trách nhi󰗈m cao,
sáng t󰖢o, linh ho󰖢t có th󰗄 a ra nh󰗰ng quy󰗀t 󰗌nh úng 󰖰n, phù h󰗤p v󰗜i tình hình c󰗨a
doanh nghi󰗈p và tình hình th󰗌 tr󰗞ng thì hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n cao hn, mang l󰖢i
nhi󰗂u l󰗤i ích cho doanh nghi󰗈p hn.
V󰗂 trình 󰗚 tay ngh󰗂 c󰗨a công nhân: ây là b󰗚 ph󰖮n tr󰗲c ti󰗀p t󰖢o ra s󰖤n ph󰖪m,
d󰗌ch v󰗦, chính là b󰗚 ph󰖮n tr󰗲c ti󰗀p s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p. N󰗀u công nhân
s󰖤n xu󰖦t có tay ngh󰗂 cao, có kh󰖤 nng ti󰗀p thu công ngh󰗈 m󰗜i, phát huy 󰗤c tính sáng
t󰖢o, t󰗲 ch󰗨 trong công vi󰗈c, có ý th󰗪c gi󰗰 gìn và b󰖤o qu󰖤n tài s󰖤n trong quá trình v󰖮n
hành thì tài s󰖤n s󰖾 󰗤c s󰗮 d󰗦ng hi󰗈u qu󰖤 hn 󰗔ng th󰗞i s󰖾 t󰖢o ra s󰖤n ph󰖪m, d󰗌ch v󰗦
ch󰖦t l󰗤ng cao, h󰖢 giá thành góp ph󰖨n nâng cao hi󰗈u qu󰖤 kinh doanh cho doanh
nghi󰗈p. Ng󰗤c l󰖢i, n󰗀u trình 󰗚 tay ngh󰗂 ng󰗞i công nhân th󰖦p, không n󰖰m 󰗤c các
thao tác k thu󰖮t, ý th󰗪c b󰖤o qu󰖤n máy móc kém s󰖾 d󰖬n 󰗀n s󰗮 d󰗦ng lãng phí nguyên
v󰖮t li󰗈u, gi󰖤m tu󰗖i th󰗎 máy móc làm tng giá thành, gi󰖤m ch󰖦t l󰗤ng s󰖤n ph󰖪m. Lúc
ó, doanh thu và l󰗤i nhu󰖮n c󰗨a doanh nghi󰗈p gi󰖤m, d󰖬n 󰗀n hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n
gi󰖤m.
1.3.1.2. 󰖸c i󰗄m s󰖤n xu󰖦t kinh doanh
Nh󰗰ng 󰖸c i󰗄m s󰖤n xu󰖦t 󰜔 kinh doanh c󰗨a m󰗘i doanh nghi󰗈p có 󰖤nh h󰗠ng
không nh󰗐 󰗀n hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p ó. Doanh nghi󰗈p có 󰖸c
i󰗄m khác nhau v󰗂 ngành ngh󰗂 kinh doanh s󰖾 󰖨u t vào tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n và tài s󰖤n
dài h󰖢n khác nhau. Ví d󰗦 nh các doanh nghi󰗈p chuyên v󰗂 lnh v󰗲c xây d󰗲ng s󰖾 chú
tr󰗎ng 󰗀n tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n hn là tài s󰖤n dài h󰖢n. Khi t󰗸 tr󰗎ng tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n và tài
Thang Long University Library
14
s󰖤n dài h󰖢n khác nhau thì h󰗈 s󰗒 sinh l󰗤i c󰗨a tài s󰖤n cng khác nhau. Doanh nghi󰗈p có
󰖸c i󰗄m hàng hóa khác nhau và 󰗒i t󰗤ng khách hàng khác nhau s󰖾 có nh󰗰ng chính
sách tín d󰗦ng thng m󰖢i cng khác nhau d󰖬n 󰗀n t󰗸 tr󰗎ng kho󰖤n ph󰖤i thu khác nhau.
V󰖮y nên, 󰖸c i󰗄m s󰖤n xu󰖦t kinh doanh c󰗨a doanh nghi󰗈p tác 󰗚ng quan tr󰗎ng 󰗀n
hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n, 󰖤nh h󰗠ng tr󰗲c ti󰗀p 󰗀n c c󰖦u tài s󰖤n, vòng quay và h󰗈 s󰗒

sinh l󰗤i c󰗨a tài s󰖤n.
1.3.1.3. Kh󰖤 nng huy 󰗚ng v󰗒n và c c󰖦u v󰗒n
V󰗒n là i󰗂u ki󰗈n không th󰗄 thi󰗀u 󰗤c 󰗄 m󰗚t doanh nghi󰗈p 󰗤c thành l󰖮p và
ti󰗀n hành các ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t 󰜔 kinh doanh. V󰗒n là ngu󰗔n hình thành nên tài s󰖤n.
Vì v󰖮y, kh󰖤 nng huy 󰗚ng v󰗒n cng nh v󰖦n 󰗂 c c󰖦u v󰗒n s󰖾 có 󰖤nh h󰗠ng l󰗜n 󰗀n
hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p.
N󰗀u doanh nghi󰗈p có kh󰖤 nng huy 󰗚ng l󰗤ng v󰗒n l󰗜n s󰖾 là c h󰗚i 󰗄 m󰗠 r󰗚ng
quy mô s󰖤n xu󰖦t 󰜔 kinh doanh, m󰗠 r󰗚ng th󰗌 tr󰗞ng, a d󰖢ng hóa các ho󰖢t 󰗚ng 󰖨u t
làm tng doanh thu cho doanh nghi󰗈p và t󰗬 ó làm tng hi󰗈u su󰖦t s󰗮 d󰗦ng t󰗖ng tài s󰖤n.
Bên c󰖢nh ó, n󰗀u doanh nghi󰗈p duy trì 󰗤c c c󰖦u v󰗒n h󰗤p lý thì chi phí v󰗒n s󰖾 gi󰖤m,
góp ph󰖨n làm gi󰖤m chi phí kinh doanh, tng l󰗤i nhu󰖮n và do ó h󰗈 s󰗒 sinh l󰗤i t󰗖ng tài
s󰖤n s󰖾 tng.
1.3.1.4. Công tác th󰖪m 󰗌nh d󰗲 án
Công tác th󰖪m 󰗌nh d󰗲 án là công vi󰗈c h󰗀t s󰗪c quan tr󰗎ng c󰖨n làm tr󰗜c khi ti󰗀n
hành 󰖨u t c󰗨a m󰗘i doanh nghi󰗈p, 󰖤nh h󰗠ng tr󰗲c ti󰗀p t󰗜i hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n
c󰗨a doanh nghi󰗈p. Th󰖪m 󰗌nh d󰗲 án là 󰗄 xác 󰗌nh m󰗪c 󰗚 c󰖨n thi󰗀t c󰗨a d󰗲 án 󰗒i v󰗜i
doanh nghi󰗈p, quy mô, chi phí cng nh l󰗤i ích mà d󰗲 án mang l󰖢i, k󰗄 c󰖤 nh󰗰ng r󰗨i ro
có th󰗄 g󰖸p ph󰖤i trong quá trình 󰖨u t. T󰗬 ó, doanh nghi󰗈p có nh󰗰ng b󰗜c i úng
󰖰n, nh󰗰ng quy󰗀t 󰗌nh chính xác 󰗄 m󰗠 r󰗚ng th󰗌 tr󰗞ng, nâng cao s󰗲 c󰖢nh tranh, tng
doanh thu và l󰗤i nhu󰖮n, khi󰗀n cho hi󰗈u su󰖦t s󰗮 d󰗦ng t󰗖ng tài s󰖤n và h󰗈 s󰗒 sinh l󰗞i t󰗖ng
tài s󰖤n tng lên. Công tác th󰖪m 󰗌nh d󰗲 án c󰖨n ph󰖤i 󰗤c ti󰗀n hành d󰗜i quy trình ch󰖸t
ch󰖾 và 󰗚i ng nhân viên v󰗜i chuyên môn v󰗰ng vàng 󰗄 vi󰗈c th󰖪m 󰗌nh 󰖢t 󰗤c k󰗀t
qu󰖤 t󰗒t nh󰖦t. Và ng󰗤c l󰖢i, khi công tác th󰖪m 󰗌nh d󰗲 án không hi󰗈u qu󰖤 s󰖾 khi󰗀n
doanh nghi󰗈p a ra nh󰗰ng quy󰗀t 󰗌nh sai l󰖨m ho󰖸c b󰗐 qua nh󰗰ng c h󰗚i 󰖨u t do d󰗲
án b󰗌 ánh giá sai. N󰗀u 󰖨u t quá nhi󰗂u, không úng h󰗜ng, ho󰖸c 󰖨u t không 󰗔ng
b󰗚 s󰖾 d󰖬n 󰗀n tình tr󰖢ng lãng phí v󰗒n, làm gi󰖤m hi󰗈u qu󰖤 ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a doanh nghi󰗈p.
N󰗀u 󰖨u t quá ít không áp 󰗪ng 󰗨 nhu c󰖨u th󰗌 tr󰗞ng thì có th󰗄 s󰖾 d󰖬n 󰗀n b󰗌 m󰖦t th󰗌
tr󰗞ng, gi󰖤m kh󰖤 nng c󰖢nh tranh. T󰖦t c󰖤 các i󰗂u này 󰗂u d󰖬n 󰗀n tài s󰖤n không 󰗤c
khai thác m󰗚t cách tri󰗈t 󰗄 và làm gi󰖤m hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n.
15

1.3.1.5. Trình 󰗚 t󰗖 ch󰗪c s󰖤n xu󰖦t kinh doanh
Ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t 󰜔 kinh doanh là ho󰖢t 󰗚ng quan tr󰗎ng và xuyên su󰗒t trong
quá trình ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a doanh nghi󰗈p. V󰖮y nên, t󰗖 ch󰗪c s󰖤n xu󰖦t kinh doanh khoa h󰗎c
và h󰗤p lý là m󰗚t vi󰗈c làm h󰗀t s󰗪c c󰖨n thi󰗀t v󰗜i các doanh nghi󰗈p, doanh nghi󰗈p s󰖾
kh󰖰c ph󰗦c 󰗤c tình tr󰖢ng ch󰗔ng chéo nhi󰗈m v󰗦 gi󰗰a các khâu, góp ph󰖨n ti󰗀t ki󰗈m
ngu󰗔n l󰗲c, ti󰗀t ki󰗈m th󰗞i gian, tng nng su󰖦t lao 󰗚ng, gi󰖤m chi phí b󰖦t h󰗤p lý, h󰖢 giá
thành s󰖤n ph󰖪m, nâng cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n, hi󰗈u qu󰖤 ho󰖢t 󰗚ng c󰗨a doanh
nghi󰗈p. Bên c󰖢nh ó, n󰗀u doanh nghi󰗈p có chi󰗀n l󰗤c kinh doanh t󰗒t, có chi󰗀n thu󰖮t
phù h󰗤p v󰗜i i󰗂u ki󰗈n hoàn c󰖤nh c󰗨a doanh nghi󰗈p trong t󰗬ng th󰗞i k󰗴 và phù h󰗤p v󰗜i
nhu c󰖨u th󰗌 tr󰗞ng thì hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n s󰖾 cao.
Thêm vào ó, n󰗀u doanh nghi󰗈p ti󰗀p c󰖮n k󰗌p th󰗞i v󰗜i s󰗲 ti󰗀n b󰗚 c󰗨a khoa h󰗎c,
công ngh󰗈 󰗄 󰗖i m󰗜i trang thi󰗀t b󰗌 thì s󰖾 gi󰖤m 󰗤c hao mòn vô hình c󰗨a tài s󰖤n c󰗒
󰗌nh, nâng cao ch󰖦t l󰗤ng, 󰗖i m󰗜i s󰖤n ph󰖪m, h󰖢 giá thành, nâng cao s󰗪c c󰖢nh tranh
cho doanh nghi󰗈p, nâng cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p.
1.3.1.6. Kh󰖤 nng qu󰖤n lý tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p
N󰗀u doanh nghi󰗈p bi󰗀t cách qu󰖤n lý tài s󰖤n m󰗚t cách khoa h󰗎c, ch󰖸t ch󰖾 thì hi󰗈u
qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p 󰗤c tng cao. Qu󰖤n lý tài s󰖤n c󰗨a doanh nghi󰗈p
󰗤c th󰗄 hi󰗈n ch󰗨 y󰗀u qua các n󰗚i dung sau:
- Qu󰖤n lý ti󰗂n m󰖸t
Ti󰗂n m󰖸t là lo󰖢i tài s󰖤n có tính linh ho󰖢t cao và cng là 󰗒i t󰗤ng c󰗨a các hành vi
tham ô, gian l󰖮n, l󰗤i d󰗦ng. Và m󰗚t trong nh󰗰ng yêu c󰖨u c󰗨a qu󰖤n lý tài s󰖤n là làm sao
󰗄 l󰗤ng ti󰗂n m󰖸t không ng󰗬ng v󰖮n 󰗚ng và sinh l󰗞i. V󰖮y nên, vi󰗈c qu󰖤n lý ti󰗂n m󰖸t là
vô cùng quan tr󰗎ng v󰗜i m󰗘i doanh nghi󰗈p
Qu󰖤n lý ti󰗂n m󰖸t là quy󰗀t 󰗌nh m󰗪c t󰗔n qu󰗺 ti󰗂n m󰖸t sao cho t󰗖ng chi phí 󰖢t t󰗒i
thi󰗄u mà v󰖬n 󰗨 󰗄 duy trì ho󰖢t 󰗚ng bình th󰗞ng c󰗨a doanh nghi󰗈p.
Doanh nghi󰗈p c󰖨n ph󰖤i xác 󰗌nh l󰗤ng ti󰗂n m󰖸t d󰗲 tr󰗰 chính xác 󰗄 󰖤m b󰖤o kh󰖤
nng thanh toán b󰖲ng ti󰗂n m󰖸t c󰖨n thi󰗀t trong k󰗴, tránh 󰗤c r󰗨i ro không có kh󰖤 nng
thanh toán. 󰗔ng th󰗞i s󰖾 gi󰗰 󰗤c uy tín v󰗜i các nhà cung c󰖦p và t󰖢o i󰗂u ki󰗈n cho
doanh nghi󰗈p ch󰗜p 󰗤c c h󰗚i kinh doanh t󰗒t, t󰖢o kh󰖤 nng thu 󰗤c l󰗤i nhu󰖮n cao.
Bên c󰖢nh ó, doanh nghi󰗈p có th󰗄 a ra các bi󰗈n pháp thích h󰗤p 󰖨u t nh󰗰ng kho󰖤n

ti󰗂n nhàn r󰗘i nh󰖲m thu l󰗤i nhu󰖮n nh 󰖨u t ch󰗪ng khoán ng󰖰n h󰖢n. i󰗂u này òi h󰗐i
nhà qu󰖤n lý ph󰖤i có nng l󰗲c phân tích và phán oán tình hình trên th󰗌 tr󰗞ng ti󰗂n t󰗈,
th󰗲c tr󰖢ng tình hình tài chính c󰗨a doanh nghi󰗈p, t󰗬 ó có s󰗲 l󰗲a ch󰗎n 󰗄 a ra các
quy󰗀t 󰗌nh s󰗮 d󰗦ng ngân qu󰗺 úng 󰖰n, làm gi󰖤m t󰗒i a các r󰗨i ro v󰗂 lãi su󰖦t ho󰖸c t󰗸
giá h󰗒i oái, t󰗒i u hóa vi󰗈c i vay ng󰖰n h󰖢n, tng hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n.
Thang Long University Library
16
Qu󰖤n lý ti󰗂n m󰖸t hi󰗈u qu󰖤 góp ph󰖨n nâng cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n
nói riêng và hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n nói chung cho doanh nghi󰗈p.
- Qu󰖤n lý d󰗲 tr󰗰, t󰗔n kho
T󰗔n kho hình thành m󰗒i liên h󰗈 gi󰗰a s󰖤n xu󰖦t và tiêu th󰗦 s󰖤n ph󰖪m. Các doanh
nghi󰗈p s󰖤n xu󰖦t 󰜔 kinh doanh th󰗞ng t󰗔n t󰖢i ba lo󰖢i hàng t󰗔n kho 󰗪ng v󰗜i ba giai o󰖢n
khác nhau c󰗨a m󰗚t quá trình s󰖤n xu󰖦t: t󰗔n kho nguyên v󰖮t li󰗈u, t󰗔n kho s󰖤n ph󰖪m d󰗠
dang, t󰗔n kho thành ph󰖪m.
+ T󰗔n kho nguyên v󰖮t li󰗈u giúp cho doanh nghi󰗈p ch󰗨 󰗚ng trong s󰖤n xu󰖦t và
nng 󰗚ng trong vi󰗈c mua nguyên li󰗈u d󰗲 tr󰗰.
+ T󰗔n kho s󰖤n ph󰖪m d󰗠 dang giúp cho quá trình s󰖤n xu󰖦t c󰗨a doanh nghi󰗈p
󰗤c linh ho󰖢t và liên t󰗦c, giai o󰖢n s󰖤n xu󰖦t sau không ph󰖤i ch󰗞 󰗤i giai o󰖢n s󰖤n
xu󰖦t tr󰗜c.
+ T󰗔n kho thành ph󰖪m giúp ch󰗨 󰗚ng trong vi󰗈c ho󰖢ch 󰗌nh s󰖤n xu󰖦t, ti󰗀p th󰗌
và tiêu th󰗌 s󰖤n ph󰖪m nh󰖲m khai thác và th󰗐a mãn t󰗒i a nhu c󰖨u th󰗌 tr󰗞ng
Tuy nhi󰗈n, duy trì t󰗔n kho cng có m󰖸t trái c󰗨a nó là làm phát sinh chi phí liên
quan 󰗀n t󰗔n kho bao g󰗔m chi phí kho bãi, b󰖤o qu󰖤n và c󰖤 chi phí c h󰗚i do v󰗒n k󰖺t
󰖨u t vào t󰗔n kho. Vì v󰖮y, qu󰖤n tr󰗌 t󰗔n kho c󰖨n lu ý xem xét s󰗲 ánh 󰗖i gi󰗰a l󰗤i ích
và phí t󰗖n c󰗨a vi󰗈c duy trì t󰗔n kho. Cn c󰗪 vào k󰗀 ho󰖢ch s󰖤n xu󰖦t kinh doanh c󰗨a
doanh nghi󰗈p, kh󰖤 nng s󰖶n sàng cung 󰗪ng c󰗨a nhà cung c󰖦p cùng v󰗜i nh󰗰ng d󰗲 oán
bi󰗀n 󰗚ng c󰗨a th󰗌 tr󰗞ng, doanh nghi󰗈p c󰖨n xác 󰗌nh m󰗚t m󰗪c t󰗔n kho h󰗤p lý nh󰖲m
nâng cao hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n ng󰖰n h󰖢n cho doanh nghi󰗈p, góp ph󰖨n nâng cao hi󰗈u
qu󰖤 ho󰖢t 󰗚ng doanh nghi󰗈p.
- Qu󰖤n lý các kho󰖤n ph󰖤i thu

Kho󰖤n ph󰖤i thu là s󰗒 ti󰗂n khách hàng n󰗤 doanh nghi󰗈p do mua ch󰗌u hàng hóa
ho󰖸c d󰗌ch v󰗦. Có th󰗄 nói h󰖨u h󰗀t các doanh nghi󰗈p 󰗂u phát sinh các kho󰖤n ph󰖤i thu
nhng v󰗜i m󰗪c 󰗚 khác nhau, t󰗬 m󰗪c không áng k󰗄 cho 󰗀n m󰗪c không th󰗄 ki󰗄m
soát n󰗖i. Ki󰗄m soát kho󰖤n ph󰖤i thu liên quan 󰗀n vi󰗈c ánh 󰗖i gi󰗰a l󰗤i nhu󰖮n và r󰗨i
ro. Các chính sách bán ch󰗌u giúp cho doanh nghi󰗈p 󰖪y nhanh t󰗒c 󰗚 tiêu th󰗦 s󰖤n
ph󰖪m, thu hút khách hàng, tng doanh thu bán hàng, gi󰖤m chi phí t󰗔n kho c󰗨a hàng
hóa, góp ph󰖨n làm tng hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh và h󰖢n ch󰗀 hao mòn vô hình
N󰗀u bán ch󰗌u hàng hóa quá nhi󰗂u thì s󰖾 làm tng chi phí qu󰖤n lý, chi phí òi n󰗤, chi
phí bù 󰖰p cho v󰗒n thi󰗀u h󰗦t, và nguy c phát sinh các kho󰖤n n󰗤 khó òi, do ó, r󰗨i ro
không thu h󰗔i 󰗤c n󰗤 cng gia tng. Vì v󰖮y doanh nghi󰗈p c󰖨n có chính sách bán ch󰗌u
và chính sách qu󰖤n lý các kho󰖤n ph󰖤i thu phù h󰗤p 󰗄 󰖤m b󰖤o hi󰗈u qu󰖤 cao nh󰖦t.
- Qu󰖤n lý các kho󰖤n 󰖨u t tài chính dài h󰖢n
17
M󰗦c ích chính c󰗨a các ho󰖢t 󰗚ng 󰖨u t tài chính dài h󰖢n là thu v󰗂 l󰗤i nhu󰖮n.
T󰗖ng m󰗪c l󰗤i nhu󰖮n là ph󰖨n chênh l󰗈ch gi󰗰a t󰗖ng doanh thu và t󰗖ng chi phí ho󰖢t 󰗚ng
󰖨u t tài chính c󰗨a doanh nghi󰗈p. Ngoài vi󰗈c so sánh theo h󰗜ng xác 󰗌nh m󰗪c bi󰗀n
󰗚ng tuy󰗈t 󰗒i và các m󰗪c bi󰗀n 󰗚ng tng 󰗒i ch󰗊 tiêu t󰗖ng m󰗪c l󰗤i nhu󰖮n thu 󰗤c
t󰗬 ho󰖢t 󰗚ng 󰖨u t tài chính dài h󰖢n, còn phân tích s󰗲 bi󰗀n 󰗚ng c󰗨a t󰗖ng m󰗪c l󰗤i
nhu󰖮n do 󰖤nh h󰗠ng c󰗨a t󰗬ng nhân t󰗒: T󰗖ng doanh thu ho󰖢t 󰗚ng 󰖨u t tài chính dài
h󰖢n, m󰗪c chi phí 󰗄 t󰖢o ra m󰗚t 󰗔ng doanh thu t󰗬 các ho󰖢t 󰗚ng 󰖨u t tài chính dài
h󰖢n, m󰗪c l󰗤i nhu󰖮n 󰗤c t󰖢o t󰗬 m󰗚t 󰗔ng chi phí ho󰖢t 󰗚ng 󰖨u t tài chính dài h󰖢n.
Trên c s󰗠 ó, doanh nghi󰗈p ánh giá, phân tích và xem xét trong s󰗒 các ho󰖢t 󰗚ng
󰖨u t tài chính, ho󰖢t 󰗚ng nào mang l󰖢i l󰗤i ích v󰗂 kinh t󰗀 cao nh󰖦t, nh󰖲m l󰗲a ch󰗎n
h󰗜ng 󰖨u t, lo󰖢i hình 󰖨u t, quy mô 󰖨u t, danh m󰗦c 󰖨u t h󰗤p lý nh󰖦t và 󰖢t k󰗀t
qu󰖤 cao nh󰖦t trong kinh doanh c󰗨a doanh nghi󰗈p.
󰖸c i󰗄m c󰗨a 󰖨u t dài h󰖢n c󰗨a doanh nghi󰗈p là ph󰖤i 󰗪ng tr󰗜c m󰗚t l󰗤ng v󰗒n
ti󰗂n t󰗈 ban 󰖨u tng 󰗒i l󰗜n và 󰗤c s󰗮 d󰗦ng có tính ch󰖦t dài h󰖢n trong tng lai, do
ó 󰖨u t dài h󰖢n luôn g󰖰n li󰗂n v󰗜i r󰗨i ro. Các quy󰗀t 󰗌nh 󰖨u t c󰗨a doanh nghi󰗈p
m󰖸c dù 󰗂u d󰗲a trên c s󰗠 󰖨u t d󰗲 tính v󰗂 thu nh󰖮p trong tng lai do 󰖨u t a l󰖢i,
tuy nhiên kh󰖤 nng nh󰖮n 󰗤c thu nh󰖮p trong tng lai th󰗞ng không ch󰖰c ch󰖰n nên

r󰗨i ro trong 󰖨u t là r󰖦t l󰗜n. Th󰗞i gian 󰖨u t càng dài thì r󰗨i ro 󰖨u t càng cao và
ng󰗤c l󰖢i.
- Qu󰖤n lý tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh
Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh 󰗤c phân lo󰖢i d󰗲a trên nh󰗰ng tiêu th󰗪c nh󰖦t 󰗌nh nh󰖲m ph󰗦c v󰗦
cho nh󰗰ng yêu c󰖨u qu󰖤n lý c󰗨a doanh nghi󰗈p. Thông th󰗞ng, có m󰗚t s󰗒 phng th󰗪c
phân lo󰖢i ch󰗨 y󰗀u sau:
- Phng pháp th󰗪 nh󰖦t: Phân lo󰖢i theo hình thái bi󰗄u hi󰗈n và công d󰗦ng kinh
t󰗀. Toàn b󰗚 tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh 󰗤c chia ra thành tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh vô hình và tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh
h󰗰u hình.
+ Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh vô hình: Là nh󰗰ng tài s󰖤n không có hình thái v󰖮t ch󰖦t
nhng xác 󰗌nh 󰗤c giá tr󰗌 c󰗨a nó, th󰗄 hi󰗈n m󰗚t l󰗤ng giá tr󰗌 l󰗜n ã 󰗤c 󰖨u t có
liên quan tr󰗲c ti󰗀p 󰗀n nhi󰗂u chu k󰗴 kinh doanh c󰗨a doanh nghi󰗈p. Thông th󰗞ng, tài
s󰖤n c󰗒 󰗌nh bao g󰗔m các lo󰖢i sau: Quy󰗂n s󰗮 d󰗦ng 󰖦t có th󰗞i h󰖢n, nhãn hi󰗈u hàng hóa,
quy󰗂n phát hành, ph󰖨n m󰗂m máy vi tính, b󰖤n quy󰗂n, b󰖲ng sáng ch󰗀,
+ Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh h󰗰u hình: Là nh󰗰ng tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh có hình thái v󰖮t ch󰖦t c󰗦
th󰗄 do doanh nghi󰗈p s󰗮 d󰗦ng cho các ho󰖢t 󰗚ng kinh doanh: Nhà c󰗮a, v󰖮t ki󰗀n trúc,
máy móc, thi󰗀t b󰗌, phng ti󰗈n v󰖮n t󰖤i, thi󰗀t b󰗌 truy󰗂n d󰖬n, thi󰗀t b󰗌 công c󰗦 qu󰖤n lý,
󰗚ng v󰖮t, th󰗲c v󰖮t.
Thang Long University Library
18
Phng pháp phân lo󰖢i này giúp ng󰗞i qu󰖤n lý th󰖦y 󰗤c c c󰖦u 󰖨u t vào tài
s󰖤n c󰗒 󰗌nh theo hình thái bi󰗄u hi󰗈n, là cn c󰗪 󰗄 quy󰗀t 󰗌nh 󰖨u t dài h󰖢n ho󰖸c i󰗂u
ch󰗊nh c c󰖦u 󰖨u t cho phù h󰗤p và có bi󰗈n pháp qu󰖤n lý phù h󰗤p.
- Phng pháp th󰗪 hai: Phân lo󰖢i tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh theo m󰗦c ích s󰗮 d󰗦ng. D󰗲a
theo phng pháp này thì toàn b󰗚 tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh c󰗨a doanh nghi󰗈p 󰗤c chia thành
hai lo󰖢i:
+ Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh dùng cho m󰗦c ích kinh doanh: Là nh󰗰ng tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh
ang dùng trong ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t kinh doanh c b󰖤n và ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t kinh
doanh ph󰗦 c󰗨a doanh nghi󰗈p.
+ Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh dùng cho m󰗦c ích phúc l󰗤i, s󰗲 nghi󰗈p, an ninh qu󰗒c

phòng: Là nh󰗰ng tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh không mang tính ch󰖦t s󰖤n xu󰖦t do doanh nghi󰗈p qu󰖤n
lý s󰗮 d󰗦ng cho các ho󰖢t 󰗚ng phúc l󰗤i, s󰗲 nghi󰗈p, các ho󰖢t 󰗚ng 󰖤m b󰖤o an ninh,
qu󰗒c phòng.
Cách phân lo󰖢i này giúp cho ng󰗞i qu󰖤n lý doanh nghi󰗈p th󰖦y 󰗤c k󰗀t c󰖦u tài
s󰖤n c󰗒 󰗌nh theo m󰗦c ích s󰗮 d󰗦ng, t󰗬 ó t󰖢o i󰗂u ki󰗈n thu󰖮n l󰗤i cho vi󰗈c qu󰖤n lý và
tính kh󰖦u hao tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh có tính ch󰖦t s󰖤n xu󰖦t, có bi󰗈n pháp qu󰖤n lý phù h󰗤p.
- Phng pháp th󰗪 ba: Phân lo󰖢i tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh theo tình hình s󰗮 d󰗦ng. V󰗜i
phng pháp này, toàn b󰗚 tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh c󰗨a doanh nghi󰗈p d󰗲a theo tình hình s󰗮 d󰗦ng
mà 󰗤c chia thành các lo󰖢i sau:
+ Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh ang dùng.
+ Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh cha c󰖨n dùng.
+ Tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh không c󰖨n dùng và ch󰗞 thanh lý.
D󰗲a vào cách phân lo󰖢i này, ng󰗞i qu󰖤n lý n󰖰m 󰗤c t󰗖ng quát tình hình s󰗮 d󰗦ng
tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh c󰗨a doanh nghi󰗈p. T󰗬 ó 󰗂 ra các bi󰗈n pháp s󰗮 d󰗦ng t󰗒i a các tài s󰖤n
c󰗒 󰗌nh hi󰗈n có trong doanh nghi󰗈p, gi󰖤i phóng nhanh các tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh không c󰖨n
dùng và ch󰗞 thanh lý 󰗄 s󰗜m thu h󰗔i s󰗜m.
Vi󰗈c ánh giá hi󰗈u qu󰖤 s󰗮 d󰗦ng tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh cho th󰖦y kh󰖦u hao có tác 󰗚ng l󰗜n
󰗀n các ch󰗊 tiêu. Do ó, doanh nghi󰗈p c󰖨n xác 󰗌nh phng pháp tính kh󰖦u hao tài s󰖤n
c󰗒 󰗌nh cho thích h󰗤p. Trong quá trình tham gia vào ho󰖢t 󰗚ng s󰖤n xu󰖦t- kinh doanh,
do ch󰗌u nhi󰗂u tác 󰗚ng b󰗠i nhi󰗂u nguyên nhân khác nhau nên tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh b󰗌 hao
mòn d󰖨n. Có hai lo󰖢i hao mòn tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh là hao mòn h󰗰u hình và hao mòn vô
hình.
- Hao mòn h󰗰u hình là lo󰖢i hao mòn do quá trình s󰗮 d󰗦ng và do tác 󰗚ng c󰗨a
môi tr󰗞ng, hình thái v󰖮t ch󰖦t c󰗨a tài s󰖤n c󰗒 󰗌nh b󰗌 mài mòn, bi󰗀n d󰖢ng, gãy, v󰗢,
h󰗐ng