phân tích hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại tổng công ty xây dựng đường thủy

B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o

KHÓA LUN TT NGHIP
 TÀI:
PHÂN TÍCH HIU QU S DNG
VNăLUăNG TI TNG CÔNG TY
XÂY DNGăNG THU

SINH VIÊN THC HIN : NGUYN T UYÊN
MÃ SINH VIÊN : A16304
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG


HÀ NI ậ 2014



B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
 TÀI:
PHÂN TÍCH HIU QU S DNG
VNăLUăNG TI TNG CÔNG TY
XÂY DNGăNG THU
Giáoăviênăhng dn : Th.s Trnh Trng Anh
Sinh viên thc hin : Nguyn T Uyên

Mã sinh viên : A16304
Chuyên ngành : Tài chính ậ Ngân hàng

HÀ NI - 2014
Thang Long University Library



LI CMăN
Trc tiên em xin gi li cm n sâu sc đn giáo viên hng dn – Th.S Trnh
Trng Anh. Thy đư trc tip hng dn, tn tình ch bo em trong sut thi gian qua.
Nh s giúp đ ca thy, em đư hoàn thành bài khóa lun trong thi gian quy đnh.
Không ch th, trong quá trình làm bài, thy cng giúp em hiu thêm mt s kin thc
mi v chuyên ngành ca mình.
Em xin cm n các thy cô giáo ging dy ti trng đi hc Thng Long, cm
n thy cô đư giúp đ em trong sut 4 nm qua, nhng kin thc thy cô truyn đt vô
cùng quý báu, giúp em có mt nn tng kin thc vng chc đ hoàn thành bài lun
vn này, cng nh trang b cho em nhng kin thc cn thit chun b cho công vic
trong tng lai.
Em xin chân thành cmăn
Sinh viên thc hin
Nguyn T Uyên



LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s
h tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.

Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
Nguyn T Uyên















Thang Long University Library



MC LC
LI M U
CHNGă1. Că S LÝ LUN V VNă LUă NG VÀ HIU QU S
DNG VNăLUăNG TRONG DOANH NGHIP 1
1.1. Khái quát v vnăluăđng trong doanh nghip 1
Khái nim, đc đim, vai trò ca vn lu đng trong doanh nghip 1 1.1.1.
Phân loi vn lu đng 4 1.1.2.
Kt cu VL và các nhân t nh hng đn kt cu VL. 7 1.1.3.

1.2. Chính sách qunălỦăVLătrongădoanhănghip 8
Chính sách qun lý tài sn lu đng 9
1.2.1.
Chính sách qun lý n ngn hn 10 1.2.2.
Chính sách qun lý vn lu đng 11 1.2.3.
1.3. Ni dung qun lý vnăluăđng 12
Ni dung qun lý tài sn lu đng 12 1.3.1.
Ni dung qun lý n ngn hn 19 1.3.2.
1.4. Các nhân t nhăhngăđn hiu qu s dng vnăluăđng trong doanh
nghip. 20
Nhóm nhân t khách quan 20 1.4.1.
Nhóm nhân t ch quan 21
1.4.2.
CHNGă2. THC TRNG HIU QU S DNG VNă LUă NG TI
TNG CÔNG TY XÂY DNGăNG THY 23
2.1. Gii thiu v tng Công ty xây dngăđng Thy 23
Lch s hình thành Công ty. 23 2.1.1.
C cu t chc tng Công ty xây dng đng Thy 24 2.1.2.
Chc nng, nhim v ca tng b phn 24 2.1.3.
2.2. Tình hình sxkd ti Công ty 27
Kt qu hot đng SXKD ca Công ty t nm 2010 - 2012 27 2.2.1.
Tình hình TS – NV ti Công ty t nm 2010 – 2012 31
2.2.2.
Mt s ch tiêu tài chính chung 35 2.2.3.
2.3. Thc trng qunălỦăVLăti tng Công 2010 ậ 2012 39
Thc trng qun lý TSNH ti tng Công ty xây dng đng Thy 39 2.3.1.
Thc trng qun lý n ngn hn ti Công ty 49 2.3.2.
Tình hình vn lu đng ròng ti tng Công ty xây dng đng Thy 54 2.3.3.
2.4. ánhăgiáăhiu qu s dng vnăluăđng ti tng Công ty xây dngăđng
Thy 55

Nhng kt qu đt đc 55 2.4.1.



Nhng hn ch và nguyên nhân 55 2.4.2.
CHNGă3. GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU S DNG VNă LUă
NG TI TNG CÔNG TY XÂY DNGăNG THY. 56
3.1. McătiêuăvƠăphngăhng phát trin caăCôngătyătrongătngălaiăgn 56
Nhn xét chung v môi trng kinh doanh 56 3.1.1.
Mc tiêu tiêu chin lc và đnh hng phát trin. 58 3.1.2.
3.2. Bin pháp nâng cao hiu qu s dng vnăluăđng. 60
Xác đnh nhu cu vn lu đng 60 3.2.1.
Qun lý tin. 63 3.2.2.
Qun lý khon phi thu. 64 3.2.3.
Qun lý kho. 65 3.2.4.
Các gii pháp khác. 66 3.2.5.
Mt s kin ngh vi nhà nc. 68 3.2.6.



Thang Long University Library



DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1. Kt qu hot đng SXKD ca Tng Công ty xây dng đng Thy 27
Bng 2.2. Tình hình TS ti tng Công ty xây dng đng Thy 31
Bng 2.3. Tình hình NV ti tng Công ty xây dng đng Thy 33
Bng 2.4. Ch tiêu kh nng sinh li ca Công ty 35
Bng 2.5. Ch tiêu ROA theo phng pháp Dupont 36

Bng 2.6. Ch tiêu ROE tính theo phng pháp Dupont 37
Bng 2.7. Kh nng thanh toán ca Công ty 38
Bng 2.8. C cu tài sn lu đng ca Công ty 42
Bng 2.9. Tc đ luân chuyn tài sn lu đng 46
Bng 2.10. Mc tit kim vn lu đng ròng 47
Bng 2.11. Mt s ch tiêu đánh giá kh nng qun lý TSNH khác 48
Bng 2.12. C cu n ngn hn ca công ty 50
Bng 2.13. Ch tiêu đánh giá kh nng qun lý n ngn hn 53
Bng 2.14. Tình hình vn lu đng ròng 54

DANH MC BIUă,ăSă
Biu đ 2.1. Tng trng doanh thu, giá vn và li nhun 28
Biu đ 2.2. T trng tài sn ca tng Công ty đng thy 32
Biu đ 2.3. T trng ngun vn ca tng Công ty xây dng đng Thy 34
Biu đ 2.4. C cu tài sn ngn hn 40
Biu đ 2.5. Kt cu tài khon tin và các khon tng đng tin 43
Biu đ 2.6. Biu đ các khon phi thu 44
Biu đ 2.7. Kt cu n ngn hn 51
S đ 1.1. Chính sách qun lý tài sn lu đng cp tin và thn trng 9
S đ 1.2. Chính sách qun lý n ngn hn cp tin và thn trng 10
S đ 1.3. Chính sách qun lý vn lu đng 11
S đ 2.1. B máy qun lý tng Công ty xây dng đng Thy 24





DANHăMCăVITăTT
KỦăhiuăvitătt
Tênăđyăđ

EAT
Li nhun sau thu
EBT
Li nhun trc thu
NV
Ngun vn
ROA
H s sinh li trên tng tài sn
ROE
H s sinh li trên vn ch s hu
ROS
H s sinh li trên doanh thu thun
SXKD
Sn xut kinh doanh
TNHH
Trách nhim hu hn
TS
Tài sn
TSDH
Tài sn dài hn
TSNH
Tài sn ngn hn
VL
Vn lu đng

Thang Long University Library



LI M U
Vn là điu kin không th thiu đc đ mt doanh nghip đc thành lp
và tin hành các hot đng sn xut kinh doanh. Trong mi loi hình doanh nghip,
vn phn ánh ngun lc tài chính đc đu t vào sn xut kinh doanh. Vn lu đng
là b phn ca vn sn xut kinh doanh,nó tham gia vào tt c các khâu ca quá trình
sn xut kinh doanh trong doanh nghip.
 tin hành sn xut, ngoài nhng tài sn c đnh nh máy móc, thit b, nhà
xng doanh nghip phi b ra mt lng tin nht đnh đ mua sm hàng hóa,
nguyên vt liu phc v cho quá trình sn xut. Nh vy vn lu đng là điu kin
đu tiên đ doanh nghip đi vào hot đng hay nói cách khác vn lu đng là điu
kin tiên quyt ca quá trình sn xut kinh doanh, đm bo cho quá trình tái sn xut
ca doanh nghip đc tin hành thng xuyên, liên tc. Vn lu đng còn là công c
phn ánh đánh giá quá trình mua sm, d tr, sn xut, tiêu th ca doanh nghip. Vn
lu đng còn có kh nng quyt đnh đn quy mô hot đng ca doanh nghip. Trong
nn kinh t th trng doanh nghip hoàn toàn t ch trong vic s dng vn nên khi
mun m rng quy mô ca doanh nghip phi huy đng mt lng vn nht đnh đ
đu t ít nht là đ đ d tr vt t hàng hóa. Vn lu đng còn giúp cho doanh
nghip chp đc thi c kinh doanh và to li th cnh tranh cho doanh nghip. Vn

lu đng còn là b phn ch yu cu thành nên giá thành sn phm do đc đim luân
chuyn toàn b mt ln vào giá tr sn phm. Nh vy, vic t chc qun lý s dng
vn lu đng có hiu qu s quyt đnh đn s tng trng và phát trin ca doanh
nghip , nht là trong nn kinh t th trng hin nay.
Nm 2014 là mt nm đy nhng c hi và thách thc cho vic qun lý hiu
qu ngun vn ca mi doanh nghip, Tng Công ty xây dng đng Thy cng
không ngoi l. Hn na, nhn thc đc tm quan trng ca vn nói chung và vn
lu đng nói riêng đi vi doanh nghip nên em quyt đnh la chn đ tài: “Phân
tích hiu qu s dng vn lu đng ti Tng Công ty xây dng đng Thy ty” làm
đ tài cho lun vn tt nghip ca mình. Lun vn này bao gm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v vn lu đng và hiu qu s dng vn lu đng
ca doanh nghip
Chng 2: Thc trng hiu qu s dng vn lu đng ti Tng Công ty xây
dng đng Thy
Chng 3: Gii pháp ch nâng cao hiu qu s dng vn lu đng ti Tng
Công ty xây dng đng Thy.


1

CHNG 1. CăS LÝ LUN V VNăLUăNG VÀ HIU QU S
DNG VNăLUăNG TRONG DOANH NGHIP
1.1. KHÁI QUÁT V VNăLUăNG TRONG DOANH NGHIP
Khái nim,ăđcăđim, vai trò ca vnăluăđng trong doanh nghip 1.1.1.
Khái nim vn lu đng 1.1.1.1.
Mi mt doanh nghip tin hành sn xut kinh doanh, ngoài các t liu lao
đng ra còn cn có đi tng lao đng. Khác vi các t liu lao đng, các đi tng
lao đng ch tham gia vào mt chu trình sn xut kinh doanh và không gi nguyên
hình thái vt cht ban đu, giá tr ca nó đc chuyn dch toàn b mt ln vào giá tr
sn phm.

i tng lao đng trong doanh nghip gm 2 b phn: Mt b phn là nhng
vt t d tr đ chun b cho quá trình sn xut liên tc (nguyên, nhiên liu,…), mt
b phn khác là nhng vt t trong quá trình ch bin (sn phm đang ch to, bán
thành phm,…). Hai b phn này biu hin di hình thái vt cht gi là tài sn lu
đng (TSL), còn xét v hình thái giá tr đc gi là vn lu đng (VL).
Tht vy, vn lu đng trong doanh nghip đc lu tr di dng tài sn. Vn
lu đng chính là phn vn đc lu tr di dng tài sn lu đng và đc hiu là
biu hin bng tin ca tài sn lu đng. Dù chim mt t trng nh trong tng vn
kinh doanh nhng vn lu đn vn gi mt vai trò ht sc quan trng và là phn vn
không th thiu đ đm bo hot đng SXKD ca doanh nghip đc din ra thng
xuyên, liên tc.
Dù khá tng đng nhng gia vn lu đng và tài sn lu đng vn là 2 khái
nim hoàn toàn khác nhau. Khi nói ti TSL, ta ch đ cp ti biu hin bên ngoài ca
vn là tin và các tài sn khác d kin chuyn đi thành tin trong vòng 1 nm còn
vn lu đng là biu hin v mt giá tr.
T phân tích trên, ta rút ra khái nim c bn v VL:
Vn lu đng là s tin ng trc v tài sn lu đng và đu t ngn hn ca
doanh nghip đ đm bo cho sn xut kinh doanh đc bình thng liên tc, vn lu
đng luân chuyn toàn b giá tr ngay trong mt ln, tun hoàn liên tc, và hoàn
thành tun hoàn sau mt chu k sn xut.
(Ngun: Nguyn ình Kim – Bch c Hin(1999), Giáo trình “Tài chính
doanh nghip”, NXB Tài Chính)
 hiu rõ hn v đnh ngha trên, ta có th tóm tt quá trình luân chuyn ca
vn lu đng bng s đ di đây:
T
T – H – SX – H’ – T’
T
Thang Long University Library

2

Còn đi vi doanh nghip thuc lnh vc lu thông thì quá trình luân chuyn
ca vn lu đng s là:
T
T – H – T’
T
Ta có th din gii s đ trên nh sau:
Tin đc dùng đ mua nguyên liu, nhiên liu (H), nhng nguyên vt liu đó
li đc doanh nghip dùng trong sn xut to ra thành phm (H’), thành phm sau khi
bán đi, thu li đc mt khon tin T’, khon tin T’ đó bao gm khon tin T gc ban
đu, và mt khon lưi T. S tin T’ đó li đc Công ty s dng đ tái đu t, và li
ra mt T” khác trong tng lai, khi kt thúc mt chu k sn xut kinh doanh, đó chính
là tính tun hoàn ca vn lu đng.
Vn lu đng ca doanh nghip đc biu hin thông qua TSL. TSL ca
doanh nghip là nhng tài sn bng tin hoc nhng tài sn có th tr thành tin trong
chu k kinh doanh, bao gm: Vn bng tin, hàng tn kho, các khon ng trc, tr
trc, các khon phi thu, đu t tài chính ngn hn, chi phí s nghip.
 Vn bng tin: Tin mt ti qu, tin gi ngân hàng, tin đang chuyn trong
mi chu k kinh doanh.
 Hàng tn kho: Hàng hóa, nguyên vt liu, hàng mua đang đi đng, hàng gi
bán và các khon d phòng gim giá hàng tn kho.
 Các khon ng trc, tr trc: Các khon ng trc, tr trc cho nhà cung
cp và các khon tm ng khác.
 Các khon phi thu: Phi thu khách hàng, phi thu ni b và phi thu khác.
 u t tài chính ngn hn: C phiu, trái phiu mà doanh nghip mua đ thu
li ích trc tip hoc gia tng chúng theo thi gian.
 Chi phí s nghip: Các khon chi mt ln nhng đc phân b cho nhiu k
khác nhau.
c đim ca vn lu đng 1.1.1.2.

Vn lu đng luân chuyn nhanh: Vn lu đng gn lin vi chu k sn xut
kinh doanh ca sn phm, doanh nghip thu li vn lu đng sau khi kt thúc mt chu
k sn xut kinh doanh. Tùy vào tng loi Công ty, mà chu k sn xut kinh doanh
nhanh hay chm. Ta có th ly ví d v mt Công ty vn ti, chuyên vn chuyn đ đ
hiu rõ hn. Vi loi hình kinh doanh này, thì vn lu đng chính là xng du đ chy
ô tô, khi Công ty chi tin (T) ra đ mua xng du (H), chính là lúc tin bt đu tham
gia vào hot đng sn xut kinh doanh, khi Công ty hoàn thành xong quá trình chuyn
giao đ đc cho khách và nhn li khon tin T’ thì cng là lúc kt thúc mt chu k

3

luân chuyn ca vn lu đng, quá trình này có th kéo dài 1 ngày hoc thm chí ch
2-3 ting, nên ta nói, vn lu đng luân chuyn nhanh.
Vn lu đng dch chuyn mt ln vào quá trình sn xut, kinh doanh: trong
quá trình sn xut, vn lu đng t trng thái tin ban đu ca mình (T), tt c s đc
bin đi qua nhiu hình thái khác nhau qua tng giai đon, và cui cùng to thành
thành phm, có th hình dung tt c s vn lu đng ban đu, đư chuyn hóa toàn b
trong mt ln duy nht đ sn xut ra thành phm. Cng chính vì vn lu đng ch
chuyn mt ln duy nht vào quá trình sn xut kinh doanh, mà doanh nghip cn phi
thn trng khi qun lý vn lu đng bng cách thng xuyên giám sát hot đng sn
xut, s lý kp thi nhng khó khn trong sn xut, đm bo vn lu đng đc lu
chuyn kp thi và liên tc.
Vn lu đng hoàn thành mt vòng tun hoàn sau khi hoàn thành mt quá
trình sn xut kinh doanh: Có th hiu đn gin, khi vn lu đng chuyn toàn b
giá tr ca nó mt ln duy nht vào giá tr sn phm, khi sn phm bán ra, thì cng là
lúc vn lu đng đc thu li di trng thái ban đu ca nó – Tin, kt thúc mt chu
k sn sut kinh doanh và cng là kt thúc mt vòng tuàn hoàn ca vn lu đng.
Vòng quay vn càng ngn đng ngha vi vic Công ty có th nhanh chóng tái
sn xut kinh doanh, và to ra nhiu T’ hn, t đó có th m rng sn xut kinh doanh.
Do đó vic qun lý hiu qu vn lu đng là mt vn đ quan trng, quan h trc tip

đn s phát trin ca Công ty.
Vai trò ca vn lu đng 1.1.1.3.
Vn lu đng là yu t không th thiu đ doanh nghip có th thc hin hot
đng sn xut kinh doanh nhm mc đích kim li: Tùy vào tng loi hình vn lu
đng cng luôn chim mt s lng ln, bi vn lu đng dùng đ mua nguyên liu,
hàng hóa đ hot đng sn xut đc din ra thng xuyên và liên tc, và dù  trong
giai đon nào ca quá trình sn xut cng xut hin vn lu đng. Nh vy, vn lu
đng là điu kin tiên quyt ca quá trình SXKD. Vic s dng vn lu đng có hiu
qu hay không s nh hng đn quá trình sn xut, và nh hng đn c hot đng
ca doanh nghip.
Vn lu đng đm bo quá trình tái sn xut ca không ty din ra trn tru,
thng xuyên. Nu vn lu đng cung cp không đ s làm quá trình sn xut nghn
li đ ch vn đc chuyn đn, làm chm quá trình sn xut kinh doanh, chu k sn
xut b kéo dài. Chu k vn đng ca vn lu đng rt ngn, nhng Công ty vn cn
tìm ra các bin pháp mi đ đy nhanh chu k vn đng ca vn lu đng, giúp vn
quay vòng nhanh hn, đ tng cao li nhun.
Bên cnh đó, vn lu đng còn có kh nng quyt đnh đn quy mô hot đng
ca doanh nghip. Trong nn kinh t th trng, doanh nghip hoàn toàn t ch trong
Thang Long University Library

4

vic s dng vn. Do đó khi d đnh m rng quy mô, doanh nghip phi huy đng
mt lng vn nht đnh đ đu t ít nht là đ đ d tr vt t hàng hóa. Vn lu
đng có vai trò quyt đnh, giúp doanh nghip chp đc thi c và to li th cnh
tranh cho doanh nghip.
Vn lu đng đóng vai trò quyt đnh tính giá c hàng hóa bán ra do đc đim
luân chuyn toàn b mt ln vào giá tr sn phm.
Qun lý vn lu đng gn lin vi s tng trng ca doanh thu: Khi doanh thu
tng, dn đn các khon phi thu khách hàng ca doanh nghip tng, vic qun lý vn

lu đng hiu qu s tránh đc tình trng đ khách hàng chim dng vn quá lâu.
Vn lu đng nh hng ti kh nng thanh toán ca Công ty: Trong quá trình
hot đng ca Công ty, đôi khi cn có các khon chi phí phát sinh, vic doanh nghip
gi mt lng tin cn thit cùng vi chng khoán kh th đ đm bo kh nng thanh
toán nhanh chóng và chi phí thp khi chuyn đi tài sn thành tin, đ đáp ng nhu cu
trong ngn hn,và gim thiu tình trng b ép giá khi bán gp tài sn, và không b b l
c hi đu t, kinh doanh.
Cân đi vn lu đng kp thi đ quá trình sn xut din ra liên tc: Trong hot
đng sn xut, maketing, các giao dch không din ra đng thi, và nhiu hot đng
tác đng đn nhu cu vn lu đng nhue d tr hàng tn kho, gim thi gian thu tin
khi khách hàng thanh toán hóa đn, ni lng chính sách tín dng, to nên đ tr v
thi gian. Do đó doanh nghip cn cân đi t l vn lu đng đ quá trình sn xut
không b gián đon.
Thi gian chuyn hóa thành tin ca tài sn lu đng cho thy tính thanh khon
ca tài sn y.
Phân loi vnăluăđng 1.1.2.
Phân theo vai trò ca vn lu đng trong quá trình sn xut kinh doanh 1.1.2.1.
Vn lu đng trong khâu d tr: Là giá tr tính bng tin ca tt c vt t mà
doanh nghip đang d tr đ dùng cho quá trình sn xut trong tng lai nh vn
nguyên vt liu chính, vn nguyên vt liu ph, vn nhiên liu, vn ph tùng thay th,
vn công c dng c, trong đó mi khon vn đóng mt vai trò khác nhau, cu thành
nên sn phm:
 Vn nguyên vt liu chính: là biu hin bng tin ca nguyên vt liu
chính đi tng lao đng cu thành nên thc th sn phm. Tùy vào nhng doanh
nghip khác nhau mà nguyên vt liu chính cng khác nhau, nh doanh nghip xây
dng, nguyên vt liu chính là st, thép, xi mng, Công ty may là vi…
 Vn nguyên vt liu ph là biu hin bng tin ca nguyên vt liu ph,
nguyên vt liu ph kt hp vi nguyên vt liu chính làm tng cht lng sn phm,

5

giúp sn phm hoàn chnh, làm thay đi màu sc, hình dáng bên ngoài sn phm, hoc
to điu kin cho quá trình sn xut sn phm thc hin thun li.
 Vn nhiên liu: là biu hin bng tin ca các loi nhiên liu dùng trong
hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, mà nhng nhiên liu này đc s
dng đa s cho thit b hot đng trong quá trình sn xut kinh doanh nh xng, du…
 Vn ph tùng thay th: là biu hin bng tin ca tt c các ph tùng thay
th, đc dùng đ thay th, sa nhng máy móc hot đng trong quá trình sn xut
kinh doanh.
 Vn xây dng c bn: là biu hin bng tin ca các loi công c, dng
c, dùng cho xây lp, xây dng c bn.
Vn lu đng trong khâu sn sut: Là biu hin bng tin ca sn phm d
dang, bán thành phm t ch và chi phí tr trc, trong đó:
 Vn sn phm d dang: là biu hin bng tin ca các oi chi phí sn
xut kinh doanh đư b ra cho các loi sn phm đang trong quá trình sn xut.
 Vn bán thành phm t ch: phn ánh giá tr các chi phí sn xut kinh
doanh b ra khi sn xut sn phm đư tri qua nhng công đon sn xut nht đnh
nhng cha hoàn thành sn phm cui cùng.
 Vn chi phí tr trc: là các chi phí thc t đư phát sinh nhng có tác
dng cho nhiu chu k sn xut kih doanh nên cha th tính ht vào giá trình sn phm
trong k này mà còn đc tính dn vào giá thành sn phm ca mt s k tip theo
nh: chi phí nghiên cu thí nghim, ci tin k thut, chi phí xây dng, lp đt các
công trình tm thi…
Vn lu đng trong khâu lu thông: Bao gm tin và các khon tng đng
tin, các khon phi thu và gía tr tính bng tin ca hàng tn kho.
 Vn thành phm: Là giá tr nhng sn phm đư đc sn xut xong, đt
tiêu chun k thut và đư đc nhp kho.
 Vn bng tin: Bao gm tin mt ti qu, tin gi ngân hàng và tin đang
chuyn. Tin là mt loi tài sn ca doanh nghip mà có th d dàng chuyn đi thành
các loi tài sn khác hoc đ tr n. Do vy, trong hot đng kinh doanh đòi hi mi

doanh nghip phi có mt lng tin nht đnh.
 Các khon đu t ngn hn: u t chng khoán ngn hn, cho vay ngn
hn…ây là nhng khon đu t nhm mt mt đm bo kh nng thanh toán (do tính
thanh khon ca các tài sn tài chính ngn hn đc đu t), mt khác tn dng kh
nng sinh li ca các tài sn tài chính ngn hn nhm nâng cao hiu qu s dng vn
lu đng.
 Các khon vn trong thanh toán: các khon phi thu, các khon tm
ng… Ch yu trong khon mc vn này là các khon phi thu ca khách hàng, th
Thang Long University Library

6

hin s tin mà khách hàng n doanh nghip phát sinh trong quá trình bán hàng hoá,
dch v di hình thc bán trc, tr sau. Khon mc vn này liên quan cht ch đn
chính sách tín dng thng mi ca doanh nghip, mt trong nhng chin lc quan
trng ca doanh nghip trong nn kinh t th trng. Ngoài ra, trong mt s trng
hp mua sm vt t, hàng hoá doanh nghip còn phi ng trc tin cho ngi cung
cp t đó hình thành khon tm ng.
Loi vn này dùng đ d tr sn phm, bo đm cho tiêu th thng xuyên,
đu đn theo nhu cu ca khách hàng.
Kt lun: Vic phân loi vn lu đng theo phng pháp này giúp cho vic
xem xét đánh giá tình hình phân b ca vn lu đng trong tng khâu ca quá trình
chu chuyn vn lu đng. Thông qua đó, nhà qun lý s có nhng bin pháp thích hp
nhm to ra mt kt cu vn lu đng hp lỦ, tng tc đ luân chuyn vn lu đng,
nâng cao hiu qu s dng vn lu đng.
Phân theo hình thái biu hin 1.1.2.2.
Vn vt t hàng hóa: Là biu hin bng tin ca các nguyên vt liu, nhiên liu,
thành phm và bán thành phm ca doanh nghip
Vn bng tin: Là các khon tin qu, tin mt, tin gi ngân hàng, đu t ngn
hn, các khon vn trong thanh toán.

Các khon phi thu, phi tr: ây là khon vn mà doanh nghip b khách hàng
chim dng, hoc doanh nghip chim dng ca khách hàng.
Vn lu đng khác: Là biu hin bng tin ca các khon tm ng, chi phí tr
trc, chi phí ch kt chuyn. ây là nhng khon mc cn thit phc v cho nhu cu
thit yu ca quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Kt lun: Qua cách phân loi này, doanh nghip có th xem xét, đánh giá mc
tn kho d tr, đm bo kh nng thanh toán ca doanh nghip. Mt khác, doanh
nghip còn tìm ra bin pháp phát huy chc nng các thành phn vn và thy đc kt
cu VL theo hình thái biu hin đ đnh hng điu chnh hp lý, có hiu qu, đm
bo quá trình sn xut kinh doanh đc thng xuyên, liên tc.
Phân theo ngun hình thành vn lu đng 1.1.2.3.
Ngun vn ch s hu: là s vn lu đng thuc quyn s hu ca doanh
nghip có đu đ các quyn chim hu, quyn s dng, quyn chi phi và đnh đot,
bao gm:
 Ngun vn điu l: là s vn đc hình thành t ngun vn điu l thành
lp và điu l b sung trong quá trình sn xut kinh doanh.
 Ngun vn t b sung là ngun vn doanh nghip t b sung trong quá
trình sn xut kinh doanh b dung t li nhun ca doanh nghip đc gi li đ tái
đu t.

7

 Vn do Nhà nc cp: Là ngun vn Nhà nc cp cho các doanh
nghip Nhà nc khi mi thành lp.
Vn liên doanh, liên kt: Hình thành khi các doanh nghip cùng góp vn vi
nhau đ SXKD có th bng tin, vt t hay TSC.
Vn lu đng đi vay: Là ngun vn vay tín dng ca ngân hàng, vay tp th cá
nhân và các t chc khác.
N tích ly ngn hn: Là ngun vn không thuc s hu ca doanh nghip
nhng do ch đ thanh toán, doanh nghip có th s dng hp pháp ngun vn đó nh:

Tin lng, BHXH cha đn hn tr, n thu, tin đin, tin nc cha đn hn,…
Ngoài ra, VL còn đc hình thành t vic phát hành c phiu, trái phiu ra th
trng ca doanh nghip. Vic phân loi VL theo ngun hình thành giúp cho doanh
nghip thy đc c cu ngun tài tr VL trong kinh doanh ca mình. T góc đ
qun lý tài chính, mi ngun tài tr đu có chi phí s dng ca nó, doanh nghip cn
xem xét c cu ngun tài tr ti u đ gim bt chi phí s dng vn.
Phân loi theo thi gian huy đng và s dng vn lu đng 1.1.2.4.
Ngun vn lu đng thng xuyên: Có tính cht n đnh, hình thành nên tài sn
lu đng thng xuyên nh d tr nguyên vt liu, sn phm d dang, thành phm,
phi thu khách hàng…
Ngun vn lu đng tm thi: Là ngun vn có tính cht ngn hn, ch yu
đáp ng các nhu cu tm ti v vn phát sinh trong quá trình sn xut kinh doanh gm
vay ngn hn t các t chc tín dng và các khon n ngn hn khác.
Kt lun: Vi các phân chia này doanh nghip s xác đnh đc các khon n
nào đn hn phi tr đ có k hoch s dng vn hiu qu, va đm bo đc thi
gian tr n va to ra li nhun cho doanh nghip.
Kt cuăVL và các nhân t nhăhngăđn kt cu VL. 1.1.3.
Kt cu vn lu đng 1.1.3.1.
Kt cu vn lu đng là t trng thành phn vn lu đng trong tng s vn
lu đng ti mt thi đim nht đnh ca Công ty.
Vn lu đng gn lin vi hot đng sn xut kinh doanh, nên vic t chc
qun lý, s dng vn có hiu qu s quyt đnh đn s phát trin ca Công ty, s dng
vn hiu qu là xác đnh rõ lng vt t cn d tr, sn xut, và tiêu th sn phm,
phân b rõ ràng ngun vn trong tng giai đon luân chuyn, đ vn đc luân chuyn
nhp nhàng liên tc và làm gim vòng quay vn.
Vic nghiên cu kt cu vn lu đng s giúp đa thy đc tình hình phân b
vn lu đng và t trng mi khon vn chim trong các giai đon luân chuyn đ d
dàng trong vic qun lỦ, cng nh tìm mi bin pháp ti u đ nâng cao hiu qu s
dng vn lu đng trong tng điu kin c th.
Thang Long University Library

8

Tùy vào loi hình Công ty mà t l này có s khác bit, vic phân b t l thành
phn vn lu đng giúp Công ty qun lý và giám sát vn lu đng đc d dàng hn
t đó qun lý hiu qu hn.
Nhân t nh hng ti kt cu vn lu đng 1.1.3.2.
Các nhân t sn xut nh đc đim, k thut, công ngh sn xut: Các nhân
t này càng phát trin thì càng tit kim đc nguyên liu, gim thiu chi phí, tng
hiu qu sn xut. Mc đ phc tp ca sn phm ch to cn phù hp vi nhu cu ca
th trng, đ tránh hàng tn kho, giúp doanh nghip thu hi VL nhanh hn.  dài
ca chu k sn xut càng ngn thì doanh nghip càng nhanh chóng thu hi vn lu
đng và tái sn xut.
Các nhân t v mt cung ng đc th hin trên hai mt:
 Nhân t v mt mua sm nh hng đn vn lu đng nm trong khâu d tr
nh:
 Khong cách gia đn v cung cp vi doanh nghip: Nu khong cách
ca doanh nghip vi nhà cung cp càng xa nhau, thì doanh nghip càng có nhu cu
d tr vt t, hàng hóa càng ln.
 Khong cách gia các ln cung ng nguyên vt liu: Nu các ln cung
ng thng xuyên và khi lng nhiu, thì lng d tr ít, và ngc li.
 c đim thi v ca chng loi vt: Khi vt t càng khan him thì nhu cu
d tr ca doanh nghip càng ln, và ngc li.
Nhân t v mt tiêu th: nh hng đn vn lu đng nm trong khâu lu
thông nh:
 Khi lng tiêu th sn phm.
 Khong cách gia doanh nghip vi khách hàng: khong cách này càng gn
thì doanh nghip càng d dàng trong vic tiêu th hàng hóa.
Các nhân t v mt thanh toán: Phng thc thanh toán và th tc thanh toán
đc la chn theo các hp đng bán hàng, phng thc thanh toán càng d dàng đn

gin, s giúp Công ty thu hi VL nhanh hn, và gim đc khon phi thu khách
hàng.
Quy mô Công ty: Quy mô cng nh thì càng đu t vào tài sn lu đng cao
hn.
Mc đ linh hot mà Công ty mun hng ti: Công ty mun tng đ linh
hot s duy trì mc n ngn hn , ri ro thp vì th d dàng huy đng vn hn.
1.2. CHÍNH SÁCH QUNăLụăVL TRONG DOANH NGHIP
Bên cnh vn c đnh, VL đóng mt vai trò ht sc quan trng trong mi hot
đng ca doanh nghip. Dù vic nm gi VL không đem li kh nng sinh li cao
nhng vic nm gi nó li đm bo cho quá trình SXKD đc din ra thng xuyên,

9

liên tc. Vì vy, qun lỦ VL đóng vai trò ht sc cn thit cho s phát trin ca
doanh nghip. Qun lỦ VL không nhng đm bo vic s dng VL hp lý, tit
kim chi phí, đng thi thúc đy tiêu th sn phm và thanh toán tin kp thi cho
nhân viên.
Chính sách qun lý tài sn luăđng 1.2.1.
Săđ 1.1. Chính sách qun lý tài snăluăđng cp tin và thn trng









(Ngun: Giáo trình “Qun lý tài chính doanh nghip”, Th.s Bùi Anh Tun -
Nguyn Hoàng Nam )

Chính sách qun lý tài sn theo trng phái thn trng s có nhng đc đim
ngc li vi qun lý tài sn theo trng phái cp tin.
Mc d tr TSL: Qun lỦ theo trng phái cp tin thng kéo theo duy trì
mc thp ca toàn b TSL còn vi trng phái qun lý tài sn thn trng thì mc d
tr TSL thng  mc ln. Khi theo đui trng phái cp tin thì các doanh nghip
thng ch có mt mc ti thiu tin và chng khoán kh th và da vào chính sách
qun lý có hiu qu và kh nng vay ngn hn đ đáp ng mi nhu cu v tin không
d báo trc. Lp lun tng t thì các khon hàng lu kho và phi thu khách hàng
ca doanh nghip cng mang giá tr thp hn.
Thi gian quay vòng tin: Chính sách qun lý tài sn cp tin rút ngn thi gian
quay vòng tin hn chính sách qun lý tài sn ngn hn thn trng. Chính sách qun lý
tài sn ngn hn cp tin, thông qua gim mc trung bình ca c phi thu khách hàng
và hàng lu kho, làm tng vòng quay và rút ngn thi gian quay vòng. Do đó, rút ngn
chu k kinh doanh ca doanh nghip và dn ti vic rút ngn thi gian quay vòng tin.
Chi phí thpăhnădn ti EBIT cao: Qun lý tài sn ngn hn cp tin s gây
ra tác đng làm gim chi phí. Phi thu khách hàng càng  mc thp do đó chi phí nm
gi cng  mc thp. Hn na, càng ít khon phi thu khách hàng b xóa đi do không
th thu hi đc. Tng t nh vy gi hàng lu kho  mt mc ti thiu có th tránh
đc các ri ro v mt chi phí nh mt cp, li thi. iu này, làm cho thu nhp trc
thu và lãi (EBIT) cao hn so vi chính sách qun lý tài sn ngn hn thn trng
Vì riăroăcaoăhnănênăthuănhp theo yêu cuăcngăcaoăhn: Nhng ri ro
gn vi trng thái qun lý tài sn ngn hn cp tin bao gm kh nng cn kit tin,


TSL
TSC
TSL
TSC
Cp tin
Thn trng

Thang Long University Library

10

hay nói cách khác là không có đ tin đ thc hin chính sách qun lý có hiu qu.
Tng t, doanh nghip có th d tr hàng lu kho thp đn mc doanh thu có th b
mt khi ht hàng d tr. Ri ro gn vi chính sách phi thu khách hàng cp tin cng
có th gây mt doanh thu nu mc này đc gi quá thp. Nhng ri ro này đánh đi
bi chi phí thp hn nên mc li nhun k vng tng lên.
Chính sách qun lý n ngn hn 1.2.2.
Săđ 1.2. Chính sách qun lý n ngn hn cp tin và thn trng







(Ngun: Giáo trình “Qun lý tài chính doanh nghip”, Th.s Bùi Anh Tun -
Nguyn Hoàng Nam )
Các chính sách qun lý n theo trng phái thn trng s có nhng đc đim
ngc li.
Mc n ngn hn: Theo trng phái cp tin thì mc n ngn hn cao hn
trng phái qun lý n ngn hn thn trng. N ngn hn bao gm phi tr ngi bán,
vay ngn hn, nhiu loi chi phí n đng, và phn n dài hn đn hn thanh toán. Cách
tip cn qun lý n ngn hn cp tin tng l thuc ca doanh nghip vào n ngn hn.
Phi tr ngi bán đc m rng đn mc có th mà không gây mt uy tín tín dng.
Vay ngn hn cng đc s dng mt cách rng rãi.
Thi gian quay vòng tin: Thông qua s dng nhiu phi tr ngi bán và các
khon n đng, qun lý n cp tin rút ngn thi gian quay vòng tin. Phi tr ngi

bán và n đng cao hn dn đn vòng quay các khon phi tr ngn hn. iu này dn
ti thi gian tr chm trung bình dài hn và thi gian quay vòng tin ngn hn. Qun
lý n cp tin có xu hng tng kh nng thanh khon tip din ca doanh nghip
thông qua rút ngn thi gian quay vòng tin. Tuy nhiên, nó cng làm gim kh nng
linh hot ca doanh nghip trong tng lai.
Chi phí lãi: Chính sách qun lý n ngn hn cp tin thng có mc lãi sut
thp hn so vi chính sách qun lý n ngn hn thn trng do chi phí huy đng ngun
vn ngn hn r hn so vi vic huy đng ngun vn dài hn.
Ri ro: Ri ro ca chính sách n cp tin ch yu xut phát t nhng điu kin
kinh t chung và liên tc có nhu cu tái tài tr n ngn hn. iu này đc bit đúng khi
mt doanh nghip s dng rng rãi tài chính ngn hn thông qua vay n. Khi s dng
N ngn hn
N dài hn
Vn CSH
N ngn hn
N dài hn
Vn CSH
Cp tin
Thn trng

11

chính sách cp tin thì chi phí lưi thng bin đng và liên tc có nhu cu tái tài tr
làm tng ri ro cho doanh nghip. Tuy nhiên, thu nhp d kin s cao hn do gim
vòng quay tin và lãi sut tái tài tr ngun ngn hn thng thp hn so vi ngun dài
hn.
Chính sách qun lý vnăluăđng 1.2.3.
Vic kt hp các mô hình qun lỦ TSL và mô hình qun lý n ngn hn ca
doanh nghip có th to ra ba chính sách qun lỦ VL trong doanh nghip là chính
sách cp tin, thn trng, dung hòa.

Săđ 1.3. Chính sách qun lý vnăluăđng
Cp tin Thn trng Dung hòa







(Ngun: Giáo trình “Qun lý tài chính doanh nghip”, Th.s Bùi Anh Tun -
Nguyn Hoàng Nam )
Chinălc qun lý mo him (cp tin): Là s kt hp gia mô hình qun lý
tài sn cp tin và n cp tin, doanh nghip đã s dng mt phn ngun vn ngn hn
đ tài tr cho TSL.
 u đim: Chi phí huy đng vn thp, d huy đng.
 Nhc đim: S n đnh ca ngun không cao, mang li ri ro cao, kh
nng thanh toán ngn hn không đc đm bo.
Nu theo đui chính sách này, Công ty s gp ri ro cao, tuy nhiên thu nhp mà
chính sách này đem lai cng khá cao.
Chinălc qun lý thn trng: Là s kt hp gia mô hình qun lý tài sn
thn trng và n thn trong, doanh nghip đư s dng mt phn ngun vn dài hn đ
tài tr tài sn lu đng.
 u đim: Kh nng thanh toán đm bo. Tính n đnh ca ngun cao,
hn ch các ri ro trong kinh doanh.
 Nhc đim: Chi phí huy đng vn cao.
Chính sách này giúp doanh nghip hn ch ri ro, tuy nhiên nó ch mang li cho
doanh nghip thu nhp thp.

TSL

TSC


NVNH



NVDH

TSL



TSC
NVNH



NVDH

TSL



TSC
NVNH

NVDH
Thang Long University Library

12

Chinălc qun lý dung hòa
Da vào c s ca các nguyên tc tng thích: tài sn lu đng đc tài tr
hoàn toàn bng ngun ngn hn và tài sn c đnh đc tài tr bng ngun dài hn,
chính sách dung hòa có đc đim kt hp qun lý tài sn thn trng vi n cp tin
hoc kt hp qun lý tài sn cp tin vi n thn trng, tuy nhiên trên thc t đ đt
đc trng thái tng thích không h đn gin do nhng vn đ nh s tng thích k
hn, lung tin hay khong thi gian, do đó chính sách này ch c tng thích, dung
hòa ri ro to ra thu nhp trung bình hn ch nhc đim ca chính sách trên.
1.3. NI DUNG QUN LÝ VNăLUăNG
Ni dung qun lý tài snăluăđng 1.3.1.
Qun lý tin mt 1.3.1.1.
Qun lý tin mt là qun lý chi tiêu, bù tr thâm ht ngân sách, d báo nhu cu
tin mt ca doanh nghiêp, đu t các khon tin nhàn ri. Vic qun lý tin mt hiu
qu s tránh ri ro thanh toán, mà giúp tin đc s dng hiu qu ti đa.  có đc
chính sách qun lý hp lý, Công ty cn xác đnh đc mc d tr tin hp lý. Nhng lí
do khin doanh nghip phi tích tr mt lng vn bng tin nht đnh bên cnh vic
đu t và các tài sn sinh li khác đó là:
 ng c giao dch: Tin có chc nng trao đi, do đó Công ty nm gi tin
mt đ đm bo kh nng thanh toán tc thi, cng nh duy trì các hot đng thng
xuyên ca doanh nghip.
 ng c d phòng: Trong hot đng sn xut kinh doanh cng nh trong quá
trình hot đng ca doanh nghip, luôn có nhng bin c bt thng có th xy ra nh:
các khon n đn hn thanh toán, nhng Công ty cha thu hi đc vn, nu trng
hp Công ty không có đ lng tin mt, Công ty s phi chp nhn đi vay, và có th
s phi tr khon lưi vay cao hn bình thng, nhng khi Công ty có đ tin mt đ

thanh toán trong trng hp này, s gim đc chi phí đi vay, cng nh gi vng uy
tín cho mình.
 ng c đu c: Mi doanh nghip đu hng ti mt mc tiêu ti đa hóa li
nhun, vi vic nm gi tin mt doanh nghip có th nm bt các c hi đu t nhanh
hn so vi nhng doanh nghip nm gi tin mt ít, t đó s đem li cho Công ty
nhiu li nhun hn.
Xác đnh và qun lý lu lng tin mt
D tr tin mt (tin mt ti qu và tin mt ti ngân hàng) là điu tt yu mà
doanh nghip phi làm đ đm bo vic thc hin các giao dch kinh doanh hàng ngày
cng nh đáp ng nhu cu v phát trin kinh doanh trong tng giai đon. Doanh
nghip cn phi d tr tin mt hp lỦ, đm bo li ích cng nh các c hi kinh
doanh ca mình không b mt đi khi d tr quá ít tin mt hoc  đng vn, ri ro v

13

t giá, tng chi phí s dng vn,… khi d tr quá nhiu tin mt. Lng tin mt d
tr ti u ca doanh nghip phi tha mưn đc 3 nhu cu chính:
 Chi cho các khon tr phc v hot đng SXKD hàng ngày.
 D phòng cho các khon chi ngoài k hoch.
 D phòng cho các c hi phát sinh ngoài k hoch.
Mc d tr tin ti u
Mc d tr vn tin mt hp lý cn đc xác đnh sao cho doanh nghip có th
tránh đc các ri ro không có kh nng thanh toán ngay, phi gia hn thanh toán nên
b pht hoc phi tr lưi cao hn, không làm mt kh nng mua chu ca nhà cung cp,
tn dng các c hi kinh doanh có li nhun cao cho doanh nghip.
Qun lý các khon phi thu 1.3.1.2.
S cn thit phi qun lý các khon phi thu
 thu hút khách hàng, đa phn các doanh nghip đu chp nhn bán chu cho
khách, tuy nhiên khi cho khách hàng mua chu, doanh nghip s phi mt đi chi phí c
hi cng nh chi phí qun lý khon phi thu. Trong nhiu trng hp Công ty gp

phi n xu khó đòi, khin cho mt lng vn không đc thu hi v. Chi phí ca bán
hàng tín dng tuy có ri ro, nhng đa phn Công ty vn chp nhn, bi nó giúp Công
ty thu hút khách hàng đ cnh tranh vi các đi th. Do đó vic qun lý các khon phi
thu là vô cùng quan trng vi mt doanh nghip, vic qun lý khon phi thu hiu qu
s gim đc s n xu, giúp Công ty nhanh chóng thu hi n đ ph v cho hot
đng sn xut kinh doanh, cng nh chp ly c hi đu c có li cho Công ty.
Xây dng chính sách thng mi
Nguyên tc c bn đ đa ra chính sách tín dng là: Khi li ích gia tng ln hn
chi phí gia tng, doanh nghip nên cp tín dng; li ích gia tng nh hn chi phí gia
tng, doanh nghip nên tht cht tín dng; trng hp c chi phí và li ích đu gim
thì doanh nghip cn xem xét phn chi phí tit kim đc có bù đp cho phn li ích
gim đi không. Khi xây dng chính sách bán chu, cn đánh giá k kh nng nh
hng ca chính sách bán chu ti li nhun ca doanh nghip. Do vy, chính sách
bán chu cn đc đánh giá trên các tiêu chí: D kin quy mô sn phm hàng hóa; giá
bán sn phm, hàng hóa nu bán chu hoc không bán chu; các chi phí phát sinh do
vic tng thêm các khon n; đánh giá mc chit khu có th chp nhn.
Qun lý hàng tn kho 1.3.1.3.
Hàng tn kho bao gm tt c các ngun lc d tr nhm đáp ng nhu cu hin
ti và trong tng lai ca doanh nghip. Hàng hóa tn kho gm 3 loi: Nguyên vt liu
thô, sn phm d dang và sn phm hoàn thành. Nguyên liu thô là nhng nguyên liu
và b phn, linh kin ri do doanh nghip mua và s dng trong quá trình sn xut.
Trong sn xut nu doanh nghip mua nguyên liu vi s lng quá ln hay quá nh
Thang Long University Library

14

đu không to hiu qu ti u. Bi nu mua vi s lng quá ln s phi chu nhiu
chi phí tn tr và ri ro hàng hóa b hao ht, h hng, mt mát… Mt khác, nu mua
nguyên liu vi s lng quá nh có th dn đn gián đon sn xut và làm tng
nhng chi phí không cn thit và không đt hiu qu cao. Trong mt doanh nghip

hàng tn kho bao gi cng là mt tài sn có giá tr ln nht trên tng giá tr tài sn ca
doanh nghip đó. Thông thng, hàng tn kho chim ti 40 tng giá tr tài sn
ca doanh nghip. Chính vì vy, qun lý hàng tn kho là mt mt vn đ ht sc quan
trng và đc bit ca mi doanh nghip.
Tn kho là cu ni gia sn xut và tiêu th. Ngi bán nào cng mun mc
tn kho cao đ có th đáp ng nhanh chóng nhu cu ca khách hàng. Nhân viên ph
trách sn xut cng mong mun mt mc tn kho ln đ h có th lp k hoch sn
xut d dàng hn. Tuy nhiên, vi phòng tài v thì luôn mong mun hàng tn kho đc
gi  mc thp nht bi tin nm trong hàng tn kho s không th chi tiêu vào các
mc khác. Do đó, vic qun lý hàng tn kho là không th thiu đc qua đó doanh
nghip có th gi mt mc tn kho “va đ” không “tha” cng không “thiu”. Bi
khi mc tn kho lên cao s dn ti các loi chi phí cng tng theo. Ngoài ra, mt s
loi hàng hóa còn d b hao ht, h hng, gim cht lng. Còn nu hàng tn kho 
mc thp không đ đáp ng nhu cu khách hàng thì có th b mt khách hàng và làm
gim mc đ cnh tranh trên th trng.
Chi phí nm gi hàng tn kho
Chi phí c hi: hàng tn kho cng có chi phí c hi ca nó, nu hàng tn kho
tn đng quá nhiu, hàng tn kho không bán đc, đng ngha vi vic nó không quy
đi đc thành tin, làm cho mt ngun tin ca doanh nghip b  đng, khin Công
ty không đ vn đ nm bt các c hi kinh doanh, cng nh m rng sn xut.
Chi phí lu kho: chi phí này bao gm chi phí v nhà ca, kho hàng nh tin
thuê và khu hao nhà ca, chi phí bo him nhà kho, kho hàng, chi phí thuê nhà đt.
hay chi phí s dng thit b, phng tin dùng trong vic qun lỦ kho nh chi phí nng
lng, chi phí vn hàng thit th, khu hao thit b. không nhng th doanh nghip còn
phi chi tr chi phí cho vic qun lý, giám sát kho. Hàng tn kho có th còn b h hng,
hao ht, hay gim cht lng, gây khó khn trong vic cnh tranh vi các đi th trên
th trng. Tóm li: Thông thng giá tr hàng tn kho chim 40% - 50% trên tng giá
tr tài sn ca mt doanh nghip, chính vì th, doanh nghip cn có k hoch qun lý
tt hàng tn kho, nên gi lng tn kho  mc va đ, đ gim thiu ti đa chi phí lu
kho, va đ đ cung cp cho khách hàng, cng nh hot đng sn xut kinh doanh.

15

Hiu qu s dng tài sn lu đng 1.3.1.4.
a. Các ch tiêu tng hpăđánhăgiáăhiu qu s dng tài sn luăđng.
Nhóm ch tiêu tng hp v kh nng sinh li ca hot đng sn xut kinh
doanh
 Ch s li nhun trên doanh thu (ROS)
ROS =
Li nhun sau thu
Doanh thu thun

T s này cho bit c mt đng doanh thu thun trong k phân tích s to ra
bao nhiêu đng li nhun sau thu. T s này dng ngha là doanh nghip kinh doanh
có lưi và ngc li. Tuy nhiên, t s này ph thuc vào đc đim kinh doanh ca tng
ngành. Vì th, khi theo dõi tình hình sinh li ca doanh nghip, ngi ta so sánh t s
này vi t s bình quân ca toàn ngành mà Công ty đó tham gia.
 Ch s li nhun trên tng tài sn (ROA)
ROA =
Li nhun sau thu
Tng tài sn

T sut sinh li trên tài sn đo lng kt qu s dng tài sn ca doanh nghip
đ to ra li nhun. H s này cho bit mt đng tài sn to ra bao nhiêu đng li
nhun ròng. Vì vy, h s càng cao càng biu hin vic s dng và qun lý tài sn
càng có hiu qu.
T sut sinh li trên tài sn chu nh hng trc tip t t sut sinh li trên
doanh thu và s vòng quay tài sn. Nên có th vit nh sau:
ROA = ROS x S vòng quay tài sn

=
Li nhun sau thu
Doanh thu
x
Doanh thu
Tng tài sn

ROA cao khi s vòng quay tài sn cao và ROS ln. Sau khi phân tích ta s xác
đnh đc chính xác ngun gc làm tng (gim) li nhun ca doanh nghip. Có 2
hng tng ROA là tng ROS hoc tng vòng quay tài sn. T đó thy đc cn phi
ci thin, nâng cao ch tiêu nào đ đt đc mc đích ca doanh nghip.
 Ch s li nhun trên vn ch s hu (ROE)
ROE =
Li nhun sau thu
Vn ch s hu

ROE mang Ủ ngha mt đng VCSH to ra bao nhiêu đng li nhun ròng cho
ch s hu. ROE cao phn ánh hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip cao và
ngc li.
 phân tích đc chi tit hn v t sut sinh li trên tài sn và t sut sinh li
trên vn ch s hu cng nh s thay đi ca chúng, có th xem xét chúng trong mô
hình phân tích Dupont qua đó thy đc nhng yu t nh hng đn kh nng sinh
li ca doanh nghip.
Thang Long University Library

16

Theo phng pháp phân tích Dupont, ta xem xét mi quan h tng tác gia
các h s vi t sut sinh li trên tài sn và t sut sinh li trên VCSH.
VCSH là mt phn ca tng ngun vn hình thành nên tài sn. Vì vy t sut

sinh li trên VCSH ph thuc vào t sut sinh li trên tài sn:
ROE
= ROA x T l tài sn trên VCSH

= ROS x S vòng quay tài sn x T l tài sn trên VCSH

=
Li nhun sau thu
Doanh thu
x
Doanh thu
Tng tài sn
x
Tng tài sn
VCSH

Phng trình trên cho ta thy mi quan h và tác đng ca các nhân t là các
ch tiêu hiu qu s dng tài sn. Phân tích đc cách mà doanh nghip s dng đ
làm tng t sut sinh li nh: tng doanh thu và gim tng đi chi phí, tng vòng
quay tài sn, thay đi c cu vn.  tng ROE ta có th tng ROA hoc tng t l tài
sn trên VCSH, qua đó đa ra các bin pháp tng các t s yêu cu đ ra.
Các ch tiêu đánh giá kh nng thanh toán
 H s thanh toán hin hành
H s thanh toán hin hành
=
Tài sn ngn hn
N ngn hn

H s này đánh giá kh nng ca doanh nghip thanh toán các khon n đn
hn trong vòng mt nm bng các TSNH, có kh nng chuyn hóa thành tin trong

thi hn <= 1 nm. H s này cho bit c mi đng n ngn hn mà doanh nghip
đang gi thì có bao nhiêu đng TSNH có th s dng đ thanh toán, t đó cho thy
mc đ an toàn ca Công ty trong vic đáp ng nhu cu thanh toán các khon n ngn
hn.
H s này đc đánh giá  mc > 1 là an toàn. Tuy nhiên mt t l quá cao s
làm gim hiu qu hot đng do doanh nghip đu t quá nhiu vào tài sn ngn hn.
H s này < 1 chng t TSNH không đ kh nng thanh toán cho n ngn hn và
doanh nghip đang gp khó khn v vn đ tài chính.
 H s thanh toán nhanh
H s kh nngăthanh toán nhanh =
TSNH - Giá tr hàng tn kho
N ngn hn

H s thanh toán nhanh phn ánh kh nng sn sàng thanh toán các khon n
ngn hn cao hn so vi kh nng thanh toán hin hành. Do đó, h s thanh toán
nhanh có th kim tra tình trng tài sn cht ch hn. H s này cho bit doanh nghip
có th s dng bao nhiêu đng TSNH đ chi tr cho các khon n ngn hn mà không
cn bán HTK.