giải pháp hạn chế tình trạng vàng hóa ở việt nam hiện nay

B GIÁO DCăẨOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
GII PHÁP HN CH TÌNH TRNG VÀNG
HÓA  VIT NAM HIN NAY
SINH VIÊN THC HIN : NGUYN PHNG LY
MÃ SINH VIÊN : A17256
CHUYÊN NGÀNH : NGÂN HÀNG
HÀ NI - 2014


B GIÁO DCăẨOăTO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
GII PHÁP HN CH TÌNH TRNG VÀNG
HÓA  VIT NAM HIN NAY
Giáo viên hng dn : TS. Nguyn Th Thúy
Sinh viên thc hin : Nguyn Phng Ly
Mã sinh viên : A17256
Chuyên ngành : NGÂN HÀNG
HÀ NI - 2014
Thang Long University Library


LI CM N
Emăxinăđc gi li cmănăchânăthànhăđn ging viên T.S Nguyn Th Thúyăđưă
toăđiu kin, trc tipăhng dn và ch bo tn tình trong sut quá trình thc hin

khóa lun tt nghipă này.ăEmăcngăxinăcmănăcácăthy cô trong B môn Kinh t,
trngăi hcăThngăLongăđưăgiúpăemăcóăđc nhng kin thc nn tngăđ điăxaă
hnătrongăquáătrìnhănghiênăcuăđ tài.
Tuyăđưădànhănhiu thi gian, công scăđ tìm hiu và nghiên cuănhngăkhóaă
lun vn còn nhiu thiu sót, kính mong các thy, cô ch dn và góp ý kinăđ khóa
lun caăemăđc hoàn thinăhn.ă
Em xin chân thành cmăn!
Hà Ni, ngày 15 tháng 01 nm 2014
Sinh viên
NguynăPhngăLy



LI CAM OAN
Tôiăxinăcamăđoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáoăviênăhng dn và không sao chép các công trình nghiên cu caăngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gcăvàăđc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v liăcamăđoanănày!
Sinh viên
NguynăPhngăLy
Thang Long University Library


MC LC
CHNG 1. C S LÝ LUN V VÀNG HÓA NN KINH T 1
1.1 Tng quan v vàng 1
1.1.1 Khái nim v vàng 1
1.1.2 Chc nng ca vàng 1
1.1.3 Phân loi vàng 6

1.2 Tng quan th trng vàng th gii 7
1.2.1 Cung vàng th gii 7
1.2.2 Cu vàng th gii 8
1.3 Tng quan v vàng hóa 9
1.3.1 Khái nim vàng hóa 9
1.3.2 Các ch tiêu đo lng mc đ vàng hóa nn kinh t 10
1.3.3 Nguyên nhân ca tình trng vàng hóa 13
1.3.4 Nhng tác đng ca vàng hóa 15
1.4 Kinh nghim hn ch vàng hóa ca mt s quc gia trên th gii 18
1.4.1 Vàng hóa  n  18
1.4.2 Vàng hóa  Trung Quc 19
CHNG 2. THC TRNG VÀNG HÓA TI VIT NAM 23
2.1 Khái quát nn kinh t Vit Nam 23
2.2 Mc đ và các biu hin vàng hóa  Vit Nam 25
2.2.1 Mc đ vàng hóa  Vit Nam 25
2.2.2 Biu hin vàng hóa  Vit Nam 35
2.3 Nguyên nhân gây ra tình trng vàng hóa  Vit Nam 41
2.4 nh hng ca tình trng vàng hóa ti nn kinh t Vit Nam 43
2.5 Thc trng hn ch vàng hóa  Vit Nam 46
2.5.1 Thc trng chính sách qun lý hot đng sn xut, kinh doanh vàng
ming 46
2.5.2 Thc trng chính sách qun lý vàng tài khon 49
CHNG 3. GII PHÁP HN CH TÌNH TRNG VÀNG HÓA  VIT
NAM HIN NAY 53
3.1 nh hng ca Ngơn hƠng NhƠ nc trong công tác qun lý th trng
vàng 53


3.1.1 Mc tiêu và đnh hng đi mi qun lý th trng vàng trong giai đon
2013 - 2020 53

3.1.2 Xây dng th trng vàng minh bch, n đnh và ngày càng hoàn thin 54
3.1.3 m bo th trng vàng n đnh và tránh ti đa tác đng tiêu cc ti các
ch s kinh t v mô 55
3.2 iu kin tiên quyt đ chng vàng hóa 56
3.3 Gii pháp hn ch tình trng vàng hóa 56
3.3.1 ảuy đng lng vàng trong dân c 56
3.3.2 a dng hóa các th trng vàng 58
3.3.3 Hn ch tình trng buôn lu vàng 60
3.3.4 Nâng cao hiu qu qun lý vàng thuc d tr ngoi hi Nhà nc 63
3.4 Mt s kin ngh vi c quan qun lý NhƠ nc 64
3.4.1 Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc 64
3.4.2 Kin ngh vi các B, ban ngành liên quan khác 66
3.4.3 V vic to hành lang pháp lý thông thoáng nhng đm bo c th,
cht ch trong hot đng qun lý th trng 66
3.4.4 V công tác thanh tra, giám sát 67


Thang Long University Library


DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tên đy đ
NHNN
NgânăhàngăNhàănc
NHTM
Ngânăhàngăthngămi
TCTD
T chc tín dng
VND

VităNamăđng
USD
ôălaăM




DANH MC BNG BIU,  TH, HÌNH NH
Bng 2.1 Các chính sách qun lý hot đng sn xut, kinh doanh vàng ming (1999 - 2013) . 35
Bng 2.2 Các doanh nghip đc phép kinh doanh vàng ming sau Ngh đnh 24 47
Biu đ 1.1 Nhu cu v vàng trên th gii nm 2012 & 2013 2
Biu đ 1.2 Kt qu điu tra quyt đnh la chn tài sn 3
Biu đ 1.3. Giá tr vàng n trang theo % GDP th gii 5
Biu đ 1.4. Ngun cung vàng th gii (2003 - 2013) 8
Biu đ 1.5. Tng nhu cu vàng th gii t nm 2005 đn 2013. 8
Biu đ 1.6. Nhu cu tiêu th vàng ming và đng xu vàng trên th gii 11
Biu đ 1.7 Tng lng vàng khi các ngân hàng trung ng mua, bán ròng (2004 - 2013) 12
Biu đ 1.8 Mc đ vàng hóa trong hot đng ngân hàng ti Vit Nam 13
Biu đ 2.1 Tc đ tng trng GDP c nc và theo các khu vc kinh t (2006 - 2013) . 23
Biu đ 2.2 Kim ngch xut nhp khu hàng hóa Vit Nam (2006 - 2013) 24
Biu đ 2.3 Tr lng vàng xut nhp khu ca Vit Nam giai đon 2000 – 2012 25
Biu đ 2.4 Th phn kinh doanh vàng trên th trng Vit Nam nm 2011 26
Biu đ 2.5 Bin đng giá vàng trong nc so vi th gii giai đon t 6/2007 đn 6/2010 . 29
Biu đ 2.6 CPI, ch s giá vàng và giá USD ca Vit Nam (2005 - 2013) 30
Biu đ 2.7 Giá vàng Vit Nam và th gii (2008 - Q2/2013) 31
Biu đ 2.8 Bin đng giá vàng trong nc và th gii (1/2009 - 1/2013) 33
Biu đ 2.9 Din bin ch s giá vàng và đô la M (1/2009 - 2/2014) 34
Biu đ 2.10 T l cho vay khách hàng bng ngoi t và vàng trên tng cho vay ca
ngân hàng ACB (2008 - 2012) 37
Biu đ 2.11 ảuy đng chng ch tin gi bng vàng ca ngân hàng Á Châu (2009 - 2012) 38

Biu đ 2.12 Giá vàng SCấ trong nc nm 2013 39
Biu đ 2.13 L / lãi thun t hot đng kinh doanh ngoi hi và vàng ca Ngân hàng
Á Châu (2009 - 2013) 40
Biu đ 2.14 Nhu cu xut, nhp khu vàng trong nc (2000 - 2012) 41
Biu đ 2.15 C cu nhu cu vàng ca Vit Nam và CPI, GDP 42
Biu đ 2.16 Din bin 76 phiên đu thu vàng ti s giao dch NHNN 43
ảình 1.1. ng cung, cu vàng trên th trng vàng 4


Thang Long University Library


LI M U
1. Lý do chn đ tài
S phát trinănhanhăchóngăcngănhăđi mi không ngng ca nn kinh t luôn
tim n nhng ri ro không th lngătrcăđc. Nhiuănmăqua,ăth gii chng kin
không bit bao nhiêu cuc khng hong ln nh v btăđng sn, chng khoán, ngoi
t hay s chaoăđo ca c nn tài chính, kinh t th gii. Nn kinh t VităNamăcngălàă
mt phn ca nn kinh t toàn cu, bên cnhăđó,ăVit Nam li là mtăncăđangătrênă
đàăphátătrin, nn kinh t chaătht s vng chcăvàăđúngăhng nên bt c s suy
thoái nào ca kinh t th giiăcngăcóăth gây ra nhiu h ly nguyên trng hoc nh
hng trc tip ti nn kinh t trongănc. Khôngăkhóăđ nhn thy trong nhng cuc
suy thoái nhăth,ăvàngăđu niălênănhămt cu cánh, mt th tài snăđm bo cho
nim tin caă ngiă dân,ăcácă nhàă đuă tă đ chng li nhng tác nhân xu ca cuc
khng hong.
Vàng là mt loiăhàngăhóaăđc bităđc yêu thích trong lch s Vit Nam t xaă
đn nay. Vàng có rt nhiu công dng và các chcănngăkhácănhau.ăLi ích ca vàng
đi vi nn kinh t là không th ph nhn biăvàngăđc công nhn, giao dch, mua
bánăvàăđuătă nhiuănc. Tuy nhiên,  Vit Nam, vàng không ch là mt loi hàng
hóaăđc bit mà còn là mt tài sn tài chính quan trng và th trng vàng tr thành

mt loi th trng tài chính quan trng.ăNhăđưăbit, tinăđng caănc ta không phi
là mtăđng tin mnh,ăthng xuyên mt giá, nn kinh t trongăncăthng xuyên
tri qua các thi k lm phátăcaoăvàăcácăchínhăsáchăvămôăkémăhiu qu dn ti vic
vàng tr thành miăquanătâmăđi vi không ch ngi dân Vit Nam mà còn c các t
chc tín dng. Và h qu tt yu xyăraăđóălàăVităNamăriăvàoătìnhătrng vàng hóa,
gây ra nhiu nhăhng xu ti các hotăđng trong nn kinh t, ri lon th trng
vàng, nhăhng tiătâmălỦăngi dân. Nhn thcăđc tm quan trng và thit yu
ca vnăđ này,ăemăđưăchnăđ tàiă“Gii pháp hn ch tình trng vàng hóa  Vit Nam
hinănay”ăđ làm khóa lun tt nghip.
2. Mc đích nghiên cu
 xut, kin ngh các gii pháp hn ch tình trng vàng hóa hin nay vi Ngân
hàngăNhàăncăvàăcácăcăquan,ăbanăngành.
3. i tng và phm vi nghiên cu
- iătng nghiên cu là các gii pháp hn ch tình trng vàng hóa  Vit
Nam hin nay.
- Phm vi nghiên cu: th trng vàng Vit Nam t nmă2007ăđnănmă2013.



4. Phng pháp nghiên cu
Khóa lun s dng phngă phápă nghiênă cu phân tích – tng hp, mô hình,
phngăphápăsoăsánh,ăphngăphápăt l,ầăkt hp vi các kin thcăđưăhc cùng vi
thông tin thu thp t thc t và các tài liu tham khoăkhácầ
5. Kt cu ca khóa lun tt nghip
Ngoài phn m đu và kt lun, kt cu chính ca khóa lunăđc chia thành ba
chngănhăsau:
Chng 1: Căs lý lun v vàng hóa nn kinh t
Chng 2: Thc trng vàng hóa ti Vit Nam
Chng 3: Gii pháp hn ch tình trng vàng hóa  Vit Nam hin nay
Thang Long University Library

1

CHNG 1. C S LÝ LUN V VÀNG HÓA NN KINH T
1.1 Tng quan v vàng
1.1.1 Khái nim v vàng
Vàng là nguyên t hóa hc có ký hiu Au (L. aurum) và s nguyên t 97 trong
bng tun hoàn. Là kim loi chuyn tip (hóa tr 3 và 1), mm, d un, d dát mng,
màu vàng và chiu sáng. Vàng không phn ng vi hu ht các hóa chtănhngăli
chu tác dng caăncăcngătoană(aquaăregia)ăđ toăthànhăaxităcloroauric,ăcngănhă
chuătácăđng ca dung dch xyanua ca các kim loi kim. Kim loi này có  dng
qung hoc htătrongăđáăvàătrongăcácăm bi tích. [42]
Bng 1.1 Các tính cht hóa lý quan trng ca vàng và các kim loi quý
1
khác

Gold
Silver
Platinum
Palladium
Nóng chy (°C)
1.063
961
1.764
1.552
Trng lng riêng
19,3
10,5
21,5
11,9
 cng

25
26
36
50
Dát mng (kg/m
2
)
11,9
15
17
23
Kéo dài (%)
42
55
34
36
(Ngun: www.vi.wikipedia.org/wiki/Vàng)
1.1.2 Chc nng ca vàng
Vàng là mt trong nhng vt liu linh hot nht hành tinh. Trên thc t, vàng và
các hp kim caănóăthng phc v nhiu nht trong ngành trang sc, tin kim loi và
là mt chunăchoătraoăđi tin t  nhiuănc. Ngoàiăra,ăvàngăcònăđc s dng trong
mt s lnhăvcăkhácănhăyăt, thc phm, công nghip,ăđin t,ầ
1.1.2.1 Chc nng trao đi tin t
T xa,ăvàngăđưăđc s dng rng rãi trên khp th giiănhămtăphngătin
traoăđi tin t. Bng cách phát hành và công nhnăcácăđng xu vàng, hoc thông qua
các công c tin giyăđ quyăđi thành vàng (bn v vàng) thì tng giá tr tinăđc
phát hành s tngăng vi mtălng vàng d tr. Có th thy rng, vàng hoàn toàn
đápăngăđc các tính cht ca mtăđnăv tin t nh:
- Vàng là mt loiăhàngăhóaăđc nhiuăngiăaăthích:ăT trc ti nay, vàng
luônăđóngăvaiătròălàămt loi vt liu quý khin cho nhu cu ca xã hi v

vàng ngàyăcàngăcóăxuăhngătng.ăDn ti vic vàngăđc chp nhn mt cách
d dàng và nhanh chóng trong traoăđi hàng hóa trên phm vi rng ln.


1
Kim loi quý là các kim loi không b ôăxyăhóaătrongăđiuăđinămôiătrngăcóăđ m cao.
2

Biu đ 1.1 Nhu cu v vàng trên th gii nm 2012 & 2013
n v tính: Tn

(Ngun: LBMA, Thomson Reuters GFMS, World Gold Council)
- Nhngăđc tính lý hóa ca vàng rt thun li trong vic thc hin chcănngă
tin t. Có th thy rng, vàng huănhăkhôngăchu nhăhngăhayătácăđng t
các nhân t môiătrng bên ngoài, hay các nhân t căhc nên hoàn toàn thun
tin cho vic ct tr và chuyên ch. Ngoài ra, vàng còn có th chia nh mà
không b nhăhng ti chtălng.
- Giá tr ca vàng n đnh trong thiăgianătngăđi dài. Ngi ta nói rng mt
ounceă vàngă muaă đc 350  bánh m trong thiă đi ca Nebuchadnezzar
(QucăvngăBabylon,ămtănmă562ătrcăCôngăNguyên).ăCngămt ounce
vàng y vn có th mua xp x 350  bánh m ngày nay. [17, tr.150]
1.1.2.2 Chc nng đu t
Không ch trong quá kh, mà  hin ti,ăngi dân và c các Ngân hàng Trung
ngătrênătoàn th giiăđu mun đuătăvàătíchătr vàngănhămtăxuăhng thay th
choăđng đô la M. Trong mt nghiên cu vi các t chcăđuătăM có tên gi Vàng
là mt tài sn Chină lc (Richard Michaud, Robert Michaud và Katharine
Pulvermacherănmă2006),ăcácătácăgi kt lun:ă“Vàngăcóăth cóăuăth trong danh mc
đuătăđi vi các loi tài snănhăcácăth trngăđangăniăvàăđnh chóp nh do giá tr
ca nó, vi tăcáchălàămt tài snăđuătăđaădng. Mt ch đnh chinălcăđi vi vàng
ph thuc vào mcăđ ri ro ca danh mcăđuăt.ăChúngătôiăthy mt ch đnh nh

nhngăquanătrngălàă1ăđn 2% khi mc ri ro thy và 2-4% khi danh mcăđuătă
mc cân bng. Trong khi v mt thng kê không quan trng  nhng mc ri ro cao,
vàng có th đemăli năđnh ti các th trng và nn kinh t nghèo cho các t chc
đuătăchinălc dài hn”. [16, tr.146]


1833.5
1289
407
2209
1654.1
405
0
500
1000
1500
2000
2500
Vàngătrangăsc Vàngămingă&ăđngă
xu vàng
Vàng trong công
ngh
Nmă2012
Nmă2013
Thang Long University Library
3

Biu đ 1.2 Kt qu điu tra quyt đnh la chn tài sn
n v tính: %

(Ngun: D liu đc ly t cuc kho sát trên mng “Ông/bà la chn tài sn
nào?” ca VnExpress 10/5/2013 )
1.1.2.3 ng h đo lm phát
Huă nhă chaă cóă bt k tài liu chính thc nào khngăđnh chc chn v kh
nngăđoăxuăhng lm phát ca vàng. Tuy nhiên, có th da vào khái nim chung ca
lmăphátăđ nhn xét v vnăđ này. Lm phát trong mt nn kinh t chính là s mt
giá tr th trng hay gim sc mua caăđng tin. Và khi so viănmătrc, cùng mt
s tinănhănhauănhngăch muaăđc s lngăhàngăhóaăítăhnăthìăngi dân s có xu
hng nm gi tài snăcóăgiáăhnălàănm gi tin. Và trong s nhng tài sn có giá
nhăcácăkimăloi quý, btăđng sn,ăcácăhàngăhóaăkhácầăthìăvàngăvn niălênănhămt
th hàngăhóaăđc bităđcăngi dân la chnăđ nm gi bi nhngăuăđimănh:ă
vàng luôn có giá tr cao,ăluônăduyătrìăđc giá tr và kh nngăthanhăkhon trên th
trng.
Có th lý gii cho s binăđng ca cung và cu vàng khi lm phát bng phngătrình:
P
e
t+1
- P
t

R
e
= = g
e
P
t

Trongăđó:ă
- R
e

: thu nhp k vng
- P
t
: giá vàng ngày hôm nay
- P
e
t+1
:ăgiáăvàngăđc k vngăvàoănmăti
- g
e
: k vng li nhunăcóăđc do vàng lên giá


0
10
20
30
40
Nmăgiă
vàng
Nmăgiă
ngoiăt
Giătină
Ngân
hàng
Mua nhà/
đt
Chngă
khoán
28.4

12
30.1
24.7
4.8
4

Hình 1.1. ng cung, cu vàng trên th trng vàng
Giá vàng
S lng
G
s
1

G
d
1

G
d
2

P
1

P

(Ngun: F.S.Mishkin, 2010)
Theo F.S.Mishkin (2010) lý gii cho cung, cu vàng và binăđng khi lm phát:
- ng cu vàng (G
d
) vi gi đnh các yu t khácăkhôngăđi, k vngănmăti
giá vàng là P
e
t+1
; mc giá k vng P
e
t+1
caoăhnăgiáăP
t
hôm nay, hay vic k
vng s có s lên giá nhiuăhnăcaăvàngătrongănmăti, thu nhp d tính (k
vng)ăcaoăhnăs dn tiălng cu v vàng nhiuăhn.ă Dn tiă đng cu
vàng có chiuăhng dc xung,ăđng cu vàng dch chuyn t G
d
1
sang G
d
2
.
Giá vàng có quan h cùng chiu vi lm phát k vng. Các yu t làm thay

điăđng Cu vàng gm: Tài sn; Thu nhp d tính ca vàng so vi tài sn
thay th khác; Ri ro ca vàng so vi tài sn thay th khác; Mcă đ thanh
khon ca vàng so vi tài sn thay th khác.
- ng cung vàng (G
s
): Giá vàng cao, nhà sn xut s sn xut vàng nhiu
hn,ălng cung vàng nhiuăhnădnăđnăđngăcungăvàngăcóădángăđiuăđiă
lên. Các yu t làmăthayăđiăđng cung vàng gm:ăthayăđi công ngh; hoc
ti mi mc giá nhtăđnh, Chính ph quytăđnh bán vàngăđangănm gi.
1.1.2.4 Trang sc
Trong s nhng kim loiăquỦăđc s dngăđ làm n trang thì không th không
nhc ti vàng. Nh tính mm ca vàng nguyên chtănênănóăthngăđcădùngăđ pha
trn vi các kim loiăkhácăđ s dng trong ngành công nghip trang sc.ăCácăđ trang
sc bngăvàngăđưăxut hin t rt lâu trong lch s loàiăngi vàăngàyăcàngăđcăaă
thíchăđưăgiúpăchoăvàngă v trí mt loiăhàngăhóaăđc bitătrongăđi sngăconăngi.

Thang Long University Library
5

Biu đ 1.3. Giá tr vàng n trang theo % GDP th gii
n v: %

(Ngun: Gold Demand Trends, World Gold Council, www.gold.org)
1.1.2.5 Y t
Vàng có nhng công dngăđc bit và to ln vào ngành y khoa ca nhân loi.
Vicătiêmăvàngăđưăđc chng minh là giúp làm gimăđauăvàăsngădoăthp khp và
lao. Ngoài ra, các hpăkimăvàngăcònăđc s dng trong vic phc hiănhaăkhoa,ăđc
bitălàărng.ă Vàngă keoă (cht lng gm các phân t nanoăvàng)ăđc s dng trong
nghiên cu y khoa, sinh hc và khoa hc vt liu.ăNgoàiăra,ăvàngăkeoăcngălàămt hình
thcăvàngăđc s dngănhăsnăvàngătrc khi nung ca ngành gm s.

1.1.2.6 Thc phm và đ ung
T xaăxa,ăgii quý tc Châu Âu thi Trung c đưăs dng vàng lá, bông hay bi
vàng nhămt th đ trang trí cho thc phmăvàăđ ungăđ th hin s giàu có ca
ch nhà. Ngày nay,  mt s ncăChâuăÂuănhăBaăLanăhayăc vn có mt loiăđ
ung tho mc truyn thng mang tên Goldwasser có cha nhng bông vàng lá và
đc bán ra th trng vi giá khong 1000 ôăla M. Tuy nhiên, do vàng là kim loi
trăvi mi cht hóa hcătrongăcăth nênăvàngătrongăđ ung hay thc phm s không
mang liăhngăv hay bt k hiu qu dinhădngănàoăchoăcăth,ăvàăcngăkhôngănh
hng có hi tiăcăth conăngi.
1.1.2.7 Công nghip
- Vàngăđc s dng vào vic gn kt các thành phn vàng trang sc tùy theo
đ phc tpăvàăđim nóng chyăđ to ra nhng sn phm trang sc bng vàng
tinh xo nht.
- Vàng có th đc ch to thành si ch phc v cho vic thêu thùa.
6

- Trong chp nh, các cht liu màu bngăvàngăđcădùngăđ chuynăđi màu
caăcácăđim trngăvàăđenătrênăgiy nhăthànhămàuăxámăvàăxanh,ăhayăđ tngă
s năđnh ca chúng.
- Vàng là mt cht phn x tt vi bc x đin t nhăhng ngoi, sóng radio
hay các ánh sáng nhìn thyăđcănênăvàngăđc dùng làm lp ph bo v cho
các v tinh nhân to, trong các tm bo v nhit hng ngoiăhayătrongămăca
cácănhàăduăhànhăvătr.
- Bng cách sn xut vàng mng  mc gnănhătrongăsut, ca s  bung lái
máy bay s dngăvàngăđ làmătanăbngăhayăchngăđóngăbngăbng cách cho
mtădòngăđin chyăquaăđó.ăNhit to ra bi kháng tr caăvàngăđ đ khin
bngăkhôngăth hình thành.
1.1.2.8 in t
Vàng có tính dnăđin rtăcaoăvàăđưăđc dùng làm dây dnăđin trong mt s
thit b tiêu th nhiuăđinănng.ăVàngăđc s dng rng rãi trong công nghipăđin

t bi mt lp ph vàng mng s đm boăđ kt niăđin tt  mi dng.
1.1.2.9 Hóa hc
Vàng là chtăđinăphânăđc dùng trong k thut m đin vàng lên các kim loi
khác và k thut kt taăđin. Vàng clo - rítăvàăvàngăoxítăđcădùngăđ ch to thy
tinhămàuăđ hay thy tinh có giá tr cao.
1.1.3 Phân loi vàng
Theo Qu tin t quc t (IMF)ăthìăvàngăđc chia ra làm 2 loi: vàng tài chính
làăvàngăđc s dngănhătàiăsn tài chính và vàng hàng hóa làăvàngăđc nm gi,
phc v cho mcăđíchăsn xut (trang sc, công ngh), tn kho hoc ct gi giá tr.
Trongăđó,ăvàngătàiăchínhăđc IMF tip tc chia ra làm 2 nhóm: th nht là vàng
tin t,ălàăvàngăđc nm gi biăcácăcăquanăqun lý tin t nhămt phn ca d tr
chính thc ca quc gia và các t chc quc t nhăIMFăhayăNgânăhàngăthanh toán
quc t (BIS); nhóm th hai là vàng phi tin t làăvàngăđc nm gi bi các t chc
tài chính trung gian, các nhà kinh doanh vàng cho mcăđíchăkinhădoanh,ăđuăt. [48]
Vàng phi tin t thng đc s dng trong các sàn giao dch vàng có quy mô
trongănc hoc th gii,ădi hình thc các nghip v giao dchăvàngăkhácănhauănh:
- Nghip v giao dch vàng giao ngay: là các giao dchătrongăđóăvic ký hp
đng din ra vào ngày thc hin giao dch và vic giao nhn vàng, thanh toán
đc din ra vào 2 ngày sau ngày giao dch. Có th coi th trng vàng giao
ngay là th trng vàng hin vt.
Thang Long University Library
7

- Nghip v giao dch vàng k hn: là giao dchătrongăđóăvic ký kt hpăđng
và tha thun giá c s din ra vào ngày giao dch còn vic thanh toán và nhn
hàng s din ra vào mtăngàyătrongătngălai.ăGiáăc, ngày giao nhn vàng,
khiălngămuaăbánăđuăđc năđnh t ngày giao dch.
- Nghip v giao dch vàng tng lai: là giao dchătrongăđóăvicăđng ý mua
(bán) mt khiălngăvàngăđưăđc tiêu chun hóa vào thiăđim hin ti và
vic giao nhn vàng s đc xy ra trongătngălai.

- Nghip v giao dch quyn chn vàng: trongăđóăngi mua quyn chn có
quyn ch không phiănghaăv mua hoc bán mt khiălng vàng nhtăđnh
ti mc giá c đnhăđưătha thunătrc. Nghip v “Callăoption”ă(quyn chn
mua)ăthngăđc s dngăhnălàă“Putăoption”ă(quyn chn bán). [9]
1.2 Tng quan th trng vàng th gii
1.2.1 Cung vàng th gii
Vàng là mt loiăhàngăhóaăđc bit trên th gii, tuy nhiên, vàng vn chu tác
đng ca quy lut cung – cu trên th trng. Vàng có tính cht không b nămònăvàă
phân hyănênălng vàng hinăđangăcóătrênămtăđt chính là kt qu ca vic khai thác
vàng t quá kh đn hin ti. Ngun cung vàng trên th gii có th đn t hotăđng
khai thác vàng (gold mining) ca cácănc có tr lng vàng ln nhăNamăPhi,ăNga,ă
M, Canada, Brazil, Trung Quc.ăTrongăđó,ă snă lng vàng ti các m  Nam Phi
đangăgim dn sau mt thiăgianădàiătngăcng khai thác, Canada li ni lên chim
ti 20% ngun cung trên th trngă(nmă2013)ădo có các hotăđng khai thác mi 
Detour Lake và Canadian Malartic. [12, pg.15]
Các khu vc chính thc (official sector) bao gmăcácăngânăhàngătrungăng,ăcă
quan chính ph, các t chc siêu qucăgiaănhăQu tin t quc t, Ngân hàng tái thit
quc t hay Ngân hàngătrungăngăChâuăÂu,ầ cngăđưăcóăthiăgianăđóngăvaiătròăcungă
vàng ra th gii. Tuy nhiên, btăđu t nmă2010, khu vc chính thc li tr thànhăniă
có nhu cu ln v vàngăđ d tr. Nhtălàăcácăngânăhàngătrungăng,ătrongăgiaiăđon
2010 – 2012, cu v vàngătngămnh nhm năđnh/ khôi phc kinh t trongănc và
lòng tin caăngi dân do cuc khng hong kinh t th giiănmă2008ă– 2010 mang
li. Ngoài ra, ngun cung vàng còn có th tìm thy  mtă lng ln vàng tái ch
(scrap)ăhàngănm.



8

Biu đ 1.4. Ngun cung vàng th gii (2003 - 2013)

n v: Tn

(Ngun: Gold Demand Trends, World Gold Council, www.gold.org)
1.2.2 Cu vàng th gii
Có th phân chia nhu cu vàng th gii thành ba loi,ăđóălà:ăcu v vàng n trang,
vàng công nghipăvàăvàngăđuăt.  biuăđ 1.5, ta có th thyăđc vàng n trang
luôn chim t trng ln nht trong tng nhu cu v vàng trên th gii do vàng là mt
trong nhng kim loi quý him li mm do, lp lánh, linh hot,ăluônăđcăaăthích
trên th giiăđ s dng làm n trang. ng th haiălàăvàngăđuătăđangăcóăxuăhng
tngă dn theo tngă nm,ă đc bit là khongă nmă 2008ă – 2011 (thi gian ca cuc
khng hong kinh t toàn cu) do vàng t trcăđnănayăluônăđc coi là mt loi tài
sn ct tr giá tr tt, chng lm phát và luôn năđnh. Vàng công ngh chim t trng
nh nht trong nhu cu vàng th gii. Nhu cu vàng trong công ngh khá năđnh qua
cácănmă(ch gim nh trong thiăđim 2008 – 2009 do kinh t th gii khng hong
nng n), nmă2010ăvàă2011ătngătrng tr li nh có cuc cách mngăđin t v đin
thoi thông minh và máy tính bng bùng n và vàng là mt trong nhng nguyên liu
đ làm cht bán dn không th thiu.
Biu đ 1.5. Tng nhu cu vàng th gii t nm 2005 đn 2013.

(Ngun: LBMA, Thomson Reuters GFMS, World Gold Council)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%

100%
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Vàngătáiăch
939 834 841 1069 956 1217 1549 1641 1612 1591 1371
Vàng khai thác
2322 2037 2355 2063 2031 2060 2296 2600 2822 2824 2969
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Trangăsc
uăt
Côngăngh
Thang Long University Library
9

1.3 Tng quan v vàng hóa
Thc t đưăchoăthy rng,  mt s qucăgia,ăkhiămàăngi dân dn mtăđiălòngă
tin ca h vàoăđng bn t thìăthng xy ra nhu cu s dngăđng đô la hayăvàngăđ
làmăphngătinăđnh giá, thanh toán, ct trầ Trng hpăngi dân s dng vàng
đ làm công c chng liăcácătácăđng xu ca nn kinh t nh:ătínhăthanhăkhon ca
đng bn t gim, li ích nm gi đng bn t gim,ầăs gây ra tình trng vàng hóa
nn kinh t.
1.3.1 Khái nim vàng hóa
Qucăgiaănàoăcngăcóăđng tinăphápăđnhăriêngăđ đm bo thc thi nhng chc
nngătin t trong nn kinh t.ăTuyănhiên,ăcngăcóămt vài ngoi l, khi mà mtăđng

ngoi t (đng đô la) hoc mt loi hàng hóa (vàng) tr nên ph bin và có phm vi
giao dch rng ln trên toàn th gii. Chúng có th dn dnăđc s dng song hành
viăđng bn t qucăgiaăđ cùng thc hin các chcănngătin t hoc thmăchíăđ tích
tr di dng tài sn. Doăvàngăvàăđng đôălaăđu cùng có kh nngăthayăth đng bn
t và tình trngăđôălaăhóaăđưăph bin  nhiuănc, còn tình trng vàng hóa nn kinh
t thc s mi ch đc bit tiătrongăvàiănmătr liăđâyăvàăhin vnăchaăcóămt khái
nim khoa hc c th nào nên khái nim vàng hóa s đc khóa lun trình bày theo
khái nimăđôălaăhóa.
Trc ht, khái nim đôălaăhóa hóa nn kinh t (dollarization) là hinătng mt
đng tinănc ngoài tn tiătrongăluăthôngă mt quc gia thay th đng ni th trên
mt, hai, hay toàn b chcănngătin t. [46, pg.2]
Còn theo gii thích ca mt s chuyên gia caăIMF,ăđôălaăhóaănn kinh t đóălàă
tình trngădânăchúngă(ngiădânăcătrú)ănm gi mt t l cóăỦănghaătrongăcăcu tài
sn ca h di hình thcăđngăđôăla.ăIMFăvàăđaăs các nghiên cu cho rng mt quc
gia có mcăđ tin gi ngoi t t 30% so vi M2 (tngăphngătin thanh toán hay
ngtănghèoăhnălàătrongătngăhuyăđng vn ca h thngăngânăhàng)ăthìăđc coi là
quc gia có mcăđ đôălaăhóaătrm trng.
T nhng khái nim trên v đôălaăhóa và da trên tình trng thc t  Vit Nam
hin nay, khóa lun có th đaăraăkháiănim vàng hóa là hinătng xy ra khi vàng
đc s dng rng rãi, thay th mt phn hoc hoàn toàn bn t đ thc hin mt s
chcănngătin t.ăi vi nhng nn kinh t b vàngăhóa,ăvàngăđc s dng rng rãi
trong vic niêm yt hàng hóa, dch v, trong thanh toán và ct tr.
S thay th mt phn hoc toàn b chcănngătin t caăđng bn t đc th
hinădi 2 dng:
10

Th nht,ăvàngăđóngăvaiătròălàătàiăsn ct tr. Lúc này,ăngi dân nm gi vàng
vi mcăđíchăct tr giá tr nhm hn ch tácăđng ca s gim sút giá tr caăđng bn
t khi có tình trng lm phát.
Th hai, vàng có vai trò thay th tin t.ăóălàăkhiăngi dân nm gi vàngăđ

thc hin chcănngăphngătinăthanhătoánăvàăđnăv đoălng.ăiuănàyăcngăxy ra
trongăđiu kin lmăphátăcao,ăkhiăđó,ăchiăphíăca vic s dngăđng bn t trong giao
dch tr nênăđtăđ hn,ăthúcăđyăngi dân tìm kim mt s thay th.
1.3.2 Các ch tiêu đo lng mc đ vàng hóa nn kinh t
i vi vnăđ đôălaăhóaănn kinh t đưăcóăkháănhiu nghiên cu và mt vài ch
s đoăđ đôălaăhóaă nhătng tin gi bng ngoi t (FCD) so vi tngăphngătin
thanh toán (M2), hay FCD so vi tng tin giă (đôă laă hóaă tin gi), tín dng bng
ngoi t so vi tng tín dngă(đôălaăhóaătinăvay)ầăNhngădngănhăchaăcóăch s
chính thcănàoăđoălng mcăđ vàng hóa. Tuy nhiên, có th tham chiu các ch s v
đôălaăhóaăđ có th đánhăgiáămcăđ vàng hóa qua vic xem xét các kh nngăthayăth
ca vàng viăđng tinăphápăđnhătrênăcácăphngădin chcănngătin t.
Nhăvyăđ đánhăgiáămcăđ vàng hóa, ta có th xem xét 3 yu t sau:
- Chc nng tin t ca vàng trong các hot đng kinh t ca xã hi: mcăđ
vàng hóa càng cao th hin vàng có kh nngă càng cao trong vic thay th
đng bn t trên các chcănngătin t nh:
+ Dùngăvàngăthayăđng bn t đ thanh toán hàng hóa, dch v. Có không ít
nhng cá nhân trong nn kinh t sn sàng thc hin các giao dchătraoăđi,
mua bán hàng hóa có giá tr lnă(nhà,ăxeăhi,ăbtăđng sn,ầ)ăthôngăquaă
vàng.
+ Vàngă đc dùng ph bină trongă thcă đoă giáă tr nhă “câyă vàng”,ă
“lng/lngăvàng”ă mt s ncănhăTrungăQuc, VităNam,ăTháiăLan,ầă
Ngoài vic s dng h thng khiălng troy
2
đ giao dch quc t thì vàng
ti mt s quc gia này li có nhngăđnăv đoălng giá tr riêng.
+ Dùngăvàngăđ ct tr tài sn, bo v tài sn khi giá c binăđng. Qua kho
sát ca Standard Chartered (2013) thì phn lnă ngi dân Vit Nam gi
vàng ming và trang sc bng vàng ti nhà, ch mtălng nh đc gi ti
ngână hàng.ă Cònă theoă c tính ca Hip hi Vàng th gii (WGC), tng
lng vàng tích tr ti Vit Nam hinăđt khong 1000 tn,ătngăđngă

45% GDP. [45]

2
H thng khiălng troy: h thng trngălng caăAnhădùngăđ cân vàng, bc.
Thang Long University Library
11

Biu đ 1.6. Nhu cu tiêu th vàng ming và đng xu vàng trên th gii
(2005 – 2013)
n v tính: Tn

(Ngun: Hi đng Vàng th gii, Thomson Reuters 2013)
T biuăđ trên có th nhân thy rng nhu cu tiêu th và s dng vàng ming
trongăvòngă6ănmătr liăđây,ăt 2008ăđnă2013ăđưăcóăs gia tngărõărt do dân chúng
nhn thcăđc kh nngăchuyn hóa cao, tính thanh khon linh hot ca vàng so vi
mt s đng bn t hoc vi mt s tài sn khác.
- Da trên nhu cu v vàng ca th trng: xétătrênăphngădin vàngăđc
coi là tài sn tài chính nhătin thì nhu cu vàng ca th trng phn ánh cu
v vàng.ăLng cu này phn ánh thu nhpă thayăđi, khi thu nhp ca vic
nm gi vàng so vi các tài sn thay th khác (chng khoán, btăđng sn,ầ)
thayăđi, tình hình lm phát và các ri ro khác. Khi nhìn nhn vàng là tài sn
tài chính thì Lý thuyt cu tài sn
3
ca Milton Friedman có th gii thích mt
cách chính xác s dch chuyn ca các tài sn khác sang vàng.  không ít các
nc trên th gii,ăđc bitălàăcácănc thuc khu vc Châu Á, khi tình hình
kinh t trongănc có s binăđng, không ch các cá nhân, h giaăđìnhăđuaă
nhau nm gi vàngămàăcácăNgânăhàngătrungăngăcngăthc hin các chính
sáchătngăcng d tr vàng nhm năđnh nn kinh t. K t nmă2010,ăkhi
cácăNgânăhàngătrungăng đưăchính thc tr thànhăngi mua ròng vàng sau

rt nhiuănmăch đóngăvaiătròălàăngiăbánăvàng.ăTrongăbáoăcáoă“Xuăhng
nhu cuăvàngăquỦăIII/2012”ăca y ban vàng th gii (xut bn 15/11/2012)

3
Lý thuyt cu tài snă(MiltonăFriedman)ăđ cp ti bn mi quan h trongălng cu ca mt tài sn: 1)
Lng cu ca mt tài snătngăquanăthun vi ca ci;ă2)ăLng cu ca mt tài snătngăquanăthun
vi kh nngăsinhăli d tính ca nó so vi tài sn thay th;ă3)ăLng cu ca mt tài snătngăquan
nghch vi ri ro v kh nngăsinhăli ca nó so vi tài sn thay th;ă4)ăLng cu ca mt tài snătngă
quan thun vi kh nngăthanhăkhon ca nó so vi tài sn thay th [LâmăChíăDng,ă2009,ă“Hàmăcu tin
caăMiltonăFriedmanầ”,ăTp chí Khoa hc & Công nghầă]
387.8
371.7
432.5
862.5
676.2
1199.8
1486.7
1289
1654.1
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

12

đưăkhngăđnh v kh nngăkéoădàiăcaăxuăhng này: “aădng hóa tài sn d
tr tip tc là yu t h tr th trng bên cnh nhu cu vàng t các Ngân hàng
trungăng.ăNhuăcu t các t chc công s gingănhămt tr ct vng chc
kéo lc cuăđiălên”.ăChính biăđng thái thu mua, nhp khu vàng ngày càng
tngăca các Ngân hàngătrungăngăkhin cho s quan tâm caăngiădânăđi
viăvàngătngătheoăvàăh tr nênăyênătâmăhnăkhiăcóăct tr hoc thanh toán
bng vàng [4]. DoăcácăNgânăhàngătrungăngăluônălàăđu tàu trong nn kinh t
vàăcácăđng thái ca h luônăđc công chúng quanătâmăsátăsao,ăhànhăđng
muaăvàngăvàoăđ d tr caăcácăNgânăhàngătrungăngăsauămt khong thi
gian dài ch đóngăvaiătròălàăngi bán s khin nhiu câu hiăđcăđt ra v
vic ct tr vàng trong nn kinh t là cn thit hay không, hoc ch đnăgin là
vicăngiădânăhànhăđngătheoăcácăđng thái caăNgânăhàngătrungăngădoăh
tinătng vic rng vàng s càng tr nênăđángăgiáăhnăkhiăcácăNgânăhàngătrungă
ngăliênătc mua vào.
Biu đ 1.7 Tng lng vàng khi các ngân hàng trung ng mua, bán ròng
(2004 - 2013)
n v: Tn

(Ngun: : Gold Demand Trends, World Gold Council, www.gold.org)
- S tham gia ca vàng vào các hot đng tài chính nh tình hình huy đng
vàng và cho vay vàng ca các ngân hàng: có th thy rng, khi coi tình trng
vàng hóa là tình trng vàng thay th tin t thì hoàn toàn có th s dng mt
vài ch s nh:ăhuyăđng vàng so vi tng tin gi, cho vay vàng so vi tng
choăvayăđ đánhăgiáămcăđ vàng hóa. Vàăkhiămàăcácăngânăhàngăthngămi
liên tcăhuyăđng vàng vi giá cao, bt chp mi riăroăthìăngi dân s càng
sùngăbáiăvàătinătng vào vicăđuăt,ămuaăbánăvàngănhiuăhn,ăhu qu dn
ti vic nn kinh t b vàng hóa ngày càng trm trng. Có th thy qua biuăđ
1.8 v phnătrmăhuyăđng vàng caăcácăngânăhàngăthngămiăđưătngăvt

trongă2ănmă2010ăvàă2011 t 2,2% (2009) lên 6,5% (2010, 2011) do giá vàng
-800
-600
-400
-200
0
200
400
600
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Thang Long University Library
13

lúcănàyăđangăliênătcătngămnh (biuăđ 2.7)ăvàăđâyăđangălàăthiăđim cui
cùngătrcăkhiăNgânăhàngăNhàănc chm dt kh nngăchuyn đi vn huy
đng bngăvàngăsangăđng Vit Nam (theoăThôngătă11/2011/TT-NHNN) nên
cácăngânăhàngăthngămi lp tcăhuyăđng vàng bng mi cách vi k hn
ngn (t 1 – 2ătháng)ăđ chuynăđi và cho vay khin th trng vàng càng tr
nênăsôiăđng,ăngi dân càng munămuaăvàngăđ giăvàoăngânăhàngăhng lãi
sut cao có khi lên ti 3,5 – 3,6%/ tháng.
Biu đ 1.8 Mc đ vàng hóa trong hot đng ngân hàng ti Vit Nam
(2009 - T6/2013)
n v: %

(Ngun: Thùy Duyên, 2013, Công b ti k hp Quc hi ca NHNN 11/2013)
1.3.3 Nguyên nhân ca tình trng vàng hóa
Tình trng vàng hóa  cácănc khác nhau có th bt ngun t các nguyên nhân
khácă nhau,ă nhngă nhìnă chung,ă vàngă hóaă xut hin  cácă nc này ch yu do các
nguyên nhân sau:
Th nht, tình trng vàng hóa không xut hin rng rãi trên th gii mà ch có

ti mt s ncăcóătrìnhăđ phát trin thp hocăcácăncăđangăphátătrin,ăđangătrongă
quá trình chuynăđi sang nn kinh t th trng.  nhngănc này, b máyănhàănc
thngăcóăcácăchínhăsáchăv mô, chính sách tài khóa, chính sách tin t không hiu qu
hoc kém hiu qu, kh nngănăđnh ca nn kinh t khôngăcao,ăđng bn t thng
b mt giá tr hoc có giá tr yu so viăcácăđng tinăkhácănênăngiădânăthng có xu
hng tìm ti mt loi hàng hóa có giá tr và giá tr năđnh theo thiăgian.ăDoăđóă
ngi ta chnăvàngănhămt loi tài sn tài chính hay tin t đ tinăhànhăluăthông,ă
giao dch trong nn kinh t. năc nhătrng hp ca nă vào nhngănmă60,ă
Chính ph ncănàyăđưăbanăhànhămtăđo lut hn ch dân chúng s dng vàng và tp
trungăvàngăvàoăNgânăhàngătrungăng.ăTuyănhiên,ăch vàiănmăsau,ăchínhăsáchănàyăđưă
2.2%
6.5%
6.5%
4.6%
0.7%
0.3%
0.3%
0.5%
0.3%
0.2%
0.0%
1.0%
2.0%
3.0%
4.0%
5.0%
6.0%
7.0%
2009 2010 2011 2012 2013 (T6)
Huyăđngăvàngă(%ătngăhuyăđng) Choăvayăbngăvàngă(%ătngădăn)

14

bc l ra nhng khuytăđim khi hotăđng buôn lu vàng  nc này tr nênă“nhc
nhi”ădoădânăchúng vnăluônă“sùngăbái”ăvàngăvàăh sn sàng mua vàng t bt k đâu.ă
Cho tiănmă1990ăkhiănă btăđu cho phép nhp khu vàng hp pháp thì nhu cu
v vàng caăngiădânăncănàyătngăti tcăđ “chóngămt”.ăT nmă2002ăđn 2011,
nhp khu vàng ca nă  tngă tiă 80%,ă đtăngng k lc 969 tn. Vàng chim
11,5% tng kim ngch nhp khu caăncănàyătrongănmătàiăchínhă2011ă– 2012. Và
kt qu tt yuălàăđng Rupeeă(đng bn t ca nă)ăđưărt giá thê thm gn 27% so
viăđngăđôălaăM (USD)  mc 54 Rupee/USD (T5/2013) xung ti 69 Rupee/USD
(T8/2013). [23]
Th hai, do trìnhăđ dân trí, các phong tc tp quán, thói quen không thích gi
tin trong ngân hàng, hay do tâm lý thích nm gi và s dng vàng caăngi dân.
Vàng đc coi là mtăphngătinătíchăly đángătinăcy đ tip tc mua bán, tích tr,
đuăc, bt chp s bt n ca giá c. CácăncăChâuăÁ,ăđc bitălàăcácăncăôngă
Nam Á nhănă, Trung Quc, Vit Nam thng có rtăđôngăb phnădânăcăsùngă
bái, yêu thích vàng và coi nó là mt tài sn quan trng. Mt vài phong tc tp quán
nhăkhiăconăgáiăđiăly chng phi có vàng làm ca hi môn, vàng trong nhà th hin s
giàu có ca gia ch,ăvàngăđ tr tà, cuămayầăđưăkhin cho nhu cu v vàng luôn hin
hu trên th trng.
Th ba, do căch qun lý vàng thiuăđng b, không có tính hiu qu dn ti
vic khó kimăsoátăđcălng cung vàng trong nn kinh t. Nuăngi dân vn có th
thoiămáiămua,ăbán,ătraoăđi vàng khi h phát sinh nhu cu thì tình trng vàng hóa vn
s tip din và kéo dài. Kh nngăqun lỦ,ăđiu tit và hochăđnh ca các cp chc
nngăcònăhn ch, kém minh bch, khinăngi dân có tâm lý lo s s suy gim ca th
trngăcngănhăcaăđng bn t. Nuănhăchínhăph có th đm bo mt cách vng
mnhăchoăđng bn t thì s rt khó có th xy ra tình trng vàng hóa. Gingănhă n
, t khiănc này cho phép nhp khu vàng chính thc thì c mi ln giá vàng th
gii gimăsâu,ăngiădânănc này liă“đ xô”ăđiămuaăvàngăđ tích tr, phòng nga
suy thoái,ăđc bit là có nhiu h giaăđìnhăcònăthngăxuyênăđiămuaăvàng,ăítănht là

theo quý. Mc cho cán cân vãng lai caănc này liên tc thâm ht, giá tr đng ni t
gim sút và dù Chính ph đưăkêuăgiăngi dân kim ch vic s dng vàng. [1]
Th t, là do giá tr caăđng bn t khôngăcao,ăthng xuyên binăđng và có
kh nngăchuynăđi kém so viăcácăđng ngoi t khác hoc so vi vàng. Có th ly
ví d  Trung Qucăđ làmărõăđiu này, giá tr đng Nhân dân t ca Trung Quc luôn
đcăNgânăhàngătrungăngănc này năđnh  mc thpăđ tngăcng kh nngă
xut khu. Trong vài thp k tr liăđây,ăngi dân Trung Quc dn giàu lên nhanh
chóng và có nhiu thu nhp kh dngăhnăkhin h quan tâm ti mt loi tài sn ct
Thang Long University Library
15

tr giá tr nhiuăhnălàăđng bn t.ăiuăđóădnăđn vic nhu cuămuaăbán,ătraoăđi
vàng càng tr nên mnh m ti quc gia này. Theo thng kê ca WGC, Trung Quc là
qucăgiaăđng th 2 trong 10 quc gia tiêu th vàng ln nht th giiănmă2013, ch
riêng nhu cu tiêu dùng là 1065,8 tn.
1.3.4 Nhng tác đng ca vàng hóa
Huănhăchaăcóăbt k cuc nghiên cu hay thng kê nào ch ra nhngătácăđng
ca tình trngăvàngăhóaăđi vi nn kinh t. Tuy nhiên, có không ít nhng khngăđnh
hàm ý rng tình trngăvàngăhóaăcóătácăđng tiêu ccăđi vi nn kinh t ca mtănc.
Có th k ti nhngătácăđng tiêu cc sau:
- Vàng hóa làm gia tng ri ro đi vi các h thng ngân hàng: cóănghaălàă
khi mtăngânăhàngăđaăhotăđngăhuyăđng vàng vi lãi sut thp hn vàoăđ
chuynăraăđng bn t và cho vay vi lãi sut cao hnăs đngănghaăvi vic
chp nhn tình trng ri ro cao khiăgiáăvàngătngăcao. Và khi mà dân chúng 
tăđiărútăvàngăđ đuătăvàoăcácăkênhăkhácăcóăliăhnăhoc ti k hn tt toán
vàng tit kim thì các ngânăhàngăthngămi s gpăkhóăkhnăln trong vic
đápăng nhu cu thanh toán vàng.  Vit Nam,ăđưăcóăthi k lãi sutăhuyăđng
vàng tr nênătngăvt t khong 2%/ tháng lên ti 3,5 – 3,6%/thángăđi vi k
hn t 1ă đn 2 tháng trcă khiă Ngână hàngă Nhàă ncă bană hànhă Thôngă tă
11/2011/TT-NHNN chm dt hotă đngă huyă đng vàng ca các ngân hàng

thngămi vào 01/05/2012.ăCácăngânăhàngăthngămi thay vì kim ch dn
ri chm dt hn hotăđng này liătngătcăhuyăđngăđ “làmănt ván cui”ă
khiăgiáăvàngăđangăcao.ăH huyăđng vàng trong thi gian ngn hn vi lãi sut
cao nhngăliăđemăchoăvayătrungăvàădài hn. Hu qu tt yu là khi b buc
ngngăhuyăđng vàng, các ngân hàng này phiăđi mt vi tình trng buc
phi nhanh chóng tt toán trng thái vàng vi nhng món n khng l.ăin
hình là trng hp caăNgânăhàngăThngămi C phn Á Châu (ACB) trong
quỦăIII/2012,ăngânăhàngănàyăđưăl ti 1.251 t đng t kinh doanh vàng do
phiă muaă vàngă trongă ncă đ bùă đp trng thái âm vàng, mà giá vàng ni
trong thiăđimăđóăcaoăhnăvàngăquc t t 2 – 3 triuăđng/lng [22]. Vàng
hóa nn kinh t kéo theo lãng phí ngoi t nhp vàng: khi xyăraă“cnăst”ă
vàng trong nn kinh t thì din bin tip theo s làăgiaătngălng vàng nhp
khuăđ can thip và bình n giá vàng. Có th d dàng nhn thy hu qu dây
chuyn khi tình trng vàng hóa ngày càng cao, nn kinh t càng “khát”ăvàng,ă
càng nhp khu nhiuăvàngăthìănguyăcăthiu ht ngoi t s càng ln và sc
épăpháăgiáăđng bn t là hoàn toàn không tránh khi. i vi nă trong
nmă2012,ăthâmăht tài khon vãng lai caănc này lên ti 88 t USD (4,8%