skkn một số hình thức tổ chức dạy kể chuyện cho học sinh lớp 3 - trường tiểu học tiên dương - huyện đông anh

BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
A- PHẦN MỞ ĐẦU
1- LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Kể chuyện là một môn học lí thú và hấp dẫn ở các lớp trong trường tiểu
học. Tiết kể chuyện thường được các em đón nhận với tâm trạng hào hứng và
thích thú.
Khác với các giờ học khác: tập đọc, luyện từ và câu… ở tiết kể chuyện,
giáo viên và học sinh gần như là thoát li khỏi sách giáo khoa mà được giao hoà
tình cảm một cách hồn nhiên thông qua nội dung những câu chuyện được kể.
Thông qua lời kể của giáo viên và lời kể của học sinh mọi người như được
sống trong những giây phút hồi hộp đầy cảm xúc ngoài qui chế thông thường
của một tiết lên lớp bởi không có những hiện tượng căng thẳng như quay cóp,
sao chép… Gần như mối quan hệ thầy trò mới được xác lập giữa một không
khí mới, không khí cổ tích, không khí của sự khích lệ, không khí của lòng vị
tha rất đỗi thanh tao.
Kể chuyện là một môn học mang tính nghệ thuật. Phân môn kể chuyện có
khả năng phát triển năng lực cảm thụ văn học, cảm thụ nghệ thuật của từng cá
thể. Trong quá trình học tập học sinh đóng vai trò quan trọng, chính học sinh là
người đồng cảm thụ, đồng sáng tạo với tác giả và người kể chuyện. Môn kể
chuyện ở tiểu học ngoài mục đích giải trí, kích thích hứng thú học tập, bồi
dưỡng tâm hồn, trau dồi vốn sống… còn nhằm phát triển nâng cao năng lực, trí
tuệ của trẻ đồng thời rèn luyện cho các em diễn đạt ngôn ngữ, kích thích khả
năng ứng xử ngôn ngữ rèn tính linh hoạt, sáng tạo và tác phong nhanh nhẹn,
tháo vát, tự tin cho học sinh.
Thực tế hiện nay trong chương trình lớp 3 môn kể chuyện được học cùng
với môn tập đọc là giờ "Tập đọc - kể chuyện" được học trong thời lượng 2 tiết.
Thời gian dành cho phần kể chuyện là 30 phút theo qui định của Bộ GD- ĐT.
Kể chuyện ở đây là học sinh tái hiện lại câu chuyện có sáng tạo bài đọc vừa
học. Tuy nhiên một số không ít giáo viên chưa dành cho tiết học này sự đầu tư
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
1

BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
xứng đáng. Dạy kể chuyện hiện nay chưa gây được hứng thú cho học sinh . Giờ
học chưa sinh động vì giáo viên chỉ dạy qua loa đại khái miễn là học sinh nhớ
được nội dung câu chuyện dẫn đến tình trạng học sinh không kể được chuyện
một cách sáng tạo, biết biểu lộ cử chỉ, ánh mắt… mà đối với một số học sinh
chăm thì học thuộc lòng câu chuyện như học một bài tập đọc thuộc lòng. Giờ
học kể chuyện thiếu hấp dẫn với trẻ.
Căn cứ vào thực tế nói trên, câu hỏi mà bản thân tôi cũng như mỗi giáo
viên cần đặt ra là: Làm thế nào để gây hứng thú cho học sinh tích cực tham gia
kể chuyện trong giờ kể chuyện? Bản thân tôi cũng đã suy nghĩ và nghiêm túc
nghiên cứu vấn đề này. Theo tôi, để gây được hứng thú cho học sinh và kích
thích tinh thần học tập của các em trong giờ kể chuyện thì giáo viên nên tổ
chức một số hình thức thi kể chuyện. Đơn giản vì hình thức "thi" bao giờ cũng
kích thích được trẻ tích cực tham gia vào hoạt động kể chuyện một cách có
hiệu quả.
Xuất phát từ thực tiễn đó mà tôi đã nghiên cứu, tìm hiểu một số hình thức
tổ chức dạy kể chuyện cho học sinh lớp 3.
Sau đây tôi xin trình bày đề tài "Một số hình thức tổ chức dạy kể chuyện
cho học sinh lớp 3 - trường tiểu học Tiên Dương - huyện Đông Anh".
2- MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Nhằm nâng cao hiệu quả trong quá trình dạy môn Tiếng Việt nói chung và
dạy phân môn kể chuyện nói riêng .
3- ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
a- Đối tượng nghiên cứu:
Cơ sở lý luận của việc dạy học Tiếng Việt ở Tiểu học.
Vấn đề tổ chức các hoạt động trong tiết dạy kể chuyện cho học sinh lớp 3.
b- Phạm vi nghiên cứu:
Do thời gian có hạn nên phạm vi nghiên cứu của bài tập nghiên cứu khoa
học chỉ tập trung vào việc trình bày" Một số hình thức tổ chức dạy kể chuyện
cho học sinh lớp 3- trường Tiểu học Tiên Dương - Đông Anh"

Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
2
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
3- NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU:
Tìm hiểu cơ sở lý luận về đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát
huy tính tích cực của học sinh và dạy học phân môn kể chuyện lớp 3.
Tìm hiểu về thực trạng vấn đề dạy và học kể chuyện khối lớp 3 ở trường
tiểu học Tiên Dương .
Trình bày một số hình thức tổ chức dạy kể chuyện cho học sinh lớp 3 mà
bản thân đã áp dụng đạt hiệu quả cao tại trường tiểu học Tiên Dương.
5- CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Phương pháp nghiên cứu tài liệu
Phương pháp điều tra
Phương pháp phỏng vấn
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Phương pháp thực nghiệm.
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
3
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
B- PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG I - CƠ SỞ LÝ LUẬN.
Mục tiêu của GD- ĐT là đào tạo những con người mới tự chủ, năng động,
linh hoạt, sáng tạo phù hợp với sự đổi mới của nền kinh tế xã hội hiện nay.
Để thực hiện được mục tiêu đó thì giáo dục phải đổi mới, phương pháp
giảng dạy vào việc khơi dạy và phát triển khả năng tư duy, nghĩ và làm một
cách tự chủ, năng động và sáng tạo ngay trong việc học tập và lao động ở nhà
trường. Phương pháp dạy học nói trên trong khoa học giáo dục thuộc về hệ
thống các phương pháp tích cực là phương pháp lấy người học làm trung tâm.
Như vậy dạy kể chuyện cũng như dạy các môn học khác, giáo viên cũng
cần đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích hoá các hoạt động của học

sinh . Lấy cơ sở của mỗi hoạt động là những việc làm của học sinh dưới sự
hướng dẫn gợi mở của thầy giáo, cô giáo. Nghĩa là trong giờ kể chuyện giáo
viên cần lưu ý đến các hình thức tổ chức dạy hấp dẫn phù hợp với nội dung bài
và phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi học sinh nhằm phát huy tính độc
lập, tự giác của học sinh giúp các em lĩnh hội kiến thức một cách vui vẻ, nhẹ
nhàng và hiệu quả. Trong giờ học các em phải được tham gia kể chuyện, được
kể nhiều và bộc lộ năng lực kể chuyện của bản thân, làm sao tiết kể chuyện thực
sự là một tiết "học kể chuyện".
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
4
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
CHƯƠNG II - CƠ SỞ THỰC TIỄN
1- Thực trạng việc dạy kể chuyện.
Hoà nhập vào xu thế đổi mới phương pháp dạy học nói chung, trong
những năm qua, trường tôi đã thực hiện việc đổi mới phương pháp dạy học
theo sự chỉ đạo của Sở và Phòng giáo dục. Việc đổi mới phương pháp dạy học
được tiến hành ở tất cả các môn học, đặc biệt là môn toán, tự nhiên xã hội , các
phân môn Tiếng việt trong đó có phân môn kể chuyện. Nhà trường đã tổ chức
chuyên đề dạy kể chuyện theo tinh thần đổi mới. Như vậy, đa số giáo viên trong
trường đều đã nắm được phương pháp dạy kể chuyện mới. Tuy nhiên điều đó
mới chỉ được thể hiện trên giáo án, trong các tiết dạy hội giảng hay dự giờ.
Thực tế việc dạy kể chuyện vẫn còn những tồn tại:
- Một số giáo viên còn xem nhẹ tiết kể chuyện nên đã dành ít thời gian cho
tiết học này.
- Các câu chuyện kể lớp 3 lại là những câu chuyện đã được học trong giờ
tập đọc. Do đó giáo viên thường nghĩ rằng học sinh đã nhớ được cốt truyện nên
cho học sinh tự kể lại câu chuyện theo nhóm hoặc kể trước lớp một cách đơn
điệu. Sau đó yêu cầu học sinh về nhà tập kể lại câu chuyện. Đôi khi giáo viên
cũng cho học sinh "tập kể" tại lớp theo yêu cầu của đầu bài song số lượng học
sinh được kể không nhiều và chỉ tập trung vào một số học sinh khá.

2- Thực trạng việc học kể chuyện:
Thực tế hiện nay cho thấy trong giờ kể chuyện, học sinh mới chỉ thích
nghe chuyện mà không thích kể lại chuyện. Tiến hành khảo sát học sinh lớp 3E
năm học 2005-2006 và học sinh lớp 3D năm học 2006-2007 tôi thu được kết
quả như sau:
+ Khi được hỏi: "Em có thích môn kể chuyện không"? thì 100% học sinh
được hỏi đều trả lời có thích môn kể chuyện. Điều này cho thấy môn kể chuyện
rất hấp dẫn đối với học sinh tiểu học.
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
5
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
+ Tìm hiểu lí do học sinh yêu thích môn kể chuyện tôi thấy: Phần lớn học
sinh thích môn kể chuyện vì câu chuyện có nhiều lí thú, những điều tốt đẹp có
tác dụng giáo dục các em…
Nhưng khi được hỏi "Con có thích kể chuyện cho các bạn nghe không"?
thì chỉ có 35% - 40% số học sinh được điều tra trả lời là thích kể chuyện cho
thầy cô và các bạn nghe. Số còn lại không thích mình kể chuyện mà chỉ thích
nghe bạn kể.
* Trong giờ "kể chuyện" học sinh chỉ thích "nghe kể chuyện" mà không
thích " kể chuyện" cho bạn nghe. Điều đó có nghĩa là học sinh chưa thực hiện
đúng vai trò là " trung tâm", việc dạy kể chuyện chưa đáp ứng được yêu cầu
"đổi mới phương pháp".
Tóm lại: Việc dạy và học kể chuyện hiện nay chưa chú trọng và quan tâm
đúng mức. Cần phải có những biện pháp, những hình thức tổ chức phong phú,
đa dạng để tạo hứng thú học tập cho học sinh, động viên đông đảo học sinh
tham gia rèn luyện kĩ năng kể chuyện, nghe kể chuyện và nhận xét bạn kể.
Trước những thực trạng nêu trên, tôi cũng đã nghiên cứu và áp dụng một
số hình thức tổ chức có hiệu quả. Tôi xin trình bày một số biện pháp để các bạn
đồng nghiệp tham khảo và đóng góp ý kiến.
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh

6
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
CHƯƠNG III - MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC
DẠY KỂ CHUYỆN CHO HỌC SINH LỚP 3
1- HÌNH THỨC TỔ CHỨC 1: THI KỂ CHUYỆN THEO LỜI NHÂN VẬT.
Do đặc thù của môn kể chuyện là các em phải được kể chuyện, được nghe
bạn kể chuyện và có khả năng nhận xét và kể. Để trau dồi cách diễn đạt giàu trí
tưởng tượng qua việc thay đổi cách xưng hô khi kể chuyện… Tôi tổ chức cho
các em cách thi kể chuyện theo lời nhân vật.
- Cách chơi như sau:
a) Chuẩn bị:
Giáo viên dùng những mảnh bìa cứng làm thành những cái mũ đội trên
đầu, mũ đó có vẽ hình nhân vật hoặc ghi tên nhân vật. (Nếu có điều kiện giáo
viên có thể chuẩn bị được trang phục và đạo cụ đơn giản như: quần, áo, mũ,
râu… để hoá trang thì càng tốt).
- Lập ban giám khảo (đại diện 1 tổ 1 bạn) để cho điểm các bạn tham gia
cuộc thi theo lời nhân vật.
- Ba bộ phiếu hoa có ghi điểm 5, 6, 7, 8, 9, 10, dành cho ban giám khảo.
b) Cách tiến hành:
Giáo viên gọi học sinh xung phong tham gia thi kể chuyện theo lời của
một nhân vật (mỗi em kể theo lời của một nhân vật ) mà em yêu thích. Khi kể
học sinh đó hoá trang (đội mũ, mặc áo…) thành nhân vật đó để kể lại câu
chuyện. Khi kể chuyện thì dùng đại từ chỉ ngôi là "tôi, mình, tớ"để kể.
c) Cách đánh giá:
Ban giám khảo cho điểm từng học sinh kể chuyện theo các tiêu chuẩn
sau:
- Điểm 9, 10: Kể đủ chi tiết, rõ trình tự diễn biến, đúng lời của nhân vật đã
chọn. Khi kể có sự sáng tạo, thái độ, cử chỉ phù hợp với đặc điểm nhân vật…
- Điểm 7, 8: Kể khá đầy đủ chi tiết, tương đối rõ trình tự diễn biến của câu
chuyện và đúng lời nhân vật.

- Điểm 5, 6: Kể chưa đầy đủ chi tiết, chưa thật rõ trình tự diễn biến của
câu chuyện, giọng điệu và cử chỉ chưa phù hợp với đặc điểm nhân vật.
* Ví dụ minh hoạ:
Ví dụ 1: Dạy bài: CHIẾC ÁO LEN
a) Chuẩn bị:
- 1 mũ có ghi chữ "Lan"
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
7
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
- 3 bộ phiếu ghi điểm từ điểm 5-> điểm 10.
- Bầu ban giám khảo (mỗi tổ 1 em + giáo viên).
b) Tiến hành:
Khi dạy bài "Chiếc áo len" tôi yêu cầu học sinh kể lại câu chuyện theo lời
của nhân vật Lan bằng câu hỏi gợi mở như sau:
+ Chúng ta sẽ cùng thi kể lại câu chuyện theo lời của nhân vật Lan xem ai
là người nhập vai tốt nhất và kể hay nhất.
Tôi sẽ gọi em xung phong nhanh nhất lên kể.
Sau khi kể xong tôi tiếp tục gọi một học sinh thứ hai và một học sinh thứ
ba lên kể.
c) Đánh giá:
Cuối cùng cả lớp cùng theo dõi kết quả đánh giá của ban giám khảo. Tổng
số điểm của 3 người trong ban giám khảo sẽ là điểm của học sinh vừa kể. Ai
giành được 27 điểm trở lên sẽ đạt loại giỏi. Nếu đạt từ 21 điểm- 26 điểm loại
khá, từ 15 điểm đến 20 điểm là loại trung bình.
Giáo viên tổng hợp điểm và tuyên dương khen học sinh. Có thể là tràng
pháo tay, hay một cái bút, một viên tẩy do giáo viên chuẩn bị trước.
Ví dụ 2: Dạy bài: TRẬN BÓNG DƯỚI LÒNG ĐƯỜNG (Tiếng Việt 3 tập 1)
a) Chuẩn bị:
- Một mũ có chữ "Quang", 1 mũ có chữ "Vũ".
- Trang phục để hoá trang cụ già.

- Một số phiếu ghi điểm từ 5- điểm 10.
b) Tiến hành:
Trước khi yêu cầu học sinh kể tôi đặt câu hỏi:
+ Câu chuyện gồm mấy nhân vật? Đó là nhân vật nào? (học sinh trả lời: có
4 nhân vật là: Quang, Vũ, cụ già, bác đứng tuổi).
+ Con hãy kể lại câu chuyện theo lời kể của một nhân vật trong truyện?
- Tôi sẽ gọi em nào giơ tay nhanh nhất kể lại câu chuyện "Trận bóng dưới
lòng đường" theo lời của nhân vật Quang.
- Học sinh đứng lên đội mũ hay hoá trang và kể theo lời của một nhân vật.
Cả lớp lắng nghe.
- Sau khi học sinh 1 kể xong tôi tiếp tục gọi học sinh 2 kể theo lời của
nhân vật Vũ, 1 học sinh kể theo lời của cụ già. Cứ thế tôi tiến hành cho đến hết
giờ học.
c) Đánh giá:
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
8
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
- Sau khi cả 3 học sinh kể xong tôi yêu cầu học sinh nhận xét bạn kể theo
các tiêu chí:
+ Giọng kể của bạn có khắc hoạ được tính cách của nhân vật không?
Ngữ điệu kể thế nào? Có phù hợp với nhân vật không?
+ Các tình tiết trong câu chuyện có chính xác không ?
- Yêu cầu cả lớp theo dõi điểm mà ban giám khảo dành cho ba bạn chơi.
- Cả lớp khen bạn.
- Cô giáo ghi điểm thưởng cho học sinh kể đạt điểm khá và điểm giỏi.
* Kết luận:
Cũng là hình thức tổ chức dạy học kể chuyện theo lời của một nhân vật
nhưng khi đã tôi đã thay đổi bằng cách "thi kể chuyện theo lời của nhân vật "tôi
thấy không khí lớp học thay đổi hẳn, các em mạnh dạn hơn và nhiều em muốn
xung phong lên "thi tài" để bộc lộ khả năng của mình. Giờ học có hiệu quả hơn.

2- HÌNH THỨC TỔ CHỨC 2: THI KỂ TRUYỀN ĐIỆN.
Mục đích của hình thức này là tôi rèn cho học sinh kĩ năng kể đúng, kể đủ
ý và mạch lạc từng đoạn của câu chuyện theo gợi ý của đoạn hoặc tranh minh
hoạ. Học sinh biết phối hợp nhịp nhàng, chặt chẽ giữa các bạn để kể cho hấp
dẫn và liền mạch.
Cách chơi như sau:
a) Kể truyền điện theo tranh:
* Chuẩn bị:
- 2 nhóm học sinh tham gia cuộc thi (số học sinh bằng nhau).
- Bộ tranh vẽ minh hoạ từng đoạn của câu chuyện (tranh vẽ trên khổ giấy A3)
* Luật chơi:
- Giáo viên treo bộ tranh minh hoạ cho từng đoạn của câu chuyện.
- Hai đội lên "bắt thăm" hoặc "oản tù tì" để chọn đội kể trước
- Giáo viên mời học sinh 1 của 1 đội (xung phong) đứng lên kể đoạn 1 của
câu chuyện theo nội dung của tranh số 1. Sau khi học sinh 1 kể xong em đó có
quyền chỉ định học sinh số 2 của đội mình kể tiếp đoạn 2 của câu chuyện theo
nội dung tranh số 2. Nếu học sinh số 2 kể được đoạn 2 thì bạn lại có quyền chỉ
định tiếp học sinh 3 của đội mình kể tiếp đoạn 3 của câu chuyện. Nếu học sinh
số 2 không kể được đoạn 2 thì cả lớp đếm từ "một đến năm". Nếu vẫn không
kể được thì học sinh 1 chỉ định bạn học sinh số 3 của đội mình kể tiếp đoạn
2… Cứ như thế cho đến khi kể xong câu chuyện. Bạn học sinh số 2 coi là bị
điện giật.
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
9
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
+ Tiến hành tương tự với đội số 2.
* Cách đánh giá:
- Đội có nhiều người bị điện giật là đội thua cuộc.
- Giáo viên tuyên dương đội thắng cuộc.
- Giáo viên yêu cầu học sinh cả lớp nhận xét thêm về cách kể, sự sáng tạo

khi kể hay cách thể hiện ngôn ngữ… của đội thắng cuộc để khắc sâu về cách thể
hiện nội dung câu chuyện. Giáo viên ghi điểm thưởng cho đội thắng cuộc hoặc
có những phần thưởng nho nhỏ do giáo viên chuẩn bị trước.
Ví dụ minh hoạ:
Ví dụ 1: Dạy bài "HAI BÀ TRƯNG" (Tiếng việt 3 - tập 2)
* Chuẩn bị:
- Hai nhóm tham gia cuộc chơi (có số người bằng nhau).
- Bộ tranh gồm 4 tranh:
+ Tranh 1: Cảnh dân ta bị giặc đàn áp, bóc lột sức người và của.
+ Tranh 2: Trưng Trắc và Trưng Nhị đang luyện võ.
+ Tranh 3: Hai Bà Trưng ăn mặc đẹp ngồi trên bành voi kéo quân ra trận.
+ Tranh 4: Cảnh Hai Bà Trưng thắng trận trở về trong niềm hân hoan của
nhân dân.
* Phổ biến luật chơi: (Như hướng dẫn phần trên).
* Tiến hành:
Hai nhóm "Oản tù tì" xem đội nào giành phần kể trước
Tôi gọi một em xung phong kể theo tranh số 1, em học sinh 1 kể xong
tranh 1 thì chỉ định 1 bạn khác trong nhóm - học sinh 2 kể tiếp theo tranh số 2…
nếu học sinh 2 kể đúng và hay lại có quyền chỉ định tiếp học sinh 3 kể theo
tranh số 3… cứ như thế cho đến tranh số 4.
Trường hợp nếu học sinh được chỉ định mà chưa kể được thì học sinh cả
lớp đếm từ "một" đến "năm" mà bạn đó vẫn kể được thì học sinh đã kể được
đoạn truyện trước đó có quyền chỉ bạn khác kể.
Tiến hành tương tự với nhóm thứ 2.
* Đánh giá:
Sau lần chơi thứ nhất nếu nhóm nào có nhiều bạn bị điện giật thì nhóm đó
thua cuộc.
Số thời gian còn lại cho nhóm học sinh khác tham gia cuộc chơi.
Ví dụ 2: DẠY BÀI NGƯỜI LĨNH DŨNG CẢM ( Tiếng Việt 3 - tập 1)
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh

10
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
* Chuẩn bị:
- 2 tổ tham gia cuộc chơi (có số người như nhau).
- Bộ tranh, gồm 4 tranh:
+ Tranh 1: Đám học sinh đang đứng trước vườn hoa được rào bằng nứa
tép.
+ Tranh 2: Hàng rào vườn hoa bị đổ, đám học sinh ngã.
+ Tranh 3: Thầy giao đang nghiêm khắc phê bình học sinh.
+ Tranh 4: Chú lính nhỏ đi đầu cùng đám học sinh ra dựng lại hàng rào.
* Giáo viên phổ biến luật chơi (như đã nêu)
* Tiến hành:
Hai đội "Oẳn tù tì" để chọn đội kể trước. Tôi sẽ chỉ định một em tổ 1 (xung
phong) kể đoạn 1. Nếu em thứ nhất kể tốt sẽ chỉ định em thứ 2 kể tiếp đoạn 2…
Cứ như thế cho đến khi kể xong câu chuyện. Nếu em thứ hai không kể được
đoạn 2. Thì em thứ nhất sẽ được quyền chỉ định một bạn thứ 3 kể đoạn 2. Khi
em thứ 3 kể xong thì em thứ 3 lại chỉ định bạn thứ tư kể đoạn 2…
Cụ thể, học sinh 1 (kể tốt) -> học sinh 2 (không kể được)-> học sinh 1 ->
học sinh 3 (kể tốt)-> học sinh 4 kể…
(Học sinh 2 bị điện giật).
* Tiến hành tương tự với đội thứ 2.
*Đánh giá:
Sau lần chơi thứ nhất giáo viên tổng kết số bạn bị điện giật. Đội nào có
nhiều bạn bị điện giật hơn thì đội đó thua cuộc, Giáo viên tuyên dương đội
thắng cuộc và những em kể tốt.
b) Kể truyền điện theo ý, theo đoạn:
* Chuẩn bị:
- Đối với hình thức kể chuyện truyền điện theo ý, theo bạn tôi chuẩn bị kế
hoạch thật cụ thể để điều khiển cuộc chơi. Căn cứ vào nội dung câu chuyện giáo
viên chia ra làm các đoạn nhằm giúp các em dễ kể và lôi cuốn được nhiều học

sinh chơi.
- Một bảng phụ ghi ý của từng đoạn để học sinh tiện theo dõi.
* Luật chơi và cách đánh giá: (Giống phần trên).
Ví dụ minh hoạ:
Ví dụ 1: Dạy bài : HỘI VẬT (Tiếng Việt 3 - tập 2- trang 58)
* Chuẩn bị:
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
11
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
- Giáo viên chia lớp thành 4 nhóm ( các nhóm có số lượng người như
nhau, lực học tương đương nhau).
- Bảng phụ ghi ý của từng đoạn.
+ Đoạn 1: Cảnh mọi người đi xem hội.
+ Đoạn 2: Mở đầu keo vật.
+ Đoạn 3: Ông Cản Ngũ bước hụt và hành động của Quắm Đen.
+ Đoạn 4: Thế vật bế tắc của Quắm Đen.
+ Đoạn 5: Kết thúc keo vật.
* Giáo viên phổ biến luật (giống phần trên)
* Tiến hành:
Bốn học sinh đại diện 4 nhóm "oẳn tù tì" để chọn đội kể trước.
Đại diện (1 học sinh khác) nhóm A kể trước theo ý của đoạn 1. Sau khi kể
xong bạn sẽ "truyền điện" thật nhanh chỉ một bạn nhóm B kể. Bạn được chỉ
định phải đứng dậy nhanh kể tiếp đoạn 2 (dựa vào ý ghi trên bảng) của truyện.
Nếu bạn kể đúng thì được chỉ định ngay một bạn khác của nhóm A kể tiếp
đoạn thứ ba. Cứ như thế cho đến hết câu chuyện.
Cụ thể:
Học sinh A 1 kể: Tiếng trống vật nổi lên dồn dập. Người tứ xứ đổ về rất
đông… ai cũng muốn nhìn cho rõ mặt ông Cản Ngũ.
Học sinh B1 kể: Ngay từ những nhịp trống đầu tiên. Quắm Đen đã lăn xả
vào ông Cản Ngũ .keo vật xem chừng chán ngắt.

Học sinh A2 kể: Ông Cản Ngũ bỗng bước hụt một cái, mất đà, chúi
xuống… Cái chân của ông tựa như bằng cột sắt chứ không phải là chân người
nữa. ……………
Trường hợp học sinh được chỉ định mà không kể tiếp được cả lớp đếm
từ "một -> năm". Bạn vẫn không kể được thì phải đứng yên (điện giật) và học
sinh kể đúng đoạn trước lại có quyền chỉ định một người khác của nhóm bạn
lên kể.
Cụ thể là: Trong câu chuyện trên, học sinh A1 (kể được) -> học sinh B1
(không kể được) -> học sinh A1 chỉ định tiếp học sinh B2 (kể được) -> học
sinh A2…
* Đánh giá:
Kết thúc cuộc chơi , nhóm nào có nhiều học sinh phải đứng ( điện giật)
thì nhóm đó thua cuộc.
Tôi cho học sinh nhận xét các bạn kể (trong nhóm thắng cuộc) bình chọn
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
12
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
người kể hay nhất. Tôi sẽ có điểm thưởng dành cho nhóm thắng cuộc và có phần
quà nhỏ (bút chì, thước…) cho người kể hay nhất.
Thời gian sau đó, tôi tiếp tục cho hai nhóm còn lại thi tương tự.
* Kết luận:
Bằng hình thức tổ chức cho học sinh "kể truyền điện" tôi đã lôi cuốn, tạo
điều kiện cho nhiều em được kể chuyện và bộc lộ khả năng ghi nhớ truyện
trong một tiết học.
3- HÌNH THỨC TỔ CHỨC 3: THI SẮP XẾP ĐÚNG TRÌNH TỰ CÂU
CHUYỆN:
Hình thức thi "Sắp xếp đúng trình tự câu chuyện " giúp học sinh trau dồi
khả năng ghi nhớ nội dung của câu chuyện đã học, biết sắp xếp các ý theo đúng
trình tự câu chuyện.
Cách chơi như sau:

a) Chuẩn bị:
-Tôi làm các phiếu bằng giấy trắng hoặc bìa kích thước khoảng 10cm x
50cm đủ để ghi rõ các ý tóm tắt (hoặc chi tiết nổi bật) theo từng đoạn của câu
chuyện, tạo thành một bộ phiếu. Có thể làm bộ phiếu cho 2 tổ (nhóm cùng chơi).
Mỗi bộ phiếu để trong một phong bì to, các phiếu để lộn xộn, không đúng trình
tự của câu chuyện. Ngoài bìa cần đề tên câu chuyện.
- 1 đồng hồ để tính thời gian.
- Lập các nhóm học sinh tham gia cuộc chơi (2 nhóm, mỗi nhóm có 4 hoặc
5 học sinh).
- Bầu tổ trọng tài (gồm có giáo viên và 3 học sinh đại diện 3 tổ).
b) Luật chơi:
- Giáo viên phổ biến luật chơi:
- 2 nhóm cùng lên bảng.
- Mỗi nhóm nhận một bộ phiếu (đựng trong phong bì có đề tên câu chuyện)
khi giáo viên phát lệnh "bắt đầu" cả hai nhóm cùng được bóc bì thư, đọc và
cùng sắp xếp thật nhanh các phiếu sao cho đúng trình tự nội dung câu chuyện.
- Thời gian thực hiện trò chơi là 3 phút. (Thời gian này có thể tuỳ thuộc
vào số phiếu nhiều hay ít mà giáo viên qui định).
c) Cách đánh giá:
Sau hiệu lệnh "hết giờ" 2 đội chơi phải dừng lại, giáo viên cùng tổ trọng tài
đánh giá kết quả sắp xếp ý của các nhóm xem đội nào đúng toàn bộ hay sai, sai
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
13
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
ở chi tiết nào, sai mấy chi tiết. Đúng hết 20 điểm, sai mỗi chi tiết trừ 2 điểm.
Dựa vào kết quả, trọng tài công bố giải nhất, nhì… nếu cả 2 đội cùng đúng
toàn bộ thì dựa vào thời gian để đánh giá. Nếu cả 2 đội không vi phạm thời gian
thì hai đội đồng giải nhất.
Ví dụ minh hoạ:

Ví dụ 1: Dạy bài: NẮNG PHƯƠNG NAM (Tiếng Việt 3- tập 1 - trang
94)
* Chuẩn bị:
- Bầu tổ trọng tài.
- Chọn 2 đội chơi, mỗi đội 4 em, (học sinh xung phong chơi).
- Hai bộ phiếu có nội dung như sau:
+ Phiếu 1: Chuyện xảy ra vào ngày hai mươi tám tết
+ Phiếu 2: Mọi người sững lại vì có tiếng gọi : nè sắp nhỏ kia, đi đâu vậy?
+ Phiếu 3: Phương và Uyên nhắc đến Vân ở trại hè Nhà Trang
+ Phiếu 4: Uyên và bạn đi chợ hoa trên đường Nguyễn Huệ
+ Phiếu 5: Đọc thư của Vân, các bạn biết tết ở ngoài Bắc rất lạnh.
+ Phiếu 6: Phương nảy ra sáng kiến tặng bạn Vân một cành mai.
+ Phiếu 7: Các bạn mong ước gửi cho Vân một ít nắng phương Nam.
+ Phiếu 8: Cả bọn quay lại chợ hoa và đi giữa một rừng mai vàng thắm.
* Phổ biến luật chơi: Giống như phần đầu đã nêu.
* Tiến hành:
Tôi gọi tất cả 8 học sinh xung phong lên bảng và chia làm 2 đội. Yêu cầu
mỗi đội cử một em đại diện lên lấy phong bì. Sau hiệu lệnh "bắt đầu" hai nhóm
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
14
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
bóc phong bì ra và chia cho mỗi bạn 2 phiếu, các bạn đọc và sắp xếp lên bảng
từ theo trình tự câu chuyện. Cả lớp ở dưới cổ vũ động viên hai đội trên bảng.
Khi có hiệu lệnh "hết giờ" cả hai nhóm dừng lại.
* Giáo viên cùng tổ trọng tài kiểm tra và công bố kết quả. Cả lớp khen đội
thắng cuộc.
(Thứ tự xếp đúng như sau: Phiếu 1, phiếu 4, phiếu 2, phiếu 3, phiếu 5,
phiếu 7, phiếu 6, phiếu 8).
Ví dụ 2: Dạy bài: ĐÔI BẠN (Tiếng Việt 3 tập 1- trang 130)
* Chuẩn bị:

- Hai đội chơi, mỗi đội có 5 em.
- Đồng hồ tính thời gian ( 4 phút).
- Tổ trọng tài (giáo viên + 2 học sinh).
- 2 bộ phiếu có ghi nội dung sau:
+ Phiếu 1: Ngày ấy giặc Mĩ ném bom phá hoại miền Bắc.
+ Phiếu 2: Hai năm sau, bố Thành đón Mến ra chơi, Thành dẫn bạn đi thăm
khắp nơi.
+ Phiếu 3: Mĩ thua, Thành về lại thị xã.
+ Phiếu 4: Ở thị xã, Mến thấy bao điều lạ, phố xá, nhà cửa san sát, xe cộ đi lại
nườm nượp, đèn điện sáng trong đêm như sao sa.
+ Phiếu 5: Đang mải chuyện, bỗng hai bạn nghe tiếng kêu cứu thất thanh: Cứu
với!
+ Phiếu 6: Thành chưa hiểu chuyện gì đã thấy Mến nhảy xuống nước.
+ Phiếu 7: Giữa hồ một cậu bé đang vùng vẫy tuyệt vọng.
+ Phiếu 8: Hai bạn đi chơi trong công viên ngắm cảnh mặt hồ gợn sóng lăn tăn.
+Phiếu 9:Mến bơi rất nhanh ra giữa hồ,khéo léo tóm tóc cậu bé đưa vào bờ.
+ Phiếu 10: Mãi đến khi Mến đã về quê, bố Thành mới biết chuyện, bèn bảo
Thành: "Người ở làng quê tốt bụng như thế đấy con ạ".
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
15
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
+ Phiếu 11: Sợ bố lo, Thành không kể với bố chuyện xảy ra trong công viên.
* Phổ biến luật chơi: Giống ví dụ 1.
* Tiến hành: Giống như nêu ở ví dụ 1.
* Đánh giá: Giáo viên và tổ trọng tài đánh giá.
( Thứ tự các phiếu sắp xếp đúng là: Phiếu 1, phiếu 3, phiếu 2, phiếu 4,
phiếu 8, phiếu 5, phiếu 6, phiếu 7, phiếu 9, phiếu 11, phiếu 10).
* Kết luận:
Bằng cách tổ chức cho học sinh sắp xếp ý đúng trình tự của câu chuyện
tôi đã giúp học sinh ghi nhớ được nội dung và nhanh chóng tái hiện lại các chi

tiết trong câu chuyện một cách rõ ràng. Để đánh giá, nhận xét các nhóm chơi
yêu cầu học sinh phải thực sự chú ý. Bằng biện pháp này tôi giúp học sinh kể
lại câu chuyện tốt hơn ở các phần tiếp theo.
4- HÌNH THỨC TỔ CHỨC 4: TỔ CHỨC CHO HỌC SINH ĐÓNG VAI.
Đóng vai các nhân vật để kể lại nội dung câu chuyện là một hình thức tổ
chức hấp dẫn đối với học sinh tiểu học. Với hình thức này khi các em sắm vai
một nhân vật nào đó nhất là một nhân vật mà em yêu thích thì các em vô cùng
thích thú. Lúc này, các em sẽ được bộc lộ tài năng diễn xuất của mình. Các
bạn học sinh khác cũng hồ hởi lắng nghe.
Để giờ học có hiệu quả tôi cũng suy nghĩ lựa chọn bài để tạo điều kiện
thuận lợi cho các em khi đóng vai.
Ví dụ: Khi dạy bài: ĐỐI ĐÁP VỚI VUA (Tiếng Việt 3- tập 2- trang 49)
* Chuẩn bị:
- 1 học sinh trong vai người dẫn truyện.
- Một học sinh trong vai Vua.
- Một học sinh trong vai Cao Bá Quát.
* Tiến hành:
- Người dẫn truyện: Một lần Vua Minh Mạng từ kinh đô Huế ngự giá ra
Thăng Long (Hà Nội) Vua cho xa giá đến Hồ Tây ngắm cảnh. Xa giá đi đến đâu
quân lính đuổi tất cả mọi người không cho đến gần. Cao Bá Quát lúc ấy còn
nhỏ, cậu muốn nhìn thấy mặt vua nên xảy ra một ý.
- Học sinh đóng vai Cao Bá Quát: Vua đến, vua đến, nhà Vua chắc là đẹp
lắm nhỉ? Làm thế nào ta nhìn thấy mặt vua!
- Người dẫn truyện: Nghĩ rồi Cao Bá Quát nhảy xuống hồ tắm, quân lính
nhìn thấy hốt hoảng xúm vào bắt trói cậu bé táo tợn.
- Học sinh đóng vai Cao Bá Quát (La hét om sòm): Cứu! Cứu!
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
16
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
- Học sinh đóng vai nhà vua: Có chuyện gì mà la hét như vậy? Hãy truyền

lệnh đưa cậu bé vào đây.
- Học sinh đóng vai Cao Bá Quát (Hai tay chắp trước ngực): Tâu bệ hạ,
con là học trò ở quê ra chơi nên không biết Xin đức Vua xá tội.
- Học sinh đóng vai nhà vua: Ngươi nói, ngươi là học trò. Nếu là học trò
ngươi phải đối được vế đối của ta thì ta sẽ tha.
Nước trong leo lẻo cá đớp cá.
- Học sinh đóng vai Cao Bá Quát:
Trời nắng chang chang người trói người.
- Học sinh đóng vai vua: Quân, cởi trói cho cậu bé.
Cả lớp cùng vỗ tay hoan hô.
Ví dụ 2: Dạy bài: NHÀ BÁC HỌC VÀ BÀ CỤ (Tiếng Việt 3 -tập 2-trang 31)
* Chuẩn bị:
- Một học sinh vai người dẫn truyện.
- Một học sinh vai Ê- đi- xơn
- Một học sinh vai bà cụ.
* Tiến hành:
- Người dẫn truyện: Ê- đi xơn là một nhà bác học nổi tiếng người Mĩ. Khi
ông chế ra đèn điện, người từ khắp nơi ùn ùn kéo đến xem. Có một bà cụ phải đi
bộ mười hai cây số đến nơi, cụ mỏi quá, ngồi xuống vệ đường
- Bà cụ (bóp chân và đấm lưng).
- Ê - đi- xơn: Cụ sao thế?
- Bà cụ: Cụ đã đi bộ gần 3 giờ đồng hồ để được nhìn tận mắt cái đèn điện.
Mỏi quá, giá ông Ê- đi- xơn làm được một cái xe chở người già đi nơi này nơi
khác có phải may mắn hơn cho già không ?
- Ê- đi- xơn: Thưa cụ, tôi tưởng vẫn có xe ngựa chở khách chứ?
- Bà cụ: Đi xe ấy thì ốm mất. Già chỉ muốn có một thứ xe không cần
người kéo mà lại thật êm
- Người dẫn truyện: Nghe lời bà cụ nói bỗng một ý nghĩ loé lên trong đầu
Ê- đi- xơn.
- Ê- đi- xơn (nói như reo): Cụ ơi! tôi là Ê- đi - xơn đây. Nhờ cụ mà tôi nảy

ra ý định làm một cái xe chạy bằng dòng điện đấy.
- Người dẫn truyện: Bà cụ ngạc nhiên khi thấy nhà bác học cũng bình
thường như mọi người khác.
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
17
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
- Ê- đi - xơn (nắm tay bà cụ): Cảm ơn cụ, tôi sẽ mời cụ đi chuyến xe đầu tiên.
- Bà cụ: Thế nào già cũng đến. Nhưng ông phải làm nhanh lên nhé, kẻo
tuổi già chẳng còn bao lâu.
- Người dẫn truyện: Từ lần gặp bà cụ Ê- đi - xơn miệt mài với công việc
chế tạo xe điện và đã thành công. Hôm chạy thử chuyến xe điện, người ta xếp
hàng dài để mua vé. Ê- đi- xơn mời bà cụ dạo nọ đi chuyến xe điện đầu tiên, đến
ga ông bảo:
- Ê- đi - xơn: Tôi giữ đúng lời hứa với cụ rồi nhé!
- Bà cụ (cười): Cảm ơn ông, giờ thì già có thể đi chơi cả ngày với chiếc xe
này rồi.
* Sau khi học sinh sắm vai và kể xong câu chuyện, tôi yêu cầu học sinh
cả lớp nhận xét bạn kể theo các tiêu chí sau:
- Giọng kể của bạn có khắc hoạ được tính cách của nhân vật không? Đã
sáng tạo trong lời thoại chưa?
- Cả lớp bình chọn người nhập vai tốt nhất. Giáo viên có điểm thưởng cho
học sinh , cả lớp khen bạn.
* Kết luận: Trong giờ kể chuyện học sinh được đóng vai nhân vật để kể
lại câu chuyện tôi thấy học sinh có cơ hội để thể hiện khả năng diễn xuất của
mình. Giúp các em mạnh dạn và tự tin trong học tập. Nhiều em nhút nhát nay
đã mạnh dạn hẳn lên, không khí lớp học vui hơn. Đây chính là sân chơi dành
cho học sinh tiểu học.
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
18
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

C- PHẦN KẾT LUẬN
1- Kết quả thu được:
Trên đây tôi đã trình bày "Một số hình thức tổ chức dạy kể chuyện cho
học sinh lớp 3". Qua nhiều tiết dạy tôi đã áp dụng các hình thức kể chuyện đã
nêu và thu được kết quả rất khả quan.
- Không khí lớp học rất sôi nổi.
- Học sinh nào hứng tham gia thi kể chuyện mà không còn rụt rè, e ngại
như trước đây.
- Một số em do được khen và ghi được điểm cao trong giờ kể chuyện nên
rất vui và hào hứng khi kể. Hơn thế các em còn say mê học truyện thậm chí có
em còn học thuộc câu chuyện và có tâm lí đợi chờ giờ học tới để lại được lên
kể. Điều đó chứng tỏ rằng các hình thức tổ chức kể chuyện đa dạng sẽ lôi cuốn
được các em tham gia tích cực.
Trên đây là một số hình thức tổ chức dạy học tôi đã áp dụng trong 2 năm
học 2005-2006 ; 2006-2007 có hiệu quả. Bên cạnh một số hình thức tổ chức thi
kể chuyện mà tôi đã trình bày trên còn có một số hình thức khác mà tôi được
bạn bè đồng nghiệp phổ biến như: Hái hoa dân chủ, dựng hoạt cảnh Những
hình thức đó cũng rất hấp dẫn đối với học sinh . Trong thời gian tới, tôi sẽ tiếp
tục áp dụng các hình thức tổ chức này và nghiên cứu tiếp một số hình thức
khác để giờ học thu được hiệu quả cao, lôi cuốn các em vào hoạt động học và
thực sự lớp là một "sân chơi" với học sinh.
Với thời gian và trình độ còn hạn chế, bài viết này cũng còn những phần
trình bày diễn đạt ý tưởng chưa thấu đáo và cũng không tránh khỏi những thiếu
sót. Rất mong được sự quan tâm góp ý của Ban chỉ đạo, các thầy cô giáo cùng
các bạn đồng nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
19
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
TÀI LIỆU THAM KHẢO

1- Một số vấn đề cơ bản của chương trình Giáo dục Tiểu học mới -
NXBGD- Hà Nội 1998.
2- Phương pháp dạy học Tiếng Việt - Lê Phương Nga
3- Dạy kể chuyện ở Tiểu học - Chu Huy .
4- Sách Tiếng Việt - Tập I; II
5- Sách giáo viên Tiếng Việt 3
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
20
BÀI TẬP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
MỤC LỤC
Trang
A- PHẦN MỞ ĐẦU 1
B- NỘI DUNG 4
Chương I- Cơ sở lí luận 4
Chương II - Cơ sở thực tiễn. 5
Chương III- Một số hình thức dạy kể chuyện cho học sinh lớp 3:7
1- Hình thức 1: Thi kể chuyện theo lời nhân vật 7
2- Hình thức 2: Thi kể truyền điện 9
a) Kể truyền điện theo tranh 9
b) Kể truyền điện theo ý, theo đoạn. 11
3- Hình thức 3: Thi sắp xếp đúng trình tự câu chuyện . 13
4- Hình thức 4: Tổ chức cho học sinh đóng vai. 16
C- PHẦN KẾT LUẬN 19
1- Kết quả thu được
2- Kết luận
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Người thực hiện: Đình Thị Ánh - Lớp GDTHB Đông Anh
21