LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc vƠ đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan nƠy!
Sinh viên
MC LC
LIăCAMăOAN
MCăLC
DANHăMCăCÁCăCHăVITăTT
DANHăMCăCÁCăBNG
LIăMăU
CHNGă1:ăGIIăTHIU 1
1.1. T VN NGHIÊN CU 1
1.1.1. S cn thit nghiên cu 1
1.1.2. Tình hình nghiên cu 1
1.2. MC TIÊU NGHIÊN CU 2
1.2.1. Mc tiêu chung 2
1.2.2. Mc tiêu c th 3
1.3. PHNG PHÁP NGHIểN CU 3
1.3.1. Các tài liu nghiên cu 3
1.3.2. Các phng pháp nghiên cu 3
1.4. PHM VI NGHIÊN CU 4
1.4.1. Không gian 4
1.4.2. Thi gian 4
1.4.3. i tng nghiên cu 4
1.5. CU TRÚC KHÓA LUN 4
CHNGă 2: Că Să Lụă LUNă Vă PHỂNă TệCHă TỊNHă HỊNHă TÀIă CHệNH
DOANHăNGHIP 5
2.1.TNG QUAN V PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH 5
2.1.1. Khái nim v phân tích tình hình tài chính 5
2.1.2. Mc tiêu ca phân tích tình hình tài chính 5
2.1.3. Vai trò ca phân tích tình hình tài chính 6
2.1.4. Thông tin s dng trong phân tích tài chính 7
2.1.5. Phng pháp phơn tích tình hình tƠi chính 10
2.1.6. Quy trình phân tích tình hình tài chính 12
2.1.7. Các nhân t nh hng đn phân tích tài chính 13
2.2. NI DUNG PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH 14
2.2.1. Phân tích báo cáo kt qu hot đng kinh doanh 14
2.2.2. Phân tích bng cơn đi k toán 16
Thang Long University Library
2.2.3. Phân tích din bin ngun vn và s dng vn 18
2.2.4. Phơn tích đim hòa vn 19
2.2.5. Phân tích s dng đòn by 21
2.2.6. Phân tích tình hình tài chính thông qua các ch tiêu tài chính 24
2.2.7. Phân tích Dupont 31
CHNGă 3: PHỂNă TệCHăTỊNHăHỊNHă TÀIăCHệNHăCÔNGă TYăTNHHăBCă
HÀ 32
3.1. TNG QUAN V CÔNG TY TNHH BC HÀ 32
3.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca công ty TNHH Bc Hà 32
3.1.2. C cu t chc ca công ty TNHH Bc Hà 33
3.2. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CÔNG TY TNHH BC HÀ 34
3.2.1. Phân tích báo cáo kt qu sn xut kinh doanh 34
3.2.2. Phân tích bng cơn đi k toán 38
3.2.3. Phân tích din bin ngun vn và s dng vn 47
3.2.4. Phơn tích đim hòa vn 48
3.2.5. Phơn tích đòn by 51
3.2.6. Phân tích tình hình tài chính thông qua mt s ch tiêu tài chính 53
3.2.7. Phân tích Dupont 58
3.3. ÁNH GIÁ TỊNH HỊNH TÀI CHệNH CÔNG TY 60
3.3.1. u đim 60
3.3.2. Hn ch và nguyên nhân 60
CHNGă4: MTăSăGIIăPHÁPăVÀăKINăNGHăNHMăCIăTHINăTỊNHă
HÌNH TÀIăCHệNHăCAăCÔNGăTY 63
4.1. NH HNG PHÁT TRIN CÔNG TY 63
4.2. MT S GII PHÁP NHM CI THIN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CÔNG TY 63
4.2.1. Nâng cao kh nng sinh li ca công ty 63
4.2.2. Xây dng phng thc thanh toán hiu qu 64
4.2.3. Qun tr tài chính 65
4.2.4. Xây dng thng hiu cho Công ty 65
4.2.5. T chc tt công tác bán hang, thanh toán tin hàng và thu hi công n 66
4.2.6. Ch đng trong vic xây dng k hoch và s dng vn kinh doanh 67
KTăLUN 68
DANHăMCăTÀIăLIUăTHAMăKHO 71
DANH MCăCÁCăCHăVITăTTă
BCKT Bng cơn đi k toán
BCKQKD Báo cáo kt qu kinh doanh
BCLCTT Báo cáo lu chuyn tin t
BCTC Báo cáo tài chính
CPLV Chi phí lãi vay
DN Doanh nghip
DNNN Doanh nghip NhƠ nc
LNKTTT Li nhun k toán trc thu
LNST Li nhun sau thu
LNTT Li nhun trc thu
SXKD Sn xut kinh doanh
TS Tài sn
TSC Tài sn c đnh
TSC HH Tài sn c đnh hu hình
TSDH Tài sn dài hn
TSNH Tài sn ngn hn
VCSH Vn ch s hu
VKD Vn kinh doanh
Thang Long University Library
DANH MC CÁC BNG
Bng 3.1. Báo cáo kt qu sn xut kinh doanh ca công ty giai đon 2010-2012 35
Bng 3.2. Bng phân tích tng quát tình hình s dng vn ti Công ty 39
Bng 3.3. Bng phân tích bin đng ca tng khon mc tài sn ngn hn 40
Bng 3.4. Bng phân tích bin đng tng khon mc tài sn dài hn 43
Bng 3.5. Bng phân tích tng quát tình hình s dng vn ti Công ty 44
Bng 3.6. Phân tích bin đng tng khon mc ca ngun vn 45
Bng 3.7. Bng cơn đi tài sn và ngun vn giai đon 2010-2012 46
Bng 3.8. Bng kê ngun vn và s dng vn 47
Bng 3.9. Phân tích đim hòa vn 49
Bng 3.10.Mc đ s dng đòn by hot đng giai đon 2010 ậ 2012 51
Bng 3.11. Mc đ s dng đòn by tƠi chính giai đon 2010 ậ 2012 51
Bng 3.12. by tƠi chính giai đon 2010 ậ 2012 52
Bng 3.13. by tng hp giai đon 2010 ậ 2012 53
Bng 3.14. Bng phân tích các ch s v kh nng thanh toán 53
Bng 3.15. Bng phân tích các ch s v tình hình hot đng 55
Bng 3.16. Bng phân tích các ch s v kh nng qun lý n 57
Bng 3.17. Bng phân tích các ch s v kh nng sinh li 57
Bng 3.18. S dng phân tích Dupont cho ch s ROA ca công ty giai đon 2010-
2012 58
Bng 3.19. S dng phân tích Dupont cho ch s ROE ca công ty giai đon 2010-
2012 59
LI M U
Do s m ca hi nhp ca nn kinh t, s phát trin phong phú đa dng ca các
loi hình doanh nghip, công vic phơn tích tƠi chính đƣ ngƠy cƠng tr nên quan trng.
Vic tin hành phân tích tình hình tài chính s giúp các nhà qun tr thy rõ thc trng
hot đng tài chính, kt qu hot đng kinh doanh sn xut ca doanh nghip cng
nh xác đnh nguyên nhân, mc đ nh hng ca các nhân t, thông tin, t đó đánh
giá tim nng hiu qu sn xut kinh doanh cng nh ri ro và trin vng trong tng
lai ca doanh nghip, giúp lƣnh đo doanh nghip đa ra nhng gii pháp hu hiu, ra
quyt đnh chính xác nhm nâng cao cht lng công tác qun lý, nâng cao hiu qu
sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Nhn thc đc tm quan trng ca vic phơn tích tình hình tƠi chính đi vi s
phát trin ca doanh nghip, kt hp vi kin thc lý lun đc tip thu nhƠ trng
và tài liu tham kho thc t cùng vi s giúp đ hng dn nhit tình ca các thy cô
trong khoa đc bit là cô Chu Th Thu Thy, cùng toàn th các cô chú, anh ch trong
công ty, em đƣ mnh dn chn đ tài ắPhơnătíchătìnhăhìnhătƠiăchínhăvƠămt s bin
pháp ci thin tình hình tài chính công ty TNHH Bc HàẰ cho lun vn tt nghip
ca mình.
tài nhm nghiên cu tìm hiu, phơn tích vƠ đánh giá các báo cáo tƠi chính t
đó đa ra mt s bin pháp ci thin tình hình tài chính cho công ty TNHH Bc Hà.
Kt cu ca chuyên đ ngoài phn li m đu và kt lun gm các phn chính sau:
Chngă1:ăGii thiu.
Chngă2:ăCăs lý lun v phân tích tình hình tài chính doanh nghip.
Chngă3:ăPhơnătíchătìnhăhìnhătƠiăchínhăca công ty TNHH Bc Hà.
Chngă4:ăMt s gii pháp kin ng nhm ci thin tình hình tài chính công
ty TNHH Bc Hà
Thang Long University Library
1
CHNGă1:ăGIIăTHIU
1.1.ăTăVNăăNGHIểNăCU
1.1.1. S cn thit nghiên cu
Hin nay, xu th hi nhp và hp tác quc t đƣ vƠ đang m ra nhiu c hi và
điu kin thun li cho các doanh nghip Vit Nam phát trin. Tuy nhiên, xu th này
cng đem li nhiu thách thc vƠ khó khn ln hn nh s nh hng ca cuc suy
thoái kinh t toàn cu trong nhng nm gn đơy, đòi hi các doanh nghip phi hiu rõ
bn thơn đ có nhng bin pháp điu chnh quá trình sn xut kinh doanh cho phù hp
vi môi trng kinh t, xã hi hin nay. tng kh nng huy đng vn, m rng sn
xut, cnh tranh vi doanh nghip khác thì các doanh nghip TNHH phi có tình hình
tài chính tht vng mnh và minh bch. Nói đn TCDN, chúng ta không th không
nhc đn vai trò ca vic phơn tích TCDN. Thng xuyên phân tích tài chính s giúp
các nhà qun tr thy rõ thc trng tƠi chính, xác đnh đúng nhng u, nhc đim ca
doanh nghip đ đ ra nhng chin lc kinh doanh sn xut phù hp vi điu kin,
hoàn cnh ca doanh nghip mình. ng thi, nh phân tích tài TCDN, nhà qun tr
cng tìm đc nhng nguyên nhân nh hng đn tình hình TCDN, t đó đ ra nhng
gii pháp nhm n đnh, tng cng TCDN, góp phn thúc đy quá trình phát trin bn
vng ca công ty.
Ngoài ra, thc t cho thy thông thng nhng doanh nghip hot đng kinh
doanh có hiu qu là nhng doanh nghip có công tác phơn tích tƠi chính đc tin
hƠnh thng xuyên, có n np. Ngày nay Vit Nam vic phân tích tài chính ca
doanh nghip là mt phn rt quan trng, đóng góp vƠo s phát trin bn vng và lâu
dài ca doanh nghip.
Trong xu hng phát trin đó, công ty TNHH Bc HƠ đƣ liên tc đi mi chính
mình đ không nhng theo kp mà còn khng đnh đc v trí quan trng ca mình
trong nn kinh t Vit Nam. Vi th mnh sn có ca mình là sn xut và kinh doanh,
ngày nay, doanh nghip đƣ có nhng bc chuyn mình rt đáng k đ không nhng
thc hin tt th mnh ca mình là sn xut mà còn phát trin đ m rng th trng.
Cùng vi đó lƠ công tác phơn tích tƠi chính đƣ đc trin khai và dn đang đi đúng
hng, tr thành mt công c rt quan trng cho doanh nghip trong công tác t chc
và trin khai sn xut, kinh doanh trong tng thi k, giúp cho doanh nghip đnh
hng và ngày càng vng mnh đ hi nhp vi nn kinh t nc nhà trong thi k
mi.
1.1.2. Tình hình nghiên cu
Phơn tích tƠi chính đc các nhà qun lý chú ý t cui th k 19. T đu th k
20 đn nay, phân tích tài chính ngƠy cƠng đc chú trng và phát trin do nhu cu
2
qun lý doanh nghip phi mang tính hiu qu và do s phát trin mnh m ca h
thng tài chính.
Lung gió mi bt đu t nm 1986 đƣ thi các khái nim v qun tr tài chính và
tài chính công ty t các nc phát trin vào Vit Nam. T đó đn nay, đ tài phân tích
tài chính, nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip đƣ đc s quan
tâm không ch ca các tác gi quc t mà còn ca các nhà kinh t, nhà qun tr hc
Vit Nam. Có th k đn mt vài tác phm tiêu biu trong lnh vc nghiên cu, phân
tích tài chính doanh nghip nh:
PGS.TS Nguyn Vn Công, Chuyên Kho V Báo Cáo Tài Chính Và Lp, c,
Kim Tra, Phân Tích Báo Cáo Tài Chính, NXB Tài Chính,(10/ 2005).
PGS.TS. Nguyn Th Ngc Trang & Nguyn Th Liên Hoa, Phân Tích Tài
Chính, NXB Lao ng ậ Xã Hi, (2007).
ThS Nguyn Tn Bình, Phân Tích Qun Tr Tài Chính, NXB Thng Kê, (2005).
ThS inh Th Hin, Qun Tr Tài Chính Công Ty - Lý Thuyt & ng Dng,
NXB Thng Kê (2007).
Brealye/ Myers/ Marcus, Fundamentals of Corprate Finance - Fifth Edition,
McGraw ậ Hill, 2007.
Block / Hirt, Foundations Financial Management ậ Twelfth Edition, McGraw ậ
Hill Irwin, 2008.
Financial Reporting and Analysis: Using Financial Accounting Information, 10th
Edition Charles H. Gibson.
Analysis for Financial Management + S&P subscription card, 8th Edition Robert
C. Higgins, University of Washington.
Tình hình nghiên cu đ tài phân tích tài chính doanh nghip trên th gii nói
chung và Vit Nam nói riêng đƣ có nhiu bc tin quan trng vi nhng khái nim,
lý thuyt vô cùng hu ích. Tuy nhiên làm th nƠo đ ng dng nhng khái nim, lý
thuyt tài chính y đ xây dng và phát trin vào bi cnh các doanh nghip Vit Nam
mi là vn đ đang cn quan tâm.
1.2. MCăTIểUăNGHIểNăCU
1.2.1. Mc tiêu chung
Qua vic phân tích tình hình tài chính công ty TNHH Bc Hà, chúng ta thy đc
thc trng ca công ty trong nhng nm gn đơy khi mƠ nn kinh t đang chu nh
hng ca cuc suy thoái kinh t toàn cu, t đó đ xut gii pháp khc phc nhng
khó khn đang tn ti, góp phn thúc đy s phát trin ca công ty.
Thang Long University Library
3
1.2.2. Mc tiêu c th
ánh giá khái quát tình hình tƠi chính công ty TNHH Bc Hà thông qua s liu
trên các báo cáo tài chính bao gm: bng cơn đi k toán, bng báo cáo kt qu kinh
doanh.
Phân tích tình hình công n và kh nng thanh toán ca công ty.
Phân tích mc đ đm bo vn cho hot đng sn xut kinh doanh.
Phân tích hiu qu sn xut kinh doanh và kh nng sinh li.
T đó, đánh giá tình hình tƠi chính công ty, tìm ra mt đc, hn ch nhm đa
ra các gii pháp c th đ phát huy mt mnh, hn ch mt yu kém, giúp công ty
không ngng phát trin.
1.3.ăPHNGăPHÁPăNGHIểNăCU
1.3.1. Các tài liu nghiên cu
Nhóm tài liu nghiên cu liên quan ti phng pháp nghiên cu khoa hoc.
Nhóm tài liu v k toán tài chính và k toán qun tr doanh nghip.
Các tài liu v vn bn pháp lut liên quan ti doanh nghip.
Nhóm tài liu v tài chính doanh nghip và qun tr tài chính doanh nghip.
1.3.2. Các phng pháp nghiên cu
Phng pháp quan sát: c s dng đ nm vng tình hình công tác phân tích
tài chính doanh nghip. Thông qua vic trao đi vi các cán b k toán tài chính và các
ban khác có liên quan ca doanh nghip đ hiu rõ đc c ch tài chính và công tác
phân tích tài chính doanh nghip.
Phng pháp điu tra: Thc hin công vic thu thp các s liu liên quan ti
công tác k toán tài chính và phân tích tài chính ca doanh nghip.
Phng pháp thông kê: T các s liu vƠ thông tin đƣ thu thp đc, ta tin hành
phân loi, x lý các thông tin này theo trình t ca công tác phân tích tài chính.
Phng pháp so sánh: Phng pháp nƠy bao gm các ni dung so sánh gia s
thc hin kì này vi s thc hin kì trc, gia s thc t vi s k hoch, gia s liu
doanh nghip vi s liu trung bình ngành, so sánh theo chiu dc đ xem xét t trng
tng ch tiêu so vi tng th, so sánh theo chiu ngang ca nhiu k đ thy đc s
bin đi c v s lng tng đi và s lng tuyt đi ca mt ch tiêu nƠo đó qua
các niên đ k toán liên tip.
Phng pháp t l: Thc hin phân tích, tính toán các ch s tƠi chính, đa ra các
t l, qua đó thy đc kt cu và tình trng tài chính ca doanh nghip.
Phng pháp Dupont: Vn dng mô hình Dupont đ phân tích mi liên h gia
các ch tiêu tài chính, t đó phát hin ra nhng nhân t đƣ nh hng đn ch tiêu phân
tích theo trình t logic cht ch.
4
1.4.ăPHMăVIăNGHIểNăCU
1.4.1. Không gian
Công ty TNHH Bc Hà (thành ph Bc Giang, tnh Bc Giang).
1.4.2. Thi gian
T nm 2010 đn nm 2012.
1.4.3. i tng nghiên cu
Tình hình tài chính công ty TNHH Bc Hà.
1.5.ăCUăTRÚCăKHịAăLUN
Ngoài phn m đu, kt lun, các phn ph lc và tài liu tham kho, lun vn
đc kt cu thƠnh 4 chng chính sau:
Chng 1: Gii thiu
Chng 2: C s lí lun v phân tích tình hình TCDN
Chng 3: Phân tích tình hình tài chính công ty TNHH Bc Hà
Chng 4: Mt s gii pháp và kin ngh nhm ci thin tình hình tài chính ca
công ty
Thang Long University Library
5
CHNGă2
CăS LÝ LUN V PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
DOANH NGHIP
2.1.TNGăQUANăVăPHỂNăTệCHăTỊNHăHỊNHăTÀIăCHệNH
2.1.1. Khái nim v phân tích tình hình tài chính
ắPhân tích tài chính có th đc đnh ngha nh mt tng th các phng pháp
cho phép đánh giá tình hình tài chính trong quá kh và hin ti, giúp cho vic quyt
đnh qun tr và đánh giá doanh nghip mt cách chính xácẰ. (Theo Josetle Payrard,
trích ắQun tr tài chính doanh nghipẰ_V Duy HƠo, Ơm Vn Hu, trang 83).
NgƠy nay phơn tích tƠi chính có xu hng tr thành h thng x lý thông tin
nhm cung cp d liu cho nhng ngi ra quyt đnh tài chính. Phân tích tài chính là
c s d báo ngn, trung và dài hn. Phơn tích tƠi chính giúp chúng ta đánh giá tình
hình tài chính doanh nghip thông qua vic phân tích báo cáo tài chính.
Tóm li, ắPhân tích tình hình hình tài chính doanh nghip v thc cht là s
dng các công c và phng pháp phân tích thích hp đ làm rõ tình hình huy đng và
s dng vn cng nh s bin đng ca tng ngun vn trong kì nh hng đn cu
trúc tài chính doanh nghip. Qua đó tìm ra nguyên nhân khách quan và ch quan nh
hng đn tình hình huy đng và s dng vn, giúp nhà qun lí doanh nghip la
chn và đa ra nhng quyt đnh phù hp vi mc đích huy đng, đm bo an ninh tài
chínhẰ.(Trích ắPhơn tích kinh doanhẰ _ GS.TS. Nguyn Vn Công, trang 65)
2.1.2. Mc tiêu ca phân tích tình hình tài chính
Phân tích hot đng tài chính ca doanh nghip nhm mc đích cung cp nhng
thông tin cn thit giúp các đi tng s dng thông tin đánh giá khách quan v sc
mnh tài chính ca doanh nghip, kh nng sinh li và trin vng phát trin sn xut
kinh doanh ca doanh nghip. Bi vy, phân tích tình hình tài chính mà ch yu là
phân tích báo cáo tài chính là mi quan tâm ca nhiu đi tng s dng thông tin
khác nhau, nh: Hi đng qun tr, Ban giám đc, các nhƠ đu t, các nhƠ cho vay, các
nhà cung cp, các c đông hin ti vƠ tng lai, khách hƠng, các nhƠ qun lý cp trên,
ngi lao đng, các nhà bo him, Trong đó, mi đi tng li có nhu cu s dng
thông tin khác nhau nên có xu hng tp trung vào nhng khía cnh riêng ca ắbc
tranh tƠi chínhẰ khi phơn tích tƠi chính doanh nghip. Nhìn chung, phân tích tình hình
tài chính doanh nghip cn đt đc nhng mc tiêu sau:
Trc ht, phân tích tài chính doanh nghip phi cung cp thông tin hu ích cho
các nhƠ đu t, các ch n và nhng ngi s dng khác đ ra các quyt đnh đu t,
tín dng và các quyt đnh tng t. Thông tin phi d hiu đi vi ngi có mt trình
đ tng đi v kinh doanh và các hot đng kinh t cn nghiên cu thông tin này.
6
Ngoài ra, phân tích tài chính doanh nghip cng cn cung cp nhng thông tin
quan trng nht cho ch doanh nghip, các nhƠ đu t, các ch n và nhng ngi s
dng khác đánh giá s lng, thi gian, ri ro ca nhng khon thu bng tin t c tc
hay tin lãi.
Cui cùng, phân tích tài chính doanh nghip phi cung cp thông tin v các
ngun lc kinh t, vn ch s hu, các khon n, kt qu ca các quá trình, các tình
hung làm bin đi các ngun vn và các khon n ca doanh nghip. ng thi, qua
đó cho bit thêm ngha v ca doanh nghip đi vi các ngun lc nƠy vƠ tác đng ca
nhng nghip v kinh t giúp ch doanh nghip d đoán chính xác quá trình phát trin
ca doanh nghip trong tng lai.
2.1.3. Vai trò ca phân tích tình hình tài chính
Trong điu kin sn xut vƠ kinh doanh theo c ch th trng, các doanh nghip
thuc các loi hình kinh t khác nhau đu bình đng trc pháp lut trong kinh doanh,
nhiu đi tng quan tơm đn tình hình tài chính doanh nghip. Do vy, vai trò ca
phân tích tài chính là vô cùng quan trng vi mi đi tng trong nn kinh t hin nay.
C th:
i vi nhà qun tr doanh nghip
Vic thng xuyên tin hành phân tích tình hình tài chính s giúp các nhà qun
tr doanh nghip vƠ các c quan ch qun cp trên thy rõ hn bc tranh v thc trng
hot đng tƠi chính, xác đnh đy đ vƠ đúng đn nhng nguyên nhân và mc đ nh
hng ca các nhân t đn tình hình TCDN. T đó có nhng gii pháp hu hiu kim
soát, ch đo tình hình sn xut kinh doanh đ n đnh vƠ tng cng kh nng TCDN.
i vi nhà đu t
i vi các nhƠ đu t, h luôn mong mun tìm kim c hi đu t vƠo doanh
nghip có kh nng sinh li cao, cng nh quan tơm đn các yu t v thi gian hoàn
vn, mc đ thu hi vn, mc đ ri ro Các báo cáo tài chính cha đng nhng ch
tiêu tài chính tt, ha hn nhiu li nhun s thu hút các nhƠ đu t. Ngc li, các
báo cáo cho thy tình hình tài chính yu kém s kéo giá tr doanh nghip trong mt các
nhƠ đu t xung thp. Các nhƠ đu t tng lai luôn tìm kim c hi đu t nh phân
tích thông tin tài chính doanh nghip. Các nhƠ đu t hin ti li da vào phân tích tình
tài chính doanh nghip đ bo v tài sn ca mình, đa ra quyt đnh có nên tip tc
đu t na hay không.
i vi ch n ca doanh nghip
Các ch n ca doanh nghip thng là các ngân hàng hay các nhà cung cp tín
dng li quan tơm đn kh nng sinh li và kh nng thanh toán ca doanh nghip da
trên các phân tích tài chính. Bng vic so sánh s lng, chng loi tài sn vi s n
phi tr theo kì hn, ch n có th xác đnh kh nng thanh toán ca doanh nghip và
Thang Long University Library
7
quyt đnh có nên cho doanh nghip vay hay không. Nu các phân tích tài chính cho
thy doanh nghip có du hiu mt kh nng thanh toán các khon n đn hn, các ch
n s hn ch cho các doanh nghip vay.
i vi c quan Nhà nc
Các c quan qun lỦ NhƠ nc, đc bit lƠ c quan thu cng cn các thông tin t
phơn tích báo cáo tƠi chính đ xác đnh, kim tra s thu mà doanh nghip có ngha v
np cho NhƠ nc, cng nh kim tra, kim soát đc tình trng kinh doanh ca
doanh nghip và xây dng các k hoch qun lỦ v mô.
i vi ngi lao đng
Ngi lao đng cng quan tơm đn các thông tin t phân tích tình hình tài chính
doanh nghip đ đánh giá trin vng ca nó trong tng lai. Nhng doanh nghip có
tình hình tài chính trin vng s luôn ha hn mc lng xng đáng vƠ n đnh thu hút
ngi lao đng đn làm vic lâu dài.
Tóm li, dù các đi tng quan tơm đn các thông tin t phơn tích tƠi chính di
góc đ nƠo thì cng không th ph nhn đc vai trò to ln ca vic phân tích tình
hình tài chính doanh nghip trong toàn b nn kinh t quc dân hin nay.
2.1.4. Thông tin s dng trong phân tích tài chính
Tài liu quan trng và cn thit cho phơn tích tƠi chính lƠ tìm ra đc nhng
ngun thông tin trung thc, chính xác. Doanh nghip hot đông sn xut trong môi
trng kinh doanh b tác đng bi nhng yu t do chính bn thân doanh nghip và
các nhân t bên ngoƠi đòi hi thông tin phc cho phơn tích tƠi chính cng phi thu thp
đy đ, không ch qua các báo cáo tài chính mà còn qua ngun thông tin đc cung
cp t bên ngoài.
2.1.4.1. Thông tin ni b doanh nghip
Các ngun thông tin liên quan đn doanh nghip rt đa dng, mt s thông tin là
bt buc và công khai, mt s khác ch dành cho c đông. Trong s các ngun thông
tin ni b, thông tin k toán là ngun thông tin c bn nht, đc nhà phân tích thu
thp trc tiên. Mi hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip đu đc phn
ánh trên các báo cáo tài chính mt cách toàn din và tng hp tình hình tài sn, ngun
vn qua bng cơn đi k toán, kt qu hot đng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip, nhng lung tin vƠo ra coi nh tin, tình hình đu t, tƠi tr bng tin trong
tng thi kì qua báo cáo lu chuyn tin t. ó lƠ nhng c s quan trng đ phân tích
hot đng tài chính. Các ch tiêu trên báo cáo tƠi chính đc th hin di hình thc
giá tr nên nhà phân tích có th đnh lng, tính toán kt hp s liu vi nhau t đó
đa ra d đoán, d báo vƠ đa ra quyt đnh.
Các báo cáo tài chính bao gm: Bng cơn đi k toán, báo cáo kt qu kinh
doanh, báo cáo lu chuyn tin t, thuyt minh báo cáo tài chính.
8
Bng cân đi k toán
Bng cơn đi k toán là báo cáo tng hp, phn ánh toàn b tài sn ca doanh
nghip ti mt thi đim nht đnh theo kt cu: vn kinh doanh và ngun hình thành
vn kinh doanh. Kt cu ca bng đc chia thành 2 phn: Tài sn và ngun vn.
Phn tài sn: Phn ánh toàn b tài sn hin có ca doanh nghip ti thi đim lp
báo cáo theo c cu tài sn và hình thc tn ti trong qua trình hot đng kinh doanh
ca doanh nghip. Phn tài sn đc phân thành: Tài sn lu đng vƠ đu t ngn hn;
Tài sn c đnh vƠ đu t dƠi hn.
Phn ngun vn: Phn ánh ngun hình thành tài sn hin có ca doanh nghip ti
thi đim lp báo cáo. Các ch tiêu này th hin trách nhim pháp lỦ đi vi tài sn
doanh nghip đang qun lý và s dng doanh nghip. Phn ngun vn đc chia
thành: N phi tr và ngun vn ch s hu.
Bng cơn đi k toán do vy là ngun thông tin quan trng cho công tác phân
tích tƠi chính, nó giúp đánh giá kh nng cơn bng tài chính, kh nng thanh toán, nng
lc hot đng, tài sn hin có và ngun hình thƠnh nó, c cu vn ca doanh nghip.
Báo cáo kt qu kinh doanh
Báo cáo kt qu kinh doanh là báo cáo tng hp cho bit tình hình tài chính
doanh nghip ti nhng thi k nht đnh. ó lƠ kt qu hot đng sn xut, kinh
doanh ca toàn doanh nghip, kt qu hot đng theo tng loi hot đng kinh doanh
(Sn xut kinh doanh, u t tƠi chính, Hot đng bt thng). Ngoài ra, báo cáo kt
qu hot đng kinh doanh còn cho bit tình hình thc hin ngha v vi NhƠ nc ca
doanh nghip trong k kinh doanh đó. Báo cáo kt qu kinh doanh cho ta bit mc lãi,
l ca doanh nghip bng cách ly tt c các khon to nên doanh thu tr đi chi phí
kinh doanh tng ng nó có Ủ ngha quan trng đn chính sách c tc, trích lp các
qu khen thng, qu phúc li, qu tr cp, qu đu t phát trin. Các ch tiêu trong
báo cáo còn là tin đ đ d đoán vƠ xác đnh quy mô dòng tin trong tng lai, lƠm
cn c tính toán thi gian thu hi vn đu t, giá tr hin ti ròng… đ ra quyt đnh
đu t dƠi hn trong doanh nghip.
Báo cáo lu chuyn tin t
Báo cáo lu chuyn tin t là mt trong bn báo cáo tài chính mà doanh nghip
cn lp đ cung cp cho ngi s dng thông tin ca doanh nghip v nhng vn đ
liên quan đn các lung tin vào ra trong doanh nghip, tình hình tài tr, đu t bng
tin ca doanh nghip trong tng thi k. Nhng lung tin vào ra ca tin và các
khon coi nh tin đc tng hp và chia thành 3 nhóm:
Lu chuyn tin t t hot đng sn xut kinh doanh
Lu chuyn tin t t hot đng đu t
Lu chuyn tin t t hot đng tài chính
Thang Long University Library
9
Trên c s đó, nhƠ phơn tích thc hin cơn đói ngơn qu vi s d ngơn qu đu
k đ xác đnh s d ngơn qu cui k. T đó, có th thit lp mc d phòng ti thiu
cho doanh nghip đm bo kh nng chi tr.
Báo cáo lu chuyn tin t có mi liên h cht ch vi bng cơn đi k toán và
bng kt qu kinh doanh trong phân tích tài chính. ơy lƠ c s quan trng đ nhà
qun lý xây dng k hoch qun lý tin mt.
Thuyt minh báo cáo tài chính
Thuyt minh báo cáo tài chính là báo cáo tài chính tng hp đc s dng đ gii
thích và b sung các thông tin v tình hình sn xut, kinh doanh, tình hình tài chính
ca doanh nghip trong k báo cáo mà các báo cáo khác không th trình bày rõ ràng,
c th và chi tit đc. Thuyt minh báo cáo tƠi chính trình bƠy khái quát đc đim
hot đng ca doanh nghip; Ni dung mt s ch đ k toán đc doanh nghip áp
dng; Gii thích và thuyt minh tình hình kt qu hot đng sn xut kinh doanh,
phng hng sn xut kinh doanh trong k ti; Các kin ngh ca doanh nghip.
Nói tóm li, các báo cáo trên là ngun t liu đc dùng trong phân tích tài chính
doanh nghip vì các báo cáo trên quan h mt thit vi nhau, báo cáo này b sung cho
báo cáo kia, s thay đi ch tiêu ca báo cáo này dn đn thay đi ch tiêu ca báo cáo
khác, mi báo cáo là tin đ, cn c to thành mt khi thông tin đy đ, va khái
quát, va c th.
2.1.4.2. Các thông tin bên ngoài doanh nghip
Vic phân tích tài chính không ch gii hn vic nghiên cu nhng báo biu tài
chính mà phi tp hp đy đ các thông tin liên quan đn tình hình tài chính doanh
nghip, nh các thông tin v kinh t, tin t, thu khóa ca quc gia và quc t, các
thông tin v kinh t, các thông tin v pháp lý, v kinh t đi vi doanh nghip. Vic
quyt đnh đu gn vi môi trng xung quanh. Có th k ti mt s yu t khách
quan tác đng ti doanh nghip và các thông tin liên quan đn các yu t nƠy cng
phi luôn đc cp nht thng xuyên:
u tiên có th k đn là yu t công ngh. Doanh nghip luôn phi đi đu vi
công ngh. S phát trin ca công ngh góp phn lƠm thay đi phng thc sn xut,
góp phn làm thay đi trong qun lý doanh nghip dn ti các quyt đnh tài chính
cng phi thay đi theo.
Hn na, là ch th đc t do kinh doanh bình đng nhng doanh nghip luôn
lƠ đi tng qun lý ca các c quan nhƠ nc. Mi hot đng ca doanh nghip b
điu tit và chi phi bi c ch qun lý tài chính, h thng lut, các vn bn quy phm
pháp lut liên quan đn ngành hot đng kinh doanh ca doanh nghip. Mt s thay
đi nh v chính sách, chun mc đu có th dn đn quyt đnh tƠi chính lƠ đúng đn
hay sai lm.
10
Ngoài ra, do kinh doanh luôn gn lin vi ri ro đc bit trong nn kinh t th
trng, ri ro tài chính luôn tim n, đòi hi các doanh nghip d tính mc ri ro có
th chu đng đc qua các quyt đnh tƠi chính đ có mc đ an toàn là cao nht vì
ri ro rt đa dng và phc tp, nó có th làm cho doanh nghip phá sn, gii th.
Mt khác, doanh nghip vi sc ép ca th trng cnh tranh, nhng đòi hi v
cht lng, mu mã, chng loi, giá c hàng hóa, cht lng dch v ngày càng cao
hn, tinh t hn ca khách hƠng đòi hi doanh nghip cn có nhng thông tin nm bt
th hiu ca khách hƠng đ thay đi chính sách sn phm, đm bo sn xut kinh
doanh có hiu qu và cht lng cao.
Hn na, trong quá trình hot đng sn xut kinh doanh, doanh nghip phi đáp
ng đc s đòi hi ca các đi tác v mc vn s hu trong c cu vn. S tng,
gim vn ch s hu có tác đng đáng k ti hot đng doanh nghip, đc bit trong
các điu kin kinh t khác nhau.
Ngoài nhng yu t k trên, doanh nghip mun hot đng kinh doanh tt phi
luôn đt các hot đng ca mình trong mi liên h chung ca ngƠnh. c đim ngành
kinh doanh liên quan đn: Tính cht ca các sn phm; Quy trình k thut áp dng; C
cu sn xut công nghip nng hoc công nghip nh, nhng c cu sn xut này có
tác đng ti kh nng sinh li, vòng quay vn d tr phng tin tin t
2.1.5. Phng pháp phân tích tình hình tài chính
Phng pháp phơn tích tƠi chính lƠ cách thc, k thut đ đánh giá tình hình tƠi
chính ca công ty hin ti, quá kh và d đoán tƠi chính trong tng lai. đáp ng
mc tiêu phân tích tài chính có nhiu phng pháp, thông thng ngi ta hay s dng
mt s phng pháp sau:
2.1.5.1. Phng pháp so sánh
ơy lƠ phng pháp đc s dng rng rãi ph bin trong phân tích kinh t nói
chung, phân tích tài chính nói riêng. Khi s dng phng pháp so sánh ta cn chú ý
các vn đ sau:
a. iu kin so sánh:
+ Phi tn ti ít nht 2 đi lng
+ Các đi lng, ch tiêu so sánh phi đm bo tính so sánh đc. ó lƠ s thng
nht v ni dung kinh t, thng nht v phng pháp tính toán, thi gian vƠ đn v đo
lng.
b. Xác đnh gc đ so sánh:
Gc so sánh đc xác đnh tu thuc vào mc đích ca phân tích. Gc so sánh có
th xác đnh ti tng thi đim, hay trong tng k. C th:
Thang Long University Library
11
+ Khi đánh giá xu hng, tc đ phát trin ca ch tiêu phân tích thì gc so sánh
đc xác đnh là tr s ca ch tiêu phân tích thi đim trc, mt k trc hoc
hàng lot k trc.
+ Khi đánh giá tình hình thc hin mc tiêu, nhim v đt ra thì gc so sánh là tr
s k hoch ca ch tiêu phân tích. Ta tin hành so sánh gia thc t vi k hoch ca
ch tiêu.
+ Khi xác đnh v trí ca doanh nghip thì gc so sánh đc xác đnh là giá tr
trung bình ca ngành hay ch tiêu phân tích ca đi th cnh tranh.
c. K thut so sánh:
V k thut so sánh có th so sánh bng s tuyt đi, so sánh bng s tng đi
hay so sánh bng s bình quân.
+ So sánh bng s tuyt đi: Là kt qu cho phép tr gia tr s ca ch tiêu k
phân tích so vi tr s ca ch tiêu k gc. Kt qu so sánh biu hin khi lng, quy
mô bin đng ca các ch tiêu kinh t.
+ So sánh bng s tng đi: Là kt qu ca phép chia gia tr s ca k phân
tích so vi k gc ca các ch tiêu kinh t hoc gia tr s ca k phân tích so vi k
gc đƣ đc điu chnh theo t l hoàn thành k hoch ca ch tiêu có liên quan theo
hng quyt đnh quy mô chung ca nhóm ch tiêu phân tích. So sánh bng s tng
đi đ thy thc t so vi k gc tng hay gim bao nhiêu %.
2.1.5.2. Phng pháp t l
Phng pháp này da trên Ủ ngha chun các t l ca đi lng tài chính trong
các quan h tài chính. S bin đi các t l c nhiên là s bin đi ca các đi lng
tài chính. V nguyên tc, phng pháp nƠy yêu cu phi xác đnh đc các ngng
đnh mc, đ nhn xét vƠ đánh giá tình hình tƠi chính doanh nghip, trên c s đó so
sánh các t l ca các doanh nghip vi giá tr t l tham chiu.
Theo phng pháp nƠy, thông thng các t l tƠi chính đc phân thành các
nhóm t l đc trng phn ánh nhng ni dung c bn theo các mc tiêu hot đng ca
doanh nghip. ó lƠ các nhóm t l v: Kh nng thanh toán, nhóm t l v c cu và
ngun vn, nhóm t l v nng lc hot đng kinh doanh, nhóm t l v kh nng sinh
li.
Mi nhóm t l li bao gm các ch tiêu nh l, tng b phn ca hot đng tài
chính doanh nghip trong mi trng hp khác nhau, tùy theo giác đ phân tích,
ngi phân tích la chn các ch tiêu khác nhau đ phc v mc tiêu phân tích ca
mình.
2.1.5.3. Phng pháp Dupont
Phng pháp phơn tích tài chính Dupont nhm đánh giá tác đng tƠi chính tng
h gia các t l tƠi chính. Phng pháp nƠy thit lp ra các quan h hàm s gia các
12
t l tƠi chính đ xem xét nh hng ca các yu t khác đn mt ch tiêu tng hp
nh th nƠo. ó lƠ mi quan h hàm s gia doanh li vn, vòng quay toàn b vn và
doanh li tiêu th. Phân tích các hàm này s thy đc s tác đng gia các ch tiêu tài
chính đ t đó đa ra các gii pháp nhm tng doanh thu, tit kim chi phí hay xác
đnh t l n hp lý. Kt hp phng pháp phơn tích t l vƠ phng pháp phơn tích
Dupont s góp phn nâng cao hot đng phân tích tài chính doanh nghip.
2.1.6. Quy trình phân tích tình hình tài chính
Quy trình là trình t các bc công vic đ thc hin mt hoc mt s mc tiêu,
quy trình đm bo trình t công vic thc hin mt cách khoa hc, có tính k hoch,
mang li hiu qu cho công vic thc hin. Vy đ phân tích tài chính ca công ty tài
chính mt cách có hiu qu chúng ta cn phi có mt quy trình thc hin công vic
mt cách c th qua các giai đon nh sau:
Bc 1: Lp k hoch phân tích:
ơy lƠ giai đon đu tiên, là mt khâu quan trng, nh hng nhiu đn cht
lng, thi hn và tác dng ca phân tích tài chính.
Lp k hoch phân tích bao gm vic xác đnh mc tiêu, xây dng chng trình
phân tích. K hoch phân tích phi xác đnh rõ ni dung phân tích, phm vi phân tích,
thi gian tin hành, nhng thông tin cn thu thp, tìm hiu.
Bc 2: Giai đon tin hành phân tích:
ơy lƠ giai đon trin khai, thc hin các công vic đƣ ghi trong k hoch. Nó
bao gm các công vic:
+ Su tm tài liu, x lý s liu
+ Tính toán các ch tiêu phân tích
+ Xác đnh nguyên nhân và tính toán c th mc đ nh hng ca các nhân t
đn ch tiêu phân tích.
+ Xác đnh và d doán nhng nhân t kinh t xã hi tác đng đn tình hình kinh
doanh ca doanh nghip.
+ Tng hp kt qu, rút ra nhn xét, kt lun v tình hình tài chính công ty.
Bc 3: Giai đon kt thúc:
ơy lƠ giai đon cui cùng ca vic phân tích. Nó bao gm các công vic:
+ Vit báo cáo phân tích
+ Hoàn chnh h s phơn tích
Tt c các báo biu phân tích tng hp, chi tit, các tài liu thu thp đc có liên
quan đn vic phơn tích báo cáo tƠi chính đu đc hoàn chnh vƠ lu gi ti doanh
nghip.
Thang Long University Library
13
2.1.7. Các nhân t nh hng đn phân tích tài chính
Phơn tích tƠi chính có Ủ ngha quan trng vi nhiu đi tng khác nhau, nh
hng đn các quyt đnh đu t, tƠi tr. Tuy nhiên, phân tích tài chính ch thc s
phát huy tác dng khi nó phn ánh mt cách trung thc tình trng tài chính doanh
nghip, v th ca doanh nghip so vi các doanh nghip khác trong ngành. Mun vy,
thông tin s dng trong phân tích phi chính xác, có đ tin cy cao, cán b phân tích
có trình đ chuyên môn gii. Ngoài ra, s tn ti ca h thng ch tiêu trung bình
ngƠnh cng lƠ mt trong nhng nhân t nh hng đn cht lng phân tích tài chính.
Nhìn chung, cht lng phân tích tài chính tt hay cha tt là do nh hng ca
các nhân t chính tác đng nh sau:
2.1.7.1. Công tác t chc hot đng phân tích tài chính
thc hin công vic phân tích tài chính cn phi bao gm các công vic t
khâu chun b k hoch, thc hin, kim tra giám sát vƠ đánh giá kt qu. Các công
vic này mun thc hin tt cn có s phi hp cht ch gia các phòng ban trong mt
doanh nghip. Mi phòng ban vi chc nng, nhim v ca mình di s phân công
ca trng phòng, mi ngi đu có phn vic ca mình đ hng ti mc tiêu chung
là t chc tt công tác phân tích tài chính. Ngun thông tin đc thu thp t các
phòng ban là kt qu ni b quan trng trên c s đc x lý, chn lc bi các nhà
qun lý cp cao đc cung cp cho quá trình phân tích tài chính và nh hng không
nh đn cht lng phân tích tài chính.
2.1.7.2. Ngi thc hin phân tích tài chính
Ngi thc hin phân tích tài chính là nhân t quan trng nh hng ti cht
lng phơn tích tƠi chính. Trc ht mc đích ca nhà phân tích tài chính khi tin hành
phân tích s đnh hng cho c quá trình phân tích, quyt đnh quy mô phm vi các k
thut tài liu s dng cng nh chi phí cho vic phân tích. Kh nng ca nhà phân tích
s la chn thông tin và tin hành thu thp ngun thông tin có nh hng rt ln đn
cht lng phân tích tài chính, vì phân tích tài chính mun hiu qu phi da trên
nhng thông tin đy đ, chính xác, kp thi và chi phí vic thu thp là nh nht. Vic
la chn công c phơn tích cng ph thuc vƠo ngi phân tích. Kt qu phân tích tài
chính luôn mang du n cá nhân do vy nhà phân tích có nhng đánh giá, nhn xét
riêng ca mình v tình hình tài chính doanh nghip lƠ điu không th tránh khi.
Nhà phân tích phi trung thc, ý thc đc tm quan trng và nhim v ca mình
thì vic phân tích tài chính mi có hiu qu cao.
2.1.7.3. Cht lng thông tin s dng trong phân tích tài chính
Thông tin là mt vn đ ht sc cn thit trong tt c các lnh vc nói chung và
trong phân tích tài chính nói riêng. Thông tin là vô cùng quan trng và máy tính là bt
buc. Có th khng đnh rng nu không có thông tin hoc thiu thông tin thì vic
14
phân tích tài chính không th thc hin đc hoc nu phơn tích trong điu kin không
đy đ chính xác thì cht lng phân tích s thp.
Do vy làm th nƠo đ có mt h thng thông tin đy đ và chính xác phc v tt
cho công tác phơn tích tƠi chính thì đó lƠ yêu cu các nhà qun lý phi ht sc quan tâm.
2.1.7.4. Vic la chn phng pháp phân tích tài chính
Trên c s ngun thông tin có đc các cán b phân tích s áp dng phng
pháp phơn tích tƠi chính nƠo đ đánh giá thc trng tài chính ca doanh nghip là mt
điu rt quan trng.
Trong điu kin hin nay, phi kt hp các phng pháp phơn tích tƠi chính tùy
theo tng mc tiêu c th ca nhà qun lý quan tâm thì vic phân tích mi mang li
hiu qu nh Ủ mun ca doanh nghip.
2.1.7.5. H thng ch tiêu trung bình ngành
Vic phân tích tài chính ca doanh nghip s có Ủ ngha hn khi có s tn ti ca
các ch tiêu trung bình ngƠnh. ơy lƠ c s quan trng trong khi tin hành phân tích.
Ngi ta có th nói các t l tài chính ca doanh nghip là cao hay thp, tt hay xu
khi đem so sánh vi t l trung bình ngành. Nhà qun lý doanh nghip đánh giá đc
thc trng tài chính ca mình mà t đó có nhng gii pháp khc phc.
2.2.ăNIăDUNGăPHỂNăTệCHăTỊNHăHỊNHăTÀIăCHệNH
2.2.1. Phân tích báo cáo kt qu hot đng kinh doanh
Khi phân tích tình hình tài chính doanh nghip, chúng ta không th b qua ni
dung này. Mc tiêu ca ni dung phơn tích nƠy lƠ xác đnh và phân tích mi liên h,
đc đim các ch tiêu trong báo cáo kt qu kinh doanh, đng thi so sánh chúng qua
mt s niên đ k toán liên tip và vi s liu trung bình ngƠnh đ đánh giá xu hng
thay đi tng ch tiêu và kt qu kinh doanh ca doanh nghip so vi các doanh nghip
khác. Các ch tiêu tài chính trung gian và cui cùng đc chun hóa trong mu biu
bng phân tích kt qu kinh doanh:
ChØ tiªu
N¨m N-1
N¨m N
N¨m N/ n¨m
N-1
S tin
Tû
träng
S tin
Tû
träng
S tin
Tû
träng
1.Doang thu thun
2.Giá vn hàng bán
3.Lãi gp
4.Chi phí bán hàng và qun lý
5.Lƣi trc thu và lãi vay
6.Lƣi trc thu
7.Lãi sau thu
Thang Long University Library
15
8.Lãi không chia
S liu trên báo cáo kt qu hot đng kinh doanh đc s dng đ tính toán
các ch tiêu v kh nng sinh li, tình hình thc hin ngha v vi nhƠ nc v các
khon phi np. Cùng vi s liu trên bng cơn đi k toán, s liu trên báo cáo kt
qu kinh doanh đc s dng đ tính toán hiu qu s dng vn, các ch tiêu v t sut
li nhun C th:
Phân tích doanh thu:
sn xut kinh doanh có hiu qu, đ sc mnh đng vng trên th trng,
vn đ đt lên hƠng đu đi vi mi doanh nghip là làm th nƠo đ doanh thu ngày
cƠng tng lên. lƠm đc điu đó, doanh nghip phi thng xuyên kim tra, đánh
giá mi kt qu ca hot đng sn xut kinh doanh. Phân tích doanh thu s giúp đánh
giá chính xác, khách quan tình hình thc hin doanh thu ca doanh nghip, xem xét
mc tiêu đt ra đƣ đt đc đn đơu. Phơn tích doanh thu cng lƠ tƠi liu cn thit làm
c s cho vic phân tích các ch tiêu tài chính kinh t, t đó giúp nhƠ qun lỦ đa ra
quyt đnh và ch đo kinh doanh.
Tóm li, mc tiêu duy nht ca phân tích doanh thu là giúp doanh nghip sn
xut kinh doanh ngày càng hiu qu th hin qua vic doanh thu ca doanh nghip
không ngng tng lên.
Phân tích chi phí:
Phân tích ch tiêu chi phí sn xut kinh doanh ca doanh nghip, thng đc
tin hành bng cách so sánh tng gim chi phí so vi k trc hoc k k hoch, hoc
so vi ch s trung bình ngành. So sánh có th đc tin hành theo ch tiêu tng chi
phí, hoc chi phí bình quân, hoc t trng phí, theo tng khon mc hoc tng thành
phn phí hoc theo tng đn v b phn trc thuc hoc trung bình toàn doanh nghip.
có th nhn đnh đc s thay đi chi phí luôn cn đt chúng trong mi quan h
vi khi lng, sn lng hàng hoá tiêu th. Khi so sánh, nu thay đi chi phí có xu
hng dn ti lƠm tng mc chi phí bình quân hoc lƠm tng t trng phí thì cn đt
du hi vƠ phơn tích sơu hn nguyên nhơn kinh t, k thut liên quan.
Phân tích li nhun:
Ni dung phân tích li nhun bao gm: đánh giá tình hình thc hin k hoch
li nhun ca tng b phn và ca toàn doanh nghip và nhn dng nhng nguyên
nhơn, xác đnh mc đ nh hng ca tng nhân t đn tình hình bin đng li nhun.
Mc đích ca phân tích li nhun lƠ: đánh giá s lng và cht lng hot đng ca
doanh nghip, kt qu s dng các yu t sn xut v tin vn, lao đng, vt t
So sánh li nhun thc hin, li nhun k hoch và li nhun các k trc
(tháng, quỦ, nm) đ thy đc mc đ tng gim ca li nhun t các hot đng. Qua
đó, đánh giá tng quát v tình hình thc hin k hoch ca doanh nghip. ng thi
16
chúng ta cng cn phi xem xét t trng v li nhun ca tng loi hot đng trong
tng li nhun chung ca doanh nghip đ có cái nhìn toàn vn hn.
2.2.2. Phân tích bng cân đi k toán
Ni dung phơn tích nƠy có Ủ ngha vô cùng quan trng trong phân tích tài chính.
Bi l phân tích kt cu tài sn ngun vn trong bng cơn đi k toán chính là xem xét
tài sn và ngun vn đc phân b nh th nào trong các khon mc. Vic phân b và
có kt cu tài sn và ngun vn hp lý s mang li hiu qu kinh t cao vƠ ngc li
nu không có mt kt cu hp lý s gây lãng phí, s dng vn không hiu qu.
Phân tích kt cu tài sn và ngun vn trong Bng cơn đi k toán ngoài vic so
sánh cui k vi đu k v s tuyt đi vi t trng, ta còn phi so sánh, đánh giá t
trng ca tng loi tài sn và ngun vn trong tng s vƠ xu hng bin đng ca
chúng.
Phân tích kt cu tài sn và ngun vn đc tin hƠnh theo các bc sau: Trc
ht ta trình bày bng cơn đi k toán theo dng bng mt phía. Trên dòng ta lit kê
toàn b tài sn, ngun vn đƣ chun hóa. Trên ct ta xác đnh s đu nm, cui k so
vi đu k c v lng và t l phn trm thay đi. Sau đó tin hành tính toán, phân
tích vƠ đánh giá thc trng v ngun vn, tài sn ca doanh nghip theo nhng tiêu
thc nht đnh ca xí nghip và ngành.
Ta có th din gii tng công vic c th trong phân tích bng cơn đi k toán
nh sau:
Phân tích c cu tài sn:
Phân tích kt cu tài sn lƠ đánh giá s bin đng ca các b phn cu thành
tng tài sn ca mt doanh nghip.
Mc đích ca vic phân tích này nhm tìm hiu s hp lý trong phân b và s
dng tài sn, t đó đ ra các bin pháp nhm nâng cao hiu qu s dng tài sn. ng
thi, đánh giá mt cách tng quát quy mô, nng lc vƠ trình đ s dng vn ca doanh
nghip.
Khi phân tích cn xem xét t sut đu t trang thit b tài sn c đnh vƠ đu t
dài hn. T sut đu t đc xác đnh theo công thc:
T sutăđuătăăăăă=
Tài sn c đnhăvƠăđuătădƠiăhn
Tng tài sn
Vic đu t chiu sâu, mua sm trang thit b c s vt cht k thut th hin
nng lc sn xut vƠ xu hng phát trin lâu dài. T sut nƠy tng lên chng t nng
lc sn xut có xu hng tng lên. Nu các nhân t khác không thay đi thì đơy lƠ mt
du hiu tích cc ca doanh nghip.
Thang Long University Library
17
Phân tích c cu ngun vn:
Ngun vn phn ánh ngun hình thành tài sn hin có ca doanh nghip ti thi
đim lp báo cáo. Trên bng cơn đi k toán, c cu ca tng ngun vn trong tng
ngun vn phn ánh trách nhim pháp lý ca doanh nghip đi vi các khon vn mà
doanh nghip đang qun lý và s dng.
Mc đích ca vic phân tích ngun vn nhm phân tích kh nng t tài tr, phân
tích kh nng ch đng trong kinh doanh ca các doanh nghip. Qua đó đánh giá s
bin đng ca các loi ngun vn mt doanh nghêp (so sánh giá tr ca tng ngun
vn và tng loi ngun vn qua mi k) đ thy đc tình hình huy đng và s dng
các loi ngun vn ca doanh nghip.
Phân tích các cân đi tài chính:
Mi quan h cơn đi gia tài sn vi ngun vn th hin s tng quan v c cu
vn và giá tr ca các tài sn ca doanh nghip. ng thi cng phn ánh tng quan
v chu k luân chuyn tài sn và chu k thanh toán ngun vn. Và do vy góp phn
phn ánh kh nng thanh toán ca doanh nghip. Mi quan h cơn đi này giúp nhà
phơn tích đánh giá đc s hp lý gia ngun vn huy đng và vic s dng chúng
trong đu t, mua sm, d tr.
Tài sn
Ngun vn
- Vn bng tin
N ngn hn:
+ Phi tr
+ Vay ngn hn
Vn dài hn:
+ N dài hn
+ Vn ch s hu
- u t tƠi chính ngn hn
- Khon phi thu
- Hàng tn kho
- Tài sn lu đng khác
- Tài sn c đnh
- u t tƠi chính dƠi hn
- Xây dng c bn d dang
- Ký qu, kỦ cc dài hn
Nu tài sn ngn hn ln hn n ngn hn thì điu này là hp lý, doanh nghip
gi vng quan h cơn đi gia tài sn ngn hn và n ngn hn, s dng đúng mc
đích n ngn hn. m bo nguyên tc tài tr v s hài hoà k hn gia ngun vn và
tài sn ngn hn. Ngc li nu tài sn ngn hn nh hn n ngn hn ngha lƠ doanh
nghip không gi vng quan h cơn đi gia tài sn ngn hn vi n ngn hn. Xut
hin du hiu doanh nghip đƣ s dng mt phn ngun vn ngn hn đ tài tr cho tài
sn dài hn. Mc dù n ngn hn có th do chim dng hp pháp hoc có mc lãi thp
hn lƣi n dài hn. Tuy nhiên, chu k luân chuyn tài sn khác vi chu k thanh toán
có th dn đn nhng vi phm nguyên tc tín dng và mt h qu tài chính xu hn có
18
th xy ra. Nu tài sn dài hn ln hn n dài hn: và phn thiu ht đc bù đp t
vn ch s hu thì điu này là hp lý, doanh nghip s dng đúng mc đích n dài hn
và c vn ch s hu. Nhng nu nh phn thiu ht đc bù đp bng n ngn hn
thì điu này là bt hp lỦ nh trình bƠy phn cơn đi tài sn ngn hn và n ngn
hn. Nu phn tài sn dài hn nh hn n dài hn: Mt phn n dài hn đƣ đc s
dng đ tài tr tài sn ngn hn. Hin tng này va lãng phí lãi vay n dài hn va
th hin s dng sai mc đích n dài hn.
2.2.3. Phân tích din bin ngun vn và s dng vn
Bng phân tích din bin ngun vn và s dng vn là mt trong nhng c s và
công c ca nhà qun tr tƠi chính đ hoch đnh tài chính cho kì ti.
Nguyên tc lp bng kê nh sau:
Săđă2.1:ăNguyênătcălpăbngăkê
phân tích din bin ngun vn và s dng vn trong doanh nghip chúng ta
s dng ch yu bng cơn đi k toán. Phân tích ni dung nƠy chính lƠ xem xét đánh
giá s thay đi các ch tiêu cui k so vi đu k trên bng cơn đi k toán v ngun
gc và cách thc s dng vn ca doanh nghip. to thun li cho công tác phân
tích trc ht ta trình bày bng cơn đi k toán di dng bng báo cáo trình bày mt
phía t tài sn đn ngun vn. Sau khi phân tích chúng ta s bit đc trong mt k
kinh doanh, ngun vn tng hay gim bao nhiêu, tình hình s dng vn th nào?
Nhng ch tiêu nào ch yu nh hng đn s tng gim ngun vn và s dng vn
ca doanh nghip. T đó khai thác các ngun vn và nâng cao hiu qu s dng vn
trong doanh nghip. Phân tích din bin ngun vn và s dng vn trong doanh nghip
là tin hành so sánh s liu cui k vi s liu đu k ca tng ch tiêu, xác đnh tình
hình tng gim vn ca doanh nghip theo nguyên tc:
Bngăcơnăđi k toán
Tài sn
Ngun vn
Tínhătoánăcácăthayăđi
Din bin ngun
Tngăngun vn
Gim tài sn
S dng vn
TngătƠiăsn
Gim ngun vn
Thang Long University Library
19
S dng vn lƠ tng tƠi sn, gim ngun vn
Ngun vn là gim tài sn, tng ngun vn
Ngun vn và s dng vn phi cơn đi
Cui cùng tin hành sp xp các ch tiêu v ngun vn và s dng vn theo
trình t nht đnh tùy theo mc tiêu nghiên cu và phn ánh vào mt bng biu theo
mu sau:
Din bin ngun
vn
Tin
%
S dng vn
Tin
%
…………….
……
……
…….
……
……
Tng
100%
Tng
100%
Ngoài vic phân tích din bin ngun vn, s dng vn kinh doanh, trên thc t
ngi ta còn s dng phng pháp phơn tích theo lung tin mt. Phng pháp phơn
tích này da vào lung tin mt đu k và cui k đ so sánh vi nhau. Sau đó xác
đnh nguyên nhơn tng gim tin mt cui k so vi đu k, bng các ch tiêu ca bng
cơn đi k toán. Mi s thay đi cui k so vi đu k trên bng cơn đi k toán dn
ti s thay đi tin mt tng ng theo nguyên tc:
Tng tin mt là gim tài sn vƠ tng ngun vn
Gim tin mt lƠ tng tƠi sn và gim ngun vn
Tng cng tng (gim) đn cui k đúng bng s thay đi trên dòng tin mt
cui k so vi đu k ca bng cơn đi k toán.
2.2.4. Phân tích đim hòa vn
2.2.4.1. Khái nim đim hòa vn
im hòa vn (break ậ even point): lƠ đim ti đó tng doanh thu bng tng chi
phí. Nói cách khác, ti đim hòa vn, doanh nghip bt đu thu đc li nhun.
Ti đim hòa vn, mi quan h gia doanh thu, chi phí vƠ lƣi ròng đc th hin
qua s đ sau:
Tng doanh thu
(Total Turnover ậ TT or Gross Revenue - GR)
Tng chi phí
(Total cost - TC)
Tng lãi ròng
(Total Net Income -
TNI)
Tng bin phí
(Total Variable Cost -
TVC)
Tng đnh phí
(Total Fixed Cost ậ
TFC)
Tng lãi ròng
(Total Net Income -
TNI)
Tng bin phí
(Total Variable Cost -
TVC)
Tng lãi góp
(Total Contribution Margin - TCM)