B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
GIIăPHÁPăNỂNGăCAOăCHTăLNGăCHOăVAYă
TIểUăDỐNGăTIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMIăCă
PHNăUăTăVÀăPHÁTăTRINăVITăNAMă
CHIăNHÁNHăTHÀNHăỌ
SINHăVIểNăTHC HIN
:
PHMăTHăMAIăLINH
MÃăSINHăVIểN
:
A18013
CHUYểNăNGÀNH
:
NGỂNăHÀNG
HÀăNIăậ 2014
B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
GIIăPHÁPăNỂNGăCAOăCHTăLNGăCHOăVAY
TIểUăDỐNGăTIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMIăCă
PHNăUăTăVÀăPHÁTăTRINăVITăNAMă
CHIăNHÁNHăTHÀNHăỌ
Giáoăviênăhngădn
:
Th.săNgôăKhánhăHuyn
Sinhăviênăthcăhin
:
PhmăThăMaiăLinh
Mƣăsinhăviên
:
A18013
ChuyênăngƠnh
:
TƠiăchínhăậ NgơnăhƠng
HÀ NIăậ 2014
Thang Long University Library
LIăCMăN
Li đu tiên cho em xin gi li cm n chân thành và sâu sc đn giáo viên
hng dn là Thc s Ngô Khánh Huyn. Cô đư luôn tn tình giúp đ em, ch ra cho
em nhng thiu sót và giúp em có đnh hng tt hn trong sut quá trình thc hin
khóa lun tt nghip này.
Bên cnh đó, em cng xin đc cm n các thy cô giáo trong Khoa Kinh t và
các khoa khác ca Trng i hc Thng Long đư ging dy và cung cp cho em
nhng kin thc trong tng môn hc. ây là c s đ em bám sát và vn dng trong
quá trình thc hin khóa lun.
Em cng xin gi li cm n đn các cán b nhân viên ca Ngân hàng TMCP
u t và Phát trin Vit Nam – Chi nhánh Thành ô, đc bit là các anh ch làm vic
ti Phòng khách hàng Cá nhân đư nhit tình giúp đ và to điu kin thun li cho em
trong quá trình thc tp ti chi nhánh.
Do trình đ, kin thc chuyên môn cng nh kinh nghim thc t ca em còn
nhiu hn ch nên trong ni dung phân tích, các đánh giá và gii pháp đa ra trong
khóa lun này còn mang tính ch quan và không tránh khi thiu sót. Vì vy em rt
mong nhn đc s góp ý t các thy cô đ khóa lun ca em đc hoàn thin hn.
Em xin chân thành cm n!
Sinh viên
Phm Th Mai Linh
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s
h tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca
ngi khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc
và đc trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinhăviên
PhmăThăMaiăLinh
Thang Long University Library
MCăLC
LIăMăU
CHNGă 1.ă Lụă LUNă CHUNGă Vă CHOă VAYă TIểUă DỐNG
CAă NGỂN
HÀNGăTHNGăMI 1
1.1.ăTngăquanăvăngơnăhƠngăthngămi 1
1.1.1. Khái nim ngân hàng thng mi 1
1.1.2. Các hot đng ch yu ca ngân hàng thng mi 2
1.2.ăChoăvayătiêuădùngăcaăngơnăhƠngăthngămi 5
1.2.1. Khái nim cho vay tiêu ếùng 5
1.2.2. Nguyên tc chung trong cho vay tiêu ếùng 5
1.2.3. iu kin vay vn tiêu ếùng 6
1.2.4. c đim cho vay tiêu ếùng 7
1.2.5. Phân loi cho vay tiêu ếùng 9
1.2.6. Vai trò ca cho vay tiêu ếùng 11
1.3.ăChtălngăchoăvayătiêuădùngătiăngơnăhƠngăthngămi 12
1.3.1. Khái nim cht lng cho vay tiêu ếùng 12
1.3.2. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay tiêu ếùng 13
1.3.3. Các nhân t nh hng đn cht lng cho vay tiêu ếùng 17
CHNGă 2:ă THCă TRNGă HOTă NGă CHOă VAYă TIểUă DỐNGă TIă
NGỂNăHÀNGăTHNGăMIăCăPHNăUăTăVÀăăPHÁTăTRIN
VITăNAMă- CHIăNHÁNHăTHÀNHăỌ 22
2.1.ăTngăquanăvăngơnăhƠngăthngămiăcăphnăuătăvƠăPhátătrinăVită
Nam ậ ChiănhánhăThƠnhăô 22
2.1.1. Quá trình hình thành ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin
Vit Nam - Chi nhánh Thành ô 22
2.1.2. Tình hình hot đng kinh ếoanh ca ngân hàng thng mi c phn u t
và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh Thành ô 25
2.2.ăThcătrngăhotăđngăchtălngăchoăvayătiêuădùngătiăngơnăhƠngăthngă
miăcăphnăuătăvƠăPhátătrinăVităNamă- ChiănhánhăThƠnhăô 32
2.2.1. Các sn phm cho vay tiêu ếùng áp ếng ti ngân hàng thng mi c phn
u t và Phát trin Vit Nam – Chi nhánh Thành ô 32
2.2.2. Quy trình cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng thng mi c phn u t và
Phát trin Vit Nam – Chi nhánh Thành ô 34
2.2.3. Tình hình gii ngân cho vay tiêu ếùng giai đon nm 2011 – 2013 36
2.2.4. Tình hình thu n cho vay tiêu ếùng giai đon nm 2011 – 2013 37
2.2.5. Tình hình ế n cho vay tiêu ếùng giai đon nm 2011 – 2013 39
2.2.6. N quá hn cho vay tiêu ếùng giai đon nm 2011 – 2013 44
2.2.7. Vòng quay vn cho vay tiêu ếùng giai đon nm 2011 – 2013 46
2.2.8. H s thu n cho vay tiêu ếùng giai đon nm 2011 – 2013 47
2.2.9. Li nhun cho vay tiêu ếùng giai đon nm 2011 – 2013 48
2.3.ăánhăgiáăchtălngăchoăvayătiêuădùngătiăngơnăhƠngăthngămiăcăphnă
uătăvƠăPhátătrinăVităNamă- ChiănhánhăThƠnhăô 49
2.3.1. Nhng kt qu đt đc 49
2.3.2. Mt s tn ti 50
2.3.3. Nguyên nhân 51
CHNGă3:ăGIIăPHÁPăNỂNGăCAOăCHTăLNGăCHOăVAYăTIểUăDỐNGă
TIă NGỂNă HÀNGă THNGă MIă Că PHNă Uă Tă VÀă PHÁTă TRINă
VITăNAMăậ CHIăNHÁNHăTHÀNHăỌ 53
3.1.ănhăhngăphátătrinăhotăđngăchoăvayătiêuădùngăcaăngơnăhƠngăthngă
miăcăphnăuătăvƠăPhátătrinăVităNamăậ ChiănhánhăThƠnhăôătrongăthiă
gianăti 53
3.2.ăSăcnăthităphiănơngăcaoăchtălngăchoăvayătiêuădùng 54
3.2.1. i vi nn kinh t 54
3.2.2. i vi khách hàng 54
3.2.3. i vi ngân hàng thng mi 54
3.3.ăGiiăphápănơngăcaoăchtălngăchoăvayătiêuădùngătiăngơnăhƠngăthngămiă
c phnăuătăvƠăPhátătrinăVităNamăậ ChiănhánhăThƠnhăô 55
3.3.1. ào to và phát trin ngun nhân lc 55
3.3.2. Tng cng phát trin các sn phm cho vay tiêu ếùng 56
3.3.3. M rng hot đng MarkỀting 56
3.3.4. M rng đi tng cho vay tiêu ếùng 57
3.3.5. Gii pháp gim thiu ri ro 58
3.3.6. Nâng cao c s vt cht k thut công ngh và các trang thit b 58
3.3.7. X lý tài sn đm bo 59
3.4.ăMtăsăkinăngh 59
3.4.1. Kin ngh đi vi s qun lý v mô ca Nhà nc 59
3.4.2. Kin ngh vi ngân hàng Nhà nc 61
3.4.3. Kin ngh vi ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam 61
KTăLUN 63
Thang Long University Library
DANHăMCăBNG,ăBIU,ăSă
Bng 2.1. Hot đng huy đng vn nm 2011 – 2013 26
Bng 2.2. Hot đng cho vay nm 2011 – 2013 28
Bng 2.3. Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh nm 2011 – 2013 29
Bng 2.4. S lng th tín dng phát hành 30
Bng 2.5. Doanh s cho vay tiêu dùng 36
Bng 2.6. Doanh s thu n cho vay tiêu dùng 37
Bng 2.7. Tình hình d n cho vay tiêu dùng phân theo thi gian 39
Bng 2.8. Tình hình d n cho vay tiêu dùng phân theo sn phm 41
Bng 2.9. Tình hình n quá hn cho vay tiêu dùng 45
Bng 2.10. Vòng quay vn cho vay tiêu dùng 46
Bng 2.11. H s thu n cho vay tiêu dùng 47
Bng 2.12. Thu lưi cho vay tiêu dùng 48
Biu đ 2.1. Tình hình doanh s cho vay tiêu dùng 36
Biu đ 2.2. Tình hình doanh s thu n cho vay tiêu dùng 38
Biu đ 2.3. Tình hình d n cho vay tiêu dùng theo thi gian 40
Biu đ 2.4. C cu d n các sn phm cho vay tiêu dùng 43
Biu đ 2.5. Vòng quay vn cho vay tiêu dùng 46
Biu đ 2.6. Tình hình thu lưi t cho vay tiêu dùng 48
S đ 2.1. C cu t chc ca ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam – Chi
nhánh Thành ô
23
LIăMăU
1. S cn thit caăđ tƠi
Ngân hàng là mt trong nhng mt xích quan trng cu thành nên s vn đng
nhp nhàng ca nn kinh t. Có th nói hot đng ngân hàng là mt huyt mch ca
nn kinh t, là lnh vc không th thiu đi vi s phát trin kinh t - xư hi. Trong các
hot đng ca ngân hàng thì cho vay là hot đng c bn và truyn thng, có vai trò
quan trng to ra ngun thu ch yu cho ngân hàng, giúp ngân hàng s dng ngun
vn huy đng mt cách hiu qu nht. Trc bi cnh nn kinh t ngày càng phát
trin, đi sng nhân dân ngày càng tng cao, nhu cu tiêu dùng ca ngi dân cng t
đó mà ngày mt ln. Xut phát t thc t đó, cho vay tiêu dùng (CVTD) đang tr
thành mt lnh vc tim nng mà tt c các ngân hàng đu hng ti.
Trong nhng nm gn đây, CVTD cng đư đt đc mt s kt qu nht đnh.
Song bên cnh đó CVTD vn còn bc l nhiu hn ch nht đnh nh đnh mc CVTD
ti đa còn thp, thi hn CVTD ngn, chính sách và th tc CVTD còn phc tp và
hn ch. Thc t đư cho thy rng cht lng CVTD ti ngân hàng thng mi c
phn u t và Phát trin Vit Nam (BIDV) – Chi nhánh Thành ô cha thc s đc
quan tâm đúng mc. Vic nâng cao cht lng CVTD vn là mt bài toán ln không
ch vi bn thân chi nhánh mà còn là ca toàn h thng, các cp, ngành khác.
Nhn thc đc tm quan trng và cp thit ca vn đ trên, “Giiăphápănơngă
cao chtălng choăvayătiêuădùngătiăngơnăhƠngăthngămi c phnăuătăvƠă
Phátătrin Vit Nam - ChiănhánhăThƠnhăô” s là mt đ tài góp phn nâng cao
hiu qu hot đng CVTD nói riêng cng nh hot đng kinh doanh ca BIDV – Chi
nhánh Thành ô nói chung trong nhng nm ti.
2. Mcăđíchănghiênăcu caăđ tƠi
- Làm rõ mt s vn đ c bn v cho vay tiêu dùng và cht lng cho vay tiêu
dùng ti ngân hàng thng mi (NHTM).
- Phân tích, đánh giá thc trng cht lng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng
thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh Thành ô.
- xut nhng gii pháp và kin ngh nhm nâng cao cht lng hot đng
cho vay tiêu dùng ti ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam -
Chi nhánh Thành ô trong thi gian ti.
Thang Long University Library
3.ăiătngăvƠăphmăviănghiênăcuăđ tƠi
- i tng nghiên cu ca đ tài: Cho vay tiêu dùng và cht lng cho vay
tiêu dùng ti ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam - Chi
nhánh Thành ô.
- Phm vi nghiên cu ca đ tài: Thc trng hot đng cho vay tiêu dùng ti
ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam – Chi nhánh Thành ô
giai đon nm 2011- 2013.
4.ăPhngăphápănghiênăcu
Các phng pháp nghiên cu đc s dng trong quá trình thc hin khóa lun
bao gm: phng pháp phân tích và phng pháp tng hp.
5. Kt cu caăkhóaălun
Ngoài li m đu, kt lun, danh mc t vit tt, danh mc s đ, và bng biu,
ni dung ca khóa lun gm ba chng:
Chng 1: Lý lun chung v cho vay tiêu ếùng ca ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng hot đng cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng thng
mi c phn u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh Thành ô.
Chng 3: Gii pháp nâng cao cht lng cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng
thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh Thành ô.
1
CHNGă1.ăLụăLUN CHUNG V CHOăVAYăTIểUăDỐNG
CAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI
1.1. Tng quan v ngơnăhƠngăthngămi
1.1.1. Khái nim ngân hàng thng mi
Lch s NHTM đc hình thành cùng vi nn sn xut hàng hóa. S phát trin
hàng hóa chính là tin đ cho s phát trin, hình thành ca ngân hàng. Nghip v đu
tiên ca ngh ngân hàng chính là nghip v đi tin hoc đúc tin. Ngi làm ngh đi
tin thng là ngi giàu, trc đó có th làm ngh cho vay nng lưi. H thng có
két tt đ ct tr đm bo an toàn. Do yêu cu ca các lưnh chúa, các nhà buôn nên
nhiu ngi làm ngh đi tin kiêm luôn c nghip v ct tr h. Vic ct tr h ca
nhiu ngi làm tng khon thu nhp, tng các loi tin, thúc đy s thanh toán không
dùng tin mt. Do vic thanh toán này có nhiu u đim nên đư thu hút đc các
thng gia gi tin nhiu hn.
Trong hot đng thc tin, nhng ngi ct tr tin nhn thng xuyên có
ngi gi tin vào và có ngi rút tin ra, song tt c không cùng mt lúc nên to d
tha trong két. Trong khi đó có mt b phn ngi thiu tin mun vay. Chính vì th
các nhà buôn này đư s dng s tin d trong két đó cho vay. Vic cho vay đư mang
li li nhun ln cho các ông ch. Do vy các ông ch đu tìm cách thu hút tin gi đ
cho vay bng cách tr lưi cho ngi gi tin. Hot đng này làm thay đi c bn hot
đng ca nhà buôn tin, t k cho vay nng lưi tr thành nhà buôn và là Ngân hàng.
Theo Lut các t chc tín dng nm 2010: Ngân hàng là loi hình t chc tín
dng có th đc thc hin tt c các hot đng ngân hàng theo quy đnh ca Lut
này. Theo tính cht và mc tiêu hot đng, các loi hình ngân hàng bao gm ngân
hàng thng mi, ngân hàng chính sách, ngân hàng hp tác xư. Trong đó, NHTM là
loi hình chim t trng ln nht v s lng, th phn và quy mô tài sn.
Cho đn thi đim hin nay có rt nhiu khái nim v NHTM:
- M: NHTM là mt công ty kinh doanh chuyên cung cp dch v tài chính và
hot đng trong ngành dch v tài chính.
- Pháp: NHTM là nhng xí nghip thng xuyên nhn ca công chúng di
hình thc tin gi hay hình thc khác và h dùng vào nghip v chit khu, tín dng
hay dch v tài chính.
- Nhà kinh t hc David Begg đnh ngha: NHTM là trung gian tài chính có
giy phép kinh doanh ca Chính ph đ cho vay tin và m các tài khon tin gi.
- n : NHTM là c s xác nhn các khon tin gi đ cho vay, tài tr và
đu t.
Thang Long University Library
2
- Vit Nam, Lut các t chc tín dng nm 2010 đnh ngha: NHTM là loi
hình ngân hàng đc thc hin tt c các hot đng ngân hàng và các hot đng kinh
doanh khác theo quy đnh ca Lut này nhm mc tiêu li nhun.
T nhng nhn đnh trên có th thy NHTM là mt trong nhng đnh ch tài
chính mà đc trng là cung cp đa dng các dch v tài chính vi nghip v c bn là
nhn tin gi, cp tín dng và cung ng các dch v thanh toán. Ngoài ra, NHTM còn
cung cp nhiu dch v khác nhm tho mưn ti đa nhu cu v sn phm dch v ca
xư hi.
1.1.2. Các hot đng ch yu ca ngân hàng thng mi
1.1.2.1. Hot đng huy đng vn
Nghip v huy đng ngun vn là hot đng tin đ có ý ngha đi vi bn thân
ngân hàng cng nh đi vi xư hi. Trong nghip v này, NHTM đc phép s dng
nhng công c và bin pháp cn thit mà lut pháp cho phép đ huy đng các ngun
tin nhàn ri trong xư hi làm ngun vn tín dng đ cho vay đi vi nn kinh t.
Thành phn ngun vn ca NHTM bao gm:
- Vn điu l và các qu
+ Vn điu l, các qu ca ngân hàng đc gi là vn t có ca ngân hàng, là
ngun vn khi đu và đc b sung trong quá trình hot đng
+ Các qu d tr ca ngân hàng: đây là các qu bt buc phi trích lp trong
quá trình tn ti và hot đng ca ngân hàng, các qu này đc trích lp theo t l quy
đnh trên s li nhun ròng ca ngân hàng, bao gm: Qu d tr, qu d phòng tài
chính, qu phát trin k thut nghip v, qu khen thng phúc li, li nhun đ li
phân b cho các qu
- Vn huy đng: ợây là ngun vn ch yu ca các NHTM, thc cht là tài sn
bng tin ca các s hu ch mà ngân hàng tm thi qun lý và s dng nhng phi có
ngha v hoàn tr kp thi, đy đ khi khách hàng yêu cu. Ngun vn huy đng là
ngun tài nguyên to ln nht, bao gm:
+ Tin gi không k hn ca các t chc, cá nhân
+ Tin gi tit kim không k hn
+ Tin gi tit kim có k hn
+ Tin phát hành k phiu, trái phiu
+ Các khon tin gi khác
- Vn đi vay: Ngun vn đi vay có v trí quan trng trong tng ngun vn ca
NHTM. Bao gm:
+ Vn vay trong nc
+ Vay ngân hàng trung ng (NHTW): NHTW s tip vn cho NHTM thông
qua bin pháp chit khu, tái chit khu nu các h s tín dng cùng các chng t xin
3
tái chit khu có cht lng. Làm nh vy, NHTW s tr thành ch da và là ngi
cho vay cui cùng đi vi NHTM. Vic vay vn NHTW còn tu thuc vào chính sách
tin t trong tng thi k
+ Vay các NHTM khác thông qua th trng liên ngân hàng
+ Vn vay ngân hàng nc ngoài
- Vn tip nhn: ợây là ngun tip nhn t các t chc tài chính ngân hàng, t
ngân sách nhà nc… đ tài tr theo các chng trình, d án v phát trin kinh t xư
hi, ci to môi sinh… ngun vn này ch đc s dng theo đúng đi tng và mc
tiêu đư đc xác đnh.
- Vn khác: Bên cnh tin gi và tin vay, ngân hàng còn có mt lng vn
khác, tuy chim t trng nh nhng cng góp phn làm tng ngun vn cho các
NHTM. ó là các ngun vn phát sinh trong quá trình hot đng ca ngân hàng: đi
lý, chuyn tin, các dch v ngân hàng, vn u thác, vn trong thanh toán… Các loi
vn này có thi gian s dng đôi khi rt ngn nhng ngân hàng không phi tn chi phí
huy đng, li có điu kin tt đ phát trin các nghip v và dch v khác, phc v tt
nht nhu cu ca khách hàng.
Nh vy nghip v huy đng vn là hot đng to ra ngun ch yu ca các
NHTM. Bi vy, hot đng huy đng và qun lý vn luôn là vn đ mà các NHTM đt
lên hàng đu. Cht lng và s lng ca ngun vn huy đng đc chính là nhân t
tác đng ln nht ti hot đng s dng vn ca NHTM.
1.1.2.2. Hot đng s dng vn
Trên c s lng vn huy đng đc, NHTM tin hành s dng vn đ to ra
li nhun. Nghip v cho vay và đu t là nghip v s dng vn quan trng nht,
quyt đnh đn kh nng tn ti và hot đng ca NHTM.
- D tr: Hot đng tín dng ca ngân hàng nhm mc đích kim li, song cn
phi bo đm an toàn đ gi vng đc lòng tin ca khách hàng. Mun có đc s tin
cy v phía khách hàng, trc ht phi bo đm kh nng thanh toán: đáp ng đc
nhu cu rút tin ca khách hàng. Mun vy các ngân hàng phi đ dành mt phn
ngun vn không s dng nó đ sn sàng đáp ng nhu cu thanh toán. Phn vn đ
dành này gi là d tr. NHTW đc phép n đnh mt t l d tr bt buc theo tng
thi k nht đnh, vic tr lưi cho tin gi d tr bt buc do Chính ph quy đnh. D
tr bao gm:
+ D tr s cp: bao gm tin mt, tin gi ti NHTW, ti các ngân hàng khác
+ D tr th cp: d tr không tn ti bng tin mà bng chng khoán, ngha là
các chng khoán ngn hn có th bán đ chuyn thành tin mt cách thun li. Thuc
loi này gm: tín phiu kho bc, hi phiu đư chp nhn, các giy n ngn hn khác.
D tr th cp ch đc s dng khi các khon mc d tr s cp b cn kit.
Thang Long University Library
4
- Cp tín dng: là vic tha thun đ t chc, cá nhân s dng mt khon tin
hoc cam kt cho phép s dng mt khon tin theo nguyên tc có hoàn tr bng
nghip v cho vay, chit khu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bo lưnh ngân hàng
và các nghip v cp tín dng khác (Lut các t chc tín dng nm 2010).
+ Cho vay: là hình thc cp tín dng, theo đó bên cho vay giao hoc cam kt
giao cho khách hàng mt khon tin đ s dng vào mc đích xác đnh trong mt thi
gian nht đnh theo tha thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lưi.
+ Chit khu: là vic mua có k hn hoc mua có bo lu quyn truy đòi các
công c chuyn nhng, giy t có giá khác ca ngi th hng trc khi đn hn
thanh toán.
+ Bao thanh toán: là hình thc cp tín dng cho bên bán hàng hoc bên mua
hàng thông qua vic mua li có bo lu quyn truy đòi các khon phi thu hoc các
khon phi tr phát sinh t vic mua, bán hàng hoá, cung ng dch v theo hp đng
mua, bán hàng hoá, cung ng dch v.
+ Bo lưnh ngân hàng là hình thc cp tín dng, theo đó t chc tín dng
cam kt vi bên nhn bo lưnh v vic t chc tín dng s thc hin ngha v tài
chính thay cho khách hàng khi khách hàng không thc hin hoc thc hin không
đy đ ngha v đư cam kt; khách hàng phi nhn n và hoàn tr cho t chc tín
dng theo tha thun.
- Ðu t: Hot đng đu t có v trí quan trng th hai sau hot đng cho vay,
nó mang li khon thu nhp ln và đáng k cho NHTM. Trong nghip v này, ngân
hàng dùng ngun vn ca mình và ngun vn n đnh khác đ đu t di các hình
thc nh:
+ Hùn vn mua c phn, c phiu ca các công ty, hùn vn mua c phn ch
đc phép thc hin bng vn ca ngân hàng
+ Mua trái phiu chính ph, chính quyn đa phng, trái phiu công ty…
- Các hot đng s dng vn khác: liên doanh vi t chc tín dng nc ngoài,
tham gia th trng tin t, kinh doanh vàng, ngoi hi, thành lp công ty trc thuc,
xây dng hoc mua thêm nhà ca đ làm tr s vn phòng, trang thit b, máy móc,
phng tin vn chuyn, xây dng h thng kho qu… Tuy nhiên, ngành ngân hàng là
lnh vc nhy cm, có tác đng đn mi mt ca nn kinh t nên các hot đng kinh
doanh ca ngân hàng đu chu s qun lý rt cht ch ca pháp lut.
1.1.2.3. Hot đng dch v thanh toán và ngân qu
Các dch v ngân hàng ngày càng phát trin va cho phép h tr đáng k cho
nghip v khai thác ngun vn, m rng các nghip v đu t, va to ra thu nhp cho
ngân hàng bng các khon tin hoa hng, l phí… có v trí xng đáng trong giai đon
phát trin hin nay ca NHTM. Các hot đng này bao gm:
5
- Các dch v thanh toán thu chi h cho khách hàng (chuyn tin, thu h séc,
dch v cung cp th tín dng, th thanh toán )
- Nhn bo qun các tài sn quý giá, các giy t chng th quan trng ca
công chúng
- Bo qun, mua bán h chng khoán theo u nhim ca khách hàng
- Kinh doanh mua bán ngoi t, vàng bc đá quý
- T vn tài chính, giúp đ các công ty, xí nghip phát hành c phiu, trái
phiu…
1.2.ăChoăvayătiêuădùngăcaăngơnăhƠngăthngămi
1.2.1. Khái nim cho vay tiêu ếùng
Di góc đ kinh t hc, nhu cu ca con ngi gm ba loi chính: nhu cu t
nhiên, mong mun và nhu cu có kh nng thanh toán. Trong đó nhu cu t nhiên và
mong mun ca con ngi là vô hn, bi khi đáp ng đc nhu cu này thì s ny sinh
ra nhu cu khác. i vi nhu cu có kh nng thanh toán thì nó b gii hn bi kh
nng tài chính ca h, do vy không phi lúc nào nhu cu cng đc đáp ng trong
phm vi thu nhp ca mình. Có nhng nhu cu mà con ngi cn phi tích ly sau mt
thi gian mi có th đáp ng đc nhng h mun hng th ngay ti thi đim hin
ti do vy phát sinh mâu thun gia nhu cu cn đc đáp ng vi gii hn tài chính
ca mình. Chính nm bt đc nhu cu này mà các ngân hàng đư cho ra đi hình thc
CVTD.
Vy cho vay tiêu dùng là quan h tín dng gia ngân hàng (ngi cho vay) và
các cá nhân, h gia đình (ngi đi vay), nhm mc đích ngân hàng tài tr cho các
khách hàng có th tiêu dùng trc đ phc v cho đi sng, nâng cao mc sng ca
mình khi mà cha có kh nng thanh toán hin ti trên nguyên tc ngi tiêu dùng s
hoàn tr c gc và lãi ti mt thi đim xác đnh trong tng lai.
Hay nói mt cách đn gin, cho vay tiêu dùng chính là hình thc cp tín dng
cho ngi tiêu dùng nhm tài tr cho nhu cu tiêu dùng. Nh vy, cho vay tiêu dùng
giúp cho cá nhân, h gia đình có th tài tr cho các khon tiêu dùng trc khi h có
kh nng chi tr, to điu kin cho h có th hng mc sng cao hn. Mt khác, khác
vi cho vay kinh doanh, thì cho vay tiêu dùng ngi vay s dng tin vay vào các
hot đng không sinh li, ngun tr n đc lp so vi vic s dng tin vay. Ngun tr
n đây ch yu là thông qua khon thu nhp ca ngi vay gm lng và các khon
thu t các hot đng kinh doanh khác.
1.2.2. Nguyên tc chung trong cho vay tiêu ếùng
1.2.2.1. Tin vay đc s dng đúng mc đích đã tha thun trong hp đng tín dng
Khách hàng có nhu cu vay vn, trc khi vay phi trình bày vi ngân hàng
mc đích vay vn, gi cho ngân hàng các k hoch hay d án sn xut kinh doanh, các
Thang Long University Library
6
hp đng cung cp và tiêu th sn phm, các tài liu k toán đ ngân hàng xem xét cho
vay. Khi cho vay ngân hàng cùng khách hàng lp hp đng tín dng vay vn và khách
hàng phi cam kt s dng tin vay đúng mc đích và điu này đc ghi trong hp
đng vay vn.
Sau khi đư nhn đc tin vay, khách hàng phi s dng đúng mc đích nh đư
cam kt. Ngân hàng có trách nhim kim soát vic s dng vn ca khách hàng, nu
khách hàng s dng vn vay sai mc đích ngân hàng phi áp dng các bin pháp ch
tài thích hp nhm ngn nga ri ro có th xy ra cho ngân hàng.
1.2.2.2. Tin vay đc hoàn tr đúng hn, đy đ c gc và lãi
Hoàn tr là thuc tính vn có ca tín dng, s hoàn tr là mi quan tâm hàng
đu ca các ngân hàng khi cho vay. Thu hi n c gc và lưi đúng hn là c s đ các
NHTM tn ti và phát trin.
Ngun vn cho vay ca ngân hàng ch yu là ngun vn huy đng, ngân hàng
là ngi “đi vay đ cho vay”. Ngân hàng phi đm bo hoàn tr đy đ, kp thi cho
ngi gi khi h có nhu cu rút tin. Vì vy, ngân hàng đòi hi ngi vay vn phi
hoàn tr cho ngân hàng đúng hn. Nu ngân hàng không thu hi hoc không thu hi
đúng hn các khon cho vay thì có kh nng dn đn mt kh nng thanh toán.
1.2.3. iu kin vay vn tiêu ếùng
Khách hàng ch có th vay vn ca ngân hàng khi h tha mưn tt c các điu
kin vay vn. Theo lut pháp Vit Nam, ni dung các điu kin vay vn gm:
Th nht, khách hàng phi có đ t cách pháp lý
Quan h tín dng gia ngân hàng vi khách hàng là quan h đc pháp lut bo
v. Vì vy, nó phi đc lp trên c s quy đnh ca lut pháp. Do đó, các ch th
tham gia quan h phi có đ t cách pháp lý. Trong quan h tín dng s phát sinh s
chuyn giao và giao dch v tài sn do đó có s xác nhn ca các bên tham gia theo
đúng quy đnh ca lut pháp.
Th hai, vn vay phi đc s dng hp pháp
Vn vay phi đc s dng hp pháp tc là không vi phm pháp lut và mc
đích s dng vn vay phù hp vi đng ký kinh doanh ca doanh nghip, t chc
kinh t. Vì vy, khi khách hàng s dng vn bt hp pháp thì các tài sn đó s b
phong ta hoc b tch thu t đó nh hng ti kh nng hoàn tr gc và lưi cho
ngân hàng. Ngoài ra khi vn vay s dng bt hp pháp thì t cách pháp lý ca
khách hàng có th b mt đi do đó nh hng ti quan h tín dng hp pháp gia
ngân hàng vi khách hàng.
Th ba, khách hàng phi có nng lc tài chính lành mnh đ đ đm bo hoàn
tr tin vay đúng hn đã cam kt.
7
Khách hàng có tình hình tài chính lành mnh tc là khách hàng đó có kh nng
qun lý tt, chng minh đc s phát trin n đnh ngun thu nhp hin ti ca bn
thân, đm bo cho cam kt hoàn tr tin vay đúng hn.
Th t, khách hàng phi có phng án, d án sn xut kinh doanh kh thi và
hiu qu (đi vi khách hàng có d án, phng án sn xut kinh doanh).
Khách hàng phi có phng án kh thi và hiu qu vì bn cht ca NHTM là t
chc kinh doanh trong đó vic cho vay phi đm bo các nguyên tc sinh li c bn. Do
đó d án và phng án mà ngân hàng tài tr vn phi đm bo tính kh thi và hiu qu.
Trong hot đng tín dng ca NHTM, ngun thu t phng án và d án vay
vn đc coi là ngun thu “th nht” đm bo an toàn vn cng nh phát trin liên tc
ca khách hàng và ngân hàng.
Th nm, khách hàng phi thc hin đm bo tin vay theo quy đnh.
m bo tin vay là công c bo đm trong vic thc hin trách nhim và ngha
v ca khách hàng trong quan h vay vn.
m bo tin vay cng cung cp ngun thanh toán “th hai” cho NHTM (trong
trng hp khách hàng không tr đc khon vay)
1.2.4. c đim cho vay tiêu ếùng
1.2.4.1. i tng cho vay tiêu dùng
Cho vay tiêu dùng là hình thc cho vay nhm đáp ng nhu cu vn cho khách
hàng đ tài tr hot đng chi tiêu cho cuc sng, sinh hot. Do vy, đi tng khách
hàng ca các khon cho vay tiêu dùng là các cá nhân, h gia đình. Nhu cu vay vn
ca nhng ngi này ph thuc vào tình hình thu nhp, tài chính ca h. Chính vì th
có th chia ra thành 3 trng hp ph bin sau :
- Khách hàng có mc thu nhp thp: nhu cu tín dng thng không cao, nó ch
xut hin nhm tho mưn nhu cu gia đình to s cân đi gia thu nhp và chi tiêu.
- Khách hàng có mc thu nhp trung bình: nhu cu tín dng tiêu dùng phát
trin mnh do ý mun vay mn đ mua hàng tiêu dùng ln hn khon tin d phòng
ca mình.
- Khách hàng có mc thu nhp cao: nhu cu tín dng tiêu dùng ny sinh nhm
tng thêm kh nng thanh toán hoc tài tr chi tiêu khi mà ngun vn ca h đư nm
trong tài khon đu t.
1.2.4.2. Quy mô khon cho vay
Các khon CVTD thng có quy mô tng đi nh so vi các khon cho vay
kinh doanh. Cho vay bt đng sn có th có giá tr ln hn, nhng giá tr so sánh vn
nh hn các món vay khác ti ngân hàng. Nguyên nhân ch yu là do khách hàng ch
vay tiêu dùng khi đư có mt lng vn tng đi, ch vay ngân hàng đ b sung s
tin còn thiu. Tuy nhiên s lng các khon CVTD li rt ln do đi tng ca loi
Thang Long University Library
8
hình cho vay này là mi cá nhân trong xư hi vi nhu cu tiêu dùng đa dng. Khi nn
kinh t phát trin, nhu cu tiêu dùng tng cao, s lng các khon vay tiêu dùng s
càng nhiu thêm.
1.2.4.3. Thi hn cho vay tiêu dùng
Thi hn CVTD khá đa dng, gm ngn hn, trung và dài hn.
- Cho vay ngn hn: Là các khon cho vay có thi hn đn 12 tháng.
- Cho vay trung hn: Là loi cho vay có thi hn t 1 đn 5 nm.
- Cho vay dài hn: là loi cho vay có thi hn trên 5 nm.
1.2.4.4. Lãi sut cho vay tiêu dùng
Các khon cho vay tiêu dùng có lưi sut cao hn lưi sut cho vay trong các lnh
vc khác. Nguyên nhân là do quy mô ca hp đng cho vay nh nhng s lng các
khon cho vay ln, s lng khách hàng đông nên ngân hàng phi mt nhiu thi gian
và đi ng nhân viên vào vic thm đnh, gii ngân, theo dõi khách hàng đn vic thu
hi n. Vì th chi phí phc v cho vay tiêu dùng ca ngân hàng là không nh. Chính vì
th đ bù đp chi phí này lưi sut cho vay s cao. Bên cnh đó, không nh hu ht các
khon cho vay kinh doanh hin nay vi lưi sut thay đi theo điu kin th trng, lưi
sut cho vay tiêu dùng thng đc c đnh mt mc nht đnh.
1.2.3.5. Li nhun trong cho vay tiêu dùng
Ti các nc phát trin, CVTD đư tr thành mt trong nhng ngun thu ch
cht ca các NHTM, đóng vai trò ch đo trong dch v ngân hàng, mang ý ngha
quan trng trong qun lý ngân hàng.
Ti các nc đang phát trin, CVTD cng đang dn khng đnh đc vai trò
ca mình, đem li nhng li nhun không nh trong hot đng cho vay ca NHTM.
Và thc t cho thy CVTD đư mang li ngun li nhun ln cho ngân hàng.
Chính điu đó đư hp dn các ngân hàng trong vic đy mnh hot đng CVTD.
1.2.4.6. Ri ro cho vay tiêu dùng
- Ri ro khách quan: Ngun tr n ch yu ca khon vay tiêu dùng là t thu
nhp n đnh ti thi đim hin ti ca ngi vay, kh nng tr n ca khách hàng s
b nh hng khi nn kinh t gp khó khn, hoc xy ra nhng bin đng tiêu cc
chung nh thiên tai, mt mùa, tht nghip. Kh nng tr n vay tiêu dùng còn ph
thuc vào tình trng sc kho ca khách hàng, đc bit khi ngi vay cht thì ngân
hàng s rt khó đ thu hi đc khon n.
- Ri ro ch quan: Thông tin tài chính ca cá nhân và h gia đình thng khó
đy đ và rõ ràng nh thông tin v doanh nghip (thông qua báo cáo tài chính thng
niên, hoc kim tra công tác k toán), dn đn ri ro đo đc và ri ro thông tin không
cân xng. Bên cnh đó, khách hàng có th không có thin chí tr n cho ngân hàng
9
mc dù có kh nng thanh toán, hoc cung cp thông tin không đy đ và không trung
thc nhm đt mc đích vay vn.
1.2.5. Phân loi cho vay tiêu ếùng
1.2.5.1. Cn c vào mc đích vay
- Cho vay tiêu dùng c trú: Là các khon cho vay nhm tài tr cho nhu cu mua
sm, xây dng hoc ci to nhà ca khách hàng là cá nhân hoc h gia đình.
- Cho vay tiêu dùng phi c trú: Là các khon cho vay tài tr cho vic trang tri
các chi phí mua sm xe c, đ dùng gia đình, chi phí hc hành, gii trí và du lch…
1.2.5.2. Cn c vào phng thc hoàn tr
- Cho vay tiêu dùng tr góp: Là hình thc cho vay tiêu dùng trong đó ngi đi
vay tr n (gm s tin gc và lưi) cho ngân hàng nhiu ln, theo nhng k hn nht
đnh trong thi hn cho vay. Hình thc này thng đc áp dng cho các khon vay
có giá tr tng đi ln đ mua nhng vt dng đt tin phc v nhu cu tiêu dùng nh
mua ô tô, mua nhà… hoc áp dng đi vi ngi vay có thu nhp trong mt thi k
không đ tr toàn b s d n gc.
- Cho vay tiêu dùng phi tr góp: Là hình thc cho vay tiêu dùng mà tin vay
đc khách hàng thanh toán cho ngân hàng ch mt ln khi đn hn. Vì th, hình thc
này ch có th áp dng cho các khon vay có giá tr nh, thi gian vay ngn.
- Cho vay tiêu dùng tun hoàn: Là các khon cho vay tiêu dùng trong đó ngân
hàng cho phép khách hàng s dng th tín dng hoc phát hành loi séc đc phép
thu chi da trên tài khon vưng lai. Theo phng pháp này trong thi hn cho vay
đc tha thun trc, cn c vào nhu cu chi tiêu và thu nhp kim đc tng k,
khách hàng đc ngân hàng cho phép thc hin vic vay và tr n nhiu k mt cách
tun hoàn, theo mt hn mc tín dng.
1.2.5.3. Cn c vào thi hn vay
Thi hn vay đc xác đnh da vào: nhu cu vay vn, kh nng tr n, thi
hn s dng còn li ca tài sn bo đm…
- Cho vay ngn hn: Là khon cho vay có thi hn vay đn 12 tháng và đc s
dng đ bù đp s thiu ht vn lu đng ca các doanh nghip và các nhu cu chi
tiêu ngn hn ca cá nhân.
- Cho vay trung hn: Là khon cho vay có thi hn t 1 đn 5 nm, đc s
dng đ đu t mua sm tài sn c đnh, ci tin hoc đi mi thit b, công ngh, m
rng sn xut kinh doanh, xây dng các d án có quy mô nh và thi gian thu hi vn
nhanh.
- Cho vay dài hn: Là khon cho vay có thi hn trên 5 nm, đáp ng các nhu
cu dài hn nh xây dng nhà , các thit b, phng tin vn ti có quy mô ln, xây
dng các xí nghip mi.
Thang Long University Library
10
1.2.5.4. Cn c vào ngun gc ca khon n
- Cho vay tiêu dùng trc tip: Là các khon cho vay tiêu dùng trong đó ngân
hàng trc tip tip xúc và cho khách hàng vay cng nh trc tip thu n t ngi vay.
+ Thu chi: Là nghip v cho phép mt cá nhân rút tin t tài khon vưng lai
ca mình vt quá s d Có, ti mt hn mc đư đc tho thun. Tc là khách hàng
có th rút tin t tài khon ngân hàng nhiu hn s tin hin có trong tài khon. Nu
có s tha thun trc vi ngân hàng v mc thu chi cho phép và khon tin rút vt
quá ch nm trong mc thu chi cho phép, khi đó ngân hàng ch tính lưi sut bình
thng vi mc lưi sut đư đc tha thun. Còn nu thu chi nm ngoài khong thi
gian đư tha thun mà khách hàng cha có kh nng hoàn tr thì lúc này ngân hàng s
tính phí và có th áp dng lưi sut cao hn.
+ Th tín dng: Là nghip v trong đó ngân hàng phát hành th cho nhng
ngi có tài khon ngân hàng đ điu kin cp th, n đnh mc gii hn tín dng ti
đa mà ngi có th đc phép s dng.
+ Tín dng tr theo đnh k: Là phng thc, trong đó khách hàng vay và tr
trc tip cho ngân hàng vi mc tr và thi hn tr mi ln đc quy đnh khi cho vay.
- Cho vay tiêu dùng gián tip: Là hình thc cho vay trong đó ngân hàng mua
các khon n phát sinh ca các doanh nghip đư bán chu hàng hóa hoc đư cung cp
các dch v cho ngi tiêu dùng, do vy nó chính là hình thc tài tr bán tr góp ca
các NHTM.
- Cho vay tiêu dùng theo các phng thc khác: tùy theo nhu cu ca khách
hàng và thc t phát sinh, các NHTM s xem xét và cho vay theo các phng thc
khác phù hp vi đc đim hot đng trong tng thi k và không trái vi quy đnh
ca pháp lut.
1.2.5.5. Cn c vào phng thc gii ngân
- Gii ngân trc tip cho khách hàng bng tin mt
- Gii ngân bng chuyn khon qua tài khon tin gi ca khách hàng
1.2.5.6. Cn c vào mc đ tín nhim đi vi khách hàng
- Cho vay không có bo đm: Là loi cho vay không có tài sn th chp, cm c
hoc s bo lưnh ca ngi th ba, mà vic cho vay ch da vào uy tín ca bn thân
khách hàng.
- Cho vay có bo đm: Là loi cho vay đc ngân hàng cung ng, phi có tài
sn th chp hoc cm c, hoc phi có s bo lưnh ca ngi th ba.
1.2.5.7. Cn c vào hình thái giá tr ca tín dng
- Cho vay bng tin: Là loi cho vay mà hình thái giá tr tín dng đc cung
cp bng tin. ây là loi cho vay ch yu ca các ngân hàng và vic thc hin bng
các k thut khác nhau nh: tín dng ng trc, thu chi, tín dng tr góp
11
- Cho vay bng tài sn: Là hình thc cho vay bng tài sn rt ph bin và đa
dng, riêng đi vi ngân hàng cho vay bng tài sn đc áp dng ph bin đó là tài tr
thuê mua. Theo phng thc cho vay này ngân hàng hoc các công ty thuê mua cung
cp trc tip tài sn cho ngi đi vay đc gi là ngi đi thuê, theo đnh k ngi đi
thuê hoàn tr n vay bao gm c vn gc và lưi.
1.2.6. Vai trò ca cho vay tiêu ếùng
1.2.6.1. i vi ngi tiêu dùng
Trên thc t thy rng có nhiu nhu cu mang tính t nhiên, thit yu, có ý
ngha quan trng trong cuc sng đi vi các cá nhân và h gia đình nh: mua sm,
sa cha nhà ca, mua các đ dùng tin nghi sinh hot… Tuy rng nhng nhu cu
thit yu thì nhiu mà kh nng tài chính li thng b gii hn. Do đó ngi tiêu dùng
s tìm cách đ phi hp khéo lo gia vic tha mưn các nhu cu vi yu t thi gian
và kh nng thanh toán ca hin ti và tng lai. CVTD đư giúp ngi tiêu dùng có th
tho mưn nhu cu và s dng trc kh nng thanh toán ca mình trong tng lai đ
hng các dch v tin ích trc khi có đ ngun tài chính, đc bit trong trng hp
chi tiêu cp bách.
1.2.6.2. i vi ngân hàng thng mi
So vi các khon cho vay khác thì CVTD có ri ro cao hn song li nhun mà
nó mang li thì vô cùng hp dn. Vì vy, phát trin CVTD có ý ngha vô cùng quan
trng vi ngân hàng. Vi vic thc hin CVTD giúp cho ngân hàng m rng, cng c
và tht cht hn na mi quan h vi khách hàng, nâng cao đc uy tín cng nh hình
nh ca ngân hàng. iu này giúp cho ngân hàng có th cnh tranh đc vi các công
ty bán l cng đang có nhiu hình thc cung các dch v tng ng cho ngi tiêu
dùng. Trong điu kin cnh tranh khc lit nh hin nay, vic m rng tìm kim các
dch v mi thu hút, hp dn khách hàng v phía ngân hàng là rt quan trng. Do đó,
CVTD chính là hng phát trin mi, là sn phm hin đi to điu kin đa dng hoá
các hot đng kinh doanh cho ngân hàng.
1.2.6.3. i vi nn kinh t
Có th nói, hot đng CVTD là đòn by kích thích sn xut phát trin, to điu
kin thúc đy tng trng kinh t, ci thin đi sng dân c, góp phn thc hin xoá
đói gim nghèo. Nó cng là nhân t quan trng trong vic làm n đnh và thúc đy s
tng trng kinh t - xư hi.
CVTD s giúp kích cu tiêu dùng, làm cho nhu cu mua sm ca ngi dân
tng cao, to điu kin cho các doanh nghip thúc đy m rng, phát trin sn xut
nhm đáp ng nhu cu ca ngi dân, t đó to đng lc cho nn kinh t phát trin.
Góp phn điu hoà mi quan h cung cu v hàng hoá trên th trng. Vic sn xut
Thang Long University Library
12
đc m rng cng góp phn tng thêm vic làm, gim bt tình trng tht nghip, ci
thin đc môi trng trong nc.
1.3. ChtălngăchoăvayătiêuădùngătiăngơnăhƠngăthngămi
1.3.1. Khái nim cht lng cho vay tiêu ếùng
i vi NHTM, cái đc biu hin ra bên ngoài va c th, va tru tng ca
hot đng cho vay chính là cht lng cho vay. Ch khi cht lng cho vay tt thì uy
tín ca ngân hàng mi đc nâng cao, to điu kin thúc đy ngân hàng phát trin.
Cht lng CVTD đc hiu là vic ngân hàng đáp ng kp thi, đy đ nhu cu
ca khách hàng, giúp khách hàng trang tri đ chi phí, hoàn tr đy đ và đúng hn cho
ngân hàng c gc ln lưi và có li nhun phù hp vi s phát trin kinh t, xư hi.
- i vi NHTM: Cht lng cho vay đc th hin hiu qu ca vic cho vay
phù hp vi nng lc ca ngân hàng và đm bo tính cnh tranh, vic kh nng thu
hi gc và lưi cho vay đy đ và đúng hn. Hiu qu và kh nng thu n càng cao thì
cht lng cho vay càng cao và ngc li.
- i vi khách hàng: Cht lng cho vay th hin các khon vay đc đáp ng
kp thi, đy đ vi lưi sut hp lý. Các khon vay vn t NHTM giúp cho khách hàng
có đ tin đ tho mưn nhu cu v tiêu dùng, nâng cao cht lng cuc sng. Thêm
vào đó là th tc vay đn gin, thun tin, đm bo thanh toán, phù hp vi li ích ca
khách hàng và lut pháp hin hành.
- i vi nhà sn xut: CVTD b sung s tin còn thiu giúp ngi tiêu dùng
có đ kh nng tài chính đ hng th giá tr hàng hoá, dch v, t đó đy mnh tiêu
th sn phm. Gii quyt đc b tc gia các khâu sn xut và lu thông hàng hoá,
nhà sn xut bán đc nhiu sn phm hn, quay vòng vn nhanh hn, trên c s đó
có điu kin đu t m rng sn xut. Nh vy, CVTD góp phn nâng cao hiu qu
kinh doanh, tng cng thu nhp cho các c s sn xut.
- i vi nn kinh t: Cht lng CVTD là kh nng đáp ng nhng mc tiêu
phát trin kinh t xư hi trong lnh vc mà khon cho vay ngân hàng tham gia hot
đng. Nó phi góp phn phc v sn xut, to công n vic làm, thúc đy s chuyn
dch c cu kinh t theo hng mong mun.
T nhng điu trên cht lng CVTD có th đc đnh ngha nh sau: Cht
lng CVTD là kh nng đáp ng nhu cu vay vn tiêu dùng ca khách hàng v quy
mô, thi gian và lãi sut ca khon vay. T đó to s tha mãn và nim tin, nâng cao
cht lng cuc sng cho khách hàng, đng thi gia tng ngun li nhun cho ngân
hàng, góp phn đm bo hot đng kinh doanh ca ngân hàng n đnh và phát trin.
13
1.3.2. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay tiêu ếùng
1.3.2.1. Các ch tiêu đnh tính
- V phía ngân hàng
+ Th tc, quy ch cho vay vn ca ngân hàng: Cht lng CVTD trc ht
phi đc đánh giá da trên c s pháp lý thông qua các th tc, quy ch, quy trình
nghip v theo đúng cam kt trong hp đng cho vay. Khi ngân hàng chp hành đúng
các quy đnh ca pháp lut đng thi tuân theo đúng quy trình nghip v đư đc quy
đnh trong quy ch cho vay ca ngân hàng thì lúc này cho vay tiêu dùng đc coi là có
cht lng. V hp đng tín dng thì phi thc hin đúng cam kt đư tha thun trong
hp đng bao gm cam kt v mc đích s dng vn, thi gian, phng thc tr n và
mt s điu kin ràng buc khác.
+ Tinh thn, thái đ phc v, đo đc ngh nghip ca cán b tín dng: Nu
cán b tín dng có tinh thn, đo đc ngh nghip tt thì khi tip xúc vi khách hàng
s to đc nim tin và hình nh tt ca ngân hàng đn cho khách hàng. Bên cnh đó
nng lc chuyên môn và kinh nghim ca cán b tín dng cng nh hng không nh
đn cht lng món vay vì khi thm đnh cho vay, cán b tín dng s đa ra đc
nhng kt qu thm đnh đúng đn, có hiu qu, điu này s gim thiu ri ro trong
cho vay.
+ C s vt cht ca ngân hàng: C s vt cht là điu đu tiên khách hàng
nhìn thy khi đn ngân hàng. Mt ngân hàng có s s vt cht tt s có nh hng tt
đn tâm lý khách hàng. Nu ngân hàng có bưi gi xe, có nhân viên trông xe, có bo v
thì ngân hàng đư to đc n tng tt đu tiên trong lòng khách hàng. Bên cnh đó,
cách b trí vn phòng làm vic, trang phc ca nhân viên, cách phc v khách hàng
khi đn giao dch cng s to thin cm ln đi vi khách hàng.
+ Uy tín và thng hiu ca ngân hàng: Nhng ngân hàng có lch s hot
đng lâu đi, tham gia vào nhiu hình thc huy đng vn, đa dng hóa và không
ngng phát trin các dch v mi, có ngun vn huy đng ln, n đnh, có lng
khách hàng đông điu đó chng t ngân hàng có uy tín. Uy tín ca ngân hàng góp
phn to nim tin và s yên tâm, an toàn trong lòng khách hàng.
+ Kh nng đáp ng nhu cu s dng vn ca khách hàng: Nhu cu vay vn
ca khách hàng luôn đa dng, vì th nu ngân hàng có ngun vn ln mnh thì kh
nng cho khách hàng vay cao. iu này cho thy cht lng CVTD ca ngân hàng là
tt. ây thc s là ch tiêu quan trng đi vi mi ngân hàng.
- V phía khách hàng
+ Mc đ hài lòng ca khách hàng khi vay vn tiêu dùng ti ngân hàng: Mc
đ hài lòng ca khách hàng không ch ph thuc vào kh nng đáp ng nhu cu s
dng vn ca ngân hàng mà còn ph thuc vào s nhanh chóng v thi gian xem xét,
Thang Long University Library
14
s đn gin v th tc tin hành, s thun li trong các khon mà ngân hàng cung cp.
Nu ngân hàng mang li s tha mưn và hài lòng đn cho khách hàng thì có th coi là
cht lng sn phm dch v đó tt.
+ Mc đ ci thin cht lng cuc sng ca khách hàng sau khi vay vn tiêu
dùng ca ngân hàng: Nu nh vào đc ngun vn ca ngân hàng mà cht lng cuc
sng ca khách hàng t đó đc ci thin và nâng cao hn cng có ngha là khon
CVTD ca ngân hàng có hiu qu, cht lng CVTD là tt.
+ Mc đ sn sàng s dng dch v ca ngân hàng trong nhng ln giao dch
tip theo: Cht lng tt mi khin cho khách hàng tha mưn, hài lòng đ đn vi
ngân hàng trong nhng ln giao dch tip theo. Nhng khách hàng này s không ch
tìm đn sn phm CVTD mà còn s dng nhiu sn phm khác na ca ngân hàng.
Chính vì th vi mt ngân hàng mà mc đ sn sàng s dng dch v trong nhng
ln tip theo cao s d thu hút nhng khách hàng mi hn. Bi thc t cho thy khi
mt khách hàng cha tng đn vay vn ti ngân hàng, h thng tìm hiu và tham
kho ý kin t nhng ngi xung quanh – nhng ngi đư tng có quan h giao dch
vi ngân hàng.
1.3.2.2. Các ch tiêu đnh lng
- Doanh s CVTD
ây là ch tiêu phn ánh quy mô cp tín dng ca ngân hàng đi vi nn kinh
t. Doanh s CVTD phn ánh chính xác, tuyt đi v hot đng cho vay trong mt thi
gian dài, thy đc kh nng tín dng qua các nm. Do đó, nu kt hp đc doanh s
cho vay ca nhiu thi k thì ta cng s thy đc phn nào v xu hng hot đng tín
dng.
Doanh s CVTD
T trng doanh s CVTD (%) = * 100
Tng doanh s cho vay
Ch tiêu này phn ánh t trng doanh s CVTD chim bao nhiêu phn trm
tng doanh s cho vay ca ngân hàng. Nu t trng doanh s CVTD cao chng t
ngân hàng đang tp trung tng trng hình thc cho vay này và ngc li, nu t trng
doanh s CVTD thp thì điu đó có ngha là ngân hàng đang tp trung phát trin các
sn phm khác mà gim bt hot đng này. Do đó CVTD s b thu hp dn đn cht
lng cho vay có th ít đc quan tâm hn so vi khi ngân hàng tp trung nhiu vào
sn phm này.
- D n CVTD
Là s d trên tài khon tin vay ca khách hàng ti mt thi đim, là ch tiêu
đc các ngân hàng tính vào cui mi quý hay mi nm bng công thc:
15
Dăn
CVTD
k nƠy
=
Dăn
CVTD
đu k
+
Doanh s
CVTD
trong k
-
Doanh s
thu n
CVTD trong k
- Ch tiêu vòng quay ca vn
Doanh s thu n CVTD
Vòngăquayăca vn CVTD (%) = *100
Dăn bìnhăquơnăCVTD
ây là ch tiêu quan trng xem xét cht lng CVTD ca ngân hàng, h s này
phn ánh s vòng chu chuyn ca vn tín dng. Vòng quay ca vn tín dng càng cao
chng t ngun vay ngân hàng luân chuyn càng nhanh, tham gia càng nhiu vào chu
k sn xut và lu thông hàng hóa, không b đng vn. H s này càng tng thì càng
cho thy tình hình qun lý vn tín dng tt, cht lng cho vay cao. Bên cnh đó nó
còn th hin kh nng thu n tt, hiu qu cho vay ca ngân hàng, mt khác to điu
kin cho khách hàng có th tip xúc vn ngân hàng mt cách nhanh chóng hn. Chính
vì th, mt đng vn khi cho vay đc nhiu ln s đem li nhiu li nhun hn. Tuy
nhiên cn xét đn mt nhân t quan trng là d n CVTD. Khi d n thp s làm cho
vòng quay ln nhng không phn ánh cht lng khon cho vay là cao bi nó th hin
kh nng cho vay kém ca ngân hàng.
- N xu
N xu CVTD
T l n xu CVTD = *100
Tngădăn CVTD
Ch tiêu này cng đánh giá khá rõ cht lng CVTD ca ngân hàng. Nu ch
tiêu này thp có ngha là cht lng CVTD ca ngân hàng gim. Và ngc li, nu ch
tiêu này cao chng t cht lng CVTD ca ngân hàng tt.
- Ch tiêu n quá hn
N quá hn còn đc chia ra thành 4 nhóm t nhóm 2 đn nhóm 5, kèm theo đó
là ngân hàng phi trích ra mt khon d phòng ri ro, bao gm d phòng chung (quy
đnh là 0.75%) và d phòng c th:
Nhóm 2: 5%
Nhóm 3: 20%
Nhóm 4: 50%
Nhóm 5: 100%
N quáăhn CVTD
T l n quáăhn CVTD (%) = * 100
Tngădăn CVTD
Thang Long University Library
16
T l n quá hn ngm ch ra ri ro đi vi các khon vay, cho bit t l d n
có nguy c mt vn mt phn hoc toàn b trên tng d n. T l này thp biu hin
đ an toàn tín dng ca ngân hàng cao và ngc li. iu này nh hng ti tình hình
chung ca ngân hàng, nh hng ti cht lng CVTD. Bt k ngân hàng nào cng có
n quá hn, t l này các ngân hàng là khác nhau. Các ngân hàng luôn tìm cách gim
thiu ti đa n quá hn ca ngân hàng mình. T l này càng cao chng t cht lng
cho vay càng thp. Theo quy đnh ca ngân hàng Nhà nc, t l n quá hn trên tng
d n > 7% là yu kém, nu ch s đó di mc 5% ngân hàng đc đánh giá có
nghip v tín dng, cht lng cho vay cao.
- Ch tiêu n khó đòi
N khóăđòi
T l n khóăđòiă(%)ăă=ăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăă*ă100
Tngădăn quáăhn
Khi khách hàng không tr đc n khi đn hn, bin pháp thng làm đó là
ngân hàng gia hn n cho khách hàng, to điu kin cho khách hàng có thêm thi gian
đ có th tr n cho ngân hàng. Thi gian gia hn n ca khách hàng ht mà vn
không tr đc n thì khon n đó đc xp vào loi n khó đòi. Vic s dng t l
n khó đòi trên tng d n quá hn cho bit t l phn trm tng d n quá hn có kh
nng thu hi. Ch s này giúp ta có th đánh giá chi tit hn mc đ an toàn tín dng
ca ngân hàng.
- H s thu n
Doanh s thu n CVTD
H s thu n =
Doanh s CVTD
Trong đó doanh s cho vay là ch tiêu phn ánh tt c các khon cho vay mà
ngân hàng đư phát ra cho vay trong mt thi gian nào đó, không k món vay đó đư thu
hi v hay cha. Phn ánh dung lng hot đng cho vay trong k. Doanh s cho vay
tiêu dùng càng cao thì quy mô cho vay càng ln.
- T l thu lãi t hot đng CVTD
ThuălƣiăCVTD
T l thuălƣiăCVTDăă=ă * 100
Tngăthuălƣi
ây là ch tiêu quan trng nht trong vic đánh giá cht lng ca CVTD. Ch
tiêu này phn ánh mc thu nhp mà CVTD đem li cho ngân hàng so vi các khon
cho vay khác. iu này cng đánh giá mc hp dn ca CVTD so vi các loi cho vay
khác. Ngoài ra, t l này còn giúp ngân hàng xây dng đnh hng phát trin hot
đng CVTD ti ngân hàng. Do đc tính ca CVTD là s lng món vay nhiu, khách