B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
tài:
GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU QUN
LÝ TÀI SN NGN HN CA CÔNG TY
CăPHNăDCHăVăIUăHÕAă
KHỌNGăKHệăVITă- NHT
Giáoăviênăhngădn
: Nguyn Th Minh Hu
Sinhăviênăthcăhin
: LêăìnhăVng
Mã sinh viên
: A18509
Chuyên ngành
: Tài chính ậ Ngân hàng
HÀăNIă- 2014
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
LêăìnhăVng
Thang Long University Library
LI CM N
Trong sut quá trình làm khóa lun tt nghip, em đã nhn đc s khích l,
đng viên và to điu kin t nhiu phía
Trc tiên em xin cm n giáo viên hng dn – TS. Nguyn Th Minh Hu đã
ht sc tn tâm đnh hng, ch bo và cho em nhng góp ý đ em có th hoàn thành
khóa lun tt nghip. Em cng xin gi li tri ân chân thành đn các thy cô thuc
Khoa Kinh t - Qun lý trng i hc Thng Long đã cho em kin thc v kinh t t
các khái nim c bn nht đn nhng điu thc t trong cuc sng làm nn tng đ em
có th hoàn thành đ tài này.
Bên cnh đó, em cng xin chân thành cm n các cô chú, anh ch ti tt c các
phòng ban thuc công ty C phn Dch v iu hòa Không khí Vit - Nht đã ht sc
to điu kin cho em đc thc tp, tìm hiu v tình hình kinh doanh ca công ty sut
nhng tháng làm khóa lun
Cui cùng, em xin cm n gia đình và các bn thân thit đã h tr và đng viên
em trong sut thi gian qua
Em xin chân thành cm n!
MC LC
CHNGă1. LụăLUNăCăBNăVăHIUăQUăăSăDNGăTÀIăSNăNGNă
HNăCAăDOANHăNGHIP 1-4
1.1 Kháiăquátăvădoanhănghip 1-4
1.1.1 Khái nim và phân loi doanh nghip 1-4
1.1.2 Các hot đng c bn ca doanh nghip 1-5
1.2 QunălỦăvƠăsădngătƠiăsnăngnăhnăcaădoanhănghip 1-6
1.2.1 Tng quan v tài sn ngn hn ca doanh nghip 1-6
1.2.2 Qun lý tài sn ngn hn ca doanh nghip 1-10
1.2.3 Hiu qu s dng tài sn ngn hn 1-20
1.3 CácănhơnătănhăhngătiăhiuăquăsădngătƠiăsnăngnăhnătrongădoanhă
nghip 1-23
1.3.1 Các nhân t ch quan 1-23
1.3.2 Các nhân t khách quan 1-26
CHNGă2. THCăTRNGăHiuăquăsădngătƠiăsnăngnăhnăăCAăCỌNGă
TYăCăPHNăDchăvăđiuăhòaăkhôngăkhíăvită- nht 2-28
2.1 Khái quátăvăcôngătyăCăphnăDchăvăiuăhòaăKhôngăkhíăVită- Nht 2-28
2.1.1 S lc quá trình phát trin 2-28
2.1.2 C cu t chc – nhân s 2-30
2.1.3 Kt qu kinh doanh ch yu 2-32
2.2 ThcătrngăqunălỦătƠiăsnăngnăhnăcaăcôngătyăCăphnăDchăvăiuăhòaă
KhôngăkhíăVită- Nht 2-39
2.2.1 Thc trng c cu tài sn ngn hn 2-39
2.2.2 Qun lý tin và các khon tng đng tin 2-41
2.2.3 Thc trng qun lý hàng tn kho 2-43
2.2.4 Thc trng qun lý khon phi thu ngn hn 2-45
2.2.5 Thc trng hiu qu s dng tài sn ngn hn ca công ty C phn Dch v
iu hòa Không khí Viêt - Nht 2-48
2.3 ánhăgiáăthcătrngăhiuăquăsădngătƠiăsnăngnăhnăcaăCôngătyăCăphnă
DchăvăiuăhòaăKhôngăkhíăăVităậ Nht 2-51
Thang Long University Library
2.3.1 Kt qu đt đc 2-51
2.3.2 Hn ch và nguyên nhân 2-52
CHNGă3. GiiăphápănơngăcaoăhiuăquăsădngătƠiăsnăngnăhnăcaăcôngă
tyăcăphnădchăvăđiuăhòaăkhôngăkhíăvităậ Nht 3-55
3.1 nhăhngănơngăcaoăhiuăquăsădngătƠiăsnăngnăhnăcaăcôngătyăCăphnă
DchăvăiuăhòaăKhôngăkhíăVităậ Nht 3-55
3.1.1 nh hng phát trin ca công ty C phn Dch v iu hòa Không khí Vit –
Nht 3-55
3.1.2 Quan đim nâng cao hiu qu s dng tài sn ngn hn ca công ty C phn
Dch v iu hòa Không khí Vit – Nht 3-55
3.2 GiiăphápănơngăcaoăhiuăquăsădngătƠiăsnăngnăhnăcaăcôngătyăCăphnă
DchăvăiuăhòaăKhôngăkhíăVităậ Nht 3-56
3.2.1 Qun lý tin và các khon tng đng tin 3-56
3.2.2 Qun lý các khon phi thu 3-57
3.2.3 Qun lý hàng tn kho 3-60
3.2.4 Phát trin ngun nhân lc 3-61
3.3 Kinăngh 3-62
3.3.1 Kin ngh vi C quan qun lý, Nhà nc 3-62
3.3.2 Kin ngh vi Tng công ty Dch v iu hòa Không khí Vit – Nht 3-63
KTăLUN 3-64
DANHăMCăTHAMăKHO 3-65
DANHăMCăVITăTT
KỦăhiuăvitătt
Tênăđyăđ
DT
Doanh thu
LN
Li nhun
NV
Ngun vn
QLDN
Qun lỦ doanh nghip
TN
Thu nhp
TS
Tài sn
TSC
Tài sn c đnh
TSNH
Tài sn ngn hn
VCSH
Vn ch s hu
DANHăMCăCÁCăBNGăBIU
Bng 2.1 C cu tài sn giai đon 2011 - 2013 2-32
Bng 2.2 C cu ngun vn giai đon 2011 – 2013 2-32
Bng 2.3 Báo cáo kt qu sn xut kinh doanh 2-35
Bng 2.4 Các ch tiêu phn ánh kh nng thanh toán 2-37
Bng 2.5 C cu tài sn ngn hn nm 2011 - 2013 2-39
Bng 2.6 C cu tài sn ngn hn bng tin nm 2011 – 2013 2-41
Bng 2.7 C cu hàng lu kho giai đon 2011 – 2013 2-44
Bng 2.8 C cu phi thu ngn hn nm 2011 – 2013 2-46
Bng 2.9 Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng TSNH 2-49
Bng 2.10 Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng các b phn cu thành TSNH ca
Công ty Dch v iu hòa Không khí Vit - Nht 2-50
Bng 3.1 Danh sách các nhóm ri ro 3-58
Bng 3.2 Mô hình đim tín dng 3-59
Bng 3.3 Các ch tiêu hàng tn kho 3-61
Thang Long University Library
DANHăMCăCÁCăỌăTH
th 1.1 Mô hình d tr tin ti u 1-12
th 1.2 th biu din các mc bin đng tin mt theo thi gian 1-13
th 1.3 th mc d tr hàng tn kho 1-20
th 2.1 Biu đ c cu tài sn ngn hn giai đon 2011 – 2013 2-40
th 2.2 Biu đ c cu tài sn bng tin giai đon 2011 – 2013 2-42
th 2.3 Biu đ c câu hàng lu kho giai đon 2011 - 2013 2-44
th 2.4 Biu đ c cu phi thu ngn hn giai đon 2011 – 2013 2-46
1
LIăMăU
Lý do chn đ tài
Trong nn kinh t th trng ngày nay thì đ tin hành hot đng kinh doanh thì
bt k doanh nghip nào cng phi có tài sn và vn. Qun lý vn và tài sn trong
doanh nghip là công tác qun tr quan trng trong hot đng tài chính doanh nghip.
Trong quá trình hi nhp và phát trin cùng n kinh t trên th gii, vic qun lý vn
và tài sn đòi hi mi doanh nghip phi chú trng trong vic huy đng và s dng
chúng mt cách linh hot. Doanh nghip s dng vn đ mua sm tài sn cho doanh
nghip, do vy qun lý vn hp lý s to điu kin cho doanh nghip khai thác và s
dng tài sn mt cách hiu qu. Vic s dng tài sn có hiu qu mang li ý ngha
quan trng và cp thit đi vi các doanh nghip trong hot đng sn xut kinh doanh
ca mình. Cui nm 2006 Vit Nam chính thc là thành viên ca WTO, các doanh
nghip không còn đc nhà nc h tr và bo h na, các doanh nghip phi đi din
vi nhiu khó khn đc bit là s cnh tranh ca các doanh nghip nc ngoài. Nhn
thc đc điu đó, các doanh nghip luôn tìm cho riêng mình mt hng đi thích hp
và chính sách tài chính linh hot và hiu qu đ theo kp s phát trin ca nn kinh t
th gii. Do đó ngoài vic làm th nào có th huy đng đc nhng ngun ngân qu,
ngun vn có chi phí tht nht cùng vi điu kin thanh toán thun li nht đ nâng
cao hiu qu sn xut kinh doanh, nâng cao tính cnh tranh ca doanh nghip, thì vn
đ làm th nào đ có th nâng cao hiu qu s dng tài sn ngn hn ca doanh nghip
là vn đ có ý ngha khoa hc, có tm quan trng trong s cnh tranh trên th trng
ca các doanh nghip và luôn nhn đc s quan tâm ca rt nhiu đi tng bên
ngoài doanh nghip. Hn th na hin nay trong bt k hot đng kinh doanh nào thì
tài sn ca doanh nghip luôn đc đt lên v trí quan trng hàng đu. Chính vì vy
tìm hiu v hiu qu s dng tài sn ngn hn ti các doanh nghip đang là vn đ cp
thit đc đt ra trong nn kinh t hin nay.
Tài sn ngn hn trong doanh nghip bao gm có tin mt, các khon phi thu,
hàng tn kho và các khon phi thu khác nh tin tm ng, đt cc… mi doanh
nghip, tng ng vi tng lnh vc hot đng kinh doanh khác nhau thì s có c cu
và ngun tài sn ngn hn khác nhau. Nó phù hp vi quy mô và kh nng hot đng
ca tng công ty. Tin mt, khon phi thu và hàng tn kho là các yêu t không th
thiu trong bt k công ty nào. Do vy vic nâng cao hiu qu s dng tài sn là cn
thit, đc bit vi các doanh nghip hot đng trong lnh vc thng mi thì hu ht
ngun vn ca Công ty nm trong b phn tài sn ngn hn. iu này đt ra cho các
công ty hot đng trong lnh vc thng mi phi có s qun lý và s dng cht ch
Thang Long University Library
2
lng tài sn ngn hn trong doanh nghip mình đ đm bo hot đng kinh doanh
mt cách thun li.
Bên cnh đó vic nâng cao hiu qu s dng tài sn ngn hn là tin đ đ to
lp ra doanh thu trong quá trình hot đng ca doanh nghip, là tin đ nâng cao đi
sng vt cht – tinh thn cho ngi lao đng, mt khác giúp gii quyt mt phn vn
đ vic làm cho xã hi. Hin nay, công tác s dng tài sn ngn hn ca các doanh
nghip còn nhiu hn ch, hiu qu s dng tài sn ngn hn cha cao. Do đó, vic
nâng cao hiu qu s dng tài sn ngn hn trong các doanh nghip là vn đ ht sc
cn thit, quan trng, nó quyt đnh đn s sng còn ca mi doanh nghip.
Nhn thc đc tm quan trng ca vn đ và có c hi đc thc tp ti công
ty C phn Dch v iu Hòa Không khí Vit - Nht, mt công ty nng đng, có quy
mô va phi và có chin lc phát trin vng chc, em đã nghiên cu đ tài: “Gii
pháp nâng cao hiu qu s dng tài sn ngn hn ca công ty C phn Dch v iu
hòa Không khí Vit - Nht” làm khóa lun tt nghip ca mình.
Các mc tiêu nghiên cu
Khái quát mt s vn đ lý lun v tài sn ngn hn và hiu qu s dng tài sn
ngn hn
ánh giá tình hình s dng tài sn ngn hn ti Công ty C phn Dch v iu
hòa Không khí Vit - Nht
Tìm ra nhng tn ti trong quá trình s dng tài sn ngn hn ti Công ty, đng
thi đa ra các gii pháp c th và có tính kh thi đ nâng cao hiu qu s dng tài sn
ngn hn ca Công ty
Phm vi nghiên cu
-V ni dung nghiên cu: Lun vn nghiên cu v gii pháp nâng cao hiu qu
s dng tài sn ngn hn
-V không gian: Lun vn đi sâu nghiên cu gii pháp nâng cao hiu qu s
dng tài sn ngn hn ca Công ty C phn Dch v iu hòa Không khí Vit - Nht
-V thi gian: Các s liu và tình hình s dng tài sn ngn hn ca Công ty
đc thu thp trong khong thi gian t nm 2011 đn 2013
Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu ch yu trong khóa lun là phng pháp phân tích, so
sánh, tng hp da trên các s liu thu thp đc và tình hình thc t ti công ty
Kêt cu khóa lun
3
Khóa lun tt nghip bao gm 3 chng:
Chng 1: Lý lun c bn v hiu qu s dng tài sn ngn hn ca doanh
nghip.
Chng 2: Thc trng s dng tài sn ngn hn ti Công ty C phn Dch
v iu hòa Không khí Vit - Nht.
Chng 3: Mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu qun lý tài sn ngn
hn ti công ty C phn Dch v iu hòa Không khí Vit - Nht.
Vì thi gian thc tp cng nh điu kin nghiên cu và kin thc còn hn ch
nên dù đã c gng rt nhiu song đ tài nghiên cu khó tránh khi thiu sót. Em mong
nhn đc nhng li nhn xét, góp Ủ ca các thy cô đ đ tài nghiên cu này đc
hoàn thin hn
Hà Ni, ngày tháng 05 nm 2014
Sinh viên
Lê ình Vng
Thang Long University Library
1-4
CHNG 1. LÝ LUN C BN V HIU QU S DNG TÀI SN NGN HN
CA DOANH NGHIP
1.1 Khái quát v doanh nghip
1.1.1
Khái nim và phân loi doanh nghip
Doanh nghip là mt t chc kinh t, có tài sn và tên riêng, có tr s giao dch
n đnh, đc đng ký kinh doanh theo quy đnh ca pháp lut đ thc hin các hot
đng kinh doanh trên th trng
Quá trình kinh doanh thc hin mt cách liên tc, mt s hoc tt c các công
đon ca quá trình đu t, t sn xut đn tiêu th sn phm hoc cung ng dch v
trên th trng nhm mc đích đ sinh li. Nh vy doanh nghip là t chc kinh t v
li, mc dù thc t mt s t chc doanh nghip thành lp công ty có các hot đng
không hoàn toàn nhm mc tiêu li nhn
Phân loi doanh nghip
- Theo bn cht kinh t ca ch s hu:
Doanh nghip t nhân (Proprietorship).
Doanh nghip hp danh (Partnership).
Doanh nghip trách nhim hu hn (Corporation)
- Cn c và hình thc pháp lỦ doanh nghip
Côngă tyă tráchă nhimă huă hn (bao gm công ty trách nhim hu hn hai
thành viên tr lên và công ty trách nhim hu hn mt thành viên) là doanh nghip mà
các thành viên trong công ty chu trách nhim v các khon n và ngha v tài sn
khác ca công ty trong phm vi s vn điu l ca công ty
Côngătyăcăphn là doanh nghip mà vn điu l ca công ty đc chia thành
nhiu phn bng nhau gi là c phn, Cá nhân hay t chc s hu c phn ca doanh
nghip đc gi là c đông và chu trách nhim v các khon n và các ngha v tài
sn trong phm vi s vn đã góp vào doanh nghip
Côngătyăhpădanh là doanh nghip trong đó có ít nht hai thành viên là ch s
hu ca công ty, cùng kinh doanh di mt cái tên chung (gi là thành viên hp danh).
Thành viên hp danh phi là các nhân và chu trách nhim bng toàn b tài sn ca
mình v các ngha v ca công ty. Ngoài ra trong công ty hp danh còn có các thành
viên góp vn.
1-5
Doanhănghipătănhơn là doanh nghip do mt các nhân làm ch và t chu
trách nhim bng toàn b tài sn ca mình v mi hot đng ca doanh nghip. Mi cá
nhân ch đc quyn thành lp mt doanh nghip t nhân
Doanhă nghipă cóă vnă đuă tă ncă ngoƠi đc thành lp theo Lut đu t
nc ngoài 1996 cha đng ký li hay chuyn đi theo quy đnh
- Cn c vào ch đ trách nhim
Doanh nghip có ch đ trách nhim vô hn
Doanh nghip có ch đ trách nhim hu hn
1.1.2
Các hot đng c bn ca doanh nghip
1.1.2.1 Hot đng huy đng vn
Trong điu kin nn kinh t th trng, các phng thc huy đng vn cho
doanh nghip đc đa dng hóa. Tùy theo tình hình phát trin th trng tài chính ca
mi quc gia, tùy theo loi hình ca doanh nghip và các đc đim hot đng kinh
doanh c th mà mi doanh nghip có các phng thc to vn và huy đng vn khác
nhau. Có hai hình thc huy đng vn ch yu, đó là huy đng vn ch s hu và huy
đng vn n.
Các hình thc huy đng vn ch s hu ch yu là là huy đng t:
- Vn góp ban đu;
- Li nhun không chia;
- Phát hành c phiu mi;
Các hình thc huy đng vn n ch yu huy đng t:
- Tín dng ngân hàng;
- Tín dng thng mi;
- Tín dng thuê mua;
- Phát hành trái phiu;
1.1.2.2 Hot đng sn xut kinh doanh
Hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip là toàn b công tác t chc và
qun lý trong hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Các hot đng này
chu s chi phi bi các quy lut kinh t khách quan, trong quá trình phát trin nn
kinh t theo c ch th trng di s qun lý v mô ca nhà nc theo đnh hng xã
hi ch ngha. Chính vì th đòi hi các hot đng sn xut kinh doanh phi tuân th
Thang Long University Library
1-6
theo các quy lut kinh t ca sn xut hàng hóa nh quy lut cung cu, giá tr, cnh
tranh. ng thi các hot đng này còn chu tác đng ca các nhân t bên trong, đó là
tình hình s dng các yu t sn xut, tình hình sn xut, tiêu th, giá c các chính
sách tip th, khuyn mãi… và các yêu t bên ngoài doanh nghip nh s thay di v
c ch, chính sách thu, t giá ngoi t, chính sách u đãi đu t… Do vy khi thng
kê kt qu hot đng sn xut kinh doanh cn hiu rõ ý ngha, nhim v, đc đim, h
thng ch tiêu thng kê, và phi thng kê kt qu hot đng sn xut kinh doanh, c v
mt s lng ln cht lng. Các hot đng kinh doanh ca doanh nghip nhm tha
mãn nhu cu ca các đi tng tiêu dùng, không t sn xut đc hoc không đ điu
kin đ t sn xut nhng sn phm vt cht và dch v mà mình có nhu cu tiêu dng,
hot đng này sáng to ra sn phm vt cht và dch v đ cung cp cho ngi tiêu
dùng nhm thu đc tin công và li nhun kinh doanh. Hot đng sn xut kinh
doanh có đc đim:
Khác vi hot đng t túc cp chi phí kinh doanh, đng c và mc đích ca
hot đng kinh doanh là sn xut sn phm vt cht hay dch v không phi đ t tiêu
dùng mà đ phc v cho nhu cu ca ngi khác nhm thu li nhun
Hot đng sn xut kinh doanh phi hch toán đc chi phí sn xut, kt qu
sn xut và lãi (l) trong kinh doanh
Sn phm ca hot đng sn xut kinh doanh có th cân, đong, đo đm đc, đó
là sn phm hàng hóa đ trao đi trên th trng. Ngi ch sn xut phi chu trách
nhim đi vi sn phm mình sn xut ra.
Hot đng kinh doanh phi luôn luôn nm đc các thông tin v sn phm ca
doanh nghip trên th trng nhu các thông tin v s lng, cht lng, giá c sn
phm, thông tin v xu hng tiêu dùng ca khách hàng, thông tin v k thut công
ngh đ ch bin sn phm, v chính sách kinh t tài chính, pháp lut Nhà nc có liên
quan đn sn phm ca doanh nghip.
Hot đng kinh doanh thúc đy m rng sn xut và tiêu dùng xã hi, to điu
kin cho tích ly vn phát trin sn xut, phát trin kinh t xã hi, phát trin khoa hc
k thut, to ra s phân công lao đng xã hi và cân bng trong c cu sn xuât.
1.2 Qun lý và s dng tài sn ngn hn ca doanh nghip
1.2.1
Tng quan v tƠi sn ngn hn ca doanh nghip
Tài sn là khái nim gi chung cho các ca ci, vt cht đc dùng vào mc
đích sn xut ca doanh nghip nhm đáp ng mc tiêu quan trng nht đó là ti đa
hóa giá tr tài sn thuc ch s hu. Tài sn bao gm tài sn ngn hn và tài sn dài
hn, mi loi tài sn chim mt v trí quan trng trong c cu tài chính ca doanh
1-7
nghip. Tài sn dài hn có đc đim là tc đ thu hi vn chm, khi kt thúc thi hn
tính khu hao thì thu hi toàn b vn đu t. Theo chun mc k toán Vit Nam, tài
sn dài hn có thi gian s dng dài hn 1 nm và giá tr hn 30 triu đng, còn li là
tài sn ngn hn
1.2.1.1 Khái nim Tài sn ngn hn
Tài sn ngn hn ca doanh nghip là nhng tài sn thuc quyn s hu và
qun lý ca doanh nghip, có thi gian s dng, luân chuyn, thu hi vn trong mt
chu k kinh doanh hoc trong mt nm. Tài sn ngn hn ca doanh nghip có th tn
ti di hình thc tin, hin vt (vt t hàng hóa), di dng đu t ngn hn và các
khon phi thu khác.
Tài sn ngn hn ca doanh nghip bao gm: Tài sn bng tin, các khon đu
t tài chính ngn hn, các khon phi thu khách hàng, hàng tn kho và các tài sn ngn
hn khác
1.2.1.2 Phân loi tài sn ngn hn
Trong qun lý sn xut kinh doanh ca doanh nghip, da trên tính cht vn
đng ca tài sn ngn hn, ngi ta có th phân loi tài sn ngn hn nh sau:
- Phân loi theo vai trò ca tài sn ngn hn trong quá trình sn xut kinh doanh
Tài sn ngn hn trong khâu d tr:
Nguyênăvtăliuăchính: nguyên vt liu khi tham gia vào sn xut, chúng cu
to nên thc th sn phm
Nguyênăvtăliuăph: nguyên vt liu không đóng vai trò ch yu to nên sn
phm, góp phn làm cho sn phm bn đp hn
Nhiênăliu,ăphătùngăthayăth: nhiên liu, ph tùng thay th s dng trong quá
trình sn xut sn phm ca doanh nghip.
Côngăc,ădngăc: t liu lao đng tham gia vào nhiu chu k sn xut chung
có giá tr thp, không đ tiêu chun tr thành tài sn c đnh.
Tài sn nm trong khâu sn xut:
Snăphmădădang: toàn b nhng sn phm cha ch to xong, còn nm trên
dây chuyn sn xut hoc trong kho
BánăthƠnhă phm: sn phm d dang đã kt thúc mt vài quy trình bin đi
nhng cn đc bin đi tip qua mt vài quy trình mi tr thành sn phm
Thang Long University Library
1-8
Chiă phíă chă ktă chuyn: các chi phí liên quan đn nhiu k sn xut kinh
doanh, đc phân b vào chi phí sn xut các k nhm đm bo giá thành n đnh.
Tài sn ngn hn trong khâu lu đng:
ThƠnhăphm: tng s sn phm đã hoàn thành, nhp kho và ch tiêu th.
Hàng hóa mua ngoài: hàng hóa đc mua t bên ngoài doanh nghip.
HƠngăhóaă giă bán: các sn phm đc gi bán ti đi lý nhng cha đc
khách hàng chp nhn
Tin: bao gm tin mt, tin gi ngân hàng, tin đang chuyn, các khon ký
cc, ký qu, các khon đu t tài chính ngn hn…
Cácăkhonăvnădùngătrongăthanhătoán: bao gm các khon phi thu khách
hàng, tm ng phát trinh trong quá trình mua bán,…
Hình thc phân loi này cho ta bit vai trò ca các tài khon, da vào đó, nhà
qun lý điu chnh c cu tài sn hp lý và có bin pháp qun lý nhm nâng cao hiu
qu s dng vn trong doanh nghip.
- Phân loi theo hình thái biu hin
Tài sn bng vt t hàng hóa: nhng tài sn đc biu hin di hình thái nh
hàng tn kho, nguyên vt liu
Tài sn bng tin: các khon tin mt, tin gi ngân hàng…
Cách đánh giá này cho doanh nghip bit c cu d tr ca các khon mc, kh
nng thanh toán ca doanh nghip và có gii pháp điu chnh hp lý.
Phân loi da trên các khon mc trên bng CKT
Cn c theo các khon mc trên bng CKT, tài sn ngn hn bao gm: tin và
chng khoán kh th, khon phi thu khách hàng, hàng tn kho và tài sn ngn hn
khác.
Tin mt: đc biu hin là tin tn qu, tin gi trong ngân hàng. Tin mt
đc s dng đ mua nguyên vt liu, mua sm TSC, tr lng nhân viên và chi tr
các khon khác
Chng khoán kh th: bao gm các loi chng khoán có kh nng sinh li cho
doanh nghip và có th chuyn đi sang tin mt d dàng vi chi phí thp.
Phi thu khách hàng: đc hình thành t vic bán chu cho khách hàng, khon
thu đc to lp da trên cam kt gia doanh nghip và ngi mua hàng. Ph bin
nht hin nay là hình thc tín dng thng mi – cho các doanh nghip khác n, hình
1-9
thc này thu hút đc nhiu khách hàng cho doanh nghip nhng cng tim n nhiu
ri ro v thanh toán.
Hàng tn kho: bao gm nguyên vt liu thô phc v cho quá trình SXKD, sn
phm d dang và thành phm. Vi doanh nghip, vt liu thô không sinh li song là
điu kin cn bn đ sn xut hàng hóa thành phm nên vic d tr hàng tn kho hp
lý là vn đ ca nhà qun lý đ va đm bo cho quá trình SXKD ca doanh nghip
mà không làm phát sinh quá nhiu chi phí d tr cho doanh nghip
1.2.1.3 c đim ca tài sn ngn hn
Th nht, tài sn ngn hn biu hin di các hình thái khác nhau nh tin và
các tài sn tng đng tin, khon phi thu khách hàng, hàng tn kho và các tài sn
khác. Các khon mc này tng ng vi các mc đích chuyên bit khác nhau ca
TSNH trong doanh nghip: tin và các tài sn tng đng tin hay chng khoán kh
th đm bo kh nng thanh toán cho doanh nghip, hàng tn kho đc s dng trong
khâu SXKD, các khon phi thu khách hàng dùng đ ghi nhn các khon tín dng
thng mi.
Thăhai, tài sn ngn hn thng luân chuyn trong mt nm hoc mt chu k
kinh doanh, TSNH nh tin mt, hàng tn kho thng đc s dng trong mt chu k
kinh doanh, phân bit vi TSDH nh thit b, máy móc, nhà xng thng dùng trong
nhiu nng và trích khu hao.
Thăba, tài sn ngn hn thng thay đi hình thái vt cht ban đu đ to thc
th ca sn phm. c đim này là đin hình ca doanh nghip SXKD, hàng tn kho
dùng cho mc đích sn xut thng tri qua mt quá trinh bin đi thành thành phm,
hàng hóa hoàn chnh đ xut bán ra th trng
Thăt, tài sn ngn hn có giá tr luân chuyn toàn b mt ln và giá thành sn
phm làm ra. iu này có ngha là mi chi phí phát sinh trong quá trình bin đi tài
sn ngn hn thành thành phm đã đc tính vào giá thành ca sn phm trc khi đa
ra th trng
1.2.1.4 Vai trò ca tài sn ngn hn:
Tài sn ngn hn thng chim đn 25 – 50% tng giá tr tài sn ca doanh
nghip nên đóng vai trò rt quan trng trong s tn ti và phát trin ca doanh nghip.
Tài sn ngn hn là điu kin quan trng đ doanh nghip có th kinh doanh, sn xut
thun li. Doanh nghip cn d tr tài sn ngn hn đ đáp ng cho các chi phí giao
dch, chi phí giao dch bao gm phí dch v cho vic mua bán chng khoán, các khon
l tim tàng do phi bán gp các tài sn trong khi có th kim li nhiu hn nu có
Thang Long University Library
1-10
thêm thi gian. Chính vì vy mà doanh nghip luôn phi d tr mt lng tin hoc
chng khoán kh th đ đ đm bo kh nng thanh toán, đây cng là loi tài sn có
tính thanh khon cao, có kh nng chuyn đi thành tin mt nhanh chóng vi chi phí
thp đáp ng cho các mc tiêu ngn hn.
Tài sn ngn hn còn h tr thanh toán cho các giao dch có đ tr v thi gian.
iu này xut hin trong quá trinh sn xut, marketing và thu tin. Do các giao dch có
din ra không đng thi, nhiu hot đng tác đng đn nhu cu vn lu đng nh lu
tr hàng tn kho, áp dng các chính sách h tr bán hàng, chit khu thanh toán d
khuyn khích khách hàng thanh toán sm, gim thi gian chuyn tin khi thu hi n.
Mt vai trò na ca tài sn ngn hn là trong các trng hp cn phi chi tr các chi
phí liên quan đn pháp lut, chi phí gián tip trong qun lý. Nhng chi phí này rt ln
nên nhà qun lý thng xem chúng nh nhng áp lc tài chính và có xu hng d tr
mt lng ln tài sn có tính thanh khon cao đ đm bo kh nng thanh toán ngay c
khi vic này đem li ít li nhun hn so vi đu t tài sn dài hn. Chính vì vy, chính
sách qun lý tài sn đi vi doanh nghip ht sc quan trng.
1.2.2
Qun lý tài sn ngn hn ca doanh nghip
1.2.2.1 Qun lý tin và các tài sn tng đng tin
Qun lý tin mt và các tài sn tng đng tin đây chính là qun lý tin
mt, tin gi ngân hàng, các loi chng khoán thanh khon. Doanh nghip cn phi
qun lý tin và chng khoán thanh khon đ có th thc hin giao dch, đi phó vi
các bin c bt thng xy đn vi doanh nghip hoc đu t sinh li.
D tr loi tài sn này va có li ích song cng tim n ri ro. V mt li ích,
doanh nghip luôn đm bo đc kh nng thanh toán t đó ci thin đc uy tín và v
th ca doanh nghip, nu mang tin đi đu t còn có th có lãi. Ngc li, ri ro khi
d tr quá nhiu s gim kh nng sinh li ca s tin đó, đng thi doanh nghip phi
phát sinh tng chi phí qun lý cho s tài sn này. Qun lý tin và chng khoán thanh
khon cn tp trung vào các quyt đnh sau:
Qun lỦ hot đng thu – chi ca tin mt
Xác đnh nhu cu d tr tin mt ti u
Qun lỦ danh mc đàu t chng khoán thanh khon
a) Qun lý hot đng thu - chi tin mt
Trong qun lý thu chi tin mt, mt nguyên tc tt yu đ chính là ”tng thu -
gim chi”, tc là nhà qun lý cn tng tc đ thu hi nhng khon tin nhn đc và
chm chi nhng khon cn phi chi tr. Tng thu là doanh nghip tích cc thu hi
1-11
đc nhng khon n t khách hàng đ sm có vn quay vòng đu t và các hot
đng ca doanh nghip, đm bo thông sut quá trình giao dch kinh doanh. Gim chi
là tn dng thi gian chênh lch ca các khon thu, chi, chm tr lng đ có càng
nhiu tin nhàn ri đ đu t sinh li.
Ngoài vn đ tng thu, doanh nghip còn phi duy trì gim chi, tc là nên trì
hoãn vic thanh toán (nhng trong phm vi thi gian cho phép) đ có th tn dng
nhng li ích có t các khon chm thanh toán này. Hình thc thông dng nht đc
các doanh nghip s dng ph bin rng rãi đó chính là chm tr lng. C th hn,
doanh nghip s thit lp mt h thng thi gian tr lng cho tng b phn nhân viên
và tr lng theo thi gian biu đó thay vì tr lng đng thi tt c các nhân viên mt
lúc. Trong khon thi gian chênh lch đó, ít nhiu nhng khon tin này cng có th
đem li li nhun.
b) Xác đnh mc d tr ti u
Xác đnh mc d tr ti u v tin mt h tr doanh nghip trong thanh toán và
đi phó vi các phát sinh bt ng. Các doanh nghip thng s dng mô hình d tr
ca nhà khoa hc William J.Baumol đ c tính.
iu kin đ áp dng mô hình:
- Doanh nghip có nhu cu v tin n đnh
- Không có d tr tin mt cho mc đích an toàn
- Doanh nghip ch d tr tin mt và chng khoán thanh khon
- Không có ri ro trong đu t chng khoán
Mô hình này đc vit nh sau:
TrC =
* F OC = * K
Trong đó:
TrC: Chi phí giao dch
OC: Chi phí c hi
T: Tng nhu cu v tin trong nm
C: Quy mô mt ln bán chng khoán
T/C: S ln bán chng khoán
F: Chi phí c đnh ca mt ln bán chng khoán
K: Lãi sut đu t chng khoán mt nm
Thang Long University Library
1-12
C/2: Mc d tr tin trung bình
T đó, ta có tng chi phí: TC = TrC + OC
Mc d tr tin ti u đ tng chi phí b ra là nh nht tng đng TCmin là
C* =
th 1.1
Mô hình d tr tin ti u
u đim ca mô hình Baumol
- Mô hình qun tr tin mt Baumol đã làm ni bt s đánh đi gia chi phí c
đnh ca vic bán các chng khoán và chi phí tn tr ca vic nm gi tin mt
- Doanh nghip có th nhn v mt dòng thu thun hay nhn v mt dòng chi
thun bng tin mt.
- Mô hình Baumol giúp hiu đc ti sao các doanh nghip va và nh lu gi
mt s d tin mt đáng k. Trong khi các công ty ln, có các chi phí giao dch mua và
bán chng khoán quá nh so vi c hi phí mt đi do lu tr mt s lng tin mt
nhàn ri.
Nhc đim ca mô hình Baumol
Mô hình này có th c lng đc mc d tr tin ti u cho doanh nghip
song li cha thc t do đa trên gi đnh rng nhu cu v tin ca doanh nghip trong
các thi k là nh nhau. Ri ro trong thanh toán và c đu t chng khoán là hoàn toàn
có th xy ra trong kinh doanh, vì vy mô hình này ch tn ti trên c s lý thuyt.
Chi phí
C*
TrC = T/C * F
OC = C/2 * K
1-13
Trong thc tin hot đng kinh doanh ca các doanh nghip rt him khi mà
lng tin vào, ra ca doanh nghip li đu đn và d kin trc đc, t đó tác đng
đn mc d tr cng không th đu đn nh tính toán. Bng vic nghiên cu và phân
tích thc tin, Miller Orr đã đa ra mc d tr tin mt d kin dao đng trong mt
khon tc là lng tin mt s bin thiên t cn thp nht đn gii hn cao nht. Nu
lng tin mt di mc thp thì doanh nghip phi bán chng khoán đ có lng
tin mt mc d kin, ngc li ti gii hn trên doanh nghip s dng s tin vt
mc gii hn mua chng khoán đ đa lng tin mt v mc d kin.
Khong dao đng ca lng tin mt d kin ph thuc vào ba yu t c bn:
- Mc dao đng ca thu chi ngân qu hàng ngày ln hay nh. S dao đng này
đc th hin phng sai ca thu chi ngân qu. Phng sai ca thu chi ngân qu là
tng các bình phng (đ chênh lch) ca thu chi ngân qu thc t càng có xu hng
khác bit nhiu so vi thu chi bình quân. Khi đó doanh nghip cng s quy đnh khon
dao đng tin mt cao.
- Chi phí c đnh ca vic mua bán chng khoán. Khi chi phí ln ngi ta mun
gi tin mt nhiu hn và khi đó khon dao đng ca tin mt cng ln.
- Lãi sut càng cao các doanh nghip s gi li ít tin và do vy khong dao đng
tin mt s gim xung.
th 1.2 th biu din các mc bin đng tin mt theo thi gian
D: Khong cách ca gii hn trên và gii hn di ca lng tin mt d tr.
A
B
Gii hn trên
Mc tin mt
theo thit k
Gii hn di
Lng tin mt
(đn v)
0
Thi gian
Thang Long University Library
1-14
C
h
: Chi phí ca mi ln giao dch mua bán chng khoán
V
h
: Phng sai ca thu chi ngân qu
i: Lãi sut.
Mc tin mt theo thit k đc xác đnh nh sau:
Mc tin
mt theo
thit k
=
Mc gii
hn di
+
ây là mô hình thc t đc rt nhiu doanh nghip áp dng. Khi áp dng mô
hình này, mc tin mt gii hn di thng đc ly là mc tin mt ti thiu.
Phng sai ca tin mt thanh toán đc xác đnh bng cách da vào s liu thc t
ca mt quý trc đó đ tính toán
c) Qun lý danh mc đu t chng khoán thanh khon
Mc tiêu quan trng nht trong kinh doanh đó chính là sinh li nhun, vì vy
không khi nào doanh nghip đ đng tin ca mình nhàn ri, doanh nghip thng
mang tin đu t vào các loi chng khoán có tính thanh khon khá cao, thng là
ngn hn. Trc khi đu t, nhà qun lý thng cân nhc k lng v tính thanh
khon - kh nng chuyn đi trên th trng vi chi phí không đáng k, ri ro, li
nhun kì vng đ có mt danh mc đu t hoàn ho.
1.2.2.2 Qun lý khon phi thu khách hàng
Khon phi thu là sn phm, dch v ca doanh nghip bán cho khách hàng và
đang trong quá trình ch khách hàng thanh toán. Qun lý khon phi thu khách hàng
rt quan trng bi nu không thu đc tin đúng hn doanh nghip s thiu mt khon
thu, tc đ quay vn chm li, doanh nghip li phi phát sinh thêm chi phí qun lý,
chi phí thu hi n… nói cách khác đây cng chính là mt ri ro trong thanh toán mà
doanh nghip phi đi mt. Chính vì vy, đ đm bo gim thiu ri ro thp nht có
th, doanh nghip thng xây dng mt chính sách tín dng thông qua mt s yu t :
- iu khon bán tr chm
- Phân tích tín dng
- Quyt đnh tín dng
- Chính sách thu hi tin
Các yu t này đc xem xét c th nh sau:
a) iu khon bán tr chm
1-15
Mi doanh nghip hot đng trong mt ngành ngh, lnh vc khác nhau đu
cung cp tín dng thng mi nhng có s khác bit gia các điu khon. Nu hàng
hóa đc sn xut theo đn đt hàng thì khách hàng thng đc yêu cu tm ng mt
khon tin. Còn nu đn hàng là không thng xuyên hoc có ri ro thì doanh nghip
s yêu cu khách hàng tr tin ngay. Nu vic cp tín dng là thng xuyên và kéo dài
thì thi gian thanh toán có th kéo dài thêm, thng là 30 – 60 ngày. khuyn khích
khách hàng ca mình thanh toán sm, doanh nghip thng cung cp chit khu thanh
toán. Nu công ty bán hàng vi điu khon tín dng 2/10 net 30 tc là nu khách hàng
thanh toán trong vòng 10 ngày s đc hng chit khu 2%, còn nu không thì khách
hàng phi bo đm tr n trong 30 ngày. Mt đc đim trong điu khon bán chm đ
là khi nghi ng kh nng thanh toán ca khách hàng, doanh nghip có th áp dng
công c hi phiu - mt loi giy quy đnh c th thi hn tr tin ca ngi mua vào
mt thi đim nht đnh
b) Phân tích tín dng
Phân tích tín dng là yu t cn thit đ quyt đnh có bán tr chm cho khách
hàng hay không, quy đnh điu khon tín dng c th cho khách hàng nh th nào.
phân tích tín dng khách hàng, doanh nghip thông thng thu thp mt s thông tin:
T báo cáo tài chính:
Da vào nhng báo cáo tài chính do khách hàng cung cp, doanh nghip có th
xác đnh mc đ n đnh, t ch tài chính và kh nng chi tr ca khách hàng
Xp hng tín dng báo cáo:
Doanh nghip tham kho bng xp hng tín dng ca các t chc có uy tín
trong vic đánh giá kh nng tín dng ca khách hàng. Báo cáo tín dng thng bao
gm:
- Tóm tt báo cáo tài chính thi gian gn đây
- Các ch s quan trng và có xu hng thay đi theo thi gian
- Các thông tin v mô hình thanh toán ca đi tng đang xét
- Bn mô t điu kin t nhiên v hoàn cnh bt thng liên quan đn doanh
nghip đang xét
- Mc xp hng tín dng cho bit đánh giá ca t chc tín dng v v th ca
khách hàng.
T các ngân hàng
Thang Long University Library
1-16
Tìm kim thông tin tín dng ca khách hàng thông qua kênh ngân hàng cng
giúp doanh nghip đánh giá đc kh nng ca khách hàng mt cách rõ ràng.
Kinh nghim ca doanh nghip:
Da trên kinh nghim ca bn thân, nhà qun lý cng có th đánh giá v th tín
dng ca các khách hàng tim nng ca mình.
Khi đã thu thp đ thông tin tín dng, doanh nghip s đa ra quyt đnh có
cung cp tín dng hay không.
c) Quyt đnh tín dng
Sau khi đã thc hin thu thp thông tin tín dng, doanh nghip s cân nhc vic
cung cp tín dng thông qua ch tiêu NPV thông qua ba mô hình di đây:
Quyt đnh tín dng khi xem xét mt phng án:
Mô hình này so sánh giá tr hin ti ca li ích (giá tr dòng tin vào hay dòng
tin sau thu ca các nm) và chi phí ca vic cp tín dng vi mt mc ri ro cho
trc.
NPV =
- CF
0
CF
0
= VC * S * (
)
CF
t
=[ S*(1 – VC) – S* BD – CD]* (1 – T)
Trong đó:
CF
t
: Dòng tin thu đc sau thu trong mi thi k
CF
0
: Dòng tin đu t vào khon phi thu khách hàng
k: T l thu thp theo yêu cu
VC: Lung tin ra bin đi, đc tính theo t l % dòng tin vào
S: Doanh thu d kin theo tng thi k
ACP: Thi gian thu tin trung bình (ngày)
BD: T l n xu trên doanh thu
CD: Lung tin gia tng ca b phn tín dng
T: Thu sut thu TNDN
T kt qu thu đc, nhà qun lý đa ra quyt đnh da trên nguyên tc giá tr
hin ti ròng:
1-17
- NPV > 0: cp tín dng
- NPV = 0: bàng quan
- NPV < 0: không cp tín dng
Quyt đnh cp tín dng gia phng án tr tin ngay và bán tr chm:
Trc tiên ta xem xét mt s đim khác nhau gia vic cp tín dng và không
cp tín dng.
S lng sn phm bán (Q): Nu coi s lng sn phm bán trc khi cung cp
tín dng là Q
0
và s lng sn phm khi cho khách hàng n là Q
1
thì Q
1
> Q
0
do vic
cung cp tín dng s tng tính cnh tranh ca doanh nghip trong tiêu th và tng
doanh s bán
Giá bán trên mt sn phm (P): Giá bán sau khi cung cp tín dng thng cao
hn giá bán trc khi cung cp tín dng cho doanh nghip s đánh đi ri ro tht thoát
vn khi cho khách hàng n vi li nhun kim đc t hot đng bán hàng.
Chi phí bình quân (AC): Chi phí ca doanh nghip s đi lên (AC
1
> AC
2
) khi
doanh nghip cp tín dng do có nhiu kh nng gp phi nhng khon n xu và phi
xóa n hay ni lng chính sách tín dng, khon này đc coi là chi phí n xu và làm
tng chi phí hp lý ca doanh nghip
Xác sut thanh toán: khi doanh nghip không cung cp tín dng mà thu tin
ngay thì xác sut thanh toán lúc này là 100%, do tt c các ln bán ca doanh nghip
đu thu ngay bng tin. Nu gi h
1
là xác sut thanh toán ca doanh nghip cp tín
dng cho khách hàng thì xác sut này s nh hn 100% do kh nng xy ra vic khách
hàng không thanh toán là rt cao.
Thi gian n: Khi doanh nghip không cp tín dng mà thu tin ngay thì thi
gian cho khách hàng n bng 0. Ngc li, khi doanh nghip cp tín dng thì s có
mt khong thi gian t k t khi khách hàng xác nhn n cho đn khi khách hàng
thanh toán khon n đó.
T l chit khu: i din cho chi phí c hi ca vic đu t vào tài khon phi
thu khách hàng, là lãi sut đc hng khi đu t vào tài sn sinh li khách thay vì b
đng vn trong khon phi thu khách hàng.
đa ra quyt đnh có nên cp tín dng hay không, nhà qun lý tài chính phi
so sánh giá tr hin ti ròng ca tng phng án:
NPV
0
= P
0
Q
0
– AC
0
Q
0
Thang Long University Library
1-18
NPV
1
= – AC
1
Q
1
Trong đó:
NPV
0
: giá tr hin ti ròng khi cha cp tín dng
NPV
1
: giá tr hin ti ròng khi cp tín dng
P
0
, Q
0
, AC
0
: giá bán, s lng bán và chi phí sn xut bình quân khi không cp
tín dng
P
1
, Q
1
, AC
1
: giá bán, s lng bán và chi phí sn xut bình quân khi cp tín
dng
h: xác sut hoàn thành
R
t
: t sut chit khu thanh toán
C s đ ra quyt đnh:
- NPV2 > NPV1 : cp tín dng
- NPV2 = NPV1 : bàng quan
- NPV2 < NPV1 : không cp tín dng
d) Chính sách thu tin
Sau khi đa ra quyt đnh cp tín dng cho khách hàng, doanh nghip cn
thng xuyên theo dõi các khon phi thu da trên thi gian thu n trung bình (ACP).
Thi gian thu n trung bình là khon thi gian đc tính theo ngày trung bình k t
khi khách hàng nhn n cho đn khi khách hàng tr n cho doanh nghip.
Doanh nghip cn thng xuyên theo dõi các khon n đ nhanh chóng đi phó
vi các tình hung xy ra bt ng nh khách hàng phá sn, mt tích… bng vic trích
lp d phòng ri ro.
Chính sách thu tin hay phng thc thu hi n quá hn bao gm nhiu hình
thc nh: gi th, gi đin thoi, c ngi trc tip, y quyn thu n… các hình thc
này càng cng rn thì c hi thu n càng cao hn nhng có tim n nguy c gim
doanh s do khách hàng thy khó chu khi b thu n gt gao.
1.2.2.3 Qun lý hàng tn kho
Hàng tn kho trong doanh nghip là mt xích quan trng trong dây chuyn sn
xut, phân phi, gim thiu ri ro trong sn xut. Vn đ là doanh nghip càn d tr
bao nhiêu trong kho đ đm bo đc chui cung ng và không phát sinh quá nhiu
chi phí liên quan đn qun lý hàng tn kho