Tổng quan tài liệu về lycopene

LYCOPENE
GVHD : TS.Lê Thị Thủy Tiên
SVTT : Võ Trung Nghĩa
Nội Dung

1. Giới thiệu sơ lược về lycopene
2. Lycopene trong việc bảo vệ sức khỏe con người
3. Liều lượng an toan cua Lycopene
4. Ly trích Lycopene.
5. Một số thực phẩm chức năng chứa Lycopene
Giới Thiệu Sơ Lược về Lycopene
Giới Thiệu Sơ Lược về Lycopene
- Lycopene là chất có nhiễm sắc tố đỏ được tìm thấy trong một số cây thực
vật có quả cho cơm màu đỏ như dưa hấu, cà chua, bưởi đỏ…. Đặc biệt
trong quả gấc hàm lượng lycopene cao gấp 70 lần so với cà chua.
- Con người tình cờ khám khá ra Lycopene bắt đầu từ năm 1873,do
Hartsen lần đầu tiên chiết xuất được kết tinh Lycopene từ trái
dâu tây nó có sắc tố màu đỏ đậm
- Kết cấu trên Lycopene thuộc loại Carotin (carotenoid), hiện giờ trên thế giới đã tìm thấy hơn 600 loại carotin, màu sắc
giữa các loại khác nhau, màu vàng, màu cam, đỏ và tím…là sắc tố chính của trái cây, rau quả chín.
Giới Thiệu Sơ Lược về Lycopene

Giới Thiệu Sơ Lược về Lycopene
- Thành phần hóa học của Lycopene là C40H56 .
- Lycopene là một chuổi dài cấu trúc phân tử (molecular structure), gồm có 13 nối đôi (double bonds), nhiều
hơn tất cả các carotenoids nào khác.
- Về hình dạng với nhiều nối đôi như thế, lycopene được kiễm nghiệm là rất hữu hiệu trong việc ngăn chận
các free radicals và các oxygen đơn trong cơ thể của con người, một cách rất có hiệu quả.
Giới Thiệu Sơ Lược về Lycopene
Tính chất vật lý và hóa học
Lycopene tinh thể có độ nóng chảy 167°C - 168°C không có tác dụng lên ánh sáng phân cực, pha thành dãi dung dịch

1
mg
trong 1 lít cacbonsunfua, cho 2 dãi hấp quang: một dãi giữa 4.990 A° và 5.18A°, một dãi giữa 5.406A° và
5.544A° ( tinh thể tan trong cacbonsunfua cho dung dịch màu đỏ máu ). Trong clorofor và ete dầu hỏa cho dung
dịch màu vàng đỏ. Trong benzen cho dung dịch màu vàng cam, trong cồn etylic cho dung dịch màu vàng, trọng
lượng phân tử 568 cho với Acid sunfuric đặc màu xanh chàm phản ứng với thuốc thử carr và Pirice ( Stibum
Clorur ).
Lycopene Trong Việc Bảo Vệ Sức Khỏe Con Người
- Lycopene có tác dụng chống ung thư và xơ vữa động mạch
- Các nhà khoa học xác định, cơ chế tác động của lycopene bảo vệ được các phân tử sinh học của tế bào như: lipid,
lipoprotein, protein và AND, làm nó không bị tổn hại do sự tấn công của các gốc tự do.
- Các cuộc thí nghiệm và kết luận về lycopene trong việc ngăn ngừa các lọai ung thư lại được các nhóm khoa hoc
gia cho rằng chính lycopene trong việc ngăn ngừa và ức chế các lọai bướu (lành hay dữ) có hiệu quả cao nhất
hơn các lọai alpha và ß-carotenoids nào khác.
Lycopene Trong Việc Bảo Vệ Sức Khỏe Con Người
1-Ba nhóm khoa hoc gia gồm có Levy (1995); Sharoni (1994) and Sharoni Y and LevyJ (1996) đã thí nghiệm về
hiệu quả của Lycopene trong việc ngăn ngừa ung thư so với việc ngăn ngừa ung thư của alpha và beta-carotene
trong về các mô ung thư của con người được cấy ra để thí nghiệm. Kết quả là:
+ lycopene ức chế về các tế bào ung thư của màng nhầy lót trong tử cung (endometrial) rất là hiệu quả.
+ Còn các tế bào ung thư phổi (NCL-H 226) thì lycopene vẫn ức chế mãnh liệt hiệu quả hơn cả alpha và beta-
carotene.
+ Đối với tế bào ung thư tuyến vú (MCF-7) thì lycopene vẫn ức chế mãnh liệt và hiệu quả hơn hết nếu so sanh với
alpha và ß-carotene. Xem hình sau đây:
Lycopene Trong Việc Bảo Vệ Sức Khỏe Con Người
Lycopene Trong Việc Bảo Vệ Sức Khỏe Con
Người
Ghi chú: lycopene ức chế tế
bào ung thư phổi NCL-H226
rất hiệu quả, làm ung thư
không phát triển và có tỷ lệ

thấp nhất, nếu so với
alpha và ß-carotene có tỷ lệ
cao nhất.
Lycopene Trong Việc Bảo Vệ Sức Khỏe Con Người
Ghi chú: lycopene ức chế
tế bào ung thư tuyến vú,
làm ung thư không phát
triển và có tỷ lệ thấp nhất,
nếu so với và-b-ß-
carotene.
Lycopene Trong Việc Bảo Vệ Sức Khỏe Con Người
2- Hai nhóm khoa học Franceschi S et al và Ocke, nghiên cứu về lycopene và quả cà chua đỏ và cho rằng nếu tiêu
thụ nhiều quả cà chua tươi thì trong cơ thể có rất cao lycopene nhưng rất nghèo về carotene. Vì thế các tỉ lệ về
ung thư phần trên và phần dưới ruột gồm có thực quản, dạ dày, tràng phần chính của ruột già và trực tràng
được khảo sát tại Ý và ung thư tuyến tụy tại Netherlands đều nhờ lycopene trong cà chua một cách rất hiệu
quả. Nghiên cứu ung thư tại trường Y khoa Harward (Harward Medical School), Boston, USA , (2004) có công
bố về sự nghiên cứu liên quan đến lycopene trong việc ngăn ngừa sự suy thóai tim mạch, ung thư tiền tuyến liệt
và bao tử đến đường ruột đều nhờ tính chất sinh học hữu hiêu của lycopene.
Lycopene Trong Việc Bảo Vệ Sức Khỏe Con Người
3- Đối với ung thư tiền tuyến liệt (Prostate cancer), hội nghiêu cứu ung thư của người MỸ (1999), cho rằng càng
tiêu thụ nhiều lycopene chừng nào thì tỉ lệ ung thư tiền tiến liệt càng giãm đi chừng nấy. Đồng thời lycopene còn
là một antioxidant tốt (antioxidant là chống lại oxýt hóa) lại cũng bảo vệ hữu hiệu về prostate cancer nữa. Công
việc bảo vệ prostate cancer được kể, ngoài lycopene gồm có vitamine E, Selenium, calcium and vitamin D,
soybean, green tea được cho là rất có hiệu quả. Chất lycopene và chất đồng vị của nó đều được đo bằng
spectrography và chromatography (HPLC) (quang phổ kế và sắc ký).
Lycopene Trong Việc Bảo Vệ Sức Khỏe Con Người
Lycopene lại chào thua tế bào sợi trong cơ thể (human fibroblast)
Ngược hẵn lại, đối với các tế bào sợi trong cơ thể của con người (human fibroblast) thì lycopene kém hẵn hiệu
quả và không chế ngự được gì cả các bịnh liên quan với các lọai tế bào nầy. Tế bào sợi nầy là một lọai tế bào
rộng phân bố trong các mô liên kết sản xuất collagen, mà collagen đựơc thấy trong da, xương sụn, dây chằng,

có sức chịu đựng cao nhưng ít đàn hồi.
Liều Lượng An Toàn Của Lycopene
- Về liều lượng an toàn của lycopene là một đề tài có nhiều tranh luận, thực tế cũng chưa chưa từng có người tìm thấy
độc tố tác dụng phụ gì của nó, cho nên tổ chức FDA Mỹ không có xác định liều lượng an toàn của lycopene.
Cũng chính vì vậy, các nước trên thế giới đều sử dụng lycopene như là thực phẩm dinh dưỡng mang tính an toàn,
thực hiện lại nhiều thí nghiệm tương ứng.
- Dựa trên dữ liệu của các thử nghiệm trên động vật và con người, viện nghiên cứu y học IOM (Institute of Medicine)
thuộc Viện khoa học quốc gia Mỹ （ National Academy of Sciences ） quyết định không giới hạn lượng lượng
lycopene.
Ly Trích Lycopene
Ly trích bằng dung môi hữu cơ.
- 5g vỏ cà chua sau tiền xử lý, 120 mg CaCO3 và 35 ml hổn hợp dung môi ethanol/hexan ( 4/3, v/v ) có chứa 0,1%
BHT được trộn lẫn với nhau và đồng hóa trong thời gian 5 phút với tốc độ 5000 v/p.
- Hổn hợp dung dịch được tiến hành lọc chân không qua phểu thủy tinh số 4. 35 ml hổn hợp dung môi ethanol/hexan
( 4/3, v/v ) có chứa 0,1% BHT lại được thêm vào phểu, sau đó toàn bộ dung dịch sau khi lọc được chuyển vào
phểu phân tách , pha dưới chứa ethanol/nước và pha trên có màu vàng sáng chứa carotenoids và hexan
Ly Trích Lycopene
Ly trích bằng dung môi hữu cơ
-
Pha dưới được loại bỏ.
- 2 lần 50 ml Nacl 10% và 3 lần nước cất được liên tục dùng để rửa giải toàn bộ trong quá trình lọc.
- Pha trên cuối cùng được thu hồi và Na2SO4 được cho vào để loại bỏ phần nước dư.
- Hổn hợp trên tiếp tục được đưa vào máy bốc hơi chân không và 500 µl Methyl-tert-butyl-ether ( MTBE )/
methanol ( 80/20 ) + 500 µl CH2Cl2 được dùng để hòa tan chất khô sau quá trình bốc hơi. Dịch thu được chứa
trong lọ màu nâu và tồn trữ ở nhiệt độ -20
0
C và phân tích trong vòng 48 giờ
Ly Trích Lycopene
Định tính
Sắc ký bản mỏng 1 chiều và 2 chiều được sử dụng để phân tách lycopene và –carotene, cis-lycopene và all trans-

lycopene, theo tuần tự.
Định lượng
Sắc ký lỏng cao áp ( Aligent 1100 ) C 30, 5 m, 250 mm x 4,6 mm ở điều kiện nhiệt độ 25
0
C với thiết bị kiểm tra
UV-Vis ở các bước sóng 470, 450, 400, 300 và 290 nm. Pha di chuyển là hổn hợp nước/methanol/MTBE.
Ly Trích Lycopene
Hoạt tính chống oxy hóa
Phương pháp dùng gốc tự do ( C18H12N5O6 , M = 394,33 g/mol Sigma ), 2,2-diphenyl-1-picryhydrazyl (DPPH )
trong methanol ( 23.66.10-4 g/l, Carlo ERBA ) được sử dụng để đánh giá hoạt tính chống oxy hóa của
lycopene. Chỉ số EC50 là lượng lycopene cần thiết để giảm lượng gốc tự do 50%, EC50 càng nhỏ, lượng
lycopene sử dụng càng thấp. TEC50 là khoảng thời gian đạt được trạng thái cân bằng tương ứng tại vị trí
EC50. Hiệu suất chống gốc tự do được thể hiện qua AE, AE = 1/ EC50 x TEC50.
Một Số Thực Phẩm Chức Năng Chứa Lycopene
Vinaga - Dầu gấc viên nang
công dụng:
- Chữa những tổn thương trong cấu trúc
AND.
- Ngăn chặn các nguy cơ ung thư. Làm
vô hiệu hóa 75% các chất gây ung thư.
- Tăng sức đề kháng, chống lại các bệnh
nhiễm trùng.


Một Số Thực Phẩm Chức Năng Chứa Lycopene
LYCOPEGA - Dầu gấc sữa ong chúa
Công dụng:
- Bổ mắt, phòng ngừa các bệnh về mắt.
- Điều hòa huyết áp, cân bằng cholesterol
trong máu, ngăn ngừa tiểu đường, viêm

loét dạ dày, tá tràng. Làm trẻ hóa và chống
lão lóa.
- Đặc biệt tốt cho da, ngoài ra còn làm mượt
tóc, giảm béo.