phạm quỳnh với di sản văn học truyền thống việt nam

Phạm Quỳnh với di sản văn học truyền thống
Việt Nam

Vũ Thị Vân Anh

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
Luận văn ThS Chuyên ngành: Văn học Việt Nam; Mã số 60 22 01 21
Người hướng dẫn: PGS.TS. Trần Nho Thìn
Năm bảo vệ: 2013


Abstract. ײט剀¢hiểu về Tạp chí Nam Phong chúng tôi chú trọng đến bối cảnh văn
hóa, văn học Việt Nam nửa đầu thế kỉ XX. Đó là giai đoạn giao thời, Âu hóa; song
ảnh hưởng của văn chương truyền thống trong đời sống văn học vẫn còn sâu đậm.
Quan tâm đến những bài viết Phạm Quỳnh – chủ bút, cho đăng của các tác giả khác
nhau, viết về văn học trung đạị. Các sáng tác gồm: phiên âm chữ Nôm; dịch chữ Hán;
dịch văn học Trung Quốc; Dịch Luận ngữ của Khổng Tử; phiên âm, giới thiệu tác giả
trung đại,…Tìm hiểu những bài viết của chính Phạm Quỳnh trên Nam Phong tạp chí
nhằm tìm ra: mục đích và phương pháp viết của ông. Đưa ra một cái nhìn tương đối
khách quan, toàn cảnh về văn học Việt Nam giai đoạn giao thời.

Keywords. Văn học Việt Nam; Tạp chí; Nghiên cứu văn học.

5

Content
MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU 7
1. Lý do chọn đề tài 7
2. Mục đích nghiên cứu: 11
3. Lịch sử nghiên cứu: 11
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 21
5. Phƣơng pháp nghiên cứu 21
6. Dự kiến những đóng góp 21
7. Cấu trúc của luận văn 22
CHƢƠNG 1: TẠP CHÍ NAM PHONG TRONG BỐI CẢNH VĂN HÓA VÀ
VĂN HỌC VIỆT NAM NỬA ĐẦU THẾ KỈ XX. 22
1.1 Giai đoạn giao thời, giao thoa mới – cũ 22
1.2 Nghiên cứu văn hóa, văn học trở thành một phong
trào……………………… ………………………………………………… 30
1.3 Tạp chí Nam Phong 32
1.4 Tiểu kết 36
CHƢƠNG 2: CHỦ BÚT PHẠM QUỲNH VÀ MẢNG BÀI VIẾT, DỊCH
TRÊN NAM PHONG VỀ VĂN HỌC TRUYỀN THỐNG 38
2.1 Bộ phận chữ Hán trên Nam Phong 38
2.1.1 Vai trò của chữ Hán 38
2.1.2 Bộ phận chữ Hán trên Nam Phong 39
2.2 Phân loại các tƣ liệu về Văn học truyền thống 39
2.2.1 Phiên âm chữ Nôm, giới thiệu tác giả trung đại 39
2.2.2 Dịch tác phẩm văn học chữ Hán 49
2.2.3 Dịch văn học Trung Quốc từ cổ trung đại – đƣơng đại 53
2.2.4 Đăng các sáng tác mới bằng các hình thức thể loại văn học truyền

thống (thơ Đƣờng luật bằng chữ quốc ngữ) 65
2.3 Tiểu kết 75
CHƢƠNG 3: PHẠM QUỲNH VỚI VĂN HỌC TRUNG ĐẠI 77
3.1 Mục đích Phạm Quỳnh nghiên cứu văn học trung đại 77
3.2 Phƣơng pháp viết của Phạm Quỳnh 81
3.2.1 Truyện Kiều 82
3.2.2 Các thể loại khác 84
3.2.2.1 Tiểu thuyết 87
3.2.2.2 Thơ 90
3.3. Tiểu kết 94

6
KẾT LUẬN 96
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Error! Bookmark not defined.

99
Reference
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
A- TÀI LIỆU GỐC:
Nam Phong tạp chí, từ số 1/1917 – 210/1934, chủ bút Phạm Quỳnh, in tại
Đông Kinh ấn quán
B- TÀI LIỆU THAM KHẢO:

I. Sách nghiên cứu:
1. Nguyễn Chung Anh, 1984, “Nguyễn Đổng Chi - Nhà văn, nhà khoa học”, Tạp
chí Văn học (4), tr 110 - 125.
2. Đào Duy Anh, 1938, Việt Nam văn hóa sử cương, Nxb Bốn phương (tái bản
năm 1951), Sài Gòn.
3. Đào Duy Anh, 1943, Khảo luận về Kim Vân Kiều, Quan hải tùng thư, Huế.
4. Hoài Anh, 2002, “Hải Triều - Kiện tướng trên mặt trận tư tưởng văn hóa vô
sản”, Tạp chí Văn.
5. Lại Nguyên Ân, 1999, 150 thuật ngữ văn học, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội,
Hà Nội.
6. Phạm Văn Đồng, 1969, Tổ quốc ta, nhân dân ta, sự nghiệp ta và người nghệ sĩ,
Nxb Văn học
7. Huy Cận, Hà Minh Đức (chủ biên), 1993, Nhìn lại một cuộc cách mạng trong
thi ca, Nxb Giáo dục, Hà Nội.
8. Phan Bội Châu toàn tập (tập 4), 1990, Nhà xuất bản Thuận Hóa, Huế.
9.Nguyễn Đình Chú, 1981, Văn tuyển văn học Việt Nam 1858-1930, Nxb Giáo
dục
10. Phạm Văn Diêu, 1961, Việt Nam văn học giảng bình, Nxb Tân Việt, Sài Gòn
11. Trịnh Bá Đĩnh, 2003, Phạm Quỳnh luận giải văn học và triết học, Nxb Văn
hóa Thông tin, Trung tâm văn hóa ngôn ngữ Đông Tây

100
12. Trần Văn Giàu, 1975, Sự phát triển của tư tưởng ở Việt nam từ thế kỷ XIX
đến Cách mạng tháng Tám tập II , Hệ ý thức tư sản và sự thất bại của nó trước
các nhiệm vụ lịch sử, Nxb Chính trị Quốc gia
13. Mạc Hà, 1964, “Mấy ý kiến về cuốn Văn học Việt Nam 1930 1945”, Tạp chí
Văn học, (6), tr.20.
14. Nguyễn Đình Hảo, 2012, Toàn tập truyện ngắn Nam Phong (tuyển chọn),
Nxb Văn học
15. Nguyễn Công Hoan, 1996, Đời viết văn của tôi, Nxb Văn nghệ, Tp HCM

16. Lại Văn Hùng (Sưu tầm và giới thiệu), 1986, Truyện ngắn Nam Phong, Nxb
Khoa học xã hội – Viện Văn Học
17. Trần Đình Hượu – Lê Chí Dũng, 1998, Văn học Việt Nam giai đoạn giao thời
1900-1930, Nxb Đại học và giáo dục chuyên nghiệp
18. Nguyễn Văn Khoan, 2011, Phạm Quỳnh – một góc nhìn tập 1, Nxb Công an
nhân dân
19. Phan Khôi, 1933, Lời giới thiệu cuốn “Phê bình và khảo luận” của Thiếu Sơn
20. Lê Đình Kỵ, 1970, Truyện Kiều và chủ nghĩa hiện thực của Nguyễn Du, NXB
Khoa học xã hội, Hà Nội
21. Thanh Lãng, 1967, Bản lược đồ văn học Việt Nam, Trình bày, Sài Gòn
22. Mã Giang Lân (chủ biên) (2000), Quá trình hiện đại hóa văn học Việt Nam
1900 -1945, Nxb Văn hóa thông tin, Hà Nội.
23. Khúc Hà Linh, 2010, Phạm Quỳnh con người và thời gian, Nxb Thanh niên
24. Nguyễn Lộc, 1992, Văn học Việt Nam nửa cuối thế kỉ XVIII nửa đầu thế kỉ
XIX, tập 1, 2, NXB Đại học và Trung học chuyên nghiệp, Hà Nội
25. Ðặng Thai Mai, 1974, Văn thơ cách mạng Việt Nam đầu thế kỷ XX - bản in
lần thứ ba, Nxb Văn hóa
26. Đặng Thai Mai, 1998, Toàn tập, tập 3, Nxb Văn học

101
27. Vương Trí Nhàn, 2005, Nhà văn tiền chiến và quá trình hiện đại hóa trong văn
học Việt Nam từ đầu thế kỷ XX cho tới 1945, NXB ĐHQG Hà Nội
28. Phạm Thị Ngoạn, Tìm hiểu tạp chí Nam Phong 1917-1934, Bản dịch Phạm
Trọng Nhân
29. Phạm Thế Ngũ,1965, Việt Nam văn học sử giản ước tân biên tập III, Sài
Gòn,
30. Vũ Ngọc Phan, 1998, Nhà văn Việt Nam hiện đại tập 1, Nxb Văn học
31. Phạm Quỳnh 1892-1992, Tuyển tập và di cảo, Bản quyền Phạm Thị Hoàn,
An Tiêm, Paris
32. Phạm Quỳnh, 2007, Du ký Việt Nam, Nxb Trẻ

33. Phạm Quỳnh, 2011, Hoa Đường tùy bút và 51 bản dịch thơ Đỗ Phủ, Nxb Hội
nhà văn và Nhã Nam
34. Phạm Quỳnh, – 2001 Mười ngày ở Huế, Nxb Văn học
35. Phạm Quỳnh, 1929, Khảo về tiểu thuyết, NXB Đông Kinh
36. Phạm Quỳnh, 2004, Pháp du hành trình nhật ký, Nxb Hội Nhà Văn
37. Phạm Quỳnh Thượng chi văn tập tái bản lần thứ nhất – 1962, Bộ quốc gia
giáo dục, Sài Gòn
38. Thiếu Sơn, 1933, Phê bình và cảo luận, Văn học tùng thư, Editons, Nam Kỳ
39. Hoài Thanh, 2001, Thi nhân Việt Nam 1932-1941, Nxb Văn học
40. Lê Thanh, 2002, Nghiên cứu và phê bình văn học, Nxb Hội nhà văn, trung
tâm văn hóa ngôn ngữ Đông Tây
41. Nguyễn Ngọc Thiện,1995, Nam Phong tạp chí với sự hình thành và phát triển
của văn xuôi tự sự Tiếng Việt buổi giao thời đầu thế kỷ XX, Văn chương và tác
giả, Nxb Thanh niên
42. Nguyễn Ngọc Thiện (Biên soạn và sưu tầm), 2003, Tranh luận văn nghệ thế
kỉ XX, Nxb Lao động

102
43. Nghiêm Toản, 1949, Việt Nam văn học sử trích yếu, Nhà sách Vĩnh Bảo, Sài
Gòn
44. Nguyễn Văn Trung, 1972, Qua sự phê bình nghiên cứu “Truyện Kiều và
Nguyễn Du” xưa và nay, đặt những vấn đề phê bình cũ, phê bình mới, Bách khoa
giai phẩm
45. Nguyễn Văn Trung, 1975, Chủ đích Nam Phong, Tủ sách Tìm về dân tộc của
nhà xuất bản Trí Đăng, Sài Gòn phát hành
46. Trần Đình Hượu, Lê Chĩ Dũng, 1988, Văn học Việt Nam giai đoạn giao thời
1900 – 1930, NXB Đại học và Giáo dục chuyên nghiệp, Hà Nội
47. Trần Hải Yến (dịch), 2004, Tiểu thuyết truyền thống Trung Quốc ở Châu Á: từ
thế kỷ XVII – thế kỷ XX, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội
48. Trần Ngọc Vương (Chủ biên), 2007, Văn học Việt Nam thế kỉ X – XIX, Những

vấn đề lí luận và lịch sử, NXB Giáo dục, Hà Nội
49. Trần Ngọc Vương, Văn học Việt Nam dòng riêng giữa nguồn chung, NXB
Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, 1999
50. Trần Ngọc Vương, 2010, Thực thể Việt nhìn từ các tọa độ chữ, NXB Tri thức,
Hà Nội
51 Trần Ngọc Vương, 2010, Giáo trình văn học Việt Nam 30 năm đầu thế kỷ XX,
Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội
52. Nguyễn Thị Thanh Xuân, 2004, Phê bình văn học Việt Nam nửa đầu thế kỉ XX
(1900 – 1945), NXB Đại học Quốc gia, Thành phố Hồ Chí Minh.
53. Nguyễn Khắc Xuyên, 2002, Mục lục phân tích tạp chí Nam Phong 1917-
1934, in lần thứ 2, Nxb.Thuận Hóa, Trung tâm văn hóa ngôn ngữ Đông Tây




103
II. Báo và tạp chí:
54. Nguyễn Đình Chú, Thực chất cuộc đấu tranh giữa Ngô Đức Kế và Phạm
Quỳnh chung quanh vấn đề Truyện Kiều, Tạp chí nghiên cứu văn học tháng 12
năm 1960, Viện Văn học, tr 29-44
55. Lê Thị Đức Hạnh, Những đóng góp của Phạm Duy Tốn cho truyện ngắn đầu
thế kỷ XX, Tạp chí Văn học, số 3, 1999; tr 23-28
56. Nguyễn Văn Hoàn, Chung quanh cuộc tranh luận về “Phạm Quỳnh – Ngô
Đức Kế và Truyện Kiều” ở miền Nam, Tạp chí Văn học, số 7, 1964
57. Tạp chí Hồn Việt tháng 11/2012 trang 41-45 đã công bố bài Người đương
thời với Phạm Quỳnh và Nam Phong
58. Thanh Lãng,1962, Vai trò của báo chí trên quá trình biến đổi và xây dựng văn
học Việt Nam, tạp chí Văn học Sài Gòn
59. Thư mục các bài viết trên tạp chí Nam Phong, có liên quan đến tác gia, tác
phẩm Hán Nôm, Thư viện Viện Nghiên cứu Hán Nôm, H. 1989, (Tạp chí Hán

Nôm; Số 4 (94) 2009; Tr.58-63)
60. Phạm Quỳnh chung quanh vấn đề Truyện Kiều; Nghiên cứu Văn học Tháng
12/1960; viện văn học trang 29-44
61. Oscar Wilde, 1942, Tư tưởng về nghệ thuật, Đinh Gia Trinh dịch, Thanh Nghị,
số 25, 26
62. Nguyễn Đức Thuận, Các giai đoạn hình thành phát triển và khuynh hướng
của tiểu thuyết trên Nam Phong, Tạp chí Khoa học, Đại học Sư phạm Hà Nội, số
3 năm 2004, tr 31-36
63. Nguyễn Đức Thuận, Về thuật ngữ tiểu thuyết trên Nam Phong tạp chí, Tạp
chí Nghiên cứu Văn học, Viện Văn học, tháng 2 năm 2005, tr 117-125
64. Đỗ Lai Thúy, Đọc lại tạp chí Nam Phong và Phạm Quỳnh, Tạp chí Tia sáng,
số 12 năm 2006, tr 43-45

104
65. Trần Văn Toàn, 2008, Cảm quan thế giới trong lí luận, phê bình văn học của
Phạm Quỳnh và tác động của nó đến tiến trình văn học, tạp chí Nghiên cứu văn
học
66. Đinh Gia Trinh,1941, Tính cách văn chương Việt Nam trước thời kỳ Âu hóa,
Thanh nghị, số 2, 3 và 4
67. Đinh Gia Trinh, 1965, Hồi tưởng lại một số nhận định về Nguyễn Du và
Truyện Kiều của tôi trước Cách mạng, Tạp chí Văn học, số 12
68. Nguyễn Ngu Ý, 1962, Một quan điểm mới về cuộc tranh luận Phạm Quỳnh,
Ngô Đức Kế qua “Truyện Kiều”, Bách khoa, số 139
69.
70.
71.
III. Các công trình luận án, luận văn:
72. Lê Thị Ngọc Hoa, Khảo sát bộ phận lý luận văn học trên Nam Phong tạp chí,
Luận văn Văn học Việt Nam, mã 5.04.33
73. Nguyễn Thùy Linh, Vấn đề tiếp nhận và bình giải Truyện Kiều trên Nam

Phong tạp chí (1917 - 1934), Luận văn Văn học Việt Nam; Mã số: 60220121
74. Lê Viết Thọ, 1999, Nam Phong tạp chí trong diễn trình văn hóa Việt Nam
đầu thế kỷ XX, Luận văn tốt nghiệp đại học báo chí, chuyên ngành báo viết, Mã
ngành 10.08.20; Phân viện báo chí tuyên truyền
75. Nguyễn Đức Thuận, 2007, Tìm hiểu văn trên Nam Phong Tạp chí (1917-
1934), Luận án Tiến sĩ, Viện Văn học