xây dựng bộ chỉ số đo lường hiệu suất kpi cho kênh truyền hình trong điều kiện việt nam

Xây dựng bộ chỉ số đo lường hiệu suất KPI
cho kênh truyền hình trong điều kiện
Việt Nam

Nguyễn Đình Hậu

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Đại học Quốc gia Hà Nội
Luận văn ThS. Truyền thông đại chúng: 60 32 01 01
Người hướng dẫn : TS. Bùi Chí Trung
Năm bảo vệ: 2014
127 tr .

Abstract. Tập trung vào việc xây dựng những nền tảng lý thuyết về KPI, KPI cho
truyền hình, những đặc trưng, đặc điểm, lợi ích khi xây dựng bộ chỉ số và đưa ra
những nền tảng lý luận cần thiết để xây dựng bộ chỉ số đo lường hiệu suất cho kênh
truyền hình trong điều kiện Việt Nam. Luận giải về hiện trạng hoạt động các kênh
truyền hình Việt Nam hiện nay, để có những cơ sở lý luận khoa học chỉ ra yếu tố cần
để xây dựng một bộ chỉ số đo lường hiệu suất, phù hợp với xu hướng phát triển hiện
nay. Đưa ra giả thiết về việc xây dựng một bộ chỉ số đo lường hiệu suất KPI cho kênh
truyền hình trong điều kiện Việt Nam. Bước đầu áp dụng thí nghiệm bộ chỉ số này vào
một kênh truyền hình cụ thể. Phân tích, đánh giá những thuận lợi và khó khăn khi áp
dụng bộ chỉ số đo lường hiệu suất này.
Keywords.Báo chí; Chỉ số đo lường; Hiệu suất KPI; Truyền hình;
Content.
1. Lý do chọn đề tài
Theo thống kê sơ bộ, hiện nay Việt Nam cũng có khoảng hơn 100 kênh truyền
hình phục vụ khán giả, gồm hệ thống các kênh truyền thống miễn phí, các kênh tính
phí và các kênh mua bản quyền của nước ngoài. Công chúng hoàn toàn có quyền đưa
ra những lựa chọn cho những kênh mà mình muốn xem, và các nhà đài phải sản xuất
những chương trình để hút công chúng không rời mắt khỏi màn hình của mình. Cạnh
tranh công chúng, cạnh tranh doanh thu đang là những bài toán đặt ra cho các kênh

trong xu thế nở rộ các kênh truyền hình hiện nay.
Truyền hình có thể được tìm hiểu từ góc độ kinh tế, trong đó mỗi kênh truyền
hình được coi như một doanh nghiệp. Đối với các doanh nghiệp, cạnh tranh để khẳng
định thương hiệu, tăng doanh thu sản phẩm là nhiệm vụ sống còn. Để có thể có những
hướng đi cụ thể đó, các nhà quản trị doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp
trong những lĩnh vực công nghệ cao, sản xuất khối lượng sản phẩm lớn luôn đòi hỏi
phải có một hệ thống quản lý chất lượng đầy đủ.
KPI là chữ viết tắt của Key Performance Indicator, là chỉ số đo lường hiệu suất,
giúp doanh nghiệp định hình và theo dõi quá trình tăng trưởng so với mục tiêu đã đề
ra.
Như vậy một câu hỏi được đặt ra, tại sao các doanh nghiệp Việt và các kênh
truyền hình trên thế giới đã có thể xây dựng cho mình một bộ chỉ số KPI mà truyền
hình Việt lại chưa thể làm được?
Ở Việt Nam, bộ chỉ số KPI đã được nhiều doanh nghiệp tìm hiểu, áp dụng. Tuy
nhiên khái niệm này chưa được những người làm truyền hình biết tới. Đã đến lúc phải
đánh giá hoạt động truyền hình đúng với bản chất của nó, bằng những cơ sở khách
quan, khoa học. Trong xu thế cạnh tranh môi trường truyền thông truyền hình, việc
quản lý truyền hình theo kiểu hô hào khẩu hiệu không còn hợp lý nữa.
Với những kênh phát thanh,truyền hình của Hiệp hội phát thanh truyền hình của
hơn 100 tổ chức phát sóng ở Châu Âu, Châu Á, Châu Phi, vùng Caribbean, Úc, Thái
Bình Dương, Bắc và Nam Mỹ (CBA), bộ chỉ số KPI đã không còn là lạ lẫm, mỗi kênh
phát thanh và truyền hình đều tự xây dựng cho mình một hệ thống chỉ số đo lường phù
hợp. Chúng ta có thể tìm hiểu và từng bước xây dựng bộ chỉ số phù hợp với thực tế
hoạt động của ngành truyền hình Việt Nam, theo đúng định hướng của nền báo chí
cách mạng.
Ở Việt Nam, hiện chưa có một nghiên cứu đầy đủ, cụ thể và tổng quát về lĩnh
vực này, trong khi đó, những chỉ số này sẽ giúp các cơ quan truyền hình quản lý tốt
hơn và nâng cao chất lượng hơn các chương trình phát sóng của mình.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Qua quá trình khảo sát, nghiên cứu đề tài này, tôi nhận thấy rằng chưa có công

trình nghiên cứu nào hệ thống về vấn đề này. Hệ thống tài liệu lý luận ở Việt Nam về
nội dung này vẫn còn yếu và thiếu. Thậm chí khái niệm KPI còn hoàn toàn mới mẻ với
rất nhiều cán bộ quản lý các cơ quan báo chí.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Luận văn cũng đặt ra mục đích phác họa những đường nét ban đầu của một hệ
thống tiêu chí mang tính cơ bản, đồng thời dựa vào căn cứ này để thử nghiệm đánh giá
hiệu quả hoạt động của một số trường hợp thực. Trên cơ sở các kết luận phân tích trên
để đưa ra các khuyến nghị, giải pháp nhằm nâng cao hiệu suất hoạt động của kênh
truyền hình.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
 Hệ thống dữ liệu báo cáo và thực tiễn hoạt động của Kênh truyền hình Kỹ thuật
số VTC10 - Đài truyền hình Kỹ thuật số VTC, kênh ABC Network Australia,
hệ thống số liệu và văn bản quản lý nhà nước về truyền hình tại Việt Nam.
 Thời gian nghiên cứu: Tháng 1/2013 đến tháng 6/2013
5. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành nghiên cứu khoa học, tôi có sử dụng
các nhóm phương pháp sau:
 Phương pháp phân tích lý thuyết: Đọc và tra cứu tài liệu, sách báo, văn bản có
liên quan.
 Phương pháp phỏng vấn sâu: Với một số nhà nghiên cứu kinh tế học, một số
lãnh đạo một số kênh truyền hình ở Việt Nam.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn
Luận văn đã đưa được những nền tảng lý thuyết về chỉ số đo lường hiệu suất
KPI, vận dụng khung lý thuyết để áp dụng xây dựng KPI cho kênh truyền hình Việt
Nam. Xây dựng một hệ thống các chỉ đo lường hiệu suất cho kênh truyền hình Việt
Nam. Xây dựng và mô tả các bước để áp dụng các chỉ số này hoạt động hiện nay của
kênh truyền hình. Tham chiếu với việc xây dựng các chỉ số KPI tại một số kênh truyền
hình trên thế giới, và xây dựng thí nghiệm trên thực tế khi áp dụng bộ chỉ số này vào
một kênh truyền hình (VTC10) ở Việt Nam.
7. Kết cấu luận văn: Gồm 3 chương

Chương I: Một số vấn đề lý thuyết về chỉ số đo lường hiệu suất kênh truyền
hình.
Chương II: Hoạt động truyền hình Việt Nam nhìn từ tiêu chí kiểm soát và đánh
giá KPI.
Chương III: Xây dựng bộ chỉ số đo lường hiệu suất cho kênh truyền hình trong
điều kiện Việt Nam.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1
Lan Anh (2007), "Xã hội hóa truyền hình: Chưa được như mong đợi", Báo điện
tử Tuanvietnamnet.vn, ngày 15/08/2007
2
Phạm Khánh Bình, quanly hieuquakinhdoanh.com
3
Bộ Tài chính (2008),"Thông tư 3/2000-TT-BTC Hướng dẫn quản lý, sử dụng
nguồn thu quảng cáo của ngành truyền hình", ngày 10/01/2008
4
Bộ Tài chính (2009), "Thông tư 09/2009-TT-BTC Hướng dẫn cơ chế quản lý tài
chính đối với Đài truyền hình Việt Nam", ngày 21/01/2009.
5
Bộ Thông tin và Truyền thông (2010), "Sách trắng về về Công nghệ thông tin và
truyền thông Việt Nam", NXB Thông tin và Truyền thông, Hà Nội
6
Bộ Thông tin và Truyền thông (2012), "Sách trắng về về Công nghệ thông tin và
truyền thông Việt Nam", NXB Thông tin và Truyền thông, Hà Nội.
7
Cổng thông mại điện tử Vietco.com, Kỹ năng quản lý theo MBO
8
Đỗ Quý Doãn (2008), "Hoạt động báo chí, xuất bản và công tác quản lý nhà
nước về báo chí, xuất bản hiện nay", Tạp chí Cộng sản số 11/2008, Hà Nội
9

Hải Đăng (2010) "Nở rộ kênh truyền hình xã hội hóa: nhiều kênh đang chét lâ
sàng", Báo văn hóa, ra ngày 29/09/2010.
10
Tây Đô (2010), "Đài truyền hình thành phố Hồ Chí Minh:Bán kênh bán sóng
tràn lan", Báo Đất việt, ra ngày 15/05/2010
11
Trần Hảo (2011), "VTC vươn lên tập đoàn truyền thông ", Báo điện tử Dân trí,
ngày 18/03/2011
12
Như Hoa, Khánh Duy (2009), "Nhiều kênh truyền hình: xã hội hóa hay tư nhân
hóa", Báo Sài Gòn Giải phóng, ra ngày 27/09/2009
13
Như Hoa, Khánh Duy (2010), "Tranh chấp vi phạm bản quyền truyền hình: đến
hồi quyết liệt", Báo Sài Gòn giải phóng, ra ngày 28/11/2010.
14
Lê Doãn Hợp (2007), "Quản lý Báo chí trong sự nghiệp đổi mới đất nước hiện
nay", Tạp chí Cộng sản số tháng 11/2007, Hà Nội
15
Hoàng Ngọc Huấn (2010), "Một số giải pháp phát triển thị trường truyền hình
trả tiền của Đài truyền hình Việt Nam", Luận án tiến sĩ Kinh tế
16
Khánh Hưng (2009), "Sẽ rà soát các kênh truyền hình", Báo tuổi trẻ ra ngày
08/05/2009.
17
Đinh Văn Hường (2007), "Tổ chức và hoạt động của toàn soạn", NXB Đại học
Quốc gia Hà Nội
18
PGS.TS Đinh Văn Hường (2004), "Nâng cao chất lượng đào tạo người làm báo
trong thời đại công nghệ thông tin", Kỉ yếu hội thảo khoa học quốc tế tại Hà Nội
“Cộng đồng công nghệ thông tin và báo chsi ở châu Á: Viễn cảnh thể chế”

19
PGS.TS Đinh Văn Hường (2006), " Báo chí hiện đại - xu hướng vận động và đổi
mới", Hội thảo khoa học quốc tế tại Hà Nội 2006.
20
PGS.TS Đinh Văn Hường (2006), " Xây dựng mô hình tập đoàn báo chí ở Việt
Nam", Tạp chí Tài chính 2006.
21
Ngọc Lan, (2010) " Truyền hình - những lát cắt ra tiền", Thời báo Kinh tế Sài
Gòn, ra ngày 05/08/2010.
22
Mỹ Lệ (2012), "Xã hội hóa truyền hình - Liên kết sản xuất hay bán sóng", Tạp
chí điện tử Hồn Việt, 08/12/2012
23
Hoàng Ly (2010), " Vụ K
+
: Bộ Thông tin và Truyền thông yêu cầu VTV rà soát
hợp đồng", Báo điện tử VTC News, ngày 08/12/2010.
24
Lê Khánh Thị Khánh Ly,"Chỉ số KPI và ứng dụng tại các doanh nghiệp Việt
Nam", website www.kdtqt.duytan.edu.vn
25
Minhlq(2012) , " Lối thoát nào cho truyền hình", Báo điện tử Thể thao Văn Hóa,
ngày 05/01/2012.
26
Hồng Minh (2010), "Thuế mới kinh tế báo chí sẽ dễ thở hơn", Báo Bưu điện Việt
Nam, ra ngày 25/08/2010.
27
ND (2010)," Xử lý sai phạm Đài truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh", Báo điện
tử Người Đại biểu Nhân dân, ngày 07/03/2010.
28

Minh Nam (2009), " Xử phạt VTC phát sóng không phép", Báo thanh niên ra
ngày 13/04/2009
29
Tùng Nguyên (2009), " Sẽ xiết chặt quản lý truyền hình cáp", Báo điện tử Dân
trí, ngày 06/05/2009.
30
Bình Phạm (2013)," Đánh giá và báo cáo KPI", website trginternational.com,
ngày 08/05/2013.
31
PGS.TS Lê Quân (2012), " Khái niệm đơn giản nhất về KPI và cách xây dựng
KPI", website Daotaonhansu.com, ra ngày 13/11/2012.
32
Phạm Vũ Hoàng Quân," Chỉ số đo lường hiệu suất,IP MEDIA JSO" website
www.caga.vn
33
Minh Quyên (2013), "Sẽ ngăn chặn việc "bán" giấy phép truyền hình trả tiền",
Báo điện tử của Bộ thông tin và Truyền thôn, xuất bản ngày 05/08/2013
34
PGS.TS Dương Xuân Sơn, "Giáo trình báo chí truyền hình", NXB ĐHQGHN
năm 2009
35
PGS.TS Dương Xuân Sơn, PGS.TS Đinh Văn Hường, Trần Quang (2005), " Cơ
sở Lý Luận Báo chí Truyền thông", NXB ĐHQGHN năm 2005.
36
Trương Tấn Sang (2010), "Triển khai nhiệm vụ của các cơ quan báo chí năm
2010", Bài phát biểu tại Hội nghị toàn quốc triển khai nhiệm vụ của các cơ quan
báo chí năm 2010, 05/05/2010, Hà Nội.
37
Thủ tướng Chính phủ (2005), "Quyết định 124/QĐ-TTG về quy định chế độ tài
chính đối với hoạt động sự nghiệp truyền hình của Đài truyền hình Việt Nam

trong giai đoạn 2005 - 2007", Hà Nội.
38
Thủ tướng Chính phủ (2009), Quyết định số 22/2009/QĐ-TTG về việc phê duyệt
Quy hoạch phát triển Đài truyền hình Việt Nam đến năm 2010, 08/08/2005, Hà
Nội.
39
Phú Trang (2007), "Đường đến chuyên nghiệp của truyền hình còn xa", báo điện
tử vietnamnet.vn ngày 12/11/2007
40
Phú Trang (2007), "Quy hoạch truyền hình: thừa và thiếu", báo điện tử
Tuanvietnamnet.vn, 14/08/2007.
41
Ngọc Trần (2009), "Quảng cáo Truyền hình: Kẻ bực, người mừng", Báo điện tử
Vnexpress, ngày 05/06/2009.
42
Bùi Chí Trung (2007), "Slogan trong truyền thông hiện đại", Tạp chí Lý luận
Chính trị & Truyền thông", số tháng 12/2007
43
TS. Bùi Chí Trung (2011), "Xu hướng phát triển của Truyền hình Việt Nam nhìn
từ góc độ Kinh tế học truyền thông", luận án tiến sĩ năm 2011
44
Đặng Trần Trung (2012)," Xây dựng thương hiệu cho truyền hình", Báo Tiền
Phong điện tử, ra ngày 20/01/2012
45
Trung tâm Năng suất Việt Nam, www.vpc.org.vn
46
Đỗ Tuấn (2008), "Cách khảo sát thị trường của TNS không chính xác", Báo
Thanh niên, ra ngày 07/04/2008.
47
website: businessdictionary.com

48
Nguyễn Như Ý chủ biên, "Đại từ điển Tiếng Việt", NXB Văn Hóa – Thông
tin,1998.
Tài liệu dịch
49
Claudia Mast (2004), "Truyền thông đại chúng -Những kiến thức cơ bản”, Trần
Hậu Thái biên dịch, NXB Thông Tấn, Hà Nội.
50
David Parmenter, "Các chỉ số đo lường hiệu suất", NXB tổng hợp TPHCM,
Nguyễn Thị Kim Thương dịch, 2009
51
Fulvio Barbunio, "A Partical Guide to KPIs and Benchmarking in Pulic
Broadcasters – Hướng dẫn thực hành KPIs và điểm chuẩn trong các đài truyền
hình công cộng", website www.cba.org.uk
52
Kaplan và Norton, "Thẻ điểm cân bằng: Biến chiến lược thành hành động", NXB
Harvard Bussiness School Press,1996.
Tài liệu nước ngoài:
53
Agency resources and planned peformance - Australian broadcasting corporation,
2012, Website
54
Elizabeth Smith (2012), "Public service broadcasting", Copyright - 2012 by
Asia-Pacific Broadcasting Union (ABU)
55
Fulvio Barbuio (2008), " International public broadcaster benchmarking raising
standard by sharing performance measures", Website
56
Fulvio Barbuio (2010), " A Practical Guide to KPIs and Benchmarking in Public
Broadcasters", website

57
John Quirt, "The press and the world of money: How the news media cover
business and finance, panic and prosperity and the pusuit of the American
dream”, Anton/California-Courier, Calofornia, 1993
58
Jan Leblace Wicks, George Sylvie, C. Ann Hollified, "Media management,
Lawrence Erlbaurn associates", New Jersey - London, 2004.
59
Mano Wilkramanayake (2009), " Controlling Costs in small and medium
broadcasting operations", by Asia-Pacific Institute for Broadcasting
Development