B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN
TR NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY C
PHN THIT B VÀ XÂY DNG PHÚ BÌNH
SINH VIÊN THC HIN : NGHIÊM TH LAN ANH
MÃ SINH VIÊN : A19457
CHUYÊN NGÀNH : QUN TR KINH DOANH
HÀ NI - 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN
TR NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY C
PHN THIT B VÀ XÂY DNG PHÚ BÌNH
Gingăviênăhng dn : Th.S Lê Th Hnh
Sinh viên thc hin : Nghiêm Th lan Anh
Mã sinh viên : A19457
Chuyên ngành : Qun tr kinh doanh
HÀ NI - 2014
Thang Long University Library
LI CMăN
Em xin đc gi li cm n chân thành đn cô giáo Th.S Lê Th Hnh ngi
đư trc tip hng dn em, cùng các nhân viên và ban lưnh đo trong Công ty c
phn thit b và xây dng Phú Bình đư tn tình giúp đ em hoàn thành khóa lun
này. Mc dù c gng, nhng trình đ và nng lc có hn, khóa lun mi ch đ cp
đc đn nhng vn đ c bn ca Công ty c phn thit b và xây dng Phú Bình
và khó tránh khi nhng thiu sót. Em rt mong nhn đc nhng ý kin đóng góp đ
bài vit đc hoàn thin hn.
Hà ni, ngày 29 tháng 10 nm 2014
Sinh viên
Nghiêm Th Lan Anh
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này.
Hà ni, ngày 29 tháng 10 nm 2014
Sinh viên
Nghiêm Th Lan Anh
Thang Long University Library
MC LC
PHN 1. CăS LÝ LUN V NGUN NHÂN LC VÀ QUN TR NGUN
NHÂN LC TRONG CÔNG TY PHÚ BÌNH 1
1.1. Khái nim v ngun nhân lc và qun tr ngun nhân lc 1
1.1.1. Khái nim ngun nhân lc 1
1.1.2. Khái nim qun tr ngun nhân lc 1
1.2. ChcănngăvƠăvaiătròăca qun tr ngun nhân lc 2
1.2.1. Chc nng ca qun tr ngun nhân lc 2
1.2.2. Vai trò ca qun tr ngun nhân lc 3
1.2.3. Các nguyên tc qun tr ngun ngun nhân lc 4
1.3. Ni dung ca qun tr nhân lc 4
1.3.1. Phân tích công vic 4
1.3.2. Hoch đnh ngun tài nguyên nhân s 5
1.3.3. Tuyn dng ngun nhân lc 6
1.3.3.1. Tuyn m 6
1.3.3.2. Tuyn chn 8
1.3.4. Phân công lao đng 9
1.3.5. ào to và phát trin nhân lc 10
1.3.6. ánh giá nng lc thc hin công vic 11
1.3.7. Thù lao lao đng 12
1.3.8. To điu kin làm vic thun li cho ngi lao đng 14
1.4. Mt s ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu s dng ngun nhân lc 15
1.4.1. Khái nim hiu qu s dng lao đng 15
1.4.2. Mt s ch tiêu đánh giá hiu qu s dng ngun nhân lc 15
1.5. Các yu t nhăhngăđi vi qun tr ngun nhân lc 16
1.5.1. Các nhân t môi trng bên ngoài 16
1.5.2. Các nhân t môi trng bên trong 17
PHN 2. THC TRNG S DNG NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY PHÚ
BÌNH 18
2.1. Khái quát v công ty Phú Bình 18
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca công ty Phú Bình 18
2.1.2. C cu t chc ca công ty Phú Bình 19
2.1.3. Chc nng, nhim v ca tng b phn 20
2.1.3.1. Hi đng qun tr 20
2.1.3.2. Hi đng t vn d án 20
2.1.3.3. Hi đng t vn khách hàng 20
2.1.3.4. Ảiám đc 20
2.1.3.5. Ảiám đc xây dng 20
2.1.3.6. Phó gim đc xut nhp khu 21
2.1.3.7. Phòng k toán 21
2.1.3.8. Phòng hành chính 21
2.1.3.9. Phòng xut nhp khu 21
2.1.3.10. Phòng k thut 21
2.1.3.11. Phòng công ngh 22
2.1.3.12. Phòng bo dng bo trì 22
2.1.4. Khái quát v ngành ngh kinh doanh ca công ty Phú Bình 22
2.1.5. Hot đng sn xut kinh doanh ca công ty Phú Bình 23
2.1.6. C cu tài sn – ngun vn ca Công ty Phú Bình 24
2.2. Thc trng công tác qun tr ngun nhân lc trong công ty Phú Bình 25
2.2.1. c đim c cu lao đng ca công ty Phú Bình 25
2.2.1.1. C cu lao đng theo chc nng 26
2.2.1.2. C cu lao đng theo tui 27
2.2.1.3. C cu lao đng theo gii tính 28
2.2.1.4. C cu lao đng theo trình đ 28
2.2.2. Phân tích công tác s dng ngun lao đng ti công ty Phú Bình 29
2.2.2.1. Công tác hoch đnh ngun nhân lc 29
2.2.2.2. Tuyn dng lao đng 31
2.2.3. Công tác đào to và phát trin ngun nhân lc 35
2.2.4. Chính sách đãi ng 36
Thang Long University Library
2.3. Phân tích ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu qun tr ngun nhân lc ti công ty c
phn thit b và Phú Bình 39
2.4. Nhn xét v công tác qun lý và s dngălaoăđng ca công ty Phú Bình 40
2.4.1. Nhn đnh chung v tình hình lao đng ca công ty Phú Bình 40
2.4.2. ánh giá công tác s dng và qun tr ngun nhân lc ca công ty 41
2.4.3. nh hng ca môi trng tác đng đn công ty Phú Bình 41
PHN 3. MT S BIN PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR
NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY PHÚ BÌNH 43
3.1. Mcătiêu,ăphngăhng phát trin ca công ty Phú Bình 43
3.2. Nhim v ca công tác qun tr ngun nhân lc 44
3.3. Mt s bin pháp nhm nâng cao hiu qu s dng ngun nhân lc ti công
ty Phú Bình 45
3.3.1. Nâng cao cht lng tuyn dng lao đng 45
3.3.2. Tin hành công tác đào to ngun nhân lc 46
3.3.3. Nâng cao hiu qu công tác kim tra, đánh giá nng lc thc hin công vic
ca ngun nhân lc ti công ty Phú Bình 48
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
DN
Doanh nghip
QTNNL
Qun tr ngun nhân lc
CBCNV
Cán b công nhân viên
BHXH
Bo him xã hi
BHYT
Bo him y t
Thang Long University Library
DANH MC CÁC Să, BNG BIU
S đ 1.1. Chc nng ca qun tr ngun nhân lc 2
S đ 1.2. Quy trình hoch đnh ngun nhân lc 6
S đ 1.3. Quy trình tuyn dng 6
S đ 1.4. Quy trình tuyn chn 8
S đ 1.5. Tin trình đào to và phát trin ngun nhân lc 10
S đ 1.6. C cu thù lao lao đng 12
S đ 2.1. C cu t chc ca Công ty Phú Bình 19
Bng 2.1. Tình hình sn xut kinh doanh nm 2011 - 2013 23
Bng 2.2. C cu tài sn – ngun vn ca công ty Phú Bình nm 2011 – 2013 24
Bng 2.3. C cu lao đng theo chc nng 26
Bng 2.4. C cu lao đng theo đ tui tính nm 2011 - 2013 27
Bng 2.5. C cu lao đng theo gii tính trong nm 2011 - 2013 28
Bng 2.6. C cu lao đng theo trình đ chuyên môn nm 2013 28
Bng 2.7. Tình hình tuyn dng lao đng ti công ty Phú Bình 30
Bng 2.8. Tình hình bin đng v nhân s ca Công ty 31
Bng 2.9. Tình hình tuyn dng phân theo phòng, ban 34
Bng 2.10. Chi phí đào to lao đng trong nm 2011 – 2013 35
Bng 2.11. Ch tiêu đánh giá hiu qu qun tr ngun nhân lc công ty Phú Bình nm
2011 - 2013 39
LI M U
Trong công cuc đi mi đt nc, trong nn kinh t th trng, môi trng kinh
doanh bt k ngành ngh nào cng ngày cnh tranh khc lit. Mi công ty, mi
doanh nghip đu t tìm cho mình mt hng đi, mt chin lc phát trin riêng.
Trpng bi cnh nn kinh t đang hi nhp vi nn kinh t khu vc và th gii, c ch
qun lý ngun nhân lc là mt trong nhng bin pháp c bn nhm nâng cao nng sut
lao đng, ci thin đi sng vt cht cho ngi lao đng.
Trong phm vi mt doanh nghip, s dng lao đng đc coi là vn đ quan
trng hàng đu vì lao đng là mt trong ba yu t đu vào ca quá trình sn xut kinh
doanh. Nhng s dng lao đng có hiu qu cao li là mt vn đ riêng bit đt ra cho
tng doanh nghip. Vic danh nghip s dng nhng bin pháp gì, hình thc nào đ
phát huy kh nng ca ngi lao đng nhm nâng cao hiu qu kinh t là mt điu ht
sc quan trng, nó có ý ngha đn s thành bi ca doanh nghip đó. Mt khác, khi
bit đc đc đim ca lao đng trong doanh nghip s giúp doanh nghip tit kim
đc chi phí, thi gian và công sc, vì vy mà mc tiêu ca doanh nghip đc thc
hin d dàng hn.
Trong quá trình hc tp ti trng i hc Thng Long em đư có nhng phn
kin thc nht đnh đ có th bc đu làm quen vi công vic thc s sau này. c
nhà trng to điu kin đi thc tp ti các công ty, doanh nghip em đư có thi gian
thc tp cng nh tri nghim thc t ti Công ty c phn thit b và xây dng Phú
Bình. Trong thi gian thc tp ti đây em đư đi sâu tìm hiu và nghiên cu đ tài:
“Gii pháp hoàn thin công tác qun tr ngun nhân lc ti công ty c phn thit b và
xây dng Phú Bình”. Quá trình nghiên cu đư giúp em có mt cái nhìn đy đ và toàn
din v vai trò và tm quan trng ca ngun nhân lc, qu tr ngun nhân lc trong
doanh nghip đng thi giúp em hiu đc quá trình sn xut thc t v các lnh vc
qun lý các hot đng c bn ca doanh nghip.
Khóa lun đc chia làm 3 phn:
- Phn 1. C s lý lun v ngun nhân lc và qun tr ngun nhân lc trong công
ty Phú Bình
- Phn 2. Thc trng s dng ngun nhân lc ti công ty Phú Bình
- Phn 3. Mt s bin pháp hoàn thin công tác qun tr ngun nhân lc ti công ty
Phú Bình
Thang Long University Library
1
PHNă1. CăS LÝ LUN V NGUN NHÂN LC VÀ QUN TR
NGUN NHÂN LC TRONG CÔNG TY PHÚ BÌNH
1.1. Khái nim v ngun nhân lc và qun tr ngun nhân lc
1.1.1. Khái nim ngun nhân lc
Hin nay, ngun nhân lc là ngun quan trng nht, quyt đnh s tn ti và phát
trin ca mi quc gia cng nh mi DN. ng trên góc đ khác nhau, khi nghiên cu
ngun nhân lc, các hc gi đư đa ra các khái nim khác nhau v ngun nhân lc cho
hp vi mc tiêu nghiên cu.
Ngun nhân lc ca mt t chc đc hình thành trên c s ca các cá nhân có
vai trò khác nhau và đc liên kt vi nhau theo nhng mc tiêu nht đnh. Ngun
nhân lc bao gm th lc và trí lc ca con ngi. Th lc th hin sc khe, kh
nng s dng chân tay. Trí lc là s suy ngh, hiu bit, kh nng tip thu kin thc,
sáng to, tài nng, quan đim và nhân cách ca con ngi.
Ngun nhân lc là toàn b các kh nng v th lc và trí lc ca con ngi đc
vn dng trong quá trình sn xut hay là tt c các thành viên ca t chc s dng kin
thc, k nng, trình đ, kinh nghim, hành vi đo đc…đ thành lp, phát trin và duy
trì DN. Ngun nhân lc đc coi là ngun lc quan trng nht ca t chc, quyt đnh
đn s tn ti và phát trin ca bt k DN nào.
1.1.2. Khái nim qun tr ngun nhân lc
Qun tr ngun nhân lc bao gm toàn b các bin pháp và th tc áp dng cho
nhân viên ca mt t chc và gii quyt tt c các trng hp xy ra có liên quan đn
mt loi công vic nào đó. (Theo GS Dimock)
Qun tr ngun nhân lc là mt ngh thut chn la nhân viên mi và s dng
các nhân viên c sao cho nng sut và cht lng công vic ca mi ngi đu đt
mc ti đa có th. (Theo GS Felix Migro)
Qun tr ngun nhân lc là h thng trit lý chính sách và hot đng chc nng
v thu hút, đào to – phát trin và duy trì con ngi ca mt t chc nhm đt đc
kt qu ti u cho các t chc ln nhân viên. (Theo PGS.TS Trn Kim Dung)
Qun tr ngun nhân lc là vic thit k và s dng h thng nhân s chính thc
trong t chc, đm bo vic s dng tài nng ca con ngi có k qu và nng sut
cao vào vic hoàn thành mc tiêu ca t chc. (Theo ThS Lê Th Hnh)
Hot đng qun tr ngun nhân lc rt đa dng, phong phú và có th thay đi linh
hot đ phù hp vi đc đim v c cu t chc, nhân lc, tài chính, trình đ phát trin
ca DN. Hot đng qun tr ngun nhân lc gm 3 chc nng là chc nng thu hút
2
ngun nhân lc, chc nng đào to – phát trin ngun nhân lc, chc nng duy trì
ngun nhân lc.
1.2. ChcănngăvƠăvaiătròăca qun tr ngun nhân lc
1.2.1. Chc nng ca qun tr ngun nhân lc
Săđ 1.1. Chcănngăca qun tr ngun nhân lc
(Ngun: Slide bài ging QTNNL - Th.S Lê Th Hnh)
- Nhóm chcănngăthuăhútănhơnălc
Nhóm chc nng này chú trng vn đ đm bo có đ s lng nhân viên vi các
phm cht phù hp cho công vic ca DN. có th tuyn đúng ngi cho đúng vic,
trc ht DN phi cn c vào k hoch sn sut, kinh doanh và thc trng s dng
nhân viên trong DN nhm xác đnh nhng công vic nào đó cn tuyn thêm ngi.
Thc hin phân tích công vic s cho DN bit phi tuyn thêm bao nhiêu ngi và các
yêu cu, tiêu chun đt ra đi vi các ng viên. Vic áp dng các k nng tuyn dng
nh trc nghim và phng vn s giúp DN chn đc các ng viên tt nht cho công
vic. Do đó, nhóm chc nng tuyn dng thng có các hot đng: d báo và hoch
đnh ngun nhân lc, phân tích công vic, phng vn, trc nghim, thu thp lu gi và
x lý thông tin v ngun nhân lc ca DN.
Chin lc công ty
Thu hút lcălngălaoăđng
- Hoch đnh ngun nhân lc
- Phân tích công vic
- D báo ngun nhân lc
- Chiêu m
- La chn
Duy trì lcălngălaoăđng
- Thù lao
- Tng quan lao đng
- Sa thi
Phát trin lcălngălaoăđng
- ào to
- Phát trin
- ánh giá
Thang Long University Library
3
- Nhóm chcănngăđƠoăto và phát trin
Nhóm chc nng này chú trng vic nâng cao nng lc ca nhân viên, đm bo
cho nhân viên trong DN có các k nng, trình đ lành ngh cn thit đ hoàn thành tt
công vic đc giao và to điu kin cho nhân viên đc phát huy ti đa các nng lc
cá nhân.
Nhóm chc nng đào to, phát trin thng thc hin các hot đng nh: hng
nghip, hun luyn, đào to k nng thc hành cho công nhân, bi dng nâng cao
trình đ lành ngh và cp nht kin thc qun lý, k thut công ngh cho các cán b
qun lý và cán b chuyên môn nghip v.
- Nhóm chcănngăduyătrìănhơnălc
Nhóm chc nng này chú tng đn vic duy trì và s dng có hiu qu ngun
nhân lc trong DN, bao gm hai chc nng c th:
+ Kích thích, đng viên
+ Duy trì phát trin các mi quan h tt đp trong DN
Chc nng kích thích đng viên liên quan đn các chính sách và các hot đng
nhm khuyn khích, đng viên nhân viên. Tr lng cao và công bng, kp thi khen
thng các cá nhân có sáng kin, ci tin k thut, có đóng góp làm tng hiu qu sn
xut kinh doanh và uy tín ca DN…là nhng bin pháp hu hiu đ thu hút và duy trì
đc đi ng lao đng lành ngh cho Doanh nghip. Do đó, xây dng và qun lý h
thng bng lng, thit lp và áp dng các chính sách lng bng, thng tin, k lut,
tin thng, phúc li, ph cp…là nhng hot đng quan trng nht ca chc nng
kích thích đng viên.
Chc nng quan h lao đng liên quan đn các hot đng nhm hoàn thin môi
trng làm vic và các mi quan h trong công vic nh: ký kt hp đng lao đng,
gii quyt khiu ni, tranh chp lao đng, ci thin môi trng làm vic, y t, bo him
và an toàn lao đng. Gii quyt tt chc nng này s giúp cho Doanh nghip to đc
bu không khí tâm lý tp th và các giá tr truyn thng tt đp, va làm cho nhân viên
đc tha mãn vi công vic ca Doanh nghip.
1.2.2. Vai trò ca qun tr ngun nhân lc
- Vai trò hành chính: Cung cp các th tc hành chính nh h thng tr thù lao,
hp đng, bo him xã hi, phúc li xã hi,…
- Vai trò h tr: Lp k hoch chin lc ca t chc; Giúp nhân viên qun lý
khng hong; Gii đáp các thc mc, khiu ni ca nhân viên.
4
- Vai trò tác nghip: To ra li th cnh tranh bn vng ca Doanh nghip; Xây
dng, trin khai chng trình và chính sách ngun nhân lc; Tuyn dng, đào to và
các hot đng khác.
- Vai trò chinălc: Tt c các nhà qun tr phi là nhà qun tr v ngun nhân
lc; Nhân viên đc xem nh là tài sn; QTNNL là quá trình liên kt hp nht chin
lc ngun nhân lc và mc tiêu ca t chc.
1.2.3. Các nguyên tc qun tr ngun ngun nhân lc
Qun tr ngun nhân lc ca t chc cn tuân theo các nguyên tc sau:
- Nhân viên cn đc đu t tha đáng đ phát trin nng lc riêng;
- Chính sách, chng trình, thc tin qun tr đc thit lp và thc thi;
- Qun lý cn mm do, uyn chuyn;
- To điu kin làm vic và ci thin cht lng cuc sng cho ngi lao đng;
- Nhà qun lý phi có tm nhìn mang tính chin lc, có đu óc t chc, có hiu
bit tt v tâm lý, xã hi, nghiên cu hành vi,…và các nguyên tc kinh doanh.
1.3. Ni dung ca qun tr nhân lc
1.3.1. Phân tích công vic
Phân tích công vic là quá trình thu thp các t liu, x lý và đánh giá thông tin
liên quan đn công vic mt cách có h thng, nhm ch rõ bn cht tng công vic.
Phân tích công vic là công c hu hiu giúp các t chc trong các trng hp: t
chc mi, công vic mi, đi mi cách thc qun lý, áp dng thit b máy móc, công
ngh mi, đnh k xem xét kt qu hoàn thành công vic.
Ni dung, trình t phân tích công vic:
- Bc 1: Chn công vic cn phân tích
+ Phân tích toàn b
+ Phân tích thí đim, công vic b tác đng
+ Phân tích công vic tuyn mi
+ Phân tích công vic có t l luân chuyn cao
- Bc 2: Xác đnh mc đích phân tích công vic
Doanh nghip trong thi k phát trin quá nhanh hay đang suy thoái?
+ Cn làm rõ yêu cu mi, thay đi hoc xóa b mt s công vic do thay đi
công ngh hay các yu t th trng?
+ Doanh nghip trong quá trình sáp nhp?
+ Lng ca nhân viên đc tr công bng?
Thang Long University Library
5
- Bc 3: La chn phng pháp thu thp thông tin
Áp dng các phng pháp khác nhau đ thu thp thông tin phân tích công vic.
Tùy theo yêu cu v mc đ chính xác và chi tit ca thông tin cn kt hp nhiu
phng pháp thu thp thông tin sau: Phng vn (Interview), bng hi (Task
Questionaires), giám sát (Observations), nht ký công vic (Records).
- Bc 4: Tin hành thu thp và x lý thông tin
Sp xp thông tin thành các dng bng thng nht đ d kim soát, so sánh và
báo cáo. Chú ý kim tra, xác minh tính chính xác ca thông tin.
- Bc 5: Xây dng bn mô r công vic và bn tiêu chun công vic.
Bn mô t công vic: là vn bn liên kt các chc nng, nhim v, các mi quan
h trong công vic, các điu kin làm vic, yêu cu kim tra, giám sát và các tiêu
chun cn đt khi thc hin công vic. Bn mô t công vic giúp cho chúng ta hiu
đc ni dung, yêu cu ca công vic và hiu đc quyn hn, trách nhim khi thc
hin công vic.
Bn tiêu chun công vic: là vn bn lit kê nhng yêu cu v nng lc cá nhân
nh trình đ hc vn, kinh nghim công tác, kh nng gii quyt vn đ, các k nng
c bn và các đc đim, cá nhân thích hp nht trong công vic. Bn tiêu chun công
vic giúp chúng ra hiu đc doanh nghip cn nhân viên nh th nào đ thc hiên
công vic mt cách tt nht.
1.3.2. Hoch đnh ngun tài nguyên nhân s
Hoch đnh tài nguyên nhân s là quá trình nghiên cu, xác đnh nhu cu ngun
nhân lc, đa ra các chính sách và gii pháp đ đm bo v cht lng và đúng s
ngi đc b trí đúng ni, đúng lúc, đúng ch.
Sau khi đ ra mc tiêu v kinh doanh s đ ra các chin lc và k hoch hot
đng. Thông thng các chin lc và k hoch hot đng bao gm các bc:
- Phân tích môi trng, xác đnh mc tiêu và chin lc cho DN;
- Phân tích hin trng qun lý ngun nhân lc trong DN;
- D báo khi lng công vic và nhu cu ngun nhân lc;
- Phân tích quan h cung cu ngun nhân lc, kh nng điu chnh, đ ra các chính
sách, k hoch…giúp cho DN thích ng vi các nhu cu mi;
- Kim tra đánh giá tình hình thc hin.
6
Săđ 1.2. Quy trình hochăđnh ngun nhân lc
(Ngun: Slide bài ging QTNNL – ThS Lê Th Hnh)
1.3.3. Tuyn dng ngun nhân lc
Tuyn dng ngun nhân lc là mt quá trình tìm kim và la chn nhân s đ
tha mãn nhu cu s dng ca doanh nghip và b sung lc lng lao đng cn thit
nhm thc hin mc tiêu ca doanh nghip. Tuyn dng ngun nhân lc bao gm
tuyn m và tuyn chn.
Săđ 1.3. Quy trình tuyn dng
(Ngun: Slide bài ging QTNNL – ThS Lê Th Hnh)
1.3.3.1. Tuyn m
Tuyn m là quá trình thu hút nhng ngi lao đng có trình đ t nhiu ngun
khác nhau đn đng ký, np đn tìm vic làm.
Các DN thc hin công tác tuyn m nhm thu hút đông đo ng viên có cht
lng và sn sàng làm vic; Chn đc ng viên phù hp nht; To ngun nhân lc
Phân tích
môi
trng,
xác đnh
mc tiêu,
la chn
chin
lc
D báo
phân tích
công vic
Phân tích
hin trng
qun tr
ngun
nhân lc
D báo
xác đnh
nhu cu
nhân lc
Phân tích
cung cu,
kh nng
điu chnh
Chính
sách
K hoch
chng
trình
Thc hin:
- Thu hút
- m bo
phát trin
- Tr công
- Quan h
lao đng
Kim tra
đánh giá
tình hình
thc hin
ng viên
(con ngi)
T chc
(công vic)
Tuyn m
(Tìm kim và thu hút)
Tuyn chn
(o lng và đánh giá)
Ra quyt đnh tuyn dng
Thang Long University Library
7
mi cho DN; Xây dng và phát trin vn hóa t chc tt hn; Tng li th cnh tranh
cho DN; To đc hình nh tt, c vi ngi không đc tuyn.
Ngun tuyn m:
- Ngun tuyn dng t bên trong ni b DN: Bao gm: Tuyn trc tip các cán b,
công nhân viên đang làm trc tip trong doanh nghip.
u đim ca ngi lao đng trong DN là ng viên nhanh chóng thích nghi vi
công vic và môi trng làm vic đng thi tit kim thi gian và chi phí tuyn dng,
kích thích tinh thn làm vic tích cc, sáng to, to ra s thi đua rng rãi.
Tuy nhiên, nhc đim ca ngi lao đng này là gây hin tng chai l, x
cng, hn ch t tng mi, làm vic rp khuôn, dn đn “chui đ bt”, có th hình
thành “Nhóm ng viên không thành công” và hn ch s lng ng viên.
- Ngun tuyn dng bên ngoài DN: Cách thc tuyn dng bên ngoài bao gm:
thông báo qua tivi, báo, đài, dán thông báo trc cng Công ty, thông qua các trung
tâm cung ng lao đng,…
u đim ca ngi lao đng bên ngoài DN là tn dng đc ngun cht xám t
bên ngoài, đc bit gi mi có cách nhìn mi đi vi t chc, ci t đc cách làm
vic ca nhân viên trong DN.
Nhc đim ca ngi lao đng này là mt nhiu thi gian và chi phí, có th
không tuyn đc nhân viên đáp ng yêu cu và tính cht ca công vic, nhân viên
mi thng mt nhiu thi gian làm quen vi công vic và môi trng làm vic.
Quy trình tuyn m
- Bc 1: Xây dng chin lc tuyn m bao gm:
Lp k hoch tuyn m: Trong hot đng tuyn m, mt DN cn xác đnh xem
cn tuyn m bao nhiêu ngi cho tng v trí cn tuyn, t đó đa ra các t l sàng lc
chính xác và hp lý. Khi lp k hoch tuyn m cn phi chú ý ti c hi có vic làm
công bng cho ngi lao đng, không nên có biu hin thiên v, đnh kin khi tuyn
m.
Xác đnh ngun và phng pháp tuyn m: tuyn m đc đ s lng và
cht lng ngi lao đng vào các v trí vic làm còn thiu ngi, DN cn cân nhc,
la chn xem v trí công vic nào nên ly ngi t bên trong, v trí nào nên ly
ngi t bên ngoài DN và đi kèm vi nó làm phng pháp tuyn dng phù hp.
Xác đnh ni tuyn m và thi gian tuyn m: Các DN cn phi la chn các
vùng đ tuyn chn tùy theo v trí tuyn dng cn ngi lao đng cht lng thp hay
cht lng cao. ây là yu t quyt đnh s thành công ca quá trình tuyn dng. Khi
đa ch tuyn m đư đc khng đnh, DN cn xác đnh thi gian và thi đim tuyn
8
m. K hoch thi gian tuyn m phi cn c vào mc tiêu ca DN đư xây dng tng
ng.
- Bc 2: Tìm kim ngi xin vic
Khi đư xây dng xong chin lc tuyn m và đư lp k hoch tuyn m thì các
hot đng tuyn m đc tin hành.
- Bc 3: ánh giá quá trình tuyn m
Sau quá trình tuyn m thì DN phi đánh giá các quá trình ca mình đ hoàn
thin công tác này ngày càng tt hn.
1.3.3.2. Tuyn chn
Tuyn chn là quá trình phân loi, đánh giá ng viên đ tìm ra ngi phù hp
nht vi yêu cu công vic cn tuyn.
Săđ 1.4. Quy trình tuyn chn
(Ngun: Slide bài ging QTNNL – ẢS Nông c K)
Ni dung quy trình tuyn dng:
- Bc 1: Tip nhn và nghiên cu h s:
Tt c các h s xin vic phi ghi vào s xin vic. Ngi xin tuyn dng phi
np cho Công ty ng tuyn nhng giy t cn thit theo yêu cu.
Vic nghiên cu h s nhm ghi li nhng thông tin ch yu v các ng c viên
và có th loi bt mt s ng viên không đáp ng đc tiêu chun đ ra không cn
phi làm các th tc tip theo trong quá trình tuyn dng.
- Bc 2: Phng vn, trc nghim, xác minh và điu tra:
Kim tra, trc nghim, phng vn nhm chn ra đc các ng viên xut sc nht
thông qua vic đánh giá v kin thc c bn, kh nng thc hành;
Áp dng các hình thc trc nghim đ đánh giá ng viên v mt s kh nng đc
bit nh: trí nh, mc đ khéo léo,…;
Phng vn đc s dng đ tìm hiu, đánh giá các ng viên v nhiu phng
din nh: kinh nghim, trình đ, tính cách khí cht, kh nng hòa đng,…;
Tip nhn và
nghiên cu
h s
Phng vn, trc
nghim, xác
minh và
điu tra
ánh giá ng
viên, ra quyt
đnh và hng
dn hi nhp
Kim tra
sc khe
Thang Long University Library
9
Phi ghi chép tng đc đim cn lu ý vi ng c viên đ giúp cho vic đánhgiá
đc thc hin mt cách chính xác nht.
- Bc 3: Kim tra sc khe:
Dù có đáp ng đ các yêu cu v trình đ hc vn, hiu bit, thông minh, t cách
đo đc tt nhng sc khe không đm bo cng không nên tuyn dng. Nu tuyn
dng mt s ngi không đm bo s nh hng ti cht lng thc hin công vic và
hiu qu kinh t, bên cnh đó còn gây ra nhiu phin phc v mt pháo lý cho doanh
nghip.
- Bc 4: ánh giá ng c viên, ra quyt đnh, hng dn hi nhp:
Sau khi thc hin các bc trên nu hai bên cùng nht trí thì doanh nghip s
quyt đnh tuyn dng và hai bên s ký kt hp đng lao đng.
Trng phòng nhân s đ ngh giám đc ra quyt đnh tuyn dng hoc ký kt
hp đng lao đng. Trong quyt đnh tuyn dng hoc trong trng hp lao đng cn
ghi rõ chc v,lng bng, thi gian th vic,…
Ngi qun lý có trách nhim hun luyn và h tr, hng dn và t vn, đa ra
phn hi, cung cp thông tin và qun tr hn hp h thông.
1.3.4. Phân công lao đng
Phân công lao đng là quá trình tách riêng các loi lao đng khác nhau theo mt
tiêu thc nht đnh và theo mt điu kin sn xut xác đnh khác nhau.
Thc cht ca phân công lao đng đó là b trí, sp xp nhân viên, nhóm nhân
viên khác nhau vào quá trình hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty theo nng
lc, trình đ chuyên môn, sc khe, s thích ca ngi lao đng đ to đc hiu qu
cao trong công vic đem li li ích ti u cho bn thân Công ty.
Mc tiêu caăphơnăcôngălaoăđng:
- Phân công lao đng đm bo đ s lng lao đng, cht lng lao đng, đúng
ngi, đúng vic đáp ng đc yêu cu, tính cht ca công vic;
- Phân công lao đng đm bo cho công vic đc hoàn thành theo đúng thi hn
đc giao, to s mm do, tính linh hot trong s dng lao đng.
Nguyên tcăphơnăcôngălaoăđng:
- Khi thc hin phân công lao đng phi cn c vào s trng, nng lc, trình đ
và nguyn vng ca ngi lao đng;
- m bo cung cp đy đ các điu kin lao đng cho ngi lao đng;
- Phi xác đnh rõ quyn hn và trách nhim ca ngi lao đng.
- Các hình thc phân công lao đng:
10
- Phân công lao đng theo công ngh;
- Phân công lao đng theo chc nng;
- Phân công lao đng theo mc đ phc tp ca công vic.
1.3.5. ào to và phát trin nhân lc
ào to và phát trin là các hot đng nhm duy trì và nâng cao cht lng
ngun nhân lc ca t chc, là điu kin quyt đnh đ các t chc có th đng vng
và thng li trong môi trng cnh tranh. Do đó, trong các t chc, công tác đào to và
phát trin ngun nhân lc cn thc hin mt cách có t chc và có k hoch. ào to
ngun nhân lc là mt quá trình có h thng nhm nuôi dng vic tích ly các k
nng, nhng quy tc khái nim hay thái đ dn đn s tng ng tt hn gia nhng
đc đim ca công nhân viên và nhng yêu cu ca công vic.
Phát trin ngun nhân lc chính là toàn b nhng hot đng tp hp đc t
chc bi doanh nghip, do doang nghip cung cp cho ngi lao đng. Các hot đng
đó có th đc cung cp trong vai gi, vài ngày thm chí đn vài nm, tùy thuc vào
ni dung và mc tiêu hc tp. Phát trin ngun nhân lc là quá trình lâu dài nhm nâng
cao nng lc và đng c ca công nhân viên đ bin h thành nhng thành viên tng
lai quý báu ca t chc đó. Phát trin không ch bao gm có đào to ma còn có c s
nghip và nhng kinh nghim khác.
Có nhiu lý do nói rng công tác đào to và phát trin là quan trng và cn đc
quan tâm đúng mc trong các t chc. Trong đó có 3 lý do ch yu là:
- đáp ng yêu cu công vic ca t chc;
- đáp ng nhu cu hc tp và phát trin ca lao đng;
- ào to, phát trin là gii pháp có tính chin lc to li th cnh tranh cho DN.
Săđ 1.5. TinătrìnhăđƠoăto và phát trin ngun nhân lc
(Ngun: Slide bài ging QTNNL– ThS Lê Th Hnh)
Xác đnh
nhu cu
đào to
Ni dung
chng trình
Phng pháp
đào to
Xác đnh
nhu cu
đào to
Xác đnh
nhu cu
đào to
ánh giá kt qu đào to
Thang Long University Library
11
1.3.6. ánh giá nng lc thc hin công vic
ánh giá nng lc thc hin công vic ca nhân viên là mt hot đng quan
trng trong qun tr nhân s giúp Công ty có c s đ hoch đnh, tuyn chn, đào to
và phát trin nhân s giúp DN bit thc trng ngun nhân lc, phát hin khong trng
v nng lc trình đ và yêu cu công vic đ đa ra nhng bin pháp khc phc kp
thi.
Ni dung, trình t thc hin:
- Bc 1: Thit lp tiêu chun đánh giá
Da vào bng h thng thông tin: bn mô t, bn yên cu và bn tiêu chun công
vic. DN da vào thc trng thc hin công vic, đo lng s thc hin công vic và
thông tin phn hi.
- Bc 2: La chn phng pháp đánh giá
DN la chn và s dng kt hp các phng pháp đánh giá sau: ánh giá thang
đo đ ha; Danh mc kim tra; Ghi chép s kin quan trng; So sánh; bn tng thut;
ánh giá bng thang đo da trên hành vi; Qun lý bng mc tiêu; ánh giá 360
0
.
- Bc 3: La chn ngi và huyn luyn k nng đánh giá
Ngi tham gia đánh giá có th là cp trên trc tip, đng nghip, cp di, t
đánh giá, khách hàng hoc máy tính s dng làm vic.
Ngi đánh giá cn đc hun luyn v quan đim, nhn thc và k nng đánh
giá, cung cp các vn bn hng dn, t chc các bui hun luyn.
- Bc 4: a ra tiêu chí, ni dung phm vi đánh giá
Nhà qun tr phi thông báo cho nhân viên bit ngay khi nhân viên nhn đc
công vic v tiêu chun và phm vi s đc đánh giá.
- Bc 5: Thc hin đánh giá
Thc hin so sánh, phân tích kt qu thc t thc hin ca nhân viên vi tiêu
chun mu, tránh tình cm ca lưnh đo đ nh hng ti kt qu. Da trên nhng tiêu
chí đi chiu kt qu thc hin ca nhân viên vi bn tiêu chun công vic.
- Bc 6: Tho lun kt qu đánh giá
Nhà lưnh đo nên tho lun vi nhân viên v k hoch đánh giá, tìm hiu thêm
nhng điu nht trí và cha nht trí trong cách đánh giá t đó ch ra nhng đim tt và
đim cn khc phc trong vic thc hin công vic ca nhân viên.
- Bc 7: iu chnh và công b kt qu mi cho nhân viên
iu quan trng trong đánh giá thc hin công vic là cn vch ra phng
hng, cách thc ci tin thc hin công vic, đ ra các ch tiêu mi cho nhân viên.
12
1.3.7. Thù lao lao đng
Săđ 1.6. Căcuăthùălaoălaoăđng
(Ngun: Slide bài ging QTNNL– ThS Lê Th Hnh)
Thù lao lao đng là tt c các khon mang tính tài chính và phi tài chính mà mt
ngi lao đng nhn đc thông qua mi quan h thuê mn gia h và t chc.
Thù lao tài chính
- Tin lng:
Tin lng là s tin tr cho ngi lao đng mt cách c đnh và thng xuyên
theo mt đn v thi gian (ngày, tun, tháng, nm). Tin lng ca ngi lao đng do
hai bên tha thun trong hp đng lao dng và đc tr theo nng sut lao đng, cht
lng và hiu qu công vic. Ngoài ra, ngi lao đng còn đc các khon ph cp,
các ch đ đưi ng khác nhau tùy tng Doanh nghip nhm khích l đng viên tinh
thn nhân viên.
Vai trò ca tin lng:
+ i vi Doanh nghip: Tin lng là mt trong các yu t đu vào ca quá
trình sn xut, cu thành nên giá thành sn phm.
+ i vi ngi lao đng: Tin lng là ngun thu nhp ch yu, là phng tin
duy trì s tn ti và phát trin ca h và gia đình mc đ nào đó. Nó là bng chng
th hin giá tr, uy tín, đa v ca ngi lao đng.
Cách thc tr lng lng:
+ Tr lng theo thi gian:
Tin lng thi gian tr cho nhân viên đc tính trên c s s lng thi gian
làm vic và đn giá tin lng trong mt đn v thi gian (đn v tính thi gian: gi.
Thù lao lao đng
Thù lao tài chính
Thù lao phi tài chính
Lng
c bn
Các
khuyn
khích
Ph cp
Các
phúc li
Bn cht
công
vic
Môi
trng
làm vic
Thang Long University Library
13
Ngày, tun, tháng hoc nm). Tin lng thi gian đc s dng rng rưi đi vi mt
s loi công vic ca lao đng không lành ngh hoc công vic khó tin hành đnh
mc chính xác do tính cht ca công vic.
Công thc tính:
Lgt = Ttt*L
Trong đó:
Lgt: Lng tính theo thi gian.
Ttt: S ngày, gi công thc t mà ngi lao đng đư thc hin.
L: Mc lng ngày (gi)
Lng ngày = Lng tháng/22
Lng gi = Lng ngày/8
+ Tr lng theo sn phm
Vi hình thc tr lng này thì nhân viên đc tr lng cn c vào kt qu
công vic mà h đt đc.
Công thc tính:
Lspă=ăNtt*g
Trong đó:
Lsp: Lng tr theo sn phm.
Ntt: S sn phm hoành thành đm bo cht lng.
g: n giá tin lng sn phm.
- Các phúc li là thù lao gián tip đc tr di dng các h tr cuc sng ca
ngi lao đng.
Phúc li là mt phn thu nhp ngi lao đng đc hng ngoài ch đ tin
lng và tin thng nh BHYT, BHXH, h tr tin mua nhà , phng tin đi li,
hot đng th thao,…giúp cho ngi lao đng ci tin đi sng, gn bó vi DN và sn
sàng cng hin sc lao đng, đt nng sut cao cho DN.
- Tr cp là nhng khon thu nhp thêm nhng không mang tính cht thng
xuyên nh ph cp mà ch có khi xy ra mt s kin nào đó.
- Các khuyn khích (tin thng):
Khuyn khích là thù lao tr cho ngi lao đng thc hin tt công vic nh: s
dng hp lý, tit kim nguyên liu, nng lng; Phát minh sáng kin, ci tin k
14
thut;…Các nhà qun lý nhn thy vic thc hin nhim v và s tha mãn ca ngi
lao đng có th hoàn thin bng vic đa ra các phn thng phù hp:
+ Ngi lao đng phi tin rng n lc ca h s đc thng xng đáng;
+ Phn thng phi tha mãn nhu cu các nhân ca ngi lao đng. Không phi
tt c mi ngi đu ging nhau và mt ngi có th cn nhng th khác nhau vào
nhng thi đim khác nhau;
Phn thng phi công bng: Ngi lao đng trong t chc mun đc đi x
bình đng, h có xu hng so sánh nhng đóng góp và phn thn ca mình vi ngi
khác.
Thù lao phi tài chính
Thù lao phi tài chính đc DN chú trng hn vào nhng nm gn đây bi mc
sng ca ngi lao đng ngày càng tng dn đn nhu cu v tinh thn cng tng lên,
khuyn khích tinh thn chính là bin pháp đưi ngi đc áp dng đ áp dng đ tha
mãn nhu cu ngày càng cao ca ngi lao đng.
Các bin pháp khuyn khích tinh thn ngi lao đng:
- To điu kin đ nhân viên có th nâng cao trình đ ca mình;
- T thái đ quan tâm chân thành: nm vng tên tui, hoàn cnh gia đình, thng
xuyên thm hi đng viên cp di;
- Gim bt s cách bit gia cp trên và cp di: to điu kin đ cùng sinh hot,
vui chi, gii trí. Tránh s phân bit thái quá trong chính sách đưi ng. nh k hàng
nm t chc vn hóa, vn ngh nhân các dp l, tt;
- Trong nhiu trng hp kích thích tinh thn có khi có quan trng hn kích thích
vt cht. Do đó các nhà qun tr cn dùng danh hiu đ phong tng cho ngi lao
đng, gi th khen ngi, dán hình tuyên dng…;
- Không ngng ci thin điu kin làm vic đ đm bo sc khe và tâm trng vui
ti thoi mái cho ngi lao đng;
- T chc đy mnh các phong trào thi đua trong DN. Thi đua là phng tin đ
kích thích và phát huy tích cc tính ch đng và sáng to ca ngi lao đng.
1.3.8. To điu kin làm vic thun li cho ngi lao đng
Mt yu t rt quan trng trong quá trình lao đng là điu kin làm vic. iu
kin làm vic liên quan đn nhng mi quan h gia ngi lao đng và công vic ca
h vi môi trng làm vic và phng tin vt cht cn thit đ thc hin công vic.
iu kin làm vic và an toàn lao đng là hai vn đ có quan h nhân qu vi nhau.
Mc đích ca đm bo an toàn lao đng là phòng nga và hn ch ti đa các tai nn
trong quá trình thc hin các công vic. Qun tr nhân lc cng chính là vic xây dng
Thang Long University Library
15
các danh hiu thi đua, các hình thc tuyên dng, khen thng nhm công nhn thành
tích ngi lao đng đt đc, to cho h bu không khí tin yêu và mun gn bó vi tp
th lâu dài.
1.4. Mt s ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu s dng ngun nhân lc
1.4.1. Khái nim hiu qu s dng lao đng
Hiu qu là tiêu chun đ đánh giá mi hot đng kinh t - xã hi, là ch tiêu kinh
t xã hi tng hp đ la chn trong các phng án đa ra hot đng tt nht trong
mi lnh vc. Hiu qu s dng lao đng là mt trong nhng tiêu chí c bn đ đánh
giá thc hin mc tiêu kinh t ca DN.
ánh giá đc hiu qu s dng giúp cho DN đa ra cách thc s dng lao đng
cho hp lý và mang li hiu qu kinh t cao nht cho DN.
1.4.2. Mt s ch tiêu đánh giá hiu qu s dng ngun nhân lc
- Hiu sut s dng lao đng
Hiu sut s dng ngi lao đng =
Ch tiêu này cho bit mi lao đng làm ra bao nhiêu đng doanh thu trong mt
thi k nht đnh. Ch tiêu này càng cao cho thy nhng vn đ v s dng ngun lao
đng hiu qu tt.
- Nng sut lao đng bình quân:
Nng sut lao đng bình quân =
Ch tiêu này cho bit mt lao đng làm ra bao nhiêu sn phm trong mt thi ký
nht đnh.
- Hiu qu s dng lao đng
Hiu qu s dng lao đng =
Ch tiêu này cho bit mt lao đng có th to đc bao nhiêu đng li nhun cho
doanh nghip trong mt thi k nghiên cu (nm, quý, tháng,…), ch tiêu này càng
cao thì càng tt cho DN.
- Mc đm nhim lao đng:
Tng doanh thu
Tng s lao đng
Tng sn lng
Tng s lao đng
Tng li nhun
Tng s lao đng