B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.H CHÍ MINH
NGUYN THANH BÌNH
MT S GII PHÁP HOÀN THIN HOT
NG QUN TR NGUN NHÂN LC TI
CÔNG TY 751
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Tp.H Chí Minh – Nm 2014
B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.H CHÍ MINH
NGUYN THANH BÌNH
MT S GII PHÁP HOÀN THIN HOT
NG QUN TR NGUN NHÂN LC TI
CÔNG TY 751
Chuyên ngành: Qun Tr Kinh Doanh
Mã s: 60340102
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS. H TINăDNG
Tp.H Chí Minh – Nm 2014
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca cá nhân tôi, di
s hng dn khoa hc ca PGS.TS H Tin Dng. Các s liu điu tra, các kt qu
nghiên cu nêu trong lun vn là trung thc và cha đc công b bt k tài liu
nào khác.
Tôi xin hoàn toàn chu trách nhim vi cam kt trên.
Tác gi lun vn
Nguyn Thanh Bình
MC LC
Trang
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
DANH MC CÁC HÌNH V
DANH MC PH LC
M U 1
1. Lý do chn đ tài 1
2. Mc tiêu ca đ tài 3
3. i tng và phm vi nghiên cu 3
4. Phng pháp nghiên cu 3
5. B cc ca đ tài 4
CHNGă1:ăTNG QUAN V QUN TR NGUN NHÂN LC 5
1.1 Khái nim,ăvaiătròăvƠăỦănghaăca qun tr ngun nhân lc 5
1.1.1 Khái nim ngun nhân lc 5
1.1.2 Khái nim qun tr ngun nhân lc 6
1.1.3 Vai trò ca qun tr ngun nhân lc 6
1.1.4 Ý ngha ca qun tr ngun nhân lc 7
1.2 Các chcănngăcăbn ca qun tr ngun nhân lc 7
1.2.1 Nhóm chc nng thu hút ngun nhân lc 7
1.2.1.1 Hoch đnh ngun nhân lc 8
1.2.1.2 Phân tích công vic 9
1.2.1.3 Quá trình tuyn dng lao đng 10
1.2.2 Nhóm chc nng đào to và phát trin ngun nhân lc 11
1.2.2.1 Xác đnh nhu cu đào to 12
1.2.2.2 Thc hin quá trình đào to 13
1.2.2.3 ánh giá hiu qu đào to 13
1.2.3 Nhóm chc nng duy trì ngun nhân lc 14
1.2.3.1 ánh giá kt qu thc hin công vic 15
1.2.3.2 Tr công lao đng 15
1.2.3.3 Quan h lao đng 17
1.3 Mô hình qun tr ngun nhân lc Vit Nam 18
1.4 Thc hinăđánhăgiáăkt qu qun tr ngun nhân lc thông qua các ch s
thc hin công vic ch yu KPI ( Key Performance Indicators) 19
1.5 Cácăđcăđimăcăbn ca ngun nhân lc các doanh nghipăQuơnăđi 20
1.6 Kinh nghim QTNNL ca mt s doanh nghipăQuơnăđi 22
TÓM TTăCHNGă1 24
CHNGă2:ăTHC TRNG QUN TR NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY
751 25
2.1 Gii thiu chung v Công ty 751 25
2.1.1 Gii thiu v công ty 25
2.1.2 Chc nng, nhim v 25
2.1.3 Ngành ngh kinh doanh 25
2.1.4 Sn phm và dch v ch yu 26
2.1.5 Quá trình hình thành và phát trin 26
2.1.6 C cu t chc và qun lý: Xem hình 2.1 27
2.1.7 Tình hình sn xut kinh doanh 27
2.2 Phân tích thc trng qun tr ngun nhân lc ti Công ty 751 28
2.2.1 C cu ngun nhân lc 28
2.2.1.1 Thng kê v s lng lao đng 28
2.2.1.2 Thng kê v c cu lao đng 29
2.2.1.3 Thng kê v trình đ lao đng 30
2.2.1.4 Thng kê v đ tui lao đng 30
2.2.1.5 Thng kê v thâm niên công tác 30
2.2.2 ánh giá chung v c cu ngun nhân lc 31
2.2.3 Phân tích thc trng hot đng qun tr ngun nhân lc ti công ty 751 32
2.2.3.1 Gii thiu thit k nghiên cu 32
2.2.3.2 Phân tích thc trng thc hin chc nng thu hút ngun nhân lc 33
2.2.3.3 Phân tích thc trng thc hin chc nng đào to và phát trin ngun
nhân lc 37
2.2.3.4 Phân tích thc trng thc hin chc nng duy trì ngun nhân lc 39
2.2.3.5 Thông tin, giao tip trong công ty 49
2.2.3.6 Môi trng, không khí làm vic trong công ty 49
2.2.3.7 Cm nhn gn kt vi t chc ca CBCVN 51
2.2.3.8 Thc hin đánh giá kt qu qun tr ngun nhân lc thông qua các ch
s thc hin công vic ch yu (KPI) 52
2.3 ánhăgiáăchung 54
2.3.1 u đim 54
2.3.2 Nhng tn ti 54
TÓM TTăCHNGă2 56
CHNGă3: MT S GII PHÁP HOÀN THIN HOTăNG QUN TR
NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY 751 57
3.1 QUANăIM VÀ MC TIÊU 57
3.1.1 Quan đim: 57
3.1.2 Mc tiêu qun tr ngun nhân lc 57
3.2 CÁC GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR NGUN
NHÂN LC TI CÔNG TY 751 59
3.2.1 Nhóm gii pháp hoàn thin chc nng thu hút ngun nhân lc 60
3.2.1.1 Hoch đnh ngun nhân lc 60
3.2.1.2 Phân tích công vic 63
3.2.1.3 Hoàn thin công tác tuyn dng 64
3.2.1.4 Hoàn thin công tác phân công, b trí công vic. 66
3.2.1.5 ánh giá kt qu thc hin chc nng thu hút ngun nhân lc thông
qua các ch s thc hin công vic ch yu KPI. 67
3.2.2 Nhóm gii pháp hoàn thin chc nng đào to và phát trin ngun nhân
lc 67
3.2.2.1 ào to ngun nhân lc 67
3.2.2.2 ánh giá hiu qu đào to 72
3.2.2.3 ánh giá kt qu thc hin chc nng đào to và phát trin ngun nhân
lc thông qua các ch s thc hin công vic ch yu KPI 73
3.2.3 Hoàn thin chc nng duy trì ngun nhân lc. 73
3.2.3.1 ánh giá kt qu thc hin công vic. 73
3.2.3.2 Hoàn thin v ch đ lng thng. 76
3.2.3.3 Hoàn thin ch đ đ bt, thng tin nhân viên. 79
3.2.3.4 ánh giá kt qu qua KPI chc nng duy trì ngun nhân lc 80
3.2.4 Các gii pháp h tr đ hoàn thin hot đng QTNNL. 80
3.2.4.1 Hoàn thin h thng thông tin giao tip trong công ty. 80
3.2.4.2 Xây dng và phát trin vn hoá doanh nghip. 81
3.2.5 ánh giá hot đng QTNNL 84
3.3 KIN NGH VI B QUC PHÒNG 84
TÓM TT CHNG 3 85
KT LUN 86
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CH VIT TT
BHXH : Bo him xã hi
BHYT : Bo him y t
HL : Hp đng lao đng
CBCNV : cán b công nhân viên
NNL : Ngun nhân lc
QTNNL : Qun tr ngun nhân lc
HTD : Hi đng tuyn dng
TC-L : T chc lao đng
TC-KT : Tài chính k toán
KTCLSP : Kim tra cht lng sn phm
XNTV : Xí nghip thành viên
SXKD : Sn xut kinh doanh
VTKT : Vt t k thut
VKTBKT : V khí trang b k thut
HL : Hp đng lao đng
GTSLHH : Giá tr sn lng hàng hóa
T.đ : T đng
Triu.đ : Triu đng
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: Kt qu hot đng kinh doanh ca công ty 751 t nm 2010 ÷ 2013ầ.27
Bng 2.2: Thng kê v s lng lao đngầầầầầầầầầầầầầầầ 28
Bng 2.3: Thng kê v c cu lao đng 29
Bng 2.4: Thng kê v đ tui lao đng 30
Bng 2.5: Thông kê v thâm niên công tác 31
Bng 2.6: Tng hp đim trung bình chc nng “Phân công và b trí công vic” 37
Bng 2.7: Chi phí đào to giai đon 2010 ÷ 2013 38
Bng 2.8: Hình thc đào to các nm 2010 ÷ 2013 38
Bng 2.9: Tng hp đim trung bình chc nng “Công tác đào to và phát trin”.39
Bng 2.10: Tng hp đim trung bình chc nng “ánh giá kt qu thc hin công
vic” 40
Bng 2.11: Tng hp đim trung bình chc nng “ bt thng tin” 42
Bng 2.12: Tng hp đim trung bình chc nng “Ch đ lng thng ca công ty”
47
Bng 2.13: Tng hp đim trung bình chc nng “Ch đ phúc li ca công ty” 48
Bng 2.14: Tng hp đim trung bình chc nng “Thông tin giao tip trong công ty”
49
Bng 2.15: Tng hp đim trung bình chc nng “Môi trng, không khí làm vic
trong công ty” 50
Bng 2.16: Tng hp đim trung bình chc nng “Cm nhn gn kt vi t chc ca
CBCNV” 51
Bng 2.17: Bng thng kê v qun tr ngun nhân lc 52
Bng 3.1: Ma trn đnh v th t u tiên các gii pháp hoàn thin hot đng QT N NL
60
Bng 3.2: Kt qu d báo nhân lc ca công ty 751 đn nm 2020 62
Bng 3.3: S lng và d toán chi phí đào to cho lao đng tuyn dng miầ 70
Bng 3.4: S lng và d toán chi phí đào to cho ngi lao đngầầầầầ 70
Bng 3.5: Xác đnh h s hiu qu công vic cá nhânầầầầầầầầầầầ.75
DANH MC CÁC HÌNH V
Hình 1.1: Quá trình hoch đnh ngun nhân lc 9
Hình 1.2: C cu h thng tr công trong các doanh nghip 17
Hình 1.3: Mô hình qun tr ngun nhân lc 19
Hình 2.1: S đ c cu t chc ca công ty 28
Hình 3.1: S đ quy trình tuyn dng đ xut 65
Hình 3.2: S đ quy trình đào to đ xut 71
DANH MC PH LC
Ph lc s 01: Phiu kho sát v NNL ti công ty 751
Ph lc s 02: Kim đnh thang đo bng h s tin cy Cronbach Alpha
Ph lc s 03: Thc hin lnh trong SPSS: Analyze/Descriptive
Ph lc s 04: Kt qu kho sát đánh giá đ đnh v thc trng các chc nng
QTNNL ti công ty 751
Ph lc s 05: Bng mô t công vic và bng tiêu chun công vic Trng phòng TC-
L
Ph lc s 06: ánh giá kt qu thc hin công vic ca tp th các phòng ban, xí
nghip
Ph lc s 07: ánh giá kt qu thc hin công vic vi k s phòng K thut &
Công ngh
Ph lc s 08: Báo cáo tng kt hot đng QTNNL nm
Ph lc s 09: Bng h s mc lng ca nhân viên qun lý chuyên trách
Ph lc s 10: Bng mc lng c bn đ xác đnh qu tin lng ca viên chc qun
lý chuyên trách
Ph lc s 11: Bng h s chc danh công vic ti công ty 751
1
M U
1. Lý do chnăđ tài
Các doanh nghip quân đi là mt b phn ca doanh nghip nhà nc, trc
thuc B Quc phòng, có hai chc nng, nhim v chính: Nhim v chính tr trung
tâm là xây dng và phát trin tim lc công nghip Quc phòng, đm bo k thut
và trang b cho nhim v sn sàng chin đu và chin đu ca quân đi và nhim v
tham gia xây dng và phát trin kinh t. Trong thi bình, nhim v tham gia xây
dng và phát trin kinh t là mt nhim v quan trng ca các doanh nghip quân
đi, nhm gi gìn và phát trin nng lc công ngh phc v nhim v Quc phòng,
gim ngun chi ngân sách cho Quc phòng, nâng cao đi sng cho đi ng cán b,
công nhân viên, tham gia phát trin kinh t- xã hi.
Hin nay B Quc phòng đang qun lý hn 110 doanh nghip quân đi. Các
doanh nghip quân đi đang có mt trong hu ht các ngành kinh t ch yu, hot
đng không ch trong phm vi th trng ni đa, mà còn tng bc vn ra th
trng th gii, tham gia vào nhng hot đng kinh t đi ngoi, trên các lnh vc
xut nhp khu và hp tác kinh doanh quc t. c bit đư xut hin nhng thng
hiu mnh ca các doanh nghip quân đi trên nhiu lnh vc: Xây dng, bu
chính-vin thông, bay dch v, dch v ngân hàng, dch v cng bin, đóng tàu bin,
khai thác khoáng sn, sn xut nông nghip, lâm nghip trên các đa bàn chin
lcầ, gn vi tên tui ca các doanh nghip quân đi đư khng đnh đc v th
vng chc trên th trng nh: Tp đoàn Vietel, Ngân hàng Quân đi, Tng công ty
Tân Cng Sài gòn, Công ty Hà ô, Tng công ty xây dng Trng Sn, Tng công
ty xây dng 11, Tng công ty ông Bcầ
Thc hin tinh thn Ngh quyt TW4 ( khóa X) và Quyt đnh s 339/Q-
TTg ngày 31-8-2008 ca Th tng Chính ph v ‘ Phng án sp xp, đi mi
doanh nghip 100% vn nhà nc thuc B Quc phòng, giai đon 2008-2010”.
Va qua các doanh nghip Quân đi đư c bn hoàn tt vic chuyn đi thành Công
ty TNHH MTV( 100% vn nhà nc) và Công ty c phn, hot đng theo Lut
2
doanh nghip 2005, thc hin cnh tranh bình đng vi các thành phn kinh t trên
th trng, đúng vi mc thi gian quy đnh ( trc 01/07/2010).
tip tc gi vng và phát huy các thành qu đư đt đc, nâng cao nng
lc cnh tranh ca các doanh nghip quân đi trong giai đon hi nhp kinh t quc
t, đng thi đáp ng tt yu cu đm bo nhim v Quc phòng - An ninh trong
giai đon mi. òi hi các doanh nghip quân đi cn phi n lc thc hin vic tái
cu trúc doanh nghip, xây dng, hoàn thin các th ch, thit ch và chin lc
kinh doanh ca doanh nghip, phù hp vi mô hình hot đng theo c ch t chc
mi, đi mi công tác qun tr doanh nghip, làm đng lc nâng cao hiu qu sn
xut kinh doanh và sc cnh tranh ca doanh nghip
đáp ng đc vi các yêu cu, thách thc ln nói trên, các doanh nghip
Quân đi cn phi chú trng đn vic xây dng, khai thác và phát huy tt nht các
ngun lc ca doanh nghip, đc bit là ngun nhân lc, ngun lc quan trng và
quyt đnh nht đi vi s tn ti và phát trin ca doanh nghip.
Công ty TNHH MTV 751 ( sau đây gi tt là công ty 751) là mt doanh
nghip quân đi có hai chc nng, nhim v chính: m bo k thut cho các đn
v Quân đi ngành lc quân phía Nam và tham gia làm kinh t. Công ty đc
chuyn đi thành công ty TNHH MTV, hot đng theo c ch th trng, theo
Quyt đnh s 4338/Q-BQP, ngày 19 /11 /2009 ca B Quc phòng.
Cng nh các doanh nghip quân đi nói chung, công ty 751 hin đang đi
mt vi nhiu khó khn, thách thc trc nhng yêu cu ca s thay đi, đòi hi
phi khai thác, phát huy tt nht các ngun lc cho s phát trin, trong đó có ngun
nhân lc. Công tác đm bo ngun nhân lc đi vi công ty li càng đc bit quan
trng bi tính cht đa ngành ngh trong hot đng sn xut- kinh doanh, bao gm
nhim v đm bo k thut cho các chng loi VKTBKT khác nhau ngành Lc
quân, tham gia làm kinh t trên nhiu lnh vc (C khí, Ọ tô, Cao su, Xut nhp
khu, Dch vầ), vi s lng lao đng ln, nhng li thiu ht, mt cân đi v
ngun lao đng cht lng cao (gm c đi ng cán b k thut và công nhân k
3
thut lành ngh). Mt khác, hot đng qun tr ngun nhân lc hin nay ti công ty
còn cha hiu qu, thc cht ch là qun tr nhân s, mang nng tính cht hành
chính.
Vì nhng lý do nh trên, tác gi chn đ tài ắăMt s gii pháp hoàn thin
hotăđng qun tr ngun nhân lc ti côngătyă751”, qua đó xem xét đánh giá
thc trng v ngun nhân lc ti công ty, đ ra các gii pháp đ qun tr có hiu qu
ngun nhân lc ti công ty, nhm đáp ng tt vi yêu cu phát trin ca công ty
trong giai đon mi, giai đon ca mt nn kinh t chuyn đi, vi s cnh tranh
ngày càng khc lit ca th trng.
2. Mc tiêu caăđ tài
Mc tiêu chính ca đ tài là gii pháp hoàn thin hot đng qun tr ngun
nhân lc ti công ty 751. C th:
- Phân tích và đánh giá thc trng công tác qun tr ngun nhân lc ti công
ty 751. Làm rõ nhng mt mnh và mt yu trong công tác hoch đnh ngun nhân
lc và thc hin ni dung các chc nng ca hot đng qun tr ngun nhân lc ti
công ty.
- xut các gii pháp đ hoàn thin hot đng hoch đnh ngun nhân lc
và hoàn thin các chc nng qun tr ngun nhân lc ti công ty 751.
3. iătng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca lun vn là hot đng QTNNL. Phm vi nghiên
cu ca lun vn là nhng vn đ v c s lý lun và thc trng hot đng qun tr
ngun nhân lc ti công ty 751, nghiên cu đc thc hin trong nm 2013.
4. Phngăphápănghiênăcu
- Phng pháp nghiên cu s dng ch yu trong lun vn là phng pháp
đnh tính: thng kê, mô t, điu tra, phân tích, tng hp.
- D liu phc v cho nghiên cu đc thu thp t nhiu ngun:
4
+ D liu th cp: H thng h s lu tr ti công ty, các lý thuyt v qun
tr ngun nhân lc, các công trình, tài liu đư công b v thc tin qun tr
ngun nhân lc có liên quan đn đ tài nghiên cu.
+ D liu s cp: T chc kho sát, thu thp d liu t ngun nhân lc ti
công ty. Các d liu đc phân tích, x lý bng phn mm thông dng trong
công tác thng kê là SPSS.
+ Tham kho ý kin các chuyên gia v qun tr ngun nhân lc, trong vic
đ ra đnh hng và gii pháp hoàn thin hot đng qun tr ngun nhân lc
ti công ty 751.
5. B cc caăđ tài
tài gm các chng chính là:
M đu.
Chng 1: Tng quan v qun tr ngun nhân lc.
Chng 2: Thc trng qun tr ngun nhân lc ti công ty 751.
Chng 3: Mt s bin pháp hoàn thin hot đng qun tr ngun nhân lc
ti công ty 751.
Kt lun.
Tài liu tham kho.
Ph lc.
5
CHNGă1
TNG QUAN V QUN TR NGUN NHÂN LC
1.1 Khái nim,ăvaiătròăvƠăỦănghaăca qun tr ngun nhân lc
1.1.1 Khái nim ngun nhân lc
Ngun nhân lc ca mt quc gia là toàn b nhng ngi trong đ tui có
kh nng tham gia lao đng. Ngun nhân lc đc hiu theo hai ngha: Theo ngha
rng, ngun nhân lc là ngun cung cp sc lao đng cho sn xut xã hi, cung cp
ngun lc con ngi cho s phát trin. Do đó, ngun nhân lc bao gm toàn b dân
c có th phát trin bình thng. Theo ngha hp, ngun nhân lc là kh nng lao
đng ca xã hi, là ngun lc cho s phát trin kinh t xã hi, bao gm các nhóm
dân c trong đ tui lao đng, có kh nng tham gia vào lao đng, sn xut xã hi,
tc là toàn b các cá nhân c th tham gia vào quá trình lao đng, là tng th các
yu t v th lc, trí lc ca h đc huy đng vào quá trình lao đng.
Ngun nhân lc ca mt t chc đc hình thành trên c s ca các cá nhân
có vai trò khác nhau và đc liên kt vi nhau theo nhng mc tiêu nht đnh (Trn
Kim Dung, 2011).
Nhng đc đim chính v ngun nhân lc bao gm: S lng nhân lc, cht
lng nhân lc và c cu nhân lc. Cht lng nhân lc là tng hp ca nhiu yu
t nh trí tu, trình đ, s hiu bit, đo đc, k nng, sc khe, thm m, ca
ngi lao đng. Trong đó trí lc và th lc là hai yu t quan trng nht trongvic
xem xét, đánh giá cht lng ngun nhân lc. C cu ngun nhân lc th hin trên
các phng din khác nhau nh c cu trình đ đào to, gii tính, đ tui
Trong thi đi ngày nay, con ngi đc coi là mt “tài nguyên đc bit”,
mt ngun lc ca s phát trin kinh t. Bi vy vic phát trin con ngi, phát
trin ngun nhân lc tr thành vn đ chim v trí trung tâm trong h thng phát
trin các ngun lc. Chm lo đy đ đn con ngi là yu t bo đm chc chn
nht cho s phn vinh, thnh vng ca mi quc gia, doanh nghip. u t cho
con ngi là đu t có tính chin lc, là c s chc chn nht cho s phát trin bn
vng.
6
1.1.2 Khái nim qun tr ngun nhân lc
Ngun nhân lc khác vi các ngun lc khác ca doanh nghip do chính
bn cht ca con ngi. Nhân viên có các nng lc, đc đim các nhân khác nhau,
có tim nng phát trin, có kh nng hình thành các nhóm hi, các t chc công
đoàn đ bo v quyn li ca h, có th đánh giá và đt câu hi vi hot đng ca
các qun tr gia, hành vi ca h có th thay đi ph thuc vào chính bn thân h
hoc có s tác đng ca môi trng xung quanh. Do đó, qun tr ngun nhân lc
khó khn và phc tp hn nhiu so vi qun tri các yu t khác ca quá trình sn
xut kinh doanh (Trn Kim Dung, 2011).
Qun tr ngun nhân lc là mt quá trình thc hin mc tiêu ca t chc
thông qua các hot đng hoch đnh, t chc, lưnh đo và kim tra, kim soát các
hot dng có liên quan trc tip các vn đ thu hút, tuyn m, xây dng, gi gìn, s
dng, đãi ng và phát trin ngun nhân lc (Nguyn Thanh Hi và Phan Thng,
2007).
Tóm li, qun tr ngun nhân lc là h thng các trit lý, chính sách và hot
đng chc nng v thu hút, đào to – phát trin và duy trì con ngi ca mt t
chc nhm đt đc kt qu ti u cho c t chc ln nhân viên (Trn Kim Dung,
2011).
1.1.3 Vai trò ca qun tr ngun nhân lc
Nghiên cu qun tr ngun nhân lc giúp cho nhà qun tr đt đc mc
đích, kt qu thông qua ngi khác. Nhà qun tr gii cn nhiu thi gian nghiên
cu gii quyt các vn đ nhân s hn các vn đ khác. qun tr có hiu qu, nhà
qun tr cn bit cách làm vic hòa hp vi ngi khác, bit cách lôi kéo ngi khác
làm vic theo ý ca mình. Nghiên cu qun tr ngun nhân lc giúp cho nhà qun tr
hc đc cách giao dch vi ngi khác, tìm ra đc ting nói chung, hiu đc
nhu cu, nguyn vng ca nhân viên, bit cách đánh giá nhân viên chính xác, bit
lôi kéo nhân viên say mê vi công vic, tránh đc các sai lm trong tuyn chn, s
dng nhân viên, bit cách phi hp thc hin mc tiêu ca t chc và mc tiêu ca
cá nhân (Trn Kim Dung, 2011).
7
Nh vy, QTNNN đóng vai trò trung tâm trong các quá trình điu hành hot
đng sn xut, kinh doanh ca doanh nghip, giúp doanh nghip có th tn ti, phát
trin và đi lên trong cnh tranh.
V mt kinh t: QTNNL giúp cho doanh nghip khai thác kh nng tim
tàng nâng cao nng sut lao đng và li th cnh tranh ca doanh nghip v ngun
lc.
V mt xã hi: QTNNL th hin s quan tâm rt nhân bn v quyn li ca
ngi lao đng, đ cao v th và giá tr ca ngi lao đng, chú trng gii quyt hài
hòa mi quan h li ích gia t chc doanh nghip và ngi lao đng (Trn Kim
Dung, 2011).
1.1.4 ụănghaăca qun tr ngun nhân lc
Qun tr ngun nhân lc nghiên cu các vn đ v qun tr con ngi trong
các t chc tm vi mô và có hai mc tiêu c bn:
- S dng có hiu qu ngun nhân lc nhm tng nng sut lao đng và
nâng cao tính hiu qu ca t chc.
- áp ng nhu cu ngày càng cao ca nhân viên, to điu kin cho nhân
viên phát huy ti đa các nng lc cá nhân, đc kích thích, đng viên nhiu nht
ti ni làm vic và trung thành, tn tâm vi doanh nghip ( Trn Kim Dung, 2011).
1.2 Các chcănngăcăbn ca qun tr ngun nhân lc
Hot đng qun tr NNL liên quan đn các vn đ v quyn li, ngha v và
trách nhim ca nhân viên nhm đt đc hiu qu cao cho c t chc ln nhân
viên.
Trong thc tin, nhng hot đng này đa dng, phong phú và rt khác bit,
tùy theo các đc đim v c cu t chc, công ngh, k thut, nhân lc, tài chính,
trình đ phát trin ca t chc. Hot đng ch yu ca QTNNL có th chia theo 3
nhóm chc nng ch yu sau đây:
1.2.1 Nhóm chcănngăthuăhútăngun nhân lc
Nhóm chc nng này chú trng vn đ đm bo có đ s lng nhân viên
vi phm cht phù hp cho công vic ca doanh nghip. có th tuyn đúng
8
ngi cho đúng vic, trc ht doanh nghip phi cn c vào k hoch sn xut
kinh doanh và thc trng s dng nhân viên trong doanh nghip nhm xác đnh
đc nhng công vic nào cn tuyn thêm ngi.
Thc hin phân tích công vic s cho bit doanh nghip cn tuyn thêm bao
nhiêu nhân viên và yêu cu tiêu chun đt ra đi vi các ng c viên là nh th nào.
Vic áp dng các k nng trong tuyn dng nh trc nghim, phng vn s giúp
doanh nghip la chn đc các ng viên tt nht cho công vic. Do đó, nhóm chc
nng tuyn dng thng có các hot đng: d báo và hoch đnh ngun nhân lc,
phân tích công vic, phng vn, trc nghim, thu thp, lu gi và x lý các thông
tin v ngun nhân lc ca doanh nghip (Trn Kim Dung, 2011).
1.2.1.1 Hochăđnhăngunănhơnălc
Công tác hoch đnh ngun nhân lc giúp nhà qun tr thy rõ phng
hng, cách thc qun tr ngun nhân lc ca mình, đm bo vic b trí đúng
ngi, đúng vic, đúng thi đim và linh hot đáp ng nhng thay đi ca th
trng. Hoch đnh ngun nhân lc là quá trình nghiên cu, xác đnh nhu cu
ngun nhân lc, lp kê hoch và thc hin chng trình nhm đáp ng ngun nhân
lc vi phm cht, k nng phù hp đ thc hin công vic đt nng sut, cht
lng và hiu qu cao.
Thông thng quá trình hoch đnh ngun nhân lc đc thc hin theo các
bc sau:
- Phân tích môi trng, xác đnh mc tiêu và chin lc phát trin kinh
doanh cho doanh nghip.
- Phân tích hin trng qun tr ngun nhân lc trong doanh nghip.
- D báo khi lng công vic.
- D báo nhu cu ngun nhân lc.
- Phân tích quan h cung cu ngun nhân lc.
- Thc hin chính sách, k hoch chng trình qun tr ngun nhân lc.
- Kim tra, đánh giá tình hình thc hin (Trn Kim Dung, 2011).
9
1.2.1.2 Phơnătíchăcôngăvică
Thc hin phân tích công vic là quá trình nghiên cu ni dung công vic
nhm xách đnh điu kin tin hành, nhim v, trách nhim, quyn hn khi thc
Hình 1.1: Quá trình hochăđnh ngun nhân lc (Trn Kim Dung 2011)
hin công vic và các phm cht, k nng cn thit phi có đ nhân viên phc v tt
công vic đó.
Khi thc hin phân tích công vic cn xây dng đc hai tài liu c bn là
bng mô t công vic và bng tiêu chun công vic. Bng mô t công vic là vn
bn lit kê các chc nng, nhim v, các mi quan h trong công vic, các điu kin
làm vic, yêu cu kim tra, giám sát và các tiêu chun cn đt đc khi thc hin
công vic. Bng tiêu chun công vic là vn bn lit kê nhng yêu cu v nng lc
cá nhân nh trình đ hc vn, kinh nghim công tác, k nng và các đc đim cá
nhân thích hp nht cho công vic (Trn Kim Dung, 2011).
Quá trình phân tích công vic thng gm sáu bc sau:
Bc 1: Xác đnh mc đích ca phân tích công vic, t đó xác đnh hình
thc thu thp thông tin phân tích công vic hp lý nht.
Bc 2: Thu thp các thông tin c bn có sn.
Bc 3: Chn la các phn vic đc trng, các đim then cht đ phân tích
công vic.
Phân tích môi
trng, xác
đnh mc tiêu,
la chn chin
lc
D báo/xác đnh
nhu cu nhân lc
Phân tích
cung cu,
kh
nng điu
chnh
D báo/phân
tích công vic
Phân tích hin
trng qun tr
ngun nhân lc
Chính
sách
K
hoch/
chng
trình
Thc hin:
- Thu hút
- ào to và
P.T
- Tr công
và kích
thích
- Quan h
lao đng
Kim
tra
đánh
giá tình
hình
thc
hin
10
Bc 4: Áp dng các phng pháp khác nhau đ thu thp thông tin phân
tích công vic.
Bc 5: Kim tra, xác minh tính chính xác ca thông tin.
Bc 6: Xây dng bng mô t công vic và bng tiêu chun công vic.
1.2.1.3 Quáătrìnhătuynădngălaoăđngă
Tuyn dng lao đng là mt quá trình tìm kim, thu hút nhng ngi có đ
nng lc t nhiu ngun khác nhau, tình nguyn ng tuyn vào làm vic ti các
doanh nghip, t chc. Vi 2 ngun tuyn dng:
- Ngun ng viên t bên trong ni b doanh nghip:
Khác vi đ bt, b nhim ni b, hình thc tuyn dng trong ni b đc
thc hin công khai, tiêu chun tuyn dng rõ ràng cho tt c ng viên t
bên trong ni b doanh nghip.
u đim ca phng pháp này là:
Nhân viên đư đc th thách v lòng trung thành, thái đ nghiêm túc,
trung thc, tinh thn trách nhim cao, ít b vic.
Nhân viên d dàng, thun li hn trong vic thc hin công vic, nht là
trong thi gian đu cng v trách nhim mi.
To ra s thi đua rng rãi gia các nhân viên đang làm vic, kích thích
h làm vic tích cc, sáng to, to hiu sut cao hn.
Hn ch ca phng pháp này là:
Có th gây ra hin tng chai l, x cng do các nhân viên đc thng
chc đư quen cách làm vic c, thiu sáng to, không to đc bu
không khí thi đua mi.
D hình thành các nhóm “ng viên không thành công” t nhng ngi
úng c nhng không đc tuyn chn, t đó xy ra tâm lý không phc
lưnh đo, chia bè phái, mt đoàn kt
- Ngun ng viên t bên ngoài doanh nghip:
11
Doanh nghip có th áp dng mt hoc kt hp mt s hình thc thu hút
ng viên bên ngoài nh sau: Thông qua qung cáo, thông qua trung tâm dch v lao
đng, thông qua các trng đi hc hay mng internet
Ni dung, trình t quy quy trình tuyn dng thng tin hành theo các bc
nh sau:
Bc 1: Chun b tuyn dng bao gm thành lp hi đng tuyn dng,
nghiên cu vn bn, quy đnh nhà nc, xác đnh các tiêu chun la
chn.
Bc 2: Thông báo tuyn dng ngn gn, rõ ràng, chi tit và đy đ
nhng thông tin c bn cho ng viên nh yêu cu v trình đ, kin thc,
k nng, phm cht và đc đim cá nhân.
Bc 3: Thu thp, nghiên cu h s, loi bt ng viên hoàn toàn không
đáp ng các tiêu chun công vic.
Bc 4: Phng vn s b nhm loi b nhng ng viên không đt tiêu
chun hoc yu kém rõ rt so vi các ng viên khác mà khi tip nhn h
s không phát hin.
Bc 5: Kim tra và trc nghim, nhm đánh giá kin thc c bn, kh
nng thc hành ca ng viên đ chn ng viên xut sc.
Bc 6: Phng vn ln 2, nhm tìm hiu đánh giá ng viên v kinh
nghim, trình đ, các đc đim cá nhân nh tính cách, khí cht, kh nng
hòa đng và nhng phm cht cá nhân thích hp cho doanh nghip.
Bc 7: Xác minh, điu tra nhm bit thêm trình đ, kinh nghim ca
ng viên hoc tìm hiu thêm v ngun gc, lý lch gia đình ca ng viên.
Bc 8: Khám sc khe nhm đm bo sc khe cho công vic đc
tuyn chn.
Bc 9: Ra quyt đnh tuyn dng, là bc quan trng nht trong quá
trình tuyn chn, sau khi hoàn tt vic thng tho v các điu kin làm
vic s ký hp đng chính thc (Trn Kim Dung, 2011).
1.2.2 Nhóm chcănngăđƠoăto và phát trin ngun nhân lc
12
Nhóm chc nng này chú trng vic nâng cao nng lc ca nhân viên, đm
bo cho nhân viên trong doanh nghip có các k nng, trình đ lành ngh cn thit
đ hoàn thành tt công vic đc giao và to điu kin cho nhân viên đc phát
trin ti đa các nng lc cá nhân. Các doanh nghip áp dng chng trình hng
nghip và đào to cho nhân viên mi nhm xác đnh nng lc thc t ca nhân viên
và giúp nhân viên làm quen công vic ca doanh nghip. ng thi doanh nghip
cng lp các k hoch đào to, hun luyn và đào to li nhân viên mi khi có s
thay đi v nhu cu sn xut. Nhóm chc nng đào to, phát trin thng thc hin
các hot đng nh: hng nghip, hun luyn, đào to k nng thc hành cho công
nhân; bi dng nâng cao trình đ lành ngh và cp nhât kin thc qun lý, k thut
công ngh cho cán b qun lý và cán b chuyên môn nghip v.
Ba vn đ u tiên hàng đu trong đào to và phát trin hin nay là: nâng cao
cht lng, đi mi công ngh, k thut và phc v khách hàng:
- Nâng cao cht lng nhm đáp ng nhu cu ngày càng tng ca khách
hàng và yêu cu cnh tranh ca th trng.
- i mi công ngh là cn thit do tc đ phát trin nhanh chóng ca công
ngh, đòi hi các doanh nghip phi tip tc đào to các k nng v công ngh, k
thut, máy tính cho nhân viên đ không b lc hu.
- Phc v khách hàng nhm nâng cao kh nng cnh tranh ca doanh nghip
(Trn Kim Dung, 2011).
1.2.2.1 XácăđnhănhuăcuăđƠoăto
Nhu cu đào to thng đc đt ra khi các nhân viên không có đ các k
nng cn thit đ thc hin công vic. xác đnh chính xác nhu cu đào to cn
thc hin phân tích:
- Phân tích doanh nghip: Phân tích doanh nghip cn đánh gía đc ch s
hiu qu v mt t chc, k hoch chun b đi ng cán b k cn, nhân viên và môi
trng t chc.
- Phân tích tác nghip: Phân tích tác nghip xác đnh loi k nng và các
hành vi cn thit cho nhân viên đ thc hin tt công vic.
13
- Phân tích nhân viên: Phân tích nhân viên chú trng lên các nng lc và các
đc tính cá nhân ca nhân viên, đc s dng đ xác đnh ai là ngi cn thit đc
đào to nhng k nng, kin thc, quan đim nào cn thit đc lnh hi hay chú
trng trong quá trình đào to và phát trin (Trn Kim Dung, 2011).
1.2.2.2 ThcăhinăquáătrìnhăđƠoăto
Sau khi xác đnh đc nhu cu đào to, doanh nghip cn đi đn bc tip
theo là xác đnh chng trình và phng pháp đào to.
Thc hin quá trình đào to bao gm đào to ti ni làm vic và đào to
ngoài ni làm vic:
- ào to ti ni làm vic : ây là hình thc đào to hc viên cách thc thc
hin công vic ngay trong quá trình làm vic. Gm các hình thc: Kèm cp, hng
dn ti ch, t chc khóa đào to chính thc.
- ào to ngoài ni làm vic: Gi CBCNV tham gia đào to các chng
trình đào to bên ngoài ti các trng đi hc, các trung tâm t vn, đào to ( ào
to v ngh thut lưnh đo, kh nng th lnh, cao hc, các kin thc c bn v tng
lnh vc nh tài chính, k toánầ).
1.2.2.3 ánhăgiáăhiuăquăđƠoăto
Hiu qu ca chng trình đào to thng đc đánh giá qua hai giai đon:
- Giaiăđon 1: Hc viên tip thu, hc hi đc gì sau khóa đào to?
- Giaiăđon 2: Hc viên áp dng các kin thc k nng đư hc hi đc vào
trong thc t đ thc hin công vic nh th nào?
ánh giá kt qu hc tp trong giai đon 1 không khó, nhng đ đánh giá
đc hiu qu ca toàn khóa hc li là vn đ phc tp và đòi hi thi gian. Có th
áp dng mt hoc phi hp nhiu cách đánh giá hiu qu đào to sau đây:
- Phân tích thc nghim: Ch hai nhóm thc nghim, ghi li kt qu thc
hin công ca mi nhóm trc lúc áp dng các chng trình đào to. Chn mt
nhóm đc tham gia vào quá trình đào to. Còn nhóm kia vn thc hin công vic
bình thng. Sau thi gian đào to, ghi li kt qu thc hin v c s lng và cht
14
lng công vic gia hai nhóm đ so sánh và phân tích vi chi phí đào to, s xác
đnh đc mc đ hiu qu ca chng trình đào to.
- ánh giá nhng thay đi ca hc viên: ánh giá nhng thay đi ca hc
viên theo các tiêu thc: phn ng, hc thuc, hành vi thay đi và mc tiêu.
- ánh giá đnh lng hiu qu làm vic: ào to cng là mt hình thc đu
t, ging nh khi đu t vào vic ci tin, nâng cao trình đ trang b k thut và m
rng sn xut kinh doanh, doanh nghip cn tính toán đn hiu qu ca vic đu t.
Do đó, khi thc hin các chng trình đào to, các doanh nghip nên có d tính
đánh giá hiu qu đào to v mt đnh lng thông qua vic so sánh, phân tích tng
cho phí và tng li ích do đào to mang li. Thông thng, có th s dng hai cách
tính chi phí - hiu qu ca đào to, giáo dc đó là: theo tng giá tr hin thi; theo
h s hoàn vn ni ti (Trn Kim Dung, 2011).
1.2.3 Nhóm chcănngăduyătrìăngun nhân lc
Nhóm chc nng này chú trng đn vic duy trì và s dng có hiu qu
ngun nhân lc trong doanh nghip. Nhóm chc nng này gm hai chc nng nh
hn là kích thích, đng viên nhân viên và duy trì, phát trin các mi quan h lao
đng tt đp trong doanh nghip.
Chc nng kích thích, đng viên liên quan đn các chính sách và các hot
đng nhm khuyn khích, đng viên nhân viên làm vic hng say, tn tình, hoàn
thành công vic vi cht lng cao. Vic xây dng và qun lý h thng thang bng
lng, thit lp và áp dng chính sách lng bng, thng tin, k lut, tin thng,
phúc li, đánh giá nng lc thc hin công vic ca nhân viên là nhng hot đng
quan trng nht ca chc nng kích thích đng viên.
Chc nng quan h lao đng liên quan đn các hot đng nhm hoàn thin
môi trng làm vic và các mi quan h trong công vic nh: ký hp đng lao
đng, gii quyt các khiu t, tranh chp lao đng, giao t nhân viên, y t, bo him
và an toàn lao đng. Gii quyt tt chc nng quan h lao đng s va giúp doanh
nghip to ra bu không khí tâm lý tp th và các giá tr truyn thng tt đp va