Văn nghị luận lớp 7

Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
DÀN Ý VÀ BÀI LÀM THAM KHẢO THỂ LOẠI : VBĂN NGHỊ LẬN
Hãy chứng minh rằng bảo vệ rừng là bảo vệ cuộc sống của chúng ta
Bài tham khảo 1
 !"#
$%&"%' ()&*+(,-&.!&/01!&/02
3+(45(
/6()/*-3&,-,7( (&89%
3/8&%3&8&(:8&,7
#1&,-;<%=&(>=2/?&(@A>%#
 B( ?-3&,-=>C(+(>
D"=> >%)4E+(&,-;4/#A= 2%$
F/74
B 81(&74&&,-GC5(4/&(% 2'
;%&1(%(7="%4>1&4/!(4C&&,-
":"%0&>0&,*/C"H=&
23(%I==J&&,-%0K&
,*L,C"H(&*B=5( #&&,-
  ( = L(=JM(:&*!+(NOLF=1!&/023
+(&,-;11(&?L@! 1*,73P>/&*/Q
3-R$>:2'E% P/$ !
"K1!&/023+(,-&;%=" *1S3
R3QC"0+(#1(&,-@1S/#"R$
? O/(:3&1K=NO:,* O1K/&
$/(:&*&08 ,*(=L E
&OR$(4122FTE'K H>=F/F>
;11(&/N==83U"% A&>H +( #;(
5VR8W (? X&>8+(=1VM0.W@(&Y
U(+(&>=J/1(&>H /N>$(
T0(%=AMR( (C 2>' )R,-#Z[
(%O> U,(3(%'#1SC(3;4/#

'E=:21SC(3 %(11(&?LXM0(>
>X@%0,-# )= )",*
T0,7 O&%A>>;P/& 6((=#'
 2>%&LK%>%&12R,->
&8=SE8;O%#/\:>=]=,-
&LU,/?%& 2 <&>3!E=4/#A &
( +(&,- *=&,- *(>&>3!>X;^/# F
41!&/0 A/ !4 0@!3!4 8
+( #_ O^% `A+(=&4 8&,-,<>=[(% 
,-K1S' a$O%"%`=,-:3N12/?&(@K
E7?>X
;4/#/0>&8+(,- @K8A?! );23
+(,-/6 AM0R( /&*(!>
S$1@&=$3&'/&3&"A&T
N =11(&?L/A"A=P VQC[W/&/Q
3/#B.(&,-0 8= "Z(/#LFb+(?
V?%?,W=4,-O>&1%-L="%( 
,*L;$#"E)="P (=!%#/#&1S
(>1(1@D2/?&1S3N1>AA&(,7&3>
</# (%%0+=&4=&A% "1c3>_&%%0
+#:&(=P [ "%>D"%3][:3Q3+(
5RA/Q8'3@1S>+%d A=0,73( 8(@
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
1
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
C"0/B)(,-%VT0P4W=14?&'&
A:(4?=)4e,-4@1Sf  #
:#/002>D"N(&/6fe23%3=
!@ "38DKNO/0 O&=,*@!1<((F
gEKF3Q%a=,* ,(-PCC"= "

(P 38;>? O1S>+%=A/*,7,* O1K
?>E2 h04(>e"& 235$@
"23+(&,-D2/? "&!,=
>&823+(&,-Q,Q1S(=(E&#/&&X&
=8>Z(#[ 2(SQM &8*"+(&,-
('=,7C! GC! #&,>D"%3]/A-%
+%=3Q3
DKNO/03,7(% 2! =,*=4%AS(,(%
`>$10>"S"O>=:
>#YP8R$&2/?&(P='3Q5i
+(&,-T@%15$(=@#!2Q/?=5
(2/?#:)#$(T0(%=A(P"(&L@%2
Q,iP%%A&&B P/A;,#/=>2/?
2=JA@,7 (K&,-YP1!&/0;>=>5K  
L@1<(3P #K1!&/0=NO O
 2/(:"()/*-3&,-M#/?%= `&,-5=
@% 2543PQ+( #K1!&/0=L,1!&/023+(4
5(
Bài tham khảo 2
Năm cũ đã qua, năm mới lại sang. Đất nước Vn lại thêm 1 tuổi mới, 1 mùa
xuân mới. Trong sự tràn ngập của mùa xuân thiên nhiên bao la đất trời, của
niềm vui bao trẻ thơ , của sự đầm ấm sum họp mọi nhà.Riêng tôi đã đón 1
mùa xuân thật hạnh phúc bên cha mẹ, người thân.Có thể nói đó là 1 mùa
xuân ấm áp của những người may mắn như tôi, nhưng bên cạnh đó vẫn là nỗi
lo canh cánh của của người dân Bắc Bộ về sự bất thường của thời tiết và khí
hậu . Ở đây , từ người già đến trẻ nhỏ fải vui Tết trong rét đậm, rét hại cùng
khô hạn mà nguyên nhân đó là hiện tượng La Nina của thời tiết. Miền Trung
còn đó hậu quả của những đợt “lũ chồng thêm lũ”. Cuối năm ngóai, miền Nam
sạt lở đất và triều cường. Còn thế giới, cùng sự nóng lên của khí hậu toàn cầu,
lũ lụt khủng khiếp là những đợt giá lạnh hiếm thấy xảy ra khắp nơi. Thiên tai

hoành hành dữ dội và rộng khắp như thế đều liên quan đến vấn đề môi trường
sống, nhất là rừng bị hủy hoại. Trồng rừng, bảo vệ rừng để giữ gìn môi trường
sống đã trở thành vấn đề có tính toàn cầu, cực kỳ hệ trọng mà mỗi quốc gia
riêng rẽ không làm nổi.
Việt Nam có niềm tự hào về truyền thống trồng cây gây rừng. Đã thành tập
quán tốt đẹp gần nửa thế kỷ qua, cứ mỗi độ xuân về, cả nước lại sôi nổi bước
vào Tết trồng cây theo lời Bác Hồ dạy. Tết trồng cây mở đầu cho năm sản
xuất mới, tạo ra phong trào xây dựng và bảo vệ vốn rừng rộng lớn trong cả
nước, đem lại những lợi ích thiết thực về kinh tế, xã hội và môi trường ở từng
vùng miền và trong cả nước.
Cây rừng là lá phổi xanh của trái đất. Cây cung cấp cho chúng ta oxi và hút
cacbonic do chúng ta thải ra. Ngày nay, dân số ngày càng tăng cao, lượng oxi
càng ngày càng bị mất đi do nhu cầu hô hấp của con người. Thiếu cây rừng,
thiếu oxi thì làm sao chúng ta tồn tại?
Hơn thế nữa, cây rừng còn là "ngôi nhà xanh" của những loài thú hoang dã.
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
2
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
Thú sống trong "ngôi nhà" của chúng thì điều kiện sống sẽ tốt hơn. Hiện nay,
nhiều loài thú hoang dã có nguy cơ bị tuyệt chủng cao. Một phần của việc đó
cũng chính là vì nơi sống của chúng đang bị tàn phá. Chúng ta có thể khẳng
định một điều: Đối với con người và động vật thì cây rừng giữ vai trò quan
trọng tất yếu.
Thế nhưng, tệ nạn phá rừng ngày càng nghiêm trọng trên phạm vi toàn cầu.
Có thể nói, rừng là nước cho đời sống của thực vật và cho sản xuất của xã hội,
là không khí trong lành, rừng là năng suất mùa màng, và có khả năng điều
hòa khí hậu… Rừng đóng vai trò quan trọng như thế, nhưng hiện nạy rừng
trên thé giới đang kêu cứu, cứ mỗi phút trôi qua có tới hơn 22 ha rừng nhiệt
đới bị phá huỷ. Sự mất mát quá lớn của rừng tất yếu dẫn đến nghèo kiệt của
đất đai và sự biến mất dần những sinh vật quý hiếm, sự tăng hàm lượng CO2

trong khí quyển - một trong những chất khí quan trọng nhất gây nên “hiệu
ứng nhà kính”, làm tăng nhiệt độ trung bình của trái đất…
Đối với Việt Nam , tuy là một nước nông nghiệp, hơn nữa sự phát triển của xã
hội ta hiện nay vẫn chưa vượt ra khỏi trình độ của nền văn minh công nghiệp,
thế nhưng điều đó không có nghĩa là không có hiểm hoạ môi trường đe doạ.
Ở các nước phát triển, hiểm hoạ môi trường là do sự phát triển của kỹ thuật
công nghệ, do sự phát triển tự phát của nền văn minh công nghiệp, thì ở Việt
Nam, hiểm hoạ sinh thái là do sự kết hợp giữa phát triển và lạc hậu, do ảnh
hưởng còn nặng nề của nếp suy nghĩ, nếp làm của người sản xuất nhỏ và lối
sống công nghiệp còn chưa ổn định, chưa hoàn thiện.
Thiên nhiên nước ta trước đây bị phá hoại bởi những cuộc chiến tranh kéo dài,
còn bây giờ bị phá hoại bởi những hoạt động vô ý thức, bởi thái độ tuỳ tiện vô
trách nhiệm, thiếu kế hoạch trong việc khai thác và sử dụng các nguồn thiên
nhiên. Diện tích đất trồng đồi trọc đang bị xói mòn mạnh. Nguyên nhân chính
là do du canh du cư, lấy gỗ, củi, mở mang giao thông, xây dựng thuỷ điện.
Ô nhiễm môi trường cũng đang là vấn đề nan giải, chất thải công nghiệp, sinh
hoạt, chất độc hại của quá trình sản xuất không được xử lý nghiêm túc mà
đưa trực tiếp vào môi trường, gây bệnh tật và ô nhiễm môi trường sinh thái.
Nồng độ bụi ở các đô thị vượt quá nhiều lần chỉ tiêu cho phép. Như chúng ta
đã biết, khí bụi, hạt NIX, hàm lượng CO2 xuất hiện ngày càng dày đặc trong
các thành phố, tạo thành một làn sương đen dày đặc ,những khí ấy rất độc và
mang lại cho con người nhiều bệnh tật và nó đã trở thành vấn đề thời sự ngày
nay.
Sự nóng lên của trái đất, hiện tượng biến đổi khí hậu, sa mạc hóa ngày càng
mở rộng, kéo theo đó là những hậu quả khôn lường đang trở thành mối đe
doạ đối với tất cả chúng ta. Và những “chủ nhân tương lai của đất nước”
không thể thờ ơ và phải có sự chủ động để đối phó. Môi trường có tầm quan
trọng đặc biệt đối với đời sống con người, tạo điều kiện cho con người sinh
sống và fát triển bền vững, Môi trường là toàn bộ các điều kiện tự nhiên, nhân
tạo bao quanh con người có tác động tới đời sống, sự tồn tại và phát triển của

con người và thiên nhiên. Những điều kiện đó hoặc đã có sẵn trong tự nhiên
(rừng cây, đồi, núi, sông, hồ…) hoặc do con người tạo ra (nhà máy, đường sá,
công trình thủy lợi, khói bụi, rác, chất thải…). Bên cạnh lợi ích của môi trường
thiên nhiên cũng là tác hại môi trường do chính con người mang lại. Vì thế,
chúng ta fải tự ý thức về lợi ích môi trường, và việc cấp bách của chúng ta lúc
này là vận động tuyên truyền mọi người cùng nhau trồng rừng, bảo vệ, khôi
phục và phát triển các khu sinh thái, vườn quốc gia, các khu bảo tồn thiên
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
3
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
nhiên.v.v…
Bảo vệ môi trường – có thể rất nhiều người nghĩ đó là những hoạt động mang
tính quy mô, tốn kém, và fải tốn nhiều thời gian . Điều đó đúng, song nó cũng
có thể bắt đầu từ những việc làm hết sức nhỏ bé hàng ngày. Từ bậc Tiểu học
đến THPT, chắc chắn trong chúng ta, ai ai cũng đã tham gia các phong trào
do Đoàn,Đội phát động vì “Trường em Xanh - Sạch - Đẹp”. Từ những công việc
của “tuổi nhỏ” như tưới nước, tỉa cành, thu gom rác nhưng nó đã góp phần
hình thành một thói quen, một nếp sống tốt trong thiếu nhi đó là tình yêu
thiên nhiên, sự thân thiện và ý thức bảo vệ môi trường. Ở 64 tỉnh, thành phố,
mỗi tỉnh, thành phố lại có những đặc thù riêng về điều kiện tự nhiên, tình hình
phát triển kinh tế - xã hội cũng như những vấn đề đặt ra với môi trường và ở
đó, các cấp bộ Đoàn đã đi tiên phong, sáng tạo trong việc triển khai các mô
hình không ngoài mục đích giải quyết các “bức xúc” về môi trường tại các địa
phương. Phải kể đến ở đây, đó là các mô hình: “Cánh rừng thanh niên”, “Câu
lạc bộ bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, lâm sản”, “Câu lạc bộ thanh niên với môi
trường và phát triển bền vững” Trong các đợt bão, lũ, thiên tai, ở đâu, chúng
ta cũng bắt gặp sự có mặt kịp thời của lực lượng đoàn viên, thanh niên tham
gia, khắc phục hậu quả của những cơn giận dữ mà “bà mẹ thiên nhiên” mang
lại.
Chúng ta luôn nhắc nhở nhau : “Con người hãy cứu lấy cái nôi của chúng ta” –

đó là hành động thiết thực của cuộc sống. Bảo vệ môi trường và tài nguyên
thiên nhiên là nhiệm vụ trọng yếu, cấp bách của Quốc gia ,là sự nghiệp của
toàn dân. Các tổ chức, cá nhân phải có trách nhiệm bảo vệ môi trường.
Nghiêm cấm mọi hoạt động làm suy kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên, huỷ
hoại môi trường. Bảo vệ tốt môi trường thì con người mới có thể tạo ra một
cuộc sống tốt đẹp, bền vững, lâu dài.
Để bảo vệ môi trường tốt, giáo dục con người ngay từ “thuở còn thơ” đóng
một vai trò quan trọng. Hơn nữa, không có cách gì tốt hơn để giáo dục ý thức
của người dân bằng cách cho họ thấy những lợi ích thiết thực của việc bảo vệ
môi trường trong từng khía cạnh của cuộc sống.
Lời cuối cùng xin nhắn nhủ mọi người “Chúng ta hãy cùng chung tay góp sức
bảo vệ môi trường để đất nước ta mãi thắm tươi và hành tinh ta mãi mãi 1
màu xanh bạn nhé!
________________________________________________________________
Ít lâu nay , trong lớp có một số bạn lơ là học tập . Em hãy viết 1 bài văn để
thuyết phục bạn : Nếu khi còn trẻ , ta không chịu khó học tập thì lớn lên chẳng
làm được việc gì có ích !
DÀN BÀI THAM KHẢO
I/MB:
j_?K 9M0)?&23/6()D%/0'Q0:
k/&32-3(%l(%= 2318&*B ')?m @
%F>18/L,Q #9R(:k(S)
?#*3][ ,7/0#4n
II/TB:
j_?P9
op_4]9
j_4]o9q!4)?/(P,*3Q,*\+('%/(%0?
r0/*s)<s=s)sp
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
4

Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
j_4]t9aP+(&81(&(=  ,1K!=:3QK1+( `,-
5(^,),*
tpu\P9
ju\Po9u\PC,(9'er18@%# $()(= \%0/A
'e=K"%3QI&=Q+(,/\&/0)/@
8R%p
ju\Pt9u\P%(%9" ,.>TE
ju\Pv9T)?5,-(/,7($N,K/,7(,79
'%R%fR)a41S0((%=)/1c
ju\Pw9u\P/N9
se2,/1c 2($s
sT)?8+(P=P8+(85s
III/KB:
j_?K 9a%>18&*)? !S):k#
* * ,7/04= ,7/0*
Bài tham khảo 1
T)' ()"*/*2-+( `&,-R,-C,(@
&>c9VR:k S)#*3][K ,7/0
#4W.8:$9V;)#,5(,=)#, 
,<WT&O9V.")1"4Wra)#14]=]!p
S3Z>K "%N =&8@4L%,7 2&PE
/AQ/C@2R$P"%,7,%A-%3(->(#P
%A 0/$/r3>pe&(40=&,-^ 2&,-
%")=)3-
R)4Q= 2NQ3%U= 2Q(8%1X= 2,%74
DA"%3P'&"! ),-;4/#/?%=(%5<=1"#(L!
,7)
& ,-(N ,-T;=)3,7"$P3[+( 2
312 1!,&>=_Y=T&>=MN=Z=DS(=R&8$J%=)3!

N ^)# *K/ /$P 2>0R=K
!= 5&/0)#2-(=A18 !
,7[>1(&
Q&"%)eF4+(/0)c F/F& )/08
0!(&R(' /0B&B&O0 3x#/03]
K? /",7;> ,^47/*>/0!
='A40;:/*$/0P8(&()U
?#> /0"%8?=`-e80!& )U/Q=
5(112!)=!,7&8&4%B&%/&3
># /0/\!)?=1c )#P>(
&-8&()U?>K/*2(,0(%#Pr"C> p
+(&,-AA/6(); /$4%=5( * ,7
$/0P8; /$4%=5( * ,7$/0P
8_4%&()>F3&3>=\,-&UNQ=&,-3]5
,7-( : \ =# KQf=&3]>,7$3(' >
T)^>#I%0P :>#I%0#! /8&P
;&,-&>4:'> T)K"K$]%A14+(2-=
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
5
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
+(/LFP(Q&$P&>!&O&$%?S3%
+( 2C@2a:(> +( #/&&2-=/&/LFK# /! 
?# 3(&,7$40 >1!&&40&,-*$]%A
0/14H(yR,/?%11(&XP *=?P */A2-=/A*
5(#  ,7^1c44 :1c! E
T)'>4/L'> /#T)LK3> >4= 
> /KP+( #&3Q0C%Q",* 8
DA()@)#!)A> &()Q/&()C@2
MN=Z$ )'=O10()K8&>
R5(&)> %# E3]P=/! ,*&,-/

2- \>2Z,,*/kh&5/3Q+(S3Z/N(
2
](>5(^4))=a=R&8$JR,^<
$3 $/=<U? X /N(#3]0:*& `&,-
M0)(),/?%=&5(K&h/(:+(/0)
D59VR)#*=5(3][ ,7/0
#4W
T0(%= 2318k?P,7' ()+(/0)/*3Q
(%"18+(-,-R?P08,-\23(' .<)
=(&/*$'1"!&KE1S+=3(@/&&,--18=1-=
54J''$,-3]> ">= "!N /0/
>O&(#=C@2e223,>)23+( 2&
,-4D5&^2=\NN=?#L@ 2 
R$P 5(,7,-=3>//2-B >F
/&Qf3] (8A!'=/?"&23+(1!=(#
/C@2
P&,-  ,1K!rV.K)/1-Wpu\5( 0 )3
2-#L^,7 2'"<.>TE8%9VT),-=)&
3>/z)\(/)W_BL%(9VT)nT)$(nT)
@nWD$-%44=>S/* )-8R&)/0)
#5(3]K>P,7'%(&+(",*&(&8 *
Bài tham khảo 2
M0)?&23/6()D%/0'Q0:k/
&32-3(%l(%= 2318&*')?@
%F>18/L,Q #c(:k(S
)?#*3][ ,7/0#4n
;(1V)W (U(#yVT)WU(P+(
,-=,-'%=,4%/\,(+=5(!,7QK(&'
K1;:V)<W3(&yT)<3Q%'&)?1""N=
3&KP,713=&/0),-*=(!)?$" ,

&O%#  P #,(1&8/#P+(&81(&(=
 ,1K!=:3QK1+( `,-5(^,),*
;>18L@1/A.>TEE!y.>TE$<(/0,*=
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
6
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
%, :" .>TE ,/?%!&.>
AK)=L!-(^1!&,*=8!N1H 
3.>TE -37S=#=\8.>Q)"% '(5
!1K&-# .>(K ,-P,*=,* `')h1&&=
.>(% # ,-$>{.>1#.>(P0=
)&2:=/,7^O(# *S;P,=%(%=.>
8=8&&8$[>3&/* 2,-,*&!
;18,(1c)?5,-(/,7($N,,
K/,7(,7e2/4FK#&5( 21)"(%4'%R%f
R)a4'%"%1S0((%<= ),-(LUc9V;-E:
)$(W,?3Q!,u6'%0((%,'%/\:%/0
)(V(B&%=1%B&>Wj ),-L(%'%/$1c(%
,7=%!4='%A)>K/,7$1cRX$5
C"=,'%/\!Y4)?+( # /\#%0R!
8,7+('%4 2,-'%,7 ),-Y)=X$?
h
G1(L(%9se2,/1c 2($sK&&>K
cA18# 2>' Jb!59VA18=
/0K5 2%&=,3Q)/"#1(&-WjD+(
2(Y1!&(c=A18%(%P "'=,P3]
5(/0 P/\Y'A189sT)?8+(
P=P8+(85s
DK>18&/0)=3]+2%>18&*
!?&)?(!S):k#* * ,7

/04= ,7/0*
.( !&v
!(' 2N N ,*>0+(Q|>=( ,N 
eU=M0R( @1<11(&3P=40&3Q02?=Q&+(
=/ (%=&,-2?/**=M0R( @ 2,*
0&>=(>K;5(%AQ&1(,-M0R( =,73
( !"(6=E8$&,-,-=1""='%40=
/3>8&,&0kM0R( 5(=$,-(
3+,(+(",*&-8 *U$12=$ O
:8+(4 #=K$?55",*%=
,** 2,(h
b(Q=(?"%/\:"A18: !=1<)&/0)U(
/FOA 1 h(&&=[ 5/Q>&)?=JD$&
,-,->=^,=$,-:(++(
2=,(C>S,74,35D$1K0?h/*>P
&6+(((= 2/"A 0(%('!( /CB CX1/#V
:k(S)?#*3][ ,7/0#4W&$N
)=)3,7"$P3PN1!=,5(
N ^)==K !#3] /$,7P 2>
0 :-(=A18/!,7L[>1(&=
! 2&PE/AQ/C@2 &8@4L%3 "%
N S3Z/$P=08+(&()U?1%- 5(
)#3]$&,-8?/? M#=/0 ,*+(
(&-80&>=08&>",*!)?=(1S?
& #/P=K1/A*=&()/&,-T)?^5
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
7
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
('C%Q 2",*/$ 8=>K/E/ :&,-
"5( 2,(,3>/h

VT)?8+(P
aP8+(85W
a^8/0)=(=)3:!&01!=,i
/I%0/A8&P;:,,-/CZ/*,-B&]!=
U(=%A(&h+(,-M0R(  5('%#/>K/
Q"3Q4)=1=!&/*( h=1J=( =(3k=,-
S/*$,-C(=! /3x35i ),-ON=
&88=>24)/1/*$,-@/*",*JDO
10=('4QI%0 23&3>= 8=>C(>08C@
2,-18=>= (YJ/$,?C"=3(N=QF=C(-
>%A/N(+(C@215>8* &1!=(#=C@2
/A,,8&P=3P<B==:J

Vq8&B /&@1(&(*=
q8&@C&EQ(1z
-,-L/?%=
q((I%0 *W
rTE;4ep
e`,-5(A$ O 8=%>(=(& U!= O
>=C@2>K=/#/?%=(!Q&01!
#=1/,7 )N=8=1>%,K =F=3Z($(%
K =)<$A(%=A+(,->;,#1!=(#=2
E3]% 2>K=12
VR& =>
#& !=>!C(=
_]&/(% !
&=^? #yW
rT$p
 8=(5('!"")?=C>S F)?5=
&/0)?&()U?B=$&()k,(=

$(C&&-8 *=443>8&=# :> *=P
F4%/&-3Q=)<=#%,",*=?
@>0 ,-+,(+(",*=/,5+(C@2&
3&=5('>C($8 1\%+(,?C"=+(08C@2=Y
P1!&/0 ,-3=1!&/0H >&3>=1!&/0(#=C@2=%A
8&Ph+(2
R$2/6Q&-80(=08(
%=$A (&5(LK ,7K",*%>K/
K3>/*>,->='1!&/0=C%Q",*M0R( %
2h
}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}
HÃY TRÌNH BÀY NỔI BẬT LỐI SỐNG VÔ CÙNG GIẢN DỊ , THANH
BẠCH CỦA BÁC HỒ
Dn bi:
I/Mở bài
jq*0/"A9_3/6!S=(18+(.>TE
jT&!9-|>=e~=&-•C%Q+U(C@2 A.
II/Thân bài
1. Lí lẽ: DA"()'! 1?3Q">$(-&824S(%
-%K"/*-31#/6!S/ +(TE;+S
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
8
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
2. Dẫn chứng:
a) Dẫn chứng 1:;&,-+(.>=-3+(.>!S,&= ),-5(
A191$( =E6=>=3.$( ^/1( "!=5N.>
K/@ 22 =NC&=>1>1(&-L38/PN:8#,73
C, "d/0 <=5("%.>Y)biết bao kết quả sản xuất của
con người và kính trọng như thế nào người phục vụ
b) Dẫn chứng 2:;>3+(.>/k/h^/1(:/&5 E+(.>

24&-8=#><2/>3>=!", +(
&(/,-= 2-3,/?%(18/(&@11(&n
c) Dẫn chứng 3:&-3+( #=/0#.>Q ,7#',-5=
&18.>,-5/0/F/FK '(%=/.>@O&
3E4o&$> 28Y4"/9,-=a#=a>=
;=R"=DS==_7n
d)Dẫn chứng 4:R$(73/6!S+(.>TE9
sR.>3 2/,-
q`,- 2 8[ 63
q,- %N
+</(B& "%>&3-

.>K#,&5&
e2-(18[/3&
e& (>&/!E ,7
T,7E$* :s
&+( #=.>LA'(0 />3!S,9
sB(8 h,-
M0 >2%s
III/Kết bài
jR?CX/"A9_3/6!S=(18+(.>TE
j5(1)r)N 2p9a4%/3B&" ,+(.>
Bài tham khảo 1
B&-K+($,-,73'.>&O($,0:,$
,7=5("%/0N= O=L,3&8=%.>A3P
0 e`1$(N=.>%S>v /,-> 2,9,=
,(=>&.>1!&N #! "%=,7K@4;!
“nẫu”=A,-8N=.>1!&"%(&)'\KNa>>S(
,=.>,-1!&>E4F/FH1S  =PN (;^
&>=.> *SN =,,*N=1(&-.>LOV+

W9D&%,-=,7=^N%=%
;K\(A%0/A>N=0 +(.>? 4
&(& R%?D!L^1> = C&=(/U(>a
@>=.>,-9“Chủ yếu là thật lòng với nhau”;@E4_Y.2b'=
,-b@5.> ( >%$T!|: (/A=.>L^“khao”
2 (/(U(PN= X,78&=2,( 2E18=
/\? #! $(+/>
.>9d-([4N&= Oh=, &8>1c
3Q 0)=A+(,->#T$(=.>U,->=
#&1(&-.>N 2 #.>3k&,-%=3k&,-(E3(
6 *' #/'.>,-4"
&(F%=.>^12'>&8 B O(,*&z
 L>.>2(&-z>&1=>&B.> O& 6(8/ 2
/12'>&F.> O /0 6(IR/A3Q!S&>N O+(.>=]
",7"!KX(&3/12'>&(jDX(&3,7.>6
t€N  :!"% 2 (&3>/>/&=>((%1S2!
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
9
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
$;:12'>&(j.> O18 =3->&R$,-5/0C
.>(%12'>& *#.>1!&9“Bác mặc như thế phù hợp với hoàn cảnh của dân, của
nước, không cần phải thay”
MA`=.> */A,* 2(>2||=;(&.c(%/#14 ?
.>!,"!R <=11A/*(%,7/#0 %
/?0DN o•‚w=;4+%K/A+TR2=A,-AS.>|+
&%ADu,>0=,.>@/^)N:<+(,-
7031(&>Ke@%oƒj‚jo•‚„=.> *%K/AN3^
/k/htv=ow t&5(-
R?CX/A3!S+(.>= 2-1>&,*|>@/9“Sự ăn ở giản dị đến
cực độ, như một nhà ẩn sĩ, đó là một đức tính rõ rệt nhất của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Một tuần lễ

ông nhịn ăn một bữa, không phải là để hạ mình cho khổ sở, mà là để nêu một tấm gương dè xẻn
gạo cho đồng bào đặng làm giảm bớt nạn đói trong nước. Hết thảy mọi người xung quanh đều
bắt chước hành động đó của ông ”
Bài tham khảo 2
e6(I =TR2/&1?"E1c..2R,,@=.>
& >%A:(4;:8 >%#&N ƒ„=ƒ•=.>/\
S68'/8K1
; 2].>(/% *3]43C(&:,-M0
R( (%"%,(8 >%K6=&&:=.>T… 68
>%R$%IQ"=.>T…^68"%/8(
D"% 6(I;:/A 6(=.>T… 2>>&1+(E1&1.>6
AN Ee*'1C:%=" (6 @XhC"  
$(R,,((> U/0C.>1<! A1=^U(%>/<
&_5'>/<1c/! *=''( =P^+%(%/.>1!&
88R>/(#.>1!&/>/(e6(X>tjo•†•=> 2 $(/(=
$E4%3N33P<B+(.>S"% * 2AS@A'9
‡.>&(%/<&=8> 2'P(/(ED% 2,-18"
"%FN (%+(.>=&.>[=# .>(%81!&E4"%
%9sR%58=;+SD!=;+S,* O>&/>/(%>5&"%
D1<>5"%sM"S.>&(%>/< *.%-&1!&
/\>>&1/>/(,.>::3,0.> "%>=,.>84
6:3,0;L/#] F2/&:3,0=/"/#]3
,-M0R( 3,0%3,/A 6(
d%Lˆ 2X&-3%+(.>."•>#4@4L
%K@4R,@'#6&+ P'‰Š‹Œ•Ž••
MA/00 0=11(&'=Q(%.>$>I=>8/>
(0 (6!d,*( (,*&LD,*(
2(&,-&18>(%&>+(18="%
 21I0K"%'.># CB `1?=.>;E4
/*.>>AN @9‰Š‹Œ•Ž••

j"!>N  #/*.>= #>12I.>P"%C(C(
$1I(3>=.>1!&CB 8("%='K>3>K1!&/0
yR#
#(o‚N %/ATR2=.>? 2&81#P!
&83("/.>P6 @&(-‰Š‹Œ•Ž••
Theo lời kể của đồng chí Việt Phương, nguyên thứ ký của
Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng.
Trích từ sách: Học tập tấm gương đạo đức Bác Hồ.
Nxb. Thanh niên, Hà Nội, 2006, tr. 408-409.
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
10
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
Bài tham khảo 3
Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng vì nước, vì dân, dù ở bất kỳ cương vị nào, từ một người phụ bếp
trên con tàu Amiran Latouche Tre ville lúc ra đi tìm đường cứu nước, cho đến khi trở thành Chủ tịch Đảng, Chủ
tịch Nước, Bác Hồ vẫn giữ một nếp sống vô cùng giản dị. Đó cũng chính là điểm nổi bật trong phong cách, đạo
đức của Người.
Theo lời kể của những người từng được sống gần Bác hoặc qua những tư liệu còn lưu trữ được, chúng ta thấy
việc ăn, mặc, ở cũng như sinh hoạt, chi tiêu hàng ngày Bác đều hết sức tiết kiệm. Có thể dẫn ra nhiều câu
chuyện về cách ăn uống chắt chiu, tiết kiệm của Bác
Theo chuyện kể của những người giúp việc Bác Hồ: Bác ăn thanh đạm và vẫn giữ khẩu vị quê hương: tương
cà, dưa, cá quả kho đường khô và chắc. Mỗi tuần Bác nhịn ăn chiều thứ năm. Không ai hỏi Bác tại sao, nhưng
anh em đoán Bác muốn đồng cam cộng khổ với nhân dân đang sống khó khăn. Bữa sáng Bác ăn cháo hoặc
phở. Buổi trưa Bác ăn hai miệng bát cơm với dưa và vài quả cà, một đĩa nhỏ thịt xào và một bát canh. Khi dọn
mâm mời Bác thường phải để thêm một bát con thừa. Vào ăn Bác dự liệu không ăn hết thứ nào thì san sang
bát con ấy để về sau người khác còn dùng được. Ăn xong tự Bác sắp xếp lại và để gọn trong mâm, đậy lồng
bàn lại. Đồng chí phục vụ chỉ còn việc bê cả mâm đi. Bữa cơm nào cũng tương tự như vậy.
Ở Việt Bắc, có một buổi Bác đi công tác về muộn, về qua văn phòng, Bác nghỉ lại một lát vì mệt. Đồng chí
Hoàng Hữu Kháng, bảo vệ của Bác nói với bà Nguyễn Thị Liên, nguyên cán bộ VP Phủ Chủ tịch: Bác mệt không
ăn được cơm. Cô nấu cho Bác bát cháo. Bác đang nằm nghỉ nghe thấy thế liền nhỏm dậy bảo bà: Cô nấu cháo

cho Bác bằng cơm nguội ấy, vừa chóng chín, vừa tiết kiệm được gạo, khỏi bỏ phí cơm thừa. Câu chuyện bà kể
khiến cho ai cũng xúc động và thương Bác quá chừng. Bác thật giản dị và tiết kiệm, chắt chiu như người cha lo
cho một gia đình lớn, như cảnh nhà đông con mà còn túng thiếu .Thậm chí liên hoan chào mừng ngày thành
lập Đảng cũng chỉ có bát cơm, món xào, tô canh và đĩa cá. Khi tiếp đãi khách, Bác thường nói: “Chủ yếu là thật
lòng với nhau”.
Chiêu đãi đồng chí Lý Bội Quần, người TQ đã giúp Bác mua chiếc máy chữ từ Hải Phòng mang về, Bác cũng
chỉ khao một món canh và hai đĩa thức ăn, có thêm chén rượu gạo, tổng cộng chưa hết một đồng bạc, thế mà
vẫn đậm đà tình cảm giữa chủ và khách.
Bác nói: Ở đời ai chẳng thích ăn ngon, mặc đẹp, nhưng nếu miếng ngon đó lại đánh đổi bằng sự mệt nhọc,
phiền hà của người khác thì không nên
Hơn nữa, bác luôn nghĩ đến người khác, có món gì ngon không bao giờ Bác ăn một mình. Bác sẻ cho người
này, sẻ cho người kia rồi sau cùng mới đến phần mình và phần Bác thường là ít nhất
- Trong trang phục hàng ngày, Bác chỉ có bộ quần áo dạ màu đen mặc khi đi ra nước ngoài; chiếc mũ cát Bác
đội khi đi ra ngoài trời; chiếc áo bông, áo len Bác mặc trong mùa lạnh và một vài bộ quần áo gụ Bác mặc làm
việc mùa hè. Nói về sự giản dị trong cách ăn mặc của Bác, có lẻ ấn tượng nhất phải kể đến đôi dép cao su và
bộ quần áo kaki, Đôi dép cao su được Bác dùng hơn 20 năm đến khi mòn gót phải lấy một miếng cao su khác
vá vào, các quai bị tuột phải đóng đinh giữ. Còn bộ quần áo kaki Bác mặc đến khi bạc màu, sờn cổ áo. Những
người giúp việc xin Bác thay bộ quần áo mới thì Bác bảo: Bác mặc như thế phù hợp với hoàn cảnh của dân, của
nước, không cần phải thay. Bà Nguyễn Thị Liên, nguyên cán bộ VP Phủ Chủ tịch, kể lại rằng: Khi làm việc ở VP
Bác, đôi khi bà còn đảm nhận việc khâu, vá quần áo, chăn, màn, áo gối cho Bác. Công việc này giúp bà có điều
kiện được gần Bác và học tập được rất nhiều. Học tập Bác đức tính giản dị, tiết kiệm.
Chiếc áo gối màu xanh hòa bình của Bác, được ông Cần (người phục vụ Bác) đưa bà vá đi vá lại. Cầm chiếc
áo Áo bác rách, có khi vá đi vá lại, bác mới cho thay. gối của Bác, bà rưng rưng nước mắt, bà nói với ông Cần
thay áo gối khác cho Bác dùng nhưng Bác chưa đồng ý. Người vẫn dùng chiếc áo gối vá. Bà nói: những năm
tháng giúp việc ở VP Bác tôi có những kỷ niệm không bao giờ quên.
1941 khi Bác mới về nước là một hang đá thuộc Pắc Pó, Cao Bằng. Sau này vì bí mật nên bác phải ở nhà
riêng nhưng rất đơn giản. Nhà làm nhỏ, bốn bề với tay được vì tiết kiệm nguyên vật liệu. Đến năm 1954, Chính
phủ chuyển về Thủ đô Hà Nội, nhiều người đề nghị Bác chuyển về ở Phủ Toàn quyền Đông Dương tráng lệ,
nhưng Bác đã từ chối và chỉ chọn căn phòng nhỏ của người thợ điện đơn sơ bên ao cá để ở. Mãi cho đến ngày
17/5/1958, Bác mới chuyển về ở căn nhà sàn chỉ vẻn vẹn có 23,14 m2 cho đến lúc qua đời.

Cả cuộc đời của Bác chỉ có mấy nếp áo vải, đôi dép giản đơn và sách. Bác hằng ước ao khi sự nghiệp dân tộc
hoàn thành, được lui về mái nhà tranh nơi phong cảnh đẹp, đọc sách, trồng cây, sáng xuống suối câu cá, chiều
lên đồi chơi với trẻ. Suốt đời Bác chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là giành độc lập về cho đất nước,
mang tự do hạnh phúc đến nhân dân. Ngay cả đến khi sắp từ biệt thế giới này, Bác vẫn còn căn dặn: “Sau khi
tôi đã qua đời, chớ nên tổ chức điếu phúng linh đình, để khỏi lãng phí thì giờ và tiền bạc của nhân dân”.
Kính phục và thương tiếc Bác, trong bài thơ “ Bác ơi” Nhà thơ Tố Hữu đã viết: Bác ơi! Tim bác mông mênh
thế; Ôm cả non sông, mọi kiếp người
Đức độ ấy khiến không chỉ các thế hệ người Việt chúng ta, mà hàng chục, hàng trăm triệu người trên thế
giới ngưỡng mộ Hồ Chí Minh, tìm thấy ở Bác tấm gương phấn đấu, hy sinh trọn vẹn vì Tổ quốc, không màng
công danh phú quý. Tuy Bác đã đi xa rồi nhưng niềm hãnh diện của chúng ta về Bác, qua tấm gương Bác để
lại, vẫn góp phần thăng hoa dân tộc trong bạn bè bốn biển năm châu…
Nhận xét về nếp sống giản dị của Bác, một tờ báo nước Pháp đã viết:
“Sự ăn ở giản dị đến cực độ, như một nhà ẩn sĩ, đó là một đức tính rõ rệt nhất của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Một
tuần lễ ông nhịn ăn một bữa, không phải là để hạ mình cho khổ sở, mà là để nêu một tấm gương dè xẻn gạo
cho đồng bào đặng làm giảm bớt nạn đói trong nước. Hết thảy mọi người xung quanh đều bắt chước hành
động đó của ông…”.
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
11
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
Như vậy, nếp sống giản dị của Bác không chỉ đơn thuần là tiết kiệm mà mang ý nghĩa rất cao đẹp. Người tiết
kiệm nhưng không ki bo, kiệt xỉ, không lãng phí, phô trương.
Noi gương Người, học tập, làm theo tấm gương đạo đức của Người, thiết nghĩ mỗi cán bộ, đảng viên cần
rèn luyện, tu dưỡng mình theo Chỉ thị 06 của Bộ Chính trị (khóa X). Điều này tưởng dễ nhưng lại rất khó. Dễ vì
nếp sống của Bác rất bình thường, đơn giản nếu quyết tâm thì ai cũng có thể làm được. Còn khó vì nếu không
có tâm trong sáng, không có chí hướng, có lý tưởng, không có lòng yêu thương con người thực sự thì không thể
làm được.
Xã hội phát triển, chúng ta đang bước vào thời kỳ hội nhập, một VN có thể phát triển và sánh ngang với các
quốc gia trong khu vực và trên thế giới hay không đều phụ thuộc rất nhiều vào cách sống, cách nghĩ của chúng
ta. Hẳn không khó để thấy các quốc gia phát triển đều nêu cao tinh thần tiết kiệm, các cán bộ quan chức của
họ có cách sống giản dị. Còn ta, hẳn không ít câu chuyện cán bộ, đảng viên có lối sống hưởng thụ, xa hoa, lãng

phí mà báo chí nhiều lần đã đưa tin chẳng hạn. Cần phải phê phán gay gắt, bởi nếu không có sự giản dị, chúng
ta sẽ đánh mất “hồn dân tộc”, đánh mất chính “tương lai” của chúng ta bằng sự lãng phí, cầu kỳ, hình thức
Tôi tin, sống giản dị như Bác, học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác để thấy một Việt Nam vũng
vàng phát triển ở ngày mai. Học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác – Đó không chỉ là trách nhiệm
của cá nhân tôi, cá nhân chúng ta, mà còn vì vận mệnh của đất nước Việt Nam. Sống giản dị như Bác còn là để
trả ơn cuộc đời, trả ơn những máu và nước mắt của các thế hệ cha anh đã ngã xuống cho tự do, độc lập hôm
nay :
Ôi Tổ quốc ta yêu như máu thịt
Như mẹ cha ta, như vợ như chồng
Ôi Tổ quốc nếu cần ta chết
Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông
(Chế Lan Viên)

Hãy chứng minh lời dạỵ “Có công mài sắt có ngày nên kim”
F$5 -+(e`F$ 21)*e2&
$1)"%,75&F$ 359; 3% 
;F$@ 24*1c$#!,7,'%3P%F
 2P &8L,  @L3]% <D 23Q#=
,- 2<3&> <!1(&3P= E *
,7e*U=(@"%86;[((E# 3 
,;/0%,,NK  /\,-
!((&=3>=/\3P &#,7;&% 6"&B
1X=>#,!+(11(&3Q=#\8RU(B+(
F$^/0 3 =,3%(U(1#?2 2
-%= 21) ((@5-%A8&&> (%/
(3(D-N8%9;3S,#\8/% *#/0#L C&&
6/0"N=,,K&,7
.>TE@8%9r4Atp
;L/A'8b(-8%+(.>(K /A3P 8+(
:#=1A1^;% *#/0#L ,7=&6/0&5/"

1K&23+(5(11(&" ,1K@s 3sK%
 
" ,C(4.T},-;(+(2D",*,7&1#Q
&,% (%4 2'-/&:1A/$4+(.>a:
(k=.>@10 ),-(# ,-P,*d">
,-.>@  )/0K 39 F1= ,-&%$( 6(
>8‘
V;*NiX.(_
e2/8E.’8! 2 6(1N>
M3, 6_D=,-*
q) ER,-<$( %(W
.1(&/"/!Q)=.>[3-:=.>#\8"!>,*=>
2*K# K&,:!2+();63Q\
+(.>@,7A>CP>R,-@# "%&,-&2&><!&
0' (
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
12
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
" ,.>TE3>Qi=,*`9; 3% 
q'L/*5(4," ,3>( F=,R%fR)aY
{1S0!((%, &,*,-/\5((1'?
/1c(R$X$',(S!:/1%
-(@ 2>&,5=,7>B )3%Y=4){:
2%15B2/*5(
&(&2=" ,+(1>),DS;+(5 21cP6
EDK(8& 25( *N3"(&=!N'%=! /0
/6/"/!=)T%- -"=(221#1ˆ P=Z
0  S */Ab(//F5(= 25( *,7(-
;43Q\1A1^+(@B &" &-Ee({ =ˆ-
N ^=#@ +23!&&( 21,-

*=(11>),-|>|Bb%/e(b%T)@#
&1N -))8> "1@OK#  2' ,-( "C8
( 
a^)?$&,- " ,+($,-(&2C
( #L">%,
_-%N+(((5=QR3]YU(&*(Q
0-8%
jjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjj
Chứng minh lời dạy trong câu tục ngữ”gần mực thì đen gần đèn thì sang” là đúng
C,(=&23(&2/"+( #=(@5,711(&1)
Y>D$0 &3!C"="/>PCZ&C@2D>#
? (0$( ,-C@2/*/0#>+( `,-
;F$9Vq' Q#B='B#8W@0 
DK 21)= 20 &23=((,- ,7#! 23Q/?
(&,-KK0Y+( #eQ B=,7,&$>C"
C(=$>hDI/?>(>3>=3&< )/?C(=,7,&$
>h=3>3+((#!,!(V Q/IW=F$@,((?9Vq'
Q#B='I#8WD%?+(3Q/?uQ(/&Q23+(&,-=("%
F$&&5CX& (0$( ,-C@2/*/0#
> `,-R,&/,-7O10=K' Q B='I 
8M#&,-!N/,7<&!=Q ,-C(
&Q=( O!N%&8( 513&(=55(K
2>'%+/A (0$( ,-C@2/*/0#>
&&/N)(=(,Q9
d1'#:=#
M9
,-' Q#B
{B 18$!),-
R$((&=F$@[S!,%S+( ,-C@2/*/0
#>&Q23=,- >>&F/#,-@5

Y(!3,8 /C%Q ,-C@2d(#L/?%=( h$" 
,3>=(SB :(?=#(#3]$,-&&(d*)L=*&
1( C%Q?K=(0$('%/:=181I5=>&=#*
A)3<=8&Pq'L=&(0181I=(/* 2,-18=N
&(=)<=#5(3])?,7$P4"%/3],-R,7
8=& 2(#=( h( &>=(B ,-S(=#&
>&(#Lf,-1=N=(:
d$ ,-C@2P8f3($/8 >
&Q= 8&( 2 ,-&& 8/h&C@2LL,
&C@25(%(%=$% 8/,( 8=h/C"C(,-CB
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
13
Trng THCS Kim Trung Giỏo ỏn BDHSG
]/&(K6E8/>K;5==>,( 8=>,(h8">>
h=> 8D5 ,-C@2?7&/0#>R,
4& ,-?7"%=/\$&,-H "(&h=#!
8&Ph=$2(&!;4& ,-?7/\2$
13B >16B(D$&,-1/,7 )> `"
I= ,7$/04&",*/&41! #
R%(%=",*(:A0,7Q= O62(/A1!hu&=1"
P5&=/\$,-7' Q B='I /\N
& ,-h=,5(/\!C5/*$0,7
8=$0,7Q&C@2
;F$ 2-%1!&33=@ (&5( 21)14=>#
5/A (0$( ,-C@2/*/0#>+(1!;F$
55(C>? 2P/$,*$>2Q&C@2/1S
/& 2&!?7='%\%$Q#5(% /,7(R
55('!>,*$>2Q+( ,-C(K
V' Q @/\BW/5(Y4% 2)I
<(3>

uRM._eT{eaTT_MRqTl;T
Giải thích câu tục ngữ: Tốt gỗ hơn tốt nớc sơn.
DN í 1
I. Mở bài.
- Những phơng diện làm nên giá trị con ngời: phẩm chất, hình thức.
- Đề cao giá trị phẩm chất, tục ngữ đã có câu: Tốt gỗ .
II. Thân bài:
* Em hiểu vấn đề trong câu tục ngữ ntn?
- Gỗ: chất liệu làm nên đồ vật; phẩm chất của con ngời.
- Nớc sơn: lớp phủ làm bề mặt đồ vật thêm đẹp; hình thức, vẻ bên ngoài của con
ngời.
-> Nớc sơn đẹp nhng gỗ kh tốt thì đồ vật vẫn nhanh hỏng; Con ngời cũng cần cái nết,
phẩm chất chứ ko phải chỉ cần cái đẹp bên ngoài.
* Vì sao nhân dân lại nói nh vậy?
- Hình thức sẽ phai tàn, nhng phẩm chất, nhân cách còn mãi, thậm chí còn ngày
càng đợc khẳng định theo thời gian.
- Nội dung bao giờ cũng giá trị hơn hình thức. Ngời có phẩm chất tốt luôn đợc mọi
ngời yêu mến, kính trọng.
* Cần hành động ntn?
- Chăm chỉ học tập, tu dỡng đạo đức.
- Tham gia hoạt động thể thao để rèn luyện thể chất, giúp đỡ gia đình.
* Liên hệ: Cái nết đánh chết cái đẹp.
III. Kết bài:
- Câu tục ngữ vẫn còn nguyên giá trị trong đời sống hiện tại.
- Cần hài hoà 2 mặt nội dung, hình thức.
DN í 2
Tìm hiểu đề
1. Thể loại: Bình luận một vấn đề hoàn toàn đúng.
2. Nội dung: Một sự đánh giá, một sự lựa chọn cho rằng nội dung quan trọng hơn hình thức.
Hình thức biểu hiện nội dung và góp phần nâng cao giá trị của nội dung.

3.T liệu: Thực tế đời sống.
I. Mở bài:
Vn 7 : Văn nghị luận
14
Trng THCS Kim Trung Giỏo ỏn BDHSG
Trong cuộc sống chúng ta nên theo nguyên tắc nào để đánh giá một vật thể, một con ngời ?
Vấn đề này, ông cha ta đã đúc kết đợc kinh nghiệm quý báu qua câu tục ngữ: Tốt gỗ hơn tốt
nớc sơn .
II. Thân bài:
1. Giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ:
Nghĩa đen: Gỗ là chất liệu bên trong.
Nớc sơn là chất liệu quét thêm lên đồ vật để làm cho đồ vâth ấy thêm đẹp, thêm bền. Đó là
cái vỏ bên ngoài.
Đánh giá một vật thể bằng gỗ chúng ta cần chú ý đến chất gỗ của vật thể đó. Chất gỗ là quan
trọng nhất quyết định giá trị của vật thể chứ không phải là lớp sơn màu mè rực rỡ phết bên ngoài
nó.
Nghĩa bóng: Nên coi trọng cái thực chất bên trong đừng bị lóa mắt bởi vẻ hào nhoáng bên
ngoài.
Nên sống bằng thực chất của mình đừng sống bằng vẻ giả tạo hình thức bên ngoài.
2. Khẳng định câu tục ngữ là hoàn toàn đúng.
Câu tục ngữ là môt đúc kết đúng đắn sâu sắc từ những kinh nghiệm trong thực tế đời sống.
Gỗ là chất liệu làm nên vật thể: gỗ tốt tì vật thể sẽ bền, dùng đợc lâu dài. Gỗ tạp, gỗ xấu thì vật thể
chóng h, thời gian sử dụng sẽ ngắn đi. Nớc sơn dẫu đẹp thì cũng chỉ là lớp vỏ phủ ngoài nằm trang
trí, làm đẹp thêm chứ không thể nào cứu vãn đợc vật thể nếu vật thể ấy bị h hỏng do chất liệu bỗ
bên trong quá xấu.
Khi xem xét một con ngời cũng vậy, chúng ta cần xem xét nội dung (phẩm chất đạo đức và
năng lực) là chính còn hình thức bên ngoài (cử chỉ, ngôn ngữ, đầu tóc, trang phục ) là thứ yếu.
Tuy nhiên, trong khi đánh giá vật thể và con ngời, chúng ta không đợc bỏ qua hoặc quá xem
nhẹ hình thức.
3. Bàn bạc, mở rộng.

Câu tục ngữ thể hiện một quan niệm sống đẹp: chú ý rèn luyện, tu dỡng đạo đức, trí tuệ và tài
năng, những yếu tố thực chất của con ngời.
Ngoài ra, câu tục ngữ cũng cho ta một quan niện đúng đắn: cái đẹp lí tởng và sự kết hợp hài
hòa giữa nội dung tốt và hình thức đẹp.
III. Kết bài:
Khẳng định giá trị của câu tục ngữ và nêu khái quát tác dụng của nó cho thấy nội dung và
hình thức có mối quan hệ khăng khít, trong đó nội dung quyết định hình thức và hình thức biểu
hiện nội dung có tác dụng góp phần nâng cao nội dung. Từ đó rút ra bài học đánh giá xem xét con
ngời: đạo đức tài năng là quyết định.
_Bài làm_
Trong cuộc sống hằng ngày, để đánh giá một đồ vật, một con ngời đạt đợc mức độ chính xác,
chúng ta nên dựa trên nguyên tắc hay cách thức nào? Đây cũng là vấn đề xa nay nhiều ngời quan
tâm. Cha ông cũng từng có ý kiến hớng dẫn việc ấy trong câu tục ngữ:
Tốt gỗ hơn tốt nớc sơn
Ta nên hiểu câu này nh thế nào và đánh giá nó ra sao? Phải chăng đây chính là kinh nghiệm
quý báu mà ông cha của chúng ta từ nghìn xa đã để lại cho con cháu suy ngẫm và học hỏi.
Câu tục ngữ dùng hai sự vật gỗ và n ớc sơn để làm một phép so sánh. Gỗ là chất liệu để
làm nên đồ dùng nh tủ, bàn, ghế còn n ớc sơn là vật liệu để quét lên thêm lớp bên ngoài cho
các đồ dùng ấy thêm đẹp và thêm bền. Nhiều ngời chỉ chú ý đến lớp sơn bóng nhoáng bề ngoài mà
đã mua phải một đồ dùng bằng gỗ xấu hoặc gỗ mọt. Ông cha ta với kinh nghiệm sống của mình đã
kết luận : Tốt gỗ hơn tốt n ớc sơn là nh vây.
Đó là hiểu theo nghĩa đen. Còn nghĩa bóng câu tục ngữ này thì rộng lớn hơn nhiều. Câu này
bao hàm một lời khuyên về cách nhìn nhận, đánh giá một sự vật, một con ngời, đừng nên để cái vỏ
hình thức hào nhoáng bên ngoài mê hoặc mà phải coi trọng cái thực chất bên trong. Ngoài ra, câu
này còn bao hàm một lời khuyên về cách sống: hãy sống chân thật bằng thực chất của mình, chân
thành trong cách đối nhân xử thế, đừng ba hoa, khoác lác, lòe đời bằng cái vỏ hình thức giả tạo,
đừng khéo đem cái vỏ bề ngoài để che đậy cái sơ sài bên trong.
Nh mọi câu tục ngữ khác, câu tục ngữ này cũng là sự đúc rút kinh nghiệm của cha ông chúng
ta trải qua biết bao thế hệ con ngời, với bao thành bại, nên h, vấp váp mới đúc rút thành chân lí:
Tốt gỗ hơn tốt n ớc sơn. Khi nhìn nhận đánh giá một sự vật, ta phải thấy rằng giữa hình thức bên

ngoài và nội dung bên trong nói cách khác là thực chất, không phải lúc nào cũng thống nhất mà
thông thờng thì những sự vật có thực chất kém cỏi lại một hình thức lôi cuốn hấp dẫn. Một vật
dụng nh chiếc tủ, chiếc bàn bằng gỗ tạp lại đợc sơn phết, tô điểm với nớc sơn bóng nhoáng màu
mè. Một kẻ vô tài thờng làm ra vẻ lịch duyệt, hiểu biết. Một kẻ miệng nam mô bụng một bồ dao
găm. Đó là một sự việc rất phổ biến. Do đó, trong tiếp xúc hằng ngày với mọi sự vật, vào vẻ đẹp
tâm hồn của con ngời chứ đừng bóng sắc hấp dẫn bên ngoài mà quên đi cái mục rỗng, thối nát,
xấu xa và vô vị bên trong. Bởi vì nghĩ cho kĩ, suy cho cùng, nếu chân giá trị của vật dụng là chất
gỗ thì chân giá trị của con ngời chính là đạo đức tài năng và trí tuệ.
Nhng trong thực tế cuộc sống, cũng không thể chỉ xem trọng nội dung mà lãng quên đi mặt
hình thức. Một vật dụng, một món hàng đã có chất lợng tốt, gỗ tốt quý lại có bao bì, hay nớc sơn
xinh xắn tô điểm, trang trí đẹp đẽ thì giá trị vật dụng ấy, món hàng ấy càng đợc nâng thêm. Hình
Vn 7 : Văn nghị luận
15
Trng THCS Kim Trung Giỏo ỏn BDHSG
thức bên goài nh thế đã góp phần làm tăng thêm cho giá trị bên trong. Một cái tủ, một chiếc bàn
làm bằng gỗ đỏ hay bằng lăng mà lại còn đợc sơn sơn bóng nhoáng hẳn sẽ làm vừa ý vừa lòng ng-
ời mua. Một con ngời cũng vậy, có học vấn, đạo đức lại nói năng lịch sự, thanh nhã, ăn mặc gọn
gàng, sạch đẹp dễ làm ta thêm quý trọng hơn hẳn ngời tuy cũng có tài năng, đạo đức nhng ăn nói
thô lỗ, cục cằn, áo quần xộc xệch. Đúng là cái đẹp lí tởng là phải hài hòa giữa nội dung và hình
thức.
Vậy để đánh giá và nhận xét một vật dụng, một con ngời chúng ta phải dựa trên cơ sở cả nội
dung và hình thức. Hai mặt này kết hợp và bổ sung nhau làm nên giá trị của vật dụng ấy, con ngời
ấy tuy là nội dung giữ vai trò quyết định. Khi đánh giá ta cần coi trọng chất lợng của sự vật cũng
nh đạo đức, tài năng trí tuệ của con ngời.
Tóm lại, Tốt gỗ hơn tốt n ớc sơn không những chỉ giúp ta một phơng châm đúng đắn trong
việc nhìn nhận, đánh giá chọn lọc ở đời mà còn giúp ta một phơng châm trong cách đối nhân xử
thế. Không nên dựa dẫm vào cái hình thức bên ngoài vay mợn, không phải của mình để vênh vang
tự phụ với mọi ngời rồi không chịu rèn luyện, tu dỡng. Cũng đừng nên quá chú trọng hình thức
bên ngoài, trang điểm mặt mày, chng diện quần áo mà quên đi cái trân giá trị của con ngời là đạo
đức, trí tuệ và tài năng. Bài học mà câu tục ngữ này dạy ta thật là đúng và sâu sắc.

Khiờm tn - mt nhõn t ca thnh cụng
a:%0/*,- =18! "%&! >=fS/"5/SR,-
1(&-E&O>>(&/A #=&3%U\2
; 8&",7=&B&(KX&3Q5Y+(,->=5(^
?8 2!>,7M#?(=43Q ,->Y+(18 *8&
,7",7hN=7 U=4<(,-
e2,-&>((K8 6,h,%L/3()e)
,-C(f?(=>"%1>),*&(/ 2&8,*&(
AR,L$18> P< #/30=# >1c
-/012& ),-1=&8,*&((60=O (,*
&/*>"(&
;66 2&8,*&((&",4>(>&&>(e2,-
4>&= :,-(&B&(/'1Se2> (% ,7
(3Ch"\&O <=#@%K ),-?"%PQ
#(=1/#V$C8Q,W,,-C,(;&=@4,-
?CX9WR,-&>h"4,-1 #hW
R%= 2(k=4P/S@ @! "%F\="/)/A18>/#
$-+(&1) O181IN = ),-P 21
0 ?/R%@\e(( 181Ie(1>N O=(K %
"%&?1?a^>( (%!$18$L' ,i 2
R%<@0>?18<((/*18>Ch+( #
,=A /"%,71(&/#10=e(*/*R%9W{
3,*XnT (%(hB = "%18+((P#B &WDA&
&53Q?=,R%"% " > 2P#Re(("%]
3]hA& R%
_: f,( ),-'(= (<( 0$( ,-
/0L,&(01c$=#%4 KE64
Q(&Q8=5&LCB #V>+(/LFWT@%CB )/0QI
%0/8)< ),-C(DK%0! /* ),-=14%

4:
& 212!&&()= ),-"0! /* 2$&()k=Ch
,>1K=&'Q*0/A #"A/A$4=
1c" #,7(Lc 2F$kh=4P 8X %
Vn 7 : Văn nghị luận
16
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
R%(%=>18>'Q,U( =/,&B&(/A
#$9We2' 1c1'QW=4/A1! )
,-3]A! #/*18=/#,-,-((%# A,78$
#18/A #
R,-8&*$-B+(,->/A #=&,- 
#*$A= ) (% ?,723a : 2
244Q+(:Q)R,-Q)>>51!L,/0
+( #=1Q+=),->=$4"h&: 
B 83]('618
Theo - Thế giới Phụ nữ

Đề: Hãy giải thích nội dung lời khuyên của Lê - nin : “Học, học nữa, học mãi ”.
* Dàn ý:
I/Mở bài:
o;>o9ju\/&A9|&&)?0(%
jq*0+(_9sT)=)$(=) @s
t;>t9ju\/&A9q*0/A_
jq*0+(_
II/Thân bài:
A. Giải thích ý nghĩa lời khuyên:"Học, học nữa, học mãi"
ojT)rU(Bp&82?P/>0P+()3,*3Q
P\/%A8+(>&/&,-
jT)rU(1p,- 5B&S>K+(C@2#!)?=)

^=)?35-=^)&,-) ') )5= )
tT)$(9) =(&=13 /&$A@),7
vT) @9)=)35-
B. Tại sao ta cần phải "Học, học nữa, học mãi"
oaP&8>K%=&()U?%(&=)3]1S
8?=67/*3Q>K+(C@2
tT)?K(&#2K1=(&% K /00!
C. Ta phải học tập như thế nào để đạt kết quả?
o|!C>SQ F4)?=2)?/,>)?
tsT)=)$(=) @s F4+("! ),-=O10/*(=)
3
v(!)?&3>/=,-=&Q23
III/Kết bài:
ja[S3Q33/5+(9sT)=)$(=) @s
j5(1)&1!
* Bài làm mẫu
&23%="! )PA!(3Q(  =# K=?P#
 * 2S4= 2>0 (% 2>>PC,((%=
&,-((&23!C"@?,71(&A5/S*DL
2>4~P;[$/?%=$P,7,%A-%3(
->1c"A#P,%A 0(%3>///M(:+(/0)?@
,7[SC(C,(;4/#/?%=_j= 2/S@F/U8@ 2"
D49WT)=)$(=) @W
;4 2-%= 2S,*5&23;
) *,7P=,7P *K(K1,*/&-;>
V)W%'?P&() :?P
8&P=4]=110C"R:K0') )5= )= ),
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
17
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG

0='%181I=,-**k<=1"#(LA$,K ;5
(@%1?&0K,K +((&23=8&
P5(K(&(&/* ),-=13ZF'%f=
8&='%3P7! K ,7#!  ),-C(DK8,7A5
(L'3Q`7/AP&()=C@2aP%55(K/?F
&23=$(104&>=C%Q  2e`&8PA
5( 2K1/A 2U/QR,P&>)55(4&>
f=P/N)5(K1(%1=@ 8&$/'/N(%
%K%K&>6=PS(455(1 /A$ A" *=
&,- *;:"AU/Q>$(/*AA5/S="\u,-,(
&8P%A17,CP&(;4/#/?%5('?P
& )5& ` 2%0(% ` 2-AHP( 2'+(
P=5(^'17$A  "%(B=3QK1+(5(8#
3],7 2>0 = 24= 2S4&E@%8=3]55(
'/?F;4$/P1X=%01E,i'6-(=3]
8 2P54&(/A08/!/A3(=55K
8&23e2,-c9Vak>U(k
X 4  k1)<=# :=> >=/3] @kQ&
/#,* O(( @ 2*C(8W;4/#/?%=5('!Kˆ,7
&)=)$(=/) @D$\P>ˆX'&@"%,74
7= F4=>S+(/0)&-8&()1%-#'/A)?"
"MKB&SC@2/>4/*-3/N #8"
;P `-(= `%(#,7P8A=&5('
!)D4YU(+(YP(V)$(W;:V) @W*
P"2*=K=# K,7 )P#[K=? 
4!-,-LC&Ve@W% @ @=F=P;
+(_jj3ZF!10>N"KK0,7>S/0)?T$(=&
,-(3&^% *=18$%A7>#V)?WL 2
%A7=E-LU(/F+( `,-= F=%' 1"P4
%A&LO('/( 'M0 /F+(5()?K

F/F",*=/#,(+( #A/*,(&2e2,-
1>3U $(10L!)?=K!0 \Pe2,-
%"%L!)<>P$,-,*=K(3>/
R&6##2/N&>+( `&,-"()&23/)?
› 24,(&h8A!& F()"%;233](%
B&$A,*h=&0 `&,-1)? 2>
5R,.>TE= 2&,-A/*A2?,*(/L&,-'
L/*5("L[Sc)?A!& 2",*6 8%
/?%=0(%/\ 23,-/\,(" 4(,747)?=)/\&c
)^,0+(A F4>(;,-&/#A=,-8&
/#P%AR,= F4+(/0)? *&,-=C@21
P=&>&2=* 212>&/N =08 
`5(4,-,7,!"%
" K$YU(33&+(_j"%L4@?(
,74+()?;5('1)<&5=&!=1)Q( )=@%
1)$#&(" ! ?K$Q3]1S(%='%3]
3&/N =/ `5(3]&,-S3Q=&,-4&C@2(%
4 K 3>3& )-8
jjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjj
Giải thích câu tục ngữ: "Không thầy đố mày làm nên"
Đề bài: Ông cha ta có câu: “Không thầy đố mày làm nên”. Bằng hiểu biết của mình,
em hãy làm sáng tỏ câu tục ngữ đó.
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
18
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
Bài làm
Trong xã hội, người thầy mang một vai trò rất quan trọng trong việc tu dưỡng, rèn luyện,
hình thành, phát triển, hoàn thiện nhân cách của lứa tuổi học sinh. Điều đó cũng được ông
cha ta quan niệm, khẳng định từ hàng nghìn đời nay. Chính vì vậy trong kho tàng tục ngữ, ca
dao dân ca Việt Nam có câu: “Không thầy đố mày làm nên” để bộc lộ rõ nét điều đó.

Câu tục ngữ trên mang hình thức thách đố nhưng bản chất lại là câu khẳng định, nó còn
mang cấu trúc kiểu phủ định, thuộc loại câu hỏi tu từ. Hai từ: “thầy” – “mày”, từ “mày”
không có ý nghĩa hạ thấp giá trị học sinh mà để đi liền với chữ “thầy” cho vần và dễ nhớ. Câu
tục ngữ này nêu lên vai trò quan trọng của người thầy đối với nền giáo dục và học sinh, đồng
thời cũng nhắc nhở chúng ta phải biết ơn, kính trọng thầy cô giáo. Không chỉ vậy, câu tục
ngữ này còn mang giá trị truyền thống tôn sư trọng đạo của dân tộc Việt Nam từ rất lâu đời.
Thầy không chỉ là người dạy dỗ chúng ta về kiến thức mà còn là người dạy ta đạo đức, phẩm
chất, giá trị mỗi con người. Học chữ, học làm việc, tất cả mọi cái học đều phải có thầy. Có
thể nói thầy như thế hệ đi trước, trải qua biết bao kinh nghiệm trong cuộc sống, nay truyền
thụ lại kiến thức cho học sinh, mở đường chỉ lối, giúp ta có con đường đúng đắn nhất để đi.
Công lao đó không gì sánh nổi. Những ngày đầu tiên bước vào lớp, thầy đã dìu dắt, dạy dỗ,
chỉ bảo. Thầy dạy học đếm, học viết, học đánh vần. Lên lớp cao, thầy dạy cho chúng ta
những điều sâu sắc. Suốt quá trình học tập thì thầy là người luôn sát cánh bên ta, trợ giúp,
nâng đỡ , chắp cánh cho ta bay vào tương lai. Không một người học sinh nào có thể thành
đạt vào đời mà không có sự kèm cặp của thầy. Tất nhiên là nếu thầy dạy cho chúng ta mà
chúng ta không biết tiếp nhận, không biết vận dụng thì công sức của thầy cũng chỉ là không.
Chính vì vậy chúng ta cần phải biết rằng tâm huyết của thầy dành cho chúng ta là hết mình
nên chúng ta cũng phải nỗ lực, cố gắng, chịu khó để không phụ lòng những công ơn đó.
Công lao của thầy đối với sự nghiệp sau này của học sinh là vô cùng lớn, nó chính là mầm
mống của sự thành đạt. Khi một người thầy hết lòng vì học sinh thì đó chính là niềm đam mê
yêu nghề của thầy và cũng là tư tưởng lớn trong nền giáo dục.
Chúng ta có được ngày hôm nay cũng chính là do sự dìu dắt của thầy. Thầy đã truyền thụ
kiến thức, rèn giũa những phẩm chất cao quý tốt đẹp trong mỗi con người chúng ta để chúng
ta trở thành những viên kim cương sắc bén, đã được gọt giũa, luôn toả sáng trong đường đời,
và cũng chính điều đó nhắc nhở chúng ta hãy biết kính trọng người thầy ở mọi lúc mọi nơi,
hình ảnh của người thầy phải đi vào sự tôn kính trong mỗi chúng ta. Hãy biết vận dụng vốn
kiến thức của thầy đã truyền thụ kết hợp với khả năng vốn có của bản thân để tạo nên một
sự thành đạt rực rỡ trong cuộc đời của mình. Đó chính là những gì thầy mong muốn, gửi gắm
niềm tin ở ta. Và nó cũng thể hiện lòng tôn kính một cách sắc nét nhất đối với thầy. Câu tục
ngữ này mang giá trị trường tồn cùng thời gian và trong bất kì hoàn cảnh nào thì nghĩa của

nó cũng luôn được chấp nhận, khẳng định. Không chỉ vậy, câu tục ngữ còn mang hình thức
giản dị, âm điệu vui nhộn, nhưng ẩn chứa trong đó là biết bao nỗi niềm, tâm sự của ông cha
ta.
Nói tóm lại câu tục ngữ này muốn nói với chúng ta một điều sâu sắc nhất. Đó chính là hãy
hiểu được vai trò giá trị của người thầy, hãy biết suy nghĩ một cách toàn diện nhất để có
những thái độ bộc lộ sự kính trọng đối với thầy, không chỉ là lời nói, mà còn bằng hành động.
Hãy thể hiện rằng, chúng ta là những con người văn minh, biết đạo lí làm người và xứng
đáng là người con đất Việt.
Giải thích câu tục ngữ "Người ta là hoa đất"
Đề bài: Dân gian ta có câu “Người ta là hoa đất”. Bằng hiểu biết của mình, em hãy
làm sáng tỏ câu tục ngữ trên.
Bài làm
“Giá trị của con người”. Khái niệm đó đã được người xưa hiểu từ rất lâu đời. Những nhà trí
thức thời xưa thì đã có óc nhận xét, phân tích sâu sắc và thể hiện dưới những lời ca, truyền
từ đời này sang đời khác.
Trong kho tàng văn học Việt Nam, để thể hiện giá trị của con người thì có vô số tục ngữ, ca
dao. Nhưng có một câu tục ngữ thể hiện điều đó lại mang một hình thức ẩn dụ, rất sâu sắc
khiến người đọc phải tò mò mà ngẫm nghĩ, nhẹ nhàng mà thấm thía các ý sâu xa. Đó chính
là câu tục ngữ “Người ta là hoa đất”.
Câu tục ngữ có 5 chữ nhưng mang nhiều điều hàm ẩn, hình ảnh hoa là một thứ đẹp đẽ,
thuần tuý, là kết tinh tạo hoá ban tặng mang một hương thơm nồng nàn, một vẻ đẹp kiều
diễm. Vậy thì hoa đất là gì? Hoa đất chính là mạch sống của đất trời, cũng có thể nói hoa đất
chính là con người. Tại sao vậy? Con người là một sinh vật hoàn hảo của vũ trụ. Con người có
hình thể, bản năng và trí tuệ - đó chính là thứ vũ khí mạnh nhất. Trí tuệ đã đem lại cho con
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
19
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
người sự tìm tòi khám phá, những kiến thức khoa học tạo nên những bước ngoặt thành đạt
thật đáng khâm phục. Con người có thể xây nên những toà tháp có giá trị cả về kinh tế lẫn
lịch sử, những máy móc hiện đại để phục vụ con người. Những nền văn minh từ cổ đại tới

hiện đại đều do một tay con người tạo ra. Trong quá trình đấu tranh thiên nhiên, bạt núi,
ngăn sông, khai khẩn đất hoang, con người đã tin ở trí thông minh và sức lực của mình, con
người đã đứng lên xây dựng một xã hội, một tinh cầu văn minh. Câu tục ngữ trên đã khẳng
định điều đó. Dường như mọi tinh hoa, vẻ đẹp đều hội tụ vào con người. Và nó còn đẹp trong
lòng yêu thương của mỗi cá nhân. Sự gắn bó đi kèm với ý chí chính là thứ để con người
trường tồn cùng thời gian. Con người không chỉ là tâm điểm của trái đất mà còn là tâm điểm
của vũ trụ, Từ xa xưa, con người đã biết dựa vào nhau để sống, đã biết trao đổi của cải vật
chất. Trải theo cùng năm tháng, thời gian thì những bông hoa đất đó đã tạo nên được những
thành tựu như ngày nay. Tất cả những điều đó đều thể hiện con người là ngọn đèn bất diệt.
Không đâu xa lạ, ngay trên đất Việt Nam này, nhân dân ta đã phấn đấu xây dựng đất nước
mình suốt từ Bắc chí Nam. Từ thế hệ này sang thế hệ khác, đã làm cho đất nước càng tươi
đẹp. Nhân dân ta có mối tình cao cả, đoàn kết anh em từ miền ngược tới miền xuôi. Các Vua
Hùng có công dựng nước, nhân dân mọi thời có công giữ nước. Những vị danh nhân, những
nhà thành đạt toả sáng trên đường đời. Những điều đó phần nào đã làm sáng tỏ được câu tục
ngữ trên.
Thời xưa ông cha ta có những lối suy nghĩ và câu từ giản dị nhưng nó chứa đựng biết bao
nhiêu điều mà khiến chúng ta ngày nay thấm thía, cảm nhận mãi mà vẫn chưa thể lĩnh hội
hết được. Câu tục ngữ trên là một điển hình rõ nét. Có thể nói câu tục ngữ này mang nhiều ý
tứ sâu xa nhưng đúc kết lại bài học của nó là sự trân trọng về giá trị con người. Đó không chỉ
là một lời ca ngợi mà còn là một sự khẳng định, một luận điểm đúng đắn sôi nổi thu hút
nhiều suy nghĩ của những người xung quanh.
Giải thích câu tục ngữ "Người sống đống vàng"
Đề bài: Dân gian ta có câu “Người sống, đống vàng”. Bằng hiểu biết của mình, em hãy làm
sáng tỏ câu tục ngữ trên.
Bài làm
Trên thế gian này, con người là quý giá nhất. Con người có thể làm ra mọi thứ. Con người
nắm giữ, sử dụng thời gian, làm ra vàng bạc, lúa gạo, biết suy nghĩ. Sức lao động của con
người là vô hạn và cũng là cái để con người thực hiện những ước mơ, là phương tiện tồn tại
cùng với thời gian. Điều đó cũng được ông cha ta hiểu từ xưa tới giờ và được đúc kết lại bằng
câu tục ngữ: “Người sống, đống vàng”.

Câu tục ngữ trên thuộc câu so sánh ẩn dưới hai vế đối xứng với nhau. Vần lưng giữa câu làm
cho người nghe dễ nhớ, dễ hiểu. Câu tục ngữ mang hai nghĩa.
Nghĩa thứ nhất dân gian ví con người quý như vàng bạc, làm tôn giá trị tới mức đỉnh cao.
Nghĩa thứ hai là có con người thì sẽ có của cải, vật chất. Đúng như câu tục ngữ, người xưa
cũng đã từng có câu:
Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.
Thật vậy, từ ngày xưa, nhân dân ta không có những phương tiện máy móc như hiện giờ, mọi
người chỉ biết dựa vào sức người, đôi tay và khối não. Đó chính là những công cụ sống mà
được truyền từ đời này sang đời khác và bất kì thời nào thì giá trị của con người vẫn luôn
được xem là bậc nhất, luôn được mọi người quan tâm hàng đầu. Ngay cả từ thời trái đất còn
sơ khai, con người đã biết săn bắt, trồng trọt, chăn nuôi để tồn tại. Trải qua thời gian thì
những phát minh được ra đời, những kinh nghiệm được đúc kết lại làm hành trang vững bước
cho thế hệ sau. Cứ dần dần như vậy mà ngày nay, chúng ta đã được hưởng một thành quả
lớn nhất là đời sống ổn định, có của ăn, của để, có cây trồng, vật nuôi phục vụ đời sống.
Có thể nói con người làm chủ trên trái đất này, không có con người thì tất cả sẽ vô vị, trở
nên lạnh lẽo, dù có nhiều của cải đến đâu thì cũng chỉ là vô nghĩa vì không được con người
khai thác, sử dụng. Con người với năng lực của mình đã xây dựng nên được những tháp
chùa, nhưng toà lâu đài cổ kính trường tồn cùng thời gian. Năng lực của con người sẽ mãi là
một thứ vũ khí mạnh nhất để chống lại bất kì kẻ thù nào và cũng là cái để làm nên tất cả.
Nói tóm lại, câu tục ngữ trên khẳng định tầm quan trọng và đề cao năng lực giá trị con
người. Nó không chỉ là một sự khẳng định mà nó còn là một lời khuyên, một bài học, một tư
tưởng đúng đắn dành cho mỗi chúng ta.
Giải thích câu tục ngữ "Đói cho sạch "
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
20
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
Đề bài: Ông cha ta câu: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Bằng hiểu biết của mình em hãy làm
sáng tỏ câu tục ngữ đó.
Bài làm

Trong cuộc sống hiện tại cũng như thời xưa, vẻ đẹp bên ngoài là vốn quý, là niềm tự hào của
mỗi con người. Song phẩm chất bên trong còn quý giá hơn nhiều. Trong kho tàng tục ngữ,
cao dao Việt Nam có rất nhiều câu tục ngữ thể hiện điều đó. Và một tiêu biểu, điển hình, phổ
biến nhất đó chính là câu tục ngữ: “Đói cho sạch, rách cho thơm”.
Câu tục ngữ có hai vế, đối rất chỉnh. tác giả dân gian đã mượn những thứ gần gũi, thiết thực
với đời thường để biểu lộ những tư tưởng, quan điểm của những người dân lao động. Câu tục
ngữ này mượn hình ảnh “đói” và “rét” để nói lên hoàn cảnh nghèo khổ, thiếu thốn của cuộc
sống bấy giờ. “Sạch” và “thơm” là cách sống trung thực, không tham lam, biết giữ gìn phẩm
chất trong sạch, không sa vào tội lỗi. Hai chữ “cho” có nghĩa là giữ lấy. Hai động từ đó là hai
động từ quan trọng nhất trong bài, thể hiện hành động, thói quen, những biểu lộ của người
dân lao động. Phải biết giữ gìn phẩm giá, nhân cách đó chính là bài học của câu tục ngữ trên.
Đó cũng chính là quan điểm sống của người dân lao động hoàn toàn trái nghịch với cách sống
của giai cấp thống trị.
Thời phong kiến xưa, xã hội đầy rẫy những bất công, rối ren, giai cấp thống trị nghiệt ngã,
bóc lột nhân dân ta dưới nhiều hình thức, coi thường, khinh rẻ những người dân lao động.
Theo bản năng của con người, “con giun xéo lắm cũng quằn”, đến mức đường cùng thì tự
nhiên phải biết chống lại bằng bất cứ hành động nào, có mấy ai nghĩ đến việc giữ gìn phẩm
chất, thanh danh. Ấy vậy mà những người dân lao động, đối với họ điều đó là quan trọng
nhất, là mục tiêu để hướng tới, là động lực thúc đẩy để sống. Dù có bần cùng, đói khổ đến
đâu thì ý chí kiên cường của họ vẫn luôn chiến thắng, niềm tin của họ vẫn không bao giờ tàn
lui. Từ xa xưa, nước ta vốn dĩ là một nước gắn liền với đồng ruộng, nhân dân ta lam lũ cùng
nắng mưa, giai cấp thống thị vẫn vắt kiệt sức của họ bởi những sưu thuế nặng nề, chính sách
áp bức đến tận xương tuỷ. Trong hoàn cảnh như vậy, con người mà không có lập trường thì
rất dễ bị nhơ bẩn về đạo đức. Những người dân lao động chỉ biết dựa vào nhau, thốt nên lời
những kinh nghiệm của cuộc sống để khuyên nhủ nhau sống sao cho khỏi hổ thẹn với trời
đất, sao cho khỏi cắn rứt lương tâm, danh dự, ám ảnh bới những tội lỗi xấu xa mà mình đã
gây ra.
Nói kết lại, đối với người lao động thời xưa, vật chất không có gì, họ chỉ biết sống dựa vào ý
chí, niềm tin, sự nỗ lực, phấn đấu. Nhờ vào những yếu tố đó mà họ đã vượt lên được số
phận, biết sống vui vẻ, lạc quan, yêu đời, không một sự bóc lột nào có thể tước đi được tinh

thần, lý trí của họ. Điều đó đã được đúc kết qua quá trình lao động sản xuất, cô đọng được
qua từng suy nghĩ của mỗi con người. Quan niệm sống ấy thật cao đẹp, nó không chỉ là kinh
nghiệm mà nó còn là lời dạy dỗ, khuyên răn, chỉ bảo, áp dụng cho tất cả mọi người.
Giải thích câu tục ngữ "Đi một ngày đàng "
Trong cuộc sống, có những điều mà chúng ta chưa hề biết. Những kiến thức đơn giản thì hiển
hiện xung quanh chúng ta, còn những điều mới lạ, hấp dẫn thì lại ẩn chứa trong xã hội.
Chính vì vậy để có được kiến thức thì chúng ta phải biết tìm hiểu, học hỏi, khám phá. Đó
cũng chính là ước nguyện của ông cha ta nên tục ngữ mới có câu rằng: “Đi một ngày đàng,
học một sàng khôn”
Câu tục ngữ này mang hai vế đối xứng với nhau. “Một” đối với “một”, đó chính là hình thức
đối xứng độc đáo. Câu tục ngữ này ý khuyên nhủ chúng ta hãy biết đi đây, đi đó để được ở
mang, tích luỹ kiến thức, tầm nhìn về xã hội. “Ngày đàng” ở đây là một phép ẩn dụ. Nó
không phải là con số cụ thể quy ước mà chỉ một khoảng thời gian mà chúng ta tiếp nhận
những điều hay lẽ phải ngoài xã hội. Không chỉ vậy, ngụ ý của tác giả dân gian còn được bộc
lộ rằng không phải bất kì cái mới mẻ nào cũng có thể tiếp nhận mà hãy chắt lọc, thấm hiểu
để nhận ra sự mới mẻ nào có ích, sự mới mẻ nào có hại mà biết đường đề phòng tránh hay
học tập. Điều đó được thể hiện qua từ “sàng khôn”. Không chỉ vậy câu tục ngữ này còn nói
lên thế giới đa dạng và phong phú, nếu biết tiếp nhận nó một cách khéo léo thì kết quả thu
được sẽ rất lớn. Thật vậy. Ngoài xã hội có rất nhiều những điều hấp dẫn đối với những người
mới tiếp xúc. Đó là nơi văn minh, là nơi giao lưu học hỏi của các tầng lớp, cũng là nơi trao đổi
, buôn bán, có nhiều loại hình nghệ thuật độc đáo, những công nghệ độc đáo, hay những
kiến thức khoa học huyền bí. Từ những cách ăn nói ngoài xã hội đến những hình thức ứng
xử, tất cả đều là kiến thức, được khoác nhiều bộ áo trên nhiều phương diện. Mặt tích cực
không nhỏ nhưng mặt tiêu cực cũng không phải là ít. Những tệ nạn xã hội, những trò đùa lôi
kéo sự đam mê của con người dẫn đến sự lu mờ về đạo đức, nhân phẩm. Có nhiều người
mặc dù biết được tác hại của nó nhưng đã dấn chân vào rồi thì khó lòng rút ra được. Do đó ý
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
21
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
thức của chúng ta trong việc tiếp nhận kiến thức tốt đẹp là hoàn toàn cần thiết. Ngày xưa,

thời kì vật chất còn xơ xài, ông cha ta ăn vất vả cực nhọc nên ý thức đã nhận ra rằng sự học
hỏi là thiết yếu trong việc thay đổi cuộc sống thêm tiến bộ, nhưng có mấy khi có điều kiện để
vượt khỏi luỹ tre làng. Vì vậy đó là một ước vọng lớn lao của ông cha ta. Không chỉ thời bấy
giờ mà ngày này, xã hội ngày một văn minh, đất nước đổi mới, con người đang bước sang kỉ
nguyên hiện đại, yếu tố học hỏi là không thể không tồn tại. Để theo kịp những tiến bộ khoa
học, con người cũng phải tìm hiểu, học tập lẫn nhau để xứng đáng là một phần tử của đất
nước, xứng đáng là một con người văn minh, lịch sự. Chính những sự giàu đẹp của đất nước
ngày một tăng cao đã là sự thúc giục trong ý thức học hỏi ngoài đời của mỗi con người.
Trong tất cả các môi trường học tập thì dường như xã hội là một nơi sâu thẳm về kiến thức,
là nơi chứng kiến biết bao kinh nghiệm của con người và cũng là kho tàng để chúng ta tích
luỹ. Có biết bao nhiêu điều hay lẽ phải đang chờ chúng ta. Chắc chắn mỗi người đi ra ngoài
xã hội đều vấp phải những trở ngại, khó khăn, nhưng chính những điều đó lại càng tăng
thêm sức mạnh cho mỗi chúng ta. Tuy nhiên thì không phải học tập ngoài xã hội chỉ đơn
thuần như vậy mà còn cần phải học khôn, học chọn lọc những tinh tuý, còn những điều tiêu
cực thì lại là mặt trái để chúng ta biết tránh xa.
Nói tóm lại câu tục ngữ trên khuyên răn chúng ta về cách mở rộng hiểu biết, mở rộng vồn
kiến thức để tạo nên những thành quả vượt bậc và cách sống cao đẹp.
đề bài Mùa xuân là Tết trồng cây,Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.Bác Hồ muốn khuyêndạy
chúng ta điều gì qua hai dòng thơ này? Vì sao trồng cây trong mùa xuân của đất trời lại có thể góp
phần làm nên mùa xuân của đất nước?
Bài làm tham khảo 1
Một vấn đề được Bác Hồ quan tâm đặc biệt lŕ sự nghiệp trồng cây, trồng người: "Vì lợi ích mười năm trồng cây,
vì lợi ích trăm năm trồng người". Rięng về việc trồng cây, vào khoảng giữa năm 1959, Bác viết bài thơ kêu gọi
nông dân trồng cây.
"Muốn làm nhà cửa tốt
Phải ra sức trồng cây
Chúng ta chuẩn bị từ nay
Dăm năm sau sẽ bắt tay dựng nha"
Sau đó, nhân dịp kỷ niệm 30 năm ngày thành lập Đảng và đón Tết âm lịch, Bác Hồ chính thức phát động phong
trŕo Tết trồng cây trong cả nước. Phong trào diễn ra trong vòng 1 tháng từ 6/1 đến 6/2/1960.

"Mùa xuân là Tết trồng cây
Làm cho đất nước càng ngày càng xuân"
Kể từ khi phát động phong trào cho đến khi Bác qua đời, mỗi năm cứ khi tết đến, xuân về Bác đều tự měnh
trồng cây trong Phủ chủ tịch để lŕm gương. Trực tiếp kêu gọi, theo dõi, nhắc nhở, động viên, vận động phong
trào. Và không biết tự khi nào, Tết trồng cây đã trở thành một nếp sống đẹp, một truyền thống gắn bó không
thể thiếu trong mỗi người dân khi xuân về.
Xã hội hiện đại lŕ xã hội điện tử, tin học và công nghệ. Nhưng phía sau nó, xã hội hiện đại lại thải ra một lượng
chất thải khổng lồ dẫn đến ô nhiễm môi trường, nguồn nước, thức ăn ảnh hưởng đến đời sống, sức khỏe con
người, thě việc trồng cây là một việc làm hết sức cần thiết và cấp bách. Mỗi nhà, mỗi khu phố, mỗi ban
ngành đều phải có trách nhiệm trồng cây xanh ở khu vực mình hay ở, những nơi công cộng để bảo vệ môi
trường. Đúng như những điều Bác đă dạy trong lời phát động Tết trồng cây khi xưa: "Miền Bắc có độ 14 triệu
người, trong số đó độ 3 triệu trẻ em thơ ấu, 1 triệu người từ 8 tuổi trở lęn đều có thể trồng cây Như vậy, mỗi
tết trồng được độ 15 triệu cây" thě chẳng mấy chốc đất nước ta sẽ phủ xanh đất trống đồi trọc, không những
lŕm cho quang cảnh môi trường ngày càng cải thiện tốt hơn mà còn phát huy tác dụng tích cực của cây trong
việc cải thiện, nâng cao đời sống nhân dân.
Bên cạnh đó, nếu hiểu lễ phát động Tết trồng cây của Bác ở khía cạnh văn hóa thě lại thấy một ý nghĩa sâu sắc
khác nữa trong lời dạy của Người. Chúng ta đều biết rằng, đất nước chúng ta lŕ đất nước nông nghiệp, cây cỏ
thięn nhiên gắn chặt với đời sống lao động, đời sống chiến đấu của người dân. Chính vě vậy, cây cỏ thiên nhiên
trở thành biểu tượng cao đẹp cho tinh thần quật khởi của người Việt Nam. Cây tre là biểu tượng cho tinh thần
bất khuất của người miền Bắc, cây dừa là hình ảnh của đồng bào miền Nam giữ vững thành đồng Tổ quốc, cây
cao su là sự dẻo dai bền bỉ của buôn làng Tây Nguyên chống Pháp chỉ cần nhắc đến những loại cây ấy thôi
cũng dễ khiến cho ta hình dung ra cuộc kháng chiến nhân dân vĩ đại của dân tộc. Ngoài ra, mỗi loại cây còn
tượng trưng cho một vùng quê, một tỉnh khác nhau: cây nhãn Hưng Yên, cây vải Lục Ngạn, cây bưởi Đoan
Hùng, cây cọ Vĩnh Phú, cây chôm chôm Cần Thơ Còn phải kể đến, cây cỏ gắn với cuộc sống của từng người.
Dường như trong ký ức của mỗi con người, trong những kỷ niệm của thời gian luôn gắn chặt với nhiều loài cây
cỏ thiên nhiên. Ví dụ cây me, cây sấu gợi nhắc về tuổi ấu thơ trong trắng, mộng mơ, nghịch ngợm; cây phượng
hồng, cây bằng lăng kỷ niệm của tuổi học trň; cành đào Tây Bắc, cành mai vàng xứ Huế gắn chặt với tết, cây
đa, cây gạo là hình ảnh của làng quê đồng bằng Bắc bộ Việt Nam Mỗi khi chúng ta trồng một cây xanh và
chăm sóc nó sinh trưởng phát triển là ta đang tự làm phong phú cho đất nước, giữ một mầm xanh trong tâm
hồn chúng ta và reo mầm xanh trong tâm hồn thế hệ tương lai.

Một mùa xuân nữa lại về trên quê hương ta. Nhớ lại lời dạy của Người năm xưa, chúng ta càng thấy thấm thía.
Những lời phát động đó cách đây hŕng thế kỷ, trải qua bao thăng trầm, biến đổi của thời gian, nó không những
cňn nguyên giá trị, mà càng ngày chúng ta càng hiểu được nhiều ý nghĩa sâu xa của nó.
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
22
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
Bài làm tham khảo 2
Mùa xuân năm Canh Tý 1960, giữa lúc toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta thi đua lập thành tích chào mừng
kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập Đảng (3/2/1930 - 3/2/1960), chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III
và đón Tết cổ truyền của dân tộc, Tết Canh Tý, Bác Hồ phát động tết trồng cây. Từ mùa xuân ấy, cứ mỗi độ
xuân về, đồng bào cả nước, từ già đến trẻ, từ miền xuôi đến miền ngược lại nô nức tham gia tết trồng cây.
Và từ sau ngày Bác đi xa, mùa xuân năm Canh Tuất 1970, tết trồng cây lại thêm một ý nghĩa lớn lao: Tết
trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ. Tết trồng cây thật sự đã trở thành một mỹ tục trong ngày tết xuân của dân
tộc.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người”. Người cũng
nói:
“Muốn làm nhà cửa tốt
Phải ra sức trồng cây
Chúng ta chuẩn bị từ rày
Dăm năm sau sẽ bắt tay dựng nhà”.
(Ngày 30-5-1959)
Những mục đích, những khái niệm rất cụ thể, rất giản dị. Việc trồng cây là để lấy gỗ, phục vụ trong sinh hoạt
của con người, phục vụ đời sống con người. Trồng cây gây rừng cũng là để cải thiện môi trường. Trồng cây, ai
cũng làm được, từ các cụ già đến các em nhỏ, đều có thể làm được. Thậm chí việc trồng cây lại rất phù hợp
với các cụ già và các cháu thiếu nhi. Trồng cây vào mùa xuân là đúng dịp, đúng tiết. Mùa xuân, mùa cây cối
đâm chồi nảy lộc, mùa sinh sôi của hoa lá. Mùa xuân có mưa xuân, đất ẩm, tiết trời ấm áp, phù hợp với sự
sinh trưởng của cây xanh. Trồng cây vào lúc này, cây bén rễ nhanh, phát triển tốt. Và, đặc biệt hơn nữa,
ngày tết xuân, mọi người, mọi nhà còn đang hưởng không khí ngày tết, đang du xuân cho nên không bận
bịu cho lắm. Tham gia trồng cây là tận dụng khoảng thời gian rỗi rãi của mỗi người trong ngày tết, ngày
xuân. Phát động trồng cây vào thời điểm này, thật là hợp lý. Ngày xuân, chỉ dăm bầu cây giống, một cái

thuổng là có thể đi trồng cây, đi làm một việc hữu ích cho xã hội. Nếu như ai đó đi hái lộc ngày xuân còn có
thói quen bẻ cả cành cây, ngọn cây đang mơn mởn, thì khi tham gia tết trồng cây, sẽ thấm thía và thương
cho cành cây ứa nhựa mỗi khi bị bẻ cành. Và hẳn sẽ tự điều chỉnh hành vi của mình ở các dịp du xuân sau.
Trong bài báo “Năm mới hãy nhiệt liệt tổ chức Tết trồng cây”, in trên Báo Nhân Dân ngày 1-1-1965, Bác viết:
Mùa xuân là tết trồng cây
Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.
Tết trồng cây thực sự trở thành một ngày hội, một mỹ tục. Trồng cây ngày xuân không còn đơn thuần là lao
động mà là một sinh hoạt văn hóa. Từ thuở xa xưa, con người ngoài việc săn bắn, hái lượm tức là thu lượm
sản phẩm của thiên nhiên để sinh tồn, đã biết trồng trọt. Trồng trọt là bằng bàn tay và khối óc thuần hóa cây
cối để có được quả, hoa, hạt, củ, rễ, lá nuôi sống con người. Đó là biểu hiện của văn minh nhân loại, quá
trình đó là văn hóa, sản phẩm của văn hóa.
Bác Hồ quan tâm da diết tới việc trồng cây gây rừng. Trồng cây gây rừng nói riêng và lao động chuyên cần
nói chung là tạo ra sản phẩm để đảm bảo cho cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Bác chăm lo đĩa rau, đĩa quả cho
từng bữa ăn hàng ngày của nhân dân. Bác lo có cây, có gỗ cho dân làm nhà, có bóng mát cho các em học
sinh đi học, người nông dân ra đồng. v.v Bác kêu gọi mọi người tham gia tết trồng cây, và chính Bác, mỗi
khi xuân về, Bác cũng đích thân tham gia trồng cây. Mùa xuân năm Kỷ Dậu 1969, mùa xuân cuối cùng trong
bảy mươi chín mùa xuân “vô cùng cao thượng và phong phú, vô cùng trong sáng và đẹp đẽ” của Bác, Bác đã
về tham gia Tết trồng cây tại đồi Vật Lại, Ba Vì (tỉnh Hà Tây cũ).
Bình sinh, Bác Hồ luôn sống hòa mình với thiên nhiên, sống giữa thiên nhiên. Ngôi nhà sàn của Bác ở thủ đô
chung quanh là cây, cỏ, hoa lá, có ao cá, có tiếng chim Người khởi xướng Tết trồng cây là khởi xướng một
mỹ tục, một nếp sinh hoạt đẹp trong ngày tết xuân. Năm mươi năm đã trôi qua, năm mươi mùa xuân và
cũng là năm mươi tết trồng cây, hàng triệu triệu cây xanh đã được trồng và lên xanh tốt, hàng nghìn hécta
đất trống đồi trọc đã được phủ xanh, đất nước ta ngút ngàn màu xanh Theo lời kêu gọi của Bác Hồ, hàng
năm, mỗi khi tết đến xuân về, nhân dân ta, từ già, trẻ, gái, trai đều nô nức tham gia tết trồng cây, tham gia
ngày hội trồng cây gây rừng.
Bài làm tham khảo 3
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
23
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm và gần gũi với thiên nhiên. Khi đất nước hoà bình, Người

kêu gọi: “Người người trồng cây, nhà nhà trồng cây” để bảo vệ môi trường sinh thái cho chính cuộc
sống của con người. Người đã xây dựng phong trào Tết trồng cây và phong trào ấy ngày càng được
nhân rộng.
Đầu năm 1960, Người đã phát động Tết trồng cây trong toàn dân với lời dạy: “Việc này ít tốn kém mà
lợi ích nhiều”. Bác nói: “Trong 10 năm nữa phong cảnh nước ta sẽ ngày càng tươi đẹp, khí hậu sẽ hiền
hoà hơn, cây gỗ sẽ đầy đủ hơn. Điều đó sẽ góp phần quan trọng vào việc cải thiện đời sống của nhân
dân ta”. Ngày 5/01/1961 (ngày 9 tháng Chạp năm Canh Tý), Bác Hồ về thăm Hợp tác xã Lạc Trung của
tỉnh Vĩnh Phúc – nơi có phong trào trồng cây hai bên đường và trên các bãi đất trống, Bác ôm ghì 2
đồng chí lãnh đạo của xã thật chặt và hỏi: “Các chú có thấy khó chịu không?”. Rồi Bác ôn tồn bảo:
“Cây cũng như người, nó phải có khoảng cách để sống và phát triển, các chú cần hướng dẫn nhân dân
trồng cây theo kỹ thuật, trồng cây nào tốt cây đó”.
Trong những năm chống chiến tranh phá hoại bằng không quân của Mỹ ở miền Bắc, Bác Hồ vẫn kêu gọi
nhân dân trồng cây, giữ lấy màu xanh của đất nước. Bác viết: “Mùa xuân là Tết trồng cây, làm cho đất
nước càng ngày càng xuân”. Bác thường xuyên theo dõi, động viên, cổ vũ phong trào Tết trồng cây.
Hàng năm, cứ mỗi độ xuân về, Bác vừa viết báo nhắc nhở nhân dân thực hiện Tết trồng cây, vừa đi
thăm và tham gia trồng cây cùng với nhân dân. Trong bài viết cuối cùng của mình về Tết trồng cây
ngày 5/2/1969, Bác nhắc tới “ích lợi to lớn cho kinh tế quốc phòng” của việc trồng cây gây rừng, “đồng
bào các địa phương phải biến đồi trọc thành vườn cây”. Tự tay Bác đã trồng nhiều cây đa mà nhân dân
ta thường gọi bằng cái tên trìu mến “Cây đa Bác Hồ”. Trong khu nhà đơn sơ của mình, Bác đã tạo ra
một môi trường thiên nhiên tuyệt đẹp, Bác trồng cây trong vườn, chăm cây như chăm người. Bác thả cá
dưới hồ và không cho phép ai được câu, xua đuổi và săn bắt chim trong vườn. Bác nói: “Chim là của
quý của thiên nhiên ta phải bảo vệ chúng”.
Trong những lần thăm nước bạn hoặc tiếp đón các vị nguyên thủ quốc gia đến thăm Việt Nam, Bác đều
tổ chức trồng cây lưu niệm. Người đã trồng cây đại ở ấn Độ, trồng cây sồi ở Nga và còn gọi đó là
“những cây hữu nghị”. Cây lớn lên theo thời gian, không chỉ thể hiện của tình hữu nghị giữa nhân dân
Việt Nam và bạn bè thế giới mà còn thể hiện ý thức bảo vệ môi trường.
Ngay cả đến giờ phút Bác sắp đi xa, trong Di chúc Bác cũng không quên nhắc nhở nhân dân ta ta phải
tiếp tục trồng cây gây rừng: “Nếu có kế hoạch trồng cây trên đồi, ai đến thăm thì trồng 1 cây làm kỷ
niệm. Trồng cây nào phải tốt cây ấy. Lâu ngày cây nhiều thành rừng, sẽ tốt cho phong cảnh và lợi cho
công nghiệp”.

Từ lời dạy, việc làm của Bác Hồ, chúng ta nhận thấy rằng, con người sống không thể tách rời khỏi thiên
nhiên, không thể thiếu trời mây, cây cỏ, phải biết giá trị to lớn mà thiên nhiên ban tặng. Người kêu gọi
nhân dân ta phải bảo vệ rừng như bảo vệ ngôi nhà của chính mình vậy.
Ngày nay, khi “ngôi nhà chung” của chúng ta vang lên tiếng kêu cứu, khi con người nhận thức được đầy
đủ ý nghĩa của việc trồng và bảo vệ rừng có thể chống nguy cơ thay đổi khí hậu thì lời dạy của Người
càng có ý nghĩa biết bao.
Ngoài ra:
Một vấn đề được Bác Hồ quan tâm đặc biệt lŕ sự nghiệp trồng cây, trồng người: "Vì lợi ích mười năm
trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người". Rięng về việc trồng cây, vào khoảng giữa năm 1959, Bác
viết bài thơ kêu gọi nông dân trồng cây.
"Muốn làm nhà cửa tốt
Phải ra sức trồng cây
Chúng ta chuẩn bị từ nay
Dăm năm sau sẽ bắt tay dựng nha"
Sau đó, nhân dịp kỷ niệm 30 năm ngày thành lập Đảng và đón Tết âm lịch, Bác Hồ chính thức phát
động phong trŕo Tết trồng cây trong cả nước. Phong trào diễn ra trong vòng 1 tháng từ 6/1 đến
6/2/1960.
"Mùa xuân là Tết trồng cây
Làm cho đất nước càng ngày càng xuân"
Kể từ khi phát động phong trào cho đến khi Bác qua đời, mỗi năm cứ khi tết đến, xuân về Bác đều tự
měnh trồng cây trong Phủ chủ tịch để lŕm gương. Trực tiếp kêu gọi, theo dõi, nhắc nhở, động viên, vận
động phong trào. Và không biết tự khi nào, Tết trồng cây đã trở thành một nếp sống đẹp, một truyền
thống gắn bó không thể thiếu trong mỗi người dân khi xuân về.
Xã hội hiện đại lŕ xã hội điện tử, tin học và công nghệ. Nhưng phía sau nó, xã hội hiện đại lại thải ra
một lượng chất thải khổng lồ dẫn đến ô nhiễm môi trường, nguồn nước, thức ăn ảnh hưởng đến đời
sống, sức khỏe con người, thě việc trồng cây là một việc làm hết sức cần thiết và cấp bách. Mỗi nhà,
mỗi khu phố, mỗi ban ngành đều phải có trách nhiệm trồng cây xanh ở khu vực mình hay ở, những
nơi công cộng để bảo vệ môi trường. Đúng như những điều Bác đă dạy trong lời phát động Tết trồng
cây khi xưa: "Miền Bắc có độ 14 triệu người, trong số đó độ 3 triệu trẻ em thơ ấu, 1 triệu người từ 8
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn

24
Trường THCS Kim Trung Giáo án BDHSG
tuổi trở lęn đều có thể trồng cây Như vậy, mỗi tết trồng được độ 15 triệu cây" thě chẳng mấy chốc
đất nước ta sẽ phủ xanh.

SUY NGHĨ VỀ CÂU "NHIỄU ĐIỀU PHỦ LẤY GIÁ GƯƠNG-NGƯỜI TRONG MỘT
NƯỚC PHẢI THƯƠNG NHAU CÙNG"
Bài tham khảo 1
u2(/%A&=%,6 1)\(DKf8#U((
%=((&9
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.”
R$#!&((&?fK,YU(+(#?33VRf
AW" /!<zV>,W>i" ,T#!VRfA+"%>,W
U(B" /!<B+=$&38/ h&>,6!" ,
T(V+"%W=K03Q1>-$(>,/fA
T#!:7U(13Q%,=6 1)=B_"%U(1=
( + ),-&6 22E'!1%,=6 
1)=B&(9VR,-& 2,*!,(6WD 2-%
+? #U(
M?%#83(&,-& 2,*!%,5i\(y& P `
,-M0R( A>2",*((B ;&,-6 2,*=
6 2ES3Ze),-&62E=6=6,*=J
-3/?"='1/*(="'3Q( 2/5i\
(z"5(ON&88T$(=(K3k&&C@
2 !&?/&2E,%=6 1)5i\(]3+( `
,-=@ 2%A8&4h+(2(#! %,&
8&3P 8/?"/'3]5&,-/,7(1(&N=
k6/(=*23h;KK>2>
C ,7+((E$" :!& /&>~0@5

A,-I&=10?F,7&!=/,7(10?K I&/A
/*231#,-
;5(! &K>%,78&4hy;5('>(K 9
VDI(,-"%8W=>2Z,P,*`(+()=
C =2M%,5i\(!C">:=Q%0#
*U(Z(&h=>)DK>%,78&4h+(M0R( =
5(!1( =5i$,-C()ON&88/*
>2=S-,%=6 1)\(1K03Q&2e`
,-'!1$#/>%%Ah
”U(+(((&@ -M#1)@51c %+(
(T1(&-=5(!1>% 8 ]%Ah
.( !&t
Bài làm
"Nhiễu điều phủ lấy giá gương
người trong một nước phải thương nhau cùng"
Văn 7 : V¨n nghÞ luËn
25