CÔNG TÁC BẠN ĐỌC TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐỘC LẬP – KỲ SƠN – HÒA BÌNH

Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
DANH MỤC KÝ HIỆU VIẾT TẮT
Ký hiệu Giải thích
BGH Ban giám hiệu
CBTV Cán bộ thư viện
GD & ĐT Giáo dục và đào tạo
GV Giáo viên
HS Học sinh
PTCS Phổ thông cơ sở
TV – TT Thư viện – thông tin
VTL Vốn tài liệu
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
1
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
LỜI CẢM ƠN
Thư viện trường học là một bộ phận cơ sở vật chất trọng yếu, là trung tâm
sinh hoạt văn hóa và khoa học của nhà trường, là nơi truyền bá tri thức và cung cấp
thông tin phục vụ nhu cầu học tập và nghiên cứu công tác giải trí cho học sinh.
Chính vì vậy chúng tôi được đào tạo có bài bản về chuyên ngành Quản lý thư viện
– thiết bị trường học, là một sự nỗ lực phấn đấu của tập thể cán bộ giáo viên
Trường cao đẳng nghề Văn Lang Hà Nội. Dưới một mái trường thân thiện và tình
thương của các thầy cô đối với học sinh.
Tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc tới tập thể giáo viên Trường cao đẳng nghề
Văn Lang Hà Nội và thầy giáo Cấn Đình Thái đã trang bị cho tôi đầy đủ những
kiến thức của một người cán bộ Thư viện – Thiết bị trường học. Đặc biệt hơn nữa
là cô giáo Đào Thị Uyên đã tận tình giúp đỡ, chỉ bảo tôi trong suốt quá trình thực
tập và tôi xin cảm ơn đội ngũ cán bộ giáo viên Trường Tiểu học Độc Lập – Kỳ Sơn
– Hòa Bình. Đã giúp đỡ tôi trong thời gian thực tập, giúp cho tôi được hiểu sâu sắc

hơn về ngành nghề của mình cũng như cái nhìn sâu rộng hơn về những kiến thức
xã hội.
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn.
Hà Nội, ngày tháng năm 2012
Sinh viên
Bùi Thị Sách
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
2
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
LỜI MỞ ĐẦU
Đất nước ta đang trên đà phát triển công nghiệp hóa hiện đại hóa và bước
vào xu thế hội nhập thế giới, trong sự nghiệp cách mạng to lớn đó, công tác đào tạo
nhân lực luôn giữ vai trò quan trọng. Chính vì vậy mà đòi hỏi phải đào tạo ra nhiều
nhân tài thực sự để phục vụ cho công cuộc xây dựng đất nước tiến kịp với sự phát
triển của thế giới. Nhận thấy tầm quan trọng đó Đảng và nhà nước đã đặt ngành
giáo dục với sự đổi mới mục tiêu nội dung và phương pháp cụ thể, nội dung của
công cuộc đổi mới là “Cùng với việc đổi mới nội dung sách giáo khoa, đổi mới
phương pháp dạy học và thực hiện với việc đồng bộ nâng cấp và đổi mới Thư viện
– Thiết bị dạy học”.
Đổi mới phương pháp là đổi mới theo hướng tích cực học đi đôi với hành,
lấy học sinh làm trung tâm còn giáo viên chỉ là người hướng dẫn và chỉ đạo học
sinh. Học sinh không chỉ được học trên sách vở mà còn học trên thực tế, những tiết
thực hành của học sinh có thể tận mắt chứng kiến, quan sát và thực hành bồi dưỡng
kiến thức hay giải trí sau những giờ học tập căng thẳng là các tài liệu sách tham
khảo, truyện, sách báo tạp chí tại phòng thư viện.
Thư viện trường học là trung tâm sinh hoạt văn hóa và khoa học của nhà
trường, thư viện góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên bồi dưỡng

những kiến thức cơ bản về khoa học và xây dựng thói quen tự học cho học sinh, tạo
cơ sở từng bước đổi mới phương pháp dạy và học. Đồng thời thư viện cũng tham
gia vào việc bồi dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng nếp sống văn hóa mới cho
các thành viên của nhà trường, thư viện trường học hoạt động tốt có tác dụng thiết
thực góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, xây dựng và duy trì nền văn hóa đọc
cho đông đảo bạn đọc và hơn nữa công tác bạn đọc thư viện là hoạt động có tầm
quan trọng đặc biệt để giúp cho vốn tài liệu thư viện vận hành một cách hiệu quả,
để bồi dưỡng cho đất nước những nhân tài trong tương lai có đầy đủ phẩm chất đạo
đức, những hạt nhân tương lai của đất nước trong giai đoạn đổi mới.
Cùng với nhiều hoạt động khác nhau của nhà trường hoạt động thông tin thư
viện không ngừng được chú trọng và đầu tư nhằm nâng cao hiệu quả phục vụ thông
tin cho đội ngũ cán bộ giáo viên, học sinh trong trường. Bên cạnh những thành tích
và kết quả mà thư viện Trường Tiểu học Độc Lập đã đạt được, hoạt động công tác
bạn đọc còn nhiều bất cập cần phải nghiên cứu và tổ chức hoạt động tìm ra những
giải pháp hữu hiệu để nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc của thư viện. Vì vậy tôi
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
3
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
đã chọn đề tài nghiên cứu “ Công tác bạn đọc” có ý nghĩa thực tiễn rất quan trọng
trong việc nâng cao chất lượng phục vụ hoạt động của thư viện.
Nội dung của bài báo cáo gồm 3 chương sau :
Chương 1: Khái quát về Trường Tiểu học Độc Lập – Kỳ Sơn – Hòa Bình.
Chương 2: Thực trạng công tác phục vụ bạn đọc của Thư viện Trường Tiểu
học Độc Lập.
Chương 3: Một số nhận xét và giải pháp nâng cao chất lượng phục vụ bạn
đọc tại thư viện.
Trong qúa trình thực tập mặc dù đã có rất nhiều cố gắng , song bài báo cáo sẽ

không tránh khỏi những sai sót. Tôi rất mong nhận được sự chỉ bảo của các thầy cô
để bản báo cáo của tôi được hoàn chỉnh hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
4
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT VỀ TRƯỜNG TIỂU HỌC
ĐỘC LẬP – KỲ SƠN – HÒA BÌNH
1.1 Qúa trình hình thành và phát triển của nhà trường.
1.1.1 Lịch sử.
Trường Tiểu học Độc Lập là một ngôi trường nhỏ thuộc xã vùng cao của
Huyện Kỳ Sơn – Tỉnh Hòa Bình, Trường Tiểu học Độc Lập là tiền thân của trường
PTCS Độc Lập. Đến năm 2005 trường được đổi tên thành Trường Tiểu học Độc
Lập ngày nay, do thầy Phạm Ngọc Tuấn làm hiệu trưởng. Hiện nay bộ phận nhà
trường đang đào tạo 88 học sinh dưới sự chăm lo giáo dục của 16 thầy cô trong đó
có một hiệu trưởng và một hiệu phó cùng với 5 cán bộ nghiệp vụ nhà trường,
trường có một khuôn viên đẹp rộng rãi và khang trang với diện tích là 3 hecta,
nhiều cây xanh, nhiều dãy phòng học và kí túc giáo viên, phòng hội đồng nhà
trường và có phòng riêng dành cho y tế, thư viện – thiết bị trường học.
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
5
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
Trường Tiểu học Độc Lập - Kỳ Sơn – Hoà Bình
Ngôi Trường Tiểu học Độc Lập được nằm ở giải đất ven đồi nhưng vị trí của

trường thuộc trung tâm của xã vùng cao nên có tên gọi là Trường Tiểu học Độc
Lập. Trải qua nhiều năm xây dựng và trưởng thành trường luôn phát triển cùng với
sự đổi thay của đất nước, trên mỗi chặng đường phát triển của các thế hệ thầy và
trò nhà trường đều có quyền tự hào về ngôi trường Độc Lập thân yêu của mình, nơi
đã tạo ra lớp lớp các thế hệ học trò những chủ nhân tương lai của đất nước.
Khi mới thành lập trường chỉ có vẻn vẹn vài lớp học, được xây dựng lên đơn
sơ vách đất tranh tre, đội ngũ giáo viên một phần hai thầy cô là ở thôn bản phần
còn lại là từ vùng dưới huyện, dưới tỉnh lên. Đường đi lên trường chỉ là những con
đường mòn đi bộ, các thầy cô phải trèo đèo lội suối mất nửa ngày mới đến được
với các em, cuộc sống đầy khó khăn chồng chất, các em học sinh những ngày mưa
gió phải lội suối vượt lũ đến trường, những ngày đông lạnh áo cũng không đủ ấm.
Nhưng thầy và trò nhà trường không vì thế mà quản ngại, mà còn luôn quyết tâm
thực hiện lời Bác dạy “ Dù khó khăn đến đâu cũng phải thi đua dạy tốt học tốt”.
Đến nay trường đã xây dựng khang trang hiện đại hơn, các phòng học phòng
chức năng đã đảm bảo dạy và học của GV và HS, đội ngũ giáo viên giỏi, học sinh
giỏi ngày càng tăng. Sau nhiều năm xây dựng và trưởng thành trường đã không
ngừng phấn đấu và tự khẳng định mình và đạt được nhiều thành tích trong giáo dục
và học tập, chi bộ nhà trường đã giữ được danh hiệu nhiều năm liền là chi bộ trong
sạch vững mạnh với sự nỗ lực cố gắng của tập thể cán bộ GV nhà trường. Đặc biệt
là lòng nhiệt tình yêu nghề, yêu trường mến trẻ của mỗi thầy cô.
Từ ngày thành lập trường cho đến nay Trường Tiểu học Độc Lập luôn nỗ
lực phấn đấu vươn lên đạt được nhiều thành quả tốt đẹp trong giáo dục và đào tạo.
Trong những năm qua thầy và trò Trường Tiểu học Độc Lập luôn làm việc nghiêm
túc khoa học, luôn động viên khuyến khích đội ngũ cán bộ GV ngày càng tâm
huyết với nghề và nâng cao trình độ chuyên môn, nhà trường luôn nâng cao chất
lượng giáo dục toàn diện, đẩy mạnh phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực”. Trong thời kỳ đổi mới nhà trường đã tiến hành hiện đại
hóa công tác giáo dục và giảng dạy để nâng cao chất lượng dạy và học, GV không
chỉ những chuyền tải kiến thức cho HS tổ hợp các phương pháp truyền thống và
phương pháp dạy học hiện đại. Nhà trường đã bắt đầu chú trọng đến thư viện và

thiết bị và cũng nhờ có thư viện mà đã cung ứng cho GV và HS đầy đủ các loại
sách, trang thiết bị đồ dùng giáo dục phục vụ giảng dạy, bổ sung kiến thức cho các
bộ môn góp phần vào việc nâng cao chất lượng toàn diện.
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được đó, Trường Tiểu học Độc Lập còn có
đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị đồ dùng học tập cùng với đội ngũ cán bộ giáo
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
6
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
viên công nhân viên nhà trường luôn có tinh thần và trách nhiệm cao, cùng nhau
đoàn kết và tâm huyết với nghề với lòng thương yêu chăm sóc dạy dỗ HS. Các em
HS luôn chăm ngoan học giỏi biết vâng lời thầy cô, cha mẹ, chính nhờ vào đó mà
nhà trường luôn đạt danh hiệu tiên tiến xuất sắc trong những năm qua.
1.1.2 Qúa trình trình hình thành và phát triển thư viện Trường Tiểu
học Độc Lập.
Cùng với sự ra đời của Trường Tiểu học Độc Lập cũng là sự ra đời của Thư
viện nhà trường, trên cơ sở đáp ứng nhu cầu nghiên cứu giảng dạy học tập của GV,
HS trong trường. Thời gian đầu cơ cấu tổ chức của TV còn đơn giản về cơ sở vật
chất cũng như về số lượng tài liệu ít và rất hạn chế về nội dung và thể loại, tài liệu
lúc đầu trong TV chỉ khoảng 1000 cuốn chủ yếu là sách giáo khoa, sách báo tạp
chí, truyện. Tài liệu TV và đồ dùng TB còn được để chung một phòng và chưa
được phân loại, sắp xếp khoa học, bộ phận phục vụ bạn đọc còn đơn giản chủ yếu
là cho mượn về nhà chưa có phòng và bàn đọc tại chỗ để phục vụ bạn đọc nên tình
trạng mất mát tài liệu vẫn còn sảy ra thường xuyên, nhưng nhà trường đã không
ngừng phấn đấu và đầu tư xây dựng TV tu sửa và nâng cấp TV đảm bảo phục vụ
tốt cho cán bộ GV, HS trong trường.
Trước đây cán bộ thư viện chỉ là những giáo viên lâu năm kiêm nhiệm làm
công tác TV, ngày nay thay vào đó là một cán bộ thông tin thư viện được đào tạo

nghiệp vụ kỹ năng thư viện, đã được đào tạo có bài bản nên các hoạt động của TV
cũng được thường xuyên tổ chức và chú trọng hơn, như tổ chức phục vụ bạn đọc,
tổ chức tuyên truyền giới thiệu sách, kể chuyện sách cho HS vào mỗi buổi chào cờ
đầu tuần … Các tài liệu trong TV được xử lý, bố trí sắp xếp một cách khoa học
thuận lợi cho công tác tra cứu và tìm kiếm thông tin, tiết kiệm được thời gian công
sức cho người CBTV. Hình thức tài liệu trong TV cũng phong phú và đa dạng hơn
đáp ứng nhu cầu tìm kiếm thông tin của đội ngũ cán bộ giáo viên, học sinh nhà
trường.
1.2 Chức năng và nhiệm vụ của thư viện.
* Khái niệm thư viện.
Thư viện là nơi thu thập xử lý, lưu trữ và bảo quản tìm và phổ biến thông tin
tới tất cả mọi người.
* Chức năng của thư viện.
Thư viện có chức năng và nhiệm vụ giữ gìn di sản thư tịch của dân tộc, thu
thập tàng trữ tổ chức việc khai thác và sử dụng vốn chung tài liệu trong xã hội,
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
7
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
nhằm truyền bá tri thức cung cấp thông tin nhằm phục vụ nhu cầu học tập, nghiên
cứu công tác và giải trí nhằm đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài phát triển khoa
học công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.
* Nhiệm vụ của thư viện.
Đáp ứng yêu cầu và tạo điều kiện thuận lợi cho người đọc trong việc sử dụng
vốn tài liệu TV và tham gia các hoạt động do TV tổ chức.
Thu thập bổ sung và sử lý nghiệp vụ vốn tài liệu, bảo quản vốn tài liệu và
thanh lọc các tài liệu lạc hậu, hư nát theo quy chế của thư viên.
Tổ chức thông tin tuyên truyền, giới thiệu sách tài liệu TV tham gia xây

dựng và hình thành thói quen đọc sách, báo cho bạn đọc.
Xử lý tài liệu biên soạn các ấn phẩm thông tin khoa học.
Thực hiện liên thông giữa các thư viện trong nước, hợp tác trao đổi tài liệu
với TV nước ngoài theo quy định của chính phủ.
Nghiên cứu ứng dụng thành tựu khoa học và công nghệ tiên tiến vào công
tác TV, từng bước hiện đại hóa thư viện.
Tổ chức bồi dưỡng thường xuyên chuyên môn, nghiệp vụ cho người làm
công tác thư viện.
Bảo quản cơ sở vật chất, kỹ thuật và tài sản khác của thư viện.
1.3 Đội ngũ cán bộ
Đóng vai trò cực kỳ quan trọng quyết định sự thành công trong quản lý trong
mọi cơ quan chế độ xã hội, trong mọi lĩnh vực mọi ngành nghề đó chính là nhờ có
tổ chức mà mang lại hiệu quả cao.
Một cơ quan nhà trường muốn hoạt động tốt cần phải có một cơ cấu tổ chức
tốt, các đội ngũ cán bộ GV trong trường với tổng số 21 cán bộ giáo viên công nhân
viên trong trường, trong đó có một hiệu trưởng và một hiệu phó trực tiếp chịu trách
nhiệm và điều hành chung mọi hoạt động của thư viện cũng như nhà trường.
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
8
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
Sơ đồ cơ cấu tổ chức đội ngũ cán bộ trong trong trường
Trong đó CBTV dưới sự điều hành của hiệu trưởng và hiệu phó làm tất cả
công tác thư viện như thống kê, lập kế hoạch báo cáo, kiểm tra, bổ sung, phân loại,
xếp giá, lưu trữ và bảo quản.
1.4 Đặc điểm vốn tài liệu.
Vốn tài liệu là một bộ phận quan trọng của thư viện, là một kho tàng tri thức
nhiều kinh nghiệm hiểu biết mà con người đã tích lũy được trong tiến trình lịch sử,

đó là những tài liệu thông tin có giá trị những thành quả lao động có trí tuệ của
những người kiệt suất trên nhiều lĩnh vực khác nhau. VTL phong phú giúp người
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
9
Y tế
Hiệu trưởng
Bộ phận nghiệp vụGiáo viên
Hiệu phó
Thư
viện
Bảo
vệ
Kế
toán
Công
đoàn
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
đọc có khả năng nâng cao trình độ văn hóa chuyên môn, hoàn thiện kỹ năng sống
cũng như nhân cách cho con người trong xã hội.
VTL trong một TV chứa đựng một dung lượng thông tin cực kỳ lớn, tạo điều
kiện thuận lợi cho người sử dụng trong việc khai thác thông tin. VTL của thư viện
lớn đồng thời cũng đặt ra cho các TV nhiệm vụ tổ chức cũng như bảo quản sao cho
có thể sử dụng nguồn thông tin đó một cách thuận lợi và lâu dài.

Vốn tài liệu thư viện
Tính đến tháng 4 năm 2012 vốn tài liệu trong thư viện Trường Tiểu học Độc
Lập có khoảng 3000 cuốn, trong đó tài liệu được chia làm 4 loại hình sau:

Sách giáo khoa : 1017cuốn
Sách nghiệp vụ: 290 cuốn
Sách tham khảo : 107cuốn
Báo, tạp chí: 347quyển
Truyện: 1050 quyển
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
10
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
Những tài liệu sách báo trong TV luôn phát huy được tác dụng đảm bảo
được sự tồn tại và hoạt động của thư viện, nhằm thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao
nhu cầu bạn đọc.
1.5 Cơ sở vật chất kỹ thuật.
Cơ sở vật chất kỹ thuật là các nhà, diện tích dành cho TV với toàn bộ trang
thiết bị của chúng. Chúng có vai trò hết sức to lớn đối với tài liệu nó là nơi chứa và
bảo quản tài liệu, đối với bạn đọc sẽ là nơi họ làm việc với tài liệu tiếp súc với các
nguồn thông tin. Là nơi gặp gỡ trao đổi các kiến thức kỹ năng đã đọc được với bạn
bè và đồng nghiệp.
Trường Tiểu học Độc Lập luôn tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và trang
thiết bị dạy học để đáp ứng yêu cầu thực hiện học đi đôi với hành. Tuy nhà trường
vẫn còn thiếu cơ sở vật chất và các phòng chức năng, thiết bị dạy học chưa đủ để
đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học theo chương trình đổi mới.
Cho đến nay Trường Tiểu học Độc Lập chưa có cán bộ chuyên trách về thiết
bị trường học nên công tác xây dựng và quản lý cơ sở vật chất còn nhiều hạn chế,
dẫn đến ý thức bảo vệ và sử dụng thiết bị đồ dùng chưa tốt.
Thư viện vẫn chưa có phòng đọc riêng cho bạn đọc chỉ với diện tích một
phòng học, nhà trường vẫn trang bị đầy đủ bàn ghế, giá tủ, đèn điện chiếu sáng tốt
cho việc phục vụ người dùng tin.

1.6 Vai trò của công tác phục vụ bạn đọc tại nhà trường.
• Khái niệm.
Phục vụ bạn đọc là hoạt động của TV nhằm tuyên truyền và đưa ra phục vụ
các dạng tài liệu, giúp đỡ người tới TV trong việc lựa chọn và sử dụng tài liệu,
công tác này được tiến hành bởi sự kết hợp các quá trình liên quan chặt chẽ với
nhau gồm phục vụ bạn đọc, mượn tài liệu, phục vụ thông tin tra cứu.
• Vai trò công tác phục vụ bạn đọc
Công tác bạn đọc là quá trình sáng tạo bao gồm hoạt động tiếp thu so sánh và
ứng dụng những tri thức đã đọc vào cuộc sống. Do đó công tác bạn đọc có tầm
quan trong đặc biệt bằng nhiều biện pháp khác nhau, giúp cho việc vận hành VTL
thư viện một cách hiệu quả nhất, dù kho tài liệu có quý giá đến đâu mà không có
người sử dụng thì kho tài liệu đó cũng không có giá trị.
Công tác bạn đọc giúp cho mỗi người chọn được sách mà họ cần đọc, tuyên
truyền giới thiệu những sách báo cần thiết, tốt nhất cho từng người, từng nhóm
người hoặc tập thể bạn đọc sẽ góp phần vào việc giáo dục đạo đức thẩm mĩ cho con
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
11
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
người. Hướng dẫn đọc giúp bạn đọc có thói quen tự học, tự nghiên cứu xây dựng
thói quen đọc sách góp phần xây dựng nền văn hóa đọc.
Muốn việc phục vụ bạn đọc đạt kết quả tốt cần phải tiến hành hướng dẫn đọc
khơi dậy tình yêu sách của GV, HS giáo dục cho HS mong muốn hiểu biết, biết áp
dụng những kiến thức đã thu nhận được từ sách vào học tập và cuộc sống.
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHỤC VỤ BẠN
ĐỌC CỦA THƯ VIỆN TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐỘC LẬP
2.1 Đặc điểm và nhu cầu đọc của học sinh nhà trường.
2.1.1 Khái niệm

Nhu cầu đọc là đòi hỏi khách quan của con người đối với việc đọc tài liệu,
việc thực hiện đọc tài liệu như hoạt động sống của con người, là một loại nhu cầu
tinh thần của con người có liên quan đến nhu cầu nhận thức
Đặc điểm nhu cầu đọc là một loại tinh thần nhu cầu đọc ở mỗi người có liên
quan tới nhu cầu nhận thức về mọi sự vật hiện tượng môi trường tự nhiên và thế
giới xung quanh, Do đó nhu cầu đọc cũng chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố như điều
kiện xã hội, trình độ văn hóa, nghề nghiệp lứa tuổi nhân cách.
Nhu cầu đọc và hoạt động TV là động cơ là mục đích của hoạt động thông
tin thư viện, nhu cầu đọc của người dùng tin thúc đẩy mọi hoạt động của TV làm
cho các hoạt động TV phải hoàn thiện và phát triển hơn. Đó cũng là hiện thân là
biểu hiện của sự phát triển hoạt động thư viện.
2.1.2 Đặc điểm tâm sinh lý và nhu cầu đọc của học sinh.
* Sách dành cho các em học sinh lớp 1 và lớp 2.
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
12
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học

Sách dành cho nhi đồng
Các em ở lứa tuổi này thường quan tâm tới bản thân và thế giới xung quanh ,
thích nghe kể truyện, thích xem các truyện tranh chữ to, màu sắc đẹp, thích những
chuyện có nhân vật mà có thể chia sẻ cảm giác và cảm xúc của mình. Vì vậy CBTV
chọn sách có hình ảnh ngôn ngữ trong sáng dễ hiểu cho các em, ở lứa tuổi các em
nhu cầu đọc chưa hình thành rõ rệt, do đó các em đọc tất cả những cuốn nào tới tay
mình hoặc chọn sách qua hình vẽ hấp dẫn ở bìa.
* Sách dành cho học sinh lớp 3 và lớp 4.

Sách dành cho thiếu nhi

GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
13
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
Các em ở lứa tuổi này đã bắt đầu tò mò về các truyện tưởng tượng mà các
em sẽ hòa mình vào thế giới đó với bản thân mình trở thành nhân vật chính với
những hình ảnh khá khác biệt so với thực tế của các em, với lứa tuổi này các em bắt
đầu thích những câu chuyện có tình tiết phức tạp hơn một chút so với chuyện tranh
và đã có thể chấp nhận các giải pháp khác nhau cho một vấn đề, cụ thể các em có
thể chấp nhận cái chết của nhân vật chính bởi các em hiểu đó là thực tế của cuộc
sống, và các em tập trung hơn vào các câu truyện với các hình mẫu nhân vật là
những người anh hùng.
* Sách dành cho học sinh lớp 5.
Các em tiếp thu sách bằng trực giác, và có thể tư duy rộng hơn về cách giải
quyết vấn đề và có thể nhìn nhận một vấn đề hay một khó khăn có thể giải quyết
bằng nhiều cách, các em đã quan tâm tới lịch sử đất nước, tiểu sử các nhân vật nổi
tiếng danh nhân, với các chủ đề liên quan tới xã hội và môi trường thế giới xung
quanh.
Hiện nay tại Trường Tiểu học Độc Lập chương trình học tập đã có xu hướng
chú trọng phát triển các hoạt động ngoại khóa lồng ghép trong từng môn học, bài
học cụ thể. Điều này đã dẫn đến nhu cầu học hỏi nghiên cứu đọc sách của học sinh
cũng trở nên cấp thiết hơn, TV luôn phối hợp với các GV từng bộ môn để nắm sát
yêu cầu và có kế hoạch phục vụ liên tục chu đáo cho từng đối tượng, người CBTV
giúp các em biết cách sử dụng TV, sử dụng hệ thống tra cứu TV, biết cách đọc
sách và làm việc với sách coi sách như người thầy thứ hai của mình.
2.1.3 Các phương pháp nghiên cứu nhu cầu đọc.
* Nghiên cứu trực tiếp
Phương pháp này có những ưu điểm:

- Tạo ra cho người nghiên cứu điều kiện tự nắm được quan sát được
những hiện tượng số liệu về người đọc, vì thế các số liệu đáng tin cậy hơn.
- Giúp người nghiên cứu bổ sung, điều chỉnh nội dung nghiên cứu.
Có 3 hình thức nghiên cứu trực tiếp.
+ Trao đổi ý kiến với bạn đọc: Khi họ đến mượn hay trả sách tại các buổi
thảo luận về sách, qua cuộc trao đổi này CBTV sẽ phát hiện được những nhu cầu,
hứng thú khả năng sử dụng TV, đọc sách của từng người hay nhóm bạn đọc.
+ Phỏng vấn: Để cuộc phỏng vấn đạt kết quả tốt, cần tiến hành các bước
chuẩn bị câu hỏi để phỏng vấn, lựa chọn các cá nhân để phỏng vấn, lập lịch trình để
phỏng vấn, tiến hành phỏng vấn và phân tích tổng hợp kết quả.
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
14
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
+ Quan sát khoa học: Là hình thức nghiên cứu trực quan khoa học giúp
người nghiên cứu có những cứ liệu khách quan về bạn đọc.
* Nghiên cứu gián tiếp.
Nghiên cứu gián tiếp được áp dụng dưới các hình thức sau:
+ Phân tích tài liệu thống kê thư viện.: Nhật ký TV, báo cáo hàng năm cho
phép phát hiện và so sánh những số liệu về số lượng và thành phần bạn đọc theo
các nhóm chính.
+ Phân tích thẻ bạn đọc: Cho biết một phần thông tin về nội dung đọc và tính
tích cực của bạn đọc.
+ Phân tích các tài liệu của công tác tra cứu – thư mục: Sổ ghi các yêu cầu
thư mục và các tài liệu khác cho phép xác định nhu cầu của bạn đọc về tài liệu, nhu
cầu và mục đích đọc.
+ Trưng cầu ý kiến.
2.2 Tình hình phục vụ bạn đọc tại thư viện

2.2.1 Khái niệm.
Phục vụ bạn đọc là việc thư viện tạo cho bạn đọc khả năng sử dụng các ấn
phẩm và các nguồn thông tin khác tại phòng đọc, phòng mượn giữa TV, sao chép
tài liệu cung cấp thiết bị sử dụng tài liệu nghe – nhìn ( máy đọc, đầu video)
Trong quá trình phục vụ tại TV, CBTV cần phải tổ chức chuẩn bị thủ tục
mượn trả tài liệu tại phòng đọc.
Tổ chức phục vụ bạn đọc tại TV là việc cung cấp tài liệu và các nguồn thông
tin khác cho bạn đọc tại phòng đọc, phòng đọc là phòng được trang bị chuyên biệt
dùng để phục vụ bạn đọc các ấn phẩm và các nguồn thông tin khác trong bốn bức
tường của thư viện, trong phòng đọc cán bộ thư viện phải tạo điều kiện thuận lợi để
bạn đọc làm việc với sách, giúp đỡ tư vấn cho bạn đọc.
2.2.2 Chuẩn bị.
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
15
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
CBTV phải được chuẩn bị trước khi phục vụ bạn đọc, nội dung việc chuẩn bị
của CBTV gồm : Chuẩn bị nơi làm việc, chuẩn bị cho việc phục vụ bạn đọc, xem
xét tài liệu theo cách của thư viện.
- Chuẩn bị nơi làm việc: Đòi hỏi xem xét qua kho tài liệu nhằm mục
đích phát hiện sai sót trong sắp xếp, xem xét và bổ sung tài liêu cho các trưng bày,
chuẩn bị giấy tờ ( Phiếu đăng ký bạn đọc, thẻ bạn đọc, phiếu yêu cầu…)
- Chuẩn bị phục vụ bạn đọc: Bắt đầu từ việc xem xét báo và tạp chí mới
để xác định những đề tài và vấn đề tuyên tuyền, với sự giúp đỡ của các bản thư
mục chọn những tài liệu về các đề tài mới, chọn các tài liệu theo yêu cầu đặt trước
của bạn đọc, phân tích phiếu bạn đọc, làm việc với bạn đọc không trả sách đúng
hạn.
- Xem xét tài liệu theo kiểu thư viện: Đây là phương pháp tiếp súc với

tài liệu để có được một khái niệm chung về nội dung, việc xem xét tài liệu cho phép
đánh giá quyển sách khác cùng đề tài, xác định mức độ thích hợp của nó với các
nhóm bạn đọc khác nhau.
Cán bộ thư viện xem xét tài liệu qua trang tên sách, chú giải, mục lục, lời nói
đầu, đoạn kết. Chú giải cho biết vắn tắt về nội dung cuốn sách dành cho đối tượng
nào, hình thức trình bày tài liệu. Mục lục phản ánh khái niệm về nội dung và cơ cấu
của cuốn sách. Lời nói đầu, bài giới thiệu, kết luận đưa ra nhận xét tổng hợp và sự
đánh giá cũng như những kết luận chủ yếu của cuốn sách.
2.2.3 Thủ tục mượn tài liệu tại phòng thư viện.
Sau khi tra cứu trên các mục lục, bạn đọc điền vào phiếu yêu cầu để mượn
tài liệu.
CBTV xem xét phiếu yêu cầu, nếu thấy yêu cầu chưa chính xác thì đề nghị
bạn đọc viết lại cho chính xác và đưa lại cho CBTV tìm tài liệu trên giá. Nếu không
tìm thấy tài liệu bạn đọc cần CBTV thông báo cho bạn đọc biết và có thể giới thiệu
cho họ những tài liệu cùng chuyên đề. Người đọc một lần có thể mượn 2 cuốn sách
để đọc tại chỗ, đọc xong trả sách tại quầy thủ thư rồi mượn tiếp.
Trước khi giao tài liệu cho bạn đọc CBTV phải tiến hành kiểm tra những
hỏng hóc của tài liệu, khi phát hiện ra phải ghi vào phần phụ chú trong phiếu yêu
cầu của bạn đọc tại TV tất cả những việc này phải được tiến hành trước mặt bạn
đọc.
2.2.4 Tổ chức phục vụ mượn tài liệu.
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
16
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
Việc cho GV, HS mượn tài liệu tùy thuộc vào số lượng tài liệu hiện có trong
tài liệu nhà trường, tài liệu cho mượn phải lọc kỹ phù hợp với đối tượng cho mượn.
GV, HS phải đăng ký mượn tài liệu và được phát thẻ do nhà trường cấp, đối với HS

có thể mượn cá nhân hoặc theo tổ, theo lớp. Khi CBTV giữ phiếu đăng ký bạn đọc
và sắp xếp khoa học để tiện theo dõi. Nếu làm sổ ghi cho mượn sách cũng nên làm
đúng mẫu quy định ghi chép rõ ràng và có chữ ký đầy đủ của người mượn để tránh
mất mát và nhầm lẫn, thời hạn mượn tài liệu phải được quy định cụ thể.
- Các việc cần làm ở phòng mượn: Đăng ký bạn đọc, phát thẻ và làm sổ
mượn, tiếp cận yêu cầu và tìm sách, ghi tài liệu vào sổ mượn và kiểm tra tình trạng
tài liệu cho mượn.
- Quản lý sổ mượn: Có nhiều cách sắp xếp sổ mượn.
+ Xếp theo tên giáo viên.
+ Với HS xếp theo khối, lớp trong từng lớp xếp theo thứ tự chữ cái HS.
+ Xếp theo thời gian mượn sách.
+ Xếp theo thời gian trả sách.
Dù xếp theo cách nào cũng phải đảm bảo các yêu cầu tìm sổ nhanh và biết
được người còn nợ sách.
- Thống kê bạn đọc: Mỗi bạn đọc vào TV thì CBTV phải thống kê lượt
bạn đọc và lượt sách, lượt báo trên phiếu theo dõi bạn đọc. Hết một ngày cộng lượt
bạn đọc và lượt tài liệu trên phiếu theo dõi, sau đó thống kê trong sổ nhật ký TV
mỗi ngày phục vụ phải ghi vào một dòng tổng số lượt bạn đọc và lượt sách.
2.2.5 Thực trạng phục vụ bạn đọc tại thư viện Trường Tiểu học Độc
Lập.
Công tác phục vụ bạn đọc tại phòng TV đã được CBTV thực hiện rất tốt , đã
cung cấp đầy đủ những tài liệu cho bạn đọc. CBTV luôn hòa đồng với bạn đọc tạo
điều kiện thuận lợi cho bạn đọc đến mượn hay đọc sách, nhưng TV nhà trường vẫn
chưa có phòng đọc riêng cho bạn đọc nghiên cứu , tìm kiếm thông tin. Bạn đọc tìm
kiếm tài liệu và đọc ngay tại phòng mượn, nên CBTV vẫn chưa phát huy hết được
khả năng chuẩn bị và phục vụ bạn đọc tại TV.
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5

17
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học

Phục vụ bạn đọc tại thư viện
Với cơ sở vật chất còn hạn hẹp chưa có phòng đọc sách riêng cho bạn đọc
nhưng công tác phục vụ bạn đọc vẫn được hoạt động tốt, vẫn đảm bảo đầy đủ các
thủ tục mượn tài liệu. GV, HS đến TV đều ghi vào phiếu yêu cầu và sổ nhật ký của
TV, số lượng tài liệu cho mỗi bạn đọc mượn là 2 cuốn cho mỗi lần đọc. Các em HS
lớp 1 chưa ý thức được và chưa hình thành ham muốn đọc ở các em nên lịch phục
vụ của TV các em lớp 1 là tại TV góc lớp của lớp mình, còn từ lớp 2 cho đến lớp 5
được chia theo trình tự từng lớp vào từng thứ trong tuần mà lên TV. Ưu điểm của
cách tổ chức phục vụ bạn đọc tại TV theo từng lớp vào từng buổi trong tuần như
vậy rất đảm bảo được trật tự, sự ồn ào của các em khi lên TV, tạo điều kiện cho
người CBTV phục vụ và đáp ứng được yêu cầu của các em.
2.3 Phục vụ mượn về nhà.
Phục vụ mượn về nhà là một bộ phận phục vụ cho phép người đọc mượn về
nhà trong một khoảng thời gian nhất định, tài liệu cho mượn phải được chọn lọc kỹ
và phù hợp với đối tượng cho mượn.
Việc cho mượn tài liệu về nhà rất hiệu quả kinh tế vì:
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
18
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
- Tài liệu có thể luôn chuyển tới tay bạn đọc nhiều lần hơn so với hình
thức đọc tại chỗ vì người đến đọc bao giờ cũng ít hơn người đến mượn ( điều kiện
địa lý xa TV, điều kiện về thời gian, thói quen làm việc tại nhà )
- Có tài liệu trong tay với cảm giác thoải mái GV có thể nghiên cứu và
soạn giảng tốt hơn.

- Tận dụng được thời gian rỗi của GV, HS khuyến khích họ đọc sách và
rèn luyện thói quen đọc sách.
Cần nhắc nhở bạn đọc thực hiện nghiêm túc nội quy mượn và trả tài liệu
đúng hạn để đảm bảo tài liệu luôn chuyển được nhanh, phục vụ được nhiều người.
Bên cạnh đó cũng có một số nhược điểm sau:
- Bạn đọc chỉ được mượn hạn chế số lượng tài liệu
- Các môn loại ở phòng mượn tài liệu về nhà không đầy đủ như phòng
đọc tại TV.
- Tỉ lệ mất mát và hư hỏng tài liệu lớn hơn phòng đọc.
Tất cả các tài liệu được mượn về nhà đều được ghi vào sổ mượn sách trong
sổ có ghi rõ thời hạn mượn trả sách, sổ đăng ký cá biệt, tên tác giả tên sách người
mượn phải ký vào sổ này khi nhận sách. Việc thống kê mượn sách được tiến hành
ngay khi trao sách cho người mượn.
Khi trao hay nhận lài liệu từ bạn đọc, CBTV phải kiểm tra tình trạng của tài
liệu, tài liệu trả phải xếp lên giá kịp thời để còn phục vụ bạn đọc khác, xem xét lại
sổ mượn để thu hồi sách quá hạn.
* Thực trạng phục vụ mượn tài liệu về nhà tại thư viện Trường Tiểu học Độc
Lập.
Hình thức phục vụ mượn tài liệu về nhà vẫn được bạn đọc và CBTV chú
trọng hơn, các em HS được mượn tài liệu sách giáo khoa vào mỗi đầu năm học để
phục vụ cho việc học của các em được tốt hơn. Các tài liệu sách báo tạp chí, sách
tham khảo, truyện được các em lên TV làm phiếu yêu cầu với CBTV và mượn về
nhà, thời hạn mượn là 7 ngày. Do phụ thuộc vào điều kiện thời gian của các em
vùng cao nên hoạt động phục vụ mượn về nhà rất được các em HS và GV nhà
trường chú trọng.
2.4 Hướng dẫn đọc và sử dụng thư viện.
2.4.1 Khái niệm, mục đích của hướng dẫn đọc.
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách

LỚP: CĐCNTB K5
19
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
Hướng dẫn đọc là sự tác động của CBTV lên nội dung, tính chất phương
pháp đọc của người đến sử dụng TV. Hướng dẫn đọc tiến hành thông qua các hình
thức và phương pháp khác nhau của hoạt động TV phải đảm bảo tính hệ thống, tính
khoa học và sự tiếp cận chuyên biệt tới bạn đọc.
Hướng dẫn đọc trong trường phổ thông là quá trình tổ chức lại hoạt động
đọc, giúp các em hình thành củng cố và phát triển nhu cầu đọc lành mạnh, biến
hoạt động đọc sách thành một loại hoạt động thường xuyên có ích cho cuộc sống
của các em, rèn luyện cho các em kỹ năng đọc sách, phương pháp đọc và khả năng
lĩnh hội, vận dụng tri thức trong sách vào cuộc sống. Đồng thời giáo dục các em
thái độ đối sử có văn hóa với sách báo, sản phẩm tinh thần cao quý của nhân loại.
Đọc sách là một loại hoạt động tinh thần hết sức phức tạp của cá nhân có sự
tham gia của các yếu tố tâm lý, cảm giác, tri giác, biểu tượng, trí nhớ, tư duy… Có
hiệu quả nhất là khi đọc xong một cuốn sách phải có khái niệm rõ ràng về toàn bộ
nội dung cuốn sách đó, phải nhận thức được tác giả muốn nói gì và biết phân biệt
để rút ra được những điều chủ yếu nhất, cơ bản nhất.
Bởi thế nội dung của nó phải hướng vào những mục đích sau:
Giúp người đọc trong việc chọn tài liệu, tìm những thông tin về tài liệu hợp
với nhu cầu và sở thích của bạn đọc, chọn lựa và giới thiệu tài liệu về đề tài của yêu
cầu đọc, hình thành ở người đọc các yêu cầu và nhu cầu đọc mới.
Giúp được bạn đọc kỹ năng tự chọn sách bằng cách tuyên truyền thường
xuyên các kiến thức về TV thư mục, dạy cho bạn đọc về phương pháp định hướng
trong việc tìm kiếm tài liệu và tra cứu tài liệu.
Giúp bạn đọc trong quá trình đọc và tiếp thu những gì đã đọc, phân tích
những gì bạn đọc biết về cuốn sách đã đọc, tư vấn cho bạn đọc phương pháp đọc
hợp lý.
2.4.2 Hướng dẫn phương pháp đọc sách cho giáo viên và học sinh.
CBTV cần phải hướng dẫn cho GV, HS phương pháp đọc sách, đọc sách

không đúng phương pháp không những kém kết quả mà còn có hại cho cơ thể và
tâm hồn.
Phương pháp đọc sách phụ thuộc vào mục đích đọc sách và trình độ, trong
đó mục đích đọc sách có ý nghĩa quyết định.
• Đọc sách như thế nào?
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
20
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
GV, HS cần đọc sách có kế hoạch, có suy nghĩ và phê phán, biết áp dụng vào
thực tiễn.
• Đọc sách theo mục đích đề ra trước.
Để dạy tốt, học tốt GV và HS phải dạy theo sách, học và làm theo sách.
• Đọc sách có ghi chép, phân tích và theo hệ thống.
Đây là một yêu cầu cần thiết của việc đọc sách, vì chỉ có qua ghi chép phân
tích các nội dung chủ yếu của sách mới được khắc sâu. Riêng với HS việc đọc sách
có ghi chép và phân tích sẽ giúp các em xây dựng được tác phong suy nghĩ trước
các vấn đề sẽ nêu ra và luôn tự đặt cho mình những câu hỏi. Như vậy sẽ giúp các
em hiểu sâu sắc vấn đề và đồng thời làm phong phú thêm nguồn tư liệu và tập
luyện thói quen tự học, tự nghiên cứu.
Cần hướng dẫn các em đọc sách có hệ thống nhằm giúp các em tiếp thu kiến
thức một cách vững chắc, đầy đủ và phù hợp với năng lực.
• Đọc sách có trọng tâm, trọng điểm và kịp thời.
Dựa vào cộng tác viên CBTV có thể biết được chương trình và nội dung học
tập của HS kết hợp với mục tiêu của nhà trường, phương châm giáo dục của nhà
trường và nội dung kho sách của TV. CBTV có thể phối hợp xây dựng kế hoạch
đọc sách cho GV, HS sát với trọng tâm trọng điểm không chỉ áp dụng riêng cho
việc lựa chọn sách mà còn áp dụng ngay trong từng bài học.

• Đọc sách xen kẽ giữa các bộ môn.
Đọc sách là một loại lao động trí óc khá căng thẳng và chóng mệt mỏi, do đó
việc thay đổi nội dung khi đọc là một cách nghỉ ngơi tích cực nhất. Chính đây là
biện pháp để nâng cao hiệu suất khi đọc sách.
• Hướng dẫn học sinh lập kế hoạch đọc sách.
CBTV phối hợp với GV nhất là GV chủ nhiệm lớp và các tổ chức chuyên
môn, để hướng dẫn cho HS không những lập kế hoạch mà còn cả cách đọc, cách
ghi chép.
2.4.3 Hướng dẫn đọc cho từng cá nhân bạn đọc.
Bên cạnh việc hướng dẫn đọc cho tất cả hoặc một nhóm bạn đọc CBTV cần
phải biết phương pháp hướng dẫn với từng bạn đọc. Việc làm này nhằm giáo dục
trình độ đọc, phát hiện và phát triển ở họ hứng thú đọc, thỏa mãn nhu cầu về tài
liệu.
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
21
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
Trong quá trình làm việc riêng với từng bạn đọc CBTV nghiên cứu hứng tú
đọc của bạn đọc, giới thiệu với họ về tài liệu, tư vấn về cách đọc thông tin cho họ
về vốn tài liệu của thư viện.
Khi tiến hành hướng dẫn đối với từng cá nhân bạn đọc, cần phát huy hiệu
quả các phương pháp giao tiếp cá nhân giữa CBTV và bạn đọc. Những hình thức
chủ yếu của phương pháp này là tọa đàm, tư vấn, chỉ dẫn thư mục, cung cấp thông
tin.
CBTV cũng có thể sử dụng phương pháp tư vấn cho bạn đọc, có thể đưa ra
những lời khuyên, ý kiến của mình về một vấn đề nào đó. Tư vấn có mục đích
hướng tới hình thành ở người đọc những kỹ năng văn hóa đọc, hiểu biết về thư viện
– thư mục.

2.4.4 Thực trạng công tác hướng dẫn đọc và sử dụng thư viện.
Công tác hướng dẫn đọc ở Trường Tiểu học Độc Lập chưa được chú trọng
và phát huy tốt, CBTV chưa tổ chức được các buổi tọa đàm, các buổi nói chuyện
với các em HS về phương pháp đọc sách, mới chỉ tuyên truyền hướng dẫn các em
nên đọc những loại sách nào và đọc sách xen kẽ giữa các môn học, chưa hướng dẫn
được các em cách đọc có ghi chép, có mục đích cụ thể.
Đã có một cuốn sách tốt trong tay nhưng các em phải biết cách đọc, trẻ em
rất thích đọc sách nhưng nhiều em không biết cách đọc sách, các em thường đọc
vội vã, hấp tấp hoặc đọc ngấu nghiến mà không suy nghĩ gì, đọc sách không đúng
mức sẽ ảnh hưởng xấu tới việc phát triển năng lực một cách bình thường và còn có
thể làm hỏng năng lực, tổn hại sức khỏe. Chính vì vậy mà CBTV nhà trường nên
tăng cương công tác hướng dẫn đọc cho các em, đọc sách như thế nào là đúng và có
hiệu quả cao, đồng thời cũng cần tăng cường công tác hướng dẫn sử dụng thư viện
cho các em HS.
Thư viện Trường Tiểu học Độc Lập vào mỗi đầu năm học TV luôn tổ chức
các buổi tuyên truyền hướng dẫn GV, HS trong trường làm quen với TV và cách tra
cứu và sử dụng TV gồm những nội dung về vốn tài trong TV gồm những tài liệu gì
và bộ máy tra cứu của TV, nội quy sử dụng TV từ đó để bạn đọc biết cách sử dụng
TV.
2.5 Tổ chức các cuộc thi tuyên truyền giới thiệu sách.
Tổ chức tuyên truyền giới thiệu sách là hoạt động có chỉ dẫn, có định hướng
của TV nhằm truyền bá thông tin về nội dung và hình thức của tài liệu, giúp bạn
đọc lựa chọn và tìm đọc tài liệu đó. Tuyên truyền, giới thiệu sách có tác dụng
hướng dẫn và phát triển nhu cầu hứng thú đọc sách và làm theo sách, phát triển
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
22
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học

văn hóa đọc, văn hóa học đường là biện pháp tích cực để phát huy giá trị của vốn
tài liệu, tăng vòng quay của sách và thể hiện tính chủ động phục vụ của thư viện.
Công tác tuyên truyền tài liệu của TV là tổ hợp các hình thức và phương
pháp tuyên truyền bằng miệng và tuyên truyền trực quan tài liệu.
2.5.1 Hình thức tuyên truyền bằng miệng.
Hình thức tuyên truyền bằng miệng là hình thức tuyên truyền tác động đến
bạn đọc bằng ngôn ngữ cử chỉ để giới thiệu, giải thích đánh giá tài liệu, giúp người
đọc có cơ sở lựa chọn và tìm đọc chúng. Hình thức này có sức lôi cuốn hấp dẫn đặc
biệt có sức thuyết phục thông tin nhanh chóng, kịp thời và tính linh hoạt cao.
* Đọc to nghe chung.
Đọc to nghe chung được áp dụng rộng rãi trong các thư viện trường học,
hình thức này rất cần cho học sinh lớp 1, lớp 2 và lớp 3 vì các em chưa nắm được
các kĩ thuật đọc, chưa có khả năng nhớ lại trong trí nhớ những lời nói và không tự
sắp xếp hoàn chỉnh được từng ý, từng phần. Các em chưa thể phân tích được từ
ngữ, chưa hiểu được phản ánh của các quy luật khách quan. Vì vậy CBTV cần diễn
đạt rõ ràng dễ hiểu đối với bạn đọc ở lứa tuổi đầu cấp này, do đó cần phải làm thế
nào để hình thức đọc to nghe chung trở thành thói quen và luôn luôn là ngày hội
của CBTV. Số giờ đọc to nghe chung phải được đặt ra trước kế hoạch trong năm,
còn chủ đề đọc được xây dựng theo từng quý, từng tháng kế hoạch cần cụ thể với
số lượng sách phù hợp trình độ của HS, đồng thời xác định rõ thời gian đọc, người
đọc, người phụ trách.
Sau khi đọc to nghe chung nên tọa đàm để dẫn dắt trẻ em vào tình tiết đáng
chú ý của tác phẩm đồng thời giải thích những từ khó hiểu hoặc những đoạn thiếu
rõ ràng. Tính chất tọa đàm phụ thuộc vào người nghe vào cấu tạo và nội dung của
tác phẩm vào mục đích và nhiệm vụ của buổi học.
- Tại thư viện Trường Tiểu học Độc Lập: Hình thức đọc to nghe chung
được diễn ra vào các buổi chào cờ thứ 2 vào tuần đầu tiên của tháng, người CBTV
xây dựng chương trình và đọc to cho cả trường cùng nghe chủ đề được xây dựng
theo các hoạt động của nhà trường đưa ra như tháng 2 chủ đề về mừng Đảng mừng
xuân, tháng 3 phong trào thi đua nhân ngày lễ kỷ niệm ngày Quốc tế phụ nữ 8/3 và

ngày thành lập Đoàn 26/3…CBTV dựa vào chủ đề đó để lựa chọn tài liệu.
Ý nghĩa của hoạt động này là giúp cho các em nắm được các ngày lễ và ý
nghĩa lịch sử của các ngày lễ kỷ niệm đó.
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
23
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
* Kể chuyện theo sách.
Kể chuyện theo sách là một trong những hình thức tuyên truyền sách phổ
biến mang lại hiệu quả cao, kể chuyện theo sách nhằm được các mục tiêu giúp việc
vận hành của TV phát huy được tác dụng của sách đối với bạn đọc.
Giúp cho bạn đọc thỏa mãn nhu cầu về sách, xây dựng văn hóa đọc trong
điều kiện các phương tiện nghe nhìn có nguy cơ lấn át việc đọc hiện nay. Kể
chuyện theo sách là phương pháp tuyên truyền miệng tác động lên người nghe bằng
âm thanh ngôn ngữ thông qua sự truyền đạt biểu cảm, diễn giả thuật lại nội dung
sách gần như nguyên bản. Tuy có sự sáng tạo trong các chi tiết và nhấn mạnh hay
lướt qua trong thái độ của người kể với câu chuyện.
Có 2 hình thức kể chuyện theo sách là kể thường xuyên và tổ chức các cuộc
thi.
- Kể thường xuyên :
Kể chuyện theo sách thường xuyên chủ yếu được tiến hành lồng ghép trong
các buổi sinh hoạt câu lạc bộ, trong khi chờ hội họp, vào các giờ giải lao, sinh hoạt
tập thể, trong các buổi sinh hoạt đội, sinh hoạt lớp, chào cờ đầu tuần mỗi buổi có
thể mời 1 đến 2 người lên kể chuyện theo sách trong thời gian 15 đến 20 phút.
- Tiến hành kể chuyện theo sách:
Là một hoạt động độc lập, các TV cần lựa chọn các đề tài sát hợp với nhiệm
vụ cụ thể của địa phương của nhà trường. Nếu tổ chức nhân lễ kỷ niệm các ngày lễ
lớn, các đợt tuyên truyền cho một phong trào thì phải chọn những câu chuyện có

nội dung phù hợp với ý nghĩa của các ngày lễ hay đợt kỷ niệm đó.
- Tổ chức cuộc thi kể chuyện theo sách:
Cuộc thi kể chuyện theo sách đạt hiệu quả cao phải có sự hội tụ nhiều yếu tố,
trong đó có yếu tố đặc biệt quan trong đặc biệt quyết định chất lượng của các buổi
kể chuyện theo sách. Đó là việc chọn người kể chuyện TV cần chọn người có trình
độ, có khả năng kể và diễn đạt nội dung câu chuyện một cách mạch lạc, lôi cuốn và
hấp dẫn.
- Tại thư viện Trường Tiểu học Độc Lập:
Trong tháng 3 thư viện nhà trường đã tổ chức cuộc thi kể chuyện cho các em
HS theo từng lớp, chủ đề kể chuyện là kể chuyện về các mẹ, các chị nhân ngày 8/3.
Cuộc thi được diễn ra vào các tiết hoạt động giáo dục ngoài giờ của từng lớp, phần
thi là 3 em trong cùng một lớp, các em sẽ lần lượt thi theo trình tự của người dẫn
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
24
Khoa Thư viện – Quản lý Thiết bị trường học
chương trình đưa ra, thành phần ban giám khảo gồm có giáo viên chủ nhiệm lớp,
tổng phụ trách đội, CBTV. Hình thức giải thưởng là dựa vào các thang điểm mà
ban giám khảo đã chấm sau mỗi phần thi để chon ra đội nhất nhì ba.
Ý nghĩa của cuộc thi kể chuyện này là nhân ngày Quốc tế phụ nữ 8/3, tôn
vinh các người phụ nữ nói chung và các bà các mẹ, các cô, các chị nói riêng. Để tỏ
lòng biết ơn của mình với người mẹ người chị giúp các em hiểu được tình cảm
những người luôn chăm lo, yêu thương tận tụy với mình đó sẽ là người tô điểm cho
cuộc đời và luôn là người hiểu và yêu quý mẹ của mình hơn.
* Giới thiệu sách.
Những quy định chung của bài giới thiệu sách
Một bài giới thiệu sách gồm có 3 phần:
+ Phần một: Mở đầu.

Phần mở đầu bài rất quan trọng vì nó tạo được ấn tượng và sự thu hút đối
với người nghe, có rất nhiều cách để mở đầu một bài giới thiệu sách, thông thường
có thể trình bày theo một số cách sau;
Nêu vị trí, tầm quan trọng của vấn đề chính được trình bày trong tác phẩm.
Nêu đặc điểm hình thức của tác phẩm; tên sách, phụ đề tên sách, các tác giả
cộng tác, nhà xuất bản, năm xuất bản, lần xuất bản, số trang, khổ sách, tranh ảnh,
bản đồ, sơ đồ, hình thức trình bày có liên quan tới việc xuất bản hoặc chỉ đạo nội
dung sách ( nếu có).
Nêu vài nét về tiểu sử, sự nghiệp của tác giả.
Đối với tác phẩm thơ có thể đưa ra một câu thơ tiêu biểu, đặc sắc trong tác
phẩm hoặc câu thơ của tác giả khác khi đánh giá về tác giả tác phẩm đó.
+ Phần 2: Giới thiệu nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
Về nội dung: Có thể nêu bố cục nội dung của cuốn sách, trong bố cục sách
có thể đi từ chương tới các phần hoặc nêu hết tên chương rồi tới các phần. Tuy
nhiên ngoài các yêu cầu chung mỗi loại sách có những yêu cầu cách thức giới thiệu
nội dung riêng.
Về nghệ thuật, phương pháp luận của tác phẩm: yêu cầu chung nêu được
những thư pháp nghệ thuật, phương pháp luận khoa học của tác phẩm. Đồng thời
nêu được giá trị, tác dụng của nó đối với việc thể hiện nội dung, chủ đề, ý đồ của
tác giả.
+ Phần ba: Kết luận
GVHD: ThS. Đào Thị Uyên Báo cáo tốt
nghiệp
SVTH: Bùi Thị Sách
LỚP: CĐCNTB K5
25