BăGIÁOăDCăÀOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
ăTẨI:
HOẨNăTHINăKăTOỄNăCHIăPHệăSNăXUTăVẨă
TệNHăGIỄăTHẨNHăSNăPHMăXỂYăLPăTIă
CỌNGăTYăCăPHNăUăTăXỂYăDNGăVẨă
PHỄTăTRINăNỌNGăTHỌN
SINHăVIểNăTHCăHIN : NGUYNăNGCăANH
MẩăSINHăVIểN : A18852
CHUYểNăNGẨNH : KăTOỄN
HẨăNIă- 2014
BăGIÁOăDCăÀOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUN TTăNGHIP
ăTẨI:
HOẨNăTHINăKăTOỄNăCHIăPHệăSNăXUTăVẨă
TệNHăGIỄăTHẨNHăSNăPHMăXỂYăLPăTIă
CỌNGăTYăCăPHNăUăTăXỂYăDNGăVẨă
PHỄTăTRINăNỌNGăTHỌN
Giáoăviênăhngădn :ăThS.oƠnăThăHngăNhung
Sinhăviênăthcăhin : NguynăNgcăAnh
Mƣăsinhăviên : A18852
ChuyênăngƠnh : Kătoán
HẨăNIă- 2014
Thang Long University Library
LIăCMăN
ăhoànăthànhăkhóaălunănày,ăemăxinăgiăliăcmănătiăcácăthy, côăgiáoăđưătnă
tìnhăhngădn,ăgingădyătrongăsutăquáătrìnhăhcătp. căbit,ăemăxinăchânăthànhă
cmănăcôăgiáoă– ThcăsăoànăThăHngăNhung,ăđưătnătình,ăchuăđáoăhngădnăemă
trongăsutăquáătrìnhăthcăhinăkhóaălun.ă
Cùngăviăđó,ăemăxinăcmănăphòngăKătoánă– TàiăchínhăcaăcôngătyăCăphnă
uătăXâyădngăvàăPhátătrinănôngăthônăđưătoăđiuăkinăthunăliăchoăemăđcăthcă
tpătiăcôngăty,ăvàăcácăcôăchú,ăanhăchăđangăcôngătácătiăcôngătyăđưăluônăchăbo,ăgiúpă
đăemătrongăquáătrìnhăthcătp.
Mcădùăđưăcóănhiuăcăgngăđăhoànăthànhăkhóaălun,ănhngădoăkinăthcăcngă
nhăkinhănghimăthcătăcònănhiuăthiuăsótănênăbàiăkhóaălunăkhôngătránhăkhiănhngă
thiuăsót,ăemărtămongănhnăđcănhngăýăkinăđóngăgópăcaăthy,ăcôăgiáoăđăkhóaă
lunăcaăemăđcăhoànăthinăhn.ă
Emăxinăchânăthànhăcmăn!
LIăCAMăOAN
TôiăxinăcamăđoanăKhóaălunăttănghipănàyălàădoătăbnăthânăthcăhinăcóăsăhă
trătăgiáoăviênăhngădnăvàăkhôngăsaoăchépăcácăcôngătrìnhănghiênăcuăcaăngiă
khác.ăCácădăliuăthôngătinăthăcpăsădngătrongăKhóaălunălàăcóăngunăgcăvàăđcă
tríchădnărõăràng.
Tôiăxinăchuăhoànătoànătráchănhimăvăliăcamăđoanănày!
Sinhăviênăthcăhin
NguynăNgcăAnh
Thang Long University Library
MCăLC
LIăMăU
CHNGă 1. Lụă LUNă CHUNGă Vă Kă TOỄNă CHIă PHệă SNă XUTă VẨă
TệNHăGIỄăTHẨNHăSNăPHMăTRONGăDOANHăNGHIPăXỂYăLP 1
1.1. Să cnă thitătăchcă kă toánă chiăphíă snă xută vƠă tínhă giáă thƠnhă snă phmă
trongădoanhănghipăxơyălp 1
1.2. căđimăcaăhotăđngăxơyălp 1
1.3. TngăquanăvăchiăphíăsnăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnăphm 2
1.3.1. Chi phí sn xut và phân loi chi phí sn xut trong doanh nghip xây lp
2
1.3.1.1. Khái nim, bn cht chi phí sn xut 2
1.3.1.2. Phân loi chi phí sn xut 3
1.3.2. Giá thành sn phm và phân loi giá thành sn phm trong doanh nghip
xây lp 5
1.3.2.1. Khái nim giá thành sn phm 5
1.3.2.2 . Phân loi giá thành sn phm 5
1.3.3. Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm 7
1.4. Nhimă vă caă kă toánă chiă phíă snă xută vƠă tínhă giáă thƠnhă snă phmă trongă
doanhănghipăxơyălp 8
1.5. KătoánătpăhpăchiăphíăsnăxutăvƠăgiáăthƠnhăsnăphmătrongădoanhănghipă
xơyălp 9
1.5.1. i tng tp hp chi phí sn xut 9
1.5.2. Phng pháp tp hp chi phí sn xut 10
1.5.3. Phng pháp k toán chi phí sn xut trong doanh nghip xây lp 11
1.5.3.1. K toán chi phí nguyên vt liu trc tip 11
1.5.3.2. K toán chi phí nhân công trc tip 13
1.5.3.3. K toán chi phí s dng máy thi công 14
1.5.3.4. K toán chi phí sn xut chung 19
1.5.3.5. K toán tng hp chi phí sn xut 22
1.5.4. Phng pháp đánh giá sn phm d dang 23
1.5.5. Phng pháp tính giá thành sn phm xây lp 24
1.5.5.1. i tng tính giá thành và k tính giá thành sn phm xây lp 24
1.5.5.2. Phng pháp tính giá thành sn phm xây lp 25
1.5.5.3. Th tính giá thành sn phm xây lp 28
1.6. Kătoánătpăhpă chiăphíăsnăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnăphmătrongădoanhă
nghipăxơyălpătheoăcácăhìnhăthcăs. 28
1.6.1. Hình thc k toán Nht ký chung 28
1.6.2. Hình thc k toán Nht ký – S cái 28
1.6.3. Hình thc k toán Nht ký – Chng t 28
1.6.4. Hình thc k toán Chng t ghi s 28
1.6.5. Hình thc k toán trên máy vi tính 30
CHNGă2. THCăTRNGăKăTOỄNăCHI PHệăSNăXUTăVẨăTệNHăGIỄă
THẨNHă SNă PHMă XỂYă LPă TIă CỌNGă TYă Că PHNă Uă Tă XỂYă
DNGăVẨăPHỄTăTRINăNỌNGăTHỌN. 31
2.1. TngăquanăvăcôngătyăCăphnăuătăXơyădngăvƠăPhátătrinănôngăthôn 31
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca Công ty C phn u t Xây dng và
Phát trin nông thôn. 31
2.1.2. c đim t chc sn xut ti Công ty C phn u t Xây dng và Phát
trin nông thôn 32
2.1.2.1. Khái quát v ngành ngh kinh doanh ca công ty C phn u t Xây dng và
Phát trin nông thôn 32
2.1.2.2. c đim quy trình công ngh sn xut ca công ty C phn u t Xây dng
và Phát trin nông thôn 33
2.1.3. C cu t chc qun lý ca công ty C phn u t Xây dng và Phát trin
nông thôn 34
2.1.4. c đim t chc công tác k toán ti công ty C phn u t Xây dng và
Phát trin nông thôn 36
2.1.4.1. T chc b máy k toán ti Công ty C phn u t Xây dng và Phát trin
nông thôn 36
2.1.4.2. Các chính sách, ch đ k toán áp dng ti công ty C phn u t Xây dng
và Phát trin nông thôn 37
2.2. ThcătrngăkătoánăchiăphíăsnăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnăphmăxơyălpătiă
côngătyăCăphnăuătăXơyădngăvƠăPhátătrinănôngăthôn. 39
2.2.1. c đim k toán chi phí sn xut và tính giá thành ti công ty C phn u
t Xây dng và Phát trin nông thôn. 39
2.2.2. i tng tp hp chi phí sn xut 39
2.2.3. Phng pháp tp hp chi phí 39
2.2.4. K toán tp hp chi phí sn xut ti công ty C phn u t Xây dng và
Phát trin nông thôn 40
Thang Long University Library
2.2.4.1. K toán chi phí nguyên vt liu trc tip 41
2.2.4.2. K toán chi phí nhân công trc tip 48
2.2.4.3. K toán chi phí s dng máy thi công 54
2.2.4.4. K toán chi phí sn xut chung 60
2.2.4.5. K toán tng hp chi phí sn xut 72
2.2.5. K toán đánh giá giá tr sn phm d dang ti Công ty C phn u t Xây
dng và Phát trin nông thôn 74
2.2.6. K toán tính giá thành sn phm xây lp ti Công ty C phn u t Xây
dng và Phát trin nông thôn 75
2.2.6.1. i tng tính giá thành và phng pháp tính giá thành 75
2.2.6.2. K tính giá thành 75
CHNGă 3. PHNGă HNGă HOẨNă THINă Kă TOỄNă TPă HPă CHIă
PHệăVẨăTệNHăGIỄăTHẨNHăSNăPHMăXỂYăLPăTIăCỌNGăTYăCăPHNă
UăTăXỂYăDNGăVẨăPHỄTăTRINăNỌNGăTHỌN 78
3.1. NhnăxétăđánhăgiáăkháiăquátăvăcôngătácăkătoánăchiăphíăsnăxutăvƠătínhăgiáă
thƠnhăsnăphmăxơyălpăăcôngătyăCăphnăuătăXơyădngăvƠăPhátătrinăănôngă
thôn 78
3.1.1. u đim 78
3.1.2. Hn ch 80
3.2. GiiăphápăhoƠnăthinăkătoánăchiăphíăsnăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnăphmăxơyă
lpătiăcôngătyăcăphnăđuătăxơyădngăvƠăphátătrinănôngăthôn 82
3.2.1. i vi tình hình luân chuyn chng t công ty 82
3.2.2. i vi chi phí nguyên vt liu trc tip 83
3.2.3. i vi chi phí nhân công trc tip 84
3.2.4. i vi chi phí máy thi công 84
3.2.5. i vi chi phí sn xut chung 85
3.2.6. i vi công tác k toán giá thành 88
3.2.7. Phn mm k toán ca công ty 88
KTăLUN
PHăLC
DANHăMCăVITăTT
KỦăhiuăvitătt
Tênăđyăđ
BHXH
Boăhimăxưăhi
BHYT
Boăhimăyăt
BHTN
Boăhimăthtănghip
CT
Côngătrình
CPSX
Chiăphíăsnăxut
HCMSG
ngăHăChíăMinhăSôngăGiang
GTGT
Giáătrăgiaătng
HMCT
Hngămcăcôngătrình
KLXL
Khiălngăxâyălp
KPC
Kinhăphíăcôngăđoàn
NCTT
Nhânăcông trcătip
NVLTT
Nguyênăvtăliuătrcătip
MTC
Máyăthiăcông
TK
Tàiăkhon
TSC
Tàiăsnăcăđnh
TTTV
Trungătâmătăvn
Thang Long University Library
DANHăMCăCỄC HỊNHăNH, Să,ăBNGăBIU
Hìnhă2.1.ăMànăhìnhăquyătrìnhănghipăvăcaăphnămmăSAS 38
Săđă1.1.ăTrìnhătăkătoánănguyênăvtăliuătrcătip 12
Săđă1.2.ăTrình tăkătoánănhânăcôngătrcătip 14
Săđă1.3.ăTrìnhătăkătoánăchiăphíăsădngămáyăthiăcôngă(trngăhpădoanhănghipăcóă
tăchcăđiămáyăthiăcôngăriêngăbităvàăcóătăchcăhchătoánăriêng) 16
Săđă1.4.ăTrìnhătăkătoánăchiăphíăsădngăMTCă(trngăhpădoanhănghipăcóăđiă
máyăthiăcôngăriêngăvàăcóătăchcăkătoánăriêngănhngăcácăbăphnătrongădoanhănghipă
khôngătínhăktăquăriêng) 16
Săđă1.5.ăKătoánăchiăphíăsădngăMTCă(Trngăhpădoanhănghipăcóăđiămáyăthiă
côngăriêng,ăcóătăchcăkătoánăriêngăvàăcácăbăphnătrongădoanhănghipătínhăktăquă
riêng) 17
Săđă1.6.ăKătoánăchiăphíăsădngăMTCă(Trngăhpădoanhănghipăkhôngătăchcăđiă
máyăthiăcôngăriêngăhocăcóătăchcăđiămáyăthiăcôngăriêngănhngăkhôngătăchcăhchă
toánăriêng) 18
Săđă1.7.ăTrìnhătăkătoánăchiăphíăsădngămáyăthiăcôngăthuêăngoài 19
Săđă1.8.ăăTrìnhătăkătoánăchiăphíăsnăxutăchung 21
Săđă1.12.ăTrìnhătăkătoánătngăhpăchiăphíăsnăxutăcuiăk 23
Săđă1.15.ăTăchcăsătheoăhìnhăthcăChngătăghiăs 29
Săđă2.1.ăcăđimăquyătrìnhăcôngănghăsnăxut 33
Săđă2.2.ăCăcuătăchcăcaăcôngătyăCăphnăuătăXâyădngăvàăPhátătrinănôngă
thôn 34
Săđă2.3.ăSăđătăchcăbămáyăkătoán 36
Săđă2.4.ăQuyătrìnhăhchătoánătrênăphnămmăkătoán 38
Muă1.1.ăThătínhăgiáăthànhăsnăphmăxâyălp 28
Muă2.1.ăGiyăđănghătmăng 42
Muă2.2.ăHóaăđnăgiáătrăgiaătng 43
Muă2.3.ăPhiuănhpăkhoăxutăthng 44
Muă2.4.ăBngăkêănhpăxutătn 45
Muă2.5.ăBngăkêăthanhătoánăhóaăđnăgiáătrăgiaătng 45
Muă2.6.ăSăchiătitătàiăkhonă621 46
Muă2.7.ăChngătăghiăs 47
Muă2.8.ăSăcáiătàiăkhonă621 47
Muă2.9.ăHpăđngăgiaoănhnăkhiălngăthiăcông 49
Muă2.10.ăBiênăbnănghimăthuăkhiălng 50
Muă2.12.ăBngătngăhpălngăcôngănhânăthuêăngoài 51
Muă2.13.ăBngăthanhătoánălngăchoăđiăcôngătrình 52
Muă2.14.ăSăchiătitătàiăkhonă622 53
Muă2.15.ăChngătăghiăs 53
Muă2.16.ăSăcáiătàiăkhonă622 54
Muă2.17.ăHpăđngăthuêămáyăthiăcông 56
Muă2.18.ăHóaăđnăgiáătrăgiaătng 57
Muă2.19.ăBngătngăhpăchiăphíăsădngămáyăthiăcông 58
Muă2.20.ăSăchiătitătàiăkhonă623 58
Muă2.21.ăChngătăghiăs 59
Muă2.22.ăSăcáiătàiăkhonă623 59
Muă2.23.ăBngăthanhătoánătinălngăcaănhânăviênăqunălý 62
Muă2.24.BngăphânăbătinălngăvàăBHXH 62
Muă2.25.ăBngătínhăvàăphânăbăkhuăhaoătàiăsnăcăđnh 63
Muă2.26.ăHóaăđnăgiáătrăgiaătng 64
Muă2.27.ăBngăkêăthanhătoánăhóaăđnăgiáătrăgiaătng 65
Muă2.28.ăHóaăđnăgiáătrăgiaătng 66
Muă2.29.ăBngăkêăthanhătoánăhóaăđnăGTGT 67
Muă2.30.ăBngătngăhpăchiăphíăsnăxutăchung 68
Muă2.31.ăSăchiătitătàiăkhonă627 69
Muă2.32.ăChngătăghiăs 69
Muă2.33.ăChngătăghiăs 70
Muă2.34.ăChngătăghiăs 70
Muă2.35.ăChngătăghiăs 70
Muă2.36.ăSăcáiătàiăkhonă627 71
Muă2.37.ăSăchiătitătàiăkhonă154 72
Muă2.38.ăChngătăghiăs 73
Muă2.39.ăSăcáiătàiăkhonă154 74
Muă2.40.ăBngătngăhpăgiáăthànhăcácăcôngătrìnhănmă2013 77
Thang Long University Library
LIăMăU
Nnăkinhătăncătaăhinănayăđangătrênăđàămăcaăvàăhiănhpăđưătoăđiuăkină
thunăliăchoădoanhănghipăphátătrin,ătuyănhiênăbênăcnhăđóăcácădoanhănghipăcngă
phiăđiămtăviănhiuăkhóăkhn,ătháchăthc.ăVìăvy,ăcácăcôngătyătrongăncămunătn
tiăvàăvnălênăkhngăđnhăvătríăcaămìnhăcnăphiănngăđngătrongătăchcăqunălý,ă
điuăhànhăsnăxutăkinhădoanh,ăđcăbităcnălàmăttăkătoánăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáă
thànhăsnăphmănhmăgimăthiuăchiăphíătăđóăhăgiáăthànhăsnăphmăsongăvnăđmă
boăyêuăcuăchtălng.
Bênăcnhăđóăngànhăxâyădngăcăbnăgiăvaiătrò quanătrngătrongăquáătrìnhătoăraă
căsăvtăchtăchoăđtăncăvàălàăngànhăcóăsăvnăbăraătngăđiălnăđòiăhiădoanhă
nghipăphiăhchătoánăkătoánămtăcáchăchínhăxácăchiăphíăbăra, khôngălàmălưngăphíă
vnăđuăt.ăMtăkhác,ăchiăphíăsnăxutălàăcăsătínhăgiáăthànhăsnăphm.ăKătoánăchiă
phíăsnăxutăchínhăxácăsăđm boătínhăđúng,ătínhăđăchiăphíăvàoăgiáăthànhăgiúpăchoă
doanhănghipăxácăđnhăđcăktăquăsnăxutăkinhădoanh.ăTăđóăkpăthiăđăraăcácăbină
phápănhmătităkimăchiăphíăhăgiáăthànhăsnăphm.ăChínhăvìăvy,ătăchcăttăkătoánă
tpăhpăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáăthànhăsnăphmălàăyêuăcuăthităthcăvàălàăvnăđă
đcăđcăbităquanătâmătrongăđiuăkinăhinănay.
QuaăquáătrìnhătìmăhiuăvămtălíălunăvàătrongăthiăgianăthcătpătiăCôngătyăCă
phnăuătăXâyădngăvàăPhátătrinănôngăthôn,ălàămtăcôngătyăxâyălp,ăemănhnăthyă
kătoánăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáăthànhăsnăphmăgiămtăvaiătròăquanătrngătrongă
toànăbăcôngătácăhchătoánăkătoánătiăcôngăty.ăDo đo,ăemăđưăchnăđătàiă”Hoànăthină
kătoánăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáăthànhăsnăphmăxâyălpătiăCôngătyăCăphnăuă
tăXâyădngăvàăPhátătrinănôngăthôn”ăđ làmăkhóaălunăttănghipăcaămình.
Mcătiêuănghiênăcuăcaăđătàiălàălàmărõ căsălíălunăchungăvàăthcătrngăcôngă
tácăkătoánătpăhpăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáăthànhăsnăphmăxâyălpătiăcôngătyăCă
phnăuătăXâyădngăvàăPhátătrinănôngăthônăđătăđóăđaăraăcácăbinăphápănhmă
hoànăthină côngătácătínhă giáă thành,ă nângă caoă cht lngă vàă gimă chiă phíă snăphmă
hoànăthành.
iătngănghiênăcuălàăcôngătác kătoán tpăhpăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáă
thànhăsnăphmăxâyălpăcaă côngă tyăCăphnăuătăXâyădngăvàăPhátă trină nôngă
thôn. ă tài lyă să liu nghiênă cuă trongă tháng 08 nmă 2013ă diă gócă đă kă toán
tàiăchính.
Ngoàiăliămăđu,ăktălun, niădungăchínhăcaăkhóaălunăgmăbaăchng:
Chngă1:ăLỦălun chungăvăkătoánăchiăphíăsnăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnă
phmătrongădoanhănghipăxơyălp.
Chng 2:ăThcătrngăkătoánăchiăphíăsnăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnăphmă
xơyălpătiăcôngătyăCăphnăuătăXơyădngăvƠăPhátătrinănôngăthôn.
Chngă3:ăPhngăhngăhoƠnăthină kătoánătpăhpăchiăphíăsnăxutăvƠă
tínhăgiáăthƠnhăsnăphm xơyălpătiăcôngătyăCăphnăuătăXơyădngăvƠăPhátă
trinănôngăthôn.
Thang Long University Library
1
CHNGă1. LụăLUNăCHUNGăVăKăTOỄN CHIăPHệăSNăXUTăVẨă
TệNHăGIỄăTHẨNHăSNăPHMăTRONGăDOANHăNGHIP
XỂYăLP
1.1. Săcnăthităt chcă kătoánă chiăphíăsnăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnăphmă
trongădoanhănghipăxơyălp
Xâyădngăcăbnălàămtăngànhăsnăxutăvtăchtăquanătrngămangătínhăchtăcôngă
nghipănhmătoăraăcăsăhătngăchoănnăkinhătăqucădân,ăđăthcăhinăcôngănghip
hóaăvàăhinăđiăhóaăđtănc.ăCngănhăcácădoanhănghipănóiăchung,ăsăcnhătranhă
giaăcácădoanhănghipăxâyădngăngàyăcàngăgayăgt.ăătnătiăvàăphátătrin, cácădoanhă
nghipăphiăthcăsălàmănăcóălưi,ătoăuyătínătrênăthngătrng,ănhngăcôngătrìnhăcaă
doanhănghipăphiăcóăscăcnhătranhămnhăm,ăchtălngăcaoăvàăgiáăthànhăcnhătranh.ă
Munăvy,ăcácădoanhănghipăphiăáp dngănhiuăbinăphápăkhácănhauăđătăchcăvàă
qunălýăttăquáătrìnhăsnăxutăkinhădoanh,ătrongăđóăvicătăchcăkătoánăchiăphíăsnă
xutăvàătínhăgiáăthànhăsnăphmăhpălý,ăkhoaăhcăcóăýănghaăđcăbităvàătrăthànhăkhâuă
trungătâmăcaăkătoán.
Thôngăquaănhng thôngătinăvăchiăphíăsnăxutăvàăgiáăthànhăsnăphmădoăbăphnă
kătoánăcungăcpăsăgiúpăcácănhàăqunălýădoanhănghipăcóămtăcáchănhìnăchínhăxácăvă
giáătrăthcăcaăCT,ăHMCTăcngănhătoànăbăktăquăhotăđngăsnăxutăkinhădoanhă
caătoànădoanhănghipăxâyădng,ăđătăđóăcóăthăđaăraănhngăphânătích,ăđánhăgiáătìnhă
hìnhăthcăhinăcácăđnhămcădătoánăchiăphí,ătìnhăhìnhăsădngălaoăđng,ăvtăt,ătină
vnăhiuăquăhayălưngăphíăvàătìnhăhìnhăthcăhinăkăhochăgiáăthànhăsnăphmănhmă
đaăraănhngăquytăđnhăqunălýăthíchăhp.ăKhôngăchăquanătrngăviăbnăthânădoanhă
nghip,ănhngăthôngătinăvăchiăphí,ăgiáăthànhăcònăcóăýănghaăđcăbităviăcácăcăquană
qunălýăchcănngăcaănhàăncăcngănhăcácănhàăđuăt,ăđiătác.
Diăgócăđăcaăkătoánăqunătrăthìăchiăphí,ăgiáăthànhăcònălàăcăsăđăđnhăgiáă
bánăsnăphmăvàăhchătoánăkinhătăniăb,ălàăcnăcăxácăđnhăktăquăkinhădoanh.ăViă
tmăquanătrngănày,ăkătoánăchiăphíăvàătínhăgiáăthànhăsnăphmăchiăphiăđnăcácăphnă
hànhăkătoánăkhác,ăđngăthiăphcăvăđcălcăchoăcôngătácăqunălýăkinhătătàiăchínhă
doanhănghip.
1.2. căđimăcaăhotăđngăxơyălp
Soăviăcácăngànhăsnăxutăkhác,ăngànhăxâyădngăcăbnăcóănhngăđcăđimăvă
kinhăt,ăkăthutăriêngăbit,ăthăhinărõănétăăsnăphmăxâyălpăvàăquáătrìnhătoăraăsnă
phmăcaăngành.ăiuănàyăđưăchiăphiăđnăkătoánăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáăthànhă
snăphmătrongăcácădoanhănghipăxâyălp.
2
Snăphmăxâyălpălàănhngăcôngătrìnhăxâyădng,ăvtăkinătrúc…,ăcóăquyămôăln,ă
ktăcuăphcătpămangătínhăđnăchic,ăthiăgianăxâyădngăđăhoànăthànhăsnăphmăcóă
giáătrăsădngăthngădài…ăDoăđó,ăvicăqunălýăvàăhchătoánăsnăphmăxâyălpăphiă
lpădătoán.ăQuáătrìnhăsnăxutăsnăphmăxâyălpăphiăsoăsánhăviădătoán,ălyădătoánă
làmăthcăđo,ăđngăthiăđăgimăbtăriăroăphiămuaăboăhimăchoăcôngătrình xâyălp.
Snăphmăxâyălpăđcătiêuăthătheoăgiáădătoánăhocăgiáăthaăthunăviăchăđuă
tă(giáăđuăthu),ădoăđóătínhăchtăhàngăhóaăcaăsnăphmăxâyălpăkhôngăthăhinărõ,ăchiă
phíăchăyuăphátăsinhătrongăquáătrìnhăcungăngăvàăquáătrìnhăsnăxut.ăPhùăhpăvi đcă
đimănàyăkătoánăchătpătrung theo dõiăvàătpăhpăchiăphíătrongăquá trìnhăsnăxut.
Snăphmăxâyălpăcăđnhătiăniăsnăxut,ăcònăcácăđiuăkin cnăthităchoăsnă
xutănhăcácăloiăxeămáy,ăthităbăthiăcông,ăngiălaoăđng…ăphiădiăchuynătheoăđa
đimăđtăsnăphm.ăcăđimănàyălàmăchoăcôngătácăqunălýăsădng,ăhchătoánătàiăsn,ă
vtătărtăphcătp.
Snăphmăxâyălpătăkhiăkhiăcôngăđnăkhiăhoànăthànhăbànăgiaoăđaăvàoăsădngă
thngăkéoădài.ăQuáătrìnhăthiăcôngăchiaălàmănhiuăgiaiăđon,ămiăgiaiăđonăliăchiaă
thànhă nhiuă côngă vică khácă nhau,ă cácă côngă vică thngă dină raă ngoàiă triă chuă tácă
đngărtălnăcaănhânătămôiătrngănhănng,ăma,ălălt…ăcăđimănàyăkhinăcho
kătoánăchiăphíătrănênăkhóăkhn,ăđngăthiăđòiăhiăvicătăchc,ăqunălý,ăgiám sátăphiă
chtăchăsaoăchoăboăđmăchtălngăcôngătrìnhăđúngănhăthităk,ădătoán.
Nhngăđcăđimătrênăđưănhăhngărtălnăđnăkătoánăchiăphíăsnăxutăvàătínhă
giáăthànhăsnăphmătrongăcácădoanhănghipăxâyălp.ăKătoánăvaăphiăđápăngăyêuăcuă
chungăvăchcănng,ănhimăvăkătoánăcaămtădoanhănghipăsnăxutăvaăphiăđmă
boăphùăhpăviăđcăthùăriêngăcaăloiăhìnhădoanhănghipăxâyălp.
1.3. Tngăquanăvăchi phíăsnăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnăphm
1.3.1. Chi phí sn xut và phân loi chi phí sn xut trong doanh nghip xây lp
1.3.1.1. Khái nim, bn cht chi phí sn xut
Chiăphíăsnăxutălàăbiuăhinăbngătin caătoànăbăhaoăphíăvălaoăđngăsngăvàă
laoăđngăvtăhóaămàădoanhănghipăđưăchiăraăđătinăhànhăcácăhotăđngăxâyălp,ăkinhă
doanhătrongămtăthiăkănhtăđnh (tháng,ăquý,ănm).
iăviăhotăđngăxâyădngăcăbn,ăchiăphíăsnăxutăcaădoanhănghipăxâyălpălàă
toànăbăchiăphíăvălaoăđngăsngăvàălaoăđngăvtăhóaăphátăsinhătrongăquáătrìnhăsnăxută
vàăcuăthànhănênăgiáăthànhăsnăphmăxâyălp.
Văbnăcht,ăchiăphíăsnăxutălàăsădchăchuynăvnăcaădoanhănghipăvàoăđiă
tngătínhăgiáănhtăđnhănhngănóăkhácăviăchiătiêuăvàăcngăkhácăviăvn.ăChiăphíăphátă
Thang Long University Library
3
sinhătrongăquáătrìnhăsnăxutăvàăđcăbùăđpăbngăthuănhpăhotăđngăsnăxutăkinhă
doanh;ăchiătiêuălàăvicădùngătinăđăchiăchoăcácăhotăđngăngoàiăsnăxutăkinhădoanh,ă
cóăthălyătăquăcaădoanhănghipăvàăkhôngăđcăbùăđp.ăCònăvnălàăbiuăhinăbngă
tinăcaăttăcătàiăsnăsădngăvàoăhatăđngăsnă xutăviămcăđíchăsinhăliănhngă
khôngăphiăđuălàăphíătn.
Cngăcnăxemăxétăchiăphíătrênăgócăđăqunătr:ăMcăđíchăcaăkătoánăqunătrăchi
phíălàăcungăcpăthôngătinăchiăphíăthíchăhp,ăhuăích,ăkpăthiăchoăvicăraăquytăđnhăca
cácă nhàă qună tră doanhă nghip.ă Vìă vy,ăđiă viă kă toánă qunătră chiă phíă khôngă đnă
thunănhnăthcăchiăphíănhăkătoánătàiăchínhămàăchiăphíăcònăđcănhnăthcătheoăcă
khíaăcnhănhnădinăthôngătinăđăphcăvăchoăvicăraăquytăđnh:ăchiăphíăcóăthălàăphíă
tn thcătăgnălinăviăhotăđngăsnăxutăkinhădoanhăhàngăngàyăkhiătăchcăthcă
hin,ăkimătra,ăraăquytăđnhăhayăchiăphíăcngăcóăthălàăphíătnăcătínhăđăthcăhină
dăán,ănhngăphíătnămtăđiăkhiălaăchnăphngăán,ăbăquaăcăhiăkinhădoanh.ăKhiăđóă
trongăkătoánăqunătrăliăcnăchúăýăđnăsălaăchn,ăsoăsánhătheoămcăđíchăsădng,ă
môiătrngăkinhădoanhăhnălàăchúătrngăvàoăchngăminhăbngăcácăchngăc,ăchngăt.
1.3.1.2. Phân loi chi phí sn xut
Phânăloiăchiăphíăsnăxutălàăvicăspăxpăcácăloiăchiăphíăkhácănhauăvàoătngă
nhómătheoăđcătrng nhtăđnhănhmătoăthunăliăchoăvicăqunălý,ăhchătoán,ăkimă
traăchiăphíăcngănhăphcăvăchoăvicăraăquytăđnhăkinhădoanh.
iăviădoanhănghipăxâyălpăthìăvicăqunălýăchiăphíăsnăxutăkhôngăchădaăvàoă
cácăsăliuătngăhpăvăchiăphíămàăcònăcnăcăvàoăsăliuăcăthăcaătngăloiăchiăphíă
theoătngăCT,ăHMCTăătngăthiăđimănhtăđnh.ăDoăvy,ăvicăphânăloiăchiăphíăsnă
xutălàăyêuăcuăttăyuăđiăviăkătoánătpăhpăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáăthànhăsnă
phmăxâyălp.ăPhânăloiăchiăphíăphùăhpăsăgiúpădoanhănghipănângăcaoăhiuăquăqună
lýăchiăphíăsnăxut.
Tùyătheo yêuăcuăcaătngămtăqunălý,ăgiácăđăxemăxétăchiăphí…ămàăcácăloiă
chiăphíăđcăspăxp,ăphânăloiătheoăcácăcáchăthcăkhácănhau.
PhơnăloiăchiăphíăsnăxutătheoămcăđíchăvƠăcôngădngăkinhăt
Theoăcácăphânăloiănày,ăchiăphíăsnăxutăbaoăgm:
Chi phí nguyên vt liu trc tip: làăchiăphíăvăcácăloiăvtăliuăchính,ăvtă
liuăph,ăvtăktăcuă(trăvtăliuăsădngăchoămáyăthiăcông)…ăcnăthităđăthamăgiaă
cuăthànhăthcăthăsnăphmăxâyălp.
Chi phí nhân công trc tip: làăchiăphíătinălngăchính,ălngăph,ăphă
cpălngăcaăcôngănhânătrcătipăthamăgiaăxâyălpăcôngătrình.ăKhôngăbaoăgmăcácă
4
khonă tríchă theoătinălng:ă BHXH,ă BHYT,ă KPC,ă BHTNăvàătină năcaă caă côngă
nhânătrcătipăxâyălp.
Chi phí s dng máy thi công: làăchiăphíăchoăcácămáyăthiăcôngănhmăthcă
hinăkhiălngăcôngătácăxâyălpăbngămáyăbaoăgm:ăchiăphíăkhuăhaoămáyăthiăcông,ă
tină thuêă máyăthiăcông,ă tină lngă caă côngănhânăđiuă khină máyă thiă công,ă chiă phíă
nhiênăliu,ăđngăc,ăduămădùngăchoămáyăthiăcông,ăchiăphíăsa chaămáyăthiăcông.
Chi phí sn xut chung: làăcácăchiăphíăkhácăngoàiăcácăkhonăchiăphíătrênă
phátăsinhăăt,ăđi,ăcôngătrngăxâyădngăbaoăgm:ălngănhânăviênăqunălýăđiăxâyă
dng,ăcácăkhonă tríchă theoă lngă theoătălăquyăđnhă caănhânăviênăqunălýă điăvàă
côngănhânătrcătipăxâyălp,ăcôngănhânăsădngămáyăthiăcông,ătinănăcaăcaăcácăbă
phn,ăchiăphíăkhuăhaoătàiăsnăcăđnh,ăchiăphíăvtăliu,ăcôngăcăxutădùngăchungăchoă
điăxâyădng,ăchiăphíădchăvămuaăngoàiăvàăcácăchiăphíăbngătinăkhácăphátăsinhătrongă
kăliênăquanăđnăhotăđngăca đi.
Phơnăloiăchiăphíătheoăniădung,ătínhăchtăkinhătăcaăchiăphí
Theoăcáchăphânăloiănày,ăchiăphíăsnăxutăbaoăgmăcácăyuăt:
Chi phí nguyên vt liu: Làătoànăbăchiăphíăvăcác loiănguyênăvtăliu,ăphă
tùngăthayăth,ăvtăliuăthităbăxâyădngăcăbn màădoanhănghipăđưăsădngătrongăquáă
trìnhăsnăxutăsnăphm.
Chi phí nhân công: Làăcácăkhonăchiăphíăvătinălng,ăcácăkhonătríchă
theo lngă baoă gm:ă BHXH,ă BHYT,ă KPC, BHTN theoă tină lngă caă ngi
laoăđng.
Chi phí khu hao máy móc thit b: Làătoàn băkhuăhaoătàiăsnăcăđnhăsă
dngăvàoăhotăđngăsnăxutăsnăphmăxâyălpăcaădoanhănghip.
Chi phí dch v mua ngoài: Làătoànăbăsătinămàădoanhănghipăphiătrăvă
cácădchăvăbênăngoàiăsădngăvàoăquáătrìnhăxâyălpăcaădoanhănghipănhătinăđină
nc,ătinăđinăthoi…
Chi phí bng tin khác: Làătoànăb cácăkhonăchiăphíăphátăsinhătrongăquáă
trìnhăsnăxutăsnăphmăxâyălpăădoanhănghipăngoàiăcácăyuătătrênăvàăđcăthanhă
toánăbngătin.
Phânăloiăchiăphíătheoăniădung,ătínhăchtăkinhătăcaăchiăphíăcóătácădngăchoăbită
niădung,ăktăcuătătrngătngăloiăchiăphíămàădoanhănghipăđưăsădngăvàoăquáătrìnhă
snăxutătrongătngăchiăphíăsnăxutăcaădoanhănghip,ălàăcăsăđăkătoánătpăhpăchiă
phíăsnăxutătheoăyuăt,ăphcăvăvicălpăthuytăminhăbáoăcáoătàiăchính.
Thang Long University Library
5
NgoƠiăhaiăcáchăphơnăloiătrênăcònăcóăcáchăphơnăloiăkhác:
Phânăloiăchiăphíătheoămiăquanăh giaăchiăphíăsnăxutăvàăquyămôăsnăxută
thìăchiăphíăgm:ăchiăphíăcăđnhăvàăchiăphíăbinăđi.
Phânăloiăchiăphíăsnăxutătheoăkhănngăquyănpăchiăphíăvàoăcácăđiătngă
kătoánăthìăchiăphíăgm:ăchiăphíătrcătipăvàăchiăphíăgiánătip.
Phânăloiăchiăphíăsnăxutătheoămiăquanăhăviăquyătrìnhăcôngănghăsnă
xutăsnăphm thìăchiăphíăgm:ăchiăphíăcăbnăvàăchiăphíăchung.
Nhăvyămiăcáchăphânăloiăchiăphí snăxutăcóăýănghaăriêngăphcăvăchoătngă
điătngăqunălýăvàătngăđiătngăcungăcpăthôngătinăcăthănhngăchúngăluônăbă
sungăchoănhauănhmăqunălýăcóăhiuăquănhtăvătoànăbăchiăphíăphátăsinhătrongăphmă
viătngădoanhănghip.
1.3.2. Giá thành sn phm và phân loi giá thành sn phm trong doanh nghip
xây lp
1.3.2.1. Khái nim giá thành sn phm
Giáăthànhăsnăphmălàăbiuăhinăbngătinăcaătoànăb cácăkhonăhaoăphíăvălaoă
đngăsngăcnăthităvàălaoăđngăvtăhóaăđcătínhătrênă mtăkhiălngăktăquăsnă
phm, dchăv,ălaoăvăđưăhoànăthành.
Trongădoanhă nghipă xâyădng,ăgiáă thànhă snă phmă làă biuă hină bngă tinăcaă
toànăbăcácăkhonăhaoăphíăvăvtăliu,ănhânăcông,ăchiăphíăsădngămáyăthiăcôngăvàăcácă
khonăchiăphíăsnăxutăchungămàădoanhănghipăxâyădngăđưăbăraăliênăquanăđnăCT,ă
HMCTăhayăkhiălngăcôngătrìnhăxâyădngăhoànăthành.
Nhăvy,ăgiáăthànhăsnăphmăchínhălàăsădchăchuynăgiáătrăcaănhngăyuătăchiă
phíăbênătrongănó,ăcònăchiăphíălàăcăsăđăhìnhăthànhănênăgiáăthành.
Trongăkătoánăqunătrăthìăgiáăthànhăsnăphmăxâyădngălàăchătiêuăkinhătătngă
hpăphnăánhăktăquăhotăđngăsnăxutăkinhădoanhătrongădoanhănghip,ăvicătngă
nngăsutălaoăđng,ătităkimăvtăt,ănhânăcông,ărútăngnăthiăgianăthiăcôngăsădngă
hpălýăvnăsnăxutăcùngăviăcácăgiiăphápăkinhătăkăthutăápădngătrongătoànădoanhă
nghipă să giúpă doanhă nghipă qună lý,ă să dngă chiă phíă hpă lýă hă giáă thànhă ă mcă
tiăđa.ă
1.3.2.2. Phân loi giá thành sn phm
ăđápăngănhuăcuăqunălý,ăhchătoánăvàăthcăhinăkăhochăhăgiáăthànhăsnă
phm,ătngăscăcnhătranhătrên thătrng,ădoanhănghipăcnăphiăphânăloiăgiáăthànhă
theoăcácătiêuăthcăkhácănhau.
6
PhơnăloiătheoăthiăđimătínhăvƠăngunăsăliuăđătínhăgiáăthƠnh
Theoăcáchăphânăloiănàyăthìăgiáăthànhăđcăchiaăthành:ăgiáăthànhă dătoán,ăgiáă
thànhăkăhoch,ăgiáăthànhăđnhămcăvàăgiáăthànhăthcăt.
Giá thành d toán: Làătngăchiăphíădătoánăđăhoànăthànhăkhiălngăxâyă
lpăCT,ăHMCT.ăGiáăthànhădătoánă đcăxácăđnhătheoăđnhămcă vàăkhungăgiáăquyă
đnhăápădngăchoătngăvùngălưnhăth.ă
Giá thành k hoch: làă giáă thànhă đcă xâyă dngă trênă că să nhngă điuă
kinăcăthăcaădoanhănghipăvăcácăđnhămc,ăđnăgiá,ăbinăphápăthiăcông,ălàăc să
đngăthiălàămcătiêuăđăphnăđuătităkimăchiăphí,ăhăgiáăthànhăsnăphm.ăGiáăthànhă
kăhochăcònăphnăánhătrìnhăđăqunălýăgiáăthànhăcaădoanhănghip.
Côngăthcătínhăgiáăthànhăkăhoch:
GiáăthƠnhăk hoch ca
côngătrình,ăhng mc
côngătrình
=
GiáăthƠnhăd toánăca
côngătrình,ăhng mc
côngătrình
Mc h giáăthƠnhă
d toán
Giá thành thc t ca sn phm xây lp: làăbiuăhinăbngătinăcaătoànă
băcácăchiăphíătrcătămàădoanhănghipăbăraăđăthcăhinăhoànăthànhăcácăkhiălngă
xâyălp.ăGiáăthànhănàyăđcătínhădaătrênăcăsăsăliuăkătoánăvăchiăphíăsnăxutăđưă
tpăhpăđcăchoăkhiălngăxâyălpăthcăhinătrongăk.ăGiáăthànhăcôngătrìnhălpăđtă
thităbăkhôngăbaoăgmăgiáătrăthităbăđaăvàoălpăđtăvìăthităbănàyăthngădoăđnăvă
chăđuătăbànăgiaoăcho doanhănghipănhnăthuăxâyălp.
Baăloiăgiáăthànhăsnăxutănóiătrênăcóămiăquanăhămtăthităviănhauăvàăđcăthă
hinăkháiăquátănhăsau:
Giáăthànhădătoán ≥ăgiáăthànhăkăhochă≥ăgiáăthànhăthcăt
Trongăđóăgiáăthànhădătoánăđóngăvaiătròălàmăgiáăcăvàăvicăsoăsánhăphiăđcă
thcăhinăđiăviăcùngămtăđiătngătínhăgiáăthànhănhtăđnh.ă
Trongăxâyădng,ăgiáăthànhăthcătăcóăthălnăhnăsoăviăgiáăthànhăkăhochădoă
qunălýăsnăxutăkémăhiuăquăhocăcóătrngăhpăgiáăthànhăthcătălnăhnăgiáăthànhă
dătoánădoăkhiăthamăgiaăđuăthuăđăgiiăquytăcôngănăvicălàmăchoăngiălaoăđngă
doanhănghipăxâyălpăđưăđaăraăgiáăthànhădătoánăthp.
Cáchăphânăloiănàyăcóătácădngăgiúpăchoăcácănhàăqunălýăcóăthăxácăđnhăđcă
tngăđiăchínhăxácănguyênănhânăvtăđnhămcăchiăphíătrongăkăhchătoán.ăTăđóă
tinăhànhăđiuăchnhăkăhochăhocăđnhămcăchiăphíăchoăphùăhpăviăđiuăkinăcăthă
caădoanhănghip.
Thang Long University Library
7
Ngoàiăra,ăđăđápăngăkpăthiăyêuăcuăcaăcácănhàăqunălýăthìăgiáăthànhăsnăxută
snăphmăxâyălpăcònăđcăsădngăvàăđcătheoădõiăđngăthiăcăhaiăchă tiêuăgiáă
thànhăsnăphmăxâyălpăhoànăchnhăvàăgiáăthànhăsnăxutăkhiă lngăxâyălpăhoànă
thànhăquyăcănhăsau:ă
Giá thành sn xut khi lng xây lp hoàn chnh: Làăgiáăthànhăsnăxutăcaă
côngătrình,ăhngămcă côngătrìnhăđưăhoànăthànhăđmăboăchtălng,ăkăthut,ăđúngă
thităk,ăhpăđngăbànăgiaoăvàăđcăbênăchăđuătănghimăthuăthanhătoánăhocăchpă
nhnăthanhătoán.
Chătiêuănàyăchoăphépă đánhăgiáămtăcáchăchínhăxácăvàătoànădinăhiuă quăsnă
xutăthiăcôngătrnăvnăchoămtăCT, HMCT.ăTuyănhiên,ăchătiêuănàyăcóănhcăđimă
khôngăđápăngăđcăcácăsăliuăkpăthiăchoăqunălýăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáăthànhă
sn phmăxâyălpătrongăthiăkăCT, HMCT,ăkhiălngăchaăhoànăthành.
Giá thành sn xut khi lng xây lp hoàn thành quy c: Làăkhiălngăxâyă
lpăhoànăthànhăđnămtăgiaiăđonănhtăđnhăvàăthoămưnăcácăđiuăkinăsau:
Phiănmătrongăthităkăvàăđmăboăchtălng,ăkăthut.
Khiălngăphiăđcăxácăđnhămtăcáchăcăth,ăđcăchăđuătănghimă
thuăvàăchpănhnăthanhătoán.
Phiăđtăđimădngăkăthutăhpălý.
Chătiêuăgiáăthànhăsnăxutăkhiălngăxâyălpăhoànăthànhăquyăcăkhcăphcă
đcănhcăđimăcaăchătiêu giáăthànhăsnăxutăkhiălngăxâyălpăhoànăchnhănhngă
khôngăchoăphépăđánhăgiáă mtăcáchătoànădinăgiáăthànhăsnăxutătrnăvnă mtăcôngă
trình,ăhngămcăcôngătrình.
1.3.3. Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm
Chiăphíăsnăxutăvàăgiáăthànhăsnăphmălàăhaiămtăkhácănhauăca quá trìnhăsnă
xut.ăChiăphíăsnăxutăphnăánhămtăhaoăphíăsnăxutăcònăgiáăthànhăsnăphmăphnăánhă
mtăktăquăsnăxut,ăxâyădng.ăMiăquanăhănàyăđcăthăhinăquaăcôngăthc:
GiáăthƠnhăsn
phmăxơyălp
=
ChiăphíăSXKD
d dang đu k
ChiăphíăSXKDă
phátăsinhătrongăk
ChiăphíăSXKDă
d dang cui k
Chiăphíăsnăxutăluônăđcăxácăđnhătrongămtăkănhtăđnhăcònăgiáăthànhăsnă
phmăliăliênăquanătiăcăkhiălngădădangăkătrcăchuynăsangănhngăliăkhôngă
baoăgmăchiăphíăthcătăcaăkhiălngăxâyădngădădangăcuiăk.ăNhăvy,ăgiáăthànhă
snăphmăhoàn thànhătrongăkăbaoăgmăchiăphíăkătrcăchuynăsangăvàămtăphnăcaă
chiăphíăphátăsinhătrongăk.
8
Chiăphíăsnăxutăđcătpăhpătheo mtăkănhtăđnhăcònăgiáăthànhăsnăphmăxâyă
dngălàăchiăphíăsnăxutăđcătínhăchoămtăcôngătrình,ăhngămcăcôngătrình hay khiă
lngăcôngătácăxâyălpăhoànăthành.
Khi chiăphíăSXKDădădangăđuăkăbngăchiăphíăSXKDădădangăcuiăkă hocă
khôngăcóăsnăphmădădang,ăthităhiătrongăxâyălpăthìăgiáăthànhăsnăxutăsnăphmă
xâyălpăchínhălàătoànăbăchiăphíăsnăxutăđưătpăhpăđc.
Nhăvy,ăchiăphíăsnăxutăvàăgiáăthànhăsnăphmăcóămiăquanăhămtăthităviă
nhau,ăchiăphíăsnăxutăchínhălàăcnăcăđătínhăgiáăthànhăsnăphmăxâyălpăhoànăthành.
Vicătăchcăkimătraătínhăhpăpháp,ăhpălýăcaăchiăphíăphátăsinhăădoanhănghip,ăă
tngăbăphn, tngăđiătngăgópăphnăgiúpăchoănhàăqunătrăcóăthătngăcngăqună
lýăvătàiăsnăvtăt,ălaoăđng,ătinăvn…ămtăcáchătităkim,ăcóăhiuăqu.ăóălàămtă
trongănhngăđiuăkinăquanătrngăgiúpăchoădoanhănghip có uăthăcnhătranh ttătrênă
thătrng.
1.4. Nhimăvăca kătoánăchiă phíă snăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnăphmătrongă
doanhănghipăxơyălp
Nnăkinhătăthătrngăviănhngăđiămiăthcăsătrongăcăchăqunălýăkinhătă-
tàiăchínhăđưăkhngăđnhăvaiătrò,ăvătríăcaăkătoánătrongăqunătrădoanhănghip.ăBngă
nhngăsăliuăcăth,ăchínhăxác,ăkháchăquanăvàăkhoaăhc,ăkătoánăđcăcoiălàămtăcôngă
căđăđiuăhành,ăqunălýăcácăhotăđng,ătínhătoánăhiuăquăkinhătăvàăkimătraăboăv,ă
sădngătàiăsn,ăvtăt,ătinăvnănhmăđmăboăquynăchăđngătrongăsnăxutăkinh
doanhăvàătăchăvătàiăchính.ăTrongăđó,ăkătoánăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáăthànhăsnă
phmătrongădoanhănghipăxâyălpălàămtămtăxíchăquanătrng,ăcóăýănghaăđcăbit,ătră
thànhăkhâuătrungătâmăcaăkătoánătrongădoanhănghipăxutăphátătăsăcnăthit caănó.
ăđápăngăđcăyêuăcuăqună lýăkinhăt,ă kătoánăphiăxácăđnhărõăvaiătròăvàă
nhimăvăcaămìnhătrongăvicătăchcăkătoánăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáăthànhăsnă
phm,ăcăthănhăsau:
Trcăhtăcnănhnăthcăđúngăđnăvătríăvaiătròăcaăkătoánăchiăphíăsnăxutăvàă
tínhăgiáăthànhăsnăphmătrongătoànăbăhăthngăkătoánădoanhănghip,ămiăquanăhăviă
cácăbăphnăkătoánăcóăliênăquan,ătrongăđóăkătoánăcácăyuătăchiăphíălàătinăđăchoăkă
toánăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáăthành.
Cnăcăvàoăđcăđimătăchcăsnăxut kinhădoanh,ăđcăđimăquyătrìnhăcôngăngh,ă
khănngăhchătoán,ăyêuăcuăqunălýăcăthăcaădoanhănhipăđălaăchn,ăxácăđnhăđiă
tngătpăhpăchiăphíăsnăxutăvàăphngăphápătínhăgiáăthànhăphùăhpăviăđiuăkină
caădoanhănghip.
Thang Long University Library
9
Tăchcătpăhpăvàăphânăbătngăloiăchiăphíăsnăxutătheoăđúngăđiătngăvàă
theoăđúngăphngăphápăđưăxácăđnh.
Xácăđnhăchínhăxácăchiăphíăcaăsnăphmădădangăcuiăk.
Thcăhinătínhăgiáăthànhăsnăphmăkpăthi,ăchínhăxácătheoăđúngăđiătngătínhă
giáăthànhăvàăphngăphápătínhăgiáăthànhăhpălý.
Tăchcăbămáyăkătoánămtăcáchăkhoaăhc,ăhpălýătrênăcăsăphânăcôngărõăràngă
tráchănhimăcaătngănhânăviên,ătngăbăphnăkătoánăcóăliênăquan,ăđcăbitălàăbăphnă
kătoánăcácăyuătăchiăphí.
nhăkăcungăcpăcácăbáoăcáoăvăchiăphíăsnăxutăvàătínhăgiáăthànhăchoălưnhăđoă
doanhănghipăvàătinăhànhăphânătíchătìnhăhìnhăthcăhinăđnhămc,ădătoánăchiăphíăsnă
xut,ătìnhăhìnhăthcăhinăkăhoch,ăgiáăthành,ăđăxutăcácăkinănghăchoălưnhăđoădoanhă
nghipăđaăraăcácăquytăđnhăthíchăhp,ătrcămtăcngănhălâuădàiăđiăviăsăphátă
trinăkinhădoanhăcaădoanhănghip.
1.5. KătoánătpăhpăchiăphíăsnăxutăvƠăgiáăthƠnhăsnăphmătrongădoanhănghipă
xơyălp
1.5.1. i tng tp hp chi phí sn xut
iătngăkătoánătpăhpăchiăphíăsnăxutălàăphmăviăgiiăhnămàăcácăchi phíă
snăxutăphátăsinhăđcătpăhpănhmăđápăngănhuăcuăkimătra,ăgiámăsátăchi phíăvàă
yêuăcuătínhăgiáăthành.ăVicăxácăđnhăđiătngăkătoánătpăhpăchiăphíăsnăxutălàă
khâuăđuătiênăcaăkătoánătpăhpăchiăphíăsnăxut.ăXác đnhăđúngăđiătngătpăhpă
chiăphíăsnăxutăphùăhpăviăhotăđng,ăđcăđimăcaătngăcôngătrìnhăthiăcôngăvàăđápă
ngăđcăyêuăcuăqunălýăcaădoanhănghipămiătoăđiuăkinăttănhtăđătăchcăcôngă
vicăkătoánătpăhpăchiăphíăsnăxut.ăVicăxácăđnhăđiătngăkătoánătpăhpăchiăphí
snăxutătrongădoanhănghipăxâyălpăcuăphiădaăvàoănhngăđcăđimăsau:
căđimătăchcăthiăcôngăcaădoanhănghip
Quyătrìnhăcôngănghăkăthutăsnăxutăraăsnăphmăxâyălp
Mcăđíchăsădngăchiăphí
Yêuăcuătínhăgiáăthành,ăkhănng,ătrìnhăđăvàăyêuăcuăqunălýăcaădoanhănghip.
Tăđó,ăđiătngătpăhpăchiăphí snăxutătrongădoanhănghipăxâyălpăcóăthălàă
CT,ăHMCT,ăcácăgiaiăđonăquyăcăhngămcăcôngătrìnhăcóăgiáătrădătoánăriêngăhay
nhómăcôngătrìnhăhocăcácăđnăvăthiăcôngă(xíănghip,ăđiăxâyălp).
10
1.5.2. Phng pháp tp hp chi phí sn xut
Phngăphápătpăhpătrcătip
Phngăphápă nàyăápădngătrongătrngăhpăchiăphíăsnăxutăphátă sinhăcóăliênă
quanătrcătipăđnătngăđiătngătpăhpăchiăphíăđưăxácăđnh. Doăđó,ăngayătăkhâuă
hchătoánăbanăđu thìăchiăphíăphátăsinhăđcătpăhpăriêngăchoătngăđiătngătpăhpă
chiăphíădaătrênăchngătăbanăđu.ă
Trngăhpădoanhănghipăxácăđnhăđiătngătpăhpăchiăphíălàăcôngătrìnhăhayă
hngămcăcôngătrìnhăthìăhàngăthángăcnăcăvàoăcácăchiăphíăphátăsinhăcóăliênăquanăđnă
côngătrìnhăhayăhngămcăcôngătrìnhănàoăthìătpăhpăchiăphíăchoăcôngătrình,ăhngămcă
côngătrìnhăđó.
PhngăphápătpăhpăvƠăphơnăbăgiánătipăchiăphíăsnăxut
Phngăphápănàyăápădngăđ tpăhpăcácăchiăphíăgiánătip,ăđóălàăcácăchiăphíăphátă
sinh liênăquanăđnănhiuăđiătngătpăhpăchiăphíăđưăxácăđnhămàăkătoánăkhôngăthă
tpăhpătrcătipăcácăchiăphíănàyăchoătngăđiătngăđó.
Theoăphngăphápănày,ătrcătiênăcnăcăvàoăcácăchiăphíăphátăsinhăkătoánătină
hànhătpăhpăchungăcácăchiăphíăcóăliênăquan đnănhiuăđiătngătheoăđaăđimăphátă
sinhăhocătheoăniădungăchiăphí.ăăxácăđnhăchiăphíăchoătngăđiătngăcăthăphiă
laăchnăcácătiêuăchunăhpălýăvàătinăhànhăphânăbăcácăchiăphíăđóăchoătngăđiătngă
liênăquan.
Vicăphânăbăchiăphíăchoătngăđiătngăthngăđcătinăhànhătheoăhaiăbcăsau:
Bc 1: Xácăđnhăhăsăphânăb
H
=
C
T
Trongăđó:ăH:ăăHăsăphânăb chiăphí
C:ăTngăchiăphíăcnăphânăbăchoăcácăđiătng
T:ăTngătiêuăthcăcnăphânăb
Bc 2: Xácăđnhăchiăphíăcnăphânăbăchoătngăđiătngătpăhpăcăth
C
i
=
H
×
T
i
Trongăđó:ăC
i
:ăChiăphíăsnăxutăphânăbăchoăđiătngăi
T
i
:ăiălngătiêuăchunăphânăbăchoăđiătngăi.
Thang Long University Library
11
1.5.3. Phng pháp k toán chi phí sn xut trong doanh nghip xây lp
1.5.3.1. K toán chi phí nguyên vt liu trc tip
Chng t hch toán ban đu:
Khiăphátăsinhăcácăkhonăchiăphíăvănguyênăvtăliuătrcătip,ăkătoánăcnăcăvàoă
phiuănhpăkho,ăphiuăxutăkho,ăhóaăđnăgiáătrăgiaătngăkhiămuaăhàngăhocăbngăkêă
thanhătoán hóaăđn,ăbngătngăhpăvtătăăcácăt,ăđiăxâyădngăgiălênăvàăcácăchngă
tăkhácăcóăliênăquanăđăxácăđnhătrăgiáăNVLTTăxutădùngătiăcácăt,ăđiăxâyădng.
Ni dung và nguyên tc k toán chi phí NVLTT:
Chiăphíănguyênăvtăliuătrcătipălàănhngăchiăphíăvtăliuăchính,ăvtăliuăph,ăcácă
cuăkin,ăcácăbăphnăktăcuăcôngătrình,ăvtăliuăluânăchuynăthamăgiaăcuăthànhăthcă
thăcôngătrìnhăxâyălpăhocăgiúpăchoăvicăthcăhinăvàăhoànăthànhăkhiălngăxâyălpă
nh:ăStăthép,ăxiămng,ăgch,ăg,ăcátăđá,ăsi,ătmăxiămngăđúcăsn,ăkèoăst,ăcpăpha,ăđàă
giáo.ăNóăkhôngăbaoăgm vtăliu,ănhiênăliuăsădngăchoămáyăthiăcôngăvàăsădngăchoă
qunălýăđiăcôngătrình.ăChiăphíăvtăliuăthngăchimătătrngălnătrongăgiáăthànhăsnă
phmăxâyălp.
TrongăhchătoánăchiăphíăNVLTT,ăkătoánăphiătônătrng nhngăquyăđnhăcóătínhă
nguyênătcăsau:
VtăliuăsădngăchoăvicăxâyădngăCT,ăHMCTănàoăthìătínhătrcătipăchoăCT,ă
HMCTăđóătrênăcăsăcácăchngătăgc cóăliênăquan,ătheoăsălngăthcătăđưăsădngă
vàătheoăgiáăthcătăxutăkho.
Cuiăkăhchătoánăhocăkhiăcôngătrìnhăđưăhoànăthành,ăphiătinăhànhăkimăkêăsă
vtăliuăchaăsădngăhtăăcácăcôngătrngăđătínhăsăvtăliuăthcătăsădngăchoă
côngătrình,ăđngăthiăphiăhchătoánăđúngăsăphăliuăthuăhiă(nuăcó)ătheoătngăđiă
tngăCT,ăHMCTăcăthăcaădoanhănghip.
Trongăđiuăkinăvtăliuăsădngăcho vicăxâyădngănhiuăCT,ăHMCTăkătoánă
tinăhànhăápădngăphngăphápăphânăbăđătínhăchiăphíăvtăliuătrcătipăchoătngăđiă
tngăCT,ăHMCTătheoătiêuăthcăhpălý:ăTheoăđnhămcătiêuăhao,ăchiăphíăvtăliuătrcă
tipătheoădătoán.
Kătoánăphiăthităkăvàăvnăhànhăhăthngăđnhămcătiêuăhaoăvtăliuăápădngă
trongăxâyădngăcăbnăvàăphiătácăđngătíchăccăđăkhôngăngngăhoànăthinăhăthngă
đnhămcăđó.
ăphnăánhăcácăchiăphíănguyênăliu,ăvtăliuăsădngătrcătipăchoăhotăđngăxâyă
lp,ăkă toánă să dngă TK 621 ậ Chiăphíănguyênă vtă liuătrcătip. Tài khonă nàyă
khôngăcóăsădăvàăđcămăchiătităchoătngăCT,ăHMCT,ătngăkhiălngăxâyălpăcácă
12
giaiăđonăquyăcăđtăđimădngăkăthutăcóădătoánăriêng.ăiăviăcôngătrìnhăxâyălp,ă
cácăthităbădoăchăđuătăbànăgiaoăđaăvàoălpăđtăkhôngăphnăánhăătàiăkhonănày.ăKtă
cuăcaătàiăkhonănàyănhăsau:
N TK 621 Có
- Tpă hpă chiă phíă nguyên,ă vtă
liuăxutădùngătrcătipăchoăhotă
đngă xâyă lpă trongă kă
kătoán.
- Giáă tră NVLTTă xută dùng
khôngăhtănhpăliăkho.
- Phânăbăhocăktăchuynăgiáă
tră NVLTTă xâyă lpă trongă kă
sangătàiăkhonă154.
- Ktă chuynă chiă phíă nguyênă
vtă liuă trcă tipă vtă trênă
mcăbìnhăthngăvàoăTKă632
Quyătrìnhăhchătoánăchiăphíănguyênăvtăliuătrcătipăđcăth hinăquaăsăđăsau:
Săđă1.1.ăTrìnhătăkătoánănguyênăvtăliuătrcătip
TK 152
Vtăliuăxutăkhoăsădngătrcă
tipăchoăthiăcôngăcôngătrình
TK 621
TKă152,111…
Vtăliuădùngăkhôngăhtă
nhpăkhoăhayăbán,ăthuăhi
TK 111,112,
141,131
Muaăvtăliuăkhôngăquaăkhoăsă
dngătrcătipăchoăxâyălp
TK 133
ThuăGTGTăđuăvàoă
đcăkhuătră(nuăcó)
TK 1413
Quytătoánătmăngăvăkhiă
lngăxâyălpăcácăCTăhoànă
thànhăbànăgiaoăđcăduyt
TK 154
Ktăchuynăchiăphíă
NVLTTăcuiăk
TK 632
ChiăphíăNVLTTăvtă
trênămcăbìnhăthng
Thang Long University Library
13
1.5.3.2. K toán chi phí nhân công trc tip
Chng t hch toán ban đu: iăviădoanhănghipăxâyălpăđăhchătoánăchiăphíă
nhânăcông,ăcuiăthángăcnăcăvàoăbngăchm công,ăkătoánăphiătínhăsătinălngătră
choăcôngănhânăsnăxutăcngănhăcácăđiătngăkhácăthăhinătrênăbngătínhălngăvàă
thanhătoánălng,ăđcătngăhpăphânăbăchoăcácăđiătngătpăhpăchiăphíăsnăxută
trênăbngăphânăbătinălng.ă
Ni dung và nguyên tc k toán chi phí NCTT:
Chiăphíănhânăcôngătrcătipăbaoăgmătinălng,ătinăcôngăphiătrăchoăcôngănhân
trcătipăthamăgiaăxâyălpăcôngătrình,ăcôngănhânăphcăvăxâyălpăkăcăcôngănhânăvnă
chuyn,ăbcădăvtăliuătrongăphmăviămtăbngăthiăcôngăvàăcôngănhânăchunăb,ăktă
thúcăthuă dnă hinătrngăthiăcông,ă khôngăphânăbităcôngă nhânătrongădanhăsáchăhayă
thuêăngoài.
Kă toánă chiă phíă NCTTă caă hotă đngă xâyă lpă cnă phiă tônă trngă nhngă quyă
đnhăsau:
Tin lng,ătinăcôngăphiătrăchoăcôngănhânăliênăquan đnăCT, HMCT nàoăthìă
phiăhchătoánătrcătipăcho CT, HMCT đóătrênăcăsăcácăchng tăgcăvălaoăđngă
tină lng. Trongă điuă kină snă xută xâyălpă khôngă choă phépă tínhă trcă tipă chiă phíă
nhânăcôngăchoătngăCT,ăHMCTăthìăkătoánăphiăphânăbăchiăphíănhânăcông trcătipă
choăcácăđiătngătheoătinălngăđnhămc,ăgiaăcôngăđnhămc.
Cácă khonă tríchă theoă tină caă côngă nhână trcă tipă xâyă lpă (KPC,ă BHXH,ă
BHYT, BHTN)ăđcătính vàoăchiăphíăsnăxutăchungăcaăhotăđngăxâyălp.
ăphnăánhăchiăphíănhânăcôngătrcătip thamăgiaăvàoăquyătrìnhăhotăđngăxâyă
lp,ăkătoánăsădng TK 622 ậ Chiăphíănhơnăcôngătrcătip.ăTàiăkhonănày khôngăcóă
sădăcuiăkăvàăđcămăchiătităchoătngăCT, HMCTăcaădoanhănghipăxâyădng.
Ktăcuăcaătàiăkhonănàyănhăsau:
N TK 622 Có
- Tpă hpă chiă phíă nhână côngă
trcă tipă thamă giaă vàoă quáă
trìnhă snă xută snă phmă xâyă
lpătrongăkăkătoán
- Phânăbăhocăktăchuynăchiă
phíă nhână côngă trcă tipă trongă
kăvàoăTKă154
- Ktă chuynă chiă phíă nhână
côngă trcă tipă vtă trênă mcă
bìnhăthngăvàoăTKă632