nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản tại công ty cổ phần xây dựng và đầu tư thương mại việt - hàn

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
I H
o0o








N TT NGHIP



 TÀI:
U QU S DN
T PHNG
I VIT  





C HIN : NGUYN TH ANH
 : A17413
 

I  2014


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
I H
o0o








N TT NGHIP



 TÀI:
U QU S DN
T PHNG
I VIT  




ng dn :  
c hin : Nguyn Th Anh
 : A17413

 





I  2014
Thang Long University Library


LI CM 

Vi tình cm chân thành, em xin bày t lòng bit n ti các thy giáo, cô giáo
trng i Hc Thng Long, đc bit là Cô giáo Th.s Ngô Th Quyên cùng các bác, cô
chú và anh ch trong Công ty C phn Xây dng và u t thng mi Vit – Hàn đã
tn tình giúp đ em hoàn thành khóa lun tt nghip này. Em cng xin cm n các
thy cô giáo ging dy trong nhà trng đã truyn đt cho em rt nhiu kin thc b
ích đ thc hin khóa lun và cng nh có đc hành trang vng chc cho s nghip
trong tng lai.
Do gii hn kin thc và kh nng lý lun ca bn thân còn nhiu thiu sót và
hn ch, kính mong s ch dn và đóng góp ca các thy cô giáo đ khóa lun ca em
đc hoàn thin hn.
Hà Ni, ngày 28 Tháng 10 nm 2014
Sinh viên
Nguyn Th Anh



L

Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này do t bn thân thc hin có s h tr
t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi khác.
Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc trích
dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
Nguyn Th Anh


Thang Long University Library


MC LC

     N V HIU QU S D  N CA
DOANH NGHIP 1
1.1. Tng quan v n ca doanh nghip 1
1.1.1. Khái nim tài sn ca doanh nghip 1
1.1.2. Phân loi tài sn ca doanh nghip 2
1.1.3. Vai trò ca tài sn trong doanh nghip 4
1.2. Hiu qu s dn ca doanh nghip 5
1.2.1. Khái nim hiu qu s dng tài sn ca doanh nghip 5
1.2.2. S cn thit nâng cao hiu qu s dng tài sn trong doanh nghip 6
1.2.3. Các ch tiêu phn ánh hiu qu s dng tài sn trong doanh nghip 6
1.3 n hiu qu s dn trong doanh nghip 18
1.3.1. Các nhân t khách quan 18
1.3.2. Các nhân t ch quan 20
C TRNG HIU QU S DN T
C PHN I VIT   21
2.1. Tng quan v  phi Vit  

21
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca Công ty C phn Xây ếng và u t
Thng mi Vit – Hàn 21
2.1.2. B máy qun lý ca Công ty C phn Xây ếng và u t Thng mi Vit –
Hàn 21
2.1.3. c đim ngành ngh kinh doanh ca Công ty C phn Xây ếng và u t
Thng mi Vit – Hàn 23
2.1.4. Tình hình hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty C phn Xây ếng và
u t Thng mi Vit – Hàn giai đon 2011 – 2013 23
2.2. Thc trng hiu qu s dn t ph
i Vit   27
2.2.1. Hiu qu s dng tng tài sn ti Công ty C phn Xây ếng và u t
thng mi Vit – Hàn 27
2.2.2. Hiu qu s dng tài sn ngn hn ti Công ty C phn Xây ếng và u t
thng mi Vit – Hàn 34


2.2.3. Hiu qu s dng tài sn ếài hn ti Công ty C phn Xây ếng và u t
thng mi Vit – Hàn 49
2.3. Nhu qu s dn t ph
i Vit   55
2.3.1. Kt qu đt đc 55
2.3.2. Hn ch và nguyên nhân 56
      U QU S D  N TI
 PHI VIT  
58
n ci gian ti 58
3.2n trong thi gian ti c phn 
i Vit   59
3.3. Giu qu s dn t phn ng

i Vit   60
3.3.1. Gii pháp nâng cao hiu qu s dng tài sn ngn hn ti Công ty 60
3.3.2. Gii pháp nâng cao hiu qu s dng tài sn ếài hn ca Công ty 67







Thang Long University Library


DANH MC VIT TT

u vit tt y 
HC i hi đng c đông
HQT Hi đng qun tr
GVHB Giá vn hàng bán
GTGT Giá tr gia tng
TSC Tài sn c đnh
TSDN Tài sn dài hn
TSNH Tài sn ngn hn
TNDN Thu nhp doanh nghip
SXKD Sn xut kinh doanh



Bt qu sn xut kinh doanh 25
Bu tng 28
i Vit   28
Bng 2.3. Ch iu qu s dng tn 29
Bng 2.4. M ng cu sut s d 32
Bn ngn hn tng 34
i Vit   34

Bu qu s dn ngn hn 38
Bng 2.7. Thi gian m 39
Bng 2.8. Mc tit ki 40
Bng 2.9. ng cu sut s d 42
Bng 2.10. B t   43
Bng 2.11. H s ng tin 44
Bn kho 45
Bn phi thu 47
Bng 2.14. Th 48
Bn tng 49
i Vit   49
Bu qu s dn 51
Bng 2.17. Thi gian m 52
B n c nh 53
Bng 62
Bng c ph
 62


Thang Long University Library


DANH M, BI

 2.1. B  chc ca VIETHAN.TRAINCO 22
Bi i nhun 26

LI M U

1. 
Có th nói rng tài sn chính là biu hin sc mnh hin ti và trong tng lai
ca doanh nghip, s không th có doanh nghip nu ch doanh nghip không có tài
sn. Vn đ dt ra đi vi doanh nghip là phi qun lý và s dng tài sn nh th nào
đ phù hp vi tình hình thc t ca doanh nghip, phù hp vi quy mô, điu kin sn
xut và nhu cu th trng đ đt hiu qu kinh t cao nht.
Sau gn 30 nm tin hành công cuc đi mi toàn din nn kinh t đt nc,
nc nc ta đã thu đc nhng thành tu đáng khích l. T nn kinh t tp trung
quan liêu bao cp chuyn sang nn kinh t hàng hoá nhiu thành phn vn hành theo
theo c ch th trng có s qun lý ca Nhà nc theo đnh hng xã hi ch ngha
vi nhng bc tin khá vng chc, chúng ta đang bt đu bc vào quá trình công
nghip hoá - hin đi hoá đt nc. Tuy nhiên, trong c ch mi nhiu doanh nghip
đã đng vng và làm n phát trin song cng có nhiu doanh nghip làm n kém hiu
qu, đang đng bên b vc ca s phá sn. iu đó có th do nhiu nguyên nhân,
nhng mt trong nhng nguyên nhân ch yu là do công tác qun lý và s dng tài
sn không hp lý và kém hiu qu .
Trong nhng nm qua, Công ty C phn Xây dng và u t Thng mi Vit
– Hàn đã và đang ht sc quan tâm đn công tác qun lý và s dng tài sn sao cho đt
hiu qu kinh t nht. Tuy nhiên, trong nn kinh t th trng theo đúng ngha ca nó,
vi điu kin cnh tranh gay gt, đ tn ti và phát trin thì không nhng Công ty C
phn Xây dng và u t Thng mi Vit – Hàn mà tt c các doanh nghip khác
trên th trng buc phi luôn luôn nng đng đ tìm ra hng đi riêng cho mình, tìm
ra con đng đn vi thành công mt cách hiu qu nht. Qun lý và s dng tài sn
chính là mt trong nhng con đng dn đn thành công mt cách chc chn nht
Trên c s nhn thc tm quan trng ca công tác qun lý và s dng tài sn,
kt hp vi quá trình thc tp ti Công ty C phn Xây dng và u t Thng mi
Vit – Hàn, đ tài Nu qu s dn ti CC ph

di Vit   đã đc đa vào nghiên cu.
2. 
 Nghiên cu mt cách có h thng tình hình s dng tài sn ca Công ty C
phn Xây dng và u t Thng mi Vit – Hàn.
 Phân tích và đánh giá hiu qu s dng tài sn ti Công ty C phn Xây dng
và u t Thng mi Vit – Hàn, tìm ra nhng u đim và nhng hn ch trong quá
trình s dng. T đó có nhng điu chnh thích hp và kp thi đ nâng cao hiu qu
s dng tài sn ca Công ty.
3. 
Thang Long University Library


i tng nghiên cu: Hiu qu s dng tài sn ca Công ty C phn Xây
dng và u t Thng mi Vit – Hàn trong giai đon 2011 – 2013.
Phm vi nghiên cu: S dng bng cân đi k toán và bng báo cáo kt qu
hot đng sn xut kinh doanh trong 3 nm 2011, 2012 và 2013 ca Công ty C phn
Xây dng và u t Thng mi Vit – Hàn.
4. 
Khóa lun s dng ch yu phng pháp so sánh, phng pháp phân tích t l,
phng pháp phân tích thng kê và phng pháp phân tích Dupont đ đa ra đánh giá
và kt lun t c s là các s liu đc cung cp và thc trng tình hình hot đng ca
công ty.
5. 
Ngoài m đu và kt lun khóa lun gm 3 chng:
  n v hiu qu s dn ca doanh nghip
 2: Thc trng hiu qu s dn ti CC ph
i Vit  
: Giu qu s dn ti CC ph
di Vit  
1

1. 

1.1. Tng quan v n ca doanh nghip
1.1.1. Khái nim tài sn ca doanh nghip
Theo chun mc s 1: Chun mc chung trong “Chun mc K toán Vit
Nam” đc ban hành và công b theo Quyt đnh s 165/2002/Q-BTC ngày 31
tháng 12 nm 2002 ca B trng B Tài chính đã đa ra đnh ngha v tài sn nh
sau:“Tài sn là ngun lc do doanh nghip kim soát và có th thu đc li ích kinh t
trong tng lai”.
Li ích kinh t trong tng lai ca mt tài sn là tim nng làm tng ngun tin
và các khon tng đng tin ca doanh nghip hoc làm gim bt các khon tin
mà doanh nghip phi chi ra. Li ích kinh t trong tng lai ca mt tài sn đc th
hin trong các trng hp, nh:
 c s dng mt cách đn l hoc kt hp vi các tài sn khác trong sn xut
sn phm đ bán hay cung cp dch v cho khách hàng;
  bán hoc trao đi ly tài sn khác;
  thanh toán các khon n phi tr;
  phân phi cho các ch s hu doanh nghip.
Tài sn đc biu hin di hình thái vt cht nh nhà xng, máy móc, thit
b, vt t, hàng hoá hoc không th hin di hình thái vt cht nh bn quyn, bng
sáng ch nhng phi thu đc li ích kinh t trong tng lai và thuc quyn kim soát
ca doanh nghip.
Tài sn ca doanh nghip còn bao gm các tài sn không thuc quyn s hu
ca doanh nghip nhng doanh nghip kim soát đc và thu đc li ích kinh t
trong tng lai, nh tài sn thuê tài chính; hoc có nhng tài sn thuc quyn s hu
ca doanh nghip và thu đc li ích kinh t trong tng lai nhng có th không kim
soát đc v mt pháp lý, nh bí quyt k thut thu đc t hot đng trin khai có
th tha mãn các điu kin trong đnh ngha v tài sn khi các bí quyt đó còn gi
đc bí mt và doanh nghip còn thu đc li ích kinh t.

Tài sn ca doanh nghip đc hình thành t các giao dch hoc các s kin đã
qua, nh góp vn, mua sm, t sn xut, đc cp, đc biu tng. Các giao dch hoc
các s kin d kin s phát sinh trong tng lai không làm tng tài sn.
Thông thng khi các khon chi phí phát sinh s to ra tài sn. i vi các
khon chi phí không to ra li ích kinh t trong tng lai thì không to ra tài sn; Hoc
có trng hp không phát sinh chi phí nhng vn to ra tài sn, nh vn góp, tài sn
đc cp, đc biu tng.
Thang Long University Library
2

1.1.2. Phân loi tài sn ca doanh nghip
Cn c vào ngun hình thành, tài sn (hay vn kinh ếoanh ca ếoanh
nghip) đc hình thành t 2 ngun: Ngun vn ch s hu và n phi tr.
Tài sn đc hình thành t ngun vn ch s hu: Ngun vn ch s hu biu
hin quyn s hu ca doanh nghip đi vi các tài sn hin có ca doanh nghip. Vn
ch s hu đc to nên t các ngun nh: S tin đóng góp t các nhà đu t – ch
doanh nghip, li nhun cha phân phi – s tin to ra t kt qu hot đng kinh
doanh ca doanh nghip…
Tài sn đc hình thành t các khon n phi tr: Bao gm các khon vay ngn
hn, dài hn, các khon phi tr, phi np khác nhng cha đn k hn tr, np nh
phi tr ngi bán, phi tr công nhân viên, phi tr khách hàng, các khon phi np
cho Nhà nc. [1]
Cn c vào mc đích đu t ca tng tài sn, tài sn ca doanh nghip đc
chia làm 2 loi: Tài sn tài chính và tài sn phc v sn xut kinh doanh.
Tài sn phc v sn xut kinh doanh: Là loi tài sn trc tip tham gia vào quá
trình sn xut hàng hóa – dch v ca doanh nghip nh đt đai, nhà xng, máy móc
thit b,…
Tài sn tài chính: Là các loi tài sn không tham gia trc tip vào quá trình sn
xut hàng hóa – dch v, nh tin, chng khoán và các loi giy t có giá,… Các loi
tài sn này ch là nhng chng ch bng giy hoc có th là nhng d liu trong máy

tính, s sách. C th hn, tài sn tài chính là nhng tài sn có giá tr không da vào ni
dung vt cht ca nó (ging nh đt đai, nhà xng,…), mà da vào các quan h trên
th trng. Nó bao gm các công c tài chính nh c phiu, trái phiu, tin gi ngân
hàng, tin t và các giy t có giá khác. Ngi chp nhn thanh toán các tài sn tài
chính trong tng lai gi là ngi phát hành (thng là chính ph, các t chc và công
ty). Ngi s hu các tài sn tài chính gi là nhà đu t. Giá tr ca tài sn tài chính
gi là vn tài chính. Tài sn tài chính to thun li cho vic chuyn vn nhàn ri t
ngi có vn (nhà đu t) sang ngi không đ vn (ngi phát hành). [3]
Cn c vào đc đim luân chuyn ca tng tài sn (hay vn kinh ếoanh), tài
sn ca doanh nghip đc chia làm 2 loi: Tài sn ngn hn và tài sn ếài hn.
n ngn hn: Tài sn ngn hn là tin, các khon tng đng tin và các
tài sn khác có th chuyn đi thành tin, hoc có th bán hay s dng trong vòng mt
nm hoc mt chu k kinh doanh bình thng ca doanh nghip. Tài sn ngn phn
ánh tng giá tr tin, các khon tng đng tin và các tài sn ngn hn khác có đn
thi đim báo cáo, gm:
3

Tin và các khon tng đng tin: Tin đc hiu là tin mt, tin gi ngân
hàng và tin đang chuyn. Các khon tng đng tin là các khon đu t ngn hn
không quá 3 tháng, có kh nng chuyn đi d dàng thành tin và không có nhiu ri
ro trong chuyn đi thành tin.
Các khon đu t tài chính ngn hn: Bao gm các khon đu t chng khoán
có thi hn thu hi di mt nm hoc trong mt chu k kinh doanh (nh: tín phiu
kho Bc, k phiu ngân hàng,…) hoc chng khoán mua vào bán ra (c phiu, trái
phiu) đ kim li và các loi đu t tài chính khác không quá mt nm.
Các khon phi thu ngn hn: Là các khon phi thu ngn hn ca khách hàng,
phi thu ni b ngn hn và các khon phi thu ngn hn khác có thi hn thu hi hoc
thanh toán di mt nm.
Tn kho: Bao gm vt t, hàng hoá, sn phm, sn phm d dang.
Tài sn ngn hn khác, bao gm: Chi phí tr trc ngn hn, thu GTGT đc

khu tr, thu và các khon khác phi thu Nhà nc, tài sn ngn hn khác.
n: Ch tiêu này phn ánh giá tr các loi tài sn không đc phn
ánh trong ch tiêu tài sn ngn hn. Tài sn dài hn phn ánh tng giá tr các khon
phi thi dài hn, tài sn c đnh, bt đng sn đu t và các tài sn dài hn khác có đn
thi đim báo cáo, bao gm: Các khon phi thu dài hn, tài sn c đnh, bt đng sn
đu t, các khon đu t tài chính dài hn và các tài sn dài hn khác.
Các khon phi thu dài hn: Là các khon phi thu dài hn ca khách hàng,
phi thu ni b dài hn và các khon phi thu dài hn khác có thi hn thu hi hoc
thanh toán trên mt nm.
Bt đng sn đu t: Là nhng bt đng sn bao gm quyn s dng đt, nhà
hoc mt phn ca nhà hoc c nhà và đt, c s h tng do ngi ch s hu hoc
ngi đi thuê tài sn theo hp đng thuê tài chính nm gi nhm mc đích thu li t
vic cho thuê hoc ch tng giá mà không phi đ s dng trong sn xut, cung cp
hàng hoá, dch v hay cho các mc đích qun lý hoc bán trong k hot đng kinh
doanh thông thng.
n c nh: Là nhng tài sn có giá tr ln, có thi gian s dng dài cho
các hot đng ca doanh nghip và phi tho mãn đng thi tt c các tiêu chun sau:
 Chc chn thu đc li ích kinh t trong tng lai t vic s dng tài sn đó.
 Nguyên giá tài sn phi đc xác đnh mt cách tin cy.
 Có thi gian s dng t 1 nm tr lên (hoc ln hn 1 chu k kinh doanh) và có
giá tr t 30 triu đng tr lên.
Các khon đu t tài chính dài hn: Là các khon đu t vào vic mua bán các
chng khoán có thi hn thu hi trên mt nm hoc góp vn liên doanh bng tin,
Thang Long University Library
4

bng hin vt, mua c phiu có thi hn thu hi vn trong thi gian trên mt nm và
các loi đu t khác vt quá thi hn trên mt nm. Có th nói tài sn tài chính dài
hn là các khon vn mà doanh nghip đu t vào các lnh vc kinh doanh, ngoài hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip trong thi hn trên mt nm nhm to ra

ngun li tc lâu dài cho doanh nghip. C th, tài sn tài chính dài hn bao gm:
Tài sn dài hn khác, bao gm: Chi phí tr trc dài hn, tài sn thu thu nhp
hoãn li, tài sn dài hn khác. [1]
Ngoài nhng cách phân loi trên còn có rt nhiu cách phân loi tài sn tu theo
hng phân tích, mc đích ca nhà phân tích nh: Tài sn vô hình - Tài sn hu hình;
Tài sn lu đng - Tài sn c đnh,
1.1.3. Vai trò ca tài sn trong doanh nghip
Trong hot đng sn xut kinh doanh, tài sn ngn hn và tài sn dài hn luôn
song hành trong c qúa trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Tuy nhiên tài sn
ngn hn nm ri rác trong các khâu thuc quá trình sn xut kinh doanh.
i vi các doanh nghip sn xut kinh doanh thì tài sn ngn hn thng
chim mt t l khá cao thng chim khong 50% - 60% tng tài sn ca doanh
nghip. Tài sn ngn hn là điu kin quan trng đ doanh nghip có th kinh doanh,
sn xut thun li. Doanh nghip cn d tr tài sn ngn hn đ đáp ng cho các chi
phí phát sinh cn phi chi tr ngay. Chính vì vy mà doanh nghip luôn phi d tr
mt lng tin hoc chng khoán kh th đ đ đm bo kh nng thanh toán, đây
cng là loi tài sn có tính thanh khon cao, có kh nng chuyn đi thành tin mt
nhanh chóng vi chi phí thp đáp ng cho các mc tiêu ngn hn.
Tài sn ngn hn còn h tr thanh toán cho các giao dch có đ tr v thi gian.
iu này xut hin trong quá trình sn xut, marketing và thu tin. Do các giao dch có
din ra không đng thi, nhiu hot đng tác đng đn nhu cu vn lu đng nh lu
tr hàng tn kho, áp dng các chính sách h tr bán hàng, chit khu thanh toán đ
khuyn khích khách hàng thanh toán sm, gim thi gian chuyn tin khi thu hi n.
Mt vai trò na ca tài sn ngn hn là trong các trng hp cn phi chi tr
các chi phí liên quan đn pháp lut, chi phí gián tip trong qun lý. Nhng chi phí này
rt ln nên nhà qun lý thng xem chúng nh nhng áp lc tài chính và có xu hng
d tr mt lng ln tài sn có tính thanh khon cao đ đm bo kh nng thanh toán
k c khi vic này đem li ít li nhun hn so vi đu t tài sn dài hn. Chính vì vy,
chính sách qun lý tài sn đi vi doanh nghip ht sc quan trng.
Tài sn dài hn bao gm các khon phi thu dài hn, tài sn c đnh, bt đng

sn đu t, các khon tài sn tài chính dài hn và các tài sn dài hn khác. Trong đó tài
sn c đnh là yu t quyt đnh nng lc sn xut – kinh doanh ca doanh nghip. Có
5

th nói tài sn c đnh là mt trong các yu t trc tip to ra sn phm cho doanh
nghip, giúp doanh nghip to ra doanh thu và li nhun t vic bán các sn phm.
Chính vì vy, chính sách qun lý tài sn đi vi doanh nghip ht sc quan trng.
1.2. Hiu qu s dn ca doanh nghip
1.2.1. Khái nim hiu qu s dng tài sn ca doanh nghip
Mc tiêu ca doanh nghip trong nn kinh t th trng là ti đa hoá giá tr tài
sn ca ch s hu, do vy vic s dng tài sn mt cách có hiu qu tc là kinh
doanh dt t sut li nhun cao.
Hiu qu s dng tài sn ca doanh nghip là phm trù kinh t phn ánh trình
đ, nng lc khai thác và s dng tài sn ca doanh nghip sao cho quá trình sn xut -
kinh doanh tin hành bình thng vi hiu qu kinh t cao nht.
Th nht, trong nng lc tài sn ca mình: Doanh nghip s dng tài sn hp lý
đ kim li cao nht.
Th hai, ngoài kh nng ca mình: Doanh nghip phi nng đng tìm ngun tài
tr, tng s tài sn hin có đ m rng sn xut kinh doanh c v cht và lng, đm
bo đc các mc tiêu mà doanh nghip đ ra.
Xuyên sut toàn b khóa lun, ta s đi phân tích hiu qu s dng tài sn ti
Công ty mc tiêu đ t đó đa ra đc nhng gii pháp nhm nâng cao hiu qu s
dng ti công ty đó. Vic phân tích hiu qu s dng tài sn là xem xét hiu qu s
dng ca các loi tài sn ngn hn và tài sn dài hn ca doanh nghip gia k này so
vi k trc. C th phân tích các vn đ sau:
Phân tích s dng tài sn đ đáp ng kp thi, đy đ kh nng thanh toán và
tng tc đ luân chuyn tài sn. Nu doanh nghip d tr tài sn đáp ng kp thi, đy
đ kh nng thanh toán đn hn hoc sp đn hn, d tr tài sn  mc hp lý chính t
vic s dng tài sn có hiu qu và ngc li.
Phân tích tc đ luân chuyn ca toàn b tài sn da trên các ch tiêu doanh thu

trên tng tài sn và li nhun trên tng tài sn đ thy đc mt đng tài sn doanh
nghip b ra trong mt thi k nht đnh s to ra đc bao nhiêu đng doanh thu hoc
li nhun.
Phân tích kh nng sinh li ca mt mt đng tài sn ngn hn và tài sn dài
hn, vì hiu qu s dng toàn b tài sn cao hay thp ph thuc vào hiu qu s dng
ca tng loi tài sn cu thành nên tng tài sn. Vì vy, ta cn phân tích các ch tiêu
nh: hiu sut s dng tài sn ngn hn và hiu sut s dng tài sn dài hn đ thy
đc mt đng tài sn ngn hn hay tài sn dài hn doanh nghip b ra trong k s thu
đc bao nhiêu đng doanh thu.
Thang Long University Library
6

Khi phân tích tc đ luân chuyn ca tài sn ngn hn thì không th b qua vic
phân tích cái ch tiêu nh: k thu tin bình quân và vòng quay hàng tn kho. Vì đây là
2 ch tiêu nói lên kh nng quay vòng tài sn ca các ch tiêu quan trng trong tài sn
ngn hn nh hàng tn kho và các khon phi thu. Hai ch tiêu này chim t trng ln
trong tài sn ngn hn nên có nh hng rt ln đn hiu qu s dng tài sn ca
doanh nghip.
1.2.2. S cn thit nâng cao hiu qu s dng tài sn trong doanh nghip
Bt k doanh nghip nào cng quan tâm đn hiu qu s dng tài sn. S dng
tài sn là vn đ then cht gn lin vi s tn ti và phát trin ca doanh nghip. Tính
hiu qu ca vic s dng tài sn nói chung là to ra nhiu sn phm tng thêm li
nhun nhng không tng vn, hoc đu t thêm vn mt cách hp lý nhm m rng
quy mô sn xut đ tng doanh thu nhng vn đm bo yêu cu tc đ tng li nhun
ln hn tc đ tng tài sn.
Phân tích hiu qu s dng tài sn có tác dng đánh giá cht lng công tác
qun lý tài sn và s dng tài sn ca doanh nghip, trên c s đó đ ra nhng bin
pháp nâng cao hn na hiu qu s dng tài sn. Vì vy, công tác phân tích hiu qu
s dng tài sn có ý ngha rt quan trng.
Khi phân tích hiu qu s dng tài sn cn phi nghiên cu mt cách toàn din

c v thi gian, không gian, môi trng kinh doanh và đng thi đt nó trong mi
quan h vi s bin đng ca các yu t sn xut.
Do vy, khi phân tích hiu qu s dng tài sn trc ht phi xây dng đc h
thng các ch tiêu tài chính tng hp và chi tit phù hp vi đc đim ca tng nhóm
tài sn s dng trong doanh nghip, sau đó phi bit tn dng phng pháp phân tích
thích hp. Vic phân tích phi đc tin hành trên tng ch tiêu sau đó tng hp li, t
đó đa ra các bin pháp nâng cao hiu qu s dng tài sn, nhm khai thác ht công
sut ca tài sn đã đu t.
1.2.3. Các ch tiêu phn ánh hiu qu s dng tài sn trong doanh nghip
1.2.3.1. Các ch tiêu phn ánh hiu qu s dng tng tài sn
Khi phân tích hiu qu s dng tài sn, cn nghiên cu mt cách toàn din v
c thi gian, không gian, môi trng kinh doanh đng thi đt nó trong mi quan h
vi s bin đng ca giá c ca các yu t sn xut.
Do vy, khi phân tích hiu qu s dng tài sn trc ht phi xây dng đc h
thng các ch tiêu tài chính tng hp và chi tit phù hp vi đc thù ca tng nhóm tài
sn s dng trong các doanh nghip, sau đó phi bit vn dng phng pháp phân tích
thích hp. Vic phân tích phi đc tin hành trên c s phân tích tng ch tiêu sau đó
7

tng hp li, t đó đa ra các bin pháp nâng cao hiu qu s dng tài sn, nhm khai
thác ht công sut các tài sn đã đu t.
Di đây là các ch tiêu đc s dng trong phân tích hiu qu s dng tài sn:
 
Trong hot đng sn xut kinh doanh, các doanh nghip mong mun tài sn vn
đng không ngng đ đy mnh tng doanh thu, t đó là nhân t góp phn tng li
nhun cho doanh nghip. Hiu sut s dng tng tài sn có th xác đnh bng công
thc nh sau:




Ch tiêu này cho bit trong mt k phân tích các tài sn quay đc bao nhiêu
vòng hay 1 đng tài sn to ra đc bao nhiêu đng doanh thu thun, ch tiêu này càng
cao chng t các tài sn vn đng nhanh, góp phn tng doanh thu và là điu kin đ
nâng cao li nhun cho doanh nghip. Nu ch tiêu này thp chng t các tài sn vn
đng chm, có th hàng tn kho, d dang nhiu, có th tài sn c đnh cha hot đng
ht công sut làm cho doanh thu ca doanh nghip gim. Tuy nhiên, cn lu ý rng khi
phân tích ch tiêu này cn xem xét đc đim ngành ngh kinh doanh và đc đim tài
sn mà doanh nghip hot đng, đ có kt lun chính xác và đa ra bin pháp hp lý
đ tng tc đ quay vòng ca tài sn.
 
Kh nng to ra doanh thu thun ca tài sn là mt ch tiêu kinh t c bn đ d
kin vn đu t khi doanh nghip mun mt mc doanh thu thun nh d kin, ch
tiêu này ngc li vi ch tiêu hiu sut s dng tng tài sn, ch tiêu này đc xác
đnh nh sau:




Ch tiêu này cho bit trong k phân tích doanh nghip cn bao nhiêu đng tài
sn đ to ra mt đng doanh thu thun, ch tiêu này càng thp chng t hiu qu s
dng tài sn càng tt, góp phn tit kim tài sn và nâng cao doanh thu thun trong k.
 
Ch tiêu này phn ánh kh nng to ra li nhun sau thu ca các tài sn mà
doanh nghip đang s dng cho hot đng kinh doanh, ch tiêu này đc xác đnh nh
sau:




Thang Long University Library
8

Ch tiêu này cho bit trong k phân tích, đ to ra mt đng li nhun sau thu
doanh nghip cn bao nhiêu đng tài sn, ch tiêu này càng thp, hiu qu s dng tài
sn càng cao và càng hp dn các nhà đu t và ngc li.
 
Phn ánh hiu qu vic s dng tài sn trong hot đng kinh doanh ca công ty
và cng là mt thc đo đ đánh giá nng lc qun lý ca ban lãnh đo công ty.




H s này có ý ngha là vi 100 đng tài sn ca công ty thì s mang li bao
nhiêu đng li nhun. Mt công ty đu t tài sn ít nhng thu đc li nhun cao s là
tt hn so vi công ty đu t nhiu vào tài sn mà li nhun thu đc li thp. H s
ROA thng có s chênh lch gia các ngành. Nhng ngành đòi hi phi có đu t tài
sn ln vào dây chuyn sn xut, máy móc thit b, công ngh nh các ngành vn ti,
xây dng, sn xut kim loi…, thng có ROA nh hn so vi các ngành không cn
phi đu t nhiu vào tài sn nh ngành dch v, qung cáo, phn mm…
Mt trong nhng khía cnh đc quan tâm nht ca thu nhp trên tng tài sn là
kh nng phi hp ca các ch s tài chính đ tính toán ROA. Mt ng dng thng
đc nhc ti nhiu nht là mô hình phân tích Dupont di đây.







   
T mô hình chi tit  trên có th thy đc các nhân t nh hng đn kh nng
sinh li ca tài sn đó là hiu sut s dng tài sn và t sut sinh li trên doanh thu.
Bên phi trin khai hiu sut s dng tng tài sn hay nói cách khác chính là s
vòng quay ca toàn b tài sn: phn này trình bày tài sn ngn hn cng vi tài sn dài
hn bàng tng s tài sn doanh nghip s dng. Doanh thu thun tiêu th chia cho toàn
b tài sn cho bit hiu sut s dng tài sn trong mt k phân tích.
Hiu sut s dng tng tài sn càng cao chng t sc sn xut ca tài sn càng
nhanh, đó là nhân t đ tng sc sinh li cho tài sn.
Nhìn vào bên phi ta thy hiu sut s dng tng tài sn b nh hng bi
nhng nhân t:
- Tng doanh thu thun càng ln, s vòng quay càng nhiu.
- Tng tài sn càng nh, hiu sut s dng càng ln.
Song tng doanh thu thun và tng tài sn có quan h mt thit vi nhau, trong
thc t 2 ch tiêu này thng quan h cùng chiu, khi tng tài sn tng thì tng doanh
thu thun cng tng.
9

Trên c s đó, nu doanh nghip mun tng hiu sut s dng tài sn thì cn
phi phân tích các nhân t liên quan, phát hin các mt tích cc, tiêu cc ca tng
nhân t đ có bin pháp nâng cao s vòng quay ca tài sn, góp phân nâng cao hiu
qu kinh doanh ca doanh nghip nói chung.
Bên trái trin khai t sut sinh li ca doanh thu thun: Phn này trình bày tng
chi phí bao gm chi phí sn xut và chi phí ngoài sn xut. Doanh thu thun tr đi tng
chi phí bng li nhun thun, li nhun thun chia cho doanh thu thun bng t sut
sinh li trên doanh thu thun.
Bên trái cho bit nhng nhân t nh hng đn t sut sinh li ca doanh thu
thun. Trên c s đó, doanh nghip mun tng sc sinh li ca doanh thu thun cn có
các bin pháp gim ch phí bng cách phân tích nhng nhân t cu thành đn tng chi
phí đ có bin pháp phù hp. ng thi tìm mi bin pháp đ nâng cao doanh thu,

gim các khon gim tr.
Khi nghiên cu kh nng sinh li ca tài sn cng cn phi quan tâm đn mc
tng ca vn ch s hu bi hiu sut s dng tài sn và t sut sinh li trên doanh thu
thun là 2 nhân t không phi lúc nào cng tng n đnh. Mt khác, đ tng li nhun
trong tng lai cng cn phi đu t thêm. Vic tng vn ch s hu ph thuc vào li
nhun sau thu và chính sách phân phi li nhun ca doanh nghip. Do vy, cn phi
kt hp tng vn ch s hu và tng nhng ngun tài tr t bên ngoài.
Tóm li, phân tích hiu qu s dng tài sn ca doanh nghip da vào mô hình
tài chính Dupont đã đánh giá đy đ hiu qu trên mi phng din. ng thi phát
hin ra các nhân t nh hng đn hiu qu s dng tài sn đ t đó có các bin pháp
nâng cao li nhun cho doanh nghip. [2, tr.207-219]
1.2.3.2. Các ch tiêu phn ánh hiu qu s dng tài sn ngn hn
Hiu qu s dng tài sn ngn hn là mt phm trù kinh t, phn ánh tình hình
s dng tài sn ngn hn ca doanh nghip đ đt hiu qu cao nht trong kinh doanh
vi chi phí thp nht.
Tài sn ngn hn là các tài sn có thi gian thu hi vn ngn, trong khong thi
gian 12 tháng hoc trong mt chu k sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Tài sn
ngn hn ca doanh nghip bao gm: Tin và các khon tng đng tin, các khon
đu t tài chính ngn hn, các khon phi thu ngn hn, hàng tn kho và mt s tài sn
ngn hn khác. Tài sn ngn hn ca doanh nghip đc s dng cho các quá trình d
tr, sn xut và lu thông. Quá trình vn đng ca TSNH bt đu t vic dùng tin t
mua sm vt t d tr cho sn xut, tin hành sn xut và khi sn xut xong doanh
nghip t chc tiêu th đ thu v mt s vn di hình thái tin t ban đu vi giá tr
tng thêm. Mi ln vn đng nh vy đc gi là mt vòng luân chuyn ca TSNH.
Thang Long University Library
10

Doanh nghip s dng vn đó càng có hiu qu bao nhiêu thì càng có th sn xut và
tiêu th sn phm nhiu by nhiêu. Vì li ích kinh doanh đ


òi hi các doanh nghip
phi s dng hp lý, hiu qu hn tng đng TSNH, làm cho mi đng TSNH hàng
nm có th mua sm nguyên, nhiên vt liu nhiu hn, sn xut ra sn phm và tiêu
th đc nhiu hn. Nhng điu đó cng đng ngha vi vic doanh nghip nâng cao
tc đ luân chuyn TSNH (s vòng quay TSNH trong mt nm).
Trong hot đng tài chính ca doanh nghip các h thng ch tiêu tài chính
đc đa ra đ đánh giá các hot đng ca doanh nghip trong mt niên đ k toán là
không th thiu. Qua quá trình phân tích h thng ch tiêu này thì doanh nghip có th
đánh giá hiu qu hot đng ca mình và đa ra các gii pháp cn thit đ khc phc
khó khn trong niên đ tip theo.  đánh giá khách quan hiu qu s dng TSNH
chúng ta có th s dng nhiu ch tiêu khác nhau nh sau:
 
+ Sut hao phí ca TSNH so vi li nhun sau thu
Ch tiêu này cho bit đ có mt đng li nhun sau thu thì cn bao nhiêu đng
TSNH, ch tiêu này càng thp chng t hiu qu s dng TSNH càng cao. Ch tiêu này
là cn c đ các doanh nghip d toán nhu cu v tài sn ngn hn khi mun có mc
đ li nhun mong mun.




+ T sut sinh li ca tài sn ngn hn (ROCA – Return on Current Assets)
Ch tiêu này cho bit mi đn v tài sn ngn hn có trong k đem li bao nhiêu
đng li nhun sau thu. Ch tiêu này càng cao hiu qu s dng TSNH tt, góp phn
nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh cho doanh nghip.
   



+ Hiu sut s dng TSNH (S vòng quay ca TSNH)





Ch tiêu này cho bit trong k phân tích các tài sn ngn hn quay đc bao
nhiêu vòng, ch tiêu này càng cao chng t hiu qu s dng tài sn càng tt. Hoc cho
bit mt đng vn b ra đu t cho tài sn ngn hn trong mt k thì đem li bao nhiêu
đn v doanh thu thun. Ch tiêu này th hin s vn đng ca TSNH trong k, ch tiêu
này càng cao chng t TSNH vn đng càng nhanh, hiu sut s dng tài sn ngn hn
cao, t đó góp phn to ra doanh thu thun càng cao và là c s đ tng li nhun ca
doanh nghip.
11

+ Sut hao phí ca TSNH so vi doanh thu




Ch tiêu này cho bit đ có mt đng doanh thu thì doanh nghip phi b ra bao
nhiêu đng TSNH, đó chính là cn c đ đ đu t TSNH cho thích hp. Ch tiêu này
càng thp chng t hiu qu s dng TSNH càng cao.
+ Thi gian mt vòng quay ca TSNH




Ch tiêu này cho bit mi vòng quay ca TSNH bình quân mt bao nhiêu ngày.
Ch tiêu này càng thp, chng t TSNH vn đng nhanh, góp phn nâng cao doanh thu
và li nhun cho doanh nghip.
T đây có th xác đnh đc s tin tit kim hay lãng phí do s vòng luân

chuyn ca tài sn ngn hn nhanh hay chm. Nu quy mô kinh doanh không thay đi,
vic tng tc đ luân chuyn tài sn ngn hn đã giúp cho doanh nghip tit kim đc
mt lng tài sn có th rút ra khi luân chuyn dùng vào vic khác. Công thc xác
đnh s tin tit kim, lãng phí tuyt đi do tc đ luân chuyn ca Tài sn ngn hn
thay đi:


 



 


Nu quy mô kinh doanh đc m rng, vic tng tc đ luân chuyn tài sn
ngn hn đã giúp doanh nghip không cn tng thêm tài sn ngn hn hoc đu t tài
sn ngn hn ít hn so vi trc. Công thc xác đnh s tin tit kim, lãng phí tng
đi do tc đ luân chuyn tài sn ngn hn thay đi:


 



 


Trong đó:
Vtktđ1: S tin tit kim, lãng phí tuyt đi
Vtktđ2: S tin tit kim, lãng phí tng đi

M0, M1: Ln lt là doanh thu mt ngày
T0, T1: Ln lt là s vòng luân chuyn TSNH k trc, k này
 
Dupont là tên ca mt nhà qun tr tài chính ngi Pháp tham gia kinh doanh 
M. Dupont đã ch ra đc mi quan h tng h gia các ch s hot đng trên
phng din chi phí và các ch s hiu qu s dng vn.
Mô hinh Dupont là k thut đc s dng đ phân tích kh nng sinh li ca
mt doanh nghip bng các công c qun lý hiu qu truyn thng. Mô hình Dupont
tích hp nhiu yu t ca báo cáo kt qu kinh doanh và bng cân đi k toán. Trong
Thang Long University Library
12

phân tích tài chính, ngi ta vn dng mô hình Dupont đ phân tích mi liên h gia
các ch tiêu tài chính. Chính nh s phân tích mi liên kt gia các ch tiêu tài chính,
chúng ta có th phát hin ra nhng nhân t nh hng đn ch tiêu phân tích theo mt
trình t nht đnh.
 phân tích t sut sinh li ca TSNH có th xác đnh thông qua mô hình sau
   
Qua công thc trên có th thy 2 nhân t nh hng đn t sut sinh li trên
TSNH là t sut sinh li trên doanh thu và hiu sut s dung TSNH, nh vy mun
nâng cao hiu qu s dng TSNH nâng cao hai t s trên. V vic nâng cao t sut
sinh li trên doanh thu đã đ cp  phn trên, trong phn này ch đ cp đn nhân t
tc đ luân chuyn TSNH.
 
ây là nhóm ch tiêu đc s dng đ đánh giá kh nng ca doanh nghip
trong vic đm bo thanh toán các khon n khi nó đn hn. Kh nng thanh toán ca
doanh nghip phn ánh mi quan h tài chính các khon có kh nng thanh toán trong
k vi khon phi thanh toán trong k. S thiu ht v kh nng thanh khon có th
đa doanh nghip ti tình trng không hoàn thành ngha v tr n ngn hn ca doanh
nghip đúng hn và có th phi ngng hot đng. Do đó cn chú ý đn kh nng thanh

toán ca doanh nghip.
 H s kh nng thanh toán ngn hn
Tài sn ngn hn thng bao gm tin, các chng khoán d chuyn nhng,
các khon phi thu và hàng tn kho. N ngn hn thng bao gm các khon vay ngn
hn ngân hàng và các t chc tín dng, các khon phi tr nhà cung cp, các khon
phi tr khác C tài sn ngn hn và n ngn hn đu có thi hn nht đnh - ti mt
nm. H s kh nng thanh toán ngn hn dùng đ đo lng kh nng tr các khon n
ngn hn bng các tài sn ngn hn, hay nói cách khác là 1 đng n ngn hn đc
đm bo bng bao nhiêu đng tài sn ngn hn.
H s này có giá tr càng cao thì kh nng thanh toán n ngn hn ca doanh
nghip càng tt và ngc li. Nu kh nng thanh toán hin hành nh hn 1 thì doanh
nghip không đ kh nng thanh toán n ngn hn. Tuy nhiên, nu con s này quá cao
thì có ngha là doanh nghip đã đu t quá nhiu vào tài sn lu đng so vi nhu cu.
Thông thng thì phn vt tri đó s không sinh thêm li nhun. Vì th mà vic đu
t đó s kém hiu qu. Vn đ này đòi hi nhà doanh nghip phi phân b vn nh th
nào cho hp lý.




13

 H s kh nng thanh toán nhanh
H s kh nng thanh toán nhanh là ch tiêu đc dùng đ đánh giá kh nng
thanh toán tc thi (thanh toán ngay) các khon n ngn hn ca doanh nghip bng
tin (tin mt, tin gi ngân hàng, tin đang chuyn) và các khon tng đng tin.
H s này nói lên vic công ty có kh nng đáp ng vic thanh toán n ngn hn vì
công ty không gp khó khn nào trong vic chuyn t tài sn lu đng khác v tin
mt. H s này > 2 (có ngha là hiu sut gia tài sn ngn hn và hàng tn khó gp 2
ln tng n ngn hn) thì đc đánh giá là an toàn vì công ty có th trang tri các

khon n ngn hn mà không cn phi bán toàn b tài sn ngn hn. ây là h s
phn ánh s chc chn nht kh nng ca công ty đáp ng ngha v n hin thi. H s
này càng cao thì càng đc đánh giá tt.




 H s kh nng thanh toán tc thi




Tin và các khon tng đng tin là các tài sn mang tính thanh khon cao
nht ca doanh nghip. H s thanh toán tc thi th hin mi quan h tin (tin mt
và các khon tng đng tin nh chng khoán ngn hn d chuyn đi ) và khon
n đn hn phi tr. H s thanh toán tc thi quá cao tc doanh nghip d tr quá
nhiu tin mt thì doanh nghip b l c hi sinh li. Các ch n đánh giá mc trung
bình hp lý cho t l này là 0,5. Khi h s này ln hn 0,5 thì kh nng thanh toán tc
thi ca doanh nghip là kh quan và ngc li, nu h s này nh hn 0,5 thì doanh
nghip s gp khó khn trong vic thanh toán n. [2, tr.115- 130]
 
- Các ch tiêu đánh giá hàng tn kho
+ S vòng quay hàng tn kho
H s vòng quay hàng tn kho th hin kh nng qun tr hàng tn kho. Vòng
quay hàng tn kho là s ln mà hàng hóa tn kho bình quân luân chuyn trong k. H
s vòng quay hàng tn kho đc xác đnh bng giá vn hàng bán chia cho bình quân
hàng tn kho.




H s vòng quay hàng tn kho thng đc so sánh qua các nm đ đánh giá
nng lc qun tr hàng tn kho là tt hay xu. H s này ln cho thy tc đ quay vòng
ca hàng hóa trong kho là nhanh và ngc li, h s này nh thì tc đ quay vòng
Thang Long University Library
14

hàng tn kho thp. Nhng cng cân lu ý là hàng tn kho mang đm tính cht ngành
ngh kinh doanh nên không phi c mc tn kho thp là tt, mc tn kho cao là xu.
H s vòng quay hàng tn kho càng cao càng cho thy doanh nghip bán hàng
càng nhanh và hàng tn kho không b  đng nhiu, nu nhu cu th trng tng đt
ngt thì rt có kh nng doanh nghip b mt khách hàng và b đi th cnh tranh giành
th phn. Hn na, d tr nguyên vt liu đu vào cho các khâu sn xut không đ có
th khin dây chuyn sn xut b ngng tr. Vì vy, h s vòng quay hàng tn kho cn
phi đ ln đ đm bo mc đ sn xut và đáp ng đc nhu cu khách hàng.
+ Thi gian quay vòng hàng tn kho
Ch tiêu này cho ta bit s ngày cn thit đ hàng tn kho quay đc mt vòng.
Ch tiêu vòng quay hàng tn kho và s ngày chu chuyn tn kho có quan h t l
nghch vi nhau. Vòng quay tng thì ngày chu chuyn gim và ngc li.




- Các ch tiêu đánh giá v tình hình các khon phi thu
+ S vòng quay các khon phi thu
S 
khon phi thu
=
Doanh thu thun
Khon ph

Ch tiêu này cho bit kh nng thu n ca doanh nghip trong k phân tích
doanh nghip đ thu đc bao nhiêu n và s n còn tn đng cha thu đc là bao
nhiêu. T s này càng ln chng t tc đ thu hi các khon phi thu là cao. Quan sát
s vòng quay khon phi thu s cho bit chính sách bán hàng tr chm ca doanh
nghip hay tình hình thu hi n ca doanh nghiêp.
+ K thu tin bình quân
Ch tiêu này đc đánh giá kh nng thu hi vn trong các doanh nghip, trên c
s các khon phi thu và doanh thu tiêu th bình quân 1 ngày. Nó phn ánh s ngày
cn thit đ thu đc các khon phi thu. Vòng quay các khon phi thu càng ln thì
k thu tin bình quân càng nh và ngc li. Tuy nhiên k thu tin bình quân cao hay
thp trong nhiu trng hp cha th kt lun chc chn mà còn phi xem xét li mc
tiêu và chính sách ca doanh nghip nh: mc tiêu m rng th trng, chính sách tín
dng ca doanh nghip. Mt khác khi ch tiêu này đc đánh giá là kh quan, thì
doanh nghip cng cn phi phân tích k hn vì tm quan trng ca nó và k thut
tính toán che du đi các khuyt tt trong vic qun lý các khon phi thu.
K thu ti
=
360
S n phi thu