B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC THM NH CHO VAY
B SUNG VN LU NG I VI KHÁCH
HÀNG DOANH NGHIP TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN PHÁT TRIN MÊ KÔNG
SINH VIÊN THC HIN : NGUYN KIU OANH
MÃ SINH VIÊN : A12952
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
HÀ NI - 2012
B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC THM NH CHO VAY
B SUNG VN LU NG I VI KHÁCH
HÀNG DOANH NGHIP TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN PHÁT TRIN MÊ KÔNG
Giáo viên hng dn : Th.s Phm Th Bo Oanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Kiu Oanh
Mã sinh viên : A12952
Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng
HÀ NI - 2012
Thang Long University Library
LI CM N
Em xin chân thành cm n giáo viên hng dn là Thc s Phm Th Bo Oanh
đã giúp đ em tn tình, chu đáo trong sut thi gian em làm khóa lun. Em cng xin
cm n s giúp đ quý báu ca các anh ch trong Ngân hàng thng mi c phn Phát
trin Mê Kông đã giúp em rt nhiu trong quá trình thc tp cng nh thu thp tài liu
nghiên cu ti Ngân hàng đ em có th hoàn thành bài khóa lun này.
Em xin chân thành cm n!
Sinh viên
Nguyn Kiu Oanh
MC LC
LI M U
CHNG 1: MT S LÝ LUN C BN V CÔNG TÁC THM NH CHO
VAY B SUNG VN LU NG CA NGÂN HÀNG THNG MI 1
1.1. Vn lu đng và nhu cu vn lu đng ca doanh nghip 1
1.1.1. Khái nim vn lu đng 1
1.1.2. c đim ca vn lu đng 1
1.1.3. Vai trò ca vn lu đng 2
1.1.4. Phân loi vn lu đng 2
1.1.5. Nhu cu s dng vn lu đng 3
1.1.6. Vai trò ca vic xác đnh nhu cu vn lu đng ca doanh nghip 4
1.2. Hot đng cho vay b sung vn lu đng vi khách hàng doanh nghip 5
1.2.1. Khái nim 5
1.2.2. Nguyên tc cho vay 5
1.2.3. iu kin cho vay 6
1.2.4. i tng cho vay 7
1.2.5. c đim cho vay b sung vn lu đng đi vi khách hàng doanh nghip 7
1.2.6. Vai trò ca cho vay b sung vn lu đng 8
1.2.7. Phân loi cho vay b sung vn lu đng 11
1.3. Thm đnh cho vay b sung vn lu đng ti ngân hàng thng mi 12
1.3.1. Khái nim 12
1.3.2. Mc đích, vai trò ca thm đnh cho vay b sung vn lu đng 13
1.3.3. Yêu cu ca công tác thm đnh 14
1.3.4. Nhng ngun thông tin dùng trong công tác thm đnh 14
1.3.5. Quy trình thm đnh 16
1.3.6. Bin pháp thm đnh 19
1.3.7. Các ni dung thm đnh 20
1.3.8. Các nhân t nh hng đn công tác thm đnh cho vay b sung vn lu đng31
CHNG 2: THC TRNG CÔNG TÁC THM NH CHO VAY B SUNG
VN LU NG I VI DOANH NGHIP TI NGÂN HÀNG 34
THNG MI C PHN PHÁT TRIN MÊ KÔNG 34
2.1. Khái quát v Ngân hàng thng mi c phn Phát trin Mê Kông 34
Thang Long University Library
2.2. Quy đnh chung trong thm đnh cho vay b sung vn lu đng ti Ngân
hàng thng mi c phn Phát trin Mê Kông 35
2.2.1. C cu t chc thm đnh cho vay b sung vn lu đng 35
2.2.2. Quy trình thm đnh 37
2.2.3. Ni dung thm đnh cho vay b sung vn lu đng ti Ngân hàng thng mi c
phn Phát trin Mê Kông 39
2.3. Thc trng cho vay b sung vn lu đng giai đon nm 2009 – 2011 53
2.3.1. Tình hình d n cho vay b sung vn lu đng 53
2.3.2. Thc trng gii ngân cho vay b sung vn lu đng 59
2.3.3 Thc trng thu hi n cho vay b sung vn lu đng 60
2.3.4. Thc trng cht lng cho vay b sung vn lu đng 61
2.3.5 Thm đnh cho vay b sung vn lu đng đi vi công ty c phn thng mi
Anh Thái 63
2.4. ánh giá v công tác thm đnh cho vay b sung vn lu đng ca Ngân hàng
thng mi c phn Phát trin Mê Kông 74
2.4.1. Nhng đim đã đt đc 74
2.4.2. Nhng mt còn hn ch 75
2.5. Nguyên nhân hn ch 76
CHNG 3: MT S BIN PHÁP VÀ KIN NGH NHM HOÀN THIN
CÔNG TÁC THM NH CHO VAY B SUNG VN LU NG 78
3.1. nh hng ca Ngân hàng thng mi c phn Phát trin Mê Kông trong
công tác thm đnh cho vay b sung vn lu đng thi gian ti 78
3.1.1. Xu hng phát trin ca th trng 78
3.1.2. nh hng phát trin ca MDB 78
3.2. Mt s gii pháp nhm hoàn thin công tác thm đnh cho vay b sung vn
lu đng ti Ngân hàng thng mi c phn Phát trin Mê Kông 79
3.2.1. Nâng cao cht lng ngun thông tin tín dng 80
3.2.2. Hoàn thin công tác thm đnh cho vay b sung vn lu đng 82
3.2.3. Nâng cao cht lng thm đnh tài sn đm bo 85
3.2.4. Nâng cao trình đ, nghip v ca cán b tín dng 86
3.2.5. Nâng cao vai trò ca công tác thanh tra, kim soát 87
3.3. Mt s kin ngh nhm hoàn thin công tác thm đnh cho vay b sung vn
lu đng ti Ngân hàng thng mi c phn Phát trin Mê Kông 88
3.3.1. i vi ngân hàng nhà nc 88
3.3.2. i vi nhà nc và các c quan khác 88
Thang Long University Library
DANH MC CÁC T VIT TT
Ký hiu vit tt Tên đy đ
BSVL B sung vn lu đng
CBTD Cán b tín dng
CSH Ch s hu
KKD ng ký kinh doanh
EUR Euro
GBP Bng Anh
HQT Hi đng qun tr
HTV Hi đng thành viên
JPY Yên Nht
MDB Ngân hàng thng mi c phn Phát trin Mê Kông
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
SXKD Sn xut kinh doanh
TMCP Thng mi c phn
TNHH Trách nhim hu hn
TSC Tài sn c đnh
TSL Tài sn lu đng
UBND y ban nhân dân
USD ô la M
DANH MC S , BNG BIU, HÌNH V
S đ 1.2.1. Quy trình thm đnh chung 17
S đ 2.1. T chc cán b b phn tín dng 35
S đ 2.2. Quy trình thm đnh cho vay b sung vn lu đng ti MDB 37
Bng 2.1: Tình hình d n cho vay b sung vn lu đng giai đon nm 2009 – 2011
53
Bng 2.2: Tình hình cho vay b sung vn lu đng phân theo nhóm n giai đon nm
2009 – 2011 54
Bng 2.3: D n cho vay b sung vn lu đng phân theo loi hình doanh nghip giai
đon nm 2009 – 2011 56
Bng 2.4: D n cho vay b sung vn lu đng theo ngành ngh kinh t giai đon nm
2009 – 2011 57
Bng 2.5: Doanh s cho vay b sung vn lu đng giai đon nm 2009 – 2011 59
Bng 2.6: Doanh s thu n cho vay b sung vn lu đng giai đon nm 2009 – 2011
60
Bng 2.7: Cht lng cho vay b sung vn lu đng giai đon nm 2009 – 2011 61
Bng 2.8: Tình hình thu lãi cho vay b sung vn lu đng giai đon nm 2009 – 2011
63
Bng 2.9. Thông tin doanh nghip 63
Bng 2.10. Danh sách thành viên Ban điu hành, k toán trng 64
Bng 2.11. Bng cân đi k toán ca công ty c phn thng mi Anh Thái giai đon
nm 2009 – Quý I/2011 66
Bng 2.12. Báo cáo kt qu kinh doanh công ty c phn thng mi Anh Thái giai
đon nm 2009 – Quý I/2011 68
Bng 2.13. Các ch tiêu tài chính v công ty c phn thng mi Anh Thái giai đon
nm 2009 – Quý I/2011 68
Bng 2.14. K hoch vn lu đng công ty c phn thng mi Anh Thái 70
Thang Long University Library
LI M U
1. Tính cp thit ca đ tài
Trong mt các nhà đu t nc ngoài nn kinh t Vit Nam đang còn nhiu tim
nng phát trin, đang đc coi là min đt ha vy gi h đu t. Các nhà đu t Hàn
Quc, Nht Bn, Tây Âu, M… đã và đang đu t vào Vit Nam, trong đó ngành
Ngân hàng là mt trong các lnh vc h a thích. Các ngân hàng đang hình thành nên
mt h thng ngân hàng nng đng trong hot đng tài chính ca nn kinh t giúp cho
mch máu tin t lu thông d dàng vào các doanh nghip, thúc đy nn kinh t phát
trin.
Cho vay là hot đng quan trng ca các ngân hàng nói riêng và ca các t chc
tín dng nói chung, chim t trng cao nht trong tng tài sn, to thu nhp t lãi ln
nht và cng là hot đng mang li ri ro cao nht. hn ch đc phn nào ri ro
đó, vic phân tích, kim tra và nghiên cu k lng v pháp lý ca khách hàng vay
vn và phng án vay trc khi ra quyt đnh cui cùng là rt quan trng. Vì th,
doanh s cho vay đc xem là yu t có tính cnh tranh cao. Các ngân hàng luôn đt
ra câu hi: Nên cho vay đi vi nhng khách hàng nh th nào? Làm sao đ tìm đc
nhng khách hàng có kh nng hoàn tr n vay tt và đúng hn? đ góp phn mang
li doanh s cao nhng vn đm bo đc mc đ an toàn và kh nng thu hi n tt.
Bi nu công tác thm đnh có sai sót thì s gây nh hng rt ln đn ngân hàng,
Chính điu này đã làm gia tng s khó khn cho các cán b làm công tác thm
đnh, phi làm th nào đ công tác thm đnh đc nhanh chóng, chính xác, đúng đi
tng khách hàng và cho vay đúng mc đích. Chính vì vy công tác thm đnh cn
phi đc đc bit chú trng đ có th gim thiu ri ro cho ngân hàng và giúp ngân
hàng phát trin bn vng.
Tuy nhiên,
Nhn thy đc tm quan trng ca công tác thm đnh cho vay đi vi các
doanh nghip ti ngân hàng, qua mt thi gian thc tp ti ngân hàng thng mi c
phn phát trin Mê Kông, em đã chn nghiên cu vi đ tài: “Hoàn thin công tác
thm đnh cho vay b sung vn lu đng đi vi khách hàng doanh nghip ti
Ngân hàng thng mi c phn Phát trin Mê Kông”.
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tài
Vic nghiên cu đ tài này nhm đt đc nhng mc tiêu sau:
- Nm vng đc nhng c s lý lun c bn v cho vay b sung vn lu đng
và công tác thm đnh cho vay b sung vn lu đng ti ngân hàng thng mi.
- Phân tích, đánh giá thc trng công tác thm đnh cho vay b sung vn lu
đng đi vi khách hàng doanh nghip ti Ngân hàng thng mi c phn Phát trin
Mê Kông, t đó tìm ra đc nhng đim đã đt đc, cng nh nhng đim còn hn
ch trong công tác thm đnh.
- T nhng đim hn ch đã phân tích đc, đa ra nhng kin ngh nhm giúp
hoàn thin hn công tác thm đnh cho vay b sung vn lu đng ti Ngân hàng
thng mi c phn Phát trin Mê Kông.
3. i tng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: Hot đng thm đnh cho vay b sung vn lu đng
đi vi khách hàng doanh nghip ti Ngân hàng thng mi c phn Phát trin Mê
Kông.
- Phm vi nghiên cu: Hot đng thm đnh cho vay b sung vn lu đng
trong giai đon nm 2009 – 2011.
4. Phng pháp nghiên cu
Trên c s kin thc đã hc trng và kin thc tích ly đc trong thi gian
thc tp ti Ngân hàng thng mi c phn Phát trin Mê Kông, em s dng mt s
phng pháp nghiên cu sau trong khóa lun ca mình:
- Phng pháp thng kê: Thu thp s liu, thông tin liên quan đn đ tài nghiên
cu ca khóa lun, t đó tóm tt và đa ra nhng kt lun, nhn xét da trên nhng
thông tin và s liu đó.
- Phng pháp tng hp và phân tích: Tng hp nhng s liu đã thu thp đc
thành nhng bng biu, đ th phù hp, t đó đa ra nhng phân tích phù hp vi
nhng tiêu chí mà khóa lun đang nghiên cu.
5. Kt cu bài vit
Ngoài phn m đu, kt lun và danh mc các t vit tt, danh mc bng biu,
s đ, danh mc tài liu tham kho, khóa lun đc kt cu thành 3 chng nh sau:
Chng 1: Mt s lý lun c bn v công tác thm đnh cho vay b sung vn
lu đng ca ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng công tác thm đnh cho vay b sung vn lu đng đi
vi doanh nghip ti Ngân hàng thng mi c phn Phát trin Mê Kông.
Chng 3: Mt s bin pháp và kin ngh nhm hoàn thin công tác thm đnh
cho vay b sung vn lu đng ti Ngân hàng thng mi c phn Phát trin Mê Kông.
Thang Long University Library
1
CHNG 1: MT S LÝ LUN C BN V CÔNG TÁC THM NH CHO
VAY B SUNG VN LU NG CA NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. Vn lu đng và nhu cu vn lu đng ca doanh nghip
1.1.1. Khái nim vn lu đng
tin hành SXKD, ngoài các tài sn c đnh, doanh nghip cn phi có các
TSL. TSL ca doanh nghip gm 2 b phn: TSL sn xut (nguyên vt liu,
nhiên liu, sn phm d dang…) và TSL lu thông (nh thành phm trong kho, vn
trong thanh toán, vn bng tin…). Và đ đm bo cho quá trình SXKD đc tin
hành thng xuyên, liên tc đòi hi doanh nghip phi có mt lng TSL nht đnh.
Do đó, đ hình thành nên TSL, doanh nghip phi ng ra mt s vn tin t nht
đnh đ đu t vào các tài sn đó. S vn này đc gi là vn lu đng ca doanh
nghip. Vn lu đng có th đc tài tr bng ngun vn ngn hn hoc dài hn, nó là
hình thái biu hin bng tin ca TSL. B chi phi bi các đc đim ca TSL nên
vn lu đng thng xuyên vn đng không ngng, tham gia vào tng chu k SXKD
ca doanh nghip.
T phân tích trên, có th rút ra: Vn lu đng ca doanh nghip là s vn
ng ra đ hình thành các TSL nhm đm bo cho hot đng ca doanh nghip
đc thc hin thng xuyên, liên tc.
1.1.2. c đim ca vn lu đng
Trong quá trình tham gia vào hot đng SXKD, do b chi phi bi các đc đim
ca TSL nên vn lu đng có nhng đc đim sau:
- Tham gia vào tng chu k kinh doanh: Trong tng chu k kinh doanh,
doanh nghip đu phi s dng TSL sn xut (là nguyên vt liu, sn phm d
dang…) đ sn xut ra các TSL lu thông (nh các thành phm trong kho…), mà
vn lu đng là hình thái biu hin bng tin ca TSL. Do đó, có th nói, vn lu
đng tham gia vào tng chu k kinh doanh ca doanh nghip.
- Chuyn hóa hoàn toàn vào giá thành sn phm và thay đi hình thái biu
hin: i vi doanh nghip sn xut, vn lu đng t hình thái ban đu là tin đc
chuyn hóa sang hình thái vt t d tr, sn phm d dang, thành phm hàng hóa, khi
kt thúc quá trình tiêu th li tr v hình thái ban đu là tin. i vi doanh nghip
thng mi, s vn đng ca vn lu đng nhanh hn t hình thái vn bng tin
chuyn sang hình thái hàng hóa và cui cùng v hình thái bng tin.
- c thu hi mt ln toàn b sau khi bán hàng và thu hi tin hàng: Sau
khi vn lu đng đc chuyn hóa hoàn toàn sang hình thái vt t d tr hoc hàng
2
hóa… s đc tin hành tiêu th đ mang li ngun doanh thu cho doanh nghip.
Ngun doanh thu có th trc tip bng tin, hoc di dng khon n ca bn hàng,
đi tác, khi ngun thu này đc doanh nghip thu v ht bng tin thì khi đó, vn lu
đng cng đc thu hi hoàn toàn.
1.1.3. Vai trò ca vn lu đng
Vn lu đng là điu kin tiên quyt ca quá trình SXKD: tin hành sn
xut, ngoài TSC nh máy móc, thit b, nhà xng… doanh nghip phi b ra mt
lng tin nht đnh đ mua sm hàng hóa, nguyên vt liu và các yu t đu vào khác
phc v cho quá trình sn xut. Nh vy vn lu đng là điu kin đu tiên đ doanh
nghip đi vào hot đng.
Ngoài ra, vn lu đng còn đm bo cho quá trình tái sn xut ca doanh
nghip đc tin hành thng xuyên, liên tc. Vn lu đng còn là công c phn ánh
quá trình mua sm, d tr, sn xut, tiêu th ca doanh nghip.
Vn lu đng còn có kh nng quyt đnh đn quy mô hot đng ca doanh
nghip. Trong nn kinh t th trng, doanh nghip hoàn toàn t ch trong vic s
dng vn nên khi mun m rng quy mô, doanh nghip phi huy đng mt lng vn
nht đnh đ đu t ít nht là đ đ d tr vt t hàng hóa. Vn lu đng còn giúp
doanh nghip chp đc thi c kinh doanh và to li th cnh tranh cho doanh
nghip.
Vn lu đng còn là b phn ch yu cu thành nên giá thành sn phm do
đc đim luân chuyn toàn b mt ln vào giá tr sn phm. Giá tr ca hàng hóa bán
ra đc tính toán trên c s bù đp đc giá thành sn phm cng thêm mt phn li
nhun. Do đó, vn lu đng đóng vai trò quyt đnh trong vic tính giá c hàng hóa
bán ra.
1.1.4. Phân loi vn lu đng
qun lý vn lu đng đc tt cn phi phân loi vn lu đng. Da theo
các tiêu thc khác nhau, có th chia vn lu đng thành các loi khác nhau.
1.1.4.1. Phân theo vai trò ca tng loi vn lu đng trong quá trình SXKD
Da theo cn c trên, vn lu đng ca doanh nghip có th đc chia thành 3
loi:
- Vn lu đng trong khâu d tr sn xut: Là giá tr các khon nguyên vt
liu chính, nguyên vt liu ph, nhiên liu, ph tùng thay th, vt liu đóng gói, công
c dng c nh.
- Vn lu đng trong khâu sn xut: Bao gm các khon giá tr sn phm d
dang, bán thành phm, các khon chi phí ch kt chuyn.
Thang Long University Library
3
- Vn lu đng trong khâu lu thông: Bao gm các khon giá tr thành phm,
vn bng tin (k c vàng, bc, đá quý…), các khon vn đu t ngn hn (đu t
chng khoán ngn hn, cho vay ngn hn…), các khon th chp, ký cc, ký qu
ngn hn, các khon vn trong thanh toán (các khon phi thu, các khon tm ng…).
Các phân loi này cho thy vai trò và s phân b ca vn lu đng trong tng
khâu ca quá trình SXKD. T đó có bin pháp điu chnh c cu vn lu đng hp lý
sao cho có hiu qu s dng cao nht.
1.1.4.2. Phân theo hình thái biu hin
Theo tiêu chí này, có th chia thành 2 loi: Vn bng tin và vn vt t hàng
hóa.
- Vn bng tin: Bao gm các khon vn tin t nh tin mt tn qu, tin gi
ngân hàng, các khon vn trong thanh toán, các khon đu t chng khoán ngn hn,
các khon phi thu (gm các khon mà doanh nghip phi thu ca khách hàng và các
khon phi thu khác), các khon phi tr (là các khon vn mà doanh nghip phi
thanh toán cho khách hàng theo các hp đng cung cp, các khon phi np cho ngân
sách nhà nc hoc thanh toán tin lng cho ngi lao đng…)
- Vn vt t hàng hóa: Là các khon vn có hình thái biu hin bng hin vt
c th nh: nguyên, nhiên, vt liu, sn phm d dang, bán thành phm, thành phm…
Phân loi vn lu đng theo cách này to điu kin thun li cho vic xem xét
đánh giá mc đ tn kho d tr và kh nng thanh toán ca doanh nghip.
1.1.5. Nhu cu s dng vn lu đng
1.1.5.1. Nhu cu tài tr vn lu đng thng xuyên
Nhu cu tài tr vn lu đng thng xuyên xut phát t s chênh lch hoc
không n khp nhau v thi gian và quy mô gia giá tr các khon tin vào và giá tr
các khon tin ra ca doanh nghip.
Khi doanh nghip tiêu th hàng hóa và thu tin v thì doanh nghip có dòng
tin vào. Ngc li, khi doanh nghip mua nguyên liu hoc hàng hóa d tr cho
SXKD thì doanh nghip có dòng tin ra. Nu dòng tin chi ra ln hn dòng tin thu
vào thì doanh nghip cn b sung vn thiu ht.
Thông thng, khon thiu ht này doanh nghip s s dng vn ch s hu đ
bù đp đu tiên, sau đó là các khon n phi tr khác mà doanh nghip có th huy
đng đc (phi tr ngi bán, phi tr cán b công nhân viên, các khon ng trc
ca ngi mua hàng, thu và các ngha v phi np nhà nc, các khon phi tr khác)
và cui cùng doanh nghip mi tìm đn vn vay.
4
1.1.5.2. Nhu cu tài tr vn lu đng thi v
Nhu cu vn thi v xut phát t đc đim thi v ca hot đng SXKD ca
doanh nghip, khin nhu cu s dng vn ngn hn tng đt bin.
ây là nhu cu s dng vn đt xut, khó d đoán trc và không có ngun đ
tài tr ngay, gây khó khn cho quá trình kinh doanh, vì th, đ bù đp s thiu ht này,
buc doanh nghip phi tìm kim ngun vn t bên ngoài. Song, nu doanh nghip t
huy đng bng cách phát hành c phiu hay trái phiu thì cng không d dàng và khó
có th đáp ng ngay đc nhu cu s dng vn do có nhiu ràng buc nh: phi lên k
hoch s dng vn, phát hành phi xin phép c quan nhà nc, ph thuc vào s phát
trin ca th trng… Do đó, ch có đi vay ngn hn ngân hàng là đáp ng kp thi
nhu cu vn ca doanh nghip c v thi gian và s lng.
1.1.6. Vai trò ca vic xác đnh nhu cu vn lu đng ca doanh nghip
Trong điu kin hin nay, mi nhu cu v vn lu đng cho hot đng sn xut
kinh doanh các doanh nghip đu phi t tìm ngun tài tr nhm đm bo hot đng
SXKD ca mình đc tin hành liên tc, tit kim và có hiu qu kinh t cao. Do đó,
vic xác đnh đúng đn và hp lý nhu cu vn lu đng có ý ngha quan trng bi:
Vic xác đnh đúng đn, hp lý nhu cu vn lu đng s là c s đ t chc tt các
ngun tài tr, tránh đc tình trng đng vn, s dng vn hp lý và tit kim, nâng
cao hiu qu s dng vn lu đng, đáp ng yêu cu SXKD ca doanh nghip đc
bình thng và liên tc, không gây nên s cng thng gi to v nhu cu vn kinh
doanh ca doanh nghip.
Nu nhu cu vn lu đng xác đnh quá thp s gây nhiu khó khn cho công
tác t chc đm bo vn, gây cng thng gi to v vn, làm gián đon quá trình tái
sn xut ca doanh nghip. Mt khác, còn có th gây ra nhng hin tng xu nh:
sn xut b đình tr, không có đ vn đ thc hin các hp đng kinh t đã ký kt,
không có kh nng tr n ngi lao đng và tr n nhà cung cp khi ht hn thanh
toán, làm gim và mt uy tín vi bn hàng.
Nhng khó khn v tài chính ch có th sn xut bng vay đt xut vi lãi cao.
iu này làm tng ri ro tài chính và gim li nhun ca doanh nghip. Ngc li, nu
nhu cu vn tính quá cao dn đn tình trng tha vn, gây đng vt t, hàng hóa, s
dng vn lãng phí, vn chm luân phiên và phát sinh nhiu chi phí không hp lý, làm
gim li nhun ca doanh nghip.
Thang Long University Library
5
1.2. Hot đng cho vay b sung vn lu đng vi khách hàng doanh nghip
1.2.1. Khái nim
i vi các NHTM, cho vay là hot đng quan trng, mang li mt ngun thu
nhp cao, trong đó đc bit là cho vay b sung vn lu đng. Có th thy, hin nay,
trong nn kinh t, doanh nghip có s lng rt ln, có nhu cu s dng vn lu đng
thng xuyên và quy mô ln, do vy, nu ngân hàng tp trung khai thác và đáp ng tt
cho nhu cu s dng vn ca các doanh nghip này thì s mang li li nhun rt cao.
Chính vì lý do đó, làm rõ khái nim cho vay b sung vn lu đng là vic quan
trng.
Cho vay b sung vn lu đng là hình thc cp tín dng ngn hn, theo đó, bên
cho vay giao hoc cam kt giao cho khách hàng mt khon tin nhm b sung thêm
vn lu đng cho các hot đng SXKD ca khách hàng trong mt thi gian nht đnh
theo tha thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lãi.
1.2.2. Nguyên tc cho vay
1.2.2.1. S dng vn vay đúng mc đích đã tha thun trong hp đng tín dng
Nguyên tc s dng vn vay đúng mc đích nhm đm bo hiu qu s dng
vn và tng kh nng thu hi n sau này.
Trc ht, có th thy rõ rng mc đích s dng vn vay đã cam kt trong hp
đng tín dng là c s ban đu giúp ngân hàng thm đnh cho vay đi vi khách hàng.
Khách hàng s dng vn vay đúng mc đích mi đm bo hot đng s dng vn
đc thc hin theo đúng quy đnh ca pháp lut và phù hp vi ngành ngh kinh
doanh ca khách hàng.
Thêm na, mc đích s dng vn vay là c s giúp ngân hàng thm đnh hiu
qu tài chính ca phng án SXKD, t đó tính toán đc kh nng tr n ca khách
hàng, nhm đm bo cho vay và thu hi n, hn ch ri ro trong hot đng cho vay đi
vi khách hàng.
V phía khách hàng, vic s dng vn vay đúng mc đích góp phn nâng cao
hiu qu s dng vn vay, đng thi giúp khách hàng đm bo đc kh nng tr n
cho ngân hàng. T đó, nâng cao uy tín ca khách hàng vi ngân hàng và cng c quan
h vay vn gia khách hàng và ngân hàng sau này.
1.2.2.2. Hoàn tr n gc và lãi vay theo đúng thi hn tha thun trong tha thun
Hoàn tr n gc và lãi vay đúng thi hn là mt nguyên tc không th thiu
trong hot đng cho vay. Phn ln s vn mà ngân hàng s dng đ cho vay là vn
huy đng t khách hàng. ó là mt b phn tài sn ca các ch s hu mà ngân hàng
tm thi qun lý và s dng, ngân hàng có ngha v đáp ng các nhu cu rút tin ca
6
khách hàng khi h yêu cu. Nu các khon vay không đc tr đúng thi hn hoc
không đc hoàn tr s nh hng đn kh nng hoàn tr vn gc và lãi ca khách
hàng gi tin.
Nu tình trng n quá hn nghiêm trng thì có kh nng gây mt kh nng
thanh toán, làm mt an toàn cho hot đng kinh doanh ca ngân hàng và phá sn.
Ngoài ra, trong quá trình thc hin các nghip v tín dng, ngân hàng phi bù
đp các chi phí nh: tr lãi tin gi, tr lng cho cán b nhân viên, chi phí qun lý,
np thu… Do đó, ngân hàng phi thu v đy đ n gc và lãi đ đm bo có ngun
thu giúp ngân hàng thanh toán các ngha v n, cng nh đm bo thu nhp cho chính
ngân hàng.
Chính vì vy, đây là nguyên tc ht sc quan trng, NHTM yêu cu khách hàng
phi tuyt đi tuân th đ đm bo s an toàn, n đnh và phát trin ca bn thân
NHTM.
1.2.3. iu kin cho vay
Hot đng cho cho vay b sung vn lu đng là hot đng cha đng nhiu ri
ro. Do vy, khách hàng ch có th vay vn ca ngân hàng khi h tha mãn tt c các
điu kin vay vn. Theo pháp lut Vit Nam, ni dung các điu kin vay vn gm:
Th nht, khách hàng phi có đ t cách pháp lý
Quan h tín dng gia ngân hàng và khách hàng là quan h đc pháp lut bo
v. Vì vy, nó phi đc lp trên c s quy đnh ca lut pháp. Do đó, các ch th
tham gia quan h phi có đ t cách pháp lý. Hn th, trong quan h tín dng s phát
sinh s chuyn giao và giao dch v tài sn, do đó, cn có s xác nhn ca các bên
tham gia theo đúng quy đnh ca pháp lut. Nh vy, khách hàng phi có đ t cách
pháp lý đ thc hin các giao dch.
Th hai, vn vay phi đc s dng hp pháp
Vn vay phi đc s dng hp pháp, tc là không vi phm pháp lut và mc
đích s dng vn vay phù hp vi đng ký kinh doanh ca doanh nghip. Vì vy, khi
khách hàng s dng vn vay bt hp pháp thì các tài sn đó s b phong ta hoc b
tch thu, t đó nh hng ti kh nng hoàn tr gc và lãi cho ngân hàng. Ngoài ra, khi
vn vay s dng bt hp pháp thì t cách pháp lý ca khách hàng có th b mt đi, do
đó, nh hng ti quan h tín dng hp pháp gia ngân hàng vi khách hàng.
Th ba, khách hàng phi có nng lc tài chính lành mnh đ đ đm bo
hoàn tr tin vay đúng hn đã cam kt.
Lý do khách hàng phi có tình hình tài chính lành mnh có th đc hiu nh
sau: Doanh nghip có tình hình tài chính lành mnh tc là doanh nghip đó có kh
nng qun lý tt, chng minh s phát trin n đnh ca khách hàng, đm bo cho
Thang Long University Library
7
khách hàng có c s vng chc v tài chính đ đm bo cho cam kt hoàn tr tin vay
đúng hn.
Th t, khách hàng phi có phng án, d án sn xut kinh doanh kh thi
và hiu qu
Khách hàng có phng án kh thi và hiu qu vì bn cht ca NHTM là t chc
kinh doanh trong đó vic cho vay phi đm bo các nguyên tc sinh li c bn. Do đó,
phng án kinh doanh mà ngân hàng tài tr phi đm bo tính kh thi và hiu qu.
Trong hot đng tín dng ca NHTM, ngun thu t phng án vay vn đc coi là
ngun thu th nht, đm bo an toàn vn cng nh phát trin liên tc ca khách hàng
và ngân hàng.
Th nm, khách hàng phi thc hin đm bo tin vay theo quy đnh
Ngân hàng quan tâm đn đm bo tin vay vì đm bo tin vay là công c bo
đm trong vic thc hin trách nhim và ngha v ca khách hàng trong quan h vay
vn. Thêm na, đm bo tin vay cng cung cp ngun thanh toán th hai cho NHTM,
trong trng hp khách hàng không tr đc khon vay.
1.2.4. i tng cho vay
i tng cho vay b sung vn lu đng ca các NHTM khá đa dng, bao gm
tt c các ch th trong nn kinh t có nhu cu s dng vn vay ngân hàng đ tài tr
cho mc đích b sung vn lu đng hp pháp, đc bit trong đó phi k đn khách
hàng doanh nghip và các t chc kinh t khác.
Nhu cu s dng vn vay đ b sung vn lu đng thiu ht ca các doanh
nghip khá đa dng, ph thuc vào ngành ngh và hot đng ca doanh nghip. Do
vy, đ đa ra nhng quy đnh khái quát và cht ch nht v nhng nhu cu s dng
vn mà NHTM có th cho vay, nhà nc đa ra nhng quy đnh v vic NHTM không
đc cho vay, phn còn li là nhng hot đng cho vay hp pháp theo quy đnh ca
pháp lut, c th nh sau:
- Mua bán các tài sn và các chi phí hình thành nên tài sn mà pháp lut cm
mua bán, chuyn nhng, chuyn đi.
- Thanh toán các chi phí cho vic thc hin các giao dch mà pháp lut cm.
- áp ng các nhu cu tài chính ca các giao dch mà pháp lut cm.
1.2.5. c đim cho vay b sung vn lu đng đi vi khách hàng doanh nghip
- i tng khách hàng doanh nghip đa dng: Cn c theo quy mô thì có
doanh nghip ln, va, nh và siêu nh. Cn c vào ngành ngh kinh doanh có các
doanh nghip kinh doanh vi nhiu ngành ngh khác nhau nh nông nghip, công
nghip, thng mi – dch v, xây dng… Ngoài ra, cn c vào loi hình doanh
8
nghip cng có nhiu loi hình doanh nghip nh công ty c phn, công ty TNHH,
doanh nghip t nhân… Nh vy, có th thy đi tng khách hàng doanh nghip là
khá đa dng, vi nhiu loi hình doanh nghip kinh doanh trong các lnh vc khác
nhau, có quy mô khác nhau. Do đó, nhu cu s dng vn cng khá đa dng, tr thành
đi tng khách hàng tim nng cho ngân hàng khai thác.
- Quy mô khon vay đa dng: Quy mô khon vay ph thuc vào nhu cu s
dng vn và kh nng t tài tr ca khách hàng, ph thuc vào quy đnh ca nhà nc,
ngun vn ca ngân hàng…
- Thi gian cho vay ngn hn: Ph thuc vào đc đim chu k SXKD, tc đ
luân chuyn vn, chính sách bán chu… ca khách hàng. Thi gian cho vay có th t
vài ngày đn 01 nm.
- Ngun thu n: T doanh thu bán hàng. Các doanh nghip vay ngn hn ngân
hàng nhm bù đp nhng thiu ht trong nhu cu vn lu đng, phc v cho sn xut
kinh doanh, thêm na, thi gian vay li ph thuc vào chu k SXKD. Do đó, phi đi
ht 01 chu k kinh doanh, khách hàng có ngun doanh thu mi có th tr n cho ngân
hàng.
- Ri ro trong hot đng cho vay: Thi gian cho vay ngn hn (ti đa là 01
nm) nên ri ro thp hn cho vay tiêu dùng và cho vay kinh doanh trong trung và dài
hn. Thi gian cho vay ngn s giúp ngân hàng kim soát đc vic s dng vn vay
đúng mc đích ca khách hàng tt hn. Thêm na, vi thi gian vay ngn, ngân hàng
s thu hi vn vay v nhanh hn.
- Lãi sut cho vay: Thp hn lãi sut cho vay trong trung và dài hn, và đc
thc hin theo mc lãi sut cho vay do ngân hàng và khách hàng tha thun, phù hp
vi quy đnh ca ngân hàng nhà nc Vit Nam. Do ri ro thp hn khi cho vay trung
và dài hn nên lãi sut cho vay b sung vn lu đng cng thp hn.
- Công tác thm đnh phc tp: Quy mô ca các khon vay b sung vn lu
đng là rt đa dng, ph thuc ch yu vào chu k SXKD ca doanh nghip, mà mi
loi hình doanh nghip kinh doanh vi nhng ngành ngh khác nhau s có chu k
SXKD khác nhau, thêm na, mc đích s dng vn vay cng vô cùng đa dng, chính
vì th, công tác thm đnh cho vay b sung vn lu đng rt phc tp, đòi hi CBTD
phi thu thp và kim tra thông tin khách hàng mt cách cht ch, t m.
1.2.6. Vai trò ca cho vay b sung vn lu đng
1.2.6.1. i vi ngân hàng
- a dng hóa các sn phm dch v ca ngân hàng
Trong công cuc cnh tranh gay gt gia các ngân hàng vi nhau nh hin nay
thì cnh tranh bng các sn phm dch v đc coi là vn đ hàng đu ca mi ngân
Thang Long University Library
9
hàng. Chính vì th, ngân hàng thng đt mc tiêu nghiên cu, tìm tòi, m rng và
phát trin đa dng hóa các sn phm dch v ca mình. Mt trong nhng lnh vc mà
ngân hàng có th khai thác và phát trin mnh đó chính là cho vay ngn hn, trong đó
có cho vay b sung vn lu đng đi vi khách hàng doanh nghip.
Cho vay b sung vn lu đng đi vi khách hàng doanh nghip có thi gian
cho vay ph thuc vào chu k hot đng SXKD ca tng doanh nghip, do đó, thi
gian vay đu là ngn hn. Vi thi gian cho vay ngn, ngân hàng có th kim soát
đc vic s dng vn đúng mc đích ca khách hàng, thêm na, thi gian vay ngn
s giúp ngân hàng thu hi vn vay nhanh hn, vì th, ri ro cho vay b sung vn lu
đng s thp hn cho vay trung và dài hn.
Nn kinh t đang ngày càng phát trin, nhu cu v vn ca các doanh nghip
ngày càng ln, trong khi doanh nghip li gp nhiu khó khn trong vic t huy đng
bng cách phát hành trái phiu hay c phiu… do đó, vic phát trin mnh cho vay b
sung vn lu đng s đáp ng tt nht nhu cu ca khách hàng hin nay.
- Gia tng sc cnh tranh vi các t chc tài chính trung gian khác
Trong cuc đua v huy đng vn và cho vay, các ngân hàng không ch cnh
tranh vi nhau mà còn phi đi mt vi s cnh tranh ca các t chc tài chính trung
gian khác nh: các hip hi cho vay, các công ty bo him, công ty tài chính… Hin
nay, các NHTM có các điu kin cht ch v hn mc cho vay, k hn vay, điu kin
gii ngân… s khó đáp ng đc ht nhu cu vn lu đng rt ln ca các doanh
nghip trên th trng. Trong điu kin đó, các t chc tài chính trung gian vi mt
lng vn khá ln, không b ràng buc quá nhiu điu kin cht ch nh các NHTM
s nhanh chóng tr thành mi đe da vi các ngân hàng.
Tuy nhiên, vay vn ti ngân hàng thng mi đc coi là kênh huy đng vn
truyn thng ca các doanh nghip, chính vì th, khi ngân hàng chú trng khai thác và
phát trin mnh cho vay b sung vn lu đng s làm gia tng sc cnh tranh vi các
t chc tài chính khác.
- M rng mi quan h vi khách hàng
Các doanh nghip trên th trng hin nay vô cùng đa dng v quy mô, ngành
ngh, loi hình doanh nghip…, vì th, vic cho vay vi khách hàng doanh nghip s
giúp ngân hàng m rng đc mi quan h trên th trng, tng thêm c hi tt đ có
đc mt h thng thông tin đa dng, phong phú, m rng c hi kinh doanh, to
nhiu c hi gia tng thu nhp…
- To c hi mang li thu nhp ln hn cho ngân hàng
Vi nn kinh t phát trin không ngng, nhu cu vn lu đng ca các ch th
trong nn kinh t, đc bit là vi khách hàng doanh nghip, là rt ln. Do đó, nu nh
10
ngân hàng đáp ng tt nhu cu b sung vn lu đng còn thiu ht ca doanh nghip
thì s giúp m rng hot đng tín dng và mang li ngun thu đáng k cho ngân hàng.
Ngoài ra, có th khng đnh rng hot đng cho vay ca ngân hàng là hot đng
rt ri ro, cho nên vic thc hin cho vay b sung vn lu đng không ch giúp ngân
hàng m rng sn phm dch v ca mình mà còn làm gim ri ro trong hot đng cho
vay. iu này s góp phn làm tng c hi m rng ngun thu ca ngân hàng.
1.2.6.2. i vi nn kinh t
- Góp phn phát trin kinh t
Hot đng cho vay b sung vn lu đng ca ngân hàng là nhm tài tr cho nhu
cu vn lu đng b thiu ht ca doanh nghip, giúp doanh nghip có đ vn đ đu
t mua các yu t đu vào phc v cho quá trình SXKD. Hot đng SXKD ca doanh
nghip đt hiu qu tt s to ra sn phm, t đó to ra giá tr thng d cho nn kinh t,
s làm tng tng giá tr sn phm sn xut ra trong nc…
Nhng điu này s góp phn thúc đy sn xut, làm tng trng kinh t trong
nc, t đó giúp tng thu nhp và ci thin điu kin sng ca ngi lao đng.
- Thúc đy sn xut phát trin
Thông qua vic b sung vn lu đng còn thiu cho các doanh nghip SXKD,
các NHTM đã gián tip to ra nhiu sn phm cho xã hi, tng thu nhp cho ngi lao
đng, đy mnh xut khu, hn ch nhp khu và góp phn tng trng kinh t.
1.2.6.3. i vi doanh nghip
- áp ng nhu cu vn còn thiu
Trong nn kinh t đang ngày càng phát trin hin nay, các doanh nghip đu
đang đng vào v trí cnh tranh gay gt. Vì th, m rng hot đng SXKD chính là
mc tiêu hàng đu mà các doanh nghip hng ti, nhm gia tng li nhun, khng
đnh v th ca mình trên th trng. Tuy nhiên, đ làm đc điu đó thì nhu cu v
vn chính là mt thách thc vi các doanh nghip, đc bit là nhu cu v vn lu
đng. Doanh nghip có th bù đp thiu ht vn lu đng bng cách phát hành c
phiu hoc trái phiu, nhng vic t huy đng này không d dàng bi còn ph thuc
vào nhiu yu t, khó có th đáp ng ngay lp tc nhu cu vn lu đng ca doanh
nghip. Bên cnh đó, mt s doanh nghip cng ngh đn vic mua chu ca nhà cung
cp, nhng điu này còn ph thuc vào chính sách phát trin ca phía đi tác, ph
thuc vào uy tín ca hai bên… điu này không phi lúc nào cng làm đc, vic
không chc chn nh vy s nh hng đn k hoch phát trin ca doanh nghip.
Thang Long University Library
11
Do đó, s xut hin ca loi hình cho vay b sung vn lu đng đã đáp ng
đc nhu cu vn còn thiu ca doanh nghip, giúp quá trình sn xut kinh doanh
đc duy trì liên tc, gia tng hiu qu và tit kim chi phí.
- Giúp doanh nghip nm bt c hi kinh doanh
Hot đng cho vay b sung vn lu đng ca ngân hàng đã giúp các doanh
nghip có th ch đng hn trong công tác hoch đnh và thc hin các k hoch
SXKD ca mình, đáp ng kp thi nhu cu v vn lu đng, phát huy tính hiu qu
ca đng vn đ đm bo tin đ SXKD ca các ch th trong nn kinh t. c bit là
khi doanh nghip đng trc các c hi kinh doanh và cn có vn đ nm bt thi c,
đáp ng nhu cu ca th trng, giúp gia tng ngun thu, cng nh kh nng cnh
tranh ca doanh nghip trên th trng.
- Giúp doanh nghip nâng cao tính cnh tranh
Hot đng cho vay b sung vn lu đng đã giúp doanh nghip bù đp vn lu
đông thiu ht kp thi, t đó các c hi kinh doanh cng đc nm bt kp thi…
Nhng điu đó s giúp doanh nghip nâng cao tính cnh tranh ca mình, tng kh
nng chim lnh và m rng th trng.
Có th nói, trong hot đng cho vay b sung vn lu đng này, khách hàng
chính là đi tng đc hng trc tip và nhiu li ích nht mà hot đng này có th
mang li.
1.2.7. Phân loi cho vay b sung vn lu đng
1.2.7.1. Phân loi theo loi tin
- Cho vay b sung vn lu đng bng ni t: Là vic ngân hàng cho khách
hàng doanh nghip vay vn ngn hn bng Vit Nam ng đ b sung nhu cu vn
lu đng thiu ht.
- Cho vay b sung vn lu đng bng ngoi t: Là vic ngân hàng cho khách
hàng doanh nghip vay vn ngn hn bng ngoi t đ b sung nhu cu vn lu đng
thiu ht. Các loi ngoi t ch yu đc ngân hàng s dng trong cho vay là: USD,
GBP, EUR, JPY…
1.2.7.2. Phân loi theo thi gian cho vay
- Cho vay trong ngn hn: Là khon vay trong ngn hn, thi gian cho vay ti
đa là 12 tháng.
- Tín dng tun hoàn: Là hình thc cp tín dng trung và dài hn ca NHTM
trong đó vn vay s đc s dng cho nhiu chu k kinh doanh khác nhau trên c s
tha thun gia ngân hàng và khách hàng. Thi hn ca tín dng tun hoàn có th bao
12
gm mt hay nhiu chu k kinh doanh, vì vy, tng thi gian cho vay có th ln hn
01 nm.
1.2.7.3. Phân loi theo phng thc cho vay
- Cho vay theo hn mc tín dng: Là phng pháp cho vay mà ngân hàng và
khách hàng tha thun xác đnh mt hn mc tín dng duy trì mt thi gian nht đnh.
Hn mc tín dng là d n vay ti đa đc duy trì trong mt khong thi gian nht
đnh, đc ngân hàng và khách hàng tha thun trong hp đng tín dng. Trong thi
gian đi vay, khách hàng đc quyn vay n và tr n nhiu ln trong k, phù hp vi
nhu cu s dng vn lu đng ca doanh nghip, ch cn đm bo s d n ti mi
thi đim không vt quá hn mc mà ngân hàng đã cam kt cung cp cho khách
hàng. Cho vay theo hn mc tín dng thng áp dng vi khách hàng có mi quan h
tín dng lâu dài vi ngân hàng và có nhu cu vn lu đng thng xuyên.
- Cho vay tng ln: Là phng pháp cho vay mà mi ln vay khách hàng và
ngân hàng đu phi làm các th tc (khách hàng lp k hoch vay vn, ngân hàng xét
duyt…) và ký hp đng tín dng. Cho vay tng ln là hình thc cho vay theo món,
khi khách hàng có nhu cu vay cho mt mc đích c th nh thanh toán tin mua
hàng, các chi phí sn xut khác. Cho vay tng ln thng áp dng đi vi khách hàng
không có nhu cu s dng vn thng xuyên.
1.2.7.4. Phân theo cn c đm bo tin vay
- Cho vay có đm bo bng tài sn: Là vic ngân hàng cho khách hàng vay,
trong đó, khách hàng s s dng tài sn thuc quyn s hu ca mình đ đm bo kh
nng hoàn tr gc vay, hoc có s bo lãnh ca bên th ba.
- Cho vay không có đm bo bng tài sn: Là vic ngân hàng cho khách hàng
vay mà không có tài sn cm c, th chp hoc không có s bo lãnh ca bên th ba
bng tài sn, vic cho vay ch da trên uy tín ca khách hàng.
1.3. Thm đnh cho vay b sung vn lu đng ti ngân hàng thng mi
1.3.1. Khái nim
Cho vay b sung vn lu đng là hot đng đc ngân hàng chú trng khai thác
và đang có xu hng phát trin mnh, đc bit là cho vay b sung vn lu đng đi
vi khách hàng doanh nghip. phát trin và kim soát ri ro tt, ngân hàng cn phi
có công tác thm đnh tt đ đánh giá mt cách chính xác và trung thc nhu cu s
dng vn, cng nh kh nng tr n ca khách hàng đ làm cn c quyt đnh cho vay.
Chính vì th, hiu rõ khái nim thm đnh cho vay b sung vn lu đng là điu
rt cn thit. Thm đnh cho vay b sung vn lu đng đc hiu là vic s dng
Thang Long University Library
13
nhng công c, k thut phân tích nhm kim tra, đánh giá mc đ tin cy và ri ro
ca nhu cu s dng vn lu đng mà doanh nghip đã xut trình nhm phc v
cho vic ra quyt đnh cp tín dng.
Thm đnh là mt trong nhng khâu quan trng trong toàn b quy trình cho vay
ca ngân hàng, nó giúp phân tích, đánh giá đc mc đ tin cy và mc đ ri ro ca
phng án SXKD mà khách hàng đã lp và np cho ngân hàng khi làm th tc xin vay
vn. Thêm na, công tác thm đnh giúp cho CBTD và lãnh đo ngân hàng có th đa
ra quyt đnh cho vay và gim đc xác sut hai loi sai lm trong quyt đnh cho vay,
đó là cho vay mt phng án SXKD ti và t chi cho vay mt phng án tt.
1.3.2. Mc đích, vai trò ca thm đnh cho vay b sung vn lu đng
- ánh giá đc mc đ tin cy ca thông tin: Nhng h s khách hàng lp và
np cho ngân hàng không phi lúc nào cng hoàn toàn chính xác, không th tránh khi
trng hp khách hàng c tình đa thông tin không đúng hoc có s điu chnh thay
đi nhm to điu kin có li cho mình. Do đó, ngân hàng cn làm công tác thm đnh
thông tin ca khách hàng, đ có th phát hin nhng thông tin không chính xác, nhng
thông tin còn thiu, t đó đa ra đc kt lun v mc đ tin cy ca thông tin do
khách hàng np và yêu cu khách hàng np nhng thông tin b sung cn thit, cng
nh giúp ngân hàng tránh đc ri ro la chn đi ngh do thông tin không cân xng.
- Xem xét tính hiu qu và kh thi ca phng án xin vay vn, làm c s cho
vic ra quyt đnh cho vay: Ngân hàng ch thc hin cho vay đi vi nhng phng
án SXKD kh thi, nhm đm bo kh nng hoàn tr gc và lãi vay ca khách hàng.
Công tác thm đnh s giúp ngân hàng xem xét, đánh giá, phân tích phng án xin vay
ca khách hàng cùng vi nhng yu t khác (ngành ngh, th trng, công ngh…) đ
đa ra kt lun v tính kh thi và hiu qu ca phng án, t đó ngân hàng có cn c
đ ra quyt đnh cho vay, giúp hn ch và ngn nga các ri ro có th xy ra trong hot
đng cho vay.
- Nhm hn ch ri ro cho vay: Ri ro trong hot đng cho vay là điu không
th tránh khi, tuy nhiên, ngân hàng có th kim soát và hn ch nhng ri ro đó.
Công tác thm đnh s giúp ngân hàng phân tích và đánh giá đc mc đ ri ro ca
phng án vay vn, t đó s có nhng quyt đnh cho vay đúng đn, hn ch ri ro khi
cho vay đi vi phng án không tt.
- T vn và giúp khách hàng đánh giá li hiu qu và xác sut ri ro ca
phng án kinh doanh: Khách hàng lp và np cho ngân hàng nhng phng án
SXKD. Tuy nhiên, không phi khách hàng nào cng có kh nng lp và lên k hoch
SXKD tt. Trong nhiu trng hp, khách hàng không tính toán ht tt c các yu t
cn thit tham gia trong quá trình kinh doanh, hoc không lng ht đc ri ro có th
14
xy ra trong tng lai nh khi h bt tay vào thc hin k hoch kinh doanh. Công tác
thm đnh ca ngân hàng s phân tích và đánh giá đc tính hiu qu ca phng án,
cng nh xác sut ri ro ca nó. T nhng phân tích đó, ngân hàng có th t vn và
giúp khách hàng nhìn ra nhng thiu sót và hoàn thin nó.
- Xác đnh nhng ni dung c bn trong hot đng cho vay: Trên c s phân
tích, xem xét các thông tin mà doanh nghip cung cp, CBTD có th thng lng s
tin cho vay, thi hn cho vay phù hp, giúp tit kim chi phí cho doanh nghip.
1.3.3. Yêu cu ca công tác thm đnh
nâng cao hiu qu ca công tác thm đnh cho vay b sung vn lu đng,
yêu cu khi thm đnh phi đm bo hai tiêu chí toàn din và chính xác. Công tác thm
đnh phi tin hành trên tt c các bc và phi đm bo đy đ các ni dung cn thm
đnh. Hn na, mi ý kin đánh giá kt lun phi đc xut phát trên c s pháp lý và
khoa hc. Vì vy, đòi hi CBTD cn phi:
- Kim soát đc mc đ tin cy: ca các thông tin tín dng và s đy đ ca
các thông tin so vi quy đnh ca ngân hàng.
- Nm vng ch trng, chính sách phát trin kinh t ca Nhà nc, ngành,
đa phng trong tng thi k và các quy ch qun lý kinh t… Nhng ch trng,
chính sách này s nh hng trc tip đn ngành ngh kinh doanh ca doanh nghip.
Vì th, nm vng nhng điu này s giúp CBTD có thêm thông tin tin cy, ch đng
hn trong vic thm đnh phng án vay vn ca khách hàng.
- Nm bt, phân tích tình hình hot đng SXKD, thc trng tài chính ca
doanh nghip, các mi quan h làm n ca doanh nghip: ây là điu không th
thiu trong quá trình thm đnh. Nhng vn đ này nh hng trc tip đn kh nng
hoàn tr gc và lãi vay ca khách hàng, giúp ngân hàng đa ra quyt đnh cho vay
đúng đn vi nhng phng án vay vn kh thi, khách hàng có tình hình tài chính n
đnh, vng mnh.
- Cp nht thông tin v tình hình kinh t - xã hi có liên quan đn vic thc
hin phng án kinh doanh ca doanh nghip vay vn.
- Thm tra mt cách chính xác thc trng ca đn v vay vn, có s phi hp
ca các c quan chuyên môn, chuyên gia, đa ra nhn xét, kin ngh chính xác.
1.3.4. Nhng ngun thông tin dùng trong công tác thm đnh
Công tác thm đnh đc tin hành da trên c s các thông tin mà CBTD thu
thp đc t khách hàng, gm các thông tin sau:
Thang Long University Library
15
1.3.4.1. H s đ ngh vay vn ca khách hàng
- H s pháp lý: Là tài liu chng minh nng lc pháp lut dân s và nng lc
hành vi dân s ca khách hàng vay vn, h s pháp lý ca khách hàng doanh nghip
khi vay b sung vn lu đng. Bao gm các tài liu chng minh nng lc pháp lut
dân s, nng lc hành vi dân s ca khách hàng vay vn nh: giy phép thành lp,
giy chng nhn đng ký kinh doanh, giy phép hành ngh (nu có), điu l t chc và
hot đng, quyt đnh b nhim ngi điu hành, k toán trng…
- H s khon vay: Là tài liu phn ánh tình hình tài chính ca khách hàng vay
vn, nhu cu s dng vn hp pháp và hiu qu d tính ca phng án SXKD. Bao
gm bng cân đi k toán, báo cáo kt qu kinh doanh, báo cáo lu chuyn tin t,
phng án SXKD, các tài liu liên quan khác nh biên bn góp vn điu l, tài liu
thuyt trình kh nng tài chính…
- H s đm bo tin vay: Là tài liu chng minh quyn s dng tài sn đm
bo, giy t chng minh nng lc pháp lý, nng lc tài sn ca ngi bo lãnh. Bao
gm bng kê tài sn đm bo tin vay, giy chng minh quyn s dng hp pháp đi
vi tài sn đm bo, các vn bn chng nhn giá tr tài sn đm bo ca c quan thm
đnh theo quy đnh…
Nhng h s do khách hàng lp và np cho ngân hàng là ngun thông tin c s
đ ngân hàng tin hành thm đnh nhu cu vay vn ca khách hàng. Tuy nhiên, ngun
thông tin có đ chính xác không cao vì cha đc kim chng và x lý thông tin.
1.3.4.2. Thông tin lu tr ti ngân hàng
ây là thông tin mà ngân hàng theo dõi và lu tr v nhng ngi đi vay vn
ti ngân hàng. Nu nh khách hàng vay vn đã tng có quan h giao dch vi ngân
hàng thì nhng thông tin v các mi quan h này đã đc lu tr ti ngân hàng. ây là
ngun thông tin hu ích, có đ xác thc cao đ ngân hàng s dng trong thm đnh.
Tuy nhiên, thông tin này thng đã c, không đc cp nht, cht lng ph thuc
vào kt qu ca vic thu thp và x lý thông tin v khách hàng ca ngân hàng.
Nhng thông tin lu tr ti ngân hàng có th là nhng thông tin cá nhân khách
hàng đã np cho ngân hàng trc đây, hoc các bng kê tình hình giao dch, hot đng
tr gc và lãi vay trc đây ca khách hàng…
1.3.4.3. Thông tin t các cuc điu tra, phng vn
Thông tin qua phng vn có u đim là thông tin mi nht đng thi qua ngh
thut phng vn có th loi b đc mt s thông tin gây nhiu đ t đó cht lc thông
tin chính xác hn phc v cho vic phân tích. Ngoài ra, thông tin qua phng vn còn