B K HO CH VÀ
U TƯ
VI N NGHIÊN C U QU N LÝ KINH T TRUNG ƯƠNG
TÓM T T
TÀI KHOA H C C P B
NĂM 2010
tài:
CƠ S KHOA H C CHO VI C XÂY D NG
CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG VI T NAM
GIAI O N 2011 - 2020
Ch nhi m tài: ThS. Lê Thanh Tùng
Thư ký tài : ThS. Lê Minh Ng c
Thành viên tham gia:
KS. Lê Vi t Thái
TS. Tr n Th H nh
ThS. Nguy n Th Kim Dung
ThS. Tr n Th Thu Hương
ThS. Tr n Trung Hi u
CN. Nguy n Th Phương Loan
Tháng012 - 2010
M CL C
PH N M
U ............................................................................................................................ 2
Chương I: CƠ S LÝ LU N V CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG ............................... 4
I. CÁC KHÁI NI M CƠ B N LIÊN QUAN
N CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG .. 4
1.1. Khái ni m vùng và m t s tiêu chí cho vi c xác nh vùng .............................................. 4
1.2. Chính sách phát tri n vùng, m c tiêu và các công c th c hi n...................................... 4
II. M T S LÝ THUY T LIÊN QUAN
N VI C XÂY D NG CHÍNH SÁCH PHÁT
TRI N VÙNG ........................................................................................................................... 4
2.1. Lý thuy t l i th so sánh ..................................................................................................... 4
2.2. Lý thuy t l i th c nh tranh ............................................................................................... 5
2.3. Lý thuy t Tân a kinh t .................................................................................................... 5
2.4. Lý thuy t Cluster ................................................................................................................. 6
III. M T S LÝ THUY T LIÊN QUAN
N QUÁ TRÌNH CHUY N
I KINH T
VÀ H I NH P KINH T QU C T .................................................................................... 6
3.1. Quá trình chuy n i n n kinh t ..................................................................................... 6
3.2. H i nh p kinh t qu c t ................................................................................................... 6
IV. NH N NH CHUNG ........................................................................................................... 7
Chương II: M T S KINH NGHI M QU C T V CHÍNH SÁCH................................... 8
PHÁT TRI N VÙNG .................................................................................................................... 8
I. KINH NGHI M V CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG T I C NG HÒA LIÊN
BANG
C ............................................................................................................................... 8
II. KINH NGHI M C A THÁI LAN ....................................................................................... 10
III. KINH NGHI M C A C NG HÒA NHÂN DÂN TRUNG HOA................................... 13
IV. NH N NH CHUNG ......................................................................................................... 14
Chương III. TH C TR NG QUÁ TRÌNH XÂY D NG VÀ TH C HI N......................... 15
CHÍNH SÁCH VÙNG VI T NAM TRONG TH I GIAN QUA ....................................... 15
I. TH C TR NG QUÁ TRÌNH XÂY D NG VÀ TH C HI N CHÍNH SÁCH VÙNG
VI T NAM TRONG HƠN 20 NĂM QUA ........................................................................... 15
II. TÁC
NG TÍCH C C C A CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG T I M T S
VÙNG VI T NAM ............................................................................................................. 16
III. V N
IV.
T N T I C A CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG HI N NAY ............... 17
ÁNH GIÁ CHUNG ............................................................................................................ 20
Chương IV: NH HƯ NG M T S CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG VI T
NAM TRONG GIAI O N 2011 – 2020 .................................................................................. 22
I. QUAN I M CH
O CHO VI C XÂY D NG CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N
VÙNG VI T NAM TRONG GIAI O N 2011 – 2020 .................................................. 22
II. M T S
NH HƯ NG KHUY N NGH CƠ B N ........................................................ 22
K T LU N .................................................................................................................................. 26
1
PH N M
1. S c n thi t c a
U
tài
Phát tri n các vùng, lãnh th là m t ch trương l n c a ng và Nhà nư c ta
ngay t giai o n u th i kỳ i m i (Văn ki n i h i ng l n th VIII và i
h i l n th IX).
Hi n nay, v hình th c thì Vi t Nam cũng ã có chính sách vùng. Tuy nhiên,
chính sách vùng v n còn mang n ng d u n c a tư duy k ho ch hóa t p trung, n i
dung ch y u theo hư ng phân b l c lư ng s n xu t, chưa phù h p v i cơ ch th
trư ng và l i càng không áp ng ư c nh ng yêu c u c a quá trình h i nh p kinh
t th gi i.
Trong giai o n u i m i, do ngu n l c h n ch nên Nhà nư c t p trung
u tư cơ s h t ng nh ng vùng có nhi u i u ki n thu n l i nh t (3 vùng ng
l c) nh m t ư c m c tiêu tăng trư ng. Tuy t ư c t c
tăng trư ng cao
nhưng hư ng phát tri n này cũng là m t trong nh ng tác nhân quan tr ng d n n
vi c kho ng cách phát tri n gi a các vùng ngày càng b tăng lên, tính liên k t n i
vùng và liên vùng v n cịn th p, mơi trư ng sinh thái b e d a.
S chênh l ch v phát tri n, v thu nh p, v m c s ng, v nh ng i u ki n xã
h i gi a các vùng cũng ng th i là m t trong nh ng nguyên nhân chính d n n
vi c xu t hi n các v n
b t n v xã h i, an ninh không ch nh ng vùng kém
phát tri n mà c
nh ng vùng kinh t ã phát tri n. N u không k p th i nghiên
c u
ưa ra nh ng gi i pháp, chính sách phù h p, nh ng v n
trên s ngày
càng tr nên khó khăn và ph c t p hơn.
T nh ng v n
nêu trên, Vi n Nghiên c u qu n lý kinh t Trung ương
nh n th y s c n thi t c a vi c nghiên c u
tài “Cơ s khoa h c cho vi c xây
d ng chính sách phát tri n vùng Vi t Nam giai o n 2011 – 2020”.
Vi c nghiên c u
tài trên s góp ph n hi u rõ cơ s lý lu n v chính sách
phát tri n vùng, ánh giá ư c th c tr ng quá trình xây d ng và th c hi n chính
sách vùng c a Vi t Nam trong th i gian qua, ng th i ưa ra nh ng nh hư ng
v chính sách phát tri n vùng c a Vi t Nam trong giai o n 2011 – 2020. K t qu
nghiên c u c a
tài s ư c s d ng vào m t s ki n ngh c th ph c v quá
trình xây d ng K ho ch Phát tri n Kinh t - Xã h i 5 năm 2011 - 2015 cũng như
óng góp m t ph n vào xây d ng Chi n lư c Phát tri n kinh t - xã h i 10 năm
2011 – 2020 như nh hư ng phát tri n vùng ho c các gi i pháp, ki n ngh c th
cho các lĩnh v c có liên quan.
2. Tình hình nghiên c u
tài trong và ngoài nư c
Trong th i gian qua, v n chính sách phát tri n vùng ã ư c m t s t ch
quan tâm nghiên c u, song h u h t các tài m i ch xem xét chính sách phát tri
vùng dư i m t góc
r t h p v c kinh t l n k thu t. Ch có m t s
tài tr
ti p liên quan n chính sách phát tri n kinh t - xã h i vùng theo nghĩa toàn di
ư c th c hi n trong th i gian qua. Tuy nhiên, nh ng
tài nói trên u ti p c
2
c
n
c
n
n
nghiên c u theo hư ng phát tri n m t vùng c th trên cơ s l i th so sánh c a
vùng ó ch khơng ph c v cho m t trong nh ng m c tiêu quan tr ng nh t c a
chính sách vùng ph m vi qu c gia là: thu h p kho ng cách gi a các vùng trong
qu c gia. Nh ng
tài nói trên cũng chưa s d ng nh ng lý lu n m i ư c hình
thành, phát tri n và ư c v n d ng nhi u qu c gia trong th i gian g n ây như
Lý thuy t l i th c nh tranh, lý thuy t Tân a lý kinh t , Lý thuy t Cluster...
Vi c nghiên c u
tài “Cơ s khoa h c cho vi c xây d ng chính sách phát
tri n vùng Vi t Nam giai o n 2011 – 2020” là m t tài có n i dung m i song có
th ti p thu ư c k t qu c a nh ng tài ã ư c th c hi n trư c ó.
3. M c tiêu nghiên c u c a
tài
M c tiêu chung: ưa ra m t s ki n ngh v chính sách phát tri n vùng cho Vi t
Nam giai o n 2011 – 2020.
M c tiêu c th : (1) Nghiên c u cơ s lý lu n v chính sách phát tri n vùng,
nh ng bài h c kinh nghi m qu c t ; (2) ánh giá th c tr ng quá trình xây d ng và
th c hi n chính sách vùng Vi t Nam trong 20 năm qua; (3)
xu t nh hư ng
chính sách phát tri n vùng Vi t Nam n năm 2020.
4.
i tư ng và ph m vi nghiên c u c a
a.
tài
i tư ng nghiên c u:
tài t p trung nghiên c u v các v n
công c c a chính sách phát tri n vùng.
trong phát tri n vùng cũng như
b. Ph m vi nghiên c u:
Chính sách phát tri n vùng trên các khía c nh kinh t , xã h i, môi trư ng
trên ph m vi c nư c t 20 năm tr l i ây và xu t n năm 2020.
5. Phương pháp nghiên c u:
tài s d ng các phương pháp nghiên c u sau:
- Phương pháp chuyên gia.
- Phương pháp phân tích, t ng h p t các ngu n tài li u.
- Phương pháp so sánh mơ hình.
- Phương pháp phân tích các nhân t
nh hư ng
n phát tri n vùng.
6. K t c u c a tài:
tài s bao g m nh ng ph n sau:
Ph n m
u
Chương I : Cơ s lý lu n v chính sách phát tri n vùng
Chương II : M t s kinh nghi m qu c t v chính sách phát tri n vùng
Chương III: Th c tr ng quá trình xây d ng và th c hi n chính sách
vùng Vi t Nam trong 20 năm qua
Chương IV: nh hư ng m t s chính sách phát tri n vùng Vi t Nam
trong giai o n 2011 – 2020
K t lu n
3
Chương I: CƠ S
LÝ LU N V CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG
I. CÁC KHÁI NI M CƠ B N LIÊN QUAN
TRI N VÙNG
N CHÍNH SÁCH PHÁT
1.1. Khái ni m vùng và m t s tiêu chí cho vi c xác
nh vùng
a. Khái ni m: Vùng là m t b ph n c a lãnh th qu c gia, có các c i m t
nhiên, kinh t - xã h i và trình
phát tri n tương i khác bi t và chênh l ch so
v i các b ph n lãnh th khác.
Th ng nh t v i nh nghĩa trên, nhóm tác gi quan ni m vùng là m t không
gian kinh t - xã h i r ng l n, bao g m m t s t nh, thành ph tr c thu c trung
ương có c i m t nhiên, kinh t - xã h i và trình phát tri n tương ng nhau,
ng th i có s khác bi t so v i các vùng lãnh th khác.
b. Tiêu chí xác nh vùng: Vi c xác nh vùng tùy thu c vào tiêu chí mà m i
th i kỳ áp d ng. Ho t ng kinh t là cơ s c a t n t i xã h i và ho t ng xã h i
luôn g n li n v i ho t ng kinh t . Do v y, xu t hi n xu hư ng phân chia vùng d a
theo t ng h p các tiêu chí t nhiên, kinh t , xã h i và g i là vùng kinh t - xã h i.
1.2. Chính sách phát tri n vùng, m c tiêu và các công c th c hi n
a. Chính sách phát tri n vùng: Chính sách phát tri n vùng là chính sách kinh
t - xã h i do cơ quan nhà nư c có th m quy n (qu c h i, chính ph , chính quy n
a phương) ban hành và ch
o t ch c th c hi n, là hành ng can thi p c a
Nhà nư c nh m gi i quy t các v n
liên quan n phát tri n vùng. Các ho t
ng này ư c các cơ quan qu n lý nhà nư c các c p t ch c th c hi n nh m i u
ch nh các ho t ng kinh t - xã h i di n ra trong ph m vi n i vùng và liên vùng
t m c tiêu phát tri n vùng m t cách có hi u qu .
b. M c tiêu c a chính sách phát tri n vùng: M c tiêu c a CSPTV là khai thác
hi u qu ti m năng phát tri n m i vùng, ng th i thu h p kho ng cách phát tri n
KT-XH gi a các vùng.
c. Cơng c th c hi n chính sách vùng.
-
Các công c kinh t .
-
Các công c mang tính ch t k thu t.
-
Cơng c t ch c – hành chính.
II. M T S LÝ THUY T LIÊN QUAN
SÁCH PHÁT TRI N VÙNG
N VI C XÂY D NG CHÍNH
2.1. Lý thuy t l i th so sánh
Lý thuy t l i th so sánh c a David Ricardo cho r ng m i qu c gia s ư c l i
khi nó chun mơn hóa s n xu t và xu t kh u nh ng hàng hóa mà mình có th s n
xu t v i chi phí tương i th p hơn các nư c khác; ngư c l i, m i qu c gia s ư c
l i n u nó nh p kh u nh ng hàng hóa mà mình có th s n xu t v i chi phí tương i
4
cao hơn các nư c khác. Nguyên t c l i th so sánh cho r ng m t nư c có th thu
ư c l i ích t thương m i ngay c khi nó có hay khơng có l i th tuy t i so v i
nư c khác trong vi c s n xu t m i hàng hóa.
Lý thuy t l i th so sánh góp ph n t o ra nh ng căn c v l i th so sánh c a
m i vùng, lãnh th nh m có chính sách phù h p khai thác t i a ti m năng c a
m i vùng trên cơ s chun mơn hóa s n xu t các s n ph m có l i th c a vùng ó
và khơng làm suy thối, c n ki t tài nguyên môi trư ng.
2.2. Lý thuy t l i th c nh tranh
M. Porter ã xu t Lý thuy t v l i th c nh tranh (1990) gi i quy t m t
s như c i m c a l i th so sánh. L i th c nh tranh ph i là kh năng cung c p
giá tr gia tăng cho các i tư ng có liên quan như: khách hàng, nhà u tư ho c
các i tác kinh doanh và t o giá tr gia tăng cao cho doanh nghi p.
L i th c nh tranh x y ra khi mà m t t ch c thu ư c ho c phát tri n ư c
m t thu c tính ho c s k t h p các thu c tính cho phép t ch c này ho t ng t t
hơn i th c nh tranh. Nh ng thu c tính này có th là kh năng ti p c n v i các
ngu n l c t nhiên như qu ng cao c p, ngu n năng lư ng r ho c kh năng ti p
c n v i ngu n nhân l c ch t lư ng cao.
Trên cơ s các lý lu n v l i th c nh tranh, M. Porter ã ti p c n chính sách
phát tri n vùng v i m c tiêu nh m tăng năng l c c nh tranh c a Vùng. Ông ã s
d ng mơ hình “Hình thoi”, trong ó năng l c c nh tranh vùng l thu c vào các
nhân t sau:
-
Nh ng y u t
u vào (lao
ng,
t ai, v trí
a lý…).
-
Các ngành cơng nghi p ph tr và liên quan.
-
Các i u ki n v c u.
-
Chi n lư c doanh nghi p và môi trư ng c nh tranh c a vùng.
V i vi c nghiên c u 4 nhân t chính phát huy l i th c nh tranh qu c gia
trên, chúng ta có th xác nh nh ng l i th c nh tranh c a vùng và t ó chính
quy n có th phát hi n ra nh ng ti m năng chưa ư c khai thác, nh ng y u t c n
tr tác ng c a l i th c nh tranh và ưa ra nh ng gi i pháp phù h p nh m nâng
cao và duy trì l i th c nh tranh vùng cũng như qu c gia.
2.3. Lý thuy t Tân
a kinh t
a kinh t m i ư c kh i xư ng b i P. Krugman thơng qua mơ hình Trung
tâm - Ngo i vi (1991). Mơ hình b tác ng b i s l a ch n a phương c a các
công ty và nh ng cá nhân; Cơng ty có ng l c
t nơi có th trư ng l n hơn
nh m t n d ng l i th ti t ki m nh quy mô trong s n xu t và ti t ki m chi phí v n
chuy n; Cá nhân có ng l c chuy n n vùng l n hơn vì vùng này có m c lương
th c t cao hơn và s phong phú hơn trong các ch ng lo i hàng hóa. i u này làm
tăng s khác bi t v
l n gi a th trư ng và tăng ng l c
di chuy n i v i
công ty và cá nhân.
5
Lý thuy t Tân a kinh t c a P. Krugman giúp cho chúng ta hi u ư c s
hình thành và phát tri n kinh t vùng và ưa ra nh ng chính sách phù h p
t n
d ng ư c hi u ng lan t a t các trung tâm, ơ th l n hình thành các trung tâm,
ơ th m i ngay nơi trư c ây nó là khu v c ngo i vi.
2.4. Lý thuy t Cluster
C m liên k t (cluster) hay còn g i là c m ngành, là s t p trung trên m t khu
v c a lý các doanh nghi p, các cơ s ph tr , các cơ s d ch v và các t ch c
mang tính h tr trong nh ng ngành nh t nh, chúng v a c nh tranh l n nhau, v a
h p tác v i nhau. Do t ng h p t t c các thành viên trong nhóm s t o ra m t giá tr
l n hơn là t ng ơn v riêng l th c hi n, c m liên k t s t o ra m t s c m nh t ng
h p (giúp tăng năng su t và thúc y sáng ki n). Khi m t ngành vư t quá quy mô
m t vùng hay c n các ngành b sung r ng l n hơn thì c n ph i liên k t mang tính
ch t liên vùng, liên ngành tăng năng l c c nh tranh.
Nghiên c u Lý thuy t Cluster
t n d ng t i a các trung tâm phát tri n n i
vùng và c n vùng; ho ch nh và ban hành các chính sách h p lý nh m khai thác
tri t tính liên k t vùng
kh c ph c tình tr ng manh mún, r i r c, nh l trong
phát tri n kinh t a phương và tăng năng l c c nh tranh c a Vùng.
III. M T S LÝ THUY T LIÊN QUAN
N QUÁ TRÌNH CHUY N
KINH T VÀ H I NH P KINH T QU C T
3.1. Quá trình chuy n
I
i n n kinh t
N n kinh t chuy n i là n n kinh t trong ó chuy n t kinh t k ho ch
hóa t p trung sang th trư ng t do. N n kinh t chuy n i tr i qua q trình t do
hóa kinh t , nơi mà các l c lư ng th trư ng nh giá ch không ph i là các t
ch c k ho ch c p Trung ương. Bên c nh ó, trong n n kinh t chuy n i, các
hàng rào thương m i b lo i b d n, tư nhân hóa các doanh nghi p thu c s h u
Nhà nư c di n ra, các ngu n l c và khu v c tài chính ư c t o ra h tr s luân
chuy n các dòng v n tư nhân.
Nghiên c u quá trình chuy n i n n kinh t s giúp cho qu c gia và t ng
vùng nh n ra các khi m khuy t trong quá trình chuy n i và c n t p trung vào
nh ng y u t nào c a quá trình chuy n i cho phù h p v i t ng vùng.
3.2. H i nh p kinh t qu c t
H i nh p kinh t là nói v s
ng nh t thương m i gi a các nư c khác
nhau thơng qua vi c xóa b m t ph n ho c toàn b hàng rào thu quan i v i
nh ng ho t ng ngo i thương di n ra bên trong biên gi i c a m t nư c. K t qu
là h i nh p kinh t ư c th hi n thông qua quá trình tương tác gi a các qu c gia
t o ra cơ ch h i t kinh t dư i d ng các hi p nh liên qu c gia và nh ng nguyên
t c chung c a các qu c gia ó.
M c tiêu chính c a h i nh p kinh t là tăng phúc l i xã h i. Tăng thương m i
gi a các nư c s d n n tăng GDP c a các thành viên trong kh i ó và do ó là
phúc l i ư c c i thi n.
6
IV. NH N
NH CHUNG
(1) Phát tri n kinh t vùng có vai trị quan tr ng i v i phát tri n b n v ng
c a qu c gia. Phát tri n kinh t vùng c n m b o các m c tiêu phát tri n t
nư c, m b o bình ng xã h i và b o v mơi trư ng. Chính sách phát tri n kinh
t vùng c n ph i t o i u ki n thu n l i cho vùng nh m m b o kinh t vùng tăng
trư ng v i t c
cao, có cơ c u kinh t vùng h p lý, khai thác ư c l i th so
sánh, l i th c nh tranh c a t ng vùng, nâng cao thu nh p và m c s ng c a c ng
ng dân cư, thu h p d n
giãn cách gi a các vùng trong c nư c.
(2)
i v i nh ng nư c ang trong quá trình chuy n i, trình
phát tri n
cịn th p, ngu n l c h n ch , chính sách phát tri n vùng c n ph i ư c ho ch nh
sao cho áp ng ư c m c tiêu tăng trư ng t nư c nhưng v n m b o không
gây ra các v n xã h i và mơi trư ng.
(3) Chính sách phát tri n vùng c n phát huy t i a vi c s d ng các ngu n
l c c a t ng vùng nh m phát huy l i th so sánh và t o ra l i th c nh tranh cho
vùng, tránh khai thác c n ki t ngu n tài nguyên thiên nhiên, t n d ng t i a nh ng
cơ h i do h i nh p kinh t qu c t em l i.
(4) Cơ s khoa h c cho vi c xây d ng và th c hi n chính sách vùng h p lý là
các lý thuy t liên quan n phát tri n vùng, như: Lý thuy t l i th so sánh, Lý
thuy t l i th c nh tranh, Lý thuy t Tân a kinh t và Cluster.
7
Chương II: M T S KINH NGHI M QU C T V CHÍNH SÁCH
PHÁT TRI N VÙNG
I.
KINH NGHI M V
HỊA LIÊN BANG
CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG T I C NG
C
Chính sách phát tri n vùng t i bang H X c Xơng – CHLB
c
1.1.1. T ch c hành chính
Xu t phát t nhu c u c a c p cơ s , c n ph i có c i cách thành l p ra m t b
máy gi i quy t nh ng vi c mà c p cơ s không th c hi n ư c, Qu c h i bang
H X c Xông ã ban hành o lu t thành l p Vùng Hannover g m 21 xã và thành
ph Hannover. Ngu n thu c a ngân sách Vùng bao g m: óng góp t các a
phương thu c a bàn và các kho n h tr t Bang.
Nhìn chung, sau m t th i gian v n hành, mơ hình Vùng Hannover ã t
ư c m t s thành công cũng như b c l m t s v n t n t i c n gi i quy t trong
th i gian t i, c th :
- Thành cơng:
+ Vi c hình thành Vùng Hannover v i m t o lu t c a bang ã t o ư c s
ph i h p nh p nhàng gi a thành ph Hannover và các xã lân c n, c bi t là
trong vi c th c hi n các nhi m v chung (mà t ng thành viên không t gi i
quy t ư c),
+ Các cơ quan hành chính c a Vùng cũng như các chính khách ã có tư duy
vùng, ch khơng cịn tư duy c c b , a phương như trư c.
- Chưa thành cơng:
+ Cơ ch tài chính chưa ư c t t, nh t là trong vi c ph i h p v i các xã
+ Quá trình “c i cách n i b ” chưa ư c ti n hành “trôi ch y” do m t s
v n trong phân c p qu n lý.
+ Do ph i th c hi n m t s v n
“không d ch u” như nhi m v b o v
môi trư ng, rác th i,… ng ch m n ho c a phương này, ho c a
phương khác nên hình nh tác ng bên ngoài chưa ư c như mong i.
1.1.2. Các cơng c chính sách phát tri n vùng
-
Các cơng c tài chính
h tr doanh nghi p
Chính quy n Vùng ã thành l p ra Công ty Hannover Impuls v i nhi m v
phát tri n kinh t , nó ho t ng như m t doanh nghi p kinh doanh, ư c c p m t
m c kinh phí là 60 tri u Euro trong 10 năm (2003 – 2013) h tr cho các doanh
nghi p. Công ty này ã l p ra các qu
h tr các DN như: Qu sáng ki n h
tr DN m i thành l p, Qu h tr các DNNVV...
thu hút u tư vào Vùng .
i u c bi t
ây là nh ng kho n h tr này ư c coi như là m t kho n v n
góp, sau m t th i gian nh t nh thì s ph i tr v Qu
u tư cho doanh nghi p
m i khác. Ngoài ra Vùng cịn có các qu khác như: Qu phát tri n vùng thông qua
8
vi c h tr các cơng trình nh , Qu h tr
tri n nông thôn.
- Phát tri n cơ s h t ng
ào t o ngư i lao
ng, Qu h tr phát
vùng khó khăn
M c dù Liên bang khơng c p kinh phí cho giao thơng v n t i n i ơ, nhưng
có m t s trư ng h p Bang b kinh phí ra th c hi n các cơng trình ph c n v i
cơng trình do Liên bang th c hi n i v i nh ng vùng khó khăn.
- Các cơng c khác nh m h tr vi c t o l p doanh nghi p t i Vùng:
+ H tr thành l p doanh nghi p.
+ T o nh ng chương trình thi ua
nh ng ngư i t o l p doanh nghi p th
hi n các sáng ki n c a mình v i các gi i thư ng kèm theo (40 ngàn EUR).
+ Chính sách phát tri n doanh nhân
i v i n gi i.
+ H tr cho các doanh nghi p trong vi c c i ti n công ngh thông qua d ch v
như tư v n ngu n khuy n khích hay ngu n tài tr .
+ Xây d ng m t Ngân hàng d li u ph c v doanh nghi p. Các doanh nghi p
có th c p nh t thông tin v cung cũng như c u v hàng hóa.
- Các cơng c
thu hút các doanh nghi p
nư c ngồi:
Các cơng c nh m thu hút các doanh nghi p nư c ngoài: H tr
nh cư, xây d ng ra nh ng chương trình nghiên c u, phân tích th trư
doanh nghi p này, m t s nghiên c u v Marketing, t o ra nh ng cơ
như i v i doanh nghi p d
nh thành l p
ây thì cung c p d ch v
mi n phí m t năm và thêm các d ch v h tr khác.
1.1.3. Các ho t
ng ph i h p
các c p
trong vi c
ng cho các
ch ưu ãi
văn phòng
a phương
- V quy ho ch vùng:
Liên bang ch ưa ra lu t mang tính ch t khung. Trên cơ s khn kh
nh
hư ng chung, t ng bang xây d ng quy ho ch c p bang; bang cũng ch ưa ra
các nh hư ng khung, sau ó vùng ưa ra quy ho ch chi ti t, c th v k ho ch
phát tri n c a vùng; vùng có trách nhi m tri n khai quy ho ch và k ho ch phát
tri n. Vùng xây d ng k ho ch ng th i liên xã cũng xây d ng k ho ch. M i
bang có quy n quy t nh v l p quy ho ch, i v i bang H X c Xơng thì nhi m
v này ư c chuy n giao cho chính quy n vùng và các liên xã.
Công c làm công tác quy ho ch phân ra là công c c ng, công c m m.
- Công c c ng là ưa ra m c tiêu mang tính ch t b t bu c. Sau khi xác nh
m c tiêu thì t ng a phương l p k ho ch s d ng di n tích, k ho ch này
ph i ư c c p vùng phê duy t.
- Công c m m: quy ho ch ư c xác nh thông qua thương lư ng, trao i,
ph i h p ho c h p ng
th c hi n m t s m c tiêu chung c a c vùng
cũng như c a các a phương.
Chính sách phát tri n vùng c a C ng hòa liên bang
9
c
1.2.1 H tr phát tri n cơ s h t ng:
- C i ti n, thúc y cơ s h t ng g n v i kinh t , cũng như là
doanh nghi p s n xu t.
- Vùng ông
nông thôn.
c ư c h tr nhi u nh m thúc
u tư cho các
y phát tri n nông nghi p,
- Liên bang ban hành o lu t v khu v c hóa, chuy n giao cho bang th c
hi n nhi m v
i v i giao thông ch ng ng n (thu c bang), bao g m c m
r ng m ng lư i giao thông và v n chuy n khách.
-
i v i giao thông ch ng dài c ư ng b và ư ng s t
tr c ti p xây d ng, qu n lý khai thác s d ng.
u do Liên bang
1.2.2. Cơng c tài chính h tr doanh nghi p:
Liên bang h tr cho các chương trình phát tri n vùng, như khuy n khích s n
xu t s n ph m s ch; h tr các cơng trình cơng c ng, nhà c a; H tr
u tư trong
nông nghi p; Ưu ãi v thu ...
Liên bang cũng h tr thông qua Ngân hàng tái thi t
c, chương trình b o
lãnh hay nhi m v c ng ng. Ngồi ra Liên bang cịn có chương trình khơi ph c
kinh t mi n ông nư c
c.
g n trách nhi m c a các bang, tránh hi n tư ng
l i, quy nh các bang ph i có m t ph n v n i ng (kho ng 14%) th c hi n
các chính sách xã h i này.
T kinh nghi m v chính sách phát tri n vùng c a C ng hòa liên bang
rút ra bài h c cho Vi t Nam là:
c,
- C n ph i liên k t vùng
th c hi n nh ng công vi c chung mà t ng a
phương nh không th c hi n ư c ho c n u th c hi n s khơng có hi u qu
b ng liên k t.
- S liên k t c n có s h tr t chính quy n c p trên.
- S t n t i c a vùng ư c pháp lý th a nh n và ph i hình thành thành m t t
ch c c l p rõ ràng, có kinh phí ho t ng.
II. KINH NGHI M C A THÁI LAN
2.1. S chênh l ch gi a các vùng
2.1.1. Chênh l ch gi a các vùng
Thái Lan g m có 76 t nh, chia thành 5 vùng: mi n B c (17 t nh), ông B c
(19 t nh), mi n Trung (19 t nh), mi n ông (7 t nh) và mi n Nam (14 t nh). H
th ng vùng c a Thái Lan ư c hình thành vào năm 1978 b i H i ng a lý qu c
gia do H i ng nghiên c u qu c gia ch nh. Vi c phân chia vùng d a vào
nh ng c i m t nhiên c a vùng, bao g m c i m a ch t, h th ng nư c,
cũng như c i m v văn hóa c a nh ng vùng này.
Vùng Thái Lan g n như ch có ý nghĩa v m t tên g i gi ng như Vi t Nam
ch chưa có chính quy n c p vùng, vi c phân chia vùng ch nh m m c ích cho
10
th ng kê ho c các m c ích
trung ương, t nh, huy n, xã.
a lý khác; h th ng chính quy n ch g m 4 c p:
Thái Lan là nư c có m c
t p trung cao trong tăng trư ng và ơ th hố,
t p trung ch y u Bang Kok. Vì v y, vùng Băng Kok luôn tăng trư ng nhanh
nh t, chênh l ch trong thu nh p ngày càng tăng. Vùng th ô Băng Kok g i t t là
BMR bao g m th ô Băng Kok và 5 t nh xung quanh có thu nh p b ng kho ng ½
t ng GDP c a Thái Lan. Thu nh p bình quân u ngư i gi a BMR và nh ng vùng
khác ngày càng tăng.
Theo báo cáo năm 1996 c a Ngân hàng Th gi i, s chênh l ch gi a các vùng
góp ph n áng k vào s tăng m t cân i c a Thái Lan.
2.1.2. Mơ hình phi t p trung
Vùng th ô Băng Kok ã là m t i m n chính c a q trình di cư Thái
Lan trong su t 3 th p k 60, 70 và 80. Trong su t giai o n 1975-1980, hơn m t
n a s ngư i di cư n Băng Kok và vùng mi n Trung.
i u này phù h p v i s phi t p trung v các ho t ng kinh t
Thái Lan.
Trong th p niên 80, giá tr gia tăng trong s n xu t công nghi p c a BMR chi m ¾
t ng giá tr gia tăng. Tuy nhiên, cu i th p k 1980, t c
tăng trư ng trong vi c
hình thành các cơ s s n xu t công nghi p c a vùng xung quanh ã cao hơn Băng
Kok. Ho t ng s n xu t công nghi p ch y u i n 5 t nh xung quanh Băng
Kok, ti p sau ó là vùng mi n Trung và vùng phía ơng.
Tuy nhiên, q trình phi t p trung này di n ra ch y u vùng xung quanh
hơn là các vùng xa. Do ó, s ch nh l ch gi a các t nh trong BMR và nh ng
vùng khác xa v n ngày càng tăng.
2.2. Nh ng chính sách và quá trình tác
2.2.1. Phân b
ng t i chênh l ch gi a các vùng
u tư công
S thi u cân i trong u tư phát tri n cơ s h t ng gi a các vùng là m t
nhân t chính d n n s phát tri n khơng ng u gi a các vùng. Băng Kok là
nơi nh n ư c u tư công cho cơ s h t ng nhi u nh t trong m i lĩnh v c và
thư ng nh n ư c nh ng tr c p cao hơn so v i các vùng khác.
S t p trung trong phân b
u tư công t i Thái Lan cũng là do chính ph t p
trung t i Băng Kok, trung tâm c a các nhóm l i ích.
2.2.2. S thiên l ch trong chính sách c a t ng khu v c
S không ng u trong phát tri n vùng còn liên quan n s thiên l ch
trong chính sách thương m i c a chính ph Thái Lan. Nh ng nhà làm chính sách
Thái Lan ã có m t th i gian dài t p trung vào khu v c công nghi p hơn so v i
khu v c nông nghi p. T th p k 1960, trong th i kì t c
tăng trư ng cơng
nghi p ư c y m nh, chính quy n ã ưa ra m t s b o h l n thông qua công
c thu và công c tr c p và khuy n khích i v i khu v c công nghi p. S phát
tri n không ng u gi a các khu v c kinh t liên quan n s phát tri n không
ng u gi a các vùng, vì ph n l n ngư i Thái s ng các vùng khác bên ngoài
11
vùng BMR là làm trong khu v c nông nghi p. Trong chính sách phát tri n kinh t
xã h i c a qu c gia trong th i kỳ u ch t p trung vào tăng thu nh p qu c gia ch
không ph i là c i thi n trong phân ph i thu nh p và t p trung vào tăng t c tăng
trư ng thông qua cơng nghi p hố vào nh ng vùng v i ti m năng phát tri n cao
nh t như Băng Kok. Phát tri n vùng nh ng vùng khác ã b coi nh trong m t
th i gian dài.
2.2.3. Ngu n nhân l c và th trư ng lao
ng
S phát tri n ngu n nhân l c không ng u gi a các vùng cũng là nguyên
nhân c a chênh l ch thu nh p và cơ h i vi c làm gi a các vùng. Vùng BMR có
m t i ngũ lao ng t t nh t trong khi vùng ơng B c và vùng phía B c có i
ngũ lao ng trình
th p nh t. S chênh l ch v trình
c a lao ng gi a các
vùng góp ph n vào s ch nh l ch trong năng su t lao ng và lương gi a các
vùng. S chênh l ch v thu nh p ngày càng l n gi a các vùng g n li n v i s khác
bi t trong trình
c a i ngũ lao ng gi a các vùng.
2.2.4. Vai trò c a kinh t có tính t p trung
T m quan tr ng c a kinh t có tính t p trung thay i theo t ng giai o n
khác nhau c a phát tri n kinh t . Trong th i kì u trong phát tri n kinh t c a m t
qu c gia khi mà ch có nh ng thành ph l n nh n ư c ph n l n ngu n l c phát
tri n như cơ s h t ng c v xã h i và v t ch t, kinh t ô th t i các thành ph
l n là quan tr ng. Kinh t
a phương tr nên ngày càng quan tr ng khi mà t ng
th phát tri n kinh t c a qu c gia tăng lên.
2.2.5. Chính sách vùng
Cho t i th p k 1970, khi mà s b t n nh trong chính tr và xã h i ã lên
t i nh i m, k ho ch l n th tư b t u t p trung vào phát tri n vùng thông qua
xác nh trung tâm ô th vùng cho phát tri n. Chính ph n l c khuy n khích tăng
trư ng ô th trong m t s trung tâm m c tiêu ngoài Băng Kok. Tuy nhiên, sáng
ki n vùng ã không thành công do h n ch trong phân b ngân sách và s thi u
hoàn thi n v quy n l c c a chính quy n a phương các t nh. Do ó, s chênh
l ch gi a các vùng Thái Lan tr thành m t v n
ngày càng nghiêm tr ng.
Trong k ho ch l n th 6, bên c nh nh ng trung tâm chính c a các vùng, 6 trung
tâm ơ th khác ã ư c xem xét l i như là th h hai c a trung tâm tăng trư ng ô
th và thêm 13 trung tâm thu c th h 3: khía c nh v tăng trư ng ơ th ư c xác
nh sau ó.
2.2.6.
u tư tư nhân
V i chính sách kinh t vĩ mô h p lý c a qu c gia, kinh t toàn c u ã em n
m t dòng u tư tr c ti p nư c ngoài l n vào Thái Lan. i u này d n n s tăng
trư ng trong s n xu t công nghi p cho xu t kh u c a c các cơng ty nư c ngồi và
cơng ty trong nư c. S d ch chuy n trong s n xu t công nghi p Thái Lan là x y ra
nh ng vùng g n trung tâm kinh t trư c n nh ng vùng nơi mà cơ s h t ng và
i u ki n tích t kinh t
t ư c m t m c nào ó.
12
Nghiên c u kinh nghi m chính sách phát tri n vùng Thái Lan cho ta m t bài
h c là không nên t p trung phát tri n vào m t vùng nào ó trong th i gian quá dài,
vì nó s d n n hi n tư ng phát tri n chênh l ch quá lâu d n n vi c ph i gi i
quy t h u qu m t cách r t khó khăn khi s chênh l ch này làm n y sinh các b t n
v chính tr , xã h i và mơi trư ng...
III.
KINH NGHI M C A C NG HÒA NHÂN DÂN TRUNG HOA
Trong th c t , Trung Qu c khơng có chính quy n c p vùng, dư i c p trung
ương là c p t nh, ti p theo là c p a khu, c p huy n, c p hương.
Trong su t 3 th p k
u tiên, u tư ch y t vùng duyên h i phát tri n t i
nh ng vùng n m sâu trong l c a kém phát tri n hơn nh m kh c ph c s phát
tri n không ng u gi a các vùng.
Th i kỳ h u Mao Tr ch ơng ã ánh giá chính sách tái phân ph i này là
khơng tính n hi u qu kinh t và ã th t b i trong thúc y tăng trư ng kinh t
c a qu c gia do ngu n l c ã ít l i u tư phân tán. Sau ó, Chính ph t p trung
vào chính sách ưu tiên phát tri n m t s vùng có ti m năng phát tri n nhanh hơn
h n các vùng khác và tr thành ng l c thúc y s phát tri n các vùng ít ti m
năng hơn và t o ngu n l c
u tư vào vùng kém phát tri n.
C th , Trung Qu c ã th c hi n chính sách chi n lư c phát tri n duyên h i
t p trung vào phát tri n vùng phía ơng. Chính sách phát tri n m t cách thiên l ch
t p trung vào vùng phía ơng ư c th hi n m t lo t các chính sách ưu ãi cho
vùng này.
M c dù nh ng ngư i ng h chính sách phát tri n khơng ng u gi a các
vùng d ốn v s d ch chuy n tăng trư ng kinh t và ngu n l c t nh ng vùng
phát tri n t i nh ng vùng kém phát tri n. Nhưng nh ng ngư i ph n i chính sách
này th y r ng trong l ch s s chuy n d ch này hi m khi di n ra và ý tư ng này
quá ơn gi n. Ngư c l i, các nhà nghiên c u ã tìm ra r ng có dịng ch y các hàng
hóa sơ c p, hàng hóa hi m có, cơng ngh , v n, ngu n nhân l c t các t nh trong
l c a ch y n các t nh duyên h i. Do ó, nh ng t nh duyên h i ã ư c hư ng
l i nhi u hơn t chính sách này và nh ng t nh trong l c a ư c hư ng l i r t ít
và trên th c t là ch u nhi u thi t h i hơn.
Trung Qu c ã nh n ra chính sách phát tri n Vùng khơng ng u không phù
h p v i i u ki n c a Trung Qu c. i u này ư c th hi n nh ng thay i trong
K ho ch 05 năm l n th 9 c a Trung Qu c (1996-2000). K ho ch này khác h n
v i chính sách phát tri n vùng khơng ng u.
Tuy nhiên, v m t tích c c, xét trên khía c nh tăng trư ng kinh t qu c gia thì
chính sách t p trung ngu n l c phát tri n vùng duyên h i và các c khu kinh t
theo hư ng c a m t n n kinh t m ã mang l i thành công r c r trong vi c thu
hút v n u tư nư c ngồi, cơng ngh tiên ti n và kinh nghi m qu n lý t các
nư c phát tri n ã ưa n n kinh t Trung Qu c phát tri n vư t b c.
T kinh nghi m c a Trung Qu c v chính sách phát tri n vùng cho chúng ta
m t bài h c là bư c u khi ngu n l c còn h n ch thì nên t p trung phát tri n
13
tr ng i m vào nh ng khu v c có l i th
t m c tiêu tăng trư ng. Tuy nhiên,
không ư c th i gian này quá dài d n t i s chênh l ch quá l n gi a các vùng,
mà c n ph i k t n i các vùng phát tri n v i các vùng kém hơn t o hi u ng lan
t a phát tri n.
IV. NH N
NH CHUNG
M t trong nh ng m c tiêu quan tr ng nh t c a chính sách vùng là thu h p
kho ng cách phát tri n gi a các vùng.
có th phát tri n vùng, vi c hình thành chính quy n vùng ho c t ch c
i u ph i phát tri n vùng là c n thi t
tăng tính liên k t gi a các a phương
trong vùng và gi i quy t nh ng v n chung.
Do ngu n l c phát tri n là h n ch , vi c ưu tiên phát tri n kinh t t i nh ng
vùng có i u ki n phát tri n thu n l i hơn là h p lý nh m t ư c m c tiêu tăng
trư ng chung c a toàn n n kinh t và t o s lan t a. Tuy nhiên, i u này không có
nghĩa là quên i s phát tri n c a các vùng khác, nh ng vùng có i u ki n phát
tri n kém hơn.
Không nên dùng nh ng bi n pháp phi th trư ng như nh giá cao nh ng m t
hàng c a khu v c nhà nư c mu n khuy n khích, gây thua thi t và trao i không
ngang giá gi a các thành ph n kinh t .
Trao quy n cho chính quy n vùng (n u có) trong vi c ch
ho ch phát tri n vùng.
14
ng xây d ng k
Chương III. TH C TR NG QUÁ TRÌNH XÂY D NG VÀ TH C HI N
CHÍNH SÁCH VÙNG
I.
VI T NAM TRONG TH I GIAN QUA
TH C TR NG QUÁ TRÌNH XÂY D NG VÀ TH C HI N CHÍNH
SÁCH VÙNG VI T NAM TRONG HƠN 20 NĂM QUA
1.1. Cơ s pháp lý
Sau năm 1975, H i ng Chính ph ã thành l p Ban ch
o phân vùng
nông lâm nghi p
ph i h p v i các ngành liên quan ti n hành i u tra nghiên
c u phân vùng nông lâm nghi p và công nghi p ch bi n.
Trong th i kỳ i m i, ng C ng s n Vi t Nam cũng ã quan tâm n v n
phát tri n các vùng trên c nư c (Văn ki n i h i ng toàn qu c l n th VIII
và l n th IX).
V hình th c, Vi t Nam cũng ã có chính sách vùng, ã phân lãnh th Vi t
Nam theo nhi u vùng kinh t khác nhau. Tuy nhiên, do nh hư ng c a cơ ch cũ
nên chính sách vùng v n cịn mang n ng d u n c a tư duy k ho ch hóa t p trung,
n i dung ch y u theo hư ng phân b l c lư ng s n xu t, chưa phù h p v i cơ ch
th trư ng và l i càng không áp ng ư c nh ng yêu c u c a quá trình h i nh p
kinh t th gi i.
V i ch trương t o ra các c c phát tri n kinh t - xã h i nh m t o ng l c
phát tri n cho các khu v c và c nư c, Chính ph ã quy t nh thành l p 3 vùng
kinh t tr ng i m t i 3 mi n và năm 2009 b sung thêm Vùng kinh t tr ng i m
BSCL. Chính ph cũng ã thành l p Ban ch
o t ch c i u ph i các vùng
KTT và ban hành Quy ch ph i h p gi a các B , ngành, a phương i v i các
vùng KTT nh m t o ra s th ng nh t, ng b
t ư c hi u qu cao trong
phát tri n kinh t , xã h i, b o v môi trư ng và b o m qu c phòng, an ninh c a
các vùng KTT .
Th tư ng Chính ph ã có các quy t nh phê duy t Quy ho ch t ng th
phát tri n kinh t - xã h i n năm 2010 các Vùng trong c nư c. Nh ng Quy
ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i này là căn c pháp lý cho nh ng chính
sách c th c a Trung ương và a phương. Ngoài ra, Chính Ph ban hành Ngh
nh s 92/2006/N -CP ngày 07/9/2006 v l p, phê duy t và qu n lý quy ho ch
t ng th phát tri n kinh t - xã h i (N s 04/2008/N -CP ngày 11/01/2008 s a
i, b sung m t s i u c a N s 92/2006/N -CP). ây là cơ s pháp lý quan
tr ng cho vi c xây d ng quy ho ch t ng th v phát tri n kinh t - xã h i các
vùng, các a phương trên c nư c và trên cơ s ó, các chính sách v phát tri n
các vùng kinh t c th s ư c ban hành.
h tr các xã c bi t khó khăn vùng núi, vùng sâu, vùng xa Th tư ng
Chính ph ã ban hành Quy t nh s 135/1998/Q -TTg ngày 31/7/1998 phê
duy t chương trình phát tri n kinh t - xã h i các xã c bi t khó khăn nói trên –
g i t t là Chương trình 135, Quy t nh s 07/2006/Q -TTg ph phê duy t
15
Chương trình Phát tri n kinh t - xã h i các xã
dân t c và mi n núi giai o n 2006 – 2010.
c bi t khó khăn vùng
ng bào
1.2. S liên k t, ph i h p n i vùng và liên vùng
Cho n nay v n chưa có chính sách c th v liên k t vùng, m c dù Chính
ph ã có ch trương khuy n khích các chương trình liên k t vùng.
T i BSCL, tháng 3 năm 2010 Th tư ng Chính ph ã có quy t nh t
ch c Di n àn h p tác và phát tri n kinh t vùng BSCL (MDEC), Di n àn này
s ư c t ch c thư ng niên hàng năm v i ho t ng nh m thúc y h p tác phát
tri n kinh t và i ngo i d a trên n n t ng th m nh c a t ng a phương và vùng
t o th và l c trong quá trình h i nh p.
S liên k t, ph i h p n i vùng chưa ư c tri n khai th c hi n, i u này th
hi n vi c xây d ng quy ho ch và nh hư ng phát tri n chung cũng như riêng
t ng a phương; i u này th hi n rõ nh t vi c quy ho ch các c ng bi n, sân
bay… r t g n nhau, như t i Quy t nh s 148/2004/Q –TTg c a Th tư ng
Chính ph phê duy t quy ho ch, nâng c p các c ng bi n Chân Mây (TT- Hu );
Tiên Sa, Liên Chi u ( à N ng); Kỳ Hà (Qu ng Nam), Dung Qu t (Qu ng Ngãi);
Quy Nhơn (Bình nh). Trong ó, có ít nh t là 3 c ng nư c sâu g n nhau: Chân
Mây, Liên Chi u, Dung Qu t. Hay như quy ho ch sân bay t i vùng kinh t tr ng
i m mi n Trung có n 4 sân bay là Phú Bài, Chu Lai, à N ng, Phù Cát (ch tr
Qu ng Ngãi khơng có sân bay).
Trong th c t , tư tư ng m nh a phương nào, a phương ó làm, làm theo
a gi i hành chính là chính, nên tình tr ng u tư dàn tr i, c nh tranh thi u lành
m nh là không th tránh kh i ư c.
1.3. T ch c hành chính
Cho n nay Vùng Vi t Nam không ph i là c p hành chính cũng khơng ph i
là c p l p k ho ch, do ó khơng có vai trò tác ng n phát tri n. S phát tri n các
vùng ph thu c hoàn toàn vào s phát tri n c a các t nh, thành ph tr c thu c trung
ương vì các t nh, thành ph là c p hành chính tác ng tr c ti p n phát tri n kinh t
- xã h i c a t ng a phương dư i s ch o tr c ti p t Trung ương. T ó ta th y,
vai trò c a các B , ngành r t quan tr ng. Vi c quy ho ch, l p k ho ch phát tri n
ngành c a t ng B có tác ng l n n s phát tri n kinh t - xã h i, n b o v môi
trư ng c a các a phương.
Trong tình hình hi n nay, v i c thù c a qu c gia, b máy nhà nư c hi n
nay, v n
là mơ hình qu n lý nào cho là phù h p? chúng ta có quy ho ch vùng,
nhưng chưa có mơ hình qu n lý vùng, thì quy ho ch có t t cũng khó th c hi n
ư c.
II. TÁC
NG TÍCH C C C A CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG
T I M T S VÙNG VI T NAM
t o ra các vùng kinh t
ng l c làm ch c năng u tàu lôi kéo s phát
tri n chung c a c nư c, thúc y chuy n d ch cơ c u kinh t , bao g m cơ c u
ngành, cơ c u thành ph n kinh t và cơ c u vùng kinh t , Chính ph ã quy t nh
16
thành l p ba vùng kinh t tr ng i m: Vùng kinh t tr ng i m B c B , Vùng
KTT phía Nam và Vùng KTT mi n Trung vào u nh ng năm 1990 trên cơ s
l a ch n nh ng t nh, thành ph phát tri n kinh t năng ng nh t nư c t i ba mi n,
có kh năng t phá, t o ng l c thúc y phát tri n kinh t - xã h i c a c nư c
v it c
cao và b n v ng, t o i u ki n nâng cao m c s ng c a tồn dân và
nhanh chóng t ư c s cơng b ng xã h i trong c nư c.
V i ch trương c a Chính ph là ưu tiên phát tri n các vùng KTT , do v y
ba vùng KTT ã th hi n rõ r t nh t s tác ng c a chính sách PTV.
Song song v i cơ ch , chính sách c bi t cho các vùng kinh t tr ng i m,
Chính ph cũng ã có các cơ ch , chính sách cho các vùng kém phát tri n, có các
chương trình m c tiêu nh m giúp các vùng nghèo vươn lên.
Nhìn chung, nh ng vùng ch m phát tri n cũng có nh ng ti n b áng khích l ,
m c s ng c a b ph n áng k nhân dân ư c nâng lên. Nhi u m t kinh t - xã h i
c a mi n núi ã có s chuy n bi n t t.
III. V N
NAY
T N T I C A CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG HI N
Trong hơn 20 năm i m i, do ngu n l c có h n, Nhà nư c ta ã t p trung
ngu n v n vào nh ng lĩnh v c, nh ng vùng có th mang l i hi u qu kinh t cao
nh t. i u ó ã d n n hi n tư ng làm tăng s chênh l ch v phát tri n gi a các
vùng, chính vì th có th nói r ng chính sách vùng chưa ư c quan tâm úng m c
Vi t Nam trong su t th i gian qua.
S chênh l ch th hi n các m t: S lư ng doanh nghi p, lao ng trong
doanh nghi p ch y u t p trung vùng ông Nam B và BSH v i chi u hư ng
ngày càng tăng cao; phân b v n kinh doanh c a doanh nghi p vào hai vùng này
ngày càng chi m t tr ng l n, các vùng khác thì gi m d n; T l doanh thu c a
doanh nghi p vùng ông Nam B và
ng b ng sông H ng cũng chi m t
tr ng r t l n, trong khi các vùng khác ngày càng teo tóp d n.
B ng 1: S lư ng dân s , giáo viên và sinh viên H & C theo vùng (2009)
Vùng
B sông H ng
Dân s
(ngư i)
Giáo viên H,
C (ngư i)
Sinh viên H,
C (ngư i)
19.625.000
26.409
725.976
Mi n núi phía B c
11.095.200
5.978
120.033
B c TB & DHMT
18.870.400
10.866
292.433
5.124.900
1.271
49.400
ông Nam B
14.095.700
15.318
485.285
BSCL
17.213.400
5.273
123.067
Tây Nguyên
Ngu n: Niên giám th ng kê 2009 – Nxb th ng kê, Hà N i, 2010.
17
B ng 2: Cơ c u dân s , giáo viên và sinh viên H&C theo vùng (2009)
Vùng
Dân s (%)
Giáo viên (%)
Sinh viên (%)
T ng
100%
100%
100%
B sông H ng
23
41
40
Mi n núi phía B c
13
9
7
B c TB & DHMT
22
17
16
6
2
3
ơng Nam B
16
24
27
BSCL
20
8
7
Tây Ngun
Nhìn vào B ng 1, B ng 2 chúng ta nh n th y có s chênh l ch l n
ây v
phân b giáo viên và sinh viên b c i h c, cao ng so v i phân b dân s t i các
vùng. C th : Vùng ng b ng sông H ng chi m 23% dân s c nư c, nhưng l i
có t l giáo viên b c H & C chi m n 41% và t l sinh viên b c này chi m
n 40% so v i c nư c; hay như vùng ông Nam B chi m 16% dân s c nư c,
nhưng t l giáo viên và sinh viên b c H & C tương ng là 24% và 27%. C ng
c hai vùng này thì t l dân s chi m 39%, nhưng t l giáo viên và sinh viên b c
H & C tương ng chi m 65% và 67%. Do v y, 3/5 dân s cịn l i ch có 1/3
giáo viên và sinh viên b c H & C .
Cơ c u giáo viên, sinh viên cũng như các trư ng i h c, cao ng, d y ngh
gi a các vùng quá chênh l ch như trên s hình thành “nút th t” ngu n nhân l c t i
các vùng trên c nư c. i u này ã gây nên ngh ch lý là trong khi vùng kém phát
tri n ang thi u ngu n nhân l c có ki n th c, tay ngh thì nhi u sinh viên v n
trong c nh th t nghi p các thành ph , ơ th ho c có vi c làm nhưng trái ngành
ngh ã ư c ào t o.
- V n
xác
nh ph m vi vùng, chia c t không gian kinh t .
Cách phân vùng hi n t i Vi t Nam ang có s ch ng l n, trùng l p gi a các
vùng kinh t . S ch ng l n
ây là: có t nh, thành ph v a thu c vùng kinh t
phân chia theo quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i, v a thu c vùng kinh
t tr ng i m ho c có m t s t nh, thành ph là Hà N i, H i Dương, Hưng Yên,
Vĩnh Phúc, B c Ninh thu c v ba vùng: Vùng ng b ng sông H ng, Vùng KTT
mi n B c và Vùng Th ô.
S ch ng l n, trùng l p này s d n n khó khăn v vi c th c hi n các chính
sách c a Nhà nư c; làm ph c t p hóa c vi c xây d ng lu t pháp c p trung ương
và vi c hành pháp c p a phương.
-
Nh ng v n
văn hóa, xã h i, môi trư ng.
18
Vi c t p trung phát tri n các vùng kinh t tr ng i m ã lôi kéo m t lư ng
l n dân cư t các vùng khác v các ô th phát tri n như Hà N i, thành ph H
Chí Minh, à N ng, H i Phịng, Qu ng Ninh... gây nên tình tr ng t p trung quá
m c dân cư vào các ô th .
Chính sách t p trung phát tri n các vùng KTT hi n nay làm cho chênh l ch
gi a các vùng phát tri n và vùng ch m phát tri n v trình
phát tri n và m c
s ng dân cư ngày càng tăng do các vùng phát tri n v i cơ s h t ng t t, trình
lao ng và khoa h c k thu t cao c ng v i s
u tư l n c a Nhà nư c nên ã có
s b t phá nhanh, t c
tăng trư ng kinh t cao (năm 2008, ba vùng kinh t tr ng
i m ã óng góp kho ng trên 70% giá tr gia tăng công nghi p và 64% giá tr gia
tăng kh i ngành d ch v c a c nư c). Thu nh p bình quân u ngư i gi a vùng
phát tri n g p 2 – 3 l n vùng ch m phát tri n (năm 2008, TNBQ N vùng ông
Nam B g p vùng Trung du và mi n núi phía B c 2,7 l n; g p vùng B c Trung B
và DHMT 2,43 l n và g p vùng Tây Nguyên hơn 2,2 l n)1. Kho ng cách chênh
l ch giàu nghèo gi a các t ng l p dân cư trong m i vùng cũng có s chênh l ch
áng k và ngày càng doãng ra. Thu nh p bình qn u ngư i/tháng c a nhóm
20% h có thu nh p cao nh t so v i nhóm 20% h có thu nh p th p nh t Tây
Nguyên ã tăng t 10 l n năm 1994 lên hơn 12,8 l n năm 20072. các vùng khác,
m c chênh l ch k trên cũng tăng t 5 - 6 l n lên 7 -8 l n.
T l nghèo chung và t l h nghèo tuy có gi m d n nhưng kho ng cách gi a
vùng phát tri n và vùng ch m phát tri n ngày càng tăng cao. T l nghèo chung năm
1998 vùng Trung du và mi n núi phía B c cao g p 2,1 l n vùng BSH và 8,49 l n
vùng NB, nhưng sau 10 năm n năm 2008 t l này tương ng cao g p 3,95 l n và
13,74 l n.
Ch t lư ng ngu n nhân l c cũng có s khác bi t l n gi a các vùng phát tri n
như ông Nam B và
ng b ng sông H ng v i các vùng khác, c bi t là i
v i các vùng ch m phát tri n và khó khăn như mi n núi phía B c và Tây Nguyên
(Theo s li u k t qu T ng i u tra dân s qu c gia năm 2009 thì Hà N i, H i
Phịng, TP. H Chí Minh có t l ngư i bi t ch là 97,9%, trong khi t nh Lai Châu
ch có 59,4%).
Các chính sách phát tri n kinh t hi n nay v i m c tiêu y nhanh t c
tăng
trư ng nên t p trung m nh vào phát tri n các ngành công nghi p do công nghi p là
ng l c cho s phát tri n c a các ngành kinh t , là cơ s c a các ngành d ch v ,
thương m i, là y u t trung tâm c a q trình cơng nghi p hố, hi n i hố t
nư c. Cơng nghi p góp ph n t o vi c làm, tăng thu nh p, xố ói gi m nghèo cho
các qu c gia, nâng cao v th , hình nh c a các qu c gia. Tuy nhiên bên c nh nh ng
vai trị to l n ó, các khu c m công nghi p cũng gây ra h u qu nghiêm tr ng v
nhi u m t như tác ng n i s ng, s c kho , sinh ho t c a dân cư làm ô nhi m
môi trư ng và nh hư ng n phát tri n b n v ng. V n
khai thác tài nguyên
1
2
X lý s li u t Niên giám th ng kê 2009, Nxb Th ng kê.
X lý s li u t Niên giám th ng kê 2009, Nxb Th ng kê.
19
thiên nhiên như khai thác r ng, khoáng s n, xây d ng nhà máy th y i n ã vơ hình
chung phá ho i mơi trư ng nghiêm tr ng.
- Nh ng v n
liên quan
n tính
ng b , s ph i h p n i vùng và liên vùng.
a phương nào cũng có l i th mà cũng có h n ch v m t này hay m t
khác. Do v y, s liên k t, h p tác kinh t gi a các t nh trong vùng, gi a vùng này
v i vùng khác m i có th phát huy l i th , kh c ph c h n ch c a t ng vùng, t ng
t nh trong c nư c.
M t th c t ang di n ra t i Vi t Nam là tình tr ng phát tri n kinh t
a
phương m t cách manh mún, r i r c. Nguyên nhân có th do gi i h n v m c
a gi i hành chính làm c n tr các nhà u tư l n mu n u tư các d án quy mơ,
ho c v i các chính sách riêng l thì các a phương ã t tay trói mình l i, không
phát huy ư c l i th c nh tranh c a t ng t nh, t ng vùng…
Khó khăn trên liên quan n chính sách v qu n lý kinh t vùng hi n nay,
chúng ta chưa có m t c p hành chính v qu n lý vùng, cũng như chưa có ngư i
c m “ch ch” trong c liên k t n i vùng và ngo i vùng. V m t pháp lý, các a
phương là ngang nhau, khơng t nh nào có th i u hành ư c t nh nào, n u có s
bàn b c liên k t thì ch chăm chăm cái l i v mình, y cái khó khăn cho b n mà
chưa tính n c c di n chung do ó s r t khó liên k t ư c v i nhau. Vì v y, c n
ph i có s i u hành c a Chính quy n c p cao hơn (hi n nay là chính quy n trung
ương).
- Nh ng v n
t ch c b máy và cán b .
Chính sách vùng c a Vi t Nam ư c th c hi n thông qua h th ng quy ho ch
theo chi u d c t t c các c p (t trung ương n a phương) và theo chi u
ngang (theo ngành kinh t ).
V i h th ng quy ho ch theo chi u d c hi n nay, quy ho ch t ng th kinh t xã h i t n t i hai c p hành chính là chính quy n trung ương và chính quy n a
phương; t i c p vùng, Chính ph có phê duy t quy ho ch t ng th kinh t - xã h i
các vùng kinh t ; tuy nhiên, Vi t Nam chưa có chính quy n vùng nên vi c quy
ho ch vùng này ch mang tính ch t nh hư ng nhi u hơn.
i v i các vùng KTT , m c dù ã có Ban ch
o i u ph i các vùng
KTT , nhưng t ch c này gi vai trò r t h n ch và là m t t ch c qu n tr y u
(do làm vi c trên cơ s bán th i gian và thi u các ngu n tài chính c l p). K t
qu là trên th c t chính sách vùng là do chính quy n trung ương l p và ư c
chính quy n a phương tri n khai m t cách th
ng, b qua vai trò c a Ban ch
o vùng (th c ch t do tính ch t kiêm nhi m 2 vai nên vai trò c a Ban ch
o
vùng b lu m trư c vai trị c a chính quy n có y quy n l c).
IV.
ÁNH GIÁ CHUNG
Khơng có các quy nh rõ ràng v chính sách vùng Vi t Nam, Chính quy n
trung ương óng vai trị tr ng tâm trong vi c xây d ng, áp d ng và c p v n cho
chính sách phát tri n thông qua m t h th ng quy ho ch t ng th phát tri n kinh t xã h i c p qu c gia, c p vùng, c p t nh, c p huy n và c p ngành.
20
t ư c m c tiêu tăng trư ng, Chính ph tăng cư ng l i th c nh tranh
c a t t c các vùng, c bi t nh ng vùng phát tri n hơn
nh ng vùng này có
th tr thành ng l c thúc y s phát tri n cho tồn t nư c.
duy trì s n nh xã h i và m b o tính cơng b ng, Chính ph ã có các
chính sách h tr vùng nghèo, vùng l c h u kém phát tri n thơng qua các chương
trình m c tiêu qu c gia nh m làm gi m b t chênh l ch v nh p
phát tri n gi a
các vùng.
S liên k t, ph i h p n i vùng và ngo i vùng phát tri n kinh t chưa ư c
chú tr ng và g n như chưa tri n khai th c hi n. i u này làm cho ngu n l c b
phân tán nh l , r i r c d n n u tư không hi u qu .
M c dù ã có chính sách vùng, nhưng trên th c t c p vùng không ph i là
m t c p hành chính. Do khơng có chính quy n i u ph i c p vùng nên các chính
sách v vùng ư c trung ương chuy n th ng xu ng cho các a phương th c hi n
và do thi u m t c p hành chính ch
o, i u ph i nên vi c liên k t chưa ư c
tri n khai th c hi n t t.
t ư c m c tiêu tăng trư ng, Vi t Nam ã t o i u ki n thu n l i
phát tri n các vùng ang phát tri n nhanh b ng cách hình thành các vùng kinh t
tr ng i m có nh ng cơ ch , chính sách c thù. Th c t , các vùng kinh t tr ng
i m ã th hi n rõ r t s tác ng c a Chính ph b ng nh ng k t qu
t ư c
c a mình v i t c
tăng trư ng cao, t o ra nhi u vi c làm m i, óng góp cơ b n
cho ngân sách nhà nư c... Tuy nhiên, nó cũng n y sinh nhi u h n ch như càng
ngày kho ng giãn cách v i vùng ch m phát tri n càng l n, ô nhi m môi trư ng
tr m tr ng do t p trung phát tri n cơng nghi p, tình tr ng di cư t nông thôn v
các ô th làm n y sinh nhi u v n v xã h i…
Chính ph cũng thư ng xuyên quan tâm t i các vùng ch m phát tri n b ng
các chính sách h tr như các chương trình m c tiêu qu c gia, tr c p… và ã t
ư c m t s k t qu nh t nh, nhưng k t qu chưa cao ho c chưa ư c như mong
i, ho c có nh ng chương trình có th ánh giá là phá s n do các cơ ch , chính
sách chưa phù h p ho c liên quan n v n qu n lý.
Ý tư ng thành l p Ban ch
o i u ph i phát tri n vùng v b n ch t là t t,
nhưng th c t Ban ch o vùng b c chính quy n trung ương và chính quy n a
phương qua m t và vi c Ban ch
o thi u ngu n l c nhân s (kiêm nhi m) và tài
chính (khơng có ngu n tài chính c l p), nên khơng th tránh kh i vi c Ban ch
o vùng không có trong tay b t kì m t cơ ch áng tin c y và có hi u qu nào
tri n khai các quy t nh c a mình.
Có s mâu thu n trong chính sách vùng. i u này th hi n
s d ng phương pháp hai nhánh i v i chính sách vùng.
21
vi c Vi t Nam
Chương IV:
I.
NH HƯ NG M T S CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N VÙNG
VI T NAM TRONG GIAI O N 2011 – 2020
QUAN I M CH
O CHO VI C XÂY D NG CHÍNH SÁCH PHÁT
TRI N VÙNG VI T NAM TRONG GIAI O N 2011 – 2020
(1) Chính sách phát tri n Vùng c a Vi t Nam ph i
quá trình phát tri n
m b o tính b n v ng c a
M t m t, ph i m b o ư c m c tiêu phát tri n kinh t - xã h i n năm
2020 là tăng trư ng kinh t nhanh, ưa nư c ta cơ b n thành nư c công nghi p
theo hư ng hi n i. M t khác, v n ph i m b o tính b n v ng c a q trình phát
tri n v các v n an ninh, qu c phịng, xã h i và b o v mơi trư ng.
(2) T ng bư c thu h p kho ng cách phát tri n gi a các vùng
t ư c m c tiêu tăng trư ng và phát tri n t nư c, vi c u tư tr ng
i m vào m t s vùng có i u ki n thu n l i phát tri n kinh t nói chung là c n
thi t. Tuy nhiên, c n m b o kho ng cách phát tri n gi a các vùng không quá l n
và t ng bư c thu h p d n kho ng cách phát tri n gi a các vùng
m b o tính
b n v ng trong m c tiêu phát tri n c a Vi t Nam.
(3)
m b o s v n hành c a n n kinh t th trư ng
Chúng ta ã th a nh n kinh t th trư ng và chúng ta ph i ti p t c hoàn thi n
th ch kinh t th trư ng nh hư ng xã h i ch nghĩa, ph i t o l p mơi trư ng u
tư kinh doanh bình ng, minh b ch, n nh... Có nghĩa là chính sách vùng c n
m b o t o môi trư ng thu n l i cho kinh t th trư ng v n hành.
(4)
m b o các cam k t trong h i nh p kinh t qu c t
Trong b i c nh hi n nay, h i nh p kinh t qu c t là nhân t quan tr ng góp
ph n vào phát tri n kinh t
nư c ta. Vì v y, chính sách phát tri n vùng c a
chúng ta ph i m b o ư c các cam k t trong h i nh p kinh t qu c t , chính
sách c a chúng ta khơng ư c trái nh ng cam k t ã ký gi a các bên.
II. M T S
NH HƯ NG KHUY N NGH CƠ B N
2.1. Nhóm gi i pháp v quan i m nh n th c
- Thay i quan i m v phát tri n vùng. Chúng ta m i ch quan tâm n
phát tri n vùng b ng m t s chính sách nh m gi i quy t tình th . ã n
lúc chúng ta ph i ch
ng trong v n phát tri n các vùng trên c nư c
b ng quan i m ch
o t trung ương n a phương, quan tâm hơn
n a các vùng ch m phát tri n.
- Chính quy n a phương ph i ph i h p v i nhau. C n tăng cư ng
nh n th c cho chính quy n a phương v liên k t phát tri n vùng, vì l i
ích chung c a tồn vùng chính là l i ích c a chính các a phương trong
vùng ó.
22
- Quan i m v d n ngu n l c cho vùng phát tri n. Chúng ta ph i d n
thay i quan i m hi n nay là d n ngu n l c cho vùng phát tri n
nh m t ư c m c tiêu tăng trư ng qu c gia. Ngu n l c c n theo xu
hư ng gi m d n v m t th i gian i v i vùng phát tri n và tăng d n i
v i vùng ch m phát tri n.
2.2. Nhóm gi i pháp v quy ho ch, k ho ch
- C n ph i có s ph i h p t t gi a quy ho ch ngành và quy ho ch vùng
tránh vi c phá v h th ng quy ho ch chung c nư c.
- Vi c xây d ng quy ho ch ngành, vùng và qu c gia ph i ư c th c hi n b i
ơn v tư v n c l p có uy tín trong và ngồi nư c.
- Vi c qu n lý th c hi n quy ho ch cũng ph i ư c th c hi n tri t
pháp lu t hay là các công c tài chính m nh.
- Nhà nư c nên có chính sách h tr
i v i nh ng nhà
tư theo úng quy ho ch c a Nhà nư c.
2.3. Nhóm gi i pháp v
-
u tư
u tư mà h
b ng
u
u tư cơ s h t ng
ng b CSHT cho vùng kém phát tri n.
- H th ng CSHT ph i liên k t ư c gi a các vùng.
2.4. Nhóm gi i pháp v các v n
xã h i
- Ch t lư ng giáo d c ph thông. Giáo d c ph thông cung c p cho
ngư i lao ng ki n th c n n t ng. Chính vì v y, vi c nâng cao ch t
lư ng giáo d c ph thơng là v n
quan tr ng nh t trong nhóm gi i
pháp v phát tri n ngu n nhân l c c a vùng. Không gi i quy t v n
này m t cách cơ b n thì vi c ào t o ki n th c và k năng ngh cho
ngư i lao ng s h t s c khó khăn.
Vi c nâng cao ch t lư ng giáo d c ph thông, không ph i là nhi m v
c a riêng m t ngành nào mà là c a tồn xã h i. Chính ph c n có các
chính sách khác bi t rõ r t v giáo d c i v i nh ng vùng kém phát
tri n, khuy n khích xã h i hóa cơng tác giáo d c b ng nh ng chính sách
h p lý.
-
u tư cho y t c v ch t lư ng và s lư ng. V n chăm sóc s c kh e
cho con ngư i nư c ta hi n nay ang g p ph i nút th t khá l n, ó là
CSHT y t và ch t lư ng khám ch a b nh. Các thành ph l n ang ph i
ch u m t s c ép vô cùng l n v công tác khám, ch a b nh; nguyên nhân do
các b nh vi n l n u t p trung t i các thành ph l n nên ngoài vi c “ch u
t i” cho b n thân thành ph thì các b nh vi n này ã kéo thêm nhi u b nh
nhân t các a phương và vùng lân c n v gây nên áp l c l n cho các b nh
vi n.
V y, gi i pháp ưa ra là c n t p trung u tư v y t cho các a phương,
các vùng; n u ngu n l c ít thì m i vùng trư c m t thành l p 1 – 2 b nh
vi n c p vùng và có chính sách h p lý
các y, bác s có tay ngh v
23
ây làm vi c, có th trong th i gian
b , sau ó s ào t o t i ch .
u dùng hình th c luân chuy n cán
C n có chính sách th a áng
khuy n khích phát tri n lo i hình y t tư
nhân, nh t là t i các vùng kém phát tri n. B nh vi n tư ch c n ư c h
tr như b nh vi n cơng l p thì s gi m b t gánh n ng cho Nhà nư c r t
nhi u.
- Gi i pháp v phát tri n ngu n nhân l c. Bao g m các gi i pháp t giáo
d c ph thông, ào t o ngh
n các gi i pháp y t nâng cao trí tu , k
năng và th l c c a l c lư ng lao ng.
Trư c m t, t p trung nâng c p các cơ s d y ngh công l p theo hư ng
áp ng t t hơn nhu c u c a th trư ng, nh t là nh ng ngành ngh liên
quan n các s n ph m ch l c c a vùng. Ti p theo, có chính sách khuy n
khích các nhà u tư thành l p các cơ s d y ngh ngoài cơng l p và
khuy n khích các doanh nghi p cùng ph i, k t h p trong quá trình d y
ngh (xã h i hóa giáo d c, d y ngh ). Có chính sách khuy n khích, h tr
các cơ s nghiên c u, ào t o ( c bi t là các trư ng i h c, Cao ng)
ph i h p v i các doanh nghi p trong công tác d y ngh và nghiên c u ưa
ra nh ng s n ph m m i, công ngh m i, c bi t nh ng công ngh liên
quan n các s n ph m ch l c.
2.5. Nhóm gi i pháp v v n
mơi trư ng.
- Ph i h p các vùng ưa ra gi i pháp v b o v mơi trư ng. Chính ph
ph i ch
o và i u ph i trong v n
ph i h p gi a các vùng v gi i
pháp mơi trư ng; ph i có cơ ch i u ti t ngu n thu
khôi ph c môi
trư ng b ô nhi m, khôi ph c r ng b khai phá.
- C n y m nh và thư ng xuyên ki m tra v m c
ô nhi m môi trư ng
m t cách toàn di n. Nghiêm kh c x lý các cơ s , cá nhân gây ô nhi m môi
trư ng theo quy nh c a pháp lu t.
- B o v và phát tri n r ng: Nhà nư c c n xem xét, ánh giá m t cách
trung th c v v n
r ng c a Vi t Nam hi n nay và t ó có các chính
sách b o v r ng h p lý hơn. Vi c tr ng và phát tri n r ng cũng c n ph i
ánh giá l i, chúng ta ã t n r t nhi u ti n cho vi c tr ng r ng, nhưng
th c t thì tr ng ư c bao nhiêu r ng và gi ư c bao nhiêu r ng v n là
con s ang cịn tranh cãi.
2.6. Nhóm gi i pháp v t ch c i u ph i phát tri n
- Hình thành t ch c i u ph i phát tri n vùng có th m quy n: T kinh
nghi m c a CHLB
c v phát tri n vùng, v i i u ki n c a Vi t Nam
hi n nay nhóm tác gi
xu t trư c m t hình thành các t ch c i u
ph i phát tri n Vùng v i thành viên là nh ng ngư i ư c các t nh, thành
ph trong vùng b u (ho c c ) ra. T ch c i u ph i vùng này ph i có b
máy t ch c rõ ràng, có ngu n tài chính c l p có quy n l c th c s
cao hơn quy n l c c a m t t nh, thành ph trong vùng (v trí c a t ch c
24