bài giảng đại số 9 chương 2 bài 2 hàm số bậc nhất

CHÀO MỪNG
CÁC THẦY GIÁO - CÔ GIÁO
CÁC EM HỌC SINH
MÔN: ĐẠI SỐ LỚP 9
KIỂM TRA BÀI CŨ
CÂU 1: KHI NÀO Y ĐƯỢC GỌI LÀ HÀM SỐ CỦA X ( X LÀ
BIẾN SỐ).
Câu 2: Cho hàm số y = 3x + 1 và y = - 3x + 1
Tính giá trị tương ứng của mỗi hàm số theo giá trị của
biến x rồi cho biết hàm số nào đồng biến, hàm số nào
nghịch biến? Tại sao?
x -2 -1 0 1 2
y= 3x+1
y= -3x+1
TRẢ LỜI
CÂU 1: Y LÀ HÀM SỐ CỦA X KHI:
+ ĐẠI LƯỢNG Y PHỤ THUỘC VÀO ĐẠI LƯỢNG THAY ĐỔI
X.
+ MỖI GIÁ TRỊ CỦA X, TA LUÔN XÁC ĐỊNH ĐƯỢC CHỈ MỘT
GIÁ TRỊ TƯƠNG ỨNG CỦA Y.
Câu 2:
x - 2 - 1 0 1 2
y = 3x + 1 - 5 - 2 1 4 7
y = - 3x + 1 7 4 1 - 2 - 5
Hàm số y = 3x + 1 đồng biến trên R vỡ khi giá trị của biến x tăng lên
thỡ giá trị tương ứng của y cũng tăng lên.
Hàm số y = - 3x + 1 nghịch biến trên R vỡ khi giá trị của biến x tăng
lên thỡ giá trị tương ứng của y lại giảm đi
Cho hàm số y = f(x) xác định với mọi x thuộc R.
a. Nếu x
1

<x
2
mà f(x
1
) < f(x
2
) thỡ hàm số y =
f(x) trên R.
b. Nếu x
1
<x
2
mà f(x
1
) > f(x
2
) thỡ hàm số y =
f(x) trên R.
đồng biến
nghịch biến
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
TIẾT 20: HÀM SỐ BẬC NHẤT
a. Bài toán:
Một xe ô tô chở khách đi từ bến xe Phía nam Hà Nội vào Huế với
vận tốc trung bình 50km/h. Hỏi sau t giờ xe ô tô đó cách trung tâm
Hà Nội bao nhiêu kilômét? Biết rằng bến xe Phía nam cách trung
tâm Hà Nội 8km.
Trung tâm Hà Nội Bến xe Huế
8km
?1 Hãy điền vào chỗ trống (…) cho đúng.

Sau 1 giờ, ô tô đi được:
Sau t giờ, ô tô đi được:
Sau t giờ, ô tô cách TT Hà Nội là: s =
50 (km)
50.t (km)
50.t + 8 (km)
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
?2 Tính các giá trị tương ứng của s khi cho t lần lượt lấy
các giá trị 1 giờ; 2 giờ; 3 giờ; 4 giờ … rồi giải thích tại
sao s là hàm số của t?
t (h) 1 2 3 4 …
s = 50.t + 8 (km)
208158
58 108
TIẾT 20: HÀM SỐ BẬC NHẤT
s là hàm số của t vỡ:
+ s phụ thộc vào t.
+ ứng với mỗi giá trị của t ta chỉ tỡm được một giá trị tương
ứng của s.
s = 50t + 8
= 50 + 8
y = x +
x
y
a
b
Hàm số bậc nhất được cho bởi công thức tổng quát
nào?
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
TIẾT 20: HÀM SỐ BẬC NHẤT

a. Bài toán
b. định nghĩa (sgk/47)
Hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức
y = ax + b
trong đó a, b là các số cho trước và a ≠ 0
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
BÀI TẬP
TRONG CÁC HÀM SỐ SAU, HÀM SỐ NÀO LÀ HÀM
SỐ BẬC NHẤT? HÃY XÁC ĐỊNH CÁC HỆ SỐ A, B
CỦA CHÚNG.
Hµm sè
Hµm sè bËc
nhÊt
HÖ sè a HÖ sè b
y = 5x + 3
y = 1 - 5x
y = - 0,5x
y = mx - 7
2( 1) 3y x
= − +
2
2
2 3y x
= +
x
x
X
nếu m ≠ 0
x
x

m
0
1
- 0,5
- 5
35
- 7
2 3
− +
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
1 2
( ) ( )f x f x
− =
1 2 1 2
3(x x ) 0 x x 0) (do = - - > - <
1 2
3 1 3x x= − + + -1
TIẾT 20: HÀM SỐ BẬC NHẤT
2. Tính chất
a. Ví dụ:
Xét hàm số y = f(x) = - 3x + 1
Hàm số y = - 3x + 1 luôn xác định với mọi giá trị của x
thuộc R.
Lấy




1 2 1 2 1 2
, : 0x x R x x hay x x

∈ < − <

1 2
( 3 1) ( 3x x− + − − +1)
1 2
( ) ( )f x f x⇒ >
Vậy y = - 3x + 1 là hàm số nghịch biến trên R
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
1 2
( ) ( )f x f x
− =
1 2 1 2
3(x x ) 0 x x 0) (do = - - > - <
1 2
3 1 3x x
= − + +
-1
TIẾT 20: HÀM SỐ BẬC NHẤT
2. Tính chất
a. Ví dụ:
Xét hàm số y = f(x) = - 3x + 1
Hàm số y = - 3x + 1 luôn xác định với mọi giá
trị của x thuộc R.
Lấy



1 2 1 2 1 2
, : 0x x R x x hay x x
∈ < − <

1 2
( 3 1) ( 3x x− + − − +1)
1 2
( ) ( )f x f x⇒ >
Vậy y = - 3x + 1 là hàm số nghịch biến trên R
?3 Cho hàm số bậc nhất
y = f(x) = 3x + 1
Cho x hai giá trị bất kỡ
1 2 2
, .x x x
<
1
sao cho x
Hãy chứng minh
Rồi rút ra kết luận hàm số đồng
biến trên R
1 2
( ) ( )f x f x<
Hàm số y = - 3x + 1 có a = là hàm số nghịch biến
trên R.
Hàm số y = 3x + 1 có a = là hàm số đồng biến
trên R.
? Tổng quát, hàm số y = ax + b đồng biến khi nào,
nghịch biến khi nào.
-3 < 0
3 > 0
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
TIẾT 20: HÀM SỐ BẬC NHẤT
2. Tính chất

Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với mọi giá trị của x
thuộc R và có tính chất sau:
+ đồng biến trên R, khi a > 0
+ Nghịch biến trên R, khi a < 0
2( 1) 3y x= − +
2
2
2 3y x= +
2 3
− +
BÀI TẬP
TRONG CÁC HÀM SỐ SAU, HÀM SỐ NÀO LÀ HÀM SỐ BẬC
NHẤT? HÃY XÁC ĐỊNH CÁC HỆ SỐ A, B CỦA CHÚNG. XÉT
XEM HÀM SỐ BẬC NHẤT NÀO ĐỒNG BIẾN, NGHỊCH BIẾN?
Hµm sè Hµm sè bËc
nhÊt
HÖ sè
a
HÖ sè
b
®ång biÕn
NghÞch biÕn
y = 5x + 3 x 5 3
y = 1 – 5x
x
- 5 1
y = - 0,5x
x - 0,5 0
x
y = mx - 7

x
nÕu m ≠ 0
m - 7
x
x
x
x
m > 0
m < 0
BÀI TẬP
CHO HÀM SỐ Y = (M - 2)X + 3. TỠM CỎC GIỎ
TRỊ CỦA M ĐỂ HÀM SỐ TRỜN LÀ :
A, HÀM SỐ BẬC NHẤT
B, HÀM SỐ ĐỒNG BIẾN
C, HÀM SỐ NGHỊCH BIẾN
GIẢI
a, y = (m - 2)x + 3 là hàm số bậc nhất khi
m – 2 ≠ 0 m ≠ 2.
⇔
b, y = (m - 2)x + 3 là hàm số đồng biến khi
m – 2 > 0 m > 2.
c, y = (m - 2)x + 3 là hàm số nghịch biến khi
m – 2 < 0 m < 2.
⇔
⇔
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
•
-Học định nghĩa, tính chất của hàm số bậc nhất.
•

- Xem lại cách biểu diễn tọa độ một điểm trên
mặt phẳng tọa độ
•
- BTVN 9,10,11,12, 13 SGK-48
•
- Tiết sau luyện tập.
CHÂN THÀNH CẢM ƠN