skkn xây dưng một bài tập bộ trợ kỹ thuật phát cầu tâng cầu cho học sinh lớp 6 bậc thcs

Phần 1- Mỡ Đầu
1.1 Đặt vấn đề
Giáo dục thể chất là một bộ phận của nền giáo dục quốc gia là một bộ phận
trong hệ thống giáo dục. Giáo dục sức khoẻ cho thế hệ trẻ là một trong những
vấn đề đợc Đảng và Nhà nớc đặc biệt quan tâm góp phần không nhỏ cho sự
nghiệp phát triển của Đất nớc. Do đó phát triển thể chất cho học sinh ở các tr-
ờng học nói chung và học sinh ở các trờng THCS nói riêng là nhiệm vụ hết
sức quan trong để thực hiện mục tiêu GDTC đến năm 2025 đó là: "Xây dựng
và bớc đầu hoàn thiện GDTC trong học đờng từ cấp mầm non đến cấp đại học
thực hiện việc dạy thể dục một cách nghiêm túc đảm bảo cho mỗi học sinh
đều thực hiện chế độ GDTC bắt buộc trong nhà trờng góp phần phát triển hài
hoà thể chất nâng cao sức khoẻ và thể lực phục vụ yêu cầu học tập, lao động,
săn sàng bảo vệ tổ quốc".
Công tác GDTC cho học sinh thực sự chiếm một vị trí quan trọng nhằm
trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản về thể dục để từ đó tự nâng cao
sức khoẻ đồng thời giáo dục nâng cao tinh thần đoàn kết tơng thân tơng ái
giúp đỡ lẫn nhau trong học tập và cuộc sống. Để đạt đợc mục đích mà giáo
dục đề ra trong quá trình GDTC cho học sinh ngời ta thờng sử dụng tổ hợp
nhiều phơng pháp, biện pháp, phơng tiện giúp cho việc tiếp thu kỹ thuật động
tác nâng cao thành tích và sức khoẻ. Trong quá trình giáo dỡng GDTC cho con
ngời chúng ta thờng sử dụng một trong những phơng tiện quan trọng và đạt
hiệu quả cao đó là sử dụng các bài tập bổ trợ.
Việc sử dụng các bài tập bổ trợ cho dạy học động tác nhằm tăng thêm sự
đa dạng và phong phú của buổi học góp phần rút ngắn thời gian tiếp thu kỹ
thuật động tác. Bên cạnh đó bài tập bổ trợ nó còn giúp ích cho các em tự giác
tích cực trong học tập nhằm khắc phục hiện tợng nhàm chán trong học thể dục
nói chung và các môn tự chọn nói riêng.
Vấn đề xây dựng chơng trình môn học tự chọn cho học sinh THCS ở nớc
ta còn cha nhất quán đồng bộ các trờng tự xây dựng chơng trình tự chọn cho
1
học sinh do vậy việc thực hiện môn học tự chọn ở bậc THCS là không giống

nhau: Nh bóng đá, bóng chuyền, đá cầu, bơi lội
Qua điều tra sơ bộ cha đầy đủ tại các trờng THCS tỉnh Nghệ An thực tế cho
thấy các trờng THCS đã và đang đa bộ môn đá cầu chơng trình tự chọn cho
học sinh. Môn học đá cầu tuy mới mẻ so với nhiều môn thể thao khác song nó
đã nhanh chóng đợc đông đảo học sinh các trờng THCS hởng ứng bởi nó khá
phù hợp với tình hình đặc điểm của trờng nh sân bãi dụng cụ đặc điểm lứa tuổi
học sinh. Đặc biệt môn học này đã đợc các em học sinh tiếp nhận một cách
nhiệt tình hứng khởi. Bởi nó là môn thể thao hấp dẫn, sôi nổi, dễ chơi, có thể
chơi nhiều với nhau, phần lớn các em thờng chọn môn học đá cầu.
Môn học đá cầu cũng nh nhiều môn kỹ thuật khác đòi hỏi ngời tập phải có
đầy đủ các tố chất nh sức khoẻ sự khéo léo mềm dẻo và linh hoạt trong vận
động vì vậy trong quá trình giảng dạy cần thiết phải sử dụng các bài tập bổ trợ
vì nó là nhân tố không thể thiếu góp phần nâng cao hiệu quả môn học.
Qua tìm hiểu thực tế một số trờng THCS ở Nghệ An nói chung và trờng
THCS Vn Li Huyện Qu Hp nói riêng khi học môn học tự chọn đá cầu
đang mang tính hình thức cha thật sự xây dựng đầu t đa bài tập bổ trợ vào các
buổi học kỹ thuật. Bên cạnh đó việc xây dựng và ứng dụng bài tập bổ trợ của
môn học đá cầu cho học sinh ở trờng THCS Vn Li Huyện Qu Hp hiện
nay còn nhiều điều hạn chế. Xuất phát từ mong muốn góp phần nhỏ bé vào
việc nâng cao chất lợng giảng dạy môn học thể dục đặc biệt là học đá cầu cho
học sinh trờng THCS Vn Li tôi mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề tài: "Xây
dựng một số bài tập bổ trợ kỹ thuật phát cầu - tâng cầu cho học sinh Lớp 6-
bậc THCS ".
II. Ni dung
1. Nhng khú khn bt cp khi ging dy mụn ỏ Cu
1.1. Khú khn v trỡnh hc sinh khụng ng u. V gii tớnh cng l
mt vn ln trong vic hc tp v tip thu k chin thut.
1.2. Thi lng hc trờn lp ớt s ln HS c tip xỳc, sa sai k thut
rt ớt.
1.3. K thut mt s ng tỏc quỏ khú trong khi ú hc sinh l i tng

mi tp mi hc gõy ra cho hc sinh tip thu ng tỏc mt cỏch th
ng, khụng hng thỳ, tp luyn ng tỏc.
2
1.4. C s vt cht ca nh trng cũn quỏ nghốo nn ( n v trng
vựng nụng thụn huyn min nỳi: khụng cú nh tp, u t cho tp luyn
chi phớ thp. Cu s dng u l trang b r tin nh hng n k thut
ng tỏc.
1.5. Trỡnh k thut v mụn ỏ cu gia cỏc giỏo viờn ging dy mụn
th cng chờnh lch gõy ra s khú khn cho vic tip thu k thut ca
hc sinh.
1.6. Vấn đề xây dựng chơng trình môn học tự chọn cho học sinh THCS ở nớc
ta còn cha nhất quán đồng bộ các trờng tự xây dựng chơng trình tự chọn cho
học sinh do vậy việc thực hiện môn học tự chọn ở bậc THCS là không giống
nhau.
1.7. Ti liu v ging dy mụn ỏ Cu trong SGK th dc 6,7,8,9 khụng
cú nờn giỏo viờn ch yu su tm, Chng trỡnh ging dy mụn t chn
cỏc nh trng khụng ng nht m giỏo viờn ging dy t lp k
hoch, phõn phi chng trỡnh.
2. Thc trng ging dy mụn ỏ Cu hin nay.
Là một giáo viên công tác tại trờng lâu năm tôi có một số nhân xét nh sau:
-Về đội ngũ giáo viên công tác giảng dạy về cơ bản là hoàn thành đúng ch-
ơng trình của Bộ, các giáo viên hăng say nhiệt tình trong công việc yêu
nghề mến trẻ, quá trình lên lớp giáo án đầy đủ song khi tiến hành lên lớp
của môn học tự chọn ỏ Cu, đã không tránh khỏi sự lúng túng và hạn
chế về một số mặt, thông qua dự giờ thăm lớp và ở các góc độ quan sát
khác, hầu hết các giáo viên lên lớp theo hình thức truyền thống đó là: Giáo
viên giới thiệu phân tích kỹ thuật học sinh tự tập luyện. Do vậy cha khai
thác đợc các bài tập bổ trợ vốn đa dạng phong phú nhằm gây hng phấn
kích thích trong tập luyện, khắc phục và hạn chế sự nhàm chán trong học
sinh rút ngắn thời gian cũng nh khả năng tiếp thu nhanh kỹ thuật động tác

của học sinh.
Dựa vào tình hình thực tế của trờng nh cơ sở vật chất, dụng cụ sân bãi,
thông qua việc tìm hiểu thực tế giảng dạy của giáo viên phân phối chơng trình
tự chọn môn ỏ Cu mặt khác những bài tập th lc, bi tp bổ trợ cho học
sinh trờng THCS. Dựa trên những sai lầm thờng mắc của học sinh trong quá
trình tiếp thu kỹ thuật mới.
3
Nu ngi giỏo viờn khụng a cỏc bi tp b tr vo ging dy m
ch thc hin cỏc bi tp trong yờu cu ca PPCT v cỏc bi tp hng
dn thỡ :
- Th nht : HS ch bit c k thut c bn ch khi ỏp dng k
thut ú vo thi u thỡ khụng thc hin c vỡ thiu th lc di chuyn
chm, lc c tay khụng ỏnh ng cu ỳng yờu cu.
- Th hai : Mc tiờu yờu cu ca chng trỡnh mớ thay sỏch giỏo
khoa ch yu cỏc em phỏt trin th lc l chớnh .
- Th ba : Nu khụng cng c th lc chuyờn mụn cho cỏc em ni
dung hc lp li nhiu ln th lc chuyờn mụn ca ngi hc yu dn
n ngi hc b sm mt mi nhm chỏn thiu hng thỳ tp luyn.
Vi phong tro Cu Lụng rng khp nh bõy gi vic tip thu mt
vi k thut ng tỏc ỏnh cu hay k thut di chuyn i vi cỏc em
hc sinh la tui ny l khụng khú. cỏc em phỏt trin thờm v th
lc, cng nh cú iu kin phỏt trin k thut ng tỏc ỏnh cu, k
thut di chuyn t k nng n k xo thỡ yờu cu ngi giỏo viờn phi
nghiờn cu, tỡm tũi, u t vo gi dy mt cỏch cụng phu v a cỏc
bi tp mi cho cỏc em tp luyn, trỏnh tp i tp li mt vi ng tỏc
gõy nhm chỏn cho cỏc em v gõy mt hng thỳ v hc mụn cu lụng
ca cỏc em. Khi ú gi dy ca giỏo viờn mi cú cht lng cao, hc
sinh tớch cc t giỏc hn trong hc tp cng nh trong tp luyn. T ú
chỳng ta thc hin c mc ớch c bn l giỏo dc sc kho cho hc
sinh, phỏt trin th lc chuyờn mụn l nn tng cho phỏt trin mụn th

thao c nhiu ngi a thớch cú thnh tớch cao hn.
Chơng I: Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu.
1- Mục đích nghiên cứu:
Nghiên cứu và xây dựng một số bài tập bổ trợ phát cầu - tâng cầu góp phần
nâng cao hiệu quả môn học đá cầu.
2- Nhiệm vụ nghiên cứu:
Để giải quyết đợc mục đích của đề tài này các nhiệm vụ đặt ra:
4
- Nhiệm vụ 1: Xây dựng một số bài tập bổ trợ phát cầu - tâng cầu cho học
sinh.
- Nhiệm vụ 2: Đánh giá hiệu quả việc ứng dụng một số bài tập bổ trợ phát
cầu - tâng cầu cho học sinh trờng THCS Vn L - Huyện Qu Hp -Tỉnh
Nghệ An .
Chơng II: phơng pháp tổ chức nghiên cứu
1- Phơng pháp nghiên cứu:
Để giải quyết nhiệm vụ của đề tài này tôi sử dụng các phơng pháp sau:
a) Phơng pháp phân tích tổng hợp tài liệu:
Đây là phơng pháp không thể thiếu đợc trong khi nghiên cứu đề tài. Nó đ-
ợc sử dụng rộng rãi trong các công trình lý luận s phạm nhằm tiếp thu .những
nguồn thông tin khoa học hiện có trong và ngoài nớc. Phân tích các văn bản
pháp quy sách báo tạp chí khoa học chơng trình môn học giảng dạy lý luận
giáo dục thể chất giáo trình môn học đá cầu và phân phối chơng trình môn học
tự chọn đá cầu.
b) Phơng pháp quan sát s phạm:
Là phơng pháp thu thập thông tin về quá trình giáo dục trên cơ sở tự giác
trực tiếp các hoạt động s phạm cho ta những tài liệu sống về thực tiễn giáo
dục để có thể khái quát rút ra những quy luật nhằm chỉ đạo quá trình tổ chức
giáo dục thế hệ trẻ tốt hơn. ở đề tài này trong quan sát s phạm tôi sử dụng các
hình thức: quan sát trực tiếp giờ dạy thể dục và có nhận định đánh giá trực
tiếp.

- Quan sát đo đạc (sử dụng mật độ tập luyện của học sinh và các phơng
pháp giảng dạy của giáo viên).
- Phơng pháp đo đạc bằng bài tập chuẩn để đánh giá kiến thức năng lực
thực hành của học sinh ở môn học đá cầu.
2- Phơng pháp điều tra phỏng vấn:
Ngoài ra tôi còn sử dụng các phơng pháp điều tra phỏng vấn trực tiếp của
giáo viên ở Cao Đẳng S Phạm Nghệ An và các giáo viên trờng THCS trong và
ngoài huyện Qu Hp từ đó bổ sung thêm các giữ liệu cần thiết loại bỏ những
vấn đề cha phù hợp tạo điều kiện thuận lợi xác định hiện trạng vấn đề nghiên
cứu.
3- Phơng pháp thực nghiệm s phạm:
5
Là phơng pháp đặc biệt cho phép tác động lên đối tợng nghiên cứu một
cách chủ động can thiệp có ý thức vào quá trình diễn biến tự nhiên để hớng
quá trình ấy diễn ra theo mục đích mong muốn của ngời nghiên cứu.
Từ thực tế và lý luận đã nêu ở trên tôi đã tiến hành thực nghiệm để đánh
giá kiểm định tính khả thi của bài tập bổ trợ cho môn học đá cầu tôi tiến hành
theo nguyên tắc:
+ Thực nghiệm phải đợc tiến hành trên các giờ học cho tất cả các học sinh
đảm bảo tính hợp lý về thời gian và cấu trúc giờ học, giáo viên giảng dạy cũng
nh phơng pháp giảng dạy.
+ Phân nhóm: Nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng đợc lựa chọn ngẫu
nhiên có số lợng, giới tính trình độ văn hoá ngang nhau đợc qua kiểm tra chất
lợng ban đầu.
4- Phơng pháp toán thống kê:
Đây là phơng pháp thờng xuyên sử dụng trong các đề tài nghiên cứu khoa
học. Phơng pháp này là yếu tố xác định chính xác chỉ số đo lợng và so sánh
kết quả thu đợc qua quá trình thực hiện.
Chơng III : Tiến hành nghiên cứu.
1- Thời gian tiến hành nghiên cứu:

a) Từ ngày 28 tháng 11 năm 2008 đến ngày 30 tháng 1 năm 2009. Giải
quyết nhiệm vụ 1.
b) Từ ngày 15 tháng 2 năm 2009 đến ngày 29 tháng 05 năm 2009. Giải
quyết nhiệm vụ 2 và hoàn thành bài tập nghiệp vụ .
2- Đối tợng nghiên cứu:
Gồm 40 em học sinh lớp 6A và 40 em học sinh lớp 6B trờng THCS Vn
Li Huyện Qu Hp Tỉnh Nghệ An .
3- Địa điểm nghiên cứu:
Trờng THCS Tại Sân Trờng THCS Vn Li
Bảng 1: Điều tra kết quả học tập môn đá cầu của 2 lớp đợc nghiên cứu tr-
ớc khi thực nghiệm.
Kết quả
Nhóm
Loại giỏi
9 10
Khá
7 8
TB
5 6
Yếu kém
<5
6
A 6
15%
8
20%
20
50%
6
15%

B 2
5%
18
45%
12
30%
8
20%
chơng IV: Kết quả và phân tích kết quả nhiệm vụ 1
1- Những căn cứ cơ sở việc lựa chọn bài tập bổ trợ phát cầu, tâng cầu
cho học sinh trờng THCS Vn Li
1.1. Tác dụng của bài tập bổ trợ phát cầu tâng cầu:
Bài tập bổ trợ cơ bản này nó cũng có ý nghĩa nhất định giúp cho ngời học
tiếp thu kỹ thuật động tác một cách thuận lợi. Đặc biệt là khi tiếp thu những
động tác khó phức tạp thì bài tập bổ trợ có vai trò quan trọng. Thông qua bài
tập bổ trợ nhằm rút ngắn thời gian hình thành kỹ năng động tác giảm bớt khó
khăn trong việc tiếp thu kỹ thuật ban đầu về động tác. Bài tập bổ trợ rất phong
phú và đa dạng cho từng môn thể thao khác nhau cũng nh việc phát triển các
tố chất thể lực.
Bên cạnh đó, các bài tập bổ trợ này nó khá phù hợp với trình độ vận động
của học sinh. Đặc biệt các bài tập bổ trợ này dễ áp dụng không tốn kém kinh
phí, cũng nh thời gian. Mặt khác những bài tập bổ trợ phát cầu, tâng cầu của
học sinh trờng THCS Vn Li dựa trên những sai lầm thờng mắc của học sinh
trong quá trình tiếp thu kỹ thuật mới.
1.2. Tình hình giảng dạy môn Thể dục tại Trờng THCS Vn Li
Huyện Qu Hp Tỉnh Nghệ An
Là một giáo viên công tác tại trờng lâu năm tôi có một số nhân xét nh sau:
Về đội ngũ giáo viên công tác giảng dạy về cơ bản là hoàn thành đúng ch-
ơng trình của Bộ, các giáo viên hăng say nhiệt tình trong công việc yêu nghề
mến trẻ, quá trình lên lớp giáo án đầy đủ song khi tiến hành lên lớp của môn

học tự chọn đá cầu, đã không tránh khỏi sự lúng túng và hạn chế về một số
mặt, thông qua dự giờ thăm lớp và ở các góc độ quan sát khác, hầu hết các
giáo viên lên lớp theo hình thức truyền thống đó là: Giáo viên giới thiệu phân
tích kỹ thuật học sinh tự tập luyện. Do vậy cha khai thác đợc các bài tập bổ
trợ vốn đa dạng phong phú nhằm gây hng phấn kích thích trong tập luyện,
7
khắc phục và hạn chế sự nhàm chán trong học sinh rút ngắn thời gian cũng
nh khả năng tiếp thu nhanh kỹ thuật động tác của học sinh.
Dựa vào tình hình thực tế của trờng nh cơ sở vật chất, dụng cụ sân bãi,
thông qua việc tìm hiểu thực tế giảng dạy của giáo viên phân phối chơng trình
tự chọn môn đá cầu mặt khác những bài tập bổ trợ phát cầu, tâng cầu cho học
sinh trờng THCS. Dựa trên những sai lầm thờng mắc của học sinh trong quá
trình tiếp thu kỹ thuật mới.
Phần 2 - Kết quả và phân tích kết quả nghiên
cu
2- Xây dựng một số bài tập bổ trợ phát cầu, tâng cầu cho học sinh.
Dựa vào những căn cứ trên tôi tiến hành xây dựng các bài tập bổ trợ sau:
2.1. Các bài tập bổ trợ cho kỹ thuật tâng cầu.
Tâng cầu là một kỹ thuật cơ bản của đá cầu, qua tâng cầu giúp các em phát
huy đợc tính khéo léo mềm dẻo. Phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận của cơ
thể, giúp các em có cảm giác khi tâng cầu.
- Kỹ thuật tâng cầu gồm:
+ Tâng cầu bằng đùi.
+ Tâng cầu bằng mu giữa bàn chân.
+ Tâng cầu bằng má ngoài bàn chân.
+ Tâng cầu bằng má trong bàn chân.
Tâng cầu là một kỹ thuật tổng hợp đòi hỏi ngời tập phải có khả năng phối
hợp một cách linh hoạt, khéo léo và có cảm giác giữa các bộ phận của cơ thể
với quả cầu, lực tác dụng, điểm tiếp xúc. Do đó muốn tâng cầu tốt thì chúng ta
phải giáo dục cho ngời tập có đầy đủ các tố chất trên. Trong quá trình tập

luyện ngời tập thờng mắc những sai lầm sau:
- T thế thực hiện động tác gò bó, cứng nhắc.
- Cha tạo ra đợc mặt phẳng tiếp xúc giữa bàn chân với đế cầu.
- Lực tác dụng vào cầu không ổn định.
- Thời điểm tiếp xúc cầu cha hợp lý.
8
Qua những sai lầm thờng mắc, để giúp cho học sinh tự điều chỉnh kỹ thuật
động tác cũng nh tạo đợc cảm giác tốt cho tâng cầu tôi lựa chọn một số bài tập
bổ trợ sau:
Bài tập 1: Bài tập bổ trợ cho phối hợp vận động.
- Bài tập nâng đùi vuông góc theo nhịp đếm (không có cầu).
- Bài tập tâng cầu bằng mu giữa bàn chân theo nhịp đếm (không có cầu).
- Bài tập nâng má trong bàn chân theo nhịp đếm.
- Bài tập nâng má ngoài bàn chân theo nhịp đếm.
Chú ý t thế thân ngời thả lỏng tự nhiên, mắt quan sát chân động tác chân
phải đúng nhịp khi nâng lên hạ xuống. Ngời tập nhận biết đợc tính nhịp điệu
của động tác khi tâng cầu. Sử dụng bài tập vào phần khởi động chuyên môn.
Bài tập 2: Bài tập bổ trợ cho tố chất mềm dẻo.
- Bài tập kéo dạn dây chằng cổ chân theo nhiều hớng gối, hông.
- Bài tập đá lăng chân đùi lên cao. Sử dụng bài tập vào phần khởi động
chuyên môn.
Bài tập 3: Các bài tập bổ trợ cho tâng cầu bằng đùi:
- Bài tập tại chỗ nâng đùi vuông góc với thân. Giúp cho ngời tập có cảm
giác t thế động tác đúng, tạo mặt phẳng tiếp xúc cầu. Tâng cầu bằng đùi là kỹ
thuật dễ nên có thể kết hợp 2 đùi.
- Phơng pháp tiến hành: Có thể tiến hành thay cho khởi động chuyên môn
chủ yếu giáo dục t thế động tác điểm tiếp xúc cầu 1/3 đùi trớc.
- Thời gian tập 5 - 8 phút.
Bài tập 4: Bổ trợ cho kỹ thuật tâng cầu bằng mu giữa bàn chân.
- Tập tâng cầu mu giữa bàn chân không có cầu.

- Phơng pháp tiến hành: Tập theo đội hình khởi động chuyên môn yêu cầu
bàn chân song song với mặt đất, đa cách mặt đất từ 25 - 30 cm, thân ngời và 2
tay thả lỏng tự nhiên, có thể kết hợp giữa 2 chân luôn phiên nhau thực hiện
theo chỉ dẫn của giáo viên.
9
- Thời gian tập từ 5 - 8 phút.

Bài tập 5: Bổ trợ kỹ thuật tâng cầu bằng má trong - lòng bàn chân.
- Mục đích: Giáo dục t thế động tác khi tiếp xúc cầu. Tính nhịp điệu của
động tác khi tâng cầu vị trí tiếp xúc vào phần má trong - lòng bàn chân.
- Phơng pháp: Tập theo đội hình khởi động chuyên môn, yêu cầu nâng lòng
bàn chân cách mặt sân từ 35 - 45cm, thân ngời tay thả lỏng tự nhiên thực hiện
theo chỉ dẫn của giáo viên.
- Thời gian tập từ 5 - 8 phút.
Bài tập 6: Bổ trợ kỹ thuật tâng cầu bằng má ngoài bàn chân.
- Mục đích: Giáo dục t thế đúng của động tác khi tiếp xúc cầu tính nhịp
điệu khi tâng cầu. Vị trí tiếp xúc vào phần má ngoài bàn chân.
- Phơng pháp: Tập theo đội hình khởi động chuyên môn, yêu cầu nâng bàn
chân bẻ ra ngoài cách mặt đất từ 30 - 40cm thân ngời tay thả lỏng thực hiện
theo chỉ dẫn của giáo viên.
- Thời gian tập 5 - 8 phút.
Bài tập 7: ép thẳng chân sau.
- Mục đích: Phát triển sức mạnh của hai chân đồng thời tăng độ linh hoạt
của khớp chậu, đùi.
- Công tác chuẩn bị: Sân tập đợc vệ sinh sạch sẽ bằng phẳng.
- Phơng pháp: Đội hình ngang, cữ li 2m. Một chân đa thẳng ra sau mu giữa
bàn chân chạm đất, chân trớc khụy gối tạo thành góc vuông giữa đùi với thân
ngời, đùi với cẳng chân.
- Thời gian tập luỵên 5 - 8 phút.
Bài tập 8: Trò chơi "Đi vịt".

- Mục đích: Mở khớp gối, phát triển cơ đùi và sức mạnh của 2 chân.
- Công tác chuẩn bị: Sân tập bằng phẳng sạch sẽ kẻ 1 vạch xuất phát và 1
vạch đích cách nhau 10 - 15m chia 2 đội có số lợng bằng nhau.
10
- Phơng pháp tiến hành: Hai đội xếp thành 2 hàng dọc cách nhau 3m khi
có hiệu lệnh 2 ngời đầu hàng chuyển thành ngồi xổm tiến về đích sau đó chạy
về đập vào tay ngời thứ hai. Ngời thứ hai thực hiện nh ngời thứ nhất cứ nh vậy
thực hiện lần lợt cho đến ngời cuối cùng.
- Luật chơi: 2 chân mở ra hai bên đầu gối chụm vào trong, chân này đặt
vào đất chân kia mới đợc di chuyển. Thi đấu theo cặp tính điểm. Đội nào
nhiều điểm hơn thì đội đó thắng. Có thể chơi 2 - 3 hiệp đội thua hát tặng cho
đội thắng một bài.
- Thời gian tập từ 5 - 8 phút.
2.2 Bài tập bổ trợ cho kỹ thuật phát cầu:
Phát cầu cũng là một kỹ thuật cơ bản của đá cầu, đồng thời cũng là một
trong những chiến thuật cơ bản trong quá trình thi đấu. Vì vây trong quá trình
tập luyện có những sai lầm mà ngời tập thờng mắc phải:
- Tung cầu không ổn định, cầu rơi không chính xác (Cầu rơi xa hoặc gần
chân lăng quá).
- Cha tạo ra mặt phẳng giữa chân lăng với đế cầu.
- Thời điểm tiếp xúc không hợp lý.
- Chân lăng không ổn định khi đá lăng phát cầu.
Từ những sai lầm thờng mắc trên để giúp cho học sinh thực hiện phát cầu
và tạo đợc cảm giác tốt cho phát cầu tôi lựa chọn một số bài tập bổ trợ cơ bản
sau:
Bài tập 1: Bài tập cảm giác không gian thời gian khi tung cầu:
- Mục đích tác dụng: Giúp cho ngời tập có cảm giác tốt về không gian, thời
gian khi quả cầu rơi xuống ổn định đờng rời xuống tạo thời điểm tiếp xúc cầu
chính xác tăng hiệu quả khi phát cầu.
- Công tác chuẩn bị: Sân bãi tập bằng phẳng, sạch sẽ đội hình hàng ngang

cách nhau 1,5m. Kẻ một vòng tròn có đờng kính 20 - 25cm về trớc có khoảng
cách một tầm chân lăng.
11
- Phơng pháp tiến hành: T thế chuẩn bị tung thả cầu sao cho cầu rơi xuống
vòng tròn (tập nhiều lần).
- Thời gian tập: Từ 5 - 8 phút theo yêu cầu của giáo viên.
Bài tập 2: Tập lăng chân duỗi căng bàn chân chạm vật cố định cách
mặt đất từ 25 - 30cm.
- Mục đích, tác dụng giúp cho ngời tập xác định đợc thời điểm tiếp xúc
giữa chân đá với cầu. Tạo lực đá cầu mạnh đờng cầu đi căng thẳng và chính
xác.
- Công tác chuẩn bị: Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ, cột dây kéo căng cách
mặt đất 25 - 30cm, đội hình tập luyện hàng ngang khoảng cách 1,5m.
- Phơng pháp tiến hành tập luyện: Tại chỗ thực hiện động tác đá lăng chân
về trớc, bàn chân duỗi căng và dừng lại khi chạm vào dây.
- Thời gian tập 5 - 8 phút, tập theo yêu cầu chỉ dẫn của giáo viên
Bài tập 3: Bài tập trò chơi "Chạy duỗi chân về trớc".
- Mục đích tác dụng: Thông qua trò chơi giáo dục sự phối hợp động tác đá
duỗi căng chân thẳng về trớc và ý thức không đa chân lên quá cao.
- Công tác chuẩn bị: Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ chia 2 đội thành 2 hàng
dọc cân bằng về số lợng giới tính. Thi đấu theo từng cặp tính điểm.
- Phơng pháp tiến hành: Hai đội đứng vào vị trí quy định cách nhau 2 - 3m
và cách đích 10m khi có hiệu lệnh lần lợt từng đội di chuyển chân duỗi căng
đá lăng ra trớc lên cao khoảng cách từ 25 - 30cm hai tay chống hông. Trò chơi
đợc tiến hành cho đến cặp cuối cùng.
- Luật chơi: Thi đấu đối kháng tính điểm động tác đội nào nhiều điểm hơn
thì đội đó thắng, trò chơi tiến hành từ 2 - 3 hiệp đội nào thua phải hát một bài
(có thể tổ chức trò chơi vào cuối buổi tập).
Bài tập 4: Trò chơi "Đội nào cò nhanh".
12

- Mục đích tác dụng: Thông qua trò chơi giáo dục sức mạnh chân phát cầu,
phát triển thăng bằng cơ thể, khéo léo nhanh nhẹn, giáo dục tính tích cực, có ý
thức tập thể.
- Công tác chuẩn bị: Sân bãi bằng phẳng sạch sẽ kẻ 2 vạch song song cách
nhau 1- 15m, chia 2 đội thành 2 hàng dọc cân bằng về số lợng và giới tính.
- Phơng pháp tiến hành: Hai đội xếp thành 2 hàng dọc trớc vạch xuất phát
và cách nhau 3m khi có hiệu lệnh ngời đứng đầu cò trên 1 chân di chuyển về
trớc đến vạch đích vòng về chạm vào tay ngời thứ hai. Ngời thứ hai tiếp tục
thực hiện nh ngời thứ nhất cho đến ngời cuối cùng.
- Luật chơi: Ngời chơi chỉ đợc cò trên 1 chân thuận, phải di chuyển hết cử
li quy định nếu sai phạm thì mất điểm thi đấu đối kháng trực tiếp từng cặp một
tính điểm, đội nào nhiều điểm hơn thì đội đó thắng, thi đấu 2 - 3 hiệp đội thua
hát tặng đội thắng 1 bài.
3. Kết quả phỏng vấn:
Qua nghiên cứu, tham khảo các tài liệu chuyên môn tôi lựa chọn đa ra một
số bài tập bổ trợ. Nhằm điều tra tính thực tiễn sử dụng, áp dụng một số bài tập
bổ trợ cho phát cầu - tâng cầu. Tôi tiến hành phỏng vấn các giáo viên trong và
ngoài trờng THCS Vn Li Huyện Qu Hp (Số phiếu phát ra là 20).
Bảng 2: Kết quả phỏng vấn một số bài tập bổ trợ phát cầu, tâng cầu
nhằm nâng cao hiệu quả môn học đá cầu.
TT Tên bài tập bổ trợ
Số ngời chọn
(n=20)
n %
A. Bài tập bổ trợ cho tâng cầu
1 Bài tập bổ trợ cho phối hợp vận động 18 90%
2 Bài tập bổ trợ cho tố chất mềm dẻo 16 80%
3 Bài tập bổ trợ cho kỹ thuật tâng cầu bằng đùi 19 95%
4 Bài tập bổ trợ cho kỹ thuật tâng cầu bằng mu giữa bàn chân 20 100%
5

Bài tập bổ trợ cho kỹ thuật tâng cầu bằng mu trong - lòng bàn
chân
20 100%
6 Bài tập bổ trợ cho kỹ thuật tâng cầu bằng má ngoài bàn chân 19 95%
7 Bài tâp ép thẳng chân ra sau 13 65%
13
8 Bài tập trò chơi "Đi vịt" 12 60%
B. Bài tập bổ trợ cho phát cầu
1 Bài tập cảm giác thời gian không gian khi tung cầu 16 80%
2
Bài tập lăng chân duỗi căng bàn chân chạm vật cố định cách
mặt đất 25 - 30cm
17 85%
3 Bài tập treo cầu cố định 18 90%
4 Bài tập trò chơi "Duỗi thẳng chân về trớc" 17 85%
5 Bài tập trò chơi "Đội nào cò nhanh" 20 100%
Từ kết quả phỏng vấn tôi chọn những bài tập có số phiếu lựa chọn từ 80%
trở lên để đa vào thực nghiệm gồm các bài tập sau:
A- Bài tập bổ trợ cho tâng cầu:
1- Bài tập bổ trợ cho phối hợp vận động.
2- Bài tập bổ trợ cho tố chất mềm dẻo.
3- Bài tập bổ trợ cho kỹ thuật tâng cầu bằng đùi.
4- Bài tập bổ trợ cho kỹ thuật tâng cầu bằng mu giữa bàn chân.
5- Bài tập bổ trợ cho kỹ thuật tâng cầu bằng mu trong - lòng bàn chân.
6- Bài tập bổ trợ cho kỹ thuật tâng cầu bằng má ngoài bàn chân.
B. Bài tập bổ trợ cho phát cầu
1. Bài tập cảm giác thời gian không gian khi tung cầu.
2. Bài tập lăng chân duỗi căng bàn chân chạm vật cố định cách mặt đất 25 -
30cm.
3. Bài tập treo cầu cố định.

4. Bài tập trò chơi "Duỗi thẳng chân về trớc"
5. Bài tập trò chơi "Đội nào cò nhanh".
Chơng V: Kết quả và phân tích kết quả nhiệm vụ 2
1- Kiểm tra trình độ kỷ thuật của 2 lớp.
Sau khi xây dựng bài tập bổ trợ cơ bản phát cầu, tâng cầu tôi trực tiếp tiến
hành thực nghiệm nhằm đánh giá 1 cách khách quan các bài tập bổ trợ của
môn đá cầu cho học sinh lớp 6A và lớp 6B trờng THCS Vn Li Huyện
Qu Hp Tỉnh Nghệ An .
Tôi tiến hành tổ chức thực nghiệm song song ở 2 lớp với tổng số học sinh
tham gia thực nghiệm nh sau:
- Tổng số học sinh tham gia thực nghiệm lớp 6A ; là 40 em
- Tổng số học sinh tham gia thực nghiệm lớp 6B ; là 40 em
14
Trong quá trình nghiên cứu để đi đến thực nghiệm tôi đã trực tiếp đánh giá
phân loại trình độ thể lực, năng lực vận động, số lợng về cơ bản là đồng đều và
ngang bằng nhau:
2-Tổ chức thực nghiệm các bài tập bổ trợ phát cầu, tâng cầu.
- Thời gian tiến hành từ ngày 08 tháng 11 năm 2004
- Địa điểm: Tại trờng THCS Vn Li Huyện Qu Hp.
- Nhóm thực nghiệm 6A là nhóm đợc sử dụng bài tập bổ trợ cho việc tiếp
thu các kỹ thuật đá cầu.
- Nhóm đối kháng 6B nhóm học theo chơng trình giáo án bình thờng trong
quá trình thực hiện tôi dùng các chỉ tiêu sau để đánh giá hiệu quả của bài tập.
- Mức độ tiếp thu kỹ thuật.
- Điểm thành tích.
- Điểm kỹ thuật
- Tinh thần ý thức học tập.
Qua thời gian thực nghiệm dới sự giám sát theo dõi tôi kiểm tra dùng toán
thống kê xử lý số liệu tính tỷ lệ đã thu đợc kết quả thể hiện ở những bảng dới
đây.

Kết quả thành tích tâng cầu trớc khi áp dụng bài tập bổ trợ:
Kết quả
nhóm
Giỏi
9 - 10
Khá
7 - 8
TB
5 - 6
Yếu
< 5
A= 40
4
10%
13
32.5%
18
45%
5
12.5%
B = 40
2
5%
6
15%
24
60%
8
20%
Kết quả thành tích kỹ thuật phát cầu trớc khi áp dụng bài tập bổ trợ:

Kết quả
nhóm
Giỏi
9 - 10
Khá
7 - 8
TB
5 - 6
Yếu
< 5
A = 40 3
7.5%
12
30%
18
45%
7
17.5%
15
B = 40 2
5%
10
25%
18
45%
10
25%
Kết quả thành tích phát cầu trớc khi áp dụng bài tập bổ trợ:
Kết quả
nhóm

Giỏi
9 - 10
Khá
7 - 8
TB
5 - 6
Yếu
< 5
A = 40 10
25%
14
35%
8
20%
8
20%
B = 40 3
7.5%
4
10%
16
40%
17
42.5%
Kết quả thành tích kỹ thuật tâng cầu trớc khi áp dụng bài tập bổ trợ:
Kết quả
nhóm
Giỏi
9 - 10
Khá

7 - 8
TB
5 - 6
Yếu
< 5
A = 40 4
10%
12
30%
20
50%
4
10%
B = 40 2
5%
10
25%
22
55%
6
15%
Kết quả thành tích tâng cầu sau khi áp dụng bài tập bổ trợ:
Kết quả
nhóm
Giỏi
9 - 10
Khá
7 - 8
TB
5 - 6

Yếu
< 5
A = 40 8
20%
16
40%
14
35%
2
5%
B = 40 4
10%
10
25%
20
50%
6
15%
Kết quả thành tích kỹ thuật tâng cầu sau khi áp dụng bài tập bổ trợ:
Kết quả Giỏi Khá TB Yếu
16
nhóm 9 - 10 7 - 8 5 - 6 < 5
A = 40 6
15%
14
35%
16
40%
4
10%

B = 40 3
7.5%
12
30%
17
42.5%
8
20%
Kết quả thành tích phát cầu sau khi áp dụng bài tập bổ trợ:
Kết quả
nhóm
Giỏi
9 - 10
Khá
7 - 8
TB
5 - 6
Yếu
< 5
A = 40 12
30%
18
45%
5
12.5%
5
12.5%
B = 40 4
10%
10

25%
16
40%
10
25%
Kết quả thành tích kỹ thuật phát cầu sau khi áp dụng bài tập bổ trợ:
Kết quả
nhóm
Giỏi
9 - 10
Khá
7 - 8
TB
5 - 6
Yếu
< 5
A = 40 6
15%
16
40%
16
40%
2
5%
B = 40 4
10%
12
30%
18
45%

6
15%
Bảng kết quả môn học đá cầu của 2 lớp qua 3 tháng
sau khi áp dụng bài tập bổ trợ:
Kết quả
nhóm
Giỏi
9 - 10
Khá
7 - 8
TB
5 - 6
Yếu
< 5
A = 40 12
30%
14
35%
11
27.5%
3
7.5%
B = 40
4
10%
20
50%
10
25%
6

15%
17
Thông qua bảng kết quả về kỹ thuật và thành tích của bộ môn đá cầu đã thu
đợc sau khi áp dụng các bài tập bổ trợ so với bảng kết quả về kỹ thuật và
thành tích của bộ môn đá cầu trớc khi áp dụng và bài tập bổ trợ tôi thấy rằng
kết quả tiến hành thực nghiệm đợc nâng lên rõ rệt.
Kết luận và kiến nghị:
1- Kết luận:
Từ những kết quả nghiên cứu trên cho phép tôi đi đến kết luận sau:
- Để nâng cao chất lợng của môn học tự chọn đá cầu cho học sinh trờng
THCS Vn Li Huyện Qu Hp Tỉnh Nghệ An . tôi lựa chọn một số
bài tập bổ trợ nhằm nâng cao kỹ thuật đá cầu cho học sinh và đã có những dấu
hiệu hợp lý gây đợc hứng thú trong tập luyện cho học sinh, nâng cao tinh thần
đoàn kết giữa các cá nhân trong tập thể lớp học và đặc biệt là tính tích cực
sáng tạo trong học tập.
- Một số bài tập bổ trợ đá cầu đã lựa chọn áp dụng cho nhóm thực nghiệm
có sự khác biệt hơn hẳn so với nhóm đối chứng ở mức độ tin cậy.
-Tuy trong khoảng thời gian ngắn nhng đã có dấu hiệu tích cực, tính khả thi
và tính hợp lý. Nếu đợc tiếp tục nghiên cứu áp dụng vào giảng dạy thì chắc
chắn hiệu quả sẽ còn cao hơn nữa.
-Trong quá trình xây dựng đề tài này do còn thiếu về tài liệu tham khảo và
khả năng của bản thân nên không tránh khỏi hạn chế. Rất mong đợc sự góp ý
bổ sung của các đồng nghiệp để đề tài này đợc hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn.
2- Kiến nghị:
- Cần trang bị tốt hơn nữa về sân bãi dụng cụ cũng nh các trang thiết bị khác
cần thiết cho việc tập luyện môn đá cầu.
- Cần phải đổi mới phơng pháp giảng dạy môn đá cầu theo hớng đa dạng
các thành tích tập luyện - Sử dụng bài tập bổ trợ vào trong quá trình học tập kỹ
thuật góp phần nâng cao hiệu quả trong giờ thể dục .

Hết

Tôi xin chân thành cảm ơn !

18
19