Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học

UBND TỈNH QUẢNG NAM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG NAM
KHOA SƯ PHẠM


Học phần: Phương pháp dạy học Tự nhiên – Xã hội
Đề tài:
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5
thông qua môn Khoa học



Giáo viên hướng dẫn : Th.s Dương Thị Thu Thảo
Sinh viên thực hiện : Nguyễn Thị Út
Lớp : ĐHGDTH-K08


Tam kỳ, tháng 05, năm 2011
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
MỤC LỤC
A. MỞ ĐẦU 3
I. Lí do chọn đề tài 3
II. Mục đích nghiên cứu 5
III. Nhiệm vụ nghiên cứu 5
IV. Đối tượng nghiên cứu 5
V. Giới hạn nghiên cứu 5
VI. Phương pháp nghiên cứu 5
B. NỘI DUNG 5
I. Cơ sở lí luận 5
1. Các khái niệm có liên quan 5
a. Môi trường là gì? 5

b. Giáo dục môi trường 6
c. Học sinh lớp 5 6
d. Môn Khoa học 6
2. Đặc điểm nhận thức của học sinh lớp 5 6
3. Mục tiêu dạy học môn Khoa học lớp 5 7
4. Nội dung chương trình môn Khoa học lớp 5 8
5. Ý nghĩa của việc giáo dục môi trường cho học sinh 9
6. Nội dung giáo dục bảo vệ môi trường được tích hợp trong môn Khoa học lớp 5 9
7. Nhiệm vụ giáo dục môi trường cho học sinh 10
II.Thực trạng công tác giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn
Khoa học 11
1. Vài nét về trường tiểu học Trần Quốc Toản 11
2. Thực trạng công tác giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn
Khoa học tại trường tiểu học Trần Quốc Toản 11
a. Thực trạng công tác giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn
khoa học tại trường tiểu học Trần Quốc Toản 11
b. Nguyên nhân của những mặt làm được và chưa làm được 13
III. Giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông
qua môn Khoa học 16
1. Xác định mục tiêu giáo dục môi trường trong môn Khoa học lớp 5 16
2. Giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông
qua môn Khoa học 16
C.KẾT LUẬN 24
TÀI LIỆU THAM KHẢO 29
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
2
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
A. MỞ ĐẦU
I. Lí do chọn đề tài
Ngày nay, cùng với sự phát triển của đời sống kinh tế - xã hội, trình độ khoa

học - kĩ thuật ngày càng nâng cao kéo theo đó là những hậu quả nghiêm trọng của
nó. Cùng với vấn đề dân số, ô nhiễm môi trường đã trở thành một trong những vấn
đề quan trọng của toàn cầu. Từ nạn lũ lụt, hạn hán, động đất, sự nóng lên của trái
đất, băng tan ở hai cực, nước biển dâng cao đã gây ảnh hưởng trực tiếp đến đời
sống con người và gây nhiều thiệt hại lớn cho con người cũng như mọi sinh vật
trên trái đất. Môi trường đang ngày càng ô nhiễm bởi chất thải công nghiêp, chất
thải nông nghiệp,chất thải sinh hoạt, tác động của các khu công nghiệp, đô thị Ở
Việt Nam, trong tương lai không xa 90% diện tích đất trồng của đồng bằng sông
Cửu Long sẽ bị ngập nước trong vòng bốn đến năm tháng vào mùa mưa, sẽ bị ngập
mặn do sự xâm nhập của nước biển vào mùa khô. Nhiều vùng đất khác ở ven biển
cũng lâm vào tình trạng tương tự. Chất thải, rác thải ngày càng gia tăng trong khi
đó ý thức của người dân về bỏ rác đúng quy định ngày càng hạn chế, các nguồn
chất thải công nghiệp, chất thải y tế không được xử lí. Nguồn nước ô nhiểm, không
khí ô nhiểm,sức khỏe con người bi ảnh hưởng nặng nề. Sự xuất hiện của các làng
ung thư, tỉ lệ người chết do các căn bệnh xuất phát từ vấn đề môi trường ngày càng
gia tăng. Tài nguyên sinh vật cạn kiệt, thiếu nước sinh hoạt Đây phải chăng là cái
giá mà toàn thể nhân loại phải gánh chịu vì những việc làm gây ảnh hưởng đến môi
trường của mình. “Gieo gió, gặt bão” đó là quy luật nhưng quy luật đó sẽ được
thay đổi nếu mỗi chúng ta có nhận thức và ý thức về từng việc làm của mình.
Thực tế cho thấy,cách ứng xử đối với xã hội, thiên nhiên và môi trường của
mỗi người phần lớn được hình thành và căn bản được hoàn thiện ngay từ khi còn
ngồi trên ghế nhà trường. Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi
trường trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Ở nước ta nhiều thời gian
qua nhiều văn bản đã được hình thành nhằm thể chế hóa công tác bảo vệ môi
trường trong đó có công tác giáo dục bảo vệ môi trường:
+ Nghị quyết 41/NQ/TW về bảo vệ môi trường, nghị quyết coi trọng tuyên truyền
giáo dục nâng cao nhận thức là một trong bảy giải pháp bảo vệ môi trường của
nước ta và chủ trương “Đưa nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào chương
trình, sách giáo khoa của hệ thống giáo dục quốc dân, tăng dần thời lượng và tiến
hành môn học chính khoa đối với các cấp phổ thông”

GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
3
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
+ Thực hiện theo yêu cầu nghị quyết số 1363/QĐ-TTG ngày 17/10/2001 của Thủ
tướng chính phủ về việc “Đưa các nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào hệ
thống giáo dục quốc dân” với mục tiêu: “ Giáo dục học sinh các cấp học, bậc học,
trình độ đào tạo trong hệ thống giáo dục quốc dân có hiểu biết về pháp luật và chủ
trương chính sách của Đảng, Nhà nước về bảo vệ môi trường, có kiến thức về bảo
về môi trường để tự giác thực hiện bảo vệ môi trường”
Trước tình hình môi trường hiện nay thì vấn đề cần đặt ra là giáo dục ý thức
cho tất cả mọi thành phần trong xã hội đặc biệt là tập trung vào những đối tượng
còn ngồi trên ghế nhà trường để góp phần đào tạo những thế hệ con người có đầy
đủ năng lực và nhận thức. Trong tất cả các bậc học thì Tiểu học là bậc học cơ sở, là
nền tảng của hệ thống giáo dục quốc dân. Học sinh tiểu học ở độ tuổi đang phát
triển và hoàn thiện dần về nhân cách chính vì vậy cần phải chú trọng giáo dục các
em ngay từ bậc học này. Thông qua thực tế giảng dạy, thông qua nội dung môn học
sẽ hình thành và bồi dưỡng cho học sinh năng lực nhận thức để từ đó có hành vi,
thái độ ứng xử đúng đắn góp phần vào công tác bảo vệ môi trường.
Thưc tế cho thấy, sách giáo khoa môn Khoa học lớp 5 đã lồng ghép, tích hợp
ở nhiều mức độ khác nhau về những kiến thức nhằm giáo dục môi trường cho học
sinh. Đây là căn cứ, là cơ sở quan trọng để thực hiện mục tiêu giáo dục môi trường
cho các em. Chính giáo viên là người dẫn dắt, giúp các em nhận thức để từ đó có ý
thức tích cực hơn trong vấn đề bảo vệ môi trường. Việc giáo dục môi trường cho
học sinh lớp 5 lâu nay vẫn được thực hiện và ít nhiều đem lại hiệu quả. Tuy nhiên,
ở một số trường việc giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn khoa
học vẫn chưa đạt được hiệu quả cao như mong muốn. Vậy làm thế nào để góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn khoa
học tôi đã chọn vấn đề “ Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho
học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học” làm đề tài nghiên cứu.
II. Mục đích nghiên cứu

Tìm hiểu thực trạng giáo dục môi trường hiên nay để đề ra các biện pháp
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn
Khoa học.
III. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tìm hiểu cơ sở lí luận của việc giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5
thông qua môn Khoa học.
- Tìm hiểu thực trạng của việc giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5
thông qua môn Khoa học.
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
4
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
- Đề ra các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho
học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học.
IV. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp nâng cao chất giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua
môn Khoa học.
V. Giới hạn nghiên cứu
Vấn đề giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học ở
trường Tiểu học Trần Quốc Toản, thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam.
VI. Phương pháp nghiên cứu
1. Phương pháp nghiên cứu, tổng hợp tài liệu.
2. Phương pháp điều tra
3. Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia.
B. NỘI DUNG
I. Cơ sở lí luận
1. Các khái niệm có liên quan
a. Môi trường là gì?
- Môi trường là tập hợp bao gồm tất cả các yếu tố xung quanh sinh vật, có tác
động trực tiếp, gián tiếp, tác động qua lại tới sự tồn tại và phát triển của sinh vật.
- Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh con

người, có ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con người và
sinh vật. (Điều 3,luật bảo vệ môi trường,2005)
[1; tr4]
b. Giáo dục môi trường
Là quá trình thông qua các hoạt động giáo dục chính quy và không chính quy
nhằm giúp con người có được sự hiểu biết, kĩ năng, giá trị và quan tâm tới những
vấn đề về môi trường, tạo điều kiện cho họ tham gia vào phát triển một xã hội bền
vững về sinh thái.
[1; tr5]

c. Học sinh lớp 5
Là trẻ em trong độ tuổi 10 đến 11 tuổi đang học lớp 5 tại các trường tiểu học.
[2; tr36]
d. Môn Khoa học
Là một trong số những môn học bắt buộc được dạy trong chương trình lớp 5.
Môn khoa học cung cấp cho học sinh các kiến thức xoay quanh các chủ đề về con
người và sức khỏe, vật chất và năng lượng, thực vât và động vật, môi trường và tài
nguyên thiên nhiên.
2. Đặc điểm nhận thức của học sinh lớp 5
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
5
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
Học sinh lớp 5, đây là lứa tuổi các em còn ngây thơ, trong sáng. Bản tính của
trẻ luôn được thể hiện ra bên ngoài không hề che dấu. Đây là lứa tuổi đang lớn lên,
đang hoàn thiện về cơ thể và đang phát triển vầ tâm hồn. Các em đang dần dần bắt
đâu hình thành về nhân cách cá nhân.
Trước hết về tính cách: ở lứa tuổi học sinh tiểu học các em mới có được sự
hình thành về tính cách, chưa ổn định nên dễ có sự thay đổi dưới tác động của gia
đình, nhà trường và xã hôi. Tính cách các em thường bất thường, bướng bỉnh
nhưng cũng có nhiều nét tốt như hồn nhiên, ham hiểu biết, lòng thương

người Hồn nhiên trong quan hệ với mọi người, các em rất cả tin, tin vào thầy cô,
tin vào sách vở, tin vào vào người lớn và tin vào khả năng của bản thân. Các em rất
thích hoạt động và làm việc gì đó phù hợp với khả năng của mình nên có thể sớm
hình thành thói quen đối với lao động. Ở độ tuổi này, tính bắt chước của các em
còn rất đậm nét. Các em bắt chước hành vi, cử chỉ của giáo viên, của người mà các
em coi là thần tượng.
Đối với nhu cầu nhận thức: các em có nhu cầu tìm hiểu thế giới xung quanh,
khát vọng hiểu biết mọi thứ có liên quan. Nhu cầu nhận thức của các em ngày càng
tăng theo độ tuổi, nên ở lớp 2, 3 các em có nhu cầu tìm hiểu: Đây là gì? Thì sang
lớp 4, 5 các em lại muốn tìm hiểu: Tại sao có? Nó như thế nào? Nhu cầu này có thể
bị ức chế, dập tắt từ chính việc học của các em.
Cuối cùng về tình cảm: Đây là cái quan trọng để gắn kết nhận thức với với
hoạt động của trẻ. Xúc cảm của các em thường nảy sinh từ các tác động của người
xung quanh, từ các sự vật, hiện tượng cụ thể, sinh động. Tuy nhiên ở độ tuổi này
các em dễ xúc cảm, xúc động và khó kìm hảm cảm xúc của mình. Đồng thời tình
cảm của các em cũng rất mỏng manh, chưa bền vững và sâu sắc. Nếu các em ưa
thích đối tượng này nhưng đối tượng khác hấp dẫn hơn thì các em dễ dàng bị lôi
cuốn vào đó và lãng quên đối tượng cũ đó. Nhưng nếu cảm xúc về một sự vât, hiện
tượng, nhân vật nào đó được cũng cố thường xuyên trong cuộc sống thông qua các
hoạt động thì sẽ hình thành tình cảm sâu đậm, bền vững.
Học sinh lớp 5 là độ tuổi mà mà tính cách, nhận thức, tình cảm còn chưa bền
vững. Các em còn hồn nhiên, trong sáng và rất cả tin. Đây là đặc điểm thuận lợi để
giáo dục học sinh. Cần tận dụng những đặc điểm về tình cảm , nhận thức mà các
em đang có để kết hợp giáo dục môi trường một cách có hiệu quả. Dựa trên những
đặc trưng nhân cách đang hình thành ở học sinh tiểu học để các lực lượng giáo dục
có phương pháp giáo dục đúng đắn. Đảm bảo vừa cung cấp kiến thức, vừa hình
thành nhận thức cho học sinh.
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
6
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học

3. Mục tiêu dạy học môn Khoa học lớp 5
- Cung cấp cho học sinh một số kiến thức cơ bản ban đầu và thiết thực về:
+ Sự trao đổi chất, nhu cầu dinh dưỡng và sự lớn lên của cơ thể người; cách
phòng tránh một số bệnh thông thường và một số bệnh truyền nhiễm.
+ Sự trao đổi chất, sự sinh sản của động vật và thực vật.
+ Đặc điểm và ứng dụng của một số chất, một số vật liệu và dạng năng lượng
thường gặp trong đời sống và sản xuất.
- Bước đầu hình thành và phát triển ở học sinh những kĩ năng:
+ Ứng xử phù hợp với các vấn đề về sức khỏe bản thân, gia đình và cộng
đồng.
+ Quan sát và làm một số thí nghệm thực hành khoa học đơn giản và gần gũi
với đời sống sản xuất.
+ Nêu thắc mắc và đặt câu hỏi trong quá trình học tập, biết tìm thông tin để
giải đáp , diễn đạt những hiểu biết bằng lời, bài viết, hình vẽ, sơ đồ
+ Phân tích, so sánh, rút ra những dấu hiệu chung và riêng giữa các sự vật,
hiện tượng đơn giản trong tư nhiên.
- Hình thành ở học sinh những thái độ, hành vi, thói quen:
+ Tự giác thực hiện các quy tắc vệ sinh, an toàn cho bản thân, gia đình và
cộng đồng.
+ Ham hiểu biết khoa học, có ý thức vận dụng những kiến thức đã học vào
đời sống.
+ yêu thiên nhiên, con người, đất nước, yêu cái đẹp, có ý thức và hành động
bảo vệ môi trường xung quanh.
4. Nội dung chương trình môn Khoa học lớp 5
Nội dung chương trình Khoa học lớp 5 xoay quanh những kiến thức xoay
quanh bốn chủ đề.
+ Con người và sức khỏe gồm:
 Sự sinh sản ở người, sự lớn lên và phát triển cơ thể. Vệ sinh tuổi dạy
thì. Chất gây nghiện.
 Phòng chết đuối.

 Phòng một số bệnh qua muỗi: sốt rét, sốt xuất huyết, viêm não, viêm
gan.
 An toàn khi sử dung thuốc.
+ Vật chất và năng lượng:
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
7
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
 Tính chất, ứng dụng của một số vật liệu thường dùng: kim loại(sắt,
đồng, nhôm) và hợp kim( gang, duyara), đá vôi, gốm, gạch, ngói, xi măng, thủy
tinh, cao su, chất dẻo, tơ, sợi.
 Sự biến đơi hóa học của một số chât.
 Tầm quan trọng và cách sử dựng của một số năng lượng: than đá, dầu
mỏ, khí đốt, mặt trời, gió, nước, năng lượng điện.
+ Thực vật và động vật gồm:
 Sự sinh sản của cây xanh.
 Sự đẻ trứng và đẻ con của một số loài động vật.
+ Môi trường và tài nguyên thiên nhiên gồm:
 Một số ví dụ về môi trường và tài nguyên.
 Vai trò đối với con người. Tác động của con người đối với môi
trường tự nhiên. Dân số và tài nguyên.
5. Ý nghĩa của việc giáo dục môi trường cho học sinh
Giáo dục môi trường nhằm làm cho các em hiểu rõ sự cần thiết phải bảo vệ
môi trường, hình thành và phát triển ở các em thói quen, hành vi văn minh, lịch sự
và thân thiện với mọi người. Bồi dưỡng tình yêu thiên nhiên, những cảm xúc và
hình thành thói quen, kĩ năng sống bảo vệ môi trường cho các em.
Sự thiếu hiểu biết về môi trường và bảo vệ môi trường của con người là một
trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm và suy thoái môi trường. Do vậy cần
phải giáo dục cho học sinh biết và hiểu về môi trường, tầm quan trọng của môi
trường trong sự phát triển bền vững và làm thế nào để bảo vệ môi trường. Do đó
giáo dục bảo vệ môi trường là một trong những nội dung quan trọng nhằm đào tạo

những có kiến thức về môi trường, có đạo đức về môi trường, có năng lực phát
hiện và xử lí các vấn đề về môi trường trong thực tiễn.
6. Nội dung giáo dục bảo vệ môi trường được tích hợp trong môn Khoa học lớp 5
Đây là chuẩn chung đã được Bộ giáo dục đặt ra cho tất cả các lớp 5 ở trường
tiểu học, đây là căn cứ để giáo dục các em theo một hướng nhất định.
Đối với môn Khoa học, nội dung sách giáo khoa đã được xây dựng với một
số lượng tương đối các kiến thức có tác dụng giáo dục môi trường cho học sinh và
các kiến thức đó được tích hợp ở nhiều mức độ khác nhau như:
- Mức độ toàn phần là những bài có nội dung, mục tiêu bài học trùng hợp
phần lớn hoặc hoàn toàn với nội dung giáo dục môi trường như thuộc chủ đề Môi
trường và tài nguyên thiên nhiên có các bài: Bài 68-Một số biện pháp bảo vệ môi
trường, Bài 69-Ôn tập: Môi trường và tài nguyên thiên nhiên.
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
8
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
- Mức độ bộ phận là những bài chỉ có một phần bài học có nội dung giáo dục
môi trường được thể hiện bằng mục riêng, một đoạn hoặc một vài câu như: ở chủ
đề Con người và sức khỏe có các bài :Bài 12-Phòng bệnh sốt rét, Bài 13-Phòng
bệnh sốt xuất huyết, Bài 14- Phòng bệnh viêm não, Bài 15- Phòng bệnh viêm gan
A. Ở chủ đề Môi trường và tài nguyên thiên nhiên có các bài: Bài 65-Tác động của
con người đến môi trường rừng, Bài 66- Tác động của con người đến môi trường
đất, Bài 67- Tác động của con người đến môi trường không khí và nước.
- Mức độ liên hệ là bài học mà các kiến thức giáo dục môi trường không
được nêu rõ trong sách giáo khoa nhưng dựa vào kiến thức bài học, giáo viên có
thể bổ sung, liên hệ các kiến thức giáo dục môi trường. Cụ thể có các bài như: Ở
chủ đề Vật chất và năng lượng có Bài 22- Tre, mây ,song; Bài 23- Sắt, gang, thép;
Bài 24- Đồng và hợp kim của đồng; Bài 26 Đá vôi; Bài 27- Gốm xây dựng: gạch,
ngói; Bài 28- Xi măng; Bài 29- Thủy tinh; Bài 30- Cao su; Bài 31- Chất dẻo; Bài
32- Tơ sợi; Bài 40- Năng lượng; Bài 42,43- Sử dụng năng lượng chất đốt; Bài 44-
Sử dụng năng lượng gió, năng lượng nước chảy; Bài 45- Sử dụng năng lượng điện;

Bài 48- An toàn và tránh lãng phí khi sử dựng điện; Bài 49,50- Ôn tập về vật chất,
năng lượng. Và phần lớn các bài trong chủ đề Thực vật và động vât đều có thể liên
hệ nội dung giáo dục môi trường.
Đây là cơ sở quan trọng nếu giáo viên có phương pháp giảng dạy thích hợp
sẽ đem lại hiệu quả cao trong công tác giáo dục môi trường cho học sinh.
7. Nhiệm vụ giáo dục bảo vệ môi trường cho học sinh
 Giáo dục bảo vệ môi trường nhằm giúp cho học sinh có sự hiểu biết và
sự nhạy cảm về vấn đề môi trường cùng với các vấn đề của nó. (nhận thức)
 Hình thành những khái niệm cơ bản về môi trường và bảo vệ môi
trường. (kiến thức)
 Hình thành những tình cảm, mối quan tâm trong việc cải thiện và bảo vệ
môi trường. (hành vi, thái độ)
 Có những kĩ năng giải quyết cũng như thuyết phục các thành viên khác
cùng tham gia. (kĩ năng)
 Thể hiện được tinh thần, trách nhiệm trước các vấn đề môi trường và có
hành động thích hợp giải quyết vấn đề.( tham gia tích cực)
II. Thực trạng công tác giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn
Khoa học ở trường tiểu học Trần Quốc Toản.
1. Vài nét về trường tiểu học Trần Quốc Toản.
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
9
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
Trường Tiểu học Trần Quốc Toản tọa lạc ở số 54 đường Trần Cao Vân, thành
phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam. Trường được tách ra từ trường phổ thông cơ sở
Trần Quốc Toản và phổ thông cơ sở Lí Tự Trọng từ năm 1989. Suốt từ đó đến nay
các thế hệ thầy và trò nhà trường đã nỗ lực phấn đấu đạt được nhiều thành tích rất
đáng tự hào. Trường nhiều năm liền được công nhận là trường tiên tiến, xuất sắc,
được nhận nhiều bằng khen của tỉnh và của Bộ giáo dục. Năm 2004, trường được
Thủ tướng chính phủ tặng bằng khen. Năm 2005, được Chủ tịch nước tăng thưởng
Huân chương lao động hạng ba. Được công nhận trường đạt chuẩn quấc gia mức 1

năm 2002.
Hiện nay trường có 30 lớp học với 1000 học sinh, hơn 50 cán bộ giáo viên.
Cơ sở vật chất khá đầy đủ với 30 phòng học, 9 phòng làm việc, các bép ăn bán trú,
có nhà đa năng và phòng chức năng.
Năm học 2010-2011, phát huy những kết quả đạt được thầy và trò nhà trường
ra sức thi đua dạy tốt- học tốt, nỗ lực phấn đấu xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia
mức hai.
2. Thực trạng công tác giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn
Khoa học ở trường tiểu học Trần Quốc Toản.
a. Thực trạng công tác giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn
Khoa học ở trường tiểu học Trần Quốc Toản:
Trước tình hình môi trường hiện nay, công tác giáo dục môi trường đang đặt
ra nhiệm vụ quan trọng cho cho mỗi cá nhân làm trong ngành giáo dục. Nhận thấy
được vai trò của mình trong việc giáo dục môi trường cho thế hệ trẻ, nhằm đem lại
cho các em kiến thức và nhận thức về các vấn đề môi trường. Trong những năm
qua, trường tiểu học Trần Quốc Toản đã có nhiều kế hoạch trong công tác giáo dục
học sinh. Cụ thể, nhà trường luôn chỉ đạo, quán triệt thực hiện công tác giáo dục
môi trường cho học sinh thông qua việc lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục qua
các môn học. Trong số đó việc giáo dục môi tường cho học sinh lớp 5 thông qua
dạy học môn Khoa học đã đạt được một số kết quả nhất định.
Nhà trường đã chỉ đạo toàn thể giáo viên, đảm bảo trong môn Khoa học vừa
hình thành kiến thức bộ môn vừa nâng cao nhận thức môi trường cho học sinh.
Bên cạnh đó nhà trường có một đội ngũ giáo viên luôn nhiệt tình với công
việc, bản thân mỗi giáo viên đều nhận thức được nhiệm vụ của mình trong việc
giáo dục các em.
Theo kết quả điều tra đối với 6 giáo viên lớp 5 thì cả 6 giáo viên tức 100%
giáo viên lớp 5 đều cho rằng nhà trường luôn thường xuyên quán triệt, chỉ đạo công
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
10
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học

tác giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn khoa học. Đồng thời có
1 giáo viên chiếm 16,7% cho rằng mình thỉnh thoảng có tích hợp giáo dục môi
trường cho học sinh và 83,3% số giáo viên còn lại cho rằng mình luôn thường
xuyên tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho học sinh thông qua môn
Khoa học. Tuy việc tích hợp giáo dục môi trường thông qua môn Khoa học đối với
một số giáo viên còn gặp khó khăn mà cụ thể là 4 giáo viên chiếm 66,6% cho rằng
còn gặp khó khăn, 33,45% giáo viên không cảm thấy khó khăn tuy nhiên tất cả các
giáo viên đều ý thức về trách nhiệm của mình trong công tác giáo dục môi trường
cho học sinh. Cùng với việc nhà trường luôn tạo điều kiện, giúp đỡ các giáo viên
thực hiện nhiệm vụ giảng dạy, các thầy cô đã không ngừng tìm tòi học hỏi qua sách
báo, các phương tiện thông tin đại chúng để tìm hiểu, mở rộng các kiến thức về
môi trường để có thể phục vụ cho nội dung giảng dạy về môi trường, đem đến cho
học sinh những kiến thức chính xác và phong phú về các vấn đề môi trường.
Đối với môn Khoa học lớp 5, đây là môn học mà các em được tìm hiểu nhiều
kiến thức về thiên nhiên, môi trường và trong bản thân các chủ đề kiến thức như :
con người và sức khỏe, vật chất và năng lượng hay thực vật và động vật cũng có
tích hợp một số lượng lớn các kiến thức về môi trường. Thực hiện nhiệm vụ chung
là giáo dục môi trường cho học sinh thông qua môn học, hầu hết các giáo viên lớp
5 khi dạy môn khoa học đều tuân thủ các yêu cầu. Tùy từng bài học mà giáo viên
chuẩn bị về soạn bài, các kiến thức có liên quan đến giáo dục môi trường để đảm
bảo việc hình thành kiến thức bài học phải kết hợp với bổ sung kiến thức về môi
trường. Nhiều tiết học đã được các thầy cô đầu tư, chuẩn bị kĩ lưỡng.
Một điều kiện thuận lợi của trường so với các trường ở các khu vực khác là
trường có cơ sở vật chất khá đầy đủ như các phương tiện máy chiếu, tivi, đầu đĩa,
băng hình, tranh ảnh đã tạo điều kiện cho giáo viên hoàn thành tốt tiết dạy giáo
dục môi trường của mình. Theo ý kiến của 100% giáo viên lớp 5 thì cơ sở vật chất
của nhà trường đã có thể đáp ứng nhu cầu giảng dạy các nội dung giáo dục môi
trường thông qua môn Khoa học. Bên cạnh đó, học sinh là đối tượng trực tiếp tiếp
thu kiến thức, các em hầu như đều rất hứng thú khi được tìm hiểu những kiến thức
về môi trường đặc biệt những tiết học giáo viên có chuẩn bị trò chơi hay các tình

huống để các em đóng vai giải quyết. Cụ thể theo các giáo viên thì 33,3% cho rằng
học sinh rất tích cực khi học các nội dung tích hợp giáo dục môi trường, 50% giáo
viên khác thì cho rằng phần lớn học sinh tích cực và một số khác thì không và
16,6% giáo viên thì cho rằng phần lớn học sinh tích cực, một số ít có thái độ bình
thường như khi học các môn học khác và cũng có một số em đôi khi không chú
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
11
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
tâm . Qua những số liệu này cho thấy đa số học sinh đã có thái độ tích cực khi học
các nội dung lồng ghép giáo dục môi trường bên cạnh một số ít thì không có hứng
thú tuy nhiên con số này không nhiều điều này được thể hiện trong kết quả điều tra
đối với học sinh 6 lớp 5 tại trường tiểu học Trần Quốc Toản với tổng số 182 thì có
30 em chiếm 16,5% cho rằng mình thích khi được học các nội dung giáo dục môi
trường và số còn lại là rất thích. Điều này chứng tỏ rằng hầu hết các em đều rất
hứng thú với những nội dung về giáo dục môi trường.
Với những kiến thức mà giáo viên trang bị các em khi học xong môn Khoa
học lớp 5 sẽ có thể hình thành cho các em những nhận thức và việc làm có lợi cho
môi trường. Và nhiều em đã có những hành vi việc làm tích cực góp phần bảo vệ
môi trường như dọn vệ sinh trường lớp, biết khuyên bạn khi thấy bạn có việc làm
không tốt ảnh hưởng đến môi trường Điều này được thể hiện cụ thể hơn trong kết
quả điều tra. Cả 6 giáo viên tức 100% đều cho rằng bện cạnh một số ít học sinh
chưa có ý thức đầy đủ thì hầu hết tất cả các em đều ý thức và có những việc làm
tích cực.
Bên cạnh những giờ học trong lớp, giáo viên còn tổ chức cho học sinh tham
gia những hoạt động lao động, dọn vệ sinh lớp học, khuôn viên trường, 100% học
sinh đều cho rằng mình thường xuyên có tham gia các hoạt động lao động, dọn vệ
sinh trường lớp. Với đặc điểm học sinh lớp 5 có phần trưởng thành hơn về tâm
sinh lí cũng như nhận thức so với học sinh các lớp dưới chính vì vậy nhà trường
cũng đã tổ chức nhiều hoạt động lao động cũng như ngoại khóa về môi trường để
các em tham gia như: hoạt động khuyên góp giấy vụn, sách báo, vỏ lon được nhà

trường thường xuyên tổ chức. Theo điều tra thì có 8,2% học sinh lớp 5 thích và
91,8% số học sinh còn lại thì rất thích tham gia các hoạt động này. Bên cạnh đó
mỗi giáo viên đều tăng cường dám sát công tác lao động cũng như ý thức giữ gìn
vệ sinh trong và ngoài lớp của học sinh mình đồng thời yêu cầu học sinh tự dám sát
lẫn nhau và báo cáo với giáo viên những trường hợp vi phạm về giữ gìn vệ sinh
môi trường trên cơ sở đó giáo viên kiệp thời ren đe và chấn chỉnh.
Hầu hết các giáo viên đều luôn ý thức về mỗi việc làm của mình để trở thành
một tấm gương tốt cho học sinh noi theo. Ngoài ra các thầy cô đều luôn tìm tòi để
có hiểu biết sâu sắc hơn về vấn đề môi trường để phục vụ cho quá trình giảng dạy.
Tuy nhiên bên cạnh những mặt đạt được của việc giáo dục môi trường cho
học sinh lớp 5 thông qua môn khoa học thì vẫn còn có vấn đề tồn đọng. Trong số
hầu hết học sinh lớp năm đều hứng thú khi được tìm hiểu về môi trường thì vẫn có
một số ít các em còn thờ ơ, không chú tâm và đôi khi còn có nhiều hành vi ảnh
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
12
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
hưởng đến môi trường như vứt vỏ bánh kẹo, hộp sữa trong sân trường, hộc bàn gây
mất vệ sinh trường lớp. Đồng thời không tích cực khi tham gia các hoạt động lao
động hay các cuộc thi tìm hiểu có liên quan đến vấn đề môi trường mặc dù ngay từ
các lớp 1 đến lớp 4 các em đã được trang bị nhiều kiến thức về vấn đề môi trường.
b. Nguyên nhân của những mặt làm được và chưa làm được:
Giáo dục môi trường là một nhiệm vụ hết sức quan trọng trong giai đoạn hiện
nay. Tuy nhiên quá trình ấy vẫn chưa đạt được hiệu quả như mong muốn đặt biệt là
từ công tác giảng dạy. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng có thể là khách quan hoặc chủ
quan.
Một mặt là do thời gian của một tiết dạy ngắn bên cạnh những bài có nội
dung giáo dục môi trường thì đối với những bài tích hợp nội dung giáo dục môi
trường đôi khi không được giáo viên chú trọng hoặc do vấn đề thời gian chi phối.
Để có một tiết dạy môi trường sinh động, lôi cuống, thu hút được sự tập trung chú
ý của học sinh đòi hỏi phải sử dụng các phương tiện tranh ảnh đa dạng hay sử dựng

máy chiếu, tivi cho học sinh quan sát những tranh ảnh có liên quan đến vấn đề ô
nhiễm môi trường. Tuy nhiên việc chuẩn bị như vậy cho một tiết học thường mất
nhiều thời gian, công sức. Khi đó việc sử dụng các phương tiện trực quan sẽ tạo ra
sự lo ngại cho giáo viên vừa phải đảm bảo nội dung bài dạy vừa phải đảm bảo mục
tiêu giáo dục môi trường. Việc bố trí thời gian không hợp lí sẽ dẫn đến nhiều hạn
chế cho tiết học, bài giảng với lí thuyết suông thiếu hình ảnh hay phim ảnh minh
họa sẽ thiếu tính thuyết phục đối với học sinh đặc biệt học sinh nhỏ tuổi nên làm
cho tiết học có nôi dung giáo dục môi trường trỏ nên nhàm chán.
Do điều kiện vị trí của trường, được đặt giữa trung tâm thành phố với khuôn
viên và quang cảnh ít cây cối, hoa lá trong khi đó để dạy môn khoa học mà tích hợp
giáo dục môi trường thì cần phải tạo điều kiện cho học sinh tiếp xúc với thực tế
thiên nhiên, để các em gần gũi từ đó hình thành tình yêu thiên nhiên và ý thức bảo
vệ môi trường.
Bên cạnh đa số giáo viên có ý thức và lòng nhiệt tình với công việc thì vẫn
còn một số ít giáo viên chưa tích cực trong việc tìm hiểu nội dung giáo dục môi
trường có thể lồng ghép trong môn Khoa học lớp 5 cũng như việc tìm hiểu mở rộng
kiến thức về các vấn đề môi trường dẫn đến hiệu quả của việc tích hợp giáo dục
môi trường thành công.
Trong khi nhiều học sinh rất hứng thú với những tiết dạy có tích hợp giáo
dục môi trường thì vẫn còn có các đối tượng học sinh không tập trung chú ý gây
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
13
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
ảnh hưởng đến chất lượng tiết học. Cuối cùng là kiến thức về các vấn đề môi
trường học sinh thu được không cao.
Một điều rất phổ biến hiện nay mà không chỉ riêng ở trường Tiểu học Trần
Quốc Toản đó là học sinh không làm công việc trực nhật hằng ngày mà thay vào đó
là các cô chú làm nhiệm vụ quét dọn thay các em. Chính điều này đã làm hạn chế
một phần ý thức bảo vệ môi trường của các em. Thiết nghĩ học sinh lớp 5 là lứa
tuổi mà các em đã có sự trưởng thành hơn về cơ thể, về sức khỏe. Vậy thì sao

không tạo điều kiện để các em được thực hiện nhiệm vụ quét dọn phòng học nơi
các em được tiếp xúc hằng ngày để các em ý thức hơn. Với thói quen đã có người
làm thay, các em sẽ có thái độ ỉ lại. Dù được học rất nhiều về giáo dục môi trường
trên lớp thông qua môn Khoa học cũng như các môn học khác nhưng lại thiếu một
môi trường để các em thể hiện ý thức của mình sau khi đã được giáo dục thì hiệu
quả thu được sẽ ít có cơ hội phát huy trong chính hành động thực tế của các em.
III.Giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5
thông qua môn Khoa học.
1. Xác định mục tiêu giáo dục môi trường trong môn Khoa học lớp 5.
 Cung cấp cho học sinh những hiểu biết về môi trường sống gắn với các
em, môi trường sống gắn với con người.
 Hình thành các khái niêm ban đầu về môi trường, môi trường tự nhiên,
môi trường nhân tạo, sự ô nhiễm môi trường, bảo vệ môi trường.
 Biết một số tài nguyên thiên nhiên, năng lượng, quan hệ khai thác, sử
dụng môi trường. Biết mối quan hệ giữa các loài trên chuổi thức ăn tự nhiên.
 Những tác động của con người làm biến dổi môi trường cũng như sự cần
thiết phải khai thác, bảo vệ môi trường để phát triển bền vững.
 Hình thành cho học sinh những kĩ năng ứng xử, thái độ tôn trọng và bảo
vệ môi trường một cách thiết thực, rằng luyện năng lực nhận biết những vấn đề về
môi trường.
 Tham gia một số hoạt động bảo vệ môi trường phù hợp với lứa tuổi,
thuyết phục người thân, bạn bè có ý thức hành vi bảo vệ môi trường.
2. Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông
qua môn Khoa học.
Giáo dục học sinh về ý thức bảo vệ môi trường là công việc không phải ngày
một ngày hai. Công việc này đòi hỏi mỗi giáo viên cần có tinh thần trách nhiệm và
tận tâm trong công việc. Căn cứ trên nội dung môn khoa học lớp 5, mỗi giáo viên
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
14
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học

phải xác định rõ những việc mình phải làm để góp phần thực hiện nhiệm vụ giáo
dục môi trường cho học sinh lớp 5. Cụ thể:
Biện pháp 1: Nắm vững chương trình, nội dung sách giáo khoa, xác định nội
dung giáo dục môi trường được lồng ghép trong môn Khoa học lớp 5 và kế hoạch
cụ thể cho việc giáo dục môi trường cho học sinh trong mỗi tiết học sao cho có
hiệu quả.
 Mức độ toàn phần: Đối với những bài này giáo viên tổ chức tiết học sao cho
đảm bảo học sinh lĩnh hội hết nội dung bài học cũng chính là góp phần giáo dục
môi trường cho trẻ.
 Mức độ bộ phận: Đối với những bài với mức độ này giáo viên cần lưu ý:
- Nghiên cứu kĩ nội dung bài học
- Xác định nội dung giáo dục môi trường tích hợp trong nội dung bài học là gì?
- Nội dung giáo dục bảo vệ môi trường tích hợp vào nội dung nào của bài?
- Tích hợp giáo dục môi trường vào hoạt động dạy học nào trong quá trình
tổ chức dạy học?
- Cần chuẩn bị đồ dùng dạy học gì?
- Khi tổ chức dạy học giá viên tổ chức tiết dạy bình thường, phù hợp với
hình thức tổ chức và phương pháp dạy học môn học. Giáo viên cần lưu ý lồng
ghép, tích hợp nhẹ nhàng, phù hợp, đảm bảo mục tiêu bài học theo đúng yêu cầu
của bài học, môn học. Giáo viên giúp học sinh hiểu, cảm nhận đầy đủ và sâu sắc
phần nội dung bài học có liên quan đến giáo dục môi trường chính là góp phần giáo
dục trẻ một cách tự nhiên về ý thức bảo vệ môi trường.
Ví dụ: Ở những bài như: Bài 12- Phòng bệnh sốt rét, ở lệnh dấu chấm hỏi
thứ hai với nội dung: “Nêu những việc nên làm để phòng bệnh sốt xuất huyết?”.
Bài-13 Phòng bệnh sốt xuất huyết ở lệnh với nội dung: “Gia đình bạn thường sử
dụng cách nào để diệt muỗi và bọ gậy?”. Bài 14 -Phòng bệnh viêm não ở lệnh với
nội dung: “ chúng ta có thể làm gì để phòng bệnh viêm não?” Ở những nội dung
này, giáo viên cần phải liên hệ giúp cho học sinh nhận thấy việc làm tốt nhất để
phòng tránh những căn bệnh trên là phải giữ gìn vệ sinh nhà ở, trường học, khu vực
mình đang sống. Bảo vệ môi trường cũng chính là bảo vệ cơ thể tránh phải những

bệnh trên.
 Đối với mức độ liên hệ: Phần lớn các bài trong chủ đề Thực vật và động vât
đều có thể liên hệ nội dung giáo dục môi trường.
Ví dụ : Bài 22- Mây, tre, song. Trong quá trình giới thiệu về tính chất và
công dụng của tre, mây, song, giáo viên có thể liên hệ về việc khai thác hợp lí mây,
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
15
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
tre, song phục vụ cho nhu cầu của con người, tránh khai thác một cách bừa bãi sẽ
gây cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên này.
Bài 23,24,26, cũng có thể liên hệ tương tự như vậy. Việc khai thác
khoáng sản cũng như luyện kim đem đến cho con người những vật dụng cần thiết
cho cuộc sống. Tuy nhiên, mặc trái của sự phát triển là sự suy thoái nguồn tài
nguyên và ô nhiễm môi trường do sản xuất các nguyên liệu trên. Chính vì vậy cần
có ý thức khai thác một cách hợp lí các nguồn tài nguyên thiên nhiên đó.
Bài 26 - Đá vôi, bên cạch việc giới thiệu tính chất và công dụng của
đá vôi, giáo viên có thể liên hệ nội dung giáo dục môi trường ở hai khía cạnh: thứ
nhất, việc khai thác đá vôi làm nguyên liệu để lát đường, tạc tượng, nung vôi, sản
xuất xi măng, nếu không có kế hoạch hợp lí sẽ dẫn tới cạn kiệt tài nguyên núi đá
vôi, làm thay đổi cảnh quan môi trường. Mặt khác quá trình khai thác, sử dụng đá
vôi để sản xuất các nguyên liệu nói trên có thể dẫn tới tình trạng ô nhiễm môi
trường( ô nhiễm không khí, nguồn đất, nước ).
Bài 27 - Gốm xây dựng: gạch, ngói. Ở bài học này giáo viên có thể
liên hệ: “Đất là tài nguyên quý giá không chỉ là nơi để con người sinh sống, xây
dựng nhà cửa, trồng trọt mà, là môi trường sống của các loài động, thực vật mà còn
là nguồn nguyên liệu để sản xuất gạch, ngói, làm đồ gốm phục vụ cho nhu cầu của
con người. Chính vì vậy mỗi người chúng ta cần phải góp phần vào giữ gìn và bảo
vệ tài nguyên đất, không làm cho đất bị ô nhiễm và tránh khai thác đất một cách
bừa bãi” Giáo viên có thể hỏi thêm: “Vậy ở lứa tuổi của mình, các em sẽ làm gì để
bảo vệ tài nguyên đất?” Đây là cách giáo viên có thể khơi gợi ở học sinh thức và từ

đó có những hành động, việc làm phù hợp góp phần bảo vệ tài nguyên đất.
Với bài 28- Xi măng. Giáo viên cần liên hệ:“ Xi măng là nguyên liệu
quan trọng phục vụ cho việc xây dựng nhà cửa, cầu cống Tuy nhiên việc sản xuất
xi măng cũng chính là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường do
thải ra nhiều khói, bụi. Bên cạnh đó việc sản xuất xi măng phải lấy nguên liệu từ
thiên nhiên như đá vôi. Chính vì vậy sẽ dẫn đến cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên.”
Với bài 29 - Thuỷ tinh. Giáo viên phải giúp cho học sinh nhận thấy
rằng: “ Những sản phẩm được làm bằng thủy tinh rất đa dạng và phong phú, được
ứng dụng ở nhiều lĩnh vực khác nhau như xây dựng, trang trí, đồ dùng gia
đình Tuy nhiên bên cạnh những lợi ích đó thì việc sản xuất thủy tinh lại gây ra
nhiều hậu quả không tốt cho môi trường mà cụ thể khai thác làm mất cân bằng giữa
lượng đất cát và đất thịt có trong tự nhiên, và vận chuyển sẽ gây ồn và bụi ảnh
hưởng đến môi trường và sức khỏe của con người”.
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
16
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
Tương tự giáo viên có thể liên hệ đối với những bài như bài Cao su: “
Việc khai thác nhiều than đá và dầu mỏ để làm cao su nhân tạo sẽ gây cạn kiệt
nguồn tài nguyên thiên nhiên và trong quá trình sản xuất cũng thải ra nhiều khói
bụi ảnh hưởng đến môi trường”
Với chủ đề Thực vật và động vật, các bài như: Sự sinh sản của động
vật, Sự sinh sản của ếch, Sự sinh sản và nuôi con của chim, Sự sinh sản của thú
hoàn toàn có thể tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường như: giáo dục các em biết
yêu quý các loài động vật, có ý thức tuyên truyền và bảo vệ các loài động vật, đặc
biệt là các loài động vật quý.
Khi chuẩn bị bài dạy, giáo viên cần có ý thức tích hợp, đưa ra những vấn đề
gợi mở, liên hệ nhằm giáo dục cho học sinh hiểu biết về môi trường, có những kĩ
năng sống và học tập trong môi trường phát triển bền vững.
Khi tổ chức dạy học giáo viên tổ chức các hoạt động dạy học bình thường,
phù hợp với hình thức và phương pháp dạy học bộ môn. Trong quá trình tổ chức

các hoạt động dạy học, giáo viên liên hệ, mở rộng tự nhiên, hài hòa, đúng mức,
tránh lan man, sa đà, gượng ép, không phù hợp với đặc trưng bộ môn.
Biện pháp 2: Sử dụng hiệu quả các phương pháp dạy học
Như chúng ta đã biết trong dạy học, để đem lại hiệu quả cao cho tiết dạy thì
yếu tố quan trọng trên hết đó chính là phương pháp dạy học, là cách thức giáo viên
tổ chức cho học sinh lĩnh hội tri thức. Đặc biệt để giáo dục môi trường cho học sinh
lớp 5 thông qua nội dung được tích hợp trong sách giáo khoa môn Khoa học thì
việc lựa chọn phương pháp dạy học lại càng phải được chú trọng sao cho đảm bảo
vừa thực hiện được mục tiêu vừa hình thành kiến thức vừa giáo dục ý thức bảo vệ
môi trường cho học sinh. Để dạy môn Khoa học có rất nhiều phương pháp nhưng
phương pháp nào là thật sự có hiệu quả cho mục đích giáo dục môi trường? Vấn đề
này cần phải được mỗi giáo viên quan tâm.
 Trước tiên phải kể đến phương pháp quan sát bởi đây là phương
pháp dạy học đặc trưng cho các môn tự nhiên-xã hội và cũng là phương pháp đem
lại nhiều hiệu quả cho giáo dục môi trường. Người ta vẫn hay nói “Trăm nghe
không bằng mắt thấy” và với lứa tuổi của học sinh tiểu học thì câu nói này tương
đối đúng bởi do đặc điểm tâm sinh lí của học sinh tiểu học là tư duy trực quan, hình
tượng chiếm ưu thế hơn trí nhớ từ ngữ, logic. Các em nhớ và giữ gìn chính xác
những sự vật hiện tượng cụ thể nhanh hơn và tốt hơn những định nghĩa, những câu
giải thích bằng lời. Được trực tiếp quan sát một hiện tượng, một vấn đề hay một
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
17
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
hình ảnh sẽ đem lại sự hứng thú học tập hơn là chỉ thông qua lí thuyết suông. Khi
sử dựng phương pháp này giáo viên cần phải lưu ý thực hiện theo đúng quy trình.
- Trước tiên phải xác định mục đích quan sát. (Tức phải xác định việc tổ
chức cho học sinh quan sát nhằm mục tiêu kiến thức, kĩ năng, thái độ gì.)
- Lựa chọn đối tượng quan sát (Trong quan sát giáo viên nên ưu tiên tổ chức
cho học sinh quan sát những sự vật, hiện tượng gần gũi xung quanh các em như
những khu vực có vấn đề về môi trường trong khu vực các em đang sống, nhưng

cây hoa trong vườn, trong sân trường đối với bài Cơ quan sinh sản của thực vật có
hoa )
- Tổ chức và hướng dẫn học sinh quan sát.( Tùy từng đối tượng quan sát, kích
thức, số lượng mà giáo viên lựa chọn cho học sinh quan sát ở những hình thức khác
nhau có thể là nhóm, cá nhân hay cả lớp.)
- Tổ chức cho học sinh báo cáo kết quả. (Kết quả này hoc sinh có thể trình
bày dưới dạng lời hoặc phiếu học tập do giáo viên chuẩn bị)
Ví dụ: Bài 52- Cơ quan sinh sản của thực vật có hoa. Sau khi học song phần
kính lúp, học sinh đã được tìm hiểu về những loài hoa có nhị, nhụy hay cả nhụy và
nhi. Giáo viên sẽ tổ chức cho học sinh quan sát hình ảnh của những loại hoa mà
giáo viên đã chuẩn bị hoặc những bông hoa do giáo viên yêu cầu học sinh chuẩn bị
ở nhà. Học sinh sẽ quan sát theo nhóm và trình bày kết quả quan sát vào phiếu học
tập và đính kết quả của nhóm lên bảng. Qua hoạt động quan sát này sẽ giúp cho
học sinh được tự mình khám phá những đặc điểm của các loài hoa từ đó hình hành
tình yêu và ý thức bảo vệ các loài hoa. Sau khi kết thúc hoạt động quan sát không
chỉ tổng kết và nhận xét kết quả quan sát, giáo viên còn cần phải chủ động khơi dạy
ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh như: “Các loài hoa trong thiên nhiên thật đa
dạng và phong phú, mỗi loài hoa có một vẽ đep và những điều bí ẩn mà chúng ta
cần khám phá. Chính vì vậy các em phải góp một phần công sức của mình vào bảo
vệ, chăm sóc các loài hoa làm cho môi trường sống của chúng ta thêm tươi đẹp
nhé ”
Tương tự như thế giáo viên có thể tổ chức cho học sinh quan sát ở những bài
học khác. Để cho tiết dạy nhằm giáo dục môi trường được tốt và đem lại hiệu quả
giáo viên cần chuẩn bị hệ thống tranh ảnh thật đa dạng, phong phú về các vấn đề liên
quan đến môi trường được đề cập trong bài học. Có thể là tranh ảnh, máy chiếu, máy
thu hình và càng tốt hơn khi các em được quan sát trực tiếp ngoài thực tế.
 Kế đến là phương pháp thảo luận, đây là phương pháp trong đó giáo viên
tổ chức đối thoại giữa học sinh với giáo viên hoặc giữa học sinh với học sinh nhằm
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
18

Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
huy động trí tuệ của tập thể để giải quyết một vấn đề do môn học đặt ra hoặc vấn
đề do thực tiễn cuộc sống đòi hỏi nhằm tìm hiểu hoặc đưa ra giải pháp, kiến nghị,
những quan niệm mới Trong phương pháp thảo luận học sinh giữ vai trò chủ động
đề xuất kiến nghi, tranh luận, thảo luận. Giáo viên giữ vai trò nêu vấn đề, gợi ý khi
cần thiết và tổng kết thảo luận. Trong giáo dục môi trường, phương pháp thảo luận
được sử dựng nhằm giúp học sinh huy động trí tuệ của tập thể để tìm hiểu những
vấn đề môi trường mà mình khám phá được để từ đó cùng nhau đưa ra những kiến
nghị, những phương pháp giải quyết phù hợp với thực trạng và khả năng thực hiện
của các em.
Đây là phương pháp dạy học tích cực, học sinh được tự mình bày tỏ những
quan điểm, ý kiến, thái độ và biết lắng nghe ý kiến của người khác về các vấn đề
môi trường có liên quan đến nội dung bài học. Qua đó giúp học sinh nhận thức và
có thái độ đứng đắn trong ứng xử với môi trường. Giáo viên có thể tổ chức cho học
sinh thảo luận theo nhóm hoặc cả lớp tùy theo nội dung và mục đích thảo luận.
Ví dụ : Bài 64 -Vai trò của môi trường tự nhiên đối với đời sống con
người, phần lệnh chấm hỏi với nội dung: “Điều gì sẽ xảy ra khi con người khai thác
tài nguyên thiên nhiên một cách bừa bãi và thải ra môi trường nhiều chất độc hại?”
Với nội dung này giáo viên nên tổ chức cho học sinh trao đổi, thảo luận và trình
bày ý kiến của mình trước lớp. Giáo viên cần phải tạo điều kiện để mọi học sinh
đều có cơ hội để nêu lên suy nghĩ của mình. Cuối cùng giáo viên sẽ là người tổng
kết và kết luận. Để phát huy hơn tính tức cực và vai trò tự quản của học sinh, giáo
viên có thể chỉ định cho một học sinh tự điều khiển buổi thảo luận.
Bài 65- Tác động của con người đến môi trường rừng. Ở phần dấu chấm
hỏi thứ nhất với nội dung: “Con người khai thác gỗ và phá rừng để làm gì? Nêu các
nguyên nhân khác khiến rừng bị tàn phá”.Hay ở phần dấu chấm hỏi thứ hai với nội
dung: “Theo bạn việc phá rừng dãn đến hậu quả gì?” Thay vì giáo viên trình bày lí
thuyết và học sinh tiếp thu kiến thức một cách thụ động thì giáo viên có thể lựa
chọn những nội dung phù hợp để giao cho học sinh thảo luận theo nhóm sau đó ghi
chép kết quả thảo luận vào phiếu bài tập và đại diện trình bày kết quả thảo luận

trước lớp, các nhóm khác nhận xét và bổ sung.
Với phương pháp này học sinh sẽ chủ động hơn trong việc tìm hiểu kiến thức
và hình thành khả năng hợp tác nhóm bên cạnh những lợi ích khác là các em có thể
nêu lên quan điểm, ý kiến của mình. Tùy từng lớp với số lượng học sinh khác nhau
mà giáo viên tổ chức cho học sinh thảo luân theo nhóm với số lượng khác nhau.
Nhóm càng nhỏ thì càng phát huy được vai trò tích cực của mỗi cá nhân.
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
19
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
Hay ở những bài như Bài 12 Phòng bệnh sốt rét, ở lệnh dấu chấm hỏi thứ
hai với nội dung: “Nêu những việc nên làm để phòng bệnh sốt xuất huyết?”. Bài 13
Phòng bệnh sốt xuất huyết ở lệnh với nội dung: “Gia đình bạn thường sử dụng cách
nào để diệt muỗi và bọ gậy?” . Bài 14 Phòng bệnh viêm não ở lệnh với nội dung: “
chúng ta có thể làm gì để phòng bệnh viêm não?” ở những nội dung này giáo viên
nên tổ chức cho học sinh trao đổi, thảo luận theo nhóm để từ đó tự mình có thể nêu
lên những ý kiến, việc làm nhằm phòng tránh các căn bệnh trên. Nhiệm vụ của giáo
viên lúc này là theo dỏi, kiểm tra quá trình làm việc nhóm của các em để kịp thời
chấn chỉnh những đối tượng thiếu tự giác và giúp đỡ các em khi gặp khó khăn.
Cuối cùng sau khi tổng kết nội dung giáo viên phải kết luận được rằng: “Để phòng
tránh các căn bệnh trên thì cách tốt nhất là các em phải biết giữ gìn vệ sinh môi
trường xung quanh nhà ở, trường, lớp, khu vực mình đang sống vừa giúp cho môi
trường của chúng ta luôn sạch đẹp vừa có tác dụng tiêu diệt nơi ở của các loại
muỗi, bọ gậy, con trùng gây hại cho sức khẻo của chúng ta và mọi người xung
quanh vừa làm cho cảnh quan môi trường xanh- sach- đẹp và bên cạnh bản thân
phải tự biết cách để phòng tránh các em phải tuyên truyền cho mọi người xung
quanh biết và cùng tham gia bảo vệ môi trường nhé ”
 Phương pháp trò chơi, một phương pháp khác cũng có vai trò quan trọng
không kém trong việc giáo dục môi trường cho học sinh. Trong nội dung giáo dục
môi trường nếu chỉ nói lí thuyết suông thì học sinh rất mau quên đặc biệt là với độ
tuổi của học sinh lớp 5.Chính vì vậy, thay vào đó trong giờ học giáo viên có thể tổ

chức cho học sinh chơi những trò chơi có nội dung học tập, vừa có tác dụng hình
thành kiến thức vừa có tác dụng giáo dục môi trường cho các em. Trò chơi sẽ tạo
hứng thú học tập cho các em vừa giúp các em nhớ bài lâu hơn do các em được học
tập một cách thảo mái thông qua trò chơi, giúp các em tiếp thu kiến thức về môi
trường một cách nhẹ nhàng. Tuy nhiên việc xây dụng trò chơi cho trẻ thông qua
môn khoa học cũng cần có nhiều lưu ý. Giáo viên phải thiết kế trò chơi đơn giản,
không chiếm quá nhiều thời gian của tiết học, phải thể hiện rõ mục đích học tập,
phải thú vị để học sinh thích tham gia và phải thu hút được đa số học sinh.
Chẳng hạn như trò chơi “nên , không nên”,trò chơi “tiếp sức” Tùy từng nội
dung bài học mà giáo viên xây dựng nội dung của trò chơi sao cho phù hợp với
mục đích giáo dục môi trường cho học sinh.
 Phương pháp đóng vai, đây là phương pháp giáo viên nên tổ chức trong
những giờ học giáo dục môi trường bởi phương pháp này giúp học sinh thể hiện
được những suy nghĩ, hành động, việc làm cụ thể của mình trong những tình huống
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
20
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
cụ thể. Đây là điều kiên để học sinh có thể phát huy khả năng giải quyết tình huống
thực tế đồng thời cũng là điều kiện để giáo viên nắm bắt kiến thức, suy nghĩ của
học sinh để có biện pháp kiệp thời điều chỉnh trong công tác tổ chức dạy học.
Đối với nội dung môn khoa học lớp 5 thì những phương pháp trên là những
phương pháp nếu giáo viên có cách tổ chức và sự đầu tư thì tiết học nhất định sẽ
đem lại nhiều hiệu quả cho công tác giáo dục môi trường. Bên cạnh những phương
pháp đó, giáo viên tùy từng bài học mà có sự lựa chọn, kết hợp giữa các phương
pháp sao cho đạt hiệu quả.
Biện pháp 3: Sử dụng có hiệu quả các hình tức tổ chức dạy học
Hình thức tổ chức cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng tiết
học, ảnh hưởng đến năng lực tiếp thu của học sinh. Có nhiều hình thức tổ chức tiết
dạy khác nhau như: trong lớp, ngoài lớp, ngoại khóa. Trong môn Khoa học, một môn
học mà học sinh có cơ hội tiếp xúc với nhiều sự vật, hiện tượng trong thế giới tự

nhiên từ những sự vật gần gũi, quen thuộc đến những sự vật, hiện tượng xa lạ mà các
em chưa có cơ hội được tiếp xúc. Chính vì vậy cần vận dụng một cách hợp lí các
hình thức tổ chức dạy học nhằm đem lại hiệu quả góp phần giáo dục học sinh.
Giáo dục môi trường có thể đạt hiệu quả cao hơn khi các em được tiếp xúc
thực tế với môi trường, được tự mình quan sát đẻ tự mình nhận thức và khắc sâu
kiến thức. Tuy nhiên do độ tuổi trẻ em lớp 5 còn nhỏ bên cạnh đó thời gian dành
cho một tiết dạy không nhiều nên không thể tổ chức cho cả lớp cùng đi tìm hiếu ở
một khu vực nào đó có vấn đề về môi trường. Chính vì vậy tùy theo từng điều kiện
mà giáo viên lựa chọn hình thức dạy học phù hợp sao cho đảm bảo thời gian, mục
đích và độ an toàn cho trẻ.
Ví dụ : Bài 65- Tác động của con người đến môi trường rừng, bài 66-Tác
động của con người đến môi trường đất, bài 67- Tác động của con người đến môi
trường không khí và nước. Vì điều kiện đi lại và độ an toàn nên không thể đưa trẻ
đến những nơi có rừng bị tàn phá, nước bị ô nhiễm, đất bị ô nhiễm do rác thải.
Thay vào đó giáo viên sẽ tổ chức tiết học trong lớp và sử dụng tranh ảnh hay những
đoạn phim đa dạng về các vấn đề môi trường đag xảy ra do tác động của con người
để học sinh quan sát hoặc sưu tầm những mẫu tin về các vấn đề môi trường hiện
nay để đọc cho học sinh nghe, tạo hứng thú cho tiết học và phải đảm bảo tính
thuyết phục đối với trẻ. Với đặc điểm tâm lí của học sinh lớp 5 thì những gì gắn với
thực tiễn sẽ được các em tri giác nhanh hơn. Chính vì vậy khi đã không thể tổ chức
tiết học theo hình thức ngoài lớp để các em tiếp xúc với thực tế thì giáo viên phải
chuẩn bị cho tiết dạy sao cho đảm bảo phát huy được tất cả tính tích cực của học
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
21
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
sinh nhằm đem lại hiệu quả cao cho mục đích giáo dục môi trường. Để giờ học
mang tính thực tiễn hơn giáo viên có thể yêu cầu học sinh tự sưu tầm những hình
ảnh, những thông tin về vấn đề môi trường rừng, đất, nước và không khí do tác
động của con người thông qua sách báo hoặc thực tế nơi các em đang sống để
chuẩn bị cho tiết học. Qua đây sẽ giúp các em có điều kiện để tự mình tìm hiểu,

nắm bắt thông tin về vấn đề môi trường và kể cho các bạn cùng lớp nghe trong tiết
học trên lớp.
Đối với chủ đề thực vật và động vật, với những bài có kiến thức liên quan đến
thực vật giáo viên có thể lồng ghép giáo dục môi trường, tình yêu thiên nhiên cho
trẻ bằng cách tận dụng những loại cây có trong sân trường có thể áp dụng vào bài
học. Thông qua tổ chức tiết học ngoài lớp, giáo viên sẽ phải tổ chức cho học sinh
quan sát những loại hoa có trong sân trường đối với bài Cơ quan sinh sản của thực
vật có hoa. Đó là cơ hội để trẻ học sinh gần gũi,tiếp xúc trực tiếp với thiên nhiên
nhiên góp phần giáo dục tình yêu và ý thức bảo vệ môi trường của trẻ.
Sau khi trang bị cho học sinh những kiến thức về môi trường thông qua các
bài học trong môn khoa học cũng như các môn học khác, giáo viên cần chủ động
đề xuất với nhà trường tăng cường tổ chức các hoạt động ngoại khóa như: Ngày
chủ nhật - xanh sach - đep, hay hưởng ứng ngày môi trường thế giới. Giáo viên nên
tổ chức cho học sinh tham gia quét dọn sân trường, lớp học. Tổ chức các cuộc thi
tìm hiểu về môi trường. phối hợp với Đội kêu gọi các em thực hiện kế hoạch bằng
cách thu gom giấy vụ, vỏ lon, sách báo cũ Dù là ngoài lớp hay trên lớp nếu giáo
viên có sự đầu tư, chuẩn bị kĩ lưỡng thì tất cả đều có thể đem lại hiệu quả cho công
tác giáo dục môi trường.
Biện pháp 4: Đối với giáo viên
• Giáo viên phải thường xuyên cập nhật các kiến thức, thông tin về tình
trạng môi trường đang xảy ra để đảm bảo cung cấp đầy đủ và chính xác cho học
sinh. Đồng thời phải thường xuyên trao dồi, học hỏi đặc biệt là kĩ năng sử dụng các
phương tiện dạy học trực quan bởi như vậy sẽ đem lại hiệu quả cao cho tiết học và
chi phí phát sinh sẽ ít hơn.
• Nội dung giáo dục môi trường nếu không thường xuyên được nhắc
nhở thì học sinh rất dễ mau quên do đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi chi phối chính vì
vậy bên cạnh công tác giảng dạy giáo viên phải thường xuyên nhắc nhở để học sinh
khắc sau kiến thức về môi trường và bảo vệ môi trường để từ đó có được những
việc là thiếc thực góp phần bảo vệ môi trường .
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út

22
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
• Bên cạnh những nổ lực dạy học và giáo dục học sinh trong giờ học thì
bản thân mỗi người thầy giáo, cô giáo phải thực sự trở thành một tấm gương để các
em noi theo thì lúc đó hiệu quả giáo dục mới thực sự đảm bảo. Sở dĩ như vậy vì
người giáo viên không chỉ là người truyền thụ kiến thức mà còn là người có sức lay
động, cảm hóa sâu sắc đối với các em. Thầy cô cũng là những người ngày ngày
tiếp xúc với các em. Đối với học sinh tiểu học thì thầy cô giáo chính là thần tượng,
và là người có tác động lớn lao đến nhận thức của các em. Giáo dục môi trường có
thể bắt đầu từ những việc nhỏ nhặt. Nếu trong cuộc sống hằng ngày mỗi người giáo
viên là một chuẩn mực về ý thức bảo vệ môi trường thì sẽ là tấm gương tốt cho trẻ
noi theo. Mỗi thầy cô hãy là những người đi tiên phong trong việc giữ gìn vệ sinh
môi trường, tiết kiệm năng lượng, giấy, nước, không hút thuốc, không vứt rác bừa
bãi thì hiệu quả giáo dục sẽ tăng lên gấp đôi. Không chỉ kêu gọi là tấm gương,
giáo viên phải khuyến khích học sinh tự giám sát bảo vệ môi trường của nhau. Chỉ
bằng những hành động nhỏ như nhắc nhở, tuyên dương cũng đã góp phần giáo dục
ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
• Bên cạnh đó để một tiết học vừa đảm bảo hình thành kiến thức cho học
sinh vừa tích hợp giáo dục môi trường trước tiên giáo viên phải nghiên cứu và soạn
bài kĩ trước khi lên lớp. Xác định trước những phương pháp và hình thức tổ chức
cho tiết dạy sao có hiệu quả đảm bảo vừa hình thành kiến thức vừa giáo dục môi
trường. Phải thường xuyên trao dồi kiến thức về vấn đề môi trường để làm cho tiết
học trở nên hứng thú hơn với những nội dung mới mà giáo viên cung cấp về vấn đề
môi trường.
• Cần tăng cường học hỏi khả năng sử dụng các phương tiện trực quan
vào dạy học để góp phần làm cho tiết học sinh động, không bị nhàm chán và thu
hút được sự chú ý của học sinh.
• Giáo viên phải tăng cường phối hợp với gia đình học sinh để có những
biện pháp giáo dục kịp thời đồng thời nâng cao hiệu quả giáo dục môi trường cho
học sinh.

Biện pháp 5: Đối với nhà trường
• Nhà trường phải tăng cường công tác quản lí, giám sát tình hình học
tập và ý thức bảo vệ môi trường của học sinh đồng thời chỉ đạo trong toàn thể giáo
viên phải thực hiện đãm bảo mục tiêu giáo dục tích hợp môi trường cho học sinh
lớp 5 thông qua môn khoa học.
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
23
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
• Thường xuyên tăng cường công tác kiểm tra đột suất các tiết dạy Khoa
học để có thể kịp thời chấn chỉnh đối với những trường hợp giáo viên không thục
hiện đúng mục tiêu giáo dục môi trường đã đạt ra.
• Nhà trường phải tạo điều kiện để giáo viên có thể hoàn thành tốt tiết
dạy của minh như trang bị các phương tiện kĩ thuât, tổ chức các lớp tập huấn về
việc sử dụng các phương tiện trực quan để những giáo viên.
• Tăng cường xây dựng cảnh quan nhà trường xanh- sạch -đẹp, phòng
học phải đảm bảo chất lượng cần thiết để học sinh có thể học tập tốt, đầu tư những
thiết bi tiết kiệm điện, khuyến khích học sinh thi đua bảo vệ môi trường.
• Đồng thời nhà trường phải tạo nhiều điều kiện để học sinh thể hiện ý
thức của mình trong việc bảo vệ môi trường không chỉ riêng trong tiết học, khi phát
biểu bài hay giải quyết tình huống về vấn đề môi trường trong môn Khoa học mà
phải tổ chức cho học sinh tự quét dọn vệ sinh sân trường, lớp học thay vì nhiệm vụ
đó được giao cho các cô chú làm nhiệm vụ quét dọn vệ sinh.
• Phối hợp chặc chẽ với gia đình học sinh, các cơ quan, đoàn thể, hội cha
mẹ học sinh trong việc tổ chức các hoạt động về giáo duc, tuyên truyền ý thức bảo
vệ môi trường cho học sinh
C. KẾT LUẬN
Tình trạng môi trường ở nước ta nói riêng và trên thế giới nói chung đang
ngày càng nảy sinh nhiều vấn đề nghiêm trọng. Mặc dù ngày nay cùng với sự phát
triển của đời sống kinh tế, các phương tiện khoa học kĩ thuật ngày càng hiện đại.
Con người có đầy đủ điều kiện để tìm hiểu về các vấn đề môi trường. Vậy mà con

người vẫn không ngừng gây ra những việc làm gây hại cho môi trường. Chính vì
vậy việc thực hiện nhiệm vụ giáo dục môi trường cho học sinh tiểu học ngày càng
trở nên quan trọng, bởi đây là bậc học cơ sở, là nền tảng cho cho sự hoàn thiện của
trẻ trong tương lại bởi “ Những gì không làm được ở bậc học này thì khó có thể
làm được ở các bậc học tiếp theo”. Chính vì vậy nhiệm vụ giáo dục môi trường cho
trẻ càng trở nên quan trọng.
Ở Tiểu học, học sinh được học nhiều môn học khác nhau, mỗi môn học có
một đặc thì riêng. Riêng đối với môn Khoa học lớp 5, đây là một môn học mà học
sinh có nhiều điều kiện để tiếp xúc với các vấn đề về thiên nhiên, môi trường chính
vì vậy việc kết hợp giáo dục dục môi trường cho trẻ thông qua môn học này đã và
đang được sự quan tâm thực hiện của các nhà giáo dục nhằm nâng cao ý thức bảo
vệ môi trường cho học sinh. Tuy nhiên bện cạnh sự cố gắng, nỗ lực của đa số giáo
viên trong quá trình giáo dục và những kết quả đạt được thì trong công tác lồng
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
24
Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học
ghép giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học vẫn còn một
số hạn chế. Những mặt hạn chế đó xuất phát từ nhiều nguyên nhân có thể là chủ
quan hay khách quan. Chính vì vậy cần có sự quan tâm chỉ đạo từ các cấp quản lí
giáo dục để việc thực hiện nhiệm vụ giáo dục môi trường cho học sinh được thực
hiện một cách triệt để và có hiệu quả trong mỗi tiết học được lồng ghép.
Sau khi tìm hiểu về vấn đề giáo dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua
môn Khoa học tôi đã có cơ hội hiểu biết thêm về vấn đê giáo dục môi trường hiện
nay cũng như những kết quả và hạn chế. Tuy nhiên, để đảm bảo thực hiện tốt mục
tiêu giáo dục hơn ai hết người giáo viên phải là người đóng vai trò chủ chốt, là
người dẫn dắt học sinh đến với vấn đề. Giáo viên phải tìm hiểu kĩ từng bài học,
từng nội dung chương trình để đảm bảo lồng ghép các kiến thức giáo dục môi
trường một cách có hiệu quả. Ngoài việc chuẩn bị nội dung bài dạy giáo viên cần
phải có sự lựa chọn nội phương pháp và hình thức dạy học sao có hiệu quả đảm
bảo phát huy được tính tích cực, chủ động của học sinh trong việc tìm hiểu kiến

thức về môi trường đồng thời tăng hứng thú học tập cho học sinh. Không những
thế, mỗi giáo viên cần phải không ngừng tìm tòi học hỏi để nâng cao khả năng vận
dụng các phương tiện dạy học hiện đại vào tiết học góp phần tạo nên sự sinh động
cho tiết học và lôi cuốn học sinh đông thời là một tấm gương về bảo vệ môi trường
để học sinh noi theo. Để đảm bảo thông tin cung cấp cho học sinh thì mỗi giáo viên
phải tăng cường tìm tòi để nâng cao sự hiểu biết về các vấn đề môi trường để có thể
cung cấp cho học sinh các nội dung kiến thức về môi trường một cách chính xác.
Đây là một số ý kiên của cá nhân tôi, nếu những biện pháp này được toàn thể giáo
viên thực hiện một cách khoa học thì có thể hiệu quả đem lại trong công tác giáo
dục môi trường cho học sinh lớp 5 thông qua môn Khoa học sẽ được nâng cao.
Một điều quan trọng không kém khi làm công tác giáo dục là mỗi giáo viên
phải thực sự yêu thương trẻ, đến với trẻ bằng cả trái tim và lòng nhiệt tình của một
người làm nghề giáo. Nếu làm được như vậy chúng ta sẽ càng tin tưỡng hơn về một
thế hệ trẻ trong tương lai có đầy đủ tri thức và hiểu biết. Góp phần giảm thiểu
những hậu quả nghiêm trọng do ô nhiễm môi trường gây ra cho con người.
GVHD: Ths.Dương Thị Thu Thảo SVTH: Nguyễn Thị Út
25