B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
NÂNG CAO CHT LNG THM NH
D ÁN U T TI NGÂN HÀNG TMCP
CÔNG THNG VIT NAM - CHI NHÁNH SN
Giáo viên hng dn : Th.s Trn Th Thùy Linh
Sinh viên thc hin : Lê Hi Minh
Mã sinh viên : A11276
Chuyên ngành : Tài chính – ngân hàng
HÀ NI – 2011
LI CM N
Trc tiên, em xin gi li cm n sâu sc đn cô giáo Trn Th Thùy Linh,
ngi đã đnh hng đ tài và tn tình giúp đ em trong sut quá trình thc hin khóa
lun tt nghip này.
Bên cnh đó, em cng xin đc cm n các thy cô giáo trong b môn Kinh t -
Trng đi hc Thng Long, đã ging dy và cung cp cho em nhng kin thc t cn
bn đn nâng cao trong tng môn hc. ây cng chính là c s đ em bám sát và vn
dng trong quá trình thc hin khóa lun.
ng thi, em cng gi li cm n đn các cán b nhân viên ca Ngân hàng
TMCP Công thng Vit Nam – Chi nhánh Sn và đc bit là các cô chú làm vic
ti phòng Khách hàng doanh nghip đã nhit tình giúp đ và to điu kin thun li
cho em đc tip xúc vi hot đng thm đnh d án đu t ti Chi nhánh.
Do trình đ và kin thc chuyên môn ca em còn hn ch nên trong ni dung
phân tích, các đánh giá và gii pháp đa ra không tránh khi thiu sót. Vì vy, em rt
mong đc các thy cô quan tâm và góp ý đ khóa lun ca em đc hoàn thin hn.
Em xin chân thành cm n!
Sinh viên
Lê Hi Minh
Thang Long University Library
MC LC
LI M U
CHNG 1: C S LÝ LUN CHUNG V D ÁN U T VÀ THM
NH D ÁN U T TI NGÂN HÀNG THNG MI 1
1.1. Tng quan v d án đu t 1
1.1.1. Khái nim đu t và d án đu t 1
1.1.2. Nhng yêu cu khi xem xét cho vay d án đu t 2
1.2. Nhng vn đ chung v thm đnh d án 3
1.2.1. Khái nim thm đnh d án đu t 3
1.2.2. Mt s phng pháp thm đnh d án đu t 4
1.2.3. S cn thit khách quan phi tin hành thm đnh d án đu t 5
1.2.4. Khái nim cht lng thm đnh d án đu t 6
1.2.5. Nhng nhân t nh hng đn cht lng thm đnh d án đu t 7
1.3. Công tác thm đnh d án ti Ngân hàng thng mi 11
1.3.1. Quy trình thm đnh d án ti Ngân hàng thng mi 11
1.3.2. Ni dung thm đnh d án đu t ti Ngân hàng thng mi 11
1.3.3. Ni dung thm đnh tài chính d án đu t 17
CHNG 2: THC TRNG CHT LNG THM NH D ÁN U
T TI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THNG VIT NAM CHI NHÁNH
SN 34
2.1. Khái quát v Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam – Chi nhánh Sn 34
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin 34
2.1.2. Chc nng và nhim v 34
2.1.3. Kt qu hot đng ca Chi nhánh Sn nhng nm gn đây 35
2.2. Thc trng cht lng thm đnh d án đu t ti Ngân hàng TMCP
Công thng Vit Nam – Chi nhánh Sn 38
2.2.1. Thc trng công tác thm đnh d án đu t ti Ngân hàng TMCP Công
thng Vit Nam – Chi nhánh Sn 38
2.2.2. Thm đnh d án “Nhà máy sn xut x si tng hp polyeste ình V –
Công ty CP hóa du và x si du khí PETROVIETNAM - VINATEX ình V” 47
2.3. ánh giá cht lng thm đnh d án đu t ti Ngân hàng TMCP Công
thng Vit Nam – Chi nhánh Sn 91
2.3.1. Nhng u đim trong công tác thm đnh d án đu t 91
2.3.2. Nhng hn ch trong công tác thm đnh d án đu t 93
2.3.3. Nguyên nhân ca nhng hn ch trong công tác thm đnh d án 94
CHNG 3: GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG THM NH D
ÁN U T TI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THNG VIT NAM - CHI
NHÁNH SN. 96
3.1. nh hng hot đng tín dng ti Chi nhánh 96
3.2. Mt s gii pháp nâng cao cht lng thm đnh d án đu t ti Ngân
hàng TMCP Công thng Vit Nam – Chi nhánh Sn 98
3.2.1. Gii pháp v ni dung và phng pháp thm đnh. 98
3.2.2. Gii pháp la chn ch tiêu hiu qu kinh t phù hp nht. 101
3.2.3. Thm đnh đ ri ro và kh nng tr n ca d án cn chi tit hn. 102
3.2.4. Nâng cao trình đ chuyên môn, hiu bit và phm cht đo đc cho cán
b thm đnh. 103
3.2.5. To c ch t chc điu hành khoa hc, hiu qu. 104
3.2.6. Nâng cao cht lng thu thp thông tin, cht lng trang thit b công
ngh. 105
3.3. Mt s kin ngh 105
3.3.1. Kin ngh vi Chính ph 105
3.3.2. Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc 107
3.3.3 Kin ngh đi vi Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam 108
KT LUN 110
TÀI LIU THAM KHO 111
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt Tên đy đ
ACB Ngân hàng TMCP Á Châu
BIDV Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam
CBTD Cán b tín dng
CIC Trung tâm thông tin tín dng
CP C phn
DNNN Doanh nghip nhà nc
KKD ng ký kinh doanh
HTD Hp đng tín dng
MB Ngân hàng TMCP Quân đi
NHCTVN Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
PCCC Phòng cháy cha cháy
PVFC Tng công ty Tài chính c phn du khí
PVTEX Công ty hóa du và x si du khí
TCTD T chc tín dng
TMCP Thng mi c phn
USD ô la M
Vietcombank Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam
Vietinbank Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam
VND Vit Nam đng
VRB Ngân hàng Liên doanh Vit Nga
DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V, TH, CÔNG THC
Bng 2.1: Báo cáo kt qu hot đng ca Chi nhánh Sn trong giai đon nm
2009 - 2010 35
Biu đ 2.1: S d vn huy đng qua các nm 36
Biu đ 2.2: D n cho vay qua các nm 37
Bng 2.2: nh hng k hoch sn xut PTA và MEG Vit Nam giai đon 2010 – 2024 52
Bng 2.3: Tình hình nhp khu và sn xut si trong nc 53
Bng 2.4: D báo nhu cu x PSF đn nm 2020: 54
Bng 2. 5: D báo nhu cu x PSF (có tính đn nh hng khng hong kinh t): 54
Bng 2.6: D báo nhu cu si Filament đn nm 2020: 54
Bng 2.7: D báo nhu cu si Filament (có tính đn nh hng khng hong kinh t) 55
Bng 2.8: Chênh lch lãi sut theo gi đnh 61
Bng 2.9: c tính chi phí đào to 63
Bng 2.10: S khác bit công ngh 75
Bng 2.11: D kin ngun vn 80
Bng 2.12: Mt s ch tiêu theo quan đim TIP và EPV 81
Bng 2.13: Phân tích theo kch bn 82
Bng 2.14: T l cho vay ti đa 87
Thang Long University Library
LI M U
Ngày nay ngân hàng thng mi có vai trò ht sc quan trng, là du hiu d báo
tình hình sc khe ca nn kinh t. Các ngân hàng mnh, nn kinh t mnh. Ngc li,
các ngân hàng yu, nn kinh t s yu kém. Thm chí nu ngân hàng đ v nn kinh t
s lâm vào khng hong. Vi t cách là t chc trung gian tài chính nhn tin gi và
tin hành các hot đng cho vay và đu t. Ngân hàng thng mi đã thâm nhp vào
mi lnh vc kinh t - xã hi nh là ngi m đng, ngi tham gia, ngi quyt
đnh đi vi mi quá trình sn xut kinh doanh. Ngân hàng thng mi ngày càng
đóng vai trò là trung tâm tin t, tín dng và thanh toán ca các thành phn kinh t, là
đnh ch tài chính quan trng nht ca nn kinh t.
Ngân hàng thng mi là mt doanh nghip đc bit kinh doanh trên lnh vc tin
t. Trong s các nghip v kinh doanh ca mình thì tín dng là nghip v kinh doanh
ch yu. ây là nghip v to ra li nhun cao nht, nó chim khong 2/3 li tc
nghip v ngân hàng có t tin lãi cho vay. Nhng đây cng là nghip v cha đng
nhiu ri ro nht. Có vô s các ri ro khác nhau khi cho vay, xut phát t nhiu yu t
và có th dn đn vic không chi tr đc n khi đn hn làm cho ngân hàng b phá
sn gây nh hng nghiêm trng cho toàn b nn kinh t.
Theo chin lc phát trin kinh t - xã hi đn nm 2020 ca ng, Nhà nc đòi
hi vic trin khai ngày càng nhiu các d án đu t, vi ngun vn trong và ngoài
nc, thuc mi thành phn kinh t. Trong đó, ngun vn cho vay theo d án đu t
ca ngân hàng thng mi ngày càng ph bin, c bn và quan trng đi vi mi cá
nhân, doanh nghip và Chính ph. iu đó đt ra mt
thách thc không nh đi vi các
ngân hàng thng mi v s an toàn và hiu qu ca ngun vn cho vay theo d án. Bi
vì, các d án đu t thng đòi hi s vn ln, thi gian kéo dài và ri ro rt cao. đi
đn chp nhn cho vay, thì thm đnh d án đu t v mt tài chính d án đu t là khâu
quan trng, quyt đnh cht lng cho vay theo d án ca ngân hàng. Thm đnh tài chính
d án đu t ngày càng có ý ngha vô cùng to ln, đm bo li nhun, s an toàn cho ngân
hàng.
Hiu đc tm quan trng ca thm đnh và sau mt thi gian đc tip xúc vi hot
đng này ti Ngân hàng Công thng Vit Nam – Chi nhánh Sn, nhn thy t thc
tin công vic nhng đim mnh cng nh nhng thiu sót còn tn ti, tác gi quyt đnh
chn đ tài: “Nâng cao cht lng thm đnh d án đu t ti Ngân hàng TMCP Công
thng Vit Nam – Chi nhánh Sn”. tài không h mi nhng luôn có nhng thay
đi trong thc trng thm đnh, đi kèm vi thay đi ca nn kinh t, phát sinh trong quá
trình thm đnh. Tác gi mong mun tìm hiu nhng lý lun cn bn v công tác thm
đnh đ có nn tng đi sâu hn vào thc trng ca công tác này, qua đó đa ra nhng gii
pháp nhm nâng cao hiu qu ca công tác thm đnh d án đu t ti Chi nhánh nói riêng
và h thng các NHTM Vit Nam nói chung.
Khóa lun gm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun chung v d án đu t và thm đnh d án đu t ti
ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng cht lng thm đnh d án đu t ti Ngân hàng
TMCP Công thng Vit Nam – Chi nhánh Sn.
Chng 3: Gii pháp nâng cao cht lng thm đnh d án đu t ti Ngân
hàng TMCP Công thng Vit Nam – Chi nhánh Sn.
Thang Long University Library
1
CHNG 1:
C S LÝ LUN CHUNG V D ÁN U T
VÀ THM NH D ÁN U T TI NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. Tng quan v d án đu t
1.1.1. Khái nim đu t và d án đu t
1.1.1.1. u t
u t là quá trình s dng các ngun lc hin ti đ tin hành các hot đng
nhm thu đc các kt qu, thc hin đc nhng mc tiêu nht đnh trong tng lai.
Các ngun lc s dng đ đu t có th là tin, tài nguyên thiên nhiên, sc lao
đng và trí tu. Nhng kt qu đt đc có th là s gia tng v tài sn vt cht, tài sn
tài chính hoc tài sn trí tu và ngun nhân lc có đ điu kin đ làm vic vi nng
sut cao hn cho nn kinh t và toàn xã hi.
Nu phân loi theo tiêu thc quan h qun lý ca ch đu t thì đu t đc chia
làm hai loi: đu t trc tip và đu t gián tip.
- u t trc tip là hình thc đu t trong đó ngi b vn trc tip tham gia qun
lý, điu hành quá trình thc hin và vn hành kt qu đu t.
- u t gián tip là hình thc đu t trong đó ngi b vn không trc tip tham
gia qun lý, điu hành quá trình thc hin và vn hành kt qu đu t
Hot đng đu t đc tin hành trong mi lnh vc hot đng ca nn kinh t
quc dân, nó không ch bó hp trong đu t tài sn vt cht và sc lao đng mà còn
tham gia đu t tài chính và đu t thng mi, vi nhiu hình thc đa dng và phong
phú.
1.1.1.2. D án đu t:
- D án đu t: Theo lut đu t nm 2005: “D án là tp hp các đ xut b vn trung
và dài hn đ tin hành các hot đng đu t trên đa bàn c th, trong khong thi
gian xác đnh”.
D án đu t có th đc xem xét t nhiu góc đ:
+ V hình thc: D án đu t là mt tp h s tài liu trình bày mt cách chi tit và có
h thng các hot đng và chi phí theo mt k hoch nhm đt đc nhng kt qu và
thc hin đc nhng mc tiêu nht đnh trong tng lai.
+ V mt qun lý: D án đu t là mt công c qun lý vic s dng vn, vt t, lao
đng đ to ra các kt qu tài chính, kinh t xã hi trong mt thi gian dài.
+ Trên góc đ k hoch hóa: D án đu t là mt công c th hin k hoch chi tit
ca mt công cuc đu t sn xut kinh doanh, phát trin kinh t xã hi, là tin đ đ
ra các quyt đnh đu t và tài tr vn. Xét theo góc đ này, d án đu t là mt hot
đng kinh t riêng bit nh nht trong vic k hoch hóa nn kinh t nói chung.
2
+ V mt ni dung: D án đu t là tng th các hot đng và chi phí cn thit đc
b trí theo mt k hoch cht ch vi lch thi gian và đa đim xác đnh đ to mi,
m rng hoc ci to nhng c s vt cht nht đnh nhm thc hin nhng mc tiêu
c th trong tng lai.
1.1.2. Nhng yêu cu khi xem xét cho vay d án đu t
1.1.2.1. i vi khách hàng: Ging nh các hình thc cho vay khác, khách hàng ch
có th đc vay cho d án khi đáp ng đc nhng yêu cu sau:
- Th nht, khách hàng phi có đ t cách pháp lý. Quan h tín dng gia ngân
hàng vi khách hàng là quan h đc pháp lut bo v. Do đó, các ch th tham gia
quan h phi có đ t cách pháp lý. Trong quan h tín dng s phát sinh s chuyn
giao, giao dch tài sn nên cn có s xác nhn ca các bên tham gia theo đúng quy
đnh ca pháp lut. Khách hàng phi có đ t cách pháp lý đ thc hin các giao dch.
- Th hai, vn phi đc s dng hp pháp. Vn vay phi đc s dng không
vi phm pháp lut và mc đích s dng vn vay phù hp vi đng ký kinh doanh ca
doanh nghip, t chc kinh t. Khi doanh nghip s dng vn bt hp pháp thì các tài
sn đó s b phong ta hoc tch thu. iu này s làm nh hng ti kh nng hoàn tr
gc và lãi cho ngân hàng. Ngoài ra, khi vn vay s dng bt hp pháp có th làm mt
đi t cách pháp lý ca khách hàng, nh hng trc tip đn quan h tín dng hp pháp
gia ngân hàng và khách hàng đã đc xác lp trc đó.
- Th ba, khách hàng phi có nng lc tài chính lành mnh đ đ đm bo kh
nng hoàn tr tin vay đúng hn đã cam kt. Doanh nghip có tình hình tài chính lành
mnh là doanh nghip có kh nng qun lý tt, th hin s phát trin n đnh ca
doanh nghip, đm bo c s vng chc v tài chính cho cam kt đm bo hoàn tr
tin vay đúng thi hn.
- Th t, doanh nghip phi có phng án sn xut kinh doanh kh thi và hiu
qu. Vì v bn cht, Ngân hàng thng mi là t chc kinh doanh trong đó vic cho
vay phi đm bo nguyên tc sinh li c bn. ó là: Tin vay phi đc s dng đúng
mc đích đã tha thun trong hp đng tín dng. Theo nguyên tc này, mi khon vay
đu phi đc xác đnh trc mc đích kinh t. Các doanh nghip và cá nhân khi có
nhu cu vay vn trc khi vay phi trình bày vi ngân hàng mc đích vay vn, gi cho
ngân hàng các k hoch hay d án sn xut kinh doanh, các hp đng cung cp, các tài
liu k toán liên quan đ ngân hàng xem xét và ra quyt đnh. Khi cho vay, ngân hàng
phi cùng khách hàng lp hp đng tín dng vay vn, trong đó khách hàng phi cam
kt s dng tin vay đúng mc đích và đc ghi rõ trong hp đng vay vn. Sau khi
nhn đc tin vay, doanh nghip phi s dng đúng mc đích đã cam kt. Ngân hàng
s kim soát vic s dng vn ca doanh nghip. Nu phát hin doanh nghip s dng
vn sai mc đích, ngân hàng s áp dng các bin pháp ch tài thích hp nhm ngn
Thang Long University Library
3
nga ri ro có th xy ra cho ngân hàng. Do đó, d án mà ngân hàng tài tr vn phi
đm bo tính kh thi và hiu qu.
- Th nm, doanh nghip phi thc hin bo đm tin vay theo quy đnh. Ngân
hàng luôn quan tâm đn đm bo tin vay vì đm bo tin vay là công c bo đm
trong vic thc hin trách nhim và ngha v ca doanh nghip trong quan h vay vn.
Doanh nghip thông qua mt s hình thc bo đm tin vay nh cm c bng chng
khoán, cm c bng hp đng thu khoán, cm c bng thng phiu… đu là nhng
công c đm bo trong vic thc hin trách nhim và ngha v ca ngân hàng trong
quan h vay vn. Trong trng hp doanh nghip không tr đc khon vay, tài sn
đm bo là ngun cung cp th hai cho ngân hàng.
1.1.2.2. i vi d án: D án đu t cng phi đáp ng các yêu cu khi ngân hàng
xem xét d án, đó là:
- D án phi có tính khoa hc: đây là yêu cu quan trng hàng đu ca d án
đu t. m bo yêu cu này s to điu kin cho vic trin khai và thc hin thành
công d án. Tính khoa hc ca d án đc th hin qua: s liu thông tin phi đm bo
trung thc, chính xác; phng pháp lý gii các ni dung d án phi luôn nm trong
mt th thng nht, không đc ri rc, đng đc lp; phng pháp tính toán phi đn
gin, chính xác.
- D án phi có tính pháp lý: phi phn ánh quyn li quc gia trong d án, có
c s pháp lý vng chc, phù hp vi chính sách và Pháp lut ca Nhà nc.
- D án phi có tính thng nht: các d án phi biu hin s thng nht và li
ích gia các bên tham gia và có liên quan đn d án. Vic xây dng d án t các bc
tin hành đn ni dung, hình thc, cách trình bày d án cn tuân th theo nhng quy
đnh chung mang tính quc t s giúp các bên đi tác có quyt đnh tham gia d án,
các t chc tài chính và ngân hàng quyt đnh tài tr hay cho vay vn đi vi các d
án và c quan thm quyn xem xét cp giy phép đu t mt cách d dàng hn.
- D án phi có tính d báo vì ni dung d án ch mang tính d trù, là lp k
hoch cho mt s kin xy ra trong tng lai nên d án phi có tính d báo. Nhng
nhng d báo này phi da trên c s khoa hc, trung thc, khách quan nhm gim
thiu ri ro trong d án.
1.2. Nhng vn đ chung v thm đnh d án
1.2.1. Khái nim thm đnh d án đu t
Thm đnh d án cho đu t là quá trình rà soát, kim tra li mt cách khoa hc,
khách quan và toàn din mi ni dung ca d án và liên quan đn d án nhm khng
đnh tính hiu qu cng nh tính kh thi ca d án trc khi quyt đnh đu t. Dù d
án có đc chun b, phân tích k lng nhng vn th hin tính ch quan ca nhà
phân tích và lp d án. Do đó, trong d án đng nhiên vn tn ti sai sót, khim
4
khuyt. khng đnh mt cách chính xác hn mc đ hp lý và hiu qu, tính kh thi
ca d án cng nh quyt đnh đu t thc hin d án, ngân hàng luôn xem xét, kim
tra li d án mt cách đc lp vi quá trình chun b, son tho d án hay nói cách
khác chính là cn Thm đnh d án.
1.2.2. Mt s phng pháp thm đnh d án đu t
1.2.2.1. Phng pháp thm đnh theo trình t
Trong phng pháp này, vic thm đnh d án đc tin hành theo trình t t
tng quát đn chi tit, ly kt lun trc làm tin đ cho kt lun sau.
- Thm đnh tng quát: là vic xem xét mt cách khái quát các ni dung c bn
th hin tính pháp lý, tính phù hp, tính hp lý ca d án. Thm đnh tng quát cho
phép hình dung khái quát d án, hiu rõ quy mô, tm quan trng ca d án trong chin
lc phát trin kinh t xã hi ca đt nc, xác đnh các cn c pháp lý ca d án đm
bo kh nng kim soát đc b máy qun lý d án d kin.
- Thm đnh chi tit: là vic xem xét mt cách khách quan, khoa hc, chi tit
tng ni dung c th nh hng trc tip đn tính kh thi, tính hiu qu, tính hin thc
ca d án trên khía cnh pháp lý, th trng, k thut công ngh, môi trng, kinh t
phù hp vi các mc tiêu phát trin kinh t xã hi trong tng thi k phát trin kinh t
xã hi ca đt nc.
1.2.2.2. Phng pháp so sánh các ch tiêu
ây là phng pháp ph bin và đn gin bng vic so sánh các ch tiêu kinh
t, k thut ch yu ca d án vi các d án đã và đang hot đng khác. Mt s ch
tiêu đc so sánh:
- Tiêu chun thit k, xây dng, tiêu chun v cp công trình do nhà nc quy
đnh hoc điu kin tài chính mà d án có th chp nhn đc.
- Tiêu chun v công ngh, thit b trong quan h chin lc đu t công ngh
quc gia, quc t.
- Tiêu chun đi vi loi d án mà th trng đang đòi hi.
- Các ch tiêu tng hp nh c cu vn đu t, sut đu t
- Các đnh mc v sn xut, tiêu hao nng lng, nguyên liu, nhân công, tin
lng, chi phí qun lý ca ngành theo các đnh mc kinh t - k thut chính thc
hoc các ch tiêu k hoch và thc t.
- Các ch tiêu v hiu qu đu t.
- Các đnh mc tài chính doanh nghip phù hp vi hng dn, ch đo điu
hành ca Nhà nc, ca ngành đi vi doanh nghip cùng loi.
- Các ch tiêu mi phát sinh.
Thang Long University Library
5
Trong khi s dng phng pháp so sánh lu ý các ch tiêu dùng đ so sánh cn
đc vn dng phù hp vi điu kin và đc đim c th ca tng d án và doanh
nghip, tránh so sánh máy móc, dp khuôn.
1.2.2.3 Phng pháp phân tích đ nhy
Phng pháp này thng dùng đ kim tra tính chc chn v hiu qu tài chính
ca d án. Phng pháp da trên vic d kin mt s tình hung bt trc có th xy ra
trong tng lai đi vi d án ri kho sát tác đng ca nhng yu t đó đn hiu qu
đu t và kh nng hòan vn ca d án. Mc đ sai lch ca các yu t bt trc tùy
thuc vào điu kin c th. Tuy nhiên, nên chn các yu t tiêu biu d xy ra, gây tác
đng xu đn hiu qu ca d án đ xem xét. Nu sau khi xem xét thy d án vn t ra
có hiu qu trong trng hp các bin c xy ra đng thi thì đó là d án vng chc.
Trong trng hp ngc li cn xem xét li kh nng phát sinh bt trc và có bin
pháp khc phc hay hn ch hu qu.
1.2.2.4. Phng pháp d báo
Là phng pháp da vào s liu d báo, điu tra, thng kê đ kim tra cung,
cu sn phm ca d án trên th trng, giá c, cht lng ca công ngh, thit b,
nguyên vt liu nh hng th nào đn hiu qu và tính kh thi ca d án.
1.2.2.5. Phng pháp trit tiêu ri ro
Thi gian t khi xây dng d án đn khi đi vào khai thác, hoàn vn thng rt
dài nên có nhiu ri ro phát sinh ngoài ý mun ch quan. đm bo d án đc thc
hin, đa vào s dng và đem li hiu qu kinh t ngi ta thng d đoán mt s ri
ro có th xy ra đ có bin pháp thích hp đ hn ch thp nht tác đng ca ri ro.
Mt s loi ri ro bt buc phi có bin pháp x lý nh: đu thu, bo him xây dng,
bo lãnh hp đng. Mt s bin pháp phân tán ri ro là: bo lãnh ca ngân hàng, bo
lãnh ca doanh nghip có tim lc tài chính và uy tín, th chp tài sn.
1.2.3. S cn thit khách quan phi tin hành thm đnh d án đu t
u t thc cht là s hi sinh các ngun lc v tài chính, con ngi, tài nguyên
và các loi ca ci khác trong hin ti vi k vng thu đc li ích ln hn trong
tng lai. D án là mt tp tài liu ghi c th các công vic cn làm, các chi phí phi
b ra, các li ích có th thu đc. có th thu đc nhiu li ích nht và hn ch
đc thp nht ri ro thì cn phi có bin pháp giám sát s chun b và thc hin đu
t mt cách hiu qu. Vic kim soát ri ro, hn ch đn mc thp nht ri ro hiu qu
hn nhiu so vi vic đ xy ra ri ro và khc phc hu qu. Do đó, thc hin thm
đnh d án mt cách khoa hc, khách quan là phng pháp đc đt ra đu tiên và là
điu kin cn trc khi tin hành đu t vào d án. D án đu t thng là d án trung
và dài hn nên có đc đim vn ln, din ra trong thi gian dài, vn nm khê đng lâu,
chu rt nhiu tác đng ca các yu t bt đnh vì th mà rt cn xem xét đánh giá k
6
lng v các mt nh: kh nng huy đng vn, kh nng cung cp các yu t đu vào
(máy móc, thit b), ngun nguyên vt liu, nng lng, th trng đu ra, các loi ri
ro có th xy ra và các bin pháp phòng nga cng nh khc phc hu qu nu nó xy
ra. Trong d án, doanh nghip đã trình bày toàn b nhng vn đ này, trên góc đ ca
ch đu t, đ đc vay vn, đôi khi nhà lp d án đa ra nhng phân tích, đánh giá,
d đoán mang tính lc quan, quá k vng và d án. kim tra đ chính xác và nhìn
nhn trên góc đ ca ch đu t thì cn phi có thm đnh d án.
Nhà nc qun lý hot đng kinh t nói chung qua các qui đnh lut pháp, các
chính sách và nhà nc qun lý hot đng đu t thông qua vic thm đnh đ cp
phép đu t, các ch đ u đãi, khuyn khích đu t. Mi công cuc đu t đu có
nhng li ích cng nh nhng thit hi xã hi, nhim v ca nhà nc là làm sao đ
ti đa hoá li ích, ti thiu hoá thit hi cho xã hi. Nhiu khi li ích ca ch đu t và
xã hi mâu thun nhau, nhà nc phi xem xét đ dung hoà, x lý mâu thun này.
Nc nào cng có chính sách kinh t, có lut pháp, có mc tiêu và chin lc
kinh t khác nhau và đ hng các hot đng kinh t nói chung, hot đng đu t nói
riêng theo đúng đng li chin lc, qun lý mt cách rõ ràng và hiu qu thì cn
phi có thm đnh d án. Thông thng có rt nhiu cách đ s dng vn, mt s đu
t bao gi cng phi chu mt mt khon chi phí c hi nhiu khi giá tr ca nó khá
ln, do đó phi cân nhc k trc khi quyt đnh đu t. Ngoài ra, đ kim tra đ
chính xác ca các công thc tính toán và các thông tin có trong d án là đúng s tht,
đánh giá s khách quan ca d án v các mt khác tt nhiên ch đu t cn tin hành
thm đnh d án.
Cng vi mc đích kim tra mc đ sinh li, tính kh thi và các ri ro có th
có, các t chc tài chính c th là các ngân hàng cng thc hin thm đnh d án. Vi
t cách là t chc tài tr vn cho các d án, ngân hàng s thu đc li nu các d án
thc hin đt hiu qu nh d tính hoc hn. Do bn cht ca hot đng ngân hàng là
kinh doanh qua tay ngi khác cho nên ri ro ca ngân hàng s nhiu gp đôi ch đu
t bi ngoài ri ro trong hot đng nghip v chuyên môn ngân hàng còn phi gánh
chu mt phn ri ro trong hot đng kinh doanh ca ch đu t. Vì vy mà thm đnh
d án là mt vic làm ht sc cn thit trong quá trình đu t cho vay ca ngân hàng.
Vy thm đnh d án là cn thit đi vi các c quan qun lý nhà nc, các ngân hàng,
ch đu t nhng Thm đnh d án ch thc s góp phn nâng cao hiu qu đu t nu
áp dng nhng phng pháp khoa hc, phù hp và các ch th thc hin thm đnh
thc s khách quan.
1.2.4. Khái nim cht lng thm đnh d án đu t
Khác vi vic lp d án đu t, thm đnh d án c gng phân tích và hiu đc
tính cht kh thi thc s ca d án v mt kinh t đng trên góc đ ca ngân hàng. Khi
Thang Long University Library
7
lp d án, doanh nghip do mong mun đc vay vn nên có th đa ra c lng quá
kh quan v hiu qu kinh t ca d án. Do vy, thm đnh d án và đc bit là thm
đnh tín dng cn xem xét đánh giá đúng thc cht d án. Tuy nhiên, không phi vì th
mà ngân hàng c lng hiu qu d án mt cách quá bi quan đ đa ra quyt đnh
không cho vay.
Mc đích ca thm đnh tín dng là đánh giá mt cách chính xác và trung thc
kh nng tr n ca khách hàng đ làm cn c ra quyt đnh cho vay. Thm đnh tín
dng là khâu rt quan trng trong toàn b quy trình tín dng. Quá trình thm đnh d
án đc cho là đm bo cht lng khi đánh giá đc mc đ tin cy ca d án đu t
mà khách hàng đã lp và np cho ngân hàng khi làm th tc vay vn. Mc đ tin cy
ca d án đc th hin tính kh thi, kh nng sinh li ca d án đúng nh nhng gì
doanh nghip đã trình bày d án. Phi phân tích đánh giá đc mc đ ri ro ca d
án khi quyt đnh cho vay. Bt k d án nào cng đu có ri ro vì đu t cho d án là
đu t mt khon tin hin ti vào mt d án trong tng lai. iu quan trng là phi
đánh giá đúng thc cht mc đ ri ro đ quyt đnh đu t đc đa ra chính xác.
iu này s giúp cán b tín dng và lãnh đo ngân hàng có th mnh dn quyt đnh
cho vay và gim đc xác sut hai loi sai lm trong quyt đnh cho vay. Mt là đu t
cho mt d án ti và hai là b qua mt d án tt.
Cht lng thm đnh là mt khái nim tru tng, khó đ có đc mt đnh
ngha chính xác v khái nim này. Mt d án có th đc coi là có cht lng thm
đnh d án tt khi toàn b quy trình đc thc hin đy đ, chính xác; cán b thm
đnh s dng nhng thông tin tin cy, chính xác, s dng phng pháp thm đnh phù
hp vi loi hình d án; cán b thm đnh có trình đ chuyên môn nghip v, hiu bit
v lnh vc đu t ca d án, có phm cht và đo đc ngh nghip t đó đáp ng mc
tiêu cui cùng ca thm đnh là đánh giá đúng thc cht d án, nhn ra nhng sai sót,
nhng đim cha phù hp trong d án do khách quan hoc ch quan mà ch đu t đã
b qua. Sau đó góp ý vi ch đu t đ có nhng chnh sa hp lý, thng nht gia
ngân hàng và khách hàng và cui cùng đa ra quyt đnh đu t hay không sao cho li
ích ca ngân hàng luôn đc đm bo hay nói cách khác là d án sau khi đu t phi
sinh li và đem li ngun thu t lãi vay cho ngân hàng.
1.2.5. Nhng nhân t nh hng đn cht lng thm đnh d án đu t
1.2.5.1. Nhân t ch quan: là nhng nhân t trong ni b d án, nhng nhân t này là
nhng thành phn chính to nên quá trình thm đnh d án. ó là:
* Yu t thông tin:
Thông tin chính là yu t cn bn, là nn móng đ ngân hàng tin hành thm
đnh d án. Thông tin đu tiên mà ngân hàng có đc là thông qua h s d án do
khách hàng lp và trình lên ngân hàng. ó cng là thông tin mà ngân hàng da trên đó
8
đ tin hành thm đnh. ngun thông tin này đc chính xác, ngân hàng phi so
sánh thông tin đó vi ngun d liu, vi các lung thông tin khác mà ngân hàng có
đc.
Thông thng, đ đc ngân hàng duyt vay vn, khách hàng thng lp d án
vi nhng thông tin có điu chnh đ có đc kt qu kh quan. Ngân hàng không th
ch da vào thông tin đó mà đa ra kt lun đu t. Có rt nhiu ngun thông tin khác
mà ngân hàng có th s dng đ so sánh và thm đnh nh: thông tin t trung tâm
thông tin tín dng (CIC), t d liu mà ngân hàng đang qun lý, thu thp khi tip xúc
khách hàng, thông qua quá trình phng vn thc t ti đa đim thm đnh, qua mt s
đi th cnh tranh trên đa bàn, thông tin t chính quyn đang qun lý d án, t các
phng tin thông tin T nhng ngun thông tin đó, ngân hàng tng hp, sp xp,
x lý, nhn đnh và phân tích đ đa ra nhng thông tin chính xác. Thông tin càng
chính xác thì kt qu thm đnh càng đúng, vic ra quyt đnh càng hp lý.
Ngày nay, tìm kim đc thông tin không khó nhng quan trng là có đc
nhng thông tin có giá tr cho vic thm đnh. Trong thi đi bùng n thông tin nh
hin nay, có rt nhiu lung thông tin khác nhau liên quan đn d án, ngân hàng cn
sáng sut la chn. d hn cho ngân hàng trong quá trình thm đnh, cn phi thit
lp mt h thng thông tin tng hp, chính xác. H thng này s giúp ngân hàng
không còn gp khó khn trong vic xác đnh thông tin nh hin nay.
* Yu t con ngi
Các lãnh đo, cán b thm đnh và nhng ngi ch đu t có nh hng trc tip
ti công tác thm đnh tài chính d án. Ch đu t có nhn thc đúng tm quan trng
ca công tác thm đnh tài chính thì h mi có th quan tâm mt cách thích hp ti
công vic này. Nh đó, ban lãnh đo mi có s t chc thc hin thm đnh khoa hc
và hp lý: phân công đúng ngi đúng vic, to điu kin làm vic đ công tác thm
đnh d án đt hiu qu. Cùng vi ban lãnh đo, s hiu bit ca cán b thm đnh v
công tác thm đnh d án cng có vai trò rt ln. Các quyt đnh lãnh đo đa ra đu
phi da trên nhng phân tích, đánh giá ca cán b. Cán b thm đnh có ngha v hp
tác, góp ý cho ban lãnh đo kp thi thì h mi có th t chc tt công tác thm đnh.
Nu nh ban lãnh đo ra các quyt đnh đnh hng cho công tác thm đnh tài
chính d án thì cán b thm đnh là ngi trc tip thc hin công vic. Trình đ ca
cán b thm đnh quyt đnh tính hiu qu trong thm đnh. Cán b thm đnh vi c
s lý thuyt hin đi cùng nhng hiu bit thc tin s vn dng quy trình thm đnh
tài chính d án mt cách linh hot, đm bo chính xác khi d tính vn đu t, lp các
báo cáo tài chính và s dng h thng các ch tiêu thm đnh hp lý.
Không ch trình đ trong thm đnh tài chính d án, trình đ cán b thm đnh
trong thm đnh th trng, thm đnh k thut, thm đnh t chc - qun lý d án cng
Thang Long University Library
9
quyt đnh hiu qu thm đnh tài chính. Kt lun thm đnh các khâu này s là cn
c đ tip tc bc thm đnh tài chính, qua đó ch đu t có th đa ra quyt đnh
cui cùng. Thm đnh th trng, thm đnh k thut, thm đnh t chc - qun lý d
án cung cp nhng cn c và s liu cn thit đ tin hành công tác thm đnh tài
chính. Nu nh các s liu nghiên cu th trng, thm đnh k thut, thm đnh t
chc, qun lý d án cung cp không chính xác thì vic cán b thm đnh đa ra s vn
d toán cùng các s liu trong báo cáo tài chính s sai do đó vic tính toán các ch tiêu
thm đnh tài chính ch là vô ngha. Thm đnh k thut còn giúp cho vic la chn
quy trình công ngh thích hp sao cho d án không ch kh thi v mt kinh t mà hn
th còn phi ti u v mt k thut, có nh vy thì kt qu thm đnh tài chính mi
thc s có ích cho ch đu t. đa ra quyt đnh cui cùng, nhà đu t cn cn c
vào kt qu thm đnh các mt ca d án. Kt lun thm đnh tài chính d án ch tht
s có giá tr khi đc kt hp xem xét cùng các kt lun thm đnh khác trong toàn b
công tác thm đnh d án. S yu kém ca cán b thm đnh mt khâu nào đó trong
công tác thm đnh đu dn đn quyt đnh đu t sai lm. Cán b thm đnh không
ch đa ra kt lun thm đnh mà còn giúp nhà đu t điu chnh, sa đi d án sao
cho hp lý đm bo quyt đnh đu t đúng hng.
* iu kin c s vt cht, k thut.
iu kin c s vt cht trang b cho công tác thm đnh tài chính d án cng phn
ánh cht lng thm đnh. C s vt cht đc hiu là toàn b các trang thit b làm
vic, kin thc đc đào to. Máy móc, thit b đo lng, tính toán hin đi s tr giúp
cho cán b thm đnh trong vic đa ra kt lun nhanh chóng, chính xác, nâng cao
hiu qu công vic. s dng mt cách khoa hc, phát huy ht tính nng k thut
ca trang thit b, nhy bén trong thm đnh tài chính, vn dng quy trình thm đnh
mt cách linh hot phù hp vi tình hình công ty và điu kin nn kinh t, cán b thm
đnh cn có c s lý thuyt nn tng và không ngng tip thu k thut thm đnh mi
cùng nhng hiu bit thc tin.
1.2.5.2. Các nhân t khách quan
* S phát trin ca nn kinh t.
Nn kinh t càng phát trin đòi hi doanh nghip phi nhanh nhy, chính xác, đt
hiu qu kinh t khi ra quyt đnh đu t. Ngc li, doanh nghip s không theo kp
tc đ phát trin ca nn kinh t vi s cnh tranh khc lit. làm đc điu đó,
doanh nghip phi thc hin công tác thm đnh d án nói chung thm đnh tài chính
nói riêng. Cùng vi s phát trin ca nn kinh t, doanh nghip nhn thy tm quan
trng ca thm đnh d án và có nhng quan tâm thích đáng. Tình hình thc tin nn
kinh t vi nhng bin đng và nhng phát trin trong nghiên cu làm cho công tác
thm đnh tài chính không ngng đc đi mi và nâng cao. S phát trin ca nn
10
kinh t đòi hi phi có c s lý lun, tm hiu bit v kinh t mt cách toàn din,
không ngng tip thu nhng quan đim mi trong nghiên cu kinh t nói chung, trong
thm đnh tài chính d án nói riêng. S phát trin kinh t cùng vi nó là s phát trin
khoa hc k thut, công ngh s mang li cho k thut thm đnh tài chính d án
nhng ng dng có ý ngha.
* Hiu qu đu t, kinh doanh ca các doanh nghip.
Doanh nghip có đc hot đng đu t đt hiu qu là nh s đóng góp không
nh ca công tác thm đnh tài chính d án. Ngc li nh đu t, kinh doanh đt kt
qu, doanh nghip có điu kin đi mi, nâng cao công tác thm đnh. Không ch hiu
qu đu t, kinh doanh ca chính doanh nghip mà ca các doanh nghip khác trong
ngành, trong nn kinh t cng nh hng ti công tác thm đnh d án đu t. Các
doanh nghip trong ngành, trong nn kinh t s h tr nhau cùng hoàn thin công tác
thm đnh tài chính. Các doanh nghip hiu qu đu t còn thp có th là do cha nhn
thy tm quan trng ca công tác thm đnh hoc nhn thy nhng doanh nghip cha
có điu kin nâng cao công tác thm đnh. H s quan sát hc hi các doanh nghip
khác hot đng hiu qu hn nh vy có th tip thu nhng kin thc, k thut mi
trong thm đnh tài chính d án, rút ngn thi gian và chi phí cho vic ci tin thm
đnh.
* Các quy đnh ca Nhà nc.
Khi thm đnh tài chính d án, cán b thm đnh phi nm vng các quy đnh hin
hành đ da trên c s lý thuyt nn tng cùng tình hình thc tin áp dng vào thm đnh
cho tng d án. Vic thm đnh tài chính d án cn phi tuân theo các quy đnh ca Nhà
nc. Khi đa ra s liu v vn đu t, các báo cáo tài chính cán b thm đnh phi da
vào d án c th cùng các cn c Pháp lý, quy đnh v vn đu t, ch đ thu khóa, ch
đ khu hao tài sn c đinh Các quy đnh ca Nhà nc hp lý, rõ ràng s giúp cho cán
b thm đnh thc hin công vic đc d dàng, chính xác. Ngoài ra, các quy đnh còn có
tính cht đnh hng, h tr cho hot đng đu t ca doanh nghip, cán b thm đnh
cn nm vng đ không ch thm đnh d án mà còn điu chnh d án sao cho quyt đnh
đu t đt hiu qu nht. Quy đnh ca Nhà nc còn là cn c đ đánh giá tính hp l
ca d án đu t, đánh giá kt qu thm đnh có đc các cp Nhà nc chp nhn hay
không.
Tt c các nhân t trên tác đng đn công tác thm đnh d án xét c nhân t ch
quan và khách quan đu có tác đng hai chiu. Nu các nhân t này thun li s là điu
kin đm bo tt và phát trin công tác thm đnh d án. Nhng ngc li nu nh trong
chính nhng yu t này còn cha chính xác, rõ ràng, cha đt hiu qu, còn nhiu mâu
thun hay cht lng không cao thì nó s tác đng xu đn cht lng công tác thm đnh
d án, làm sai lch, méo mó cht lng và mc đích ca công tác thm đnh.
Thang Long University Library
11
1.3. Công tác thm đnh d án ti Ngân hàng thng mi
1.3.1. Quy trình thm đnh d án ti Ngân hàng thng mi
Thm đnh đóng vai trò quan trng và tt yu trong toàn b quy trình tín dng.
Nó giúp ngân hàng đánh giá đc kh nng thu hi n mt cách tng đi chính xác
và trung thc. iu này rt quan trng giúp cho ngân hàng đa ra quyt đnh cho vay
mt cách chc chn hn. Khâu này đc tách riêng thành mt quy trình riêng và đc
thc hin bi cán b thm đnh có chuyên môn nghip v. Quy trình thm đnh tín
dng d án là bn ch dn các bc tin hành t xem xét, thu thp thông tin cn thit
cho đn khi rút ra đc kt lun sau cùng v kh nng thu hi n khi cho vay. Toàn b
quy trình thm đnh tín dng chung có th thc hin qua 5 bc:
- Bc 1: Xem xét h s vay ca khách hàng.
- Bc 2: Thu thp thông tin cn thit b sung.
- Bc 3: Thm đnh kh nng thu hi n thông qua thông tin có đc.
- Bc 4: c lng và kim soát ri ro tín dng.
- Bc 5: Kt lun sau cùng v kh nng thu hi n vay.
Trong các bc trên, bc thu thp thông tin cn thit và bc c lng và
kim soát ri ro tín dng là hai bc quan trng nht, đòi hi phi s dng công c và
k thut thm đnh thích hp. Hai k thut ph bin thng đc s dng trong bc
này là phân tích báo cáo tài chính và thm đnh d án đu t.
1.3.2. Ni dung thm đnh d án đu t ti Ngân hàng thng mi
1.3.2.1. Thm đnh s cn thit ca d án
Trc tiên, Ngân hàng xem xét và đánh giá s b theo các ni dung quan trng
ca d án nh: mc tiêu đu t; Khách hàng có thc s cn thit đu t? Quy mô đu
t nh th nào? C cu sn phm và dch v đu ra? Phng án tiêu th sn phm?
Quy mô vn đu t là bao nhiêu? C cu vn đu t? K hoch kinh doanh s đc
thc hin t ngun nào? Thi gian d kin thc hin d án?
Sau đó, da trên c s phân tích quan h cung cu, tín hiu ca th trng đi
vi sn phm, dch v đu ra ca d án, đa ra nhn xét v th trng tiêu th đi vi
sn phm, dch v đu ra ca d án, đa ra nhn xét v th trng tiêu th đi vi sn
phm và nhn đnh v s cn thit và tính hp lý ca d án đu t trên các phng
din nh s cn thit phi đu t d án trong giai đon hin nay; s hp lý ca quy mô
đu t và c cu sn phm; s hp lý v vic trin khai thc hin đu t (giai đon đu
t, mc huy đng).
1.3.2.2. Thm đnh th trng
Là vic tin hành phân tích các kt qu nghiên cu th trng nhm đa ra các
kt lun hp lý, chính xác v th trng tiêu th sn phm ca d án. Thm đnh th
trng là tin đ cho vic thc hin các bc thm đnh tip theo. Thm đnh th
12
trng giúp nhà đu t la chn mc tiêu, xác đnh rõ phng hng và quy mô ca
d án.
Thm đnh th trng bao gm các ni dung sau:
- Thm đnh nhu cu hin ti và tng lai v sn phm ca d án trên th trng d
kin xâm nhp chim lnh: Xác đnh xem ai là khách hàng tim nng, ai là khách hàng
mi, nhu cu tiêu th sn phm trong hin ti và tng lai, mc gia tng nhu cu hàng
nm v sn phm ca d án.
- Thm đnh các ngun và các kênh đáp ng nhu cu: Mc đ đáp ng nhu cu hin
ti, xác đnh khi lng sn phm ca d án d kin bán ra hàng nm
- Thm đnh các yu t v sn phm: Cht lng, giá bán, quy cách, hình thc trình
bày, dch v sau khi bán sn phm ca d án…
- Thm đnh các vn đ v tiêu th sn phm: Các c s tip th và phân phi sn
phm, chi phí cho công tác tip th và phân phi sn phm, kênh phân phi d kin
(bán trc tip, bán qua các đi lý ), phng thc thanh toán…
- Xem xét các vn đ v cnh tranh: Các đi th cnh tranh, mc đ cnh tranh trên
th trng, li th so sánh (v chi phí sn xut, kiu dáng, cht lng, giá c…)và kh
nng thng trong cnh tranh ca sn phm d án.
- Thm đnh mc đ thâm nhp, chim lnh th trng ca d án trong sut thi
gian tn ti.
1.3.2.3. Thm đnh yu t đu vào
Là vic đánh giá kh nng cung cp nguyên vt liu và các yu t đu vào ca d
án. Cán b tín dng phi thm đnh mt s tiêu chí:
- Khách hàng cn bao nhiêu nguyên vt liu đu vào đ phc v sn xut hàng nm.
Nguyên vt liu đu vào không ch là nguyên vt liu cho sn xut mà còn bao gm c
nguyên vt liu ph, bao bì đóng gói
- Có bao nhiêu nhà cung cp nguyên liu đu vào? H là nhng khách hàng có quan h
t trc hay mi thit lp? Kh nng cung ng và mc đ tín nhim ca nhà cung cp?
- Chính sách nhp khu đi vi các nguyên nhiên liu đu vào (nu có) nh th nào?
- Bin đng giá mua, nhp khu nguyên vt liu đu vào, t giá nu phi nhp khu
nguyên vt liu.
- i vi d án phi gn lin vi vùng nguyên liu thì phi chú ý kh nng xây dng
vùng nguyên liu xem có đáp ng đc nhu cu s dng ca d án hay không?
1.3.2.4. Thm đnh k thut
Là vic phân tích mt k thut ca d án. Thm đnh k thut là công vic phc tp,
đòi hi phi có các chuyên gia k thut chuyên sâu v tng khía cnh k thut ca d án.
S đúng đn trong thm đnh k thut s quyt đnh tính kh thi ca d án v mt k
Thang Long University Library
13
thut, làm c s đ tip tc các bc thm đnh tip theo, nhm đa ra quyt đnh đu t
chính xác cho ch doanh nghip.
Ni dung ca thm đnh k thut gm:
- Mô t sn phm s sn xut ca d án: c đim ca sn phm chính, sn phm ph,
cht thi; các tiêu chun cht lng cn phi đt đc là c s cho vic nghiên cu các
vn đ k thut khác; các hình thc bao bì đóng gói, các công dng và cách s dng
ca sn phm.
Các phng pháp và phng tin đ kim tra cht lng sn phm, các yêu cu
v cht lng sn phm phi đt đc, d kin b phn kim tra cht lng, các thit
b và dng c cn thit cho vic kim tra, phng pháp kim tra, chi phí cho công tác
kim tra.
- Xác đnh công sut ca d án:
+ Xác đnh công sut bình thng có th ca d án: Là s sn phm sn xut
trong mt đn v thi gian đ đáp ng nhu cu ca th trng mà d án d kin s
chim lnh.
+ Xác đnh công sut ti đa danh ngha ca d án: là s sn phm sn xut trong
mt đn v thi gian va đ đ đáp ng nhu cu tiêu th ca th trng mà d án s
chim lnh, va đ bù vào nhng hao ht tn tht trong quá trình sn xut, lu kho,
vn chuyn và bc d.
+ Xác đnh công sut thc t kh thi ca d án và mc sn xut d kin qua các
nm cn cn c vào nhu cu th trng, trình đ k thut ca máy móc thit b, kh
nng cung cp nguyên vt liu, chi phí sn xut và chi phí vn đu t.
- Thm đnh công ngh và phng pháp sn xut: La chn trong các công ngh và
phng pháp sn xut hin có loi nào thích hp nht đi vi loi sn phm mà d án
đnh sn xut, phù hp vi điu kin ca máy móc, thit b cn mua sm, vi kh nng
tài chính và các yu t có liên quan khác nh tay ngh, trình đ qun lý…
Tu thuc công ngh và phng pháp sn xut, đng thi cn c vào trình đ tin
b k thut, cht lng, giá c phù hp vi kh nng vn hành, vn đu t, điu kin
bo dng, sa cha, công sut, tính nng, điu kin vn hành, nng lng s dng,
điu kin khí hu… mà la chn máy móc thit b thích hp.
- Xem xét các điu kin v c s h tng: Nhu cu nng lng, nc, giao thông,
thông tin liên lc ca d án phi đc xem xét, nó có nh hng đn chi phí đu t
và chi phí sn xut hay không.
- Xem xét la chn đa đim thc hin d án: Các khía cnh v đa lý, điu kin t
nhiên, kinh t, xã hi, k thut… có liên quan đn s hot đng và hiu qu hot đng
ca d án.
14
- Thm đnh k thut xây dng công trình ca d án: Tìm các gii pháp k thut xây
dng va đm bo yêu cu sn xut sau này, va rút ngn đc thi gian xây dng
công trình, mau chóng đa công trình vào s dng, va đm bo chi phí xây dng
công trình phi cn c vào yêu cu v đc tính k thut ca máy móc, thit b, dây
chuyn sn xut, c s h tng, cách t chc điu hành, nhu cu d tr nguyên vt liu
và sn phm, v lao đng s s dng.
- Thm đnh tin đ thi công d án: Vic lp lch trình thc hin d án phi đm bo
d án đi vào hot đng đúng thi gian d đnh.
- Thm đnh vn đ x lý cht thi gây ô nhim môi trng: Xác đnh các cht thi có
kh nng gây ô nhim môi trng ca d án. La chn phng pháp và phng tin
x lý cht thi cn c vào điu kin c th v lut bo v môi trng ti đa phng,
đa đim và quy mô hot đng ca d án, loi cht thi, chi phí đ x lý cht thi…
1.3.2.5. Thm đnh t chc, qun lý d án
Cn phân tích ni dung sau:
- Xây dng b máy t chc, qun lý d án đm bo các nguyên tc sau:
Các mc tiêu ca d án phi đc quy đnh và hiu rõ.
Thng nht v chc nng.
T chc phi tinh gn, mi quan h gia các b phn phi rõ ràng.
Mi cá nhân phi thc hin tt các công vic thuc trách nhim ca mình.
Mi cá nhân đu có quyn hn tng xng vi trách nhim đc trao đ có th hoàn
thành nhim v ca mình.
S giám sát và lãnh đo phi đc xác lp đi vi mi hot đng ca d án đ đt
đc mc tiêu đã đnh.
Quy đnh rõ phm vi kim soát ca các đn v.
- Lao đng và chính sách tin lng:
Xác đnh nhu cu v lao đng: Cn c vào yêu cu k thut ca sn xut và hot
đng điu hành d án.
Xác đnh ngun lao đng và chi phí tuyn dng, đào to, chi phí tin lng; xác đnh
hình thc tr lng thích hp, tính ra qu lng hàng nm cho mi loi lao đng và
cho tt c lao đng ca d án.
i vi d án mà trình đ khoa hc k thut cha đ kh nng đ tip nhn mt s
k thut hoc đm nhim mt s khâu công vic thì khi chuyn giao công ngh sn
xut phi tho thun vi bên bán công ngh đa chuyên gia sang tr giúp.
- Phng pháp qun lý mua sm vt t, thit b, tin đ d án:
La chn đn v cung ng.
Qun lý cht ch các điu kin ca hp đng mua hàng: điu kin v thng mi(s
lng, giá c, thi gian giao hàng…), điu kin v k thut.
Thang Long University Library
15
Qun lý k hoch mua sm.
Qun lý vic thc hin d án: Xây dng k hoch thc hin d án, xác đnh thi gian
thc hin các công vic, phng pháp giám sát tin đ d án.
- Xác đnh các tiêu thc đánh giá kt qu thc hin d án: Ch tiêu hiu qu s dng
nguyên vt liu cho d án, hiu qu s dng lao đng máy móc…
1.3.2.6. Thm đnh v mt kinh t - xã hi d án
Là đánh giá vic thc hin d án có nhng tác đng gì đi vi nn kinh t và xã
hi. Ta phi tin hành xem xét nhng li ích kinh t xã hi ròng do thc hin d án
đem li. Li ích kinh t xã hi ròng ca d án là chênh lch gia các li ích mà nn
kinh t và xã hi thu đc so vi các đóng góp mà nn kinh t và xã hi đã phi b ra
khi thc hin d án.
Li ích mà xã hi thu đc chính là s đóng góp ca d án đi vi vic thc hin
các mc tiêu chung ca xã hi, ca nn kinh t. Nhng li ích này có th đc xem xét
mang tính cht đnh tính nh đáp ng các mc tiêu phát trin kinh t, phc v vic
thc hin các ch trng chính sách ca Nhà nc, góp phn chng ô nhim môi
trng, ci to môi trng môi sinh… hoc đo lng bng cách tính toán đnh lng
nh mc tng thu cho ngân sách, mc gia tng s ngi có vic làm, mc tng thu
ngoi t…
Nhng chi phí mà xã hi phi b ra cho vic thc hin d án cng đc xem xét
trên khía cnh mang tính cht đnh tính và đnh lng.
Khi thm đnh tính kinh t - xã hi ca d án cn cn c vào các mc tiêu ch yu sau:
- Nâng cao mc sng ca dân c đc th hin gián tip qua các s liu c th v mc
gia tng sn phm quc dân, mc gia tng tích lu vn, mc gia tng đu t, tc đ
phát trin, tc đ tng trng…
- Phân phi li thu nhp th hin qua s đóng góp ca d án vào vic phát trin các
vùng kinh t, nâng cao đi sng ca tng lp dân c nghèo.
- Gia tng s lao đng có vic làm.
- Tng thu và tit kim ngoi t.
- Nâng cao nng sut lao đng, đào to lao đng có trình đ tay ngh cao, tip nhn
chuyn giao công ngh, hoàn thin c cu sn xut ca nn kinh t.
- Phát trin các ngành công nghip ch đo có tác dng thúc đy s phát trin ca các
ngành khác.
1.3.2.7. Thm đnh tài chính d án
Thm đnh tài chính d án là rà soát, đánh giá mt cách khoa hc và toàn din
mi khía cnh tài chính ca d án. Thm đnh tài chính d án cho phép nhà đu t
đánh giá tính kh thi v mt tài chính ca d án. Do đó, có th đa ra đc kt lun v
tính kh thi ca d án đu t phi xem xét kh nng sinh li ca vn đu t, tính toán
16
các giá tr biu hin kh nng này đc da trên dòng tin ròng ca d án. C th hn,
nhà đu t phi tin hành thm đnh các khía cnh liên quan đn giá tr dòng tin vào
và dòng tin ra ca d án.
1.3.2.8. Thm đnh kh nng tr n
Mc tiêu quan trng nht ca thm đnh tín dng là thm đnh kh nng tr n
ca khách hàng mt cách chính xác. Thm đnh kh nng tài chính đ đánh giá kh
nng tr n ca khách hàng có nhc đim là ch đánh giá đc quá kh và hin ti
trong đó vic thu n li din ra trong tng lai. Khách hàng có tình hình tài chính tt
th hin kh nng đm bo n vay trong quá kh và hin ti nhng cha hn đ kh
nng tài chính đ đm bo cho vic tr n trong tng lai. Kh nng tr n ca khách
hàng ph thuc rt nhiu vào tính kh thi ca d án. Vì vy, tin đ đ thm đnh kh
nng tr n ca khách hàng mt cách chính xác nht là thm đnh đúng tính kh thi
ca d án.
Thm đnh tính kh thi ca d án đu t đc nhân viên tín dng tin hành khi
xem xét quyt đnh cho vay trung và dài hn hay tài tr cho d án đu t.
1.3.2.9. Thm đnh tài sn đm bo n vay
Bo đm tín dng là vic t chc tín dng áp dng các bin pháp nhm phòng
nga ri ro, to c s kinh t và pháp lý đ thu hi đc các khon n đã cho khách
hàng vay. Bo đm tín dng có th thc hin bng nhiu cách nh bo đm bng tài
sn th chp, bng tài sn cm c, bng tài sn hình thành t vn vay hay bng hình
thc bo lãnh ca bên th ba. Bt k tài sn hoc các quyn phát sinh t tài sn có th
to ra dòng tin đu có th dùng làm tài sn đm bo tin vay. vic bo đm tin
vay có hiu qu, tài sn đm bo cn có giá tr ln hn ngha v đc bo đm. Tài
sn dùng làm bo đm phi to ra đc dòng tin thông qua giá tr trong th trng
tiêu th. Tài sn đm bo phi có đy đ c s pháp lý đ ngi cho vay có quyn x
lý nu khách hàng không th tr đc gc và lãi vay đúng thi hn. Mc tiêu ca thm
đnh tài sn đm bo n vay là đánh giá chính xác tài sn bo đm n vay có tha mãn
các yêu cu trên hay không
1.3.2.10. c lng và kim soát ri ro tín dng
Các phân tích, thm đnh trên dù đc tin hành chính xác, cn thn đn my
cng không th tránh khi nhng sai sót vì vic thu hi n din ra trong tng lai, điu
này có th b chi phi bi nhiu yu t khách quan cng nh ch quan dn ti vic thu
hi n không đúng nh d tính. Vì vy, vic c lng và kim soát ri ro tín dng
giúp cho ngân hàng gim thiu đc mc đ nh hng ca các nhân t tác đng đn
thi gian thu hi n. Các k thut và phng pháp phân tích và kim soát ri ro tín
dng bao gm phân tích đ nhy, phân tích tình hung và phân tích mô phng.
Thang Long University Library
17
iu quan trng trong thm đnh tài chính d án là phi xây dng đc mt h
thng đnh mc tiêu chun các ch tiêu thông qua vic nghiên cu k th trng cng
nh mt bng hàng hóa, dch v cung ng thi đim tin hành trin khai d án. Do
tm quan trng ca thm đnh tài chính d án đi vi quyt đnh cho vay ca ngân
hàng, nên ta xem xét thm đnh tài chính c th nh sau:
1.3.3. Ni dung thm đnh tài chính d án đu t
ây là ni dung quan trng nht trong thm đnh d án đu t, do đó, cán b tín
dng phi luôn thn trng trong vic thm đnh các tiêu chí tái chính. iu này s ành
hng đn kt qu đu t. Nu d toán càng chính xác thì kt qu đu t càng cao.
1.3.3.1. Thm đnh tng vn đu t ca d án
đm bo cho d án hot đng có hiu qu thì điu quan trng trc tiên là phi
d tính đc lng vn đu t cn thit theo tng loi công vic trong tng giai đon
ca quá trình thc hin đu t. Ta cn phi tin hành lp biu ghi chép tình hình thc
hin đu t, thm đnh s lng, cht lng, thi hn cung cp đu vào cho d án theo
tng loi công vic trong tng giai đon ca quá trình thc hin và thm đnh giá cho
các yu t đu vào nhm d tính hp lý s vn đu t trong tng giai đon ca chu
trình d án.
V c bn, đây là vic xem xét tính toán tng vn đu t cho d án có đy đ,
chính xác và phù hp hay không. Vn đu t cho d án thng bao gm vn đu t c
bn, vn lu đng và các chi phí khác.
Vn đu t c bn là toàn b lng vn cn thit đ hoàn thành công trình sn
sàng đa vào s dng bao gm vn đu t xây lp, vn đu t thit b, chi phí chun b
mt bng…
Vn lu đng là toàn b chi phí cn thit đ khai thác và s dng công trình. Vn
lu đng thng bao gm: Nguyên vt liu, tin lng, ph tùng, thành phm tn kho,
hàng hoá bán chu, chi phí đt xut.
Vic xác đnh đúng chi phí khác nh chi phí thành lp, chi phí tr lãi vay có chú ý
đn giá tr thi gian ca tin, chi phí d phòng… cng là yu t rt quan trng trong
quyt đnh b vn đu t.
Các khon tài chính dài hn phi trang tri đ các chi phí đu t ca d án bao
gm vn c đnh và vn lu đng cn thit cho vic vn hành bình thng. Các khon
tài chính có th huy đng di dng vn c phn và vn vay dài hn. Vic gii quyt
nhu cu ca d án không nhng quyt đnh kh nng sinh li trong tng lai mà c
nhng cân đi thu chi ca nó. Bi vy, trong quá trình đánh giá d án, c cu vn do
ch đu t d tính s đc xét mt cách cht ch trên c s xét đoán kh nng sinh li
trong tng lai ca doanh nghip.