Bài giảng: Tăng cường QL đổi mới PPDH - KTĐG

HOÀ BÌNH - THÁNG 10 NĂM 2013
Chuyên
Chuyên
đề 1
đề 1
TẬP HUẤN TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN
TRƯỜNG TRUNG HỌC
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÒA BÌNH
TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
ĐỔI MỚI ĐỒNG BỘ PPDH VÀ KTĐG
ĐỔI MỚI ĐỒNG BỘ PPDH VÀ KTĐG
Nội dung chính
Từ quan niệm mới về chất lượng
trường phổ thông
…
Đến vấn đề về quản lý đổi mới đồng
bộ PPDH và KTĐG ở trường trung học
Quan niệm về
Quan niệm về
chất lượng trường phổ thông
chất lượng trường phổ thông
1. Chất lượng giáo dục (CLGD) của nhà trường?
1. Chất lượng giáo dục (CLGD) của nhà trường?
- CLGD một khái niệm động, nhiều chiều, ít nhất
- CLGD một khái niệm động, nhiều chiều, ít nhất
gồm
gồm
:
:

Mục tiêu; quá trình hoạt động nhằm đạt
Mục tiêu; quá trình hoạt động nhằm đạt
mục tiêu và thành quả đạt được so với mục tiêu
mục tiêu và thành quả đạt được so với mục tiêu
.
.
- Theo cách hiểu hiện nay
- Theo cách hiểu hiện nay
:
:


CLGD là sự đáp ứng
CLGD là sự đáp ứng
của nhà trường đối với các yêu cầu về Mục tiêu
của nhà trường đối với các yêu cầu về Mục tiêu
giáo dục
giáo dục
được quy định tại Luật Giáo dục
được quy định tại Luật Giáo dục


và
và


các
các
quy định về tiêu chuẩn đánh giá nhà trường

quy định về tiêu chuẩn đánh giá nhà trường
của
của
Bộ GD-ĐT
Bộ GD-ĐT
.
.
- CLGD của nhà trường
- CLGD của nhà trường
thể hiện qua các hoạt
thể hiện qua các hoạt
động dạy học – giáo dục
động dạy học – giáo dục


và
và


các dịch vụ Giáo
các dịch vụ Giáo
dục
dục
.
.


Chất lượng trường học
T
T

riết lý giáo dục:
riết lý giáo dục:




Nhân dịp Quốc khánh 2004, Thủ tướng Lý Hiển
Nhân dịp Quốc khánh 2004, Thủ tướng Lý Hiển
Long Singapore nói “
Long Singapore nói “
Chúng ta phải dạy ít để HS
Chúng ta phải dạy ít để HS
có thể học được nhiều hơn
có thể học được nhiều hơn
”
”


Từ 1997:
Từ 1997:
“Trường học tư duy, quốc gia học tập’”
“Trường học tư duy, quốc gia học tập’”
(Thinking Schools, Learning Nation)
(Thinking Schools, Learning Nation)
là định hướng cho ĐM giáo dục Singapore.
là định hướng cho ĐM giáo dục Singapore.
Mỗi trường học của Singaporre phải xác định được:
Mỗi trường học của Singaporre phải xác định được:

- Tầm nhìn
- Tầm nhìn


- Chiến lược
- Chiến lược


- Sứ mạng
- Sứ mạng
Chất lượng trường học

Dạy ít học nhiều là gì
Dạy ít học nhiều là gì
: Tập trung nâng cao chất
: Tập trung nâng cao chất
lượng của học sinh bằng cách tạo nên nhiều
lượng của học sinh bằng cách tạo nên nhiều
“khoảng trống”
“khoảng trống”
trong chương trình để giáo
trong chương trình để giáo
viên có thể thực hiện những kế hoạch giảng
viên có thể thực hiện những kế hoạch giảng
dạy riêng, cùng học sinh định hình một môi
dạy riêng, cùng học sinh định hình một môi
trường giáo dục riêng và bồi dưỡng nghiệp vụ
trường giáo dục riêng và bồi dưỡng nghiệp vụ

Rút gọn chương trình giảng dạy 10-20% để tạo

Rút gọn chương trình giảng dạy 10-20% để tạo
thời gian trống.
thời gian trống.

Bộ giáo dục giảm 2 giờ/tuần cho giáo viên để
Bộ giáo dục giảm 2 giờ/tuần cho giáo viên để
họ có thêm thời gian lên kế hoạch giảng dạy
họ có thêm thời gian lên kế hoạch giảng dạy
và trao đổi kinh nghiệm chuyên môn
và trao đổi kinh nghiệm chuyên môn
Chất lượng trường học


(1) Người học khoẻ mạnh, được nuôi dạy tốt, được
(1) Người học khoẻ mạnh, được nuôi dạy tốt, được
khuyến khích để có động cơ học tập chủ động, kết
khuyến khích để có động cơ học tập chủ động, kết
quả học tập tốt
quả học tập tốt


(2) GV thạo nghề, được động viên đúng mức
(2) GV thạo nghề, được động viên đúng mức


(3)
(3)
Phương pháp và Kỹ thuật dạy học tích cực
Phương pháp và Kỹ thuật dạy học tích cực

4) Chương trình giáo dục thích hợp với người dạy
4) Chương trình giáo dục thích hợp với người dạy
và người học
và người học


5) Thiết bị, công nghệ, học liệu giáo dục thích hợp,
5) Thiết bị, công nghệ, học liệu giáo dục thích hợp,
dễ tiếp cận
dễ tiếp cận


10 yếu tố đánh giá chất lượng trường học
(Theo CT hành động Dakar -2000 UNESCO)




6) Môi trường học tập vệ sinh, an toàn, lành mạnh.
6) Môi trường học tập vệ sinh, an toàn, lành mạnh.


7)
7)
Hệ thống đánh giá thích hợp với môi trường,
Hệ thống đánh giá thích hợp với môi trường,
quá trình và kết quả giáo dục.
quá trình và kết quả giáo dục.

8) Hệ thống quản lý giáo dục có tính tham gia và
8) Hệ thống quản lý giáo dục có tính tham gia và
dân chủ.
dân chủ.


9) Tôn trọng và thu hút được cộng đồng và nền
9) Tôn trọng và thu hút được cộng đồng và nền
văn hoá địa phương trong hoạt động giáo dục.
văn hoá địa phương trong hoạt động giáo dục.


10) Các thiết chế đầy đủ; chương trình giáo dục có
10) Các thiết chế đầy đủ; chương trình giáo dục có
nguồn lực thích hợp, thoả đáng và bình đẳng.
nguồn lực thích hợp, thoả đáng và bình đẳng.
10 yếu tố đánh giá chất lượng trường học
(Theo CT hành động Dakar -2000 UNESCO)


UNESCO nêu ra bốn nhóm thành tố tạo thành chất lượng của
UNESCO nêu ra bốn nhóm thành tố tạo thành chất lượng của
một nhà trường (viết tắt là
một nhà trường (viết tắt là


CIPO
CIPO
):

):
Hoàn cảnh, Đầu vào, Quản lý
Hoàn cảnh, Đầu vào, Quản lý
quá trình, Kết quả đầu ra
quá trình, Kết quả đầu ra
.
.


I) Hoàn cảnh nhà trường (Context):
- Hoàn cảnh kinh tế, xã hội.
- Dân trí và nhu cầu giáo dục của địa bàn dân cư.
- Chính sách đối với nhà trường.
- Sự đóng góp cho giáo dục của cộng đồng.
Các nhóm tiêu chí đánh giá chất lượng
nhà trường
II) Các yếu tố đầu vào (Input) – Gồm 5 yếu tố, viết
tắt là 5M:
- Con người (Man): chất lượng CBQL, GV, HS;
tham gia của XH vào công tác GD trong trường.
- CSVC (Material): CSVC, TBDH, tài liệu, SGK,
- Tài chính (Money): các nguồn thu và sử dụng hợp
lý vào hoạt động DH, GD, dịch vụ.
- Phương pháp (Method): khả năng nắm vững các
PPDH-KTĐG, TBDH, KTDH và vận dụng vào cải
tiến, nâng cao chất lượng DH, GD.
- Quản lý (Management): Cơ cấu tổ chức, phân
công lao động, cơ chế phối hợp hoạt động, thực
hiện kế hoạch khoa học, hiệu quả
Các nhóm tiêu chí đánh giá chất lượng

nhà trường
III) Quản lý quá trình (Process)–viết tắt là PDCA
1- Xây dựng kế hoạch (Plan):
+ Phân tích cơ hội và thách thức trong hoàn
cảnh, ĐK của trường để xây dựng KH dài hạn,
năm học, từng mặt hoạt động có ưu tiên thứ bậc
KH. Chỉ rõ: Làm việc gì? Ai làm? Làm thế nào?
Nguồn lực để thực hiện? Làm khi nào? Các yêu
cầu cần đạt được?
+ KH cần được tập thể biết, thảo luận, hiến kế
và thống nhất các việc phải làm, cách làm, các chỉ
tiêu cần đạt.
Các nhóm tiêu chí đánh giá chất lượng
nhà trường
III) Quản lý quá trình (Process)-viết tắt là PDCA (tt):
2 - Thực hiện kế hoạch (Do):
+ Căn cứ vào KH chung, phân công nhiệm vụ cho
các tổ chức, các cá nhân.
+ Các tổ, cá nhân xây dựng KH thực hiện nhiệm vụ
được phân công phù hợp nhất đối với mình.
+ KH hành động của các tổ, cá nhân được tập hợp
lại, hình thành KH giám sát của trường đối với các tổ,
cá nhân.
Các nhóm tiêu chí đánh giá chất lượng
nhà trường
III) Quản lý quá trình (Process)-viết tắt là PDCA (tt):
3 - Giám sát thực hiện kế hoạch (Check):
+ Mỗi cá nhân tự quản lý việc thực hiện KH và tự
giám sát công việc của mình đến kết quả cuối cùng.
+ Nhà trường hoặc tổ có các đợt giám sát định kỳ

hoặc bất thường, phát hiện kịp thời các vấn đề mới
phát sinh để có biện pháp hỗ trợ, hoặc các quyết
định bổ sung, tạo ĐK cho mỗi cá nhân hoàn thành
KH khắc phục kịp thời những sai sót ngay trong quá
trình thực hiện.
Các nhóm tiêu chí đánh giá chất lượng
nhà trường
III) Quản lý quá trình (Process)-viết tắt là PDCA (tt):
4. Tác động cải tiến liên tục (Act):
Sau một quá trình hoạt động cần tổng kết rút kinh
nghiệm, xác nhận những ưu điểm cần phát huy,
nhược điểm cần khắc phục; mặt khác hoàn cảnh,
ĐK đầu vào của trường, của cá nhân đã thay đổi so
với thời gian đầu.
=> Cần phân tích để tiếp tục đề xuất các tác động
cải tiến cho chu kỳ quản lý tiếp theo.
=> Quá trình cải tiến từng bước, liên tục hướng
tới đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao về CLGD.
Các nhóm tiêu chí đánh giá chất lượng
nhà trường
IV) Kết quả đầu ra (Outcome)
- Tập trung vào những đặc điểm cụ thể về chất
của đối tượng => chính là sự thay đổi về KT, KN và
thái độ (so với mục tiêu GD) của HS từ khi bắt đầu
cho đến cuối giai đoạn hưởng lợi GD.
- Giáo viên đạt chuẩn nghề nghiệp cao;
- Hệ thống giáo dục dân chủ, bình đẳng.
Các nhóm tiêu chí đánh giá chất lượng
nhà trường
Mối quan hệ giữa các nhóm yếu tố

Nhóm yếu tố
Đầu vào
- M/trường đảm bảo;
- Ng/lực thoả đáng;
- CTGD thích hợp;
- Thu hút cộng đồng
tham gia GD.
Nhóm yếu tố
Quá trình
- Xây dựng KH
-
Thực hiện KH
-
Giám sát thực hiện KH
Tác động cải tiếnliên tục
- PP và KT dạy và học
tích cực;
- Hệ thống đánh giá
thích hợp;
- H/thống QL dân chủ.
Nhóm yếu tố
Đầu ra
- Người học khoẻ
mạnh, có động cơ HT,
kết quả cao;
- GV thạo nghềnghiệp;
- Hệ thống GD dân chủ
Ngữcảnh
Hoàn cảnh KT-XH, Dân trí và nhu cầu GD của địa bàn dân cư; Chính
sách đối với nhà trường; Sự đóng góp cho GD của cộng đồng.

Hoàn cảnh KT-XH, Dân trí và nhu cầu GD của địa bàn dân cư; Chính
sách đối với nhà trường; Sự đóng góp cho GD của cộng đồng.



Căn cứ vào thực tế quản lí và
Căn cứ vào thực tế quản lí và
tham khảo 10 yếu tố đánh giá
tham khảo 10 yếu tố đánh giá
chất lượng trường học (theo CT
chất lượng trường học (theo CT
hành động Dakar -2000
hành động Dakar -2000
UNESCO) và mô hình đổi mới
UNESCO) và mô hình đổi mới
đồng bộ PPDH và KTĐG.
đồng bộ PPDH và KTĐG.
Anh, Chị thảo luận:
Anh, Chị thảo luận:


Trách nhiệm của TTCM
Trách nhiệm của TTCM
đối với việc nâng cao
đối với việc nâng cao
chất lượng nhà trường.
chất lượng nhà trường.

 
1.

1.
Phải phấn đấu làm người đi tiên phong về
Phải phấn đấu làm người đi tiên phong về
đổi mới PPDH và KTĐG.
đổi mới PPDH và KTĐG.
2. Kiên trì tổ chức hướng dẫn giáo viên thực
2. Kiên trì tổ chức hướng dẫn giáo viên thực
hiện đổi mới PPDH và KTĐG.
hiện đổi mới PPDH và KTĐG.
3. Phải hình thành giáo viên cốt cán về đổi mới
3. Phải hình thành giáo viên cốt cán về đổi mới
PPDH và KTĐG.
PPDH và KTĐG.
 

4. Thường xuyên tổ chức dự giờ thăm lớp và
4. Thường xuyên tổ chức dự giờ thăm lớp và
trao đổi, góp ý với giáo viên.
trao đổi, góp ý với giáo viên.
5. Tổ chức sinh hoạt chuyên môn với nội dung
5. Tổ chức sinh hoạt chuyên môn với nội dung
phong phú, thiết thực.
phong phú, thiết thực.
6.
6.


Có các giải pháp chăm lo các điều kiện,
Có các giải pháp chăm lo các điều kiện,
phương tiện phục vụ giáo viên đổi mới

phương tiện phục vụ giáo viên đổi mới
PPDH.
PPDH.
 

7. Động viên tinh thần cầu thị trong tự bồi
7. Động viên tinh thần cầu thị trong tự bồi
dưỡng của giáo viên, giáo dục ý thức khiêm
dưỡng của giáo viên, giáo dục ý thức khiêm
tốn học hỏi kinh nghiệm và sẵn sàng chia sẻ
tốn học hỏi kinh nghiệm và sẵn sàng chia sẻ
kinh nghiệm với đồng nghiệp.
kinh nghiệm với đồng nghiệp.
8. Kiểm tra hồ sơ GV: giáo án, sổ điểm, đánh
8. Kiểm tra hồ sơ GV: giáo án, sổ điểm, đánh
giá đúng đắn và đề xuất khen thưởng những
giá đúng đắn và đề xuất khen thưởng những
giáo viên tích cực đổi mới và thực hiện đổi
giáo viên tích cực đổi mới và thực hiện đổi
mới PPDH, KTĐG có hiệu quả.
mới PPDH, KTĐG có hiệu quả.
…
…
đến việc tăng cường quản lý
đến việc tăng cường quản lý
đổi mới đồng bộ phương pháp
đổi mới đồng bộ phương pháp
dạy học, kiểm tra đánh giá,
dạy học, kiểm tra đánh giá,
nâng cao hiệu quả giáo dục

nâng cao hiệu quả giáo dục
Một số
vấn đề
về
PPDH,
KTĐG
và
đổi mới
PPDH,
KTĐG


- Là định hướng tổng thể cho hành động
- Là định hướng tổng thể cho hành động
PP, trong đó có sự kết hợp giữa các nguyên
PP, trong đó có sự kết hợp giữa các nguyên
tắc DH, lý luận DH, điều kiện DH và tổ chức
tắc DH, lý luận DH, điều kiện DH và tổ chức
DH; định hướng về vai trò của GV và HS trong
DH; định hướng về vai trò của GV và HS trong
quá trình DH.
quá trình DH.


- Là định hướng mang tính chiến lược, mô
- Là định hướng mang tính chiến lược, mô
hình LT của PPDH => Chưa đưa ra những mô
hình LT của PPDH => Chưa đưa ra những mô
hình hành động, những hình thức cụ thể cho
hình hành động, những hình thức cụ thể cho

hành động PP.
hành động PP.




D
D
H
H
giải quyết vấn đề, D
giải quyết vấn đề, D
H
H
giải thích - minh hoạ;
giải thích - minh hoạ;
D
D
H
H
kế thừa; D
kế thừa; D
H
H
khám phá; D
khám phá; D
H
H
nghiên cứu; D
nghiên cứu; D

H
H
định hướng hành động; D
định hướng hành động; D
H
H
định hướng HS; D
định hướng HS; D
H
H
theo tình huống; D
theo tình huống; D
H
H
gắn với kinh nghiệm; D
gắn với kinh nghiệm; D
H
H
định hướng mục tiêu; D
định hướng mục tiêu; D
H
H
giao tiếp; v.v.
giao tiếp; v.v.
.;
.;
các
các
môn còn có những quan điểm dạy học đặc thù.
môn còn có những quan điểm dạy học đặc thù.





Trong các quan điểm D
Trong các quan điểm D
H
H
nêu trên, D
nêu trên, D
H
H
giải
giải
quyết vấn đề là con đường cơ bản để phát huy
quyết vấn đề là con đường cơ bản để phát huy
tính tích cực nhận thức của HS, có thể vận dụng
tính tích cực nhận thức của HS, có thể vận dụng
trong hầu hết các hình thức và PPDH với những
trong hầu hết các hình thức và PPDH với những
năng lực của GV và mức độ tự lực khác nhau
năng lực của GV và mức độ tự lực khác nhau
của HS.
của HS.
Quan điểm dạy học?


- PPDH cụ thể là những

- PPDH cụ thể là những
hình thức, cách thức
hình thức, cách thức
hành động của GV và HS nhằm thực hiện những
hành động của GV và HS nhằm thực hiện những
mục tiêu DH xác định
mục tiêu DH xác định
,
,
phù hợp với những nội
phù hợp với những nội
dung và những ĐK DH cụ thể
dung và những ĐK DH cụ thể
.
.
PPDH cụ thể quy
PPDH cụ thể quy
định những mô hình hành động của GV và HS.
định những mô hình hành động của GV và HS.


- Có hàng trăm PPDH cụ thể, gồm những PP
- Có hàng trăm PPDH cụ thể, gồm những PP
chung cho nhiều môn, các PP đặc thù bộ môn.
chung cho nhiều môn, các PP đặc thù bộ môn.


- Bên cạnh các PPDH truyền thống như:
- Bên cạnh các PPDH truyền thống như:
thuyết trình, đàm thoại, biểu diễn trực quan, làm

thuyết trình, đàm thoại, biểu diễn trực quan, làm
mẫu, có một số PP khác như: PP nghiên cứu
mẫu, có một số PP khác như: PP nghiên cứu
trường hợp, PP điều phối, PP đóng vai, v.v
trường hợp, PP điều phối, PP đóng vai, v.v