Hợp đồng thương mại dịch vụ và giải quyết tranh chấp về hợp đồng thương mại dịch vụ ở Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG




LUẬN ÁN TIẾN SĨ

HỢP ĐỒNG THƢƠNG MẠI DỊCH VỤ
VÀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP
VỀ HỢP ĐỒNG THƢƠNG MẠI DỊCH VỤ Ở VIỆT NAM

Ngành: KINH DOANH



HÀ CÔNG ANH BẢO






 



BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG




LUẬN ÁN TIẾN SĨ

HỢP ĐỒNG THƢƠNG MẠI DỊCH VỤ
VÀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP
VỀ HỢP ĐỒNG THƢƠNG MẠI DỊCH VỤ Ở VIỆT NAM

Ngành
:
Kinh doanh
Chuyên ngành
:
Quản trị kinh doanh
Mã số
:
62.34.01.02

HÀ CÔNG ANH BẢO

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS, TS NGUYỄN THỊ MƠ




 
i







Tác giả luận án

ii


MỤC LỤC
 i
 ii
 iv
 vi
 1
PHẦN A: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT CỦA
ĐỀ TÀI 8
1.  8
2.  16
PHẦN B: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 20
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỢP ĐỒNG THƢƠNG MẠI DỊCH VỤ VÀ GIẢI
QUYẾT TRANH CHẤP VỀ HỢP ĐỒNG THƢƠNG MẠI DỊCH VỤ 20
1.1. Những vấn đề lý luận về hợp đồng thƣơng mại dịch vụ và tranh chấp về hợp đồng
thƣơng mại dịch vụ 20
 20
 34
1.2. Giải quyết tranh chấp về hợp đồng thƣơng mại dịch vụ 46
 47
 
 57

1.3. Đánh giá tác động của việc giải quyết tranh chấp về hợp đồng thƣơng mại dịch vụ
đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp 59
 59
 62
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG KÝ KẾT, THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG THƢƠNG MẠI DỊCH
VỤ VÀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP VỀ HỢP ĐỒNG THƢƠNG MẠI DỊCH VỤ Ở
VIỆT NAM 64
2.1. Thực trạng ký kết, thực hiện hợp đồng thƣơng mại dịch vụ ở Việt Nam 64
 64
 64
 65
2.2. Thực trạng giải quyết tranh chấp về hợp đồng thƣơng mại dịch vụ tại Việt Nam 68

 69
iii


 75
 87
2.3. Đánh giá về thực trạng ký kết, thực hiện hợp đồng thƣơng mại dịch vụ và giải quyết
tranh chấp về hợp đồng thƣơng mại dịch vụ ở Việt Nam 98
 98
 101
 105
Chƣơng 3 GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ ĐỂ DOANH NGHIỆP VIỆT NAM GIẢI QUYẾT
THÀNH CÔNG CÁC TRANH CHẤP VỀ HỢP ĐỒNG THƢƠNG MẠI DỊCH VỤ 112
3.1. Dự báo về sự gia tăng các tranh chấp về hợp đồng thƣơng mại dịch vụ tại Việt Nam
trong thời gian tới 112
 112
 115

3.2. Các giải pháp đối với doanh nghiệp 118
 118
 126
 129
 134
3.3. Một số kiến nghị 135
 135
t 144
 146
KẾT LUẬN 149
 151
 152
 164

iv


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT SỬ DỤNG TRONG ĐỀ TÀI
Danh mục viết tắt bằng tiếng Anh
Từ viết tắt
Tiếng Anh
Nghĩa tiếng Việt
ASEAN
Association of Southeast Asian
Nations

Á
APEC
Asia-Pacific Economic
Cooperation


Á  Thái B
ADR
Alternative Dispute Resolution


BTA
VN-HK
Bilateral Trade Agreement
Vietnam  USA
    
 
FDI
Foreign Direct Investment

FTA
Free Trade Agreement


GATS
General Agreement on Trade in
Services
    

GDP
Gross Domestic Product


TRIMS
Agreement on Trade-Related

Investment Measures
H     
     

IMF
International Monetary Fund

ITC
International Trade Centre

OECD
Organization for Economic
Cooperation and Development


UCC
Uniform Commerce Code
    

UNCITRAL
United Nations Commission on
International Trade Law
     

VIAC
Vietnam International
Arbitration Center
     

WIPO

World Intellectual Property
Organization
      

WTO
World Trade Organization








v


Danh mục viết tắt tiếng Việt
Từ viết tắt
Nghĩa đầy đủ
BLDS

NCS

DN

DNTN

DNVN








MBHH
Mua bán hàng hóa
TAND
Tòa án Nhân dân
TMDV

TMHH

TTTM

TTDS

VN

vi


DANH MỤC BẢNG BIỂU, ĐỒ THỊ, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ

Bảng biểu
 2- 1:   các  tranh         tòa   trong
giai  2008-2012 79
 2- 2:   các tranh         tòa án phúc  trong
giai  2008-2012 80

 2- 3:   các  tranh        theo   giám 
 trong giai  2008-2012 82
2- 4 97
- - 2013 115
- 2  116
-  117
- 4  124

Đồ thị
- 1:    tranh ch            tòa án
  giai  2008-2012 81

Biểu đồ
-  72
- t
 86
B- 3 -2013 91
-  92
 2- 
hóa 98
-  99
- 7 100
-  102
-  103
-  104
-  104

Sơ đồ
3- 1 120
-  126

-   131

1



PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

 (VN) 

 




 

D


      (DN)          
KD) DN 
) 

 
p
DNVN H
              
DN


 

DN      doanh


(GQTC)DN
2




 V
 GQTC phát

 DNVN 
GQTC .
DNVN 
 thành công tranh
DN GQTC 
 GQTC  
GQTC  
 DN 
“Hợp đồng thƣơng mại dịch vụ và giải quyết tranh chấp về
hợp đồng thƣơng mại dịch vụ ở Việt Nam” NCS 
kinh doanh này.
2. Tình hình nghiên cứu
Tì 
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mc đch nghiên cu

T
   , GQTC   và nêu t    GQTC 
  DNcác   
DNVN thành công  
DN kinh doanh  mình.
3.2. Nhiê
̣
m v nghiên cu: có

- Làm   ;
- GQTC  
DN;
3



- Phân tích  GQTC  
các DN 
các   DN;
- GQTC  VN
GQTC  
VN GQTC  
DN;
- GQTC  
DNVN 
DN 
- DNVN hành công 
DN .
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cu

               
 và GQTC  
  VN         
GQTC . chuyên 
 tác
  GQTC   DN
DNVN VN 
TMDV.
4.2. Phạm vi nghiên cu
-   và GQTC   

 (theo GATS). 
DN 
trong         
 
4





               
, 
 nói chung
 GQTC  
GQTC , GQTC , GQTC theo các
GQTC  
GQTC  
GQTC GQTC 
.  

 và GQTC 
 nói chung.
Khi   GQTC ,  phân tích 
nêu rõ
DNVN 
hình khi GQTC  
- 
  


-  GQTC  VN
- VN (LTM) 
tiê- 
 
.
5. Phƣơng pha
́
p nghiên cƣ
́
u
5.1. Phương pha
́
p luận nghiên cư
́
u của đề tài
P
 và Nhà
5

TMDV DN tr
                  

5.2. Các phương pháp nghiên cu c thể
NCS 
 
 . :
- 









 : 













 .   , 




,  , 












 GQTC 
,  












 ,  , 


 GQTC  12); 






, 

, 











 giúp cho các DNVN 
hành công  3).
- 














 : 












 . , NCS 








 ; 
 GQTC 
 , 





 GQTC   trong
 ; t ,   và
GQTC  VN (C12); 














 DNVN 
 

DN 3
- 



 : 
 ,  , 







, 


,  , 

,  , 














 ,












.
- 



 : 














 1,
2 .  các lý th
6



GQTC 
GQTC. , 3 
, NCS  

và các
g  DNVN   thành công      trong giai










.
-      : NCS       
DV 

các DNVN TTTM VN 
DNVN.
-  L
(xem P1 ) cho 
DN   
TMDV VN. 

  Ngoài ra khi

hu
NCS 



- : L
 
xem
P1 L
mà nó mang
 
 
6. Những đóng góp mới của luận án
-  và GQTC
7



l , theo

 

;
- phân tích  
GQTC   DN 
DN nói riêng;
-  GQTC  VN  
GQTC 
tòa án ;
-  và  
       DNVN   thành công    
  DN 
7. Kết cấu của luận án



bao
:
PHẦN A: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ
THUYẾT CỦA ĐỀ TÀI
PHẦN B: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU.

Chƣơng 1.  

Chƣơng 2.    

Chƣơng 3. Gk thành công

8

PHẦN A: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ
CƠ SỞ LÝ THUYẾT CỦA ĐỀ TÀI
1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
1.1. Tình hình nghiên cứu ở nƣớc ngoài



1.1.1. Các công trình nghiên cu về thương mại dịch v

 Trade in services in the Asia-Pacifi 
1
       

 



 Thái Bìn
.


2






1.1.2. Các công trình nghiên cu về hợp đồng, hợp đồng thương mại dịch v và
quản trị hợp đồng

           
management  A p
3
nêu


1
D
2
D
3
  
9






               
 


Richard Griffiths, 
,
4

 

phí v


    Michael Diathesopoulos      
contract theory and management contracts: A paradigm for the application of the

5
, 




          Legal guidance for doing

6




 Getting the right outcome, Achieving value for

7
, 



4
D
5
D
6
 - 

7
 
10



DN 



      
8
,      




1.1.3. Các công trình nghiên cu liên quan đến giải quyết tranh chấp và tác động
của việc giải quyết tranh chấp về hợp đồng đến hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp
fern, Martin Hunter, Nigel Blackaby và Constantine
Dissenting Opinions in International Commercial

9

DN

VN 

 g

GQTC không mang tính tài
GQTC 

GQTC DN 
GQTC.
Robert C. Bordone và Michael L. Moffitt 
The handbook of dispute resolution
10

GQTC xem 
DN GQTC.

8

9
D
10

11



công trình ngh
( 
DN DN 


GQTC 
  DN.
             


11
DN DN 

q

DN GQTC 
thông tGQTC .


 hai tác gi t vi ta
:          

12
,   trình bày nguyên nhân phát sinh tranh chp trong hng sa
ch phòng tránh tranh chp. Theo hai tác gi này, gii pháp
tt nh phòng tránh tranh chp là DN phi có kin th v h
i hiu rõ bn cht ca nhnh trong hng nhm nhn bic
nhng ri ro tim c bit, vi nhng hi quc t, s bng v
ngôn ng h bt c h c chú ý nhm
hn ch tranh chp và nhng rn vic thc hin hng.
            p chí Temple Law
Review  ADR: new challenges, new roles, and new opportunies
13
trong
n mnh vai trò ca lun trong vic s dc GQTC
la chng, hòa gii, trung gian.

11
D

12


13
Dch sang ting Vit làc gii quyt tranh chp la chn: thách thc mi, vai trò mi mi
12



 Lisa B. Bingham có bài  system design and

14
i t ra tm
quan trng ca quá trình la chc GQTC, và xem xét liu rng vic GQTC
bng TTTM có vi phm v v công bng, th tc GQTC, v chi phí hay không. Tác
gi t lun rng v không phi  vic la chn tr GQTC,
mà  chính s kim soát ca mi DN trong quá trình GQTC ti TTTM, bi vì chính s
kim soát tt quá trình GQTC s i thành công cho DN.

           

15

DN. Tác

 



               

 GQTC 
 DNGQTC 
GQTC  
VN

1.2. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam
VN          và
GQTC trong  DN
1.2.1. Các công trình nghiên cu về thương mại dịch v

-40-



14
Dch sang ting Vit là: Kim soát quá trình gii quyt tranh chp  và s dng tri
15

13




(BTA VN-HK) 


-HK.
               






1.2.2. Các công trình nghiên cu về hợp đồng, hợp đồng thương mại dịch v
sách có

 


 VN.

trong cá




1.2.3. Các công trình nghiên cu liên quan đến giải quyết tranh chấp và tác động
của việc giải quyết tranh chấp về hợp đồng đến hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp

              
 
                
14








 
GQTC 

VN
 


phân tích GQTC
 

  

VN GQTC 

c

- 
 
DN 
GQTC 



 

GQTC DN 
                
15

GQTC òa án và tài DN 
t.

k

GQTC 
  T D        

GQTC 


ch





 
GQTC 
1.3. Đánh giá tổng quan về tình hình nghiên cứu




 , 




, 










  
GQTC 
DN GQTC 
. 

 



















, :
1.3.1. Những vấn đề đã được giải quyết
- 

 m rõ

- ;
16



- GQTC nói chung
GQTC  vv
- 
 DN
DN k
 ích  
1.3.2. Những vấn đề chưa được giải quyết
-  và ;
-  GQTC  
GQTC  

-        GQTC   
 DN DN nói riêng.
NCS) 


NCS 

GQTC  VN. 
 và GQTC  VN và

2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ HƢỚNG TIẾP CẬN CỦA ĐỀ TÀI
2.1. Câu ho
̉
i nghiên cƣ
́
u




- 

,  là gì?  
hàng hóa (TMHH)?            
  DN?
17



- 

, tH 

-  GQTC   

DNGQTC 
DN? Tình hình GQTC  VN 
DNVN 
trình GQTC  t
- 

, 

gì 

DN 

ký n và GQTC
? Các DN 
 GQTC ? Nguyên nhân nào
 GQTC 
DN  GQTC 
DNVN trong 
.
-            
thành công hay không thành công  
 DN DN nói riêng?
2.2. Lý thuyết nghiên cứu
-  , : H,
TMDV  DN.
-  GQTC  : lý
               
  DN.
2.3. Các giả thuyết nghiên cứu
(1).  :  

GQTC 


 và GQTC .