skkn giáo viên chủ nhiệm – chiếc cầu nối đa năng

Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trường học là nơi đào tạo học sinh vừa hồng vừa chuyên – chuyên về kiến
thức và hồng về đạo đức. Vì vậy, công tác chủ nhiệm lớp có một vai trò quan trọng
không kém gì công tác dạy học.
Trước tình hình đổi mới của đất nước, vấn đề phát huy tính tích cực trong
học tập cũng như hoạt động của học sinh là một trong các phương hướng cải cách
giáo dục nhằm tạo ra những con người lao động sáng tạo, làm chủ bản thân, làm
chủ đất nước – có cả đức lẫn tài. Bởi “Có đức mà không có tài – làm việc gì cũng
khó. Có tài mà không có đức là người vô dụng”.
Thật vậy, song song với việc “dạy chữ” cho các em, chúng ta cần hết sức
quan tâm đến việc “Dạy người”. Vì đây là sự nghiệp giáo dục của toàn Đảng, toàn
dân mà trong đó ngành sư phạm giữ vai trò then chốt. “Tiên học lễ – hậu học
văn”, chân lí đó được tồn tại từ bao đời nay và không bao giờ phai nhạt. Nên vấn
đề tu dưỡng đạo đức cho học sinh trong nhà trường là trách nhiệm của người thầy
làm công tác chủ nhiệm trong việc hình thành “Nhân cách” của các em. Do đó,
chúng ta cần phải làm gì để quá trình giáo dục này tiến hành một cách chu đáo, có
kế hoạch, phương pháp thích hợp nhằm xây dựng lớp học thành một đơn vị tập thể
xã hội chủ nghĩa mang tính chất giáo dục toàn diện. Phát huy khả năng tự quản, tự
giác của học sinh dưới sự chỉ đạo thống nhất về công tác chủ nhiệm của nhà
trường. Bởi lẽ đó, trong phạm vi bài viết này tôi xin thể hiện một kinh nghiệm
mang tính thiết thực đã tích lũy được qua những năm làm công tác chủ nhiệm. Rất
mong được sự trao đổi; đồng tình và góp ý xây dựng của các cấp quản lý cùng với
đội ngũ giáo viên những người làm công tác giáo dục. Tôi xin chân thành cám ơn.
Trang 1
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
Giáo viên chủ nhiệm là ai? Giáo viên chủ nhiệm phải làm gì? Phải làm như
thế nào? Và giáo viên chủ nhiệm có mong muốn gì? Những câu hỏi này có lẽ đặt
ra với những người làm giáo dục đã từ nhiều năm qua. Và tôi được biết cũng đã có
nhiều câu trả lời cho những câu hỏi này, song có lẽ những đáp án đó vẫn còn nhiều

chỗ chưa thật thỏa đáng và chưa thật phù hợp với thực tiễn giáo dục hiện nay.
Không phải cho đến bây giờ, vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp mới được
đặt ra, nhưng qua một loạt phong trào có tính chủ đề, chủ điểm mà ngành giáo dục
và đào tạo triển khai đến các trường học trong nhiều năm qua đã cho thấy: mỗi một
giáo viên chủ nhiệm nếu hoàn thành tốt chức năng nhiệm vụ được giao theo đúng
điều lệ trường phổ thông mà Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành thì chất lượng giáo
dục sẽ được cải thiện đáng kể.
Thông thường, trước khi vào năm học, Ban giám hiệu lại lên danh sách phân
công giáo viên chủ nhiệm. Nếu như căn cứ vào điều lệ nhà trường, thì việc chọn
giáo viên chủ nhiệm quả là không đơn giản chút nào, vì ngoài phải đảm bảo các
yêu cầu đối với một giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm còn phải hoàn thành
những công việc sau:
 Tìm hiểu và nắm vững học sinh trong lớp về mọi mặt để có biện pháp tổ
chức giáo dục sát đối tượng, nhằm thúc đẩy sự tiến bộ của cả lớp.
 Cộng tác chặt chẽ với gia đình học sinh, chủ động phối hợp với các giáo
viên bộ môn, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, các tổ chức xã hội có liên
quan trong hoạt động giảng dạy và giáo dục học sinh của lớp mình chủ nhiệm.
 Nhận xét, đánh giá và xếp loại học sinh cuối kỳ và cuối năm học, đề nghị
khen thưởng và kỷ luật học sinh, đề nghị danh sách học sinh được lên lớp thẳng,
phải kiểm tra lại, phải rèn luyện thêm về hạnh kiểm trong kỳ nghỉ hè, phải ở lại
lớp, hoàn chỉnh việc ghi vào sổ điểm và học bạ HS.
 Báo cáo thường kỳ hoặc đột xuất về tình hình của lớp với hiệu trưởng.
Những nhiệm vụ nêu trên không chỉ đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm phải tốn
thời gian, công sức mà còn phải có nhiều năng lực khác như: năng lực nhận biết;
năng lực phân tích, đánh giá; năng lực ứng xử…
Bên cạnh việc truyền đạt kiến thức cho học sinh, cùng với gia đình, mỗi giáo
viên còn có thêm một trọng trách cao cả: dạy các em làm người. Chính bởi vậy,
mối liên hệ mật thiết giữa giáo viên với học sinh, giữa giáo viên với gia đình, giữa
gia đình với nhà trường thực sự cần thiết nhằm tạo điều kiện cho mỗi học sinh
được phát triển toàn diện cả về tri thức lẫn nhân cách.

Như vậy, giáo viên chủ nhiệm thật sự là chiếc cầu nối đa chiều trong hoạt
động học tập của học sinh. Người giáo viên chủ nhiệm là linh hồn của lớp học. Có
thể coi giáo viên chủ nhiệm là người lĩnh xướng của dàn nhạc bao gồm các nhạc
công (giáo viên) hoàn thành bản giao hưởng hình thành nhân cách toàn vẹn cho thế
Trang 2
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
hệ trẻ Nhưng làm sao để công tác chủ nhiệm của giáo viện được thành công? Câu
hỏi này đang rất cần sự đóng góp ý kiến, kinh nghiệm của các giáo viên tâm huyết.
1. Thuận lợi:
- Giáo viên chủ nhiệm cũng là giáo viên dạy bộ môn của lớp nên sẽ có điều
kiện thuận lợi trong sự theo dõi, quan sát và giáo dục nhân cách của học sinh.
- Được sự động viên, quan tâm và theo dõi kịp thời của Ban Giám Hiệu nhà
trường.
- Công nghệ thông tin phát triển, nên hầu hết phụ huynh học sinh đều có số
điện thoại riêng, sự liên lạc giữa gia đình nhà trường và giáo viên chủ nhiệm dễ
dàng hơn.
- Giáo viên chủ nhiệm có thể sử dụng lợi thế của những trang mạng xã hội
như blog, facebook để có thể gần gũi, tâm sự và định hình lí tưởng sống ở học sinh
của mình.
2. Khó khăn:
- Sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường, trong thời kỳ hội nhập
của đất nước, vì gánh nặng về kinh tế gia đình mà phụ huynh học sinh trông chờ
chủ yếu vào giáo viên chủ nhiệm trong việc nuôi dạy con.
- Sự du nhập nền văn hoá thời mở cửa, sự bùng nổ công nghệ thông tin làm
cho một bộ phận học sinh sử dụng Internet sai mục đích giáo dục, ảnh hưởng
không ít đến tâm sinh lí học sinh.
- Sự rỗng ruột về kiến thức của học sinh trong những năm học cấp dưới.
- Sự đua đòi chạy theo mốt sống hiện đại của một bộ phận học sinh. Sự suy
đồi đạo đức, lối sống của tầng lớp thanh thiếu niên đã ảnh hưởng không nhỏ đến
đạo đức của học sinh.

- Việc xử lý những học sinh vi phạm chưa dứt khoát và đồng bộ.
- Ý thức tự giác học tập, rèn luyện của HS chưa tốt, còn ỷ lại.
3. Các yêu cầu đối với giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp:
- Giáo viên chủ nhiệm lớp, trước hết phải quản lý toàn diện lớp học, quản lý
học sinh lớp học và cần nắm nắm vững:
 Hoàn cảnh và những thay đổi, những tác động của gia đình đến học sinh
của lớp chủ nhiệm.
 Hiểu biết những đặc điểm của từng em học sinh (về sức khỏe, sinh lý, trình
độ nhận thức, năng lực hoạt động, năng khiếu, sở thích, nguyện vọng, quan hệ xã
hội, bạn bè…)
 Nắm vững mục tiêu, chương trình, nội dung giáo dục cấp học, lớp học và
khả năng thực hiện, kết quả của lớp phụ trách so với mục tiêu giáo dục về mọi mặt
(học tập, rèn luyện đạo đức, thể dục thể thao, văn nghệ và các hoạt động khác…)
Trang 3
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
 Quản lý toàn diện đặc điểm học sinh của lớp, nắm vững mục tiêu đào tạo,
giáo dục cả về mặt nhân cách và kết quả học tập của học sinh, đồng thời nắm vững
hoàn cảnh của từng em để kết hợp giáo dục.
- Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa Hiệu trưởng (Ban giám hiệu), giữa các
tổ chức trong trường, giữa các giáo viên bộ môn với tập thể học sinh lớp chủ
nhiệm. Nói một cách khác, giáo viên chủ nhiệm là người đại diện hai phía, một
mặt đại diện cho các lực lượng giáo dục của nhà trường, mặt khác đại diện cho tập
thể học sinh. Với tư cách là nhà sư phạm, giáo viên chủ nhiệm có trách nhiệm
truyền đạt tới học sinh của lớp chủ nhiệm tất cả yêu cầu, kế hoạch giáo dục của nhà
trường tới tập thể và từng học sinh của lớp chủ nhiệm không phải bằng mệnh lệnh
mà bằng sự thuyết phục, cảm hóa, bằng sự gương mẫu của người giáo viên chủ
nhiệm, để mục tiêu giáo dục được học sinh chấp nhận một cách tự giác, tự nguyện.
Với kinh nghiệm sư phạm và uy tín của mình, giáo viên chủ nhiệm có khả năng
biến những chủ trương, kế hoạch đào tạo của nhà trường thành chương trình hành
động của tập thể lớp và của mỗi học sinh.

- Mặt khác, giáo viên chủ nhiệm lớp là người tập hợp ý kiến, nguyện vọng
của từng học sinh của lớp phản ánh với hiệu trưởng, với các tổ chức trong nhà
trường và với các giáo viên bộ môn. Có ý kiến cho rằng: để làm điều đó thì đội ngũ
tự quản của học sinh có thể làm được không cần đến giáo viên chủ nhiệm. Tất
nhiên ý kiến đó có phần đúng, song chưa đủ. Phải thấy được quan hệ, vị trí của
giáo viên chủ nhiệm là người thường xuyên tiếp nhận được thông tin từ học sinh
để đảm bảo tính khách quan, tính trung thực của dư luận, ý kiến của một tập thể
học sinh. Khi tiếp nhận thông tin, người giáo viên chủ nhiệm lớp xử lí kịp thời
ngay thông tin với tư cách là nhà sư phạm, điều đó có tác dụng rất lớn. Có không ít
thông tin, suy nghĩ của học sinh chỉ có thể tâm sự với giáo viên chủ nhiệm, đó là
một thực tế.
Ví dụ: những oan ức, sự hiểu lầm của thầy, cô giáo vì một lẽ nào đó. Ai là
người giúp các em giải tỏa những băn khoăn, vướng mắc trong những quan hệ như
vậy? Không ai tốt hơn là giáo viên chủ nhiệm.
- Giáo viên chủ nhiệm là cố vấn tổ chức hoạt động tự quản của tập thể học
sinh, bởi vì:
 Học sinh trung học phổ thông là những em ở lứa tuổi cuối thiếu niên và
đầu thanh niên. Lứa tuổi đang khẳng định mình, giàu ước mơ, bước đầu có kinh
nghiệm sống, có khả năng tự quản, tổ chức hoạt động tập thể… Tuy nhiên, học
sinh THPT vẫn là lứa tuổi mong muốn lớn hơn khả năng, muốn khẳng định nhưng
chưa đủ về mọi mặt kinh nghiệm, tri thức. Khi có thành công thì dễ tự tin quá mức,
ngược lại gặp những thất bại đầu tiên dễ dao động, lòng tự tin bị giảm sút… Xuất
phát từ những đặc điểm đó về tâm lý lứa tuổi, việc định hướng giáo dục đối với
học sinh trung học là rất cần thiết.
 Cố vấn là sự điều chỉnh, điều khiển tư duy thái độ, tình cảm, hành vi, hoạt
động của học sinh.Ví dụ: góp ý kiến một chương trình hoạt động của lớp, hay của
một học sinh thì đã diễn ra quá trình vừa điều chỉnh vừa điều khiển.
Trang 4
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
 Vai trò cố vấn đối với học sinh phải quán triệt được toàn diện nội dung

giáo dục, kế hoạch hoạt động của cá nhân và tập thể lớp chủ nhiệm bao gồm từ
việc học tập, rèn luyện đạo đức, văn hóa, thể dục thể thao, sinh hoạt tập thể, hoạt
động chính trị xã hội, quan hệ giao tiếp…diễn ra trong nhà trường và ngoài xã hội.
Giáo viên chủ nhiệm cần tư vấn trong quan hệ ứng xử xã hội, gia đình, cộng đồng
và trong tình bạn, tình yêu, định hướng nghề nghiệp, việc làm của học sinh, đặc
biệt đối với các lớp cuối cấp.
- Giáo viên chủ nhiệm lớp phối hợp với các lực lượng xã hội nhằm thực hiện
mục tiêu giáo dục của lớp chủ nhiệm do:
 Hiệu quả của tổ chức giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm phụ thuộc không
nhỏ vào khả năng liên kết các lực lượng xã hội, phát huy tiềm năng của xã hội về
mọi mặt đối với công tác giáo dục.
 Căn cứ vào đặc điểm, điều kiện của lớp, của nhà trường, cộng đồng, gia
đình học sinh… giáo viên chủ nhiệm tổ chức phối hợp với các lực lượng xã hội
nhằm tạo ra sự thống nhất, có tác dụng đặc biệt quan trọng.
Vì có quá nhiều yêu cầu và khó khăn trong khi chế độ ưu tiên dành cho
giáo viên chủ nhiệm lại không có nhiều, (giảm 4 tiết một tuần: 1 tiết chào cờ, 1
tiết sinh hoạt, 1 tiết họp chủ nhiệm trước khi sinh hoạt,…) nên có rất nhiều giáo
viên rất ngại khi được giao làm công tác chủ nhiệm lớp, hoặc là tìm cớ để thoái
thác hoặc là nhận nhiệm vụ nhưng thực hiện cho có lệ, không có sự tâm huyết
hết mình.
Nhưng với sự nhiệt tình trong công tác và đặc biệt là tình cảm yêu thương
dành cho học trò, nhiều giáo viên đã làm rất thành công công tác chủ nhiệm
của mình. Và tôi đã tìm ra được những biện pháp hữu hiệu trong công tác chủ
nhiệm lớp của cá nhân mình.
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP
1. Cơ sở lý luận của đề tài:
Trang 5
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
Cũng như nhiều đồng nghiệp khác, mỗi khi được điều công tác ở một lĩnh
vực nào, bao giờ tôi cũng tự hỏi mình là ai trong tập thể, hay trong công việc đó?

Với công tác chủ nhiệm tôi cũng tự hỏi “giáo viên chủ nhiệm là ai?” Và qua thực
tiễn 15 năm làm chủ nhiệm lớp, bằng trải nghiệm thực của chính mình, tôi đã
nghiệm ra rằng : giáo viên chủ nhiệm là một “Hiệu trưởng nhỏ”, giáo viên chủ
nhiệm là một “cầu nối đa năng”, giáo viên chủ nhiệm là một người bạn của các em
học sinh, giáo viên chủ nhiệm là người cha, người mẹ, người thầy (nhiều khi giáo
viên chủ nhiệm còn là “người đòi nợ”, là “lao công” trong trường…). Như vậy có
nghĩa là cùng một lúc giáo viên chủ nhiệm phải sắm rất nhiều vai, và vai nào cũng
đòi hỏi phải hoàn thành xuất sắc. Muốn vậy, giáo viên chủ nhiệm cần phải nắm
được nhiệm vụ cụ thể của từng vai.
 Với tư cách là một “ Hiệu trưởng nhỏ”, giáo viên chủ nhiệm phải quản
lí, điều hành mọi hoạt động phong trào của lớp thật khoa học và hiệu quả, phải
chịu trách nhiệm trước cấp trên về những vấn đề diễn ra trong lớp mình chủ nhiệm
(như đồng chí hiệu trưởng chịu trách nhiệm trước Sở giáo dục về mọi mặt hoạt
động của nhà trường). Như vậy giáo viên chủ nhiệm cần phải có một bộ óc kế
hoạch hóa và có tố chất của một con người hành động với các phẩm chất như:
nhiệt tình, sâu sát, cần cù, trí nhớ tốt, quan sát tinh, tâm lí giỏi, có khả năng xây
dựng đội ngũ tự quản cán bộ học sinh.
 Với tư cách là “cầu nối đa năng”, giáo viên chủ nhiệm phải giữ vững
mối liên lạc giữa gia đình các em với nhà trường, với xã hội bên ngoài, và thậm chí
là với chính các giáo viên bộ môn của lớp, với các em trong lớp với nhau. Muốn
vậy, ta phải thường xuyên trao đổi với gia đình các em và thăm dò điều tra qua
nhiều nguồn thông tin
 Cùng với hai tư cách đó, tôi còn muốn đặc biệt nhấn mạnh tới vai trò làm
bạn cùng các em học sinh ở giáo viên chủ nhiệm.
Như chúng ta đã biết, hiệu quả của giáo dục và dạy học phụ thuộc rất nhiều
vào uy tín của người thầy giáo. Học sinh có nghe, tin và làm theo thầy hay không
cũng do uy tín của thầy mà có. Vì vậy, uy tín là điều vô cùng quan trọng trong
công tác sư phạm. Nhưng làm thế nào để tạo dựng uy tín trong lòng mỗi học sinh?
Theo tôi để làm được điều đó, mỗi giáo viên phải thực sự hiểu học sinh, phải
“thâm nhập” vào thế giới bên trong của trẻ, hiểu biết tường tận về nhân cách của

chúng. Có thể nói, học sinh THPT rất cần đến bàn tay chỉ đường, định hướng cho
những bước đi đầu đời của mình. Và người đó sẽ không phải là ai khác mà chính là
những người thầy, người cô (đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm) vì đây là những
người gần gũi, tiếp xúc với các em nhiều nhất trong thời gian học tập. Nhưng đối
với mỗi giáo viên chủ nhiệm, theo tôi lúc này chúng ta hãy khoan thể hiện vai
trò, tư cách của một người hướng đạo mà hãy làm bạn, lắng nghe và sẻ chia
tâm tình cùng các em trước. Có như vậy, mới có thể xây dựng được “trường học
thân thiện – học sinh tích cực”
 Còn về tư cách thứ tư của giáo viên chủ nhiệm đó là giáo viên chủ nhiệm
phải là người cha, người mẹ thứ hai biết yêu thương, quan tâm và thấu hiểu mọi
tâm tư nguyện vọng của học sinh, là chỗ dựa tin tưởng nhất để các em giãi bày mọi
Trang 6
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
khúc mắc, phải “ luôn luôn lắng nghe và luôn luôn thấu hiểu”. Giáo viên chủ
nhiệm phải nắm bắt sự việc xảy ra trong lớp để có cách xử lí kịp thời, triệt để.
2. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề:
Mỗi thầy, cô đều phải là một tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Nhưng
đối với giáo viên chủ nhiệm, yêu cầu đó được đặt ra với mức độ cao hơn, toàn diện
hơn. Không những phải tạo được sự ngưỡng mộ ở các em, giáo viên chủ nhiệm
còn là nơi để các em chia sẻ những buồn vui, một chỗ dựa tinh thần vững vàng cho
các em trong cuộc sống. Để làm tốt được điều đó, ngay từ đầu năm học, khi nhận
nhiệm vụ chủ nhiệm lớp, GVCN phải hình thành được một Ban cán sự lớp thật sự
năng động, nhiệt tình với tập thể. Quan trọng hơn là GVCN phải quy định cụ thể
nhiệm vụ của từng chức năng trong Ban cán sự lớp. Những em này sẽ được các
bạn trong lớp đề cử, thông qua bỏ phiếu tín nhiệm (có công khai và bỏ phiếu kín).
Khi GVCN chọn được một ban cán sự lớp mà tất cả các bạn trong lớp ủng hộ thì
công tác chủ nhiệm sẽ giảm được một phần khó khăn đáng kể.
a. Giáo viên chủ nhiệm với công tác quản lí giáo dục học sinh:
- Đạo đức: Giáo dục học sinh về hành vi tôn sư trọng đạo, sống có tư cách,
biết tự trọng và tôn trọng người khác. Sống bao dung độ lượng, biết sẻ chia, đồng

cảm trước những hoàn cảnh khó khăn. Giới thiệu những mẩu chuyện, những việc
làm tốt trong cuộc sống qua báo chí, qua thông tin đại chúng, hoặc từ nhà trường…
Ngoài ra, tổ chức cho học sinh sưu tầm những bài viết về những tấm gương tiêu
biểu, đọc trước lớp. Trong quá trình dạy, giáo viên kết hợp liên hệ thực tế nhưng
không máy móc.
Ví dụ: Cuối mỗi tuần, tôi tổ chức cho lớp một tiết mục gọi là “Tư vấn tâm
lí”. Những học sinh được điểm cao hoặc có hành động tốt sẽ được ưu tiên đặt một
vài câu hỏi mà mình quan tâm với GVCN. Phạm vi trao đổi là những quan hệ xã
hội, tình cảm, những khúc mắc trong cách ứng xử trong cuộc sống v…v… Khi đó,
GVCN sẽ là người bạn, lắng nghe và trao đổi với học sinh. Từ đó giúp các em giải
quyết vấn đề. Cuối mỗi tháng, tôi tổ chức cho lớp xuống sân chơi trong giờ sinh
hoạt. Thông qua những trò chơi tập thể, giúp các em đoàn kết, yêu thương và gắn
bó với nhau hơn. Đồng thời sẽ hát mừng sinh nhật cho những học sinh có ngày
sinh trong tháng đó.
Vì tôi là giáo viên dạy môn Văn, nên tôi có lợi thế hơn trong việc kết hợp
giáo dục kĩ năng sống cho học sinh.
Ví dụ: Thông qua bài học Sóng của Xuân Quỳnh giúp các em định hướng về
tình yêu. Qua bản Thông điệp nhân ngày thế giới phòng chống AIDS của C. Anna,
tôi hướng học sinh đến sự cảm thông, chia sẻ với những người không may mắn.
Qua tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu, tôi giáo dục các em
về đạo đức trong xã hội, về kĩ năng giải quyết tình huống…v…v…
- Học tập: Thường xuyên theo dõi, kiểm tra, nhắc nhở những vi phạm về học
tập. Nêu những tấm gương tốt, điển hình để động viên tinh thần, làm nguồn động
lực thúc đẩy các em yêu thích môn học, gắn bó với nhà trường.
Trang 7
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
Ví dụ: Nhiều em trong lớp do hoàn cảnh gia đình khó khăn đã có ý định
nghỉ học, tôi kể cho các em nghe câu chuyện về em Âu Mai Chi (lớp 12A1, năm
học 2012 – 2013): cha mẹ li dị và đều có gia đình riêng. Từ nhỏ em sống với bà
ngoại, thiếu tình thương của cha mẹ nhưng em đã vượt lên hoàn cảnh. Liên tục

trong ba năm học ở trường đều là học sinh giỏi nhất khối. Không chỉ vậy, em còn
là một thành viên tích cực trong những phong trào của Đoàn trường, Đoàn xã. Hiện
giờ, em đang là sinh viên của trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí
Minh.
Nhiều học sinh trong lớp có tâm lí: trường THPT Vĩnh Cửu khônng có chất
lượng dạy học, nên không chịu cố gắng vươn lên. Em cho rằng, dù có cố gắng thì
cũng vậy thôi. Tôi đã kể cho em nghe câu chuyện về em Nguyễn Đức Thịnh (năm
học 2011 – 2012), trong ba năm liền là học sinh giỏi nhất khối, đạt giải khuyến
khích môn Anh văn cấp tỉnh, thi đậu vào trường Đại học Ngoại thương với số điểm
là 24.5 đ…
Thông qua những tấm gương đó, học sinh sẽ có thêm động lực để phấn đấu
trong học tập.
b. Giáo viên chủ nhiệm lớp với việc triển khai có hiệu quả phong trào thi
đua “Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực”:
- Giáo dục cho học sinh ý thức xây dựng trường lớp Xanh – Sạch – Đẹp, tổ
chức cho học sinh lao động, trồng và chăm sóc cây xanh, xây dựng cảnh quang
trường học. Năm học này, lớp tôi đã trồng và chăm sóc cây kiểng của lớp mình rất
tốt.
- Giáo dục cho học sinh tính tự giác học tập ở nhà, phát huy quyền dân chủ
của học sinh trong các hoạt động học tập và rèn luyện. Người giáo viên chủ nhiệm
phải thật thân thiện để hỗ trợ, định hướng giúp học sinh bầu chọn được Ban cán sự
lớp là những thành viên thực sự thân thiện và tích cực. Đây là một trong những
điều kiện quan trọng để làm nên sự thành công của cả tập thể lớp học.
Ví dụ: Trong đầu năm học, lớp trưởng khi được bầu lên sau đó lại chuyển
sang lớp khác. Tôi đã phân vân và ra quyết định chọn em Phạm Cẩm Tiên (là học
sinh chưa ngoan ngay từ đầu năm, thường vi phạm đồng phục, đi trễ…) làm lớp
trưởng. Cả lớp không phản đối nhưng có vẻ không phục vị lớp trưởng mới này.
Nhưng qua sự trao đổi, động viên, cuối cùng em Tiên đã hoàn thành tốt vai trò lớp
trưởng của mình. Em đã hoàn toàn thay đổi, trở thành một học sinh ngoan và
gương mẫu, tạo được sự tín nhiệm ở bạn bè của mình.

- Phân chia các tổ, nhóm học tập trên lớp và tại nhà. Giáo viên chủ nhiệm
cần nắm chắc sở trường, sở đoàn cũng như địa bàn cư trú của từng học sinh để làm
cơ sở cho việc chia lớp thành các tổ, nhóm học tập trên lớp và ở nhà. Chú ý chia tổ
nhóm học tập theo địa bàn cư trú, gồm đầy đủ các đối tượng học sinh giỏi, khá,
trung bình, yếu, kém học sinh ngoan và chưa ngoan để các em giúp nhau học
tập, rèn luyện.
Trang 8
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
Ví dụ: Khi sắp xếp sơ đồ chỗ ngồi, tôi chú trọng phân chia trong mỗi bàn
học đều có học sinh khá, trung bình, yếu để các em có thể hễ trợ lẫn nhau torng
quá trình học tập.
- Mỗi giáo viên chủ nhiệm trước hết phải có tâm, có tấm lòng vì tình yêu
thương con người, có sự độ lượng, bao dung, đồng thời phải giỏi về tâm lý lứa
tuổi, có nhiều biện pháp giáo dục tinh tế. Cùng đó, giáo viên chủ nhiệm còn cần
am hiểu và biết cách tổ chức giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
- Thầy cô giáo chủ nhiệm phải biết cách xây dựng điều hành một tập thể tự
quản. Giáo viên chủ nhiệm còn phải biết ứng xử giải quyết đúng các mối quan hệ
giữa các em học sinh với nhau, giữa học sinh với giáo viên, giữa giáo viên bộ môn
với giáo viên chủ nhiệm; giữa giáo viên chủ nhiệm với Đoàn Thanh niên, … với
cha mẹ học sinh. Và giáo viên chủ nhiệm còn cần biết động viên, biết vận động
thuyết phục. Thầy cô giáo chủ nhiệm là cầu nối quan trọng để kết nối ba môi
trường giáo dục: nhà trường, gia đình và xã hội.
- Phương châm giáo dục của bản thân tôi là “lạt mềm buộc chặt”, giáo viên
chủ nhiệm phải thực sự là người thân thiện – nhất là đối với những học sinh chưa
ngoan. Xem các em như chính con em mình để yêu thương và nhẹ nhàng gần gũi,
động viên, chia sẻ với các em mọi vui buồn trong cuộc sống từ đó sẽ giáo dục tốt
về đạo đức, tư tưởng, lối sống, ý thức rèn luyện mọi mặt cho các em
- Đặt công tác giảng dạy, một trường học được xem là thân thiện có nghĩa là
ở đó phải kích thích được niềm yêu thích của các em với tri thức, đánh thức những
khả năng tiềm tàng trong các em. Muốn làm được điều này, chúng tôi nghĩ các

thầy cô giáo không nên làm những cây cổ thụ toả bóng râm che mát cho các em mà
nên làm những người hướng đạo đầy bản lĩnh cùng các em làm khách bộ hành trên
con đường khám phá tri thức.
- Người giáo viên làm công tác giảng dạy còn phải tích cực tìm tòi, nghiên
cứu sách vở, học hỏi nơi đồng nghiệp những người đi trước để biết linh hoạt,
khéo léo vận dụng các phương pháp dạy học phù hợp với từng bài, từng phần. Tích
cực tham gia nghiên cứu, mạnh dạn trình bày và áp dụng các đề tài khoa học, các
sáng kiến kinh nghiệm, các ý kiến đề xuất mà mình cảm thấy có hiệu quả, có tính
khả thi về đổi mới phương pháp dạy học cũng nhằm góp phần nâng cao chất
lượng dạy học bộ môn cũng như để lôi cuốn, tạo hứng thú và đưa các em trở về với
niềm đam mê thích thú khi học tập bộ môn.
- Luôn giữ mối quan hệ gần gũi, thân thiết và tốt đẹp với HS, khuyến khích
các em nói ra những gì mình nghĩ để tất cả các giờ dạy học đều thoải mái, vui tươi
và sôi nổi hơn…
- Mỗi ngày đến trường là một niềm vui phải làm sao hiện thực đối với tất cả
các HS.
- Giáo dục ý thức tham gia tìm hiểu chăm sóc và phát huy giá trị các di tích
lịch sử, văn hóa, cách mạng ở địa phương thông qua các bài giảng lồng ghép.
c. Giáo viên chủ nhiệm lớp với công tác giáo dục những học sinh “chưa
ngoan”:
Trang 9
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
Đây là công việc mà hầu như các giáo viên chủ nhiệm nào cũng “ngán”. Đặc
biệt trong bối cảnh năm học 2012 – 2013, nhà trường xếp riêng hẳn ra một số lớp
chỉ là những học sinh thi lại và rèn luyện trong hè. Làm công tác chủ nhiệm ở
những lớp này quả thật là một công việc đòi hỏi nhiều công sức, thời gian và tâm
huyết của giáo viên. Qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, cũng đã gặp được
nhiều đối tượng học sinh chưa ngoan như thế, tôi xin trình bày một vài kinh
nghiệm như sau:
Như thế nào là học sinh chưa ngoan? Học sinh chưa ngoan có thể là:

 Học sinh thường xuyên vi phạm nội quy của trường lớp dù đã được nhắc
nhở.
 Học sinh có những hành vi chống đối vô lối với giáo viên.
 Học sinh có xu hướng giải quyết xung đột với bạn bè bằng vũ lực
 Học sinh có những hành động kỳ quặc, khiến cho lớp học luôn trong trạng
thái bất ổn.
 Học sinh có thái độ xem thường bạn bè, Thầy Cô…
 Học sinh thường xuyên ăn nói thô tục…
 Học sinh thường xuyên không tham gia vào các hoạt động học tập của lớp.
Các bước thực hiện để giáo dục học sinh chưa ngoan:

Tìm hiểu hoàn cảnh:
- Bất kỳ một học sinh nào, cho dù là học sinh bình thường nhất đều có
những hoàn cảnh sinh sống không giống nhau, không giống với các bạn khác
trong lớp học.
- Kinh nghiệm cho thấy: ở lứa tuổi các em cấp 3, vấn đề tiền bạc không phải
là quan trọng bậc nhất, với các em thì một gia đình hạnh phúc, yên ấm, vui vẻ
chính là điều mà các em cần nhất, do vậy, giáo viên chủ nhiệm cần phải xác định
em nào có một gia đình chưa hoàn toàn hạnh phúc, có xung đột giữa các thành
viên trong gia đình vì đấy có thể là nguyên nhân khiến cho các em trở nên "chưa
ngoan" hoặc cũng có thể trở thành "tự kỷ"…
- Đã có những gia đình trong đó, cha mẹ đều là những người thành đạt
nhưng con của họ lại là những học sinh bị gọi là "học sinh cá biệt" do người cha
và mẹ đi công tác liên tục, không có thời gian chăm sóc, gần gũi con để con có thể
tâm sự, trao đổi, để hỏi han tình hình học tập, vui chơi của con. Những học sinh
này thường sống với một người chăm sóc riêng hoặc chung sống với ông, bà và
các em sẽ cảm thấy thiếu đi bàn tay người mẹ, ánh mắt người cha…
- Người lớn chỉ biết đáp ứng đầy đủ, thậm chí là dư dả nhu cầu tiền bạc, vật
chất cho con và xem đây là điều kiện tiên quyết cho con học hành, thực sự thì
hành động này đã có thể vô tình đầy con của mình vào con đường lêu lỏng, ăn

chơi và trở thành học sinh cá biệt, đến lúc phát hiện được thì có thể đã muộn rồi!
- Cũng có những gia đình, do xung đột giữa các thành viên trong gia đình
diễn ra trước mắt của các em, khiến cho các em trở nên cộc cằn, hoặc xấu hổ với
Trang 10
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
bạn bè có những hành vi bắt chước người lớn trong khi giải quyết các xung đột
với các bạn cùng lớp và như vậy, vô tình người lớn đã đẩy các em trở thành học
sinh cá biệt.
- Đã có trường hợp xung đột giữa Ông bà với Cha mẹ khiến cho các em mất
lòng tin vào đấng sinh thành và trở nên hỗn láo, khó bảo, thường xuyên dùng vũ
lực nhằm giải quyết các xung đột với bạn học.
- Cũng có trường hợp gia đình của các em quá khó khăn, các em phải lo phụ
giúp gia đình để kiếm sống và thời gian học bài của các em ở nhà bị hạn chế,
khiến sức học các em bị đuối dần, thế là các em trở thành học sinh cá biệt…
Nếu như giáo viên chủ nhiệm nắm bắt được kịp thời hoàn cảnh sống của học
sinh, chắc chắn sẽ có biện pháp kết hợp với gia đình để cùng nhau đưa ra các biện
pháp giáo dục phù hợp hơn nhằm đưa học sinh trở lại chính mình.

Tìm hiểu về tâm sinh lý của học sinh:
- Học sinh cấp 3, lứa tuổi 15-16 này có nhiều biến đổi về tâm, sinh lý. Các
em không còn là trẻ con để cần được vỗ về chăm sóc, nhưng cũng chưa là người
lớn để tự mình giải quyết mọi tình huống.
- Để khẳng định mình, các em dễ có những hành xử bột phát, bất ngờ mà
chính các em cũng chưa ý thức một cách đầy đủ hậu quả sẽ đến. Vì vậy, một sự
định hướng đúng đắn để giúp các em hình thành tính cách của mình sau này, là
điều hết sức quan trọng khi các em còn ngồi trên ghế nhà trường. Không chỉ
truyền đạt kiến thức trong học tập, các em cần được trao đổi mọi điều về chính
bản thân, về những gì chân - thiện - mỹ trong cuộc sống.
- Các em thường có những hành vi bắt chước một cách thụ động với mọi
người gần gũi với mình.

- Trong một ngày thì các em chỉ ở trường học tối đa là 8 giờ, còn lại, các em
sống trong môi trường gia đình, xã hội xung quanh Có những em tập tành hút
thuốc do thấy người lớn hút thuốc với hình ảnh quá ư là điệu nghệ có những em
chửi thề, nói tục một cách vô thức, do đã quen nghe và cảm thấy như vậy là hay,
là sành điệu có những em quen kiểu cách ăn mặc, trang điểm cho giống với một
người lớn nào đấy, giống với diễn viên nào đấy và xem đây là hợp thời, đúng điệu.
- Do ảnh hưởng của truyền hình, phim ảnh, các em có thể chọn cho mình
một thần tượng và sống theo thần tượng ấy một cách hăm hở, vô thức lấy lối
sống, sinh hoạt, trang điểm của thần tượng ấy là điều mà mình phải làm theo…
Nếu như GVCN cập nhật kịp thời những thông tin này của xã hội thì học
sinh sẽ cảm nhận Thầy Cô của mình không lạc hậu và như vậy tiếng nói của Thầy
Cô sẽ có ảnh hưởng hơn đối với các em. Các em sẽ lắng nghe những phân tính của
Thầy Cô, Thầy Cô sẽ có nhiều cơ hội giáo dục hướng cho em phát triển tâm sinh
lý phù hợp lứa tuổi.

Tìm hiểu mối quan hệ bạn bè:
- Bạn bè, những mối quan hệ trong lớp, ngoài lớp cũng là điều mà Thầy Cô
chúng ta cần quan tâm. Các em có thể tâm sự hàng giờ với bạn mà không bao giờ
Trang 11
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
hé nửa lời với Thầy Cô về một vấn đề nào đấy, một số lớn các em học sinh xem
bạn bè mình là chuyên gia tư vấn.
- Bạn bè xấu, tốt ảnh hưởng nhiều đến nhân cách của các em, người xưa nói
"Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng" điều này hoàn toàn không sai vấn đề là ai
sẽ đen, ai sẽ sáng thì Thầy Cô phải can thiệp một cách tế nhị, đúng lúc, kịp thời.
- Và nếu như Thầy Cô trở thành người bạn của các em thì quả là không gì
tốt hơn, điều này rất khó!
- Thầy Cô có thể tạo môi trường cho các em sinh hoạt chung và từ đó nảy
sinh tình bạn tốt, hãy để cho các em phát triển tình bạn một cách tự do trong tầm
kiểm soát chừng mực của người lớn. Vấn đề này cần có sự phối hợp của gia đình

và nhà trường một cách chủ động.

Tìm hiểu năng lực học tập:
- Có những học sinh học giỏi toán, lý, hóa nhưng lại kém văn, sử…
- Có những học sinh rất giỏi ngoại ngữ và các môn xã hội nhưng lại sợ toán,
lý
- Hãy khơi dậy sự tự hào của các em với nhưng sở trường và khuyến khích
các em cố gắng đạt được những tiến bộ so với chính mình ở ngày hôm qua "hãy
đừng phạm sai lầm ngày hôm qua mình đã gặp" chính là chủ trương mà tất cả học
sinh đều phải thấm nhuần.
- Thầy Cô, đặc biệt là Thầy Cô chủ nhiệm cần phải nắm được học sinh của
mình yếu môn nào, khi nào thì bắt đầu sa sút, để từ đó có biện pháp thúc đẩy, phụ
đạo kịp thời, không để học sinh có cảm giác bị bỏ rơi, không để cho học sinh vì
yếu một môn mà nản lòng rồi kéo theo bỏ học, trở thành cá biệt.

Tìm hiểu sở thích, năng khiếu:
- Hầu như bất kỳ một học sinh nào đều có một năng khiếu nhất định, năng
khiếu này có thể do bẩm sinh, do rèn luyện, vấn đề của người Thầy là thấy được
năng khiếu ấy và phát huy sở trường của các em nhằm lấy nó làm động lực kéo
theo cho học sinh cố gắng hơn ở những mặt còn kém.
- Có những học sinh thích lao động chân tay, khéo tay trong những hoạt
động đòi hỏi sự tỉ mỉ, nhưng lại học kém các môn cần sự tư duy. Có những học
sinh thích văn nghệ, ca múa hát có những học sinh thích thể thao, võ nghệ.
- Hãy để cho các em có cơ hội thể hiện mình với các bạn và như vậy các em
sẽ trở nên nổi tiếng với các bạn, đấy chính là động cơ thúc đẩy các em học tập tốt
hơn nhằm không làm xấu đi hình ảnh của mình với các bạn.
Như vậy, tạo ra những hoạt động ngoại khóa, những buổi sinh hoạt ngoài
giờ lên lớp cũng chính là tạo ra những cơ hội cho các em có thể thể hiện tài năng
của minh, lấy lại sự tự tin với các bạn, khẳng định thế mạnh của mình để từ đó
các em được nhận sự khuyến khích của mọi người xung quanh, các em sẽ cố gắng

nhiều hơn ở các mặt còn yếu kém.

Xác định nguyên nhân dẫn đến tình trạng học sinh chưa ngoan:
Trang 12
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
Sau khi đã thực hiện các bước tìm hiểu như trên, giáo viên sẽ phân tích và
xác định nguyên nhân làm cho học sinh trở thành chưa ngoan. Nguyên nhân đó có
thể là từ:
- Gia đình có mâu thuẫn, đổ vỡ, xung đột hoặc gia đình đang gặp khó khăn.
- Bản thân học kém một vài môn học nào đó, do mất căn bản…
- Sự lôi kéo của bạn bè vào những hoạt động không thiết thực…
- Một vài Thầy Cô nào đó có những hành động khiến cho các em mất lòng
tin…
Thông thường các nguyên nhân này đi chung với nhau, chứ không đơn thuần
riêng lẻ từng nguyên nhân. Thầy Cô phải tìm ra đâu là nguyên nhân chủ yếu;
 Có thể chỉ là một phút ham chơi trò chơi điện tử, học sinh ấy đã lỡ xài hết
tiền học phí, rồi dẫn đến lo sợ, bỏ học…
 Có thể do hoàn cảnh khó khăn, các em phải đi làm thêm ban đêm, buổi
sáng mệt mỏi, buồn ngủ, không đủ sức theo học trong lớp…
 Có thể do buồn chuyện gia đình, cảm giác tự ti xuất hiện, các em cảm thấy
chán nản, mất phương hướng, tuyệt vọng,…
Từ việc xác định được nguyên nhân chủ yếu, tôi tin rằng phần việc còn lại
hoàn toàn không khó khăn với một Thầy Cô tâm huyết với nghề, có tấm lòng yêu
thương các em nhằm giúp các em có thể khắc phục những khó khăn, thay đổi
được những suy nghĩ chưa đúng, để có thể trở thành những học sinh bình thường
như bao bạn khác.
Thầy Cô hãy thông báo kịp thời cho Ban giám hiệu nhà trường tất cả các
trường hợp mà Thầy Cô cho rằng đấy là những học sinh chưa ngoan, để cùng nhau
có biện pháp phối hợp giữa các bộ phận, bộ môn.
Thầy Cô không nên tự tin cho rằng chỉ một mình thôi có đủ bản lĩnh cảm

hóa, giáo dục các em chưa ngoan. Hậu quả sẽ khôn lường nếu như Thầy Cô rơi vào
trạng thái bất lực, khi đó sẽ là quá muộn để có thể sự phối hợp giáo dục các em này
và lúc này, chính Thầy Cô sẽ là người đẩy các em ra xa hơn môi trường giáo dục
phổ thông.
Ví dụ: Trong năm học 2012 – 2013, trong lớp 12A12 có một học sinh thực
sự chưa ngoan. Em thường xuyên trốn tiết, vi phạm đồng phục, đi trễ, không thuộc
bài, thậm chí còn có biểu hiện chống đối khi bị nhắc nhở. Qua quá trình tìm hiểu ở
GVCN năm trước, tìm hiểu về hoàn cảnh gia đình của em, tôi phát hiện thực ra
những biểu hiện đó đều có nguyên nhân từ gia đình. Cha mẹ sống không hạnh
phúc. Em tâm sự là: ngày nào em cũng phải sống trong tiếng chửi rủa, đánh nhau
của cha mẹ, luôn phải nghe lời sỉ vả của người mẹ rằng mình lớn lên thì cũng sẽ
giống người cha của mình – người mà em không thích. Em muốn vươn lên nhưng
ám ảnh tâm lí khiến cho em biểu hiện thành sự chống đối. Tôi đã đến tận nhà, trao
đổi với người mẹ về điều đó. Tôi tâm sự với em, chỉ rõ cho em con đường mình
cần phải đi như thế nào để không phải trở thành người giống như cha mình…Cuối
Trang 13
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
cùng, em đã thực sự thay đổi, đã phấn đấu rất nhiều để thi đậu tốt nghiệp và thi đậu
vào trường Cao đảng tài chính Makettinh.
 Một số điều giáo viên chủ nhiệm cần lưu ý:
- Khi tiếp xúc với phụ huynh của những học sinh chưa ngoan, điều cần tránh
là không nên gay gắt, dồn dập việc báo cáo và phê bình con em họ, vì hơn ai hết họ
đã từng nghe nhiều lời ca thán và đã biết rõ con em mình. Điều đó sẽ không có tác
dụng gì mà ngược lại làm mất đi ý nghĩa của sự hợp tác, phối hợp giáo dục. Vì
vậy, cần phải giao tiếp ở một góc độ cởi mở một cách hết sức tâm lý và tế nhị
nhưng chân tình, tạo cho phụ huynh học sinh một sự tin tưởng, một tình cảm gần
gũi, thân mật, một thái độ tận tâm hợp tác để giáo dục con em họ trở thành người
tốt.
- Kêu gọi và yêu cầu các em khác trong lớp biết quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ
bạn mình (là những học sinh “chưa ngoan”), không nên xem thường và cô lập bạn,

hoặc phê phán một cách thái quá hay gay gắt dẫn đến mâu thuẫn chỉ vì thi đua của
lớp quá thấp. Điều đó lại có thể thúc đẩy việc tìm kiếm bạn bên ngoài nhà trường
(nhất là những nhóm thiếu niên hư hỏng sẽ có khả năng dẫn đến những hậu quả
đáng tiếc).
- Không vội vàng kết luận một vi phạm nào đó khi chưa tích lũy đầy đủ các
sự kiện cần quan sát nhằm tránh làm tổn thương đến tâm lý và tình cảm của các
em.
- Cần xử lí những vi phạm của tất cả học sinh trong lớp với một thái độ
nghiêm khắc, công bằng và tôn trọng học sinh, cho dù đó là cán bộ lớp hay học
sinh “chưa ngoan”. Có như vậy những em “chưa ngoan” sẽ cảm thấy giáo viên chủ
nhiệm đã tôn trọng tất cả thành viên trong lớp, không thiên vị, không hề “ghét bỏ”
mình (theo suy nghĩ của các em). Cần lưu ý: nếu nghiêm khắc quá mức sẽ dẫn đến
“phản sư phạm” và phản tác dụng.
- Giáo viên chủ nhiệm phải là người trực tiếp quan tâm, động viên các em
trên tinh thần “kiến tha lâu cũng đầy tổ”, “có công mài sắt, có ngày nên kim”, giúp
các em biết quan tâm đến bản thân, gia đình cũng như suy nghĩ đến việc chọn
nghề để các em có hoài bão, ước mơ và trở thành người hữu ích.
- Giáo viên chủ nhiệm phải dùng nhân cách, tâm huyết và trách nhiệm của
mình để tác động vào học sinh, giáo dục các em nên người. Đây chính là dùng
nhân cách để giáo dục nhân cách là vậy.

Tôi luôn tâm niệm: chúng ta hãy làm hết khả năng để ghi lại được một
hình ảnh đẹp về người thầy trong tâm trí của những học trò thân yêu.
IV. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI
Trang 14
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
Qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp, đã từng gặp rất nhiều những đối
tượng học trò khác nhau, tôi dã dùng tất cả những tâm huyết của mình cùng những
biện pháp giáo dục trên nên đã để lại trong lòng các học sinh một hình ảnh giáo
viên chủ nhiệm được học sinh yêu quí và tôn trọng.

Ví dụ: Lớp 12A5 (2009 – 2010)
12A7 (2010 – 2011)
12A10 (2011 – 2012)
12A12 (2012 – 2013)
Dù đã ra trường nhưng những ngày lễ các em vẫn tập trung về thăm hỏi thầy
cô, thể hiện đạo lí “Uống nước nhớ nguồn”. Các em đã là những công dân tốt của
xã hội, nhiều em đang giữ những nhiệm vụ quan trọng trong các công ty, xí
nghiệp; nhiều em đã là chủ một doanh nghiệp…nhưng vẫn viết thư hỏi thăm sức
khỏe và trao đổi với giáo viên chủ nhiệm cũ. Hiện giờ, tôi đang tận dụng trang
mạng xã hội là facebook để giúp đỡ những học sinh cũ của mình khi gặp khó khăn,
như định hướng nghề nghiệp cho học sinh, giúp các em tháo gỡ những gút mắc
tâm lí tình cảm của mình, hay đôi khi tôi tặng các em những câu chuyện ý nghĩa,
những câu danh ngôn động viên các em khi đang hoang mang trong cuộc sống…
Có nhiều em đã xem tôi như là một “người mẹ thứ hai” nên thường tâm sự
rất nhiều chuyện tình cảm riêng tư của mình. Có những em ngày ra trường chưa
thể hiện sự đồng thuận với những gì tôi đã giáo dục với em (dù đã thay đổi) nhưng
bây giờ đã gởi cho tôi những lời cảm ơn về những điều đó, thậm chí còn dẫn cả
bạn gái đến để ra mắt “mẹ chồng” – cách gọi của em dành cho tôi.
Có một câu chuyện đã làm tôi nhớ mãi. Năm học 2010 – 2011, lớp 12A7 có
một học sinh học ngoan, học lực trung bình khá nhưng thi rớt tốt nhiệp. Khi tôi tìm
hiểu câu chuyện thì nhận được một kết quả thế này: Các bạn có chỉ bài nhưng bạn
đó không làm theo vì bạn đó nói là mình phải thi đậu bằng năng lực của mình,
phải trung thực trong thi cử như cô dạy từ đầu năm. Tôi gặp em đó, lời đầu tiên tôi
tâm sự với em là: “Cô rất tự hào về em nhưng cũng rất xót xa cho em và áy náy
cho bản thân của mình”. Sau đó tôi động viên em tiếp tục học lại và năm sau em
đã thi đậu tốt nghiệp. Ngày có kết quả, em hồ hởi báo tin qua điện thoại mà nước
mắt tôi suýt rơi. Đây sẽ mãi là kỉ niệm không thể phai mờ trong thời gian làm công
tác chủ nhiệm của mình.
Chưa có thể gọi là thành công và hài lòng nhưng những gì mà tôi đạt được
chính là thành quả cố gắng của bản thân trong nhiều năm làm công tác chủ nhiệm.

Xin được chia sẻ kinh nghiệm này với các quý thầy cô đồng nghiệp và cũng mong
nhận được những lời đóng góp chân thành để cho công tác chủ nhiệm lớp của mỗi
giáo viên được thành công hơn.
V. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG
Trang 15
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
1. NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa Hiệu trưởng (Ban giám hiệu), giữa các
tổ chức trong trường, giữa các giáo viên bộ môn với tập thể học sinh lớp chủ
nhiệm. Vì vậy, đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm phải có những yêu cầu sau:
a. Yêu cầu về phẩm chất:
- Giáo viên chủ nhiệm cần có một nhận thức đúng đắn và sâu sắc về vị trí,
yêu cầu đối với chính bản thân mình và công việc. Không chỉ trang bị cho mình
những kiến thức cần thiết cho việc giảng dạy, những vốn sống sâu sắc về con
người, cuộc đời… người giáo viên chủ nhiệm còn cần phải rèn luyện cho chính
mình đạt những phẩm chất đạo đức có tính chuẩn mực để trên cơ sở đó, mới có thể
nhắc nhở, uốn nắn học sinh. Từ hành vi, ngôn ngữ, cách cư xử, cách suy nghĩ,
đánh giá những sự việc trong cuộc sống, những thói quen trong sinh hoạt… tất cả
luôn cần được người giáo viên chủ nhiệm tự xem xét, điều chỉnh để có thể không
ngừng hoàn thiện mình trong mắt học trò. Đơn giản một sự việc là, khó có thể yêu
cầu các em gọn gàng, ngăn nắp, sống đẹp nếu bản thân người giáo viên chủ nhiệm
chưa là một “hình mẫu” đối với các em.
- Cần nhận thức rõ, giáo dục một con người là một quá trình không có điểm
cuối cùng. Đó là công việc kéo dài cả một đời người chứ không phải là chuyện của
ngày một, ngày hai. Vì thế, người giáo viên chủ nhiệm không bao giờ được chủ
quan, nóng vội. Một câu nói vô tình, một trách phạt nôn nóng, một hành xử thiếu
cân nhắc đôi khi gây tổn thương và - biết đâu đó - các em sẽ mang theo vết thương
kia thành một ám ảnh khôn nguôi! Trước mọi sai lầm, vi phạm của học sinh giáo
viên chủ nhiệm cần hết sức bình tĩnh, bao dung và độ lượng để xem xét, giải quyết,
xử lý vấn đề.

- Một giáo viên chủ nhiệm tâm sự: “Được chủ nhiệm một lớp là dịp để giáo
viên hiểu và gần gũi với học sinh hơn”. Mặc dù khi nhận trách nhiệm các giáo viên
đều nhìn thấy khó khăn phía trước như những điểm yếu của tập thể, có học sinh cá
biệt… nhưng với bản lĩnh nghề nghiệp, họ coi đó chỉ là những khó khăn tạm thời.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều giáo viên chủ nhiệm kêu than bây giờ làm công tác chủ
nhiệm lớp không dễ chút nào, điều đó là có căn cứ. Nếu trước đây học sinh rất
thuần, chăm ngoan, luôn nghe lời thầy cô thì bây giờ có nhiều em ngỗ ngược, luôn
muốn tự khẳng định mình. Tuy nhiên, theo cô Lê Thị Hồng Vân, giáo viên tổ Văn
của trường thì: giáo viên chủ nhiệm muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình trước
hết phải thực sự thương yêu học sinh, coi các em như người thân của mình. Khi đã
có tình yêu thương thì người thầy sẽ hiểu và biết cách dạy học sinh, ngược lại các
em quý mến giáo viên của mình hơn. Chỉ khi tình yêu thương đặt đúng chỗ, học
sinh mới cảm nhận được tình cảm từ trái tim thầy cô. Nói cách khác, giữa thầy và
trò luôn có sự đồng điệu về tâm hồn. Tại sao cùng một học sinh cá biệt nhưng đối
với thầy cô này thì em chống đối, còn với thầy cô khác lại phục tùng và nghe lời?
Rõ ràng, điều quan trọng không phải là học sinh đã phạm lỗi ra sao mà nằm ở chỗ
các em đã nhìn thấy lỗi của mình như thế nào? Làm được điều này chính là nhờ sự
thu phục nhân tâm của giáo viên chủ nhiệm. Ngoài cá tính của từng em, phải nói
thật rằng có nhiều học sinh nổi loạn là do… thầy. Thầy làm sai, phân biệt đối xử
Trang 16
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
với trò thì lời nói trước lớp khó có trọng lượng. Một số giáo viên chủ nhiệm giỏi đã
đưa ra kinh nghiệm, học sinh bây giờ thích khuyên bảo nhẹ nhàng hơn là trách
phạt.
- Với một học sinh lười, một học sinh cá biệt… chúng ta không nên ảo
tưởng là các em sẽ tiến bộ ngay sau vài lần nhắc nhở hay xử phạt của giáo viên chủ
nhiệm. Có khi, các em vẫn tiếp tục lười, tiếp tục phạm lỗi lầm với mức độ liên tục
hơn, nghiêm trọng hơn - như một cách thách thức, một cách khẳng định mình với
bạn bè, với thầy cô, với mọi người. Chính ở những khoảnh khắc này, người giáo
viên chủ nhiệm cần thể hiện rõ bản lĩnh và năng lực sư phạm - trong đó - có cả

năng lực “chịu đựng” của mình. Chịu đựng những vi phạm cố tình, những thách
thức nông nổi và chịu đựng cả những nỗi bực bội, tức giận đang phải dồn nén
trong người. Cần tạo được ở các em, trước hết là sự tôn trọng và sau đó là một sự
gần gũi, cảm thông.
b. Yêu cầu về kỹ năng:
- Một trong những kỹ năng quan trọng của người giáo viên chủ nhiệm là
nắm vững tâm lý học sinh. Đặc thù của lớp tôi đang phụ trách, tuy không quá phức
tạp nhưng cũng có nhiều vấn đề cần suy nghĩ. Các em đang ở lứa tuổi còn nhiều
biến đổi tâm sinh lý. Không còn là trẻ con để cần được vỗ về chăm sóc, nhưng
cũng chưa là người lớn để tự mình giải quyết mọi tình huống. Để khẳng định mình,
các em dễ có những hành xử bột phát, bất ngờ mà chính các em cũng chưa ý thức
một cách đầy đủ hậu quả sẽ đến. Vì vậy, một sự định hướng đúng đắn để giúp các
em hình thành tính cách của mình mai này, là điều hết sức quan trọng khi các em
còn ngồi trên ghế nhà trường. Không chỉ truyền đạt kiến thức trong học tập, các em
cần được trao đổi mọi điều về chính bản thân, về những gì chân - thiện - mỹ trong
cuộc sống.
- Giáo viên chủ nhiệm có “quyền lực” trong tay nhưng không phải vì thế mà
lúc nào cũng lạm dụng nó, phải biết khi nào cứng rắn và khi nào mềm dẻo để xử lý
các tình huống. Vì thế, ngoài năng lực chuyên môn giáo viên chủ nhiệm còn là một
nhà tâm lý giỏi, hiểu thấu đáo những suy nghĩ, tâm tư của học trò. Nhiều lúc, giáo
viên chủ nhiệm phải tự đặt mình vào vị thế của học sinh để hiểu được hành vi và
thái độ của các em với cương vị là người trong cuộc. Theo tôi, làm công tác chủ
nhiệm cũng phải có “duyên”. Cái “duyên” của giáo viên chủ nhiệm là biết hòa
đồng, thân thiện với học sinh và điều quan trọng nhất là phải luôn được các em yêu
quý, trân trọng. Không chỉ có tình yêu thương, giáo viên chủ nhiệm cần xử lý linh
hoạt các tình huống xảy ra trên lớp. Cách xử lý thuyết phục được các em là phải
đạt tình và thấu lý với những giải pháp tối ưu nhất được cả tập thể tán thành và ủng
hộ. Như vậy, lúc này giáo viên chủ nhiệm đóng vai trò như một quan tòa có lập
luận sắc bén, biết cầm cân nảy mực và đặc biệt là phải quang minh chính đại,
không thiên vị một ai.

- Đằng sau tất cả mọi kiến thức, kỹ năng… cần trang bị và rèn luyện, còn lại
là một yêu cầu tuy không được đặt ra trong các văn bản nhưng nó lại chi phối tất
cả, đó chính là cái “tâm” của người giáo viên. Không có một tấm lòng, mọi công
Trang 17
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
việc sẽ chỉ là hình thức. Và như vậy, yêu thương chăm sóc các em không chỉ là
mệnh lệnh mà còn là một nhu cầu không thể thiếu của trái tim người thầy cô giáo.
- Một câu hỏi nữa đặt ra, những giáo viên chủ nhiệm như thế nào thì được
học sinh nể phục? Qua một phiếu trắc nghiệm có ghi sẵn những phẩm chất cần có
của giáo viên chủ nhiệm, cho thấy, sự nể phục của học sinh không phụ thuộc vào
độ tuổi của giáo viên đó cao hay thấp mà ở năng lực giảng dạy của giáo viên đó ở
trên lớp, sự nhất quán trong tính cách: tình cảm mà nghiêm khắc, đặc biệt là tính
công bằng trong đối xử. Một giáo viên dạy giỏi cũng thường là giáo viên say mê
chuyên môn và nghề nghiệp. Khi ấy, họ sẽ có rất nhiều sáng kiến trong công tác
chủ nhiệm.
2. NHỮNG Ý KIẾN ĐỀ XUẤT:
- Ngành giáo dục đất nước ta có nhiều thành tựu về bồi dưỡng cán bộ quản
lý giáo dục: Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng, Bí thư chi bộ, Bí thư chi đoàn, Tổng
phụ trách đội. Giáo dục cũng có sự chú ý nhất định đến một số công việc đặc thù
như bồi dưỡng tổ trưởng chuyên môn, cán bộ phụ trách thư viện, thí nghiệm. Tuy
nhiên có một việc còn ít được chú ý: đó là công tác bồi dưỡng giáo viên chủ nhiệm
về phương pháp và về lý luận.
- Có một sự bằng lòng nào đó là công tác này chỉ cần có một vài bài về giáo
dục học, về nghiệp vụ sư phạm học tại các trường sư phạm, rồi khi ra công tác thì
giáo viên sẽ có một sự trưởng thành tự nhiên về lĩnh vực này.
- Thực tế ở các nhà trường vẫn có những giáo viên chủ nhiệm tốt và giỏi tuy
nhiên chưa có được nhiều giáo viên chủ nhiệm tốt và giỏi như ta mong muốn. Điều
này làm hạn chế thành tựu giáo dục và tăng thêm các lo lắng khi ngày nay đang gia
tăng bạo lực học đường, sự tha hoá học đường mà chỉ vì sự non nớt trong phong
cách quản lý của giáo viên chủ nhiệm đã dẫn đến kết quả xấu trước dư luận xã hội.

- Nêu ra điều này, chúng tôi muốn khuyến nghị: lãnh đạo ngành, cán bộ
quản lý giáo dục, các Vụ ngành học cần phối hợp chỉ đạo biên soạn tài liệu nghiệp
vụ cho công tác giáo viên chủ nhiệm. Phải coi tài liệu này quan trọng như hoặc hơn
tài liệu giáo khoa bộ môn.
- Học viện Quản lý giáo dục, các Khoa quản lý các trường sư phạm, các
trường Đại học sư phạm cần phối hợp với nhau thực hiện được các lớp tập huấn về
công tác này trên cả phương pháp luận về giáo dục học và phương pháp luận về
quản lý giáo dục. Phương pháp luận về quản lý giáo dục trong các tài liệu bồi
dưỡng giáo viên chủ nhiệm hiện nay vẫn chưa đủ "độ" do vậy tài liệu còn thiếu sự
cuốn hút cần thiết.
- Nên kịp thời tổng kết các gương giáo viên làm công tác giáo viên chủ
nhiệm tốt và phổ biến các gương này đến đông đảo giáo viên các nhà trường.
- Giáo viên chủ nhiệm cần phải được quan niệm là “những người quản lý
không có dấu đỏ”, song lực lượng này lại vô cùng mạnh mẽ vì họ gần gũi với học
sinh, gia đình học sinh tạo nên nhân cách - nhân lực cho đất nước đi vào hội nhập.
- Giáo viên chủ nhiệm không thể làm một mình được mà rất cần sự đồng
lòng giúp sức của các thầy cô giáo bộ môn, của các tổ chức Đoàn thanh niên trong
Trang 18
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
nhà trường. Những lực lượng này phải thực sự thống nhất các mục tiêu, hình thức
và biện pháp hành động, tránh tình trạng “trống đánh xuôi kèn thổi ngược”. Đoàn
thanh niên, phải có những phong trào thiết thực hơn nữa với thực tế của nhà
trường.
- Đặc biệt, giáo viên chủ nhiệm mong muốn BGH quan tâm, tạo điều kiện
hết mức và nắm bắt tình hình thật cụ thể của từng lớp để cùng giáo viên chủ
nhiệm đề ra những giải pháp thiết thực, kịp thời xử lí các tình huống trong lớp chủ
nhiệm.
- Không nên xem nhẹ lực lượng này và không nên hài lòng với việc bồi
dưỡng như hiện nay. Việc cải tiến chế độ chính sách cho giáo viên chủ nhiệm cũng
nên lưu tâm hơn, đặc biệt sự khen thưởng với các giáo viên chủ nhiệm hết lòng vì

sự tiến bộ của học sinh.
3. Lời kết:
Tôi đã đọc ở đâu đó những dòng viết rất hay của một thầy giáo người Nga
V.A. Xukhômlinski viết : “Tôi nghĩ rằng đối với một nhà giáo dục, điều chủ yếu
là tình người, đó là một nhu cầu sâu sắc trong con người. Có lẽ mầm mống của
hứng thú sư phạm là ở chỗ hoạt động sáng tạo đầy tình người để tạo ra hạnh phúc
cho con người. Đó là một điều vô cùng quan trọng. Vì khi ta tạo ra niềm vui cho
người khác, cho trẻ thơ thì ở họ sẽ có một tài sản vô giá: đó là tình người mà tập
trung ở sự nhiệt tâm, thái độ ân cần, sự chu đáo, lòng vị tha”. Và tôi đã học theo
cách của vị thầy đó để đến với các em học sinh.
Học sinh chúng ta chỉ là những cành cây non đang muốn vươn lên trở thành
cành cây vững chắc. Hãy tạo điều kiện cho các em thể hiện mình, vươn lên nơi có
ánh sáng vững bền, hãy giáo dục các em bằng thái độ thân thiện và tích cực.
Trên đây là một vài suy nghĩ và một vài phương pháp trong công tác chủ
nhiệm của tôi, nó thực chất còn rất nhỏ bé so với những kinh nghiệm của các giáo
viên từng làm công tác chủ nhiệm ngồi đây. Song tôi vẫn muốn chia sẻ cùng các
thầy cô để rồi qua đó, tôi hi vọng sẽ nhận được những lời góp ý chân thành từ các
thầy cô, để tôi ngày một trưởng thành hơn, ngày một vững vàng hơn trong công tác
giảng dạy nói chung và trong công tác chủ nhiệm nói riêng.
Xin chân thành cảm ơn các quý thầy cô đã quan tâm, giúp đỡ tôi thực hiện
tài liệu này.
Trang 19
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
Phụ lục 1: QUY ĐỊNH CHỨC TRÁCH, NHIỆM VỤ CỦA CÁN BỘ LỚP
1/ Lớp trưởng : Chịu trách nhiệm trước GVCN và Hiệu trưởng về việc
quản lý, điều hành mọi mặt của lớp khi không có GVCN hoặc theo lệnh của
GVCN. Cụ thể như sau:
+ Thay mặt GVCN quản lý, duy trì trật tự kỷ cương, điều hành lớp thực hiện
nội dung, kế hoạch theo qui định của trường. Chịu trách nhiệm về mọi hiện tượng
và mọi việc xảy ra ở lớp trong quá trình mình phụ trách. Khi có vụ việc mà mình

không thể quản lý điều hành và xử lý được phải báo cáo gấp với người có trách
nhiệm nơi gần nhất (BGH, Quản sinh, GVCN hoặc GVBM…) .
+ Trước khi vào mỗi tiết học phải ghi sĩ số, tên HS vắng có phép hay không
lên góc bảng phía cửa ra vào của lớp. Nếu vắng GV dạy, phải báo cáo ngay với
BGH hay Quản sinh, GVCN…
+ Thường xuyên theo dõi lịch công tác, thông báo của trường để triển khai
công việc cho lớp đúng theo yêu cầu của trường.
+ Tuyệt đối chấp hành và thực hiện những yêu cầu, mệnh lệnh của GVCN
hay người có trách nhiệm của nhà trường, hoàn thành tốt các yêu cầu mệnh lệnh
đó.
+ Hàng tuần phải báo cáo với GVCN về tình hình của lớp, đề nghị GVCN
tuyên dương những cá nhân có thành tích, tiến bộ trong học tập, tu dưỡng rèn
luyện và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao hay trách phạt những cá nhân vi phạm
nội qui qui định của trường, lớp.
+ Cùng với GVCN và cán bộ lớp dự kiến đánh giá xếp loại hạnh kiểm của
các thành viên trong lớp trước khi đề nghị Hội đồng nhà trường xét duyệt.
2/ Lớp phó : Chịu trách nhiệm trước GVCN và Hiệu trưởng về việc quản
lý, điều hành những mặt, phần việc của lớp được phân công hoặc theo lệnh của
GVCN. Cụ thể như sau:
+ Chịu trách nhiệm lập kế hoạch, phân công, điều hành thực thi và xử lý các
công việc, phần việc được giao cũng như kết quả, hiệu quả các công việc đó.
+ Tuyệt đối chấp hành và thực hiện những yêu cầu, mệnh lệnh của GVCN
hay của lớp trưởng, hoàn thành tốt các yêu cầu mệnh lệnh đó.
+ Hàng tuần phải báo cáo với GVCN về tình hình, kết quả những mặt,
những phần việc được giao, đề nghị GVCN tuyên dương hay trách phạt những cá
nhân có thành tích hay phạm lỗi trong những phần việc do mình phụ trách.
+ Cùng với GVCN và cán bộ lớp dự kiến đánh giá xếp loại hạnh kiểm của
các thành viên trong lớp trước khi đề nghị Hội đồng nhà trường xét duyệt.
+ Thay thế lớp trưởng quản lý lớp khi không có lớp trưởng (theo thứ tự: Lớp
phó phụ trách học tập, lớp phó phụ trách lao động, lớp phó phụ trách văn thể) hay

được GVCN chỉ định.
3/ Tổ trưởng : Chịu trách nhiệm trước GVCN và Hiệu trưởng về việc quản
lý, điều hành mọi mặt của tổ. Cụ thể như sau:
Trang 20
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
+ Chịu trách nhiệm quản lý, duy trì trật tự kỷ cương; chất lượng, kết quả,
hiệu quả các nhiệm vụ mà tổ phải thực hiện theo qui định của lớp, trường.
+ Tuyệt đối chấp hành và thực hiện những yêu cầu, mệnh lệnh của GVCN
hay của lớp trưởng, lớp phó, hoàn thành tốt các yêu cầu mệnh lệnh đó.
+ Hàng tuần phải báo cáo với GVCN về tình hình của tổ, đề nghị GVCN
tuyên dương những cá nhân có thành tích, tiến bộ trong học tập, tu dưỡng rèn
luyện và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao hay trách phạt những cá nhân vi phạm
nội qui qui đinh của trường, lớp trong tổ của mình.
+ Dự kiến xếp loại hạnh kiểm cho các thành viên của tổ mình, cùng với
GVCN và cán bộ lớp dự kiến đánh giá xếp loại hạnh kiểm của các thành viên trong
tổ và lớp trước khi đề nghị Hội đồng nhà trường xét duyệt .
4/ Tổ phó :
+ Thay thế tổ trưởng khi không có tổ trưởng hay khi GVCN chỉ định.
+ Tuyệt đối chấp hành và thực hiện những yêu cầu, mệnh lệnh của GVCN
hay của lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng, hoàn thành tốt các yêu cầu mệnh lệnh đó.
+ Cùng với tổ trưởng đề xuất dự kiến xếp loại hạnh kiểm, đề nghị tuyên
dương hay trách phạt thành viên trong tổ của mình.
5/ Thư ký lớp :
+ Chịu trách nhiệm bảo quản và quản lý, ghi và tổng kết sổ đầu bài. Cụ thể
là: Hàng ngày nhận và trả sổ đầu bài ở phòng Quản sinh. Thư ký phải trực tiếp ghi
các cột: Thứ, ngày tháng; Tên HS nghỉ tiết. Cột HS nghỉ tiết: ghi tên HS vắng, ghi
chú rõ có phép hay không phép. Hàng tuần căn cứ tiêu chuẩn xếp loại tiết học đánh
giá lại bằng bút chì và thống kê số tiết đạt học tốt, tiết A, B, C (sau khi đã chỉnh
theo chuẩn xếp loại); số lượt đạt các điểm kiểm tra bài cũ ( từ 0 đến 2, 3 và 4, 5 và
6, 7 và 8, 9 và 10, lượt HS không chuẩn bị bài) vào dòng cuối của sổ đầu bài bằng

mực xanh.
+ Ghi biên bản các cuộc họp của lớp, của cán bộ lớp và của cán bộ lớp với
GVCN.
+ Thực hiện đầy đủ, nghiêm túc, chính xác các yêu cầu và mệnh lệnh của
GVCN.
Các cán bộ lớp ngoài việc thực hiện đúng, đủ các nhiệm vụ của người HS thì
phải thực hiện tốt các chức trách, nhiệm vụ theo chức danh qui định trên. Cuối mỗi
học kỳ, căn cứ mức độ kết quả, chất lượng thực hiện nhiệm vụ của người HS và
người cán bộ lớp để đánh giá, xếp loại hạnh kiểm và tuyên dương hay xử phạt theo
qui định của trường, của điều lệ do Bộ ban hành.
Trang 21
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng
Phụ lục 2: PHIẾU THEO DÕI HỌC TẬP CỦA HS
(GVCN sẽ cho HS tự điền vào phiếu thông tin vào đầu năm học)
Họ tên học sinh:……………………
Ngày tháng năm sinh: ……………
Số điện thoại cá nhân: ……………
Họ tên cha: ……………………….
Năm sinh, nghề nghiệp: ……………
Số điện thoại: ………………………
Họ tên mẹ: …………………………
Năm sinh, nghề nghiệp: ……………
Số điện thoại: ………………………
Họ tên các thành viên trong gia đình (ghi rõ năm sinh, nghề nghiệp)
1. …………………………
2. ………………………….
3. …………………………
Vẽ sơ đồ từ trường về nhà:
Trang 22
Giáo viên chủ nhiệm – Chiếc cầu nối đa năng

QUÁ TRÌNH HỌC TẬP CỦA HỌC SINH:
Ngày tháng năm Diễn biến của quá trình học tập
(ghi rõ từng điểm tốt và những vi phạm của bản thân)
………………….
………………….
………………….
………………….
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
Phụ lục 3: PHIẾU ĐIỀU TRA HỌC SINH
(Giúp GVCN nắm rõ được tâm tư, tình cảm của HS từ đó có sự định hướng
đúng đắn trong quá trình giáo dục)
Họ tên HS:…………….
- Em có năng khiếu nhất về vấn đề gì?
- Em thích học môn gì nhất?
- Em mơ ước sau này sẽ làm nghề gì?
- Em có nhận xét gì về tình hình kinh tế cũng như là tình cảm của các thành viên
trong gia đình mình?
- Em đã có tình cảm riêng tư chưa?
- Khi gặp những khó khăn trong cuộc sống, em thường tâm sự với ai?
- Em có bao nhiêu người bạn thân?
- Khi được nghỉ ngơi, em thích làm gì?
- Em có yêu cầu hay mong ước gì về GVCN trong năm học này?
Trang 23