Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR
RI RO TRONG CHO VAY H NGHÈO
TI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HI VIT NAM
SINH VIÊN THC HIN :
MÃ SINH VIÊN :
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
HÀ NI – 2014
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR
RI RO TRONG CHO VAY H NGHÈO
TI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HI VIT NAM
GIÁO VIÊN HNG DN : TH.S PHM BO OANH
SINH VIÊN THC HIN :
MÃ SINH VIÊN :
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
HÀ NI – 2014
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
LI CM N
Quá quá trình làm khóa lun tt nghip, em đã có đc thêm rt nhiu kinh
nghim, bài hc b ích. u tiên, em xin gi li cm n chân thành ti Ban giám hiu
và các thy cô giáo trng i hc Thng Long đã tn tình truyn đt kin thc cho
chúng em trong sut thi gian chúng em hc tp ti trng, đng thi to điu kin
thun li trong quá trình thc hin khóa lun.
Em xin gi li cám n chân thành ti cô giáo Th.s Phm Th Bo Oanh đã dành
nhiu thi gian, tâm huyt, đnh hng ch bo cho em trong sut quá trình đ em có
th hoàn thành tt khóa lun này.
ng thi em cng xin đc gi li cám n đn Ban giám đc cùng các cán b
Phòng Qun lý n ri ro ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam đã nhit tình
hng dn, truyn đt hiu bit và to điu kin ti đa giúp em hoàn thành khóa lun.
Do thi gian thc tp không đc nhiu và còn thiu kinh nghim bn thân nên
khóa lun ca em không tránh khi sai sót. Em rt mong nhn đc s góp ý chân
thành ca các thy cô giáo đ khóa lun ca em đc hoàn thin hn.
Sinh viên thc hin
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
MC LC
LI M U
CHNG 1: C S LÝ LUN V CHO VAY H NGHÈO VÀ QUN TR RI
RO TRONG CHO VAY H NGHÈO CA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH 1
1.1. Nhng vn đ c bn v ngân hàng chính sách 1
1.1.1. Khái nim ngân hàng chính sách 1
1.1.2. c đim ca ngân hàng chính sách 2
1.1.3. Vai trò ca ngân hàng chính sách 3
1.2. Nhng vn đ c bn v cho vay h nghèo ca ngân hàng chính sách 4
1.2.1. Khái nim cho vay h nghèo 4
1.2.2. c đim và vai trò ca cho vay h nghèo 5
1.2.3. Phân loi cho vay h nghèo 7
1.2.4. Quy trình cho vay h nghèo 7
1.2.5. Phng pháp đm bo tin vay trong cho vay h nghèo 8
1.3. Mt s vn đ c bn v qun tr ri ro trong cho vay h nghèo ca ngân
hàng chính sách 10
1.3.1. Khái nim qun tr ri ro trong cho vay h nghèo ca ngân hàng chính
sách 11
1.3.2. Ý ngha ca vic hoàn thin công tác qun tr ri ro trong cho vay h nghèo
ca ngân hàng chính sách 11
1.3.3. Mô hình qun tr ri ro trong cho vay h nghèo ca ngân hàng chính
sách 13
1.3.4. Các ch tiêu đánh giá công tác qun tr ri ro trong cho vay h nghèo ca
ngân hàng chính sách 16
1.3.5. Các nhân t nh hng đn công tác qun tr ri ro trong cho vay h nghèo
ca ngân hàng chính sách 23
CHNG 2: THC TRNG QUN TR RI RO TRONG CHO VAY H
NGHÈO CA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HI VIT NAM 28
2.1. Khái quát v Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam 28
2.2. Nhng quy đnh chung trong cho vay h nghèo ca Ngân hàng Chính
sách xã hi Vit Nam 30
2.2.1. i tng cho vay 30
2.2.2. Nguyên tc và điu kin cho vay 31
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
2.2.3. Phng thc cho vay 31
2.2.4. Quy trình cho vay 31
2.2.5. Các phng pháp đm bo tin vay 33
2.2.6. Sn phm cho vay h nghèo 33
2.3. Tình hình cho vay h nghèo ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam
giai đon nm 2011 – 2013 34
2.3.1. Tình hình doanh s cho vay h nghèo 34
2.3.2. Tình hình thu hi n cho vay h nghèo 36
2.3.3. Tình hình d n cho vay h nghèo 37
2.4. Công tác qun tr ri ro cho vay h nghèo ca Ngân hàng Chính sách xã
hi Vit Nam giai đon nm 2011 - 2013 38
2.4.1. Các ch tiêu đánh giá công tác qun tr ri ro cho vay h nghèo 38
2.4.2. ánh giá công tác qun tr ri ro cho vay h nghèo ca Ngân hàng Chính
sách xã hi Vit Nam giai đon nm 2011 – 2013 46
CHNG 3: GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR RI RO
TRONG CHO VAY H NGHÈO CA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HI
VIT NAM 52
3.1. nh hng phát trin hot đng cho vay h nghèo và qun tr ri ro
trong cho vay h nghèo ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam 52
3.1.1. nh hng phát trin hot đng cho vay h nghèo ca Ngân hàng Chính
sách xã hi Vit Nam 52
3.1.2. nh hng hoàn thin qun tr ri ro trong cho vay h nghèo ca Ngân
hàng Chính sách xã hi Vit Nam 54
3.2. Mt s gii pháp c bn nhm hoàn thin công tác qun tr ri ro trong
cho vay h nghèo ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam 54
3.2.1. Hoàn thin h thng chính sách 54
3.2.2. Tng cng s phi hp ca các đn v, to điu kin cho các h gia đình
nghèo. 54
3.2.3. Xóa b c ch bao cp, cung ng vn cho ngi nghèo theo c ch th trng
có s qun lý ca Nhà nc 55
3.2.4. Tng cng kim soát s dng vn vay 56
3.2.5. Cng c, hoàn thin T tit kim và vay vn 57
3.2.6. Thng nht phng pháp qun tr ri ro trong cho vay h nghèo và 57
3.2.7. Tng cng mi quan h vi chính quyn đa phng 57
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
3.2.8. Kim soát tt vic xác nhn h nghèo 57
3.3. Mt s kin ngh 58
3.3.1. Kin ngh vi Chính ph 58
3.3.2. Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc Vit Nam 58
KT LUN
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt Tên đy đ
CVHN Cho vay h nghèo
NHCS Ngân hàng chính sách
NHCSXH Ngân hàng Chính sách xã hi
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHNo&PTNT Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn
NHTM Ngân hàng thng mi
QTRR Qun tr ri ro
TK&VV Tit kim và vay vn
UBND y ban nhân dân
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
DANH MC CÁC BNG, BIU, HÌNH V, TH, CÔNG THC
Trang
Bng 2.1. Tình hình doanh s cho vay h nghèo nm 2011 – 2013 ca Ngân
hàng Chính sách xã hi………………………………………………………. 35
Bng 2.2. Tình hình thu hi n cho vay h nghèo nm 2011 – 2013 ca Ngân
hàng Chính sách xã hi……………………………………………………… 36
Bng 2.3. Tình hình d n cho vay h nghèo nm 2011 – 2013 ca Ngân
hàng Chính sách xã hi……………………………………………………… 37
Bng 2.4. H s thu hi n nm 2011 – 2013 ca Ngân hàng Chính sách xã hi 40
Bng 2.5. N quá hn nm 2011 – 2013 ca Ngân hàng Chính sách xã hi… 41
Bng 2.6. T l n xu nm 2011 – 2013 ca Ngân hàng Chính sách xã hi… 42
Bng 2.7. T l n khoanh nm 2011 – 2013 ca Ngân hàng Chính sách xã hi 43
Bng 2.8. Vòng quay vn tín dng nm 2011 – 2013 ca Ngân hàng Chính
sách xã hi…………………………………………………………………… 44
Bng 2.9. T l thoát nghèo nm 2011 – 2013 ca Ngân hàng Chính sách xã hi. 45
S đ 1.1. Quy trình cho vay h nghèo……………………………………… 8
S đ 1.2. Mô hình qun tr ri ro cho vay h nghèo…………………………. 13
S đ 2.1. Quy trình cho vay ca Ngân hàng Chính sách xã hi……………
32
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
LI M U
1. Tính cp thit ca đ tài
Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam là mt trong nhng đn v giúp Nhà
nc to công c và thc hin các hot đng h tr nhm to đòn by kinh t giúp h
nghèo, h cn nghèo và đi tng chính sách có điu kin tip cn vn tín dng u đãi
đ phát trin sn xut, to vic làm, nâng cao thu nhp, ci thin điu kin sng, vn
lên thoát nghèo, góp phn thc hin chính sách phát trin kinh t gn lin vi xóa đói,
gim nghèo, bo đm an sinh xã hi, vì mc tiêu dân giàu - nc mnh - dân ch -
công bng - vn minh.
Vì vai trò ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam trong hot đng cho vay
u đãi là rt quan trng. Do đó, đ đm bo hot đng cho vay h nghèo đt đc kt
qu cao thì vn đ đt ra là luôn phi quan tâm ti công tác qun tr ri ro trong cho
vay h nghèo cng nh thông qua các nghip v: huy đng vn, cho vay, thanh toán,
ngân qu và nhn vn u thác cho vay u đãi ca chính quyn đa phng, các t chc
kinh t, chính tr - xã hi, các hip hi, các t chc phi Chính ph, các cá nhân trong
và ngoài nc đu t cho các chng trình d án phát trin kinh t xã hiđ t đó giúp
Ngân hàng Chính sách xã hi có th thc hin đc chính sách tín dng u đãi đi vi
ngi nghèo và các đi tng chính sách khác. ng thi, xây dng mt h thng
qun tr ri ro có hiu qu và phù hp vi tình hình trong nc hin nay. Qua vic vn
dng nhng kin thc đã đc hc và áp dng tình hình thc t, sau quá trình tìm hiu
và thc tp, em đã quyt đnh la chn đ tài: “Hoàn thin công tác qun tr ri ro
trong cho vay h nghèo ti Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam” làm đ tài
nghiên cu khóa lun tt nghip chng trình đào to bc đi hc ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu ca khóa lun
Thông qua quá trình nghiên cu, khóa lun tp chung làm rõ ba vn đ sau:
− H thng hóa li c s lý lun v cho vay h nghèo và qun tr ri ro trong cho vay
h nghèo ca ngân hàng chính sách.
− Phân tích, đánh giá làm rõ thc trng trong cho vay h nghèo và qun tr ri ro
trong cho vay h nghèo ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam t đó ch ra các
hn ch còn tn ti và nguyên nhân ca hn ch.
− ra các gii pháp nhm hoàn thin công tác qun tr ri ro trong cho vay h nghèo
ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam.
3. i tng và phm vi nghiên cu
Khóa lun tp chung vào đi tng và phm vi nghiên cu sau:
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
− i tng nghiên cu: hot đng cho vay h nghèo và công tác qun tr ri ro
trong cho vay h nghèo ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam.
− Phm vi nghiên cu: hot đng cho vay h nghèo và công tác qun tr ri ro trong
cho vay h nghèo ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam trong các nm 2011,
2012, 2013.
4. Phng pháp nghiên cu ca đ tài
tài s dng kt hp nhiu phng pháp nghiên cu trong đó tp trung vào ba
phng pháp chính sau:
− Phng pháp thng kê: là phng pháp đc s dng đ thu thp thông tin, s liu
v hot đng cho vay h nghèo và công tác qun tr ri ro trong cho vay h nghèo
ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam trong giai đon 3 nm t nm 2011 đn
nm 2013. T đó, khóa lun kt hp vi các phng pháp khác đ làm rõ đi tng
nghiên cu và đt đc mc tiêu nghiên cu đ ra.
− Phng pháp so sánh: là phng pháp đc s dng đ đi chiu s liu, thông tin
thu đc v hot đng cho vay h nghèo và qun tr ri ro trong cho vay h nghèo
ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam qua các nm trong giai đon nghiên
cu. T đó tìm ra vn đ còn tn ti cng nh nguyên nhân ca hn ch trong cho
vay h nghèo và qun tr ri ro trong cho vay h nghèo ca Ngân hàng Chính sách
xã hi Vit Nam.
− Phng pháp phân tích tng hp: là phng pháp đc s dng đ đánh giá v
hot đng cho vay h nghèo và công tác qun tr ri ro trong cho vay h nghèo ca
Ngân hàng Chính sách và xã hi Vit Nam. Kt hp vi các phng pháp nghiên
cu khác đ đt đc mc tiêu nghiên cu ca đ tài.
5. Kt cu ca khóa lun
Ngoài li m đu, kt lun, danh mc các t vit tt, danh mc bng biu, đ th,
kt cu ca khóa lun gm ba chng:
Chng 1: C s lý lun v cho vay h nghèo và qun tr ri ro trong cho vay
h nghèo ca ngân hàng chính sách.
Chng 2: Thc trng qun tr ri ro trong cho vay h nghèo ca Ngân hàng
Chính sách xã hi Vit Nam.
Chng 3: Gii pháp hoàn thin công tác qun tr ri ro trong cho vay h
nghèo ca Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam.
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
CHNG 1:C S LÝ LUN V CHO VAY H NGHÈO VÀ QUN TR RI
RO TRONG CHO VAY H NGHÈO CA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH
1.1. Nhng vn đ c bn v ngân hàng chính sách
ói nghèo là mt vn đ xã hi mang tính toàn cu. Trên th gii, không ch
nhng nc đang phát trin mà c nhng nc phát trin thì vn có mt b phn
ngi dân chu cnh nghèo đói, cha đm bo đc nhng điu kin ti thiu ca cuc
sng, phân hóa giu nghèo ngày mt gia tng. Chính vì nhng tn ti đó mà ngân hàng
chính sách đc hình thành nh mt mt xích kt ni gia chng trình xóa đói gim
nghèo ca nhà quc gia ti gn hn vi các h nghèo, đi tng gp khó khn cn h
tr đ phát trin kinh t.
1.1.1. Khái nim ngân hàng chính sách
Ngân hàng chính sách cng là mt loi hình ngân hàng có đy đ chc nng, vai
trò ca mt t chc tài chính thông thng trong nn kinh t, song ngân hàng chính
sách hot đng không vì mc tiêu li nhun. Hin nay, không có mt đnh ngha đy
đ nào v ngân hàng chính sách trên th gii, mi quc gia đu có s khác bit v đnh
ngha ngân hàng chính sách do đc đim v nn kinh t xã hi ca mi nc. Vì vy,
đ có th hiu rõ đc điu này, trc ht ta cn làm rõ khái nim v ngân hàng và
hot đng kinh doanh ngân hàng t đó xây dng lên khái nim chung v ngân hàng
chính sách.
Lut các t chc tín dng Vit Nam s 47/2010/QH12 ca Quc hi đnh ngha:
“Ngân hàng là loi hình t chc tín dng có th đc thc hin tt c các hot đng
ngân hàng theo quy đnh ca Lut này. Theo tính cht và mc tiêu hot đng, các loi
hình ngân hàng bao gm ngân hàng thng mi, ngân hàng chính sách, ngân hàng
hp tác xã”. Trong đó:“Ngân hàng đc phép kinh doanh, cung ng thng xuyên mt
hoc mt s các nghip v trong hot đng ngân hàng: nhn tin gi, cp tín dng,
cung ng dch v thanh toán qua tài khon”.
Da theo Quyt đnh s 131/2002/Q-TTG và điu 17 trong Lut các t chc tín
dng Vit Nam 2010 v thành lp NHCSXH đnh ngha:“Ngân hàng chính sách là
ngân hàng phc v Ngi nghèo vi mc tiêu xóa đói gim nghèo, không vì mc tiêu
li nhun”. Ngân hàng chính sách là mt t chc đc thù v mô hình t chc qun lý
theo phng thc các c quan qun lý Nhà nc tham gia ban hành chính sách, còn
vic điu hành tác nghip y thác cho mt ngân hàng th hai, v c ch hot đng to
kh nng huy đng vn thông qua hot đng ca ngân hàng có s bo tr ca Chính
ph. Ngân hàng chính sách có b máy qun lý và điu hành thng nht trong phm vi
c nc, là mt pháp nhân, có vn điu l, có con du, có tài sn và h thng giao dch.
Trang 1
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
Thông qua quá trình nghiên cu và tìm hiu ta có th hiu khái nim chung nht
v ngân hàng chính sách: “Ngân hàng chính sách là loi hình ngân hàng đc thc
hin tt c các hot đng ca ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác theo quy
đnh ca pháp lut, hot đng không vì mc tiêu li nhun mà nhm thc hin các
chính sách kinh t - xã hi ca quc gia; ngân hàng chính sách đc chính ph quy
đnh v t chc hot đng và phi thc hin kim tra, kim soát ni b, báo cáo thng
kê, báo cáo hot đng theo quy đnh ca Ngân hàng Nhà nc”.
1.1.2. c đim ca ngân hàng chính sách
Hot đng không vì mc tiêu li nhun: khác vi đc đim ca các ngân hàng
thng mi thông thng hot đng vì mc tiêu li nhun, ngân hàng chính sách luôn
đt mc tiêu an sinh xã hi, phát trin kinh t gn lin vi xóa đói gim nghèo làm
trng tâm. Thông qua vic thc hin các u đãi cho đi tng vay vn nh: lãi sut
cho vay thp so vi các ngân hàng thng mi, điu kin và thi gian cho vay đc
điu chnh phù hp vi kh nng ca ngi vay vn, có h tr v chuyên môn cho
ngi vay vn phát trin kinh t…
Thc hin cho vay các đi tng chính sách theo quy đnh ca pháp lut:
tùy theo đc đim kinh t - xã hi ca tng quc gia, đi tng chính sách hng ti
đc quy đnh trong lut ca mi nc. Thông thng, các đi tng chính sách đc
vay vn tín dng u đãi gm: h nghèo, hc sinh sinh viên có hoàn cnh khó khn,
vay vn gii quyt vic làm, vay vn sn sut kinh doanh vùng khó khn và các đi
tng khác theo quy đnh.
c thc hin đy đ các hot đng ca ngân hàng bao gm nhn tin gi,
cp tín dng, cung ng dch v thanh toán qua tài khon: ngân hàng chính sách
cng là mt loi hình ngân hàng nên NHCS đc thc hin đy đ các hot đng kinh
doanh ngân hàng. Trong đó, NHCS ly hot đng huy đng vn và cho vay làm ch
đo. Thông qua các hot đng huy đng vn, NHCS to lp ngun vn kinh doanh và
s dng ngun vn này cho vay các ch th thiu vn cho nn kinh t. Bên cnh đó,
NHCS cng đc thc hin nghip v thanh toán bng cách m tài khon tin gi
thanh toán và thc hin các nghip v thanh toán thông thng.
c tip nhn vn u đãi ca nhà nc và các t chc khác đ trin khai
các chng trình, hot đng cho vay h nghèo theo quy đnh: ngân hàng chính
sách đc nhà nc cp vn điu l ban đu và đc cp b sung phù hp vi yêu cu
hot đng tng thi k. NHCS t chu trách nhim v hot đng tín dng trc pháp
lut, t ch v tài chính, thc hin bo tn và phát trin vn bù đp chi phí và ri ro
ca hot đng tín dng.
c hng mt s đc quyn theo quy đnh ca pháp lut: ngân hàng chính
Trang 2
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
sách là công c ca nhà nc đ thc hin các chính sách, to phúc li xã hi, hot
đng vì mc tiêu xóa đói gim nghèo ca quc gia nên NHCS đc hng mt s đc
quyn nh: không cn tham gia bo him tin gi, có t l d tr bt buc bng 0%,
ngoài ra còn đc min thu và các khon phi np ngân sách Nhà nc.
1.1.3. Vai trò ca ngân hàng chính sách
Là kênh dn vn tín dng u đãi ca nhà nc ti các đi tng chính
sách:thông qua các t chc hi, đoàn là kênh trung gian dn vn ti các đi tng
chính sách. Ngi dân nghèo có đc s phi hp gia các cp đi vi các t chc
chính tr - xã hi đ sn xut kinh doanh, to vic làm, ci thin đi sng, cùng tng
tr, giúp đ ln nhau trong sn xut, kinh doanh và đi sng, cùng giám sát nhau trong
vic vay vn, s dng vn vay tr n ngân hàng.
Giúp ngn nga, hn ch tình trng cho vay nng lãi nông thôn: Ngi dân
đc tip cn vi ngun vn tín dng u đãi NHCS. Trong nhiu nguyên nhân dn đn
nghèo đói, có ba nguyên nhân ch yu là vn, k thut và kinh nghim làm n. Song
song vi các chng trình xóa đói gim nghèo ca Nhà nc cung cp kinh nghim và
k thut trng trt, chn nuôi thì nông dân có mt ngun vay vn tin cy, chi phí thp
đ an tâm sn xut, vì vy có th ngn nga tình trng cho vay nng lãi trên m hôi
nc mt ca ngi dân nghèo đang n lc vn lên thoát nghèo.
Góp phn xây dng nông thôn mi: phát trin kinh t đi đôi vi xóa đói, gim
nghèo, góp phn trc tip vào vic chuyn đi c cu kinh t nông nghip nông thôn,
thc hin vic phân công li lao đng xã hi. đi lên mt nn sn xut hàng hóa ln
đòi hi phi áp dng các bin pháp k thut tiên tin có nng sut cao vào thc tin
sn xut trên quy mô rng. NHCS có kh nng đu t mt lng vn ln cho công tác
khuyn nông, khuyn lâm, khuyn ng… chuyn dch c cu kinh t nông thôn áp
dng khoa hc k thut và hình thành ra các ngành ngh kinh doanh mi góp phn
phân công li lao đng xã hi, to ra đc b mt mi trong đi sng kinh t xã hi
nông thôn.
Góp phn quan trng vào s thành công ca công tác xóa đói gim nghèo
ca quc gia: NHCS là mt trong nhng công c đòn by kinh t ca Nhà nc, là
đng lc giúp h nghèo, h cn nghèo và đi tng chính sách có điu kin tip cn
vn tín dng u đãi đ phát trin sn xut, to vic làm, nâng cao thu nhp, ci thin
điu kin sng, vn lên thoát nghèo, góp phn thc hin chính sách phát trin kinh t
gn lin vi xóa đói, gim nghèo, bo đm an sinh xã hi, vì mc tiêu dân giàu - nc
mnh - dân ch - công bng - vn minh.
Trang 3
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
1.2. Nhng vn đ c bn v cho vay h nghèoca ngân hàng chính sách
1.2.1. Khái nim cho vay h nghèo
Trc ht, đ có th đnh ngha khái nim cho vay h nghèo, ta cn làm rõ khái
nim cho vay vì hình thc cho vay h nghèo cng là mt trong nhng hình thc cho
vay nhng đi tng đc vay là ngi nghèo và đi tng chính sách khác theo quy
đnh ca pháp lut.
Theo mc 16, điu 14, Lut các t chc tín dng s 47/2010/QH12 quy đnh:
“Cho vay là hình thc cp tín dng, theo đó bên cho vay giao hoc cam kt giao cho
khách hàng mt khon tin đ s dng vào mc đích xác đnh trong mt thi gian nht
đnh theo tha thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lãi”.
Theo Phó Giáo S, Tin s Mai Vn Bn, giáo trình “Nghip v ngân hàng
thng mi” ca Trng i hc Thng Long, Nhà xut bn Tài chính, nm 2009,
đnh ngha: “Cho vay ca ngân hàng thng mi là vic chuyn nhng tm thi mt
lng giá tr t ngân hàng thng mi sang khách hàng vay, sau mt thi gian nht
đnh quay tr li ngân hàng thng mi vi lng giá tr ln hn lng giá tr ban
đu”.
Nh vy, ta có th rút ra khái nim chung v hot đng cho vay: “Cho vay là vic
chuyn nhng mt lng giá tr (tin hoc tài sn) gia bên cho vay và bên đi vay
trong mt khong thi gian nht đnh trên nguyên tc hoàn tr c gc và lãi đúng
hn”. Có th nói cho vay là mt trong nhng nghip v ch yu ca ngân hàng khi
thc hin cp tín dng cho khách hàng và cng là nghip v mang li thu nhp ch yu
trong ngân hàng. Ngân hàng đóng vai trò là “cu ni” gia ngi d tha vn và
ngi cn vn, t đó s huy đng vn nhàn ri trong nn kinh t đ đáp ng nhu cu
ca nhng ngi thiu vn.
Nu xét trên góc đ nguyên tc cho vay và hình thc cho vay thì cho vay h
nghèo ging vi hot đng cho vay thông thng nhng xét trên góc đ khác hot
đng cho vay h nghèo có mt s đim khác bit vi hot đng cho vay ca các ngân
hàng thng mi hay t chc tín dng mt s các đim sau:
Bn cht: bn cht ca ngân hàng thng mi là đi vay đ cho vay, do đó mc
tiêu ca các NHTM là ti đa khon li nhun đc hng t mc chênh lch gia lãi
sut cho vay và lãi sut tin gi, li nhun chính là c s tn ti và phát trin ca
NHTM. Còn đi vi cho vay h nghèo, mc tiêu đt lên trên ht là cho vay vì mc tiêu
xóa đói gim nghèo – an sinh xã hi, li nhun thu đc ca cho vay h nghèo dùng
đ bù đp cho chi phí huy đng và hot đng ca ngân hàng, h tr h nghèo và các
đi tng chính sách vn lên thoát nghèo chính là c s tn ti và phát trin ca
NHCS.
Trang 4
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
Quyn cho vay: cho vay hay không cho vay là hoàn toàn thuc quyn ca
NHTM khi thm đnh tiêu chun ca khách hàng vì đ tránh ri ro có th xy ra trong
quá trình cho vay. Nhng còn đi vi cho vay h nghèo, đi tng cho vay đc ch
đnh và quy đnh ca Th tng Chính ph, NHCS có trách nhim thc thi đúng theo
quy đnh.
T nhng phân tích và nhn đnh trên, ta có th có khái nim c bn v cho vay
h nghèo: “Cho vay h nghèo là vic chuyn nhng mt lng giá tr (tin hoc tài
sn) đ s dng vào mc đích an sinh xã hi đã tha thun trong hp đng tín
dnggia ngân hàng chính sách và h nghèo (đc chính ph quy đnh tng thi k)
trong mt khong thi gian nht đnh trên nguyên tc hoàn tr c gc và lãi đúng
hn”.
1.2.2. c đim và vai trò ca cho vay h nghèo
1.2.2.1. c đim ca cho vay h nghèo
Do tính đc trng ca hot đng cho vay h nghèo có nhng đc đim sau:
i tng cho vay là h nghèo theo quy đnh ca pháp lut: NHCS đc
thành lp theo quy đnh ca nhà nc vi mc tiêu thc hin thành công công cuc
xóa đói gim nghèo nên đi tng tp chung cho vay ca NHCS là đi tng h nghèo
đc quy đnh ca nhà nc trong tng thi k
Quy mô khon vay thng nh: đc đim ca ngi đi vay là h nghèo, h
nghèo cn đc h tr, có nng lc sn xut kinh doanh cha cao vì vy mà lng vn
cn b ra cng không ln.S lng đi tng cn h tr là tng đi ln và ngun tài
chính không đ.Ri ro vi đi tng này là khá cao vì vy các khon vay nh và mang
tính phân tán.
Lãi sut cho vay thp: đi đúng vi mc tiêu h tr ti đa cho h nghèo vn lên
thoát nghèo, NHCS to điu kin cho h nghèo đc s dng ngun vn vi chi phí
thp đ yên tâm sn xut kinh doanh to ra li ích nhiu hn cho các h nghèo.
a s khách hàng không phi có tài sn đm bo cho ngha v tr n: là
hình thc cho vay tín chp da trên uy tín ca khách hàng, các t, hi đng ra cam kt
thc hin đúng ngha v đi vi khon vay. i tng khách hàng là h nghèo, tài sn
đm bo thng không có hoc mang giá tr thp, vì vy NHCS đã to điu kin cho
h nghèo đc vay vn tín chp thông qua các t hi đ có th có nhiu hn các h
nghèo đc tip cn vi ngun vn chính sách.
Thi gian cho vay dài: thng các khon vay đu t vào hot đng nông, lâm,
ng nghip có thi gian quay vòng vn ln, li nhun thu đc cng không cao nên
thi gian cho vay thng dài hn so vi các hot đng kinh doanh, dch v. Hn na,
vì đi tng cho vay là các h nghèo có hoàn cnh khó khn nên NHCS đã chia nh
Trang 5
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
ngha v tr n to điu kin cho h nghèo tr đc đy đ n gc và lãi nên thi gian
cho vay thng kéo dài.
Tit kim ti đa chi phí và nhân lc: t chc b máy qun lý, điu hành gn
nh, phng thc cho vay y thác tng phn qua các t chc chính tr - xã hi huy
đng đc ngun lc t chính ngi dân t đó góp phn tit kim chi phí nhân lc.
1.2.2.2. Vai trò ca cho vay h nghèo
Phát huy sc mnh tng hp, khai thác đc tim nng to ln v trí tu, sc
ca, sc ngi ca toàn xã hi phc v cho s nghip xóa đói gim nghèo: là s
kt hp giachính sách ca chính ph;k thut sn xut, chn nuôi ca chính quyn
đa phng và n lc thoát nghèo ca ngi dân to lên s đng thun mnh m vì
mc tiêu chung. Khon vay cho h nghèo là mt hình thc thông qua đó mà t chc
chính tr cùng toàn th xã hi tr giúp v vn và cách s dng vn đ h nghèo có
thêm đng lc vn lên có th thoát nghèo.
Là mt kênh dn vn tin cy chuyên trách phc v ngi nghèo:NHCS vi
mc đích to đc mt kênh dn vn tin cy cho ngi nghèo ngun vn u đãi trc
tip, kp thi đi đn vi ngi dân cn vn mang li s an tâm hn cho ngi vay vn
trong quá trình s dng vn. Chính ph giao hoàn toàn trách nhim cho ngân hàng
chính sách thc hin và có s giám sát ca các t chc hi, đoàn thc hin cho vay
phc v nhu cu v vn ca h nghèo.
Ngn chn đc t nn tham nhng, ca quyn ca bên cho vay và bên s
dng vn vay:trong quá trình cho vay h nghèo, vic thm đnh cp vn và s dng
vn ca ngi dân đu đc các t, hi thc hin kt hp vi s giám sát ca ngân
hàng nên hoàn toàn dân ch và công khai. Cho vay h nghèo khác vi hot đng cho
vay thông thng ph thuc nhiu vào đo đc ca cán b thm đnh d gây ra hin
tng tham nhng, quan liêu gây khó khn cho ngi cn vay vn, thông qua các t
chc cho vay h nghèo đã hn ch đc tình trng này.
To điu kin cho ngi nghèo không phi vay nng lãi, nâng cao hiu qu
hot đng kinh t: khon thu nhp ca ngi vay vn không còn b chi quá nhiu cho
chi phí s dng vn mà đc s dng đ tip tc tái đu t sn xut mang li hiu qu
kinh t cao hn cho ngi dân. Có đc ngun vn cho vay h nghèo t ngân hàng
chính sách, ngi nghèo không còn phi tìm đn nhng ngun vn vay nng lãi khác
mà hoàn toàn đc NHCS to điu kin trong quá trình tr n gc và lãi.
Giúp ngi nghèo nâng cao kin thc và tip cn vi th trng: ngi vay
vn đc h tr ngay t trc khi vay vn tìm ra lnh vc đu t vn hiu qu cho ti
k thut trong sn xut, kinh doanh. Ngi vay vn ch đng trong vic tìm hiu
hng sn xut và đu ra có s h tr ca chính quyn đa phng và t hi. Khon
Trang 6
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
vay h nghèo s giúp ngi vay vn có đng lc hn trong vic phi tìm cách vn
lên thoát nghèo qua các phng thc sn xut kinh doanh mi hiu qu hn phù hp
hn.
1.2.3. Phân loi cho vay h nghèo
Phân loi cho vay h nghèo da theo các tiêu chí phân loi c th sau:
(1)Theo thi hn cho vay:
Cho vay chính sách ngn hn:là vic NHCS cho h nghèo vay theo quy đnh
vay vn vi thi gian vay trong vòng 12 tháng.
Cho vay chính sách trung hn:là vic NHCS cho h nghèo vay theo quy đnh
vay vn vi thi hn vay trên 12 tháng đn 60 tháng.
Cho vay chính sách dài hn:là vic NHCS cho h nghèo vay theo quy đnh vay
vn vi thi hn vay trên 60 tháng.
(2) Theo phng thc cho vay:
Cho vay y thác tng phn qua các t chc chính tr - xã hi: khon vay
đc thông qua t chc chính tr, xã hi đn ti tay ngi dân và đc t, hi đng ra
bo đm.
Cho vay trc tip đn khách hàng:h nghèo trc tip giao dch vi ngân hàng
chính sách không thông qua bt k t chc trung gian nào.
1.2.4. Quy trình cho vay h nghèo
Quy trình chung ca hot đng cho vay h nghèo gm có ba đi tng chính là: đi
tng vay vn là thành viên ca t. T TK&VV và ngân hàng chính sách to thành mt
quy trình hoàn thin ca hot đng cho vay h nghèo. Ta có th thy, t TK&VV đng ra
là mt t chc trung gian to mi liên kt gia đi tng vay vn và ngân hàng, vi vay
trò thm đnh trc điu kin vay vn ca đi tng vay vn và đ sut vay vn đi vi
ngân hàng chính sách. Quy trình đc phân tách rõ ràng trình t và nhim v cn thc hin
trong các bc đm bo hn ch ti thiu sai li trong quá trình cho vay h nghèo.
Trang 7
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
S đ 1.1. Quy trình cho vay h nghèo
(Ngun: tác gi t tng hp)
Bc 1: Khi có nhu cu vay vn, đi tng vay vn vit giy đ ngh vay vn
theo mu, gi cho T tit kim và vay vn (TK&VV).
Bc 2: T TK&VV kim tra và gi h s đ ngh vay vn ti ngân hàng.
Bc 3: Ngân hàng phê duyt cho vay (nu đ điu kin vay) và thông báo li
vi T TK&VV.
Bc 4: T TK&VV thông báo li cho đi tng vay vn bit kt qu, thi gian
và đa đim gii ngân.
Bc 5: Ngân hàng tin hành gii ngân cho đi tng vay vn.
Bc 6: Ht thi hn vay vn ngân hàng thu hi n (Trong trng hp không
thu hi đc n ngân hàng thc hin các bin pháp x lý n ri ro: gian hn n,
khoanh n, xóa n).
1.2.5. Phng pháp đm bo tin vay trong cho vay h nghèo
Ngh đnh s 178/1999/N-CP v bo đm tin vay ca các t chc tín dng
đnh ngha: “Bo đm tin vay là vic t chc tín dng áp dng các bin pháp nhm
phòng nga ri ro, to c s kinh t và pháp lý đ thu hi đc các khon n đã cho
khách hàng vay”. Mc đích chính ca bo đm tin vay là nhm nâng cao trách nhim
thc hin cam kt tr n ca bên vay, phòng nga đc các ri ro khi bên vay không
thc hin hoc thc hin không đy đ ngha v tr n đi vi khon vay. Bo đm
tin vay trong cho vay chính sách đc thc hin trên nhng nguyên tc sau:
− Bo lãnh bng tín chp ca t chc đoàn th chính tr - xã hi đi vi các đi tng
không có bo đm bng tài sn, theo đó t chc chính tr xã hi ti c s bng uy tín
Ngân hàng
chính sách
T
TK&VV
i tng vay
vn
(5)
(1)
(2)
(3)
(4)
(6)
Trang 8
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
ca mình bo lãnh cho cá nhân và h gia đình nghèo vay mt khon tin nh ti t
chc tín dng đ sn xut kinh doanh, làm dch v.
− Cho vay không có bo đm bng tài sn theo ch đnh ca Chính ph, tn tht do
nguyên nhân khách quan ca các khon vay s đc Chính ph x lý.
− Trng hp cho vay không có bo đm bng tài sn, song trong quá trình s dng
vn vay, ngân hàng phát hin khách hàng vay vi phm cam kt trong trng hp
đng tín dng, ngân hàng có quyn yêu cu khách hàng vay thc hin các bin pháp
bo đm bng tài sn hoc thu hi n trc hn.
− Trng hp khách hàng vay hoc bên bo lãnh không thc hin hoc thc hin
không đúng ngha v tr n đã cam kt, ngân hàng có quyn x lý tài sn bo đm
tin vay đ thu hi n.
− Sau khi x lý tài sn bo đm tin vay, nu khách hàng vay hoc bên bo lãnh vn
cha thc hin đúng hoc thc hin cha đ ngha v tr n, ngân hàng có quyn
yêu cu khách hàng hoc bên bo lãnh có trách nhim tip tc thc hin đúng ngha
v tr n đã cam kt.
Theo c s lý thuyt cng nh trên thc t bao gm hai bin pháp bo đm tin
vay là: bo đm tin vay bng tài sn và bo lãnh không có bo đm bng tài sn (tín
chp). Ni dung ca hai bin pháp nh sau:
Bin pháp bo đm tin vay bng tài sn: tài sn bo đm là tài sn thuc s
hu ca bên có ngha v hoc thuc s hu ca ngi th ba mà ngi này cam kt
dùng tài sn đó đ bo đm có th là tài sn hin có, tài sn hình thành trong tng lai
và đc phép giao dch, bao gm: tài sn bng tin, tài sn là bt đng sn, tài sn là
đng sn, tài sn là hoa li hoc li tc, tài sn hình thành trong tng lai. Tài sn bo
đm phi thuc quyn s hu, qun lý, s dng ca ngi vay, bên bo lãnh theo quy
đnh; tài sn phi đc phép giao dch và ti thi đim th chp, cm c, tài sn bo
lãnh không có tranh chp.
Cm c tài sn:là vic mt bên (ngi vay, bên th ba) gi là bên cm c giao
tài sn thuc quyn s hu ca mình cho NHCS qun lý, bo qun đ thc hin ngha
v tr n. Tài sn cm c gm: ni t, ngoi t, s d trên tài khon tin gi, trái
phiu, tín phiu, thng phiu, k phiu, s tit kim, chng ch tin gi và các giy t
khác có giá tr nh tin, máy móc, thit b, phng tin vn ti, nguyên vt liu, hàng
tiêu dùng, kim khí quý, đá quý và các vt có giá khác (là tài sn không phi là bt đng
sn), tài sn hình thành trong tng lai. Trng hp tài sn cm c đc bo him thì
khon bo him cng thuc tài sn cm c.
Th chp tài sn:là vic mt bên (ngi vay, bên th ba) dùng tài sn thuc s
hu hoc quyn s dng đt ca mình đ bo đm thc hin ngha v tr n mà không
Trang 9
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
chuyn giao tài sn cho NHCS qun lý. Trong trng hp th chp toàn b bt đng
sn, đng sn có vt ph thì vt ph ca bt đng sn, đng sn đó cng thuc tài sn
th chp. Tài sn th chp gm: tài sn là bt đng sn; tài sn là đng sn; tài sn là
hoa li, li tc; tài sn hình thành trong tng lai.
Bo đm bng tài sn bo lãnh: là vic ngi vay s dng tài sn ca bên th
ba cam kt bo đm khi phi thc hin ngha v tr n thay ngi vay, bao gm các tài
sn theo quy đnh v vic cm c tài sn hoc th chp các tài sn nêu trên.
Bin pháp bo đm tin vay trong trng hp cho vay không có bo đm
bng tài snch yu da trên uy tín ca cá nhân, t chc đ cho vay. Bao gm các
hình thc:
T chc tín dng ch đng la chn khách hàng vay đ cho vay không có bo
đm bng tài sn: khi khách hàng vay có quan h tín dng tt vi các NHCS, hiu qu
s dng vn cao, kh nng tr n tng đi chc chn, s đc NHCS xem xét cho
vay mà không yêu cu khách hàng phi có đm bo bng tài sn.
T chc tín dng nhà nc đc cho vay không có bo đm theo ch đnh ca
Chính ph: khách hàng vay ti NHCS nhà nc (đc NHCS cho vay đánh giá là có
kh nng tr n) không phi áp dng các bin pháp bo đm bng tài sn mc dù
không đ điu kin vay tín chp, theo ch đnh ca Chính ph.
T chc tín dng cho cá nhân, h gia đình nghèo vay có bo lãnh bng tín
chp ca t chc đoàn th chính tr - xã hi:cá nhân h gia đình nghèo vay vn không
phi đa tài sn bo đm nu có bo lãnh ca các t chc đoàn th chính tr xã hi.
1.3. Mt s vn đ c bn v qun tr ri ro trong cho vay h nghèo ca ngân
hàng chính sách
Có th nói chin lc qun tr ri ro là kim ch nam cho hot đng cho vay h
nghèo ca ngân hàng chính sách. Góp phn đnh hng cho hot đng cho vay h
nghèo trong tng lai nhm đm bo mc tiêu an toàn và hiu qu. Ngày nay, trong
nn kinh t th trng bin đng đy phc tp, vic qun tr ri ro trong cho vay h
nghèo tr nên khó khn và bao gm rt nhiu nhng hot đng: xây dng đc mt
chin lc qun tr cht ch, rõ ràng, phù hp; qun tr đc khon vay trong sut quá
trình cho vay sao cho s dng khon vay phi đúng mc đích; x lý đc nhng khon
n… đ ra đc các bin pháp ngn nga và hn ch ri ro đ giúp ngân hàng có th
linh hot trong gim thiu ti đa ri ro là rt cn thit. ng thi, chin lc này phi
mang tính cht dài hn thích ng đc nhng bin đng trong tng lai khi các yu t
kinh t, chính tr, công ngh… thay đi. Chin lc qun tr ri ro phi đc hiu thu
đáo và đng b t cp cao đn các cp thp nht đ đm bo đc tính xuyên sut và
chính xác.
Trang 10
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
1.3.1. Khái nim qun tr ri ro trong cho vay h nghèo ca ngân hàng chính sách
Trong ngân hàng chính sách, nghip v cho vayh nghèo là nghip v quan trng
và cng là nhim v có nhiu ri ro nht, do đó qun tr ri ro cho vayh nghèo là
công vic phc tp và khó khn nht trong hot đng ca ngân hàng chính sách.
Không th ph nhn đc hiu qu mà qun tr ri ro trong cho vay h nghèo mang li
cho hot đng kinh doanh ca ngân hàng nhng mun qun tr ri ro đc tt đòi hi
ngân hàng phi có các chính sách hp lý, bin pháp qun lý phù hp vi đc đim ca
hot đng cho vay h nghèo và quy đnh ca nhà nc.
Theo Quyt đnh 493/2005/Q – NHNN và Quyt đnh 18/2007/Q – NHNN,
ri ro tín dng đc đnh ngha là: “Kh nng xy ra tn tht trong hot đng ngân
hàng ca TCTD do khách hàng không thc hin hoc không có kh nng thc hin
ngha v ca mình theo cam kt”.
Theo giáo trình “Ngân hàng thng mi” ca Hc vin Ngân hàng: “Qun tr ri
ro tín dng là quá trình xây dng, thc thi các chính sách và các bin pháp qun lý tín
dng nhm mc tiêu an toàn, hiu qu và phát trin bn vng, tìm ra nguyên nhân và
x lý các tình hung xy ra ri ro tín dng, tng cng các bin pháp phòng nga,
hn ch và gim thp n quá hn, n xu trong kinh doanh tín dng, nâng cao cht
lng và hiu qu hot đng kinh doanh”.
Xut phát t quan đim qun tr trênta có th hiu: “qun tr ri ro trong cho
vay h nghèolà quá trình xác đnh, nhn din, xác đnh hn mc ri ro và tìm
cách qun lý, hn ch các ri roxy ra vi ngân hàng chính sách. Mt cách tng
quát, đy là quá trình xem xét toàn b hot đng cho vay h nghèo ca ngân
hàng chính sách, xác đnh các nguy c tim n, và kh nng xy ra các nguy c,
t đó có s chun b, tác đng có t chc các hành đng thích hp lên các đi
tng qun tr nhm mc tiêu phòng nga, hn ch và kim soát ri ro mt cách
tt nht trong hot đng cho vay h nghèo ca ngân hàng chính sách”.
1.3.2. Ý ngha ca vic hoàn thin công tác qun tr ri ro trong cho vay h
nghèo ca ngân hàng chính sách
Có th nói hot đng ca ngân hàng gn lin vi ri ro, vic loi b hoàn toàn ri
ro trong kinh doanh ngân hàng là điu không th, đc bit trong hot đng cho vay đi
vi ngi nghèo, đi tng chính sách càng n cha nhiu ri ro hn các loi hình cho
vay khác. Chính vì vy, qun tr khon cho vayh nghèo là ti cn thit đi vi s tn
ti và phát trin ca ngân hàng chính sách.
Mc đích chung nht ca qun tr ri ro cho vay chính sách là đm bo ri ro
trong phm vi ngân hàng có th chp nhn đc. Vi đc đim ca NHCS đc s bo
tr ca Chính ph đc gi t l d tr bt buc mc 0%, đc min thu và các
Trang 11
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
khon phí làm gim chi phí huy đng vn ca ngân hàng nhng mc đ ri ro mà
ngân hàng gp phi không ít hn so vi các ngân hàng khác. QTRR trong cho vay h
nghèo nhm kim soát và hn ch ri ro tín dng mc đ hp lý cng là nâng cao
cht lng hot đng cho vayh nghèo ca ngân hàng chính sách đòi hi ngân hàng
chính sách cn trang b kin thc v qun tr ri ro, cp nht thông tin kinh t, có đi
ng ngân viên chuyên nghip, giàu kinh nghim.QTRR trong cho vay h nghèo đm
bo đc hiu qu ca vic s dng vn. Ngay t khi có yêu cu đc vay vn, NHCS
ch chp nhn cho vay đi vi cá nhân, t chc đm bo đc điu kin vay vn theo
đúng quy đnh v đi tng vay vn ca NHCS, đm bo đc nguyên tc s dng
vn vay đúng mc đích, hoàn tr đc gc và lãi vn vay đúng thi hn nhm hn ch
ri ro cho toàn b quá trình cho vay.
i vi nn kinh t:
Góp phn thc hin mc tiêu xóa đói gim nghèo ca quc gia:qun trri ro
trong cho vay h nghèo giúp hn ch đc ri ro phát sinh trong quá trình cho vay vì
vy vic s dng vn ca h nghèo có hiu qu, to ra thu nhp cho ngi nghèo, nâng
cao mc sng. Khon cho vay phát huy hiu qu giúp h nghèo tng bc vn lên
thoát nghèo cng là thc hin mc tiêu xóa đói gim nghèo ca quc gia.
Hn ch ti đa tình trng tái nghèo:nh s giám sát cht ch trong và sau quá
trình s dng vn, các h nghèo đc h tr to đc nn tng sn xut kinh doanh c
bn, lâu dài. Khi đã có đc công vic n đnh, thu nhp đc to ra n đnh giúp hn
ch tình trng tái nghèo sau cho vay h nghèo ca ngân hàng chính sách.
Góp phn nâng cao cht lng cuc sng ca ngi nghèo, gim h sâu phân
cách gia các tng lp xã hi:công tác qun tr tt thì hiu qu s dng vn ca h
nghèo càng tt, thu nhp ca h nghèo càng đc nâng cao. T thu nhp đó, ngoài đu
t vào sn xut kinh doanh, h nghèo cng đu t cho tiêu dùng, y t, giáo dc đã góp
phn nâng cao cht lng cuc sng, làm gim h sâu phân cách không ch v mt tài
chính mà còn c v vn hóa, giáo dc, trình đ nhn thc.
Góp phn hn ch t nn xã hi:t vic qun lý tt đ h nghèo có th s dng
đúng mc đích vay vn ban đu mà ngân hàng chính sách đa ra, h nghèo có vic
làm n đnh, tu trí vào phát trin kinh t, không b lôi kéo hay sa ngã vào các t nn xã
hi nh: trm, cp, c bc, ru chè,…
i vi ngân hàng chính sách:
Giúp ngn nga và hn ch ri ro trong cho vay h nghèo ca ngân
hàng:thc hin đc công tác qun tr, ngân hàng chính sách có kh nng phát hin ra
sm và chính xác, thm chí có th d báo v kch bn ri ro có th xy ra trong tng
lai và có bin pháp ngn nga, hn ch làm gim thiu thit hi khi din ra ri ro.
Trang 12
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
Ngân hàng chính sách s th ch đng khi ri ro xy đn, quá trình x lý ri ro đc
din ra tun t và nhanh gn, ít mc li.
Gia tng thu nhp cho ngân hàng:đu t cho quá trình qun tr ri ro có th nói
là đu t cho s phát trin ca ngân hàng chính sách trong tng lai. i vi nhng ri
ro không mong đi mà ngân hàng chính sách không có kh nng x lý có th gây hu
qu rt ln v mt tài chính, ngoài ra khi đó chi phí đ có th x lý đc ri ro cng là
rt ln gây nh hng ti thu nhp ca ngân hàng chính sách. Vì vy, vic kim soát
tt ri ro qua các bin pháp qun tr ri ro giúp hn ch thit hi, gim chi phí, tng thu
nhp cho ngân hàng chính sách.
Nâng cao uy tín ca ngân hàng:quá trình thc hin công tác qun tr ri ro trong
cho vay h nghèo đc thc hin trong thi gian dài, đng b s to ra đc s n
đnh, chc chn cho toàn b h thng ca ngân hàng chính sách, giúp ngi gi tin có
th yên tâm vi khon tin ca mình đã gi và giúp h nghèo cng có th yên tâm có
mt ch da tt v mt tài chính. Ngoài ra, công tác qun tr tt giúp h nghèo sn
xut hiu qu, đi sng đc ci thin tng s tin tng, tín nhim ca h nghèo cho
ngân hàng chính sách nh vy uy tín ca ngân hàng đc nâng cao khi là mt kênh
đu t, dn vn an toàn và hiu qu.
1.3.3. Mô hình qun tr ri ro trong cho vay h nghèo ca ngân hàng chính sách
Quy trình qun tr ri ro cho vay thng gm có 4 bc: nhn din ri ro, đo
lng ri ro, kim soát ri ro và tài tr ri ro. H thng qun tr ri ro hin ti ca
ngân hàng chính sách đc xây dng trên h thng qun tr ri ro chung ca th gii
và các quy ch, quy đnh ca nhà nc cùng vi nhng kinh nghim sn có và chính
sách riêng ca ngân hàng. Ta có s đ th hin mô hình qun tr ri ro tín dng sau:
S đ 1.2. Mô hình qun tr ri ro cho vay h nghèo
(Ngun: Giáo trình “Qun tr tín dng ngân hàng thng mi” ca Hc vin Tài chính)
Nhn din
o lng
Kim soát
Tài tr ri ro
Trang 13
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
(1) Nhn din ri ro
Qua s đ trên ta có th thy bc đu tiên ca quy trình qun tr ri ro là nhn
din ri ro hay nhn bit, xác đnh các du hiu có kh nng xy ra ri ro cho khon
cp tín dng ca ngân hàng thng đc phát hin thông qua quá trình tip xúc, kim
tra thng xuyên khách hàng vay vn ca cán b ngân hàng qua các du hiu tài chính
và phi tài chính.
i vi du hiu tài chính, các nhà qun lý thng quan tâm ti các du hiu v
kh nng thanh toán, hiu qu hot đng.
Kh nng thanh toán: kh nng thanh toán ca mt khách hàng s nh hng
ti kh nng chi tr các khon n ca khách hàng và kh nng thanh toán lãi vay cho
ngân hàng. Khi khách hàng mt kh nng thanh toán thì uy tín ca khách hàng b
gim, nh hng trc tip ti tình hình sn xut kinh doanh cng nh kh nng to li
nhun. Vì vy nó s nh hng ti k hoch tr n ca khách hàng còn ngân hàng thì
khó thu hi vn theo hp đng tín dng.
Hiu qu hot đng: là vic ngi đi vay s dng vn, tài sn mt cách hiu
qu, hiu sut s dng tài sn cao. Cn theo dõi và xác đnh tt c các thay đi trong
hiu qu hot đng, s gia tng hay st gim bt thng và nguyên nhân ti sao li có
s bt thng đó vì điu đó nh hng trc tip ti quá trình sn xut kinh doanh ca
khách hàng, ti lung tin ca khách hàng t đó nh hng trc tip đn k hoch tr
n ca khách hàng cho ngân hàng.
Bên cnh đó, các nhà qun lý cng cn xem xét đi tng khách hàng ca mình
da trên các du hiu phi tài chính. Các du hiu này bao gm:
Các du hiu v công tác qun lý: là k hoch, mc tiêu, trình đ và kinh
nghim qun lý ca khách hàng đi vi hot đng sn xut kinh doanh thi đim
hin ti và trong tng lai. iu đó nh hng trc tip ti kh nng đi phó vi
nhng thay đi ca môi trng bên trong và bên ngoài, t đó có th xác đnh mc đ
nh hng ti hot đng sn xut – kinh doanh ca khách hàng.
Mi quan h vi ngân hàng: là các hot đng trc, trong và sau ca quá trình
ngân hàng cho khách hàng vay vn, th hin uy tín ca khách hàng đi vi ngân hàng.
Cn theo dõi và ghi chú thông tin ca khách hàng qua khi khách hàng trì hoãn vic tr
n, gia hn gc và lãi, doanh thu ca khách hàng gim nhng n vay tng… đ có th
đánh giá và xp loi tín dng.
Các bin c có th nh hng ti khách hàng: vi đc thù ca cho vay h
nghèo là cho vay các h nghèo thng là các h sn xut nông nghip, tiu th công
nghip chu nh hng nhiu nht ca các yu t t nhiên vì vy cn theo dõi ri ro
khách quan mang ngn gc t nhiên nh: thiên tai, dch bnh đ có nhng nhn đnh
Trang 14
Xin chào!!. Rt vui khi đc chia s tài liu vi bn. Ngun: TANGGIAP.VN
và bin pháp đi phó vi ri ro phù hp.
(2) o lng ri ro tín dng
o lng ri ro tín dng là vic xây dng mô hình thích hp đ lng hóa ri ro,
đánh giá mc đ ri ro ca khách hàng, t đó, xác đnh phn bù ri ro và gii hn an
toàn cho vay ti đa đi vi khách hàng cng nh phc v cho công tác trích lp d
phòng ri ro.
Ngân hàng phi có trách nhim đi vi xã hi, vi tin gi ca khách hàng. Vì
vy, các ngân hàng cn phi cân bng gia ri ro và li nhun, đ đm bo an toàn cho
h thng ngân hàng và quyn li ca khách hàng. Chính vì vy, qua vic s dng các
ch tiêu đnh tính, đnh lng đ đo lng ri ro tín dng là mt yêu cu tt yu đ có
th xác đnh các mc đ ri ro ca các sn phm tín dng, xác đnh giá bán ca sn
phm tín dng (lãi sut, phí), xác đnh c cu danh mc tín dng hp lý đm bo an
toàn cho ngân hàng và mang li mc li nhun cao nht.
(3) Kim soát ri ro
Kim soát ri ro là nhng k thut, nhng công c, chin lc và quá trình nhm
bin đi ri ro ca mt t chc thông qua vic ngn nga, gim thiu bng cách kim
soát tn sut và mc đ ca ri ro và tn tht hoc li ích.
đt đc nhng mc tiêu đó, ngân hàng cn có các gii pháp t đn gin vi
chi phí thp đn nhng chng trình phc tp tn nhiu chi phí nhm kim soát ri ro.
Kim tra, giám sát hot đng cp tín dng.
Kim tra, giám sát ri ro tín dng là vic theo dõi tình hình hot đng cho vay h
nghèo thc t và vic thc hin các điu khon đã ký trong hp đng tín dng, nhm
phát hin nhng ri ro tim n qua đó có th hn ch đc nhng ri ro có th xy ra.
Ngân hàng chính sách cn rà soát cht ch đi vi các quy trình, th tc tín dng, qun
lý gt gao các khon vay có vn đ vì đây là nguyên nhân c bn gây nên ri ro tín
dng.
Ngân hàng chính sách cng cn giám sát thng xuyên các khon vay đ có th
phát hin sm các khon vay này, t đó nm bt bt đc mc đích s dng vn vay
ca khách hàng và xác đnh thi đim có doanh thu, hoc ngân hàng có th thu thp và
phân tích báo cáo tài chính nu khách hàng là doanh nghip đ xác đnh đc kh
nng tr n ca khách hàng và có nhng bin pháp phù hp đ ngân hàng có th thu
hi khon vay mt cách tt nht. Phng pháp giám sát rt đa dng. Thông thng các
ngân hàng hay áp dng mô hình CAMEL đ đánh giá.
Kim tra và giám sát là các hot đng thng xuyên đc thc hin trc khi
cho vay, trong khi cho vay và sau khi cho vay nhm kim soát ri ro cho vay h
Trang 15