Vận dụng một số phương pháp dạy học tích cực đối với học phần Phương pháp dạy học Toán ở Tiểu học theo phương thức đào tạo tín chỉ

- 1 -
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI





































"






























  





 2012


- 2 -
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI






































 




























CHUYÊN NGÀNH: 


 : TS. 








 2012


- 7 -
MỤC LỤC


Trang

i

ii

iii

iv

v

1
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VA

̀
THỰC TRẠNG CỦA VIỆC
DẠY HỌC HỌC PHẦN “PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TOÁN Ở
TIỂU HỌC” THEO HỌC CHẾ TÍN CHỈ TẠI TRƢỜNG CAO
ĐẲNG SƢ PHẠM NAM ĐỊNH



7
1.1. P
7
1.1.1. Khái n
7

8
1.1.3. 




8
 
11

12



14


14



15

16



16

17



17

17

18


- 8 -

 



20

    
          



20

22
        




24

28
Chƣơng 2: MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỐI VỚI DẠY HỌC HO
̣
C
PHÂ
̀
N “PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TOÁN Ở TIỂU HỌC”
THEO PHƢƠNG THỨC ĐÀO TẠO TÍN CHỈ TẠI TRƢỜNG
CAO ĐĂ
̉
NG SƢ PHA
̣
M NAM ĐỊNH

29
2.1. 

 






29
2.1.1. 




29

30

34
2.1.4. 
34

34
2.2.1. Dy hc d án
34
2.2.2. Dy hc hp tác theo nhóm nh
38

2.3. 

 m tra- hong t hc, t
nghiên cu ca SV trong dy hc theo hc ch tín ch

45
2.4. 


















49
2.5. 




 2
50
Chƣơng 3: THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM
52

52

52


- 9 -

52

52

52

52
 
52

59

62
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
63
TÀI LIỆU THAM KHẢO
65
PHỤ LỤC

67

- 4 -
DANH MU
̣
C CA
́
C KI
́
HIÊ
̣
U, CC CH VIT TT

CĐSP: Cao đă
̉
ng Sư pha
̣
m
CĐSPNĐ: Cao đă
̉
ng Sư phm Nam Đnh
DHDA: Dy hc d n
ĐCCT: Đề cương chi tiết
ĐCCTHP: Đề cương chi tiết ho
̣
c phần
ĐCCTMH: Đề cương chi tiết môn ho
̣
c
HP: Hc phn

HS: Hc sinh
KT – ĐG: Kiê
̉
m tra – Đa
́
nh gia
́

GV: Ging viên
PP: Phương pha
́
p
PPDH: Phương pha
́
p da
̣
y ho
̣
c
SV: Sinh viên
TC: Tn ch
TH: Tiê
̉
u ho
̣
c

- 5 -
DANH MỤC CC BẢNG

Bng 1.1. Thc trng khó khăn của GV khi biên son ĐCCTMH 24
Bng 1.2. Tổng hợp kết qu về việc sử dụng cc PPDH trong qu
trình dy hc 26
Bng 2.1. Rubic đnh gi d n của SV 37
Bng 2.2. Rubic đnh gi kết qu làm việc nhóm 40
Bng 2.3. Tiêu ch đnh gi bài tập c nhân … 47
Bng 2.4. Rubic đnh gi bài tập c nhân 48
Bng 3.1. Tổng hợp kết qu về việc sử dụng PPDH có hiệu qu trong
qu trình dy hc 54
Bng 3.2. Tổng hợp kết qu về việc sử dụng PPDH có hiệu qu trong
qu trình dy hc sau khi thư
̣
c nghiê
̣
m 55
Bng 3.3. Tổng hợp mức độ tiếp thu kiến thức của SV trước và
sau thc nghiệm 56
Bng 3.4. Tổng hợp ý kiến về việc hướng dẫn t hc, t nghiên
cứu trong ĐCCTMH trước và sau khi thc nghiệm 58
Bng 3.5. Tổng hợp kết qu bài tập nhóm lớp CĐTH33 60
Bng 3.6. Thống kê điểm bài tập c nhân lớp CĐTH33 61
Bng 3.7. Tổng hợp điểm thc hiện d n lớp CĐTH33 61

- 6 -
DANH MỤC CC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1. Kết qu về việc sử dụng PPDH có hiệu qu trong
qu trình dy hc 54
Biểu đồ 3.2. Kết qu về việc sử dụng PPDH có hiệu qu trong qu
trình dy hc sau khi thư
̣
c nghiê
̣
m 55
Biểu đồ 3.3. Mức độ tiếp thu kiến thức của SV trước và sau thc nghiệm 57
Biểu đồ 3.4. Về việc hướng dẫn t hc, t nghiên cứu trong đề
cương chi tiết ho
̣
c phần trước và sau khi thc nghiệm 58

- 10 -
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
   i mi giáo d i hc Vit Nam,   20 các
i hng trong c c s chuyi t hình tho

niên ch sang hình tho theo hc ch tín cht thách thc to
li vi tt c  thc hing
phi có s i không nhng v công tác qu 
s vt cht mà còn phi my ca gi
pháp hc ca sinh viên. Mc tiêu ca vi  i hình th  o này
nhm nâng cao ý thc t giác trong hc tc t hc, t nghiên cu;
phát trio, rèn luyn k c hành, nâng cao k 
vic vi khác, k m và x lý thông tin, k 
tho lun cho sinh viên; tng vai trò t chng dn, ng,
u khin ca gii vi hong hc, hoo và
rèn luyn k a sinh viên; tng mi liên kt gi
to và nghiên cu khoa hc; nâng cao cho nói chung, dy hc
nói riêng
H   

 ; 
  n là t
 có. 
tiên tin trên th  
N u tiên s thì g
ng ti u tr    
thông u tiên s 
 sáng 
                


- 11 -
 ng trình 
 


ti sa ra các gi
ng pháp d
Áp do theo tín ch là mng tt yu ca giáo di
hc Vit Nam vì nh lí doc ht phi k  ti hc tp
cho SV. Vi h thng tín ch, SV có th hn, hc thêm ngành ngh
hoi ngành mà không tn nhiu thi gian, công sc, không cn thi li hay
hc li. H thng tín ch m bo cho SV có th thc hin quá trình hc tp
lâu dài, hc tp sui; Tu kin cho SV bc l và phát trin kh a
mình thông qua c chn la môn hc, ngành hc phù hp vi kh 
Hình thc t chn các môn hc, ging viên và lp hc tu kin hình thành
tính linh hot, tính t ch ci vi quá trình hc tp, giúp h có th t do
phát trin kh a mình ti nhng thú hc
tp. Ging viên cng luôn c yêu cu phi không ngng nâng cao trình
 ca mình  có th c yêu cu ca công vic. Bi l 

Đối với giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học có thể được tiến hành theo hình
thức tích luỹ tín chỉ hay theo niên chế" 
- 
-2020: "Xây dựng và thực hiện lộ
trình chuyển sang chế độ đào tạo theo hệ thống tín chỉ, tạo điều kiện thuận lợi để
người học tích luỹ kiến thức, chuyển đổi ngành nghề, liên thông, chuyển tiếp tới
các cấp học tiếp theo ở trong nước và ở nước ngoài". 
-

 .


- 12 -
Vic chuyo t niên ch sang h thng tín ch là
c phát trin quan trng trong s phát trin chung c

n vào vic khnh xu th i mi ca giáo dng,
i hc  Vit Nam. Vi ni dung kin thc không gi ng thi
gian lên l
ging viên áp dng nh   y hc hiu qu  
   Vận dụng một số
phương pháp dạy học tích cực đối với học phần “Phương pha
́
p da
̣
y ho
̣
c
Toán ở Tiê
̉
u ho
̣
c” theo phương thức đào tạo tín chỉ ”.
2. Lịch sử nghiên cứu



  1975,
 
      

N
: 
  tín  này
không  ánh      theo tín   : 
               

             

            
 
               



- 13 -
 thay 
hình  
.
Th  

 
  

T

 
     
          

3. Mục tiêu nghiên cứu
 nghiên cu lí lun, t  xung t chc vn dng
mt s  y hc tích cc i vi hc phn Py
hc Toán  Tiu hc ti N

 theo o
tín ch.

4. Nhiệm vụ nghiên cứu
Luu nhm tr li các câu hi sau:
+ Th nào là tín ch? m ca dy hc theo hc ch tín ch. c
m ca dy hc theo hc ch tín ch;
+ Th P và vic xây dP trong dy h


 Tiu hc ch tín ch;
+  hp tác và vic vn dng dy hc hp tác theo nhóm nh vào dy
hc   Tiu hc ch tín ch;
+ Dy hc d án và vic vn dng dy hc d án vào dy hc 
 Tiu h





 tín ch;
+ 

 , 





 .


- 14 -

5. Giả thuyết khoa học
Nu vn dng mt s y hc tích cc vào dy hc hc
phn y hc Toán  Tiu hc theo o tín
ch thì s c mc tiêu ca dy hc: phát c tính ch ng,
tích cc ca SV, va góp phc chng Giáo dc - o
và o i mi c yêu cu xã hi.
6. Đối tƣợng nghiên cứu
Vn dng mt s   y hc tích cc i vi hc phn
y hc Toán  Tiu hc o tín ch.
7. Phạm vi nghiên cứu
Dy hc hc phn y hc Toán  Tiu hc tng


.
8. Mẫu khảo sát
Lnh
9. Phƣơng pháp nghiên cứu
9.1. Nghiên cứu lí luận
+ Nghiên cu các tài liu lý lun ( giáo dc hc, tâm lí hc, lí lun dy hc b
môn Toán) có liên quan ti luu ln hc ch tín
ch.
+ Nghiên cu tài lin dy hc tích cc và mt s 
dy hc tích cc
+ Nghiên cu các giáo trình, các hc liu, tp chí, các tài lin
ni dung dy hc hc phn y hc toán  Tiu hc
9.2. Điều tra, quan sát
D gi, phng vn, thu thp ý kin ca GV và SV v thc trng vn
dy hc tích cc trong dy hc hc phn 
dy hc Toán  Tiu hc tng CNam nh theo 
to tín ch.

- 15 -
9.3.Thực nghiệm sư phạm
Nhm kim nghim thc tin mt phn tính kh thi và hiu qu c
tài nghiên cu.
10. Những đóng góp của luận văn
- Lu  lí lun và thc trng ca vic vn
dng mt s y hc tích ci vi hc ph
Tiu ho tín ch.
- Nghiên c  c trng vic s d 
Toán  Tiu h N

.
-  xut mt s bin pháp dy hc hc ph Tiu h
o tín ch.
11. Cấu trúc của luận văn
, 
 
Chương 1:             
 Cao
 
Chương 2:  
        Cao

Chương 3: 

- 16 -
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN V THỰC TRẠNG CỦA VIỆC DẠY HỌC
HỌC PHẦN “PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TOÁN Ở TIỂU HỌC”
THEO HỌC CHẾ TÍN CHỈ TẠI TRƢỜNG
CAO ĐẲNG SƢ PHẠM NAM ĐỊNH

1.1. Học chế tín chỉ
1.1.1. Khái niệm về tín chỉ, hệ thống tín chỉ





sách, nghiên c 
  )
ùng  
 hình





:
Tín chỉ trong đào tạo được xem như một đơn vị đo lường những yêu

cầu về năng suất học tập, trình độ học vấn hay những đòi hỏi về lượng thời
gian trong một quá trình học tập.
    thng hóa mt mô hình  o
bng cách g tín ch  to nên b phn cu thành ca mô hình


- 17 -
nh h thng tín ch trong giáo di hng có th da
trên nhng thông s khác nhau, ví d ng công vic ca sinh viên,
kt qu hc tp và s gi tip xúc vi ging viên trên lp .
1.1.2. Đặc điểm của phương thức đào tạo tín chỉ

- 
- ;
- 

- 

- 
 2.00;
- 
-  

- 
- 
- 
- 

- 
1.1.3. Vai trò của người dạy và người học trong phương thức đào tạo theo

tín chỉ
1.1.3.1. Vai trò của người dạy
Trong ph 
  



- 18 -
 là 
              


Trong ph   



 
           







    vào
 
 
 
  

 
 

 




- 19 -


 cách là

 tìm  


-  


1.1.3.2. Vai trò của người học
Trong ph 
ng 




ng 





viên 



 



- 20 -


ng
ng .


    ng
. Trong vai trò này, ng-
      
 
 
  là      
) cho ng

  [16].
1.1.4. Phương pháp dạy và học trong học chế tín chỉ
   




ô 

.



òng  



- 21 -
- G

- N
tài l
- HV 

- T      
nh 
- G

- Thô 
 

- T
 thúc 
- T

- H 
và N

  
nh
 

 

1.1.5. Ưu và nhược điểm của việc đào tạo theo tín chỉ
1.1.5.1. Ưu điểm


- 22 -

có 
- 



- 


ành,

- 


kh


1.1.5.2. Nhược điểm



- 
 



- T
c  uãng



- 23 -


- 
uãng;
- 


- B

;
- 
 và tài 
1.2. Đề cƣơng chi tiết môn học và việc đổi mới PPDH trong đào tạo theo
tín chỉ
1.2.1. Các khái niệm
 

 

  

sau khi 


, ĐCCTMH là một bản hợp đồng giữa GV và SV trong đó thể
hiện toàn bộ mục tiêu, kế hoạch giảng dạy và học tập thông qua đó tất cả
chương trình dạy và học được tiến hành theo đúng lộ trình đã được đặt ra
nhằm giúp SV nâng cao tính tự học và tự nghiên cứu để đạt được kết quả cao
trong học tập.


- 24 -
1.2.2. Đề cương chi tiết môn học và việc đổi mới PPDH theo học chế tín chỉ
             

    

            

 


.


 
               , 







1.         -




Lưu ý rằng 



.


- 25 -
 

 2  







-: 

.

Tóm 
cho GV 
1.3. Phƣơng pháp dạy học tích cực
1.3.1. Quan điểm về dạy học tích cực và phương pháp dạy học tích cực

 
, theo Kharlanôp 
  
sáng 

.
 

 


- 26 -


1.3.2. Đặc trưng của phương pháp dạy học tích cực
- ;
- ;
- ;
- GV SV.
1.4. Một số phƣơng pháp dạy học tích cực có thể vận dụng trong đào tạo
theo phƣơng thức tín chỉ
1.4.1. Dạy học hợp tác theo nhóm nhỏ
1.4.1.1. Khái niệm về dạy học hợp tác




  hay 
D. Johnson, R. Johnson & Holubec( 1990): học tập hợp tác là toàn bộ
những hoạt động học tập mà HS thực hiện cùng nhau trong các nhóm , trong
hoặc ngoài phạm vi lớp học.
J.Cooper(1990): học tập hợp tác là một chiến lược học tập có cấu trúc,
có chỉ dẫn một cách hệ thống, được thực hiện cùng nhau trong một nhóm nhỏ,
nhằm đạt được nhiệm vụ chung.
:
Dạy học hợp tác là một chiến lược dạy học tích cực trong đó các thành
viên tham gia hoạt động và học tập cùng nhau trong những nhóm nhỏ nhằm mục
đích phát triển sự hiểu biết và chiếm lĩnh một nội dung học tập nào đó [5].
1.4.1.2. Các thành tố cơ bản của dạy học hợp tác
- 
- 