Quản lý nhà nước về vốn đầu tư trong phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đô thị hà nội

HCăVINăCHệNHăTRăăQUCăGIAăHăCHệăMINH



HăTHăHNGăMAI





QUNăLụăNHĨăNCăVăVNăUăTăTRONGăPHỄTăTRINăăăăă
KTăCUăHăTNGăGIAOăTHỌNGăỌăTHăHĨăNI










HĨăNIă- 2015


HCăVINăCHệNHăTRăăQUCăGIAăHăCHệăMINH



HăTHăHNGăMAI

QUN LụăNHĨăNCăVăVNăUăTăTRONGăPHỄTăTRINă
KTăCUăHăTNGăGIAOăTHỌNGăỌăTHăHĨăNI

Chuyên ngành :QunălỦăkinhăt
Mã s :62 34 01 01


LUNăỄNăTINăSăKINHăT



Ngi hng dn khoa hc: TS.ăngăNgcăLi
PGS.TS. BùiăVnăHuyn


HĨăNIăậ 2015


LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca
riêng tôi. Các s liu, kt qu nêu trong lun án là trung
thc, có ngun gc rõ ràng và đc trích dn đy đ theo
quy đnh.

Tác gi

MCăLC
CHNGă 1. TNGă QUANă TỊNHă HỊNHă NGHIểNă CUă Cịă LIểNă QUANă Nă
QUNăLụăNHĨăNCăVăVNăUăTăTRONGăPHỄTăTRINăăKTăCUăHă
TNGăGIAOăTHỌNGăỌăTHăHĨăNI 7
1.1. Mt s ni dung qun lý nhà nc v vn đu t trong phát trin kt cu h
tng giao thông đô th đư đc đ cp trong các công trình nghiên cu có liên
quan đn lun án 7
1.2. Nhng vn đ cha đc nghiên cu trong các công trình đư công b và hng
nghiên cu ca đ tài 24
CHNGă 2. Că Să Lụă LUNă VĨă THCă TINă QUNă Lụă NHĨă NCă Văăăăăăăăăăăăă
VNăUăTăTRONGăPHỄTă TRINăKTăCUă HăTNGăGIAOă THỌNGăỌă
TH 26
2.1. LỦ lun chung v vn đu t trong phát trin kt cu h tng giao thông đô th 26
2.2. Mt s vn đ lỦ lun chung qun lỦ nhà nc v vn đu t trong phát trin
kt cu h tng giao thông đô th 32
2.3. Mt s kinh nghim và bài hc vn dng đi vi qun lỦ nhà nc v vn đu
t trong phát trin kt cu h tng giao thông đô th 54
CHNGă3. THCăTRNGăQUNăLụăNHĨăNCăVăVNăUăTăTRONGă
PHỄTăTRINăKTăCUăHăTNGăGIAOăTHỌNGăỌ THăHĨăNI 64
3.1. Thc trng vn đu t phát trin kt cu h tng giao thông đô th ca thành
ph hà ni 64
3.2. Thc trng qun lỦ nhà nc v vn đu t trong phát trin kt cu h tng giao
thông đô th hà ni giai đon 2008 - 2013 70
3.3. ánh giá qun lỦ nhà nc v vn đu t trong phát trin kt cu h tng giao
thông đô th hà ni 86
CHNGă4ăQUANăIMăVĨăGIIăPHỄPăHOĨNăTHINăQUNăLụăNHĨăNCă
Vă VNă UăTăTRONGă PHỄTă TRINă KTăCUă Hă TNGă GIAOă THÔNG

ỌăTHăHĨăNI 107
4.1. D báo v xu hng phát trin và nhu cu vn cho kt cu h tng giao thông
đô th hà ni 107
4.2. Quan đim qun lỦ nhà nc v vn đu t trong phát trin kt cu h tng giao
thông đô th thành ph hà ni 113
4.3. Gii pháp nhm tng cng qun lỦ nhà nc v vn đu t trong phát trin
kt cu h tng giao thông đô th hà ni giai đon 2015 - 2020 118
4.4. iu kin đ trin khai gii pháp 137
4.5. Mt s kin ngh 140
KTăLUN 143
DANHăMCăCỄCăCỌNGăTRỊNHăNGHIểNăCUăĩăCỌNGăBăCAăTỄCă GIă
CịăLIểNăQUANăNăLUN ÁN 148
DANHăMCăTĨIăLIUăTHAMăKHO 149
PHăLC 160

DANHăMCăCHăVITăTT

- BQLDA: Ban qun lỦ d án
- CNH,HH: Công nghip hoá, hin đi hoá
- DNNN: Doanh nghip nhà nc
- TPT: u t phát trin
- HND: Hi đng nhân dân
- KCHT: Kt cu h tng
- KCHTGT: Kt cu h tng giao thông
- KCHTGTT: Kt cu h tng giao thông đô th
- KCHTKT: Kt cu h tng k thut
- NSP: Ngân sách đa phng
- NSNN: Ngân sách nhà nc
- NSTP: Ngân sách thành ph
- NSTW: Ngân sách trung ng

- ODA: H tr phát trin chính thc
- PPP: Hp tác công - t
- QLNN: Qun lỦ nhà nc
- UBND: U ban nhân dân
- UNDP: Chng trình phát trin liên hp quc
- WB: Ngân hàng th gii


DANHăMCăCỄCăBNG
Trang
Bng 2.1. Các ngun vn hin hành cho đu t h thng giao thông  New
Zeland 59
Bng 2.2. Mt s qu đu t phát trin kt cu h tng  các nc 60
Bng 3.1. T trng chi đu t phát trin trong tng chi NSNN ca Hà Ni
giai đon 2008 -2013 67
Bng 3.2. Nhu cu vn phát trin KCHTGTT Hà Ni 2011- 2015 74
Bng 3.3. K hoch vn đu t phát trin kt cu h tng giao thông đô th
Hà Ni giai đon 2008 - 2013 75
Bng 3.4. Kt qu thc hin vn ngân sách đu t cho phát trin KCHTGTT
Hà Ni giai đon 2011- 2015 82
Bng 4.1. C cu s dng phng tin giao thông đô th ca Hà Ni trong
giai đon 2020 - 2030 110
Bng 4.2. Nhu cu vn đu t phát trin kt cu h tng giao thông đô th Hà
Ni giai đon 2015 - 2030 111
Bng 4.3. Nhu cu vn đu t phát trin kt cu h tng giao thông Hà Ni
giai đon 2015 - 2030 112

DANHăMCăCỄCăBIUă
Trang
S đ 2.1. Quy trình QLNN v vn đu t
38
Biu đ 3.1. Thu ngân sách nhà nc ca Hà Ni giai đon 2008 -2013 65
Biu đ 3.2. Chi ngân sách nhà nc ca Hà Ni giai đon 2008 -2013 66
Biu đ 3.3. Vn đu t cho phát trin kt cu h tng giao thông Hà Ni
(2008 - 2013) 68
Biu đ 3.4. T trng vn đu t phát trin kt cu h tng giao thông Hà Ni
giai đon 2008 - 2013 69
Biu đ 3.5. Vn ngân sách Thành ph đu t cho kt cu h tng giao thông
Hà Ni giai đon 2008 - 2013 70
Biu đ 4.1. T trng nhu cu các ngun vn đu t cho phát trin kt cu h
tng giao thông Hà Ni giai đon 2015 - 2020 113






1
MăU
1.ăTínhăcpăthităcaăđătƠiănghiênăcu
Kt cu h tng giao thông (KCHTGT) nói chung, KCHTGTT
(KCHTGTT) nói riêng có vai trò to ln trong phát trin kinh t - xã hi.
KCHTGTT hoàn thin s to c hi rút ngn khong cách vùng min, m rng
giao thng, nâng cao đi sng vt cht tinh thn ca ngi dân. Vì th, phát
trin KCHTGTT luôn là yêu cu cp thit, là nhim v u tiên hàng đu trong
chin lc phát trin ca mt quc gia và ca tng đa phng.
Tuy nhiên, cùng vi đô th hóa nhanh chóng, nhu cu vn phát trin

KCHTGTT ngày càng ln, vt quá kh nng đáp ng ca ngân sách nhà
nc (NSNN), tr thành mt “đim nghn” trong quá trình phát trin kinh t
ca các quc gia, hn ch nhng tác đng tích cc ca đô th hóa. Vì th, đ
huy đng đc vn và s dng có hiu qu vn đu t KCHTGTT cn vai trò
qun lý ca Nhà nc đ to lp c ch, chính sách, hoàn thin quy hoch, đm
bo huy đng ti đa các ngun lc trong và ngoài nc, đm bo hài hòa li
ích ca Nhà nc, nhà đu t và ngi dân trong quá trình xây dng, vn hành
và phát trin KCHTGTT.
Nm trong xu th chung ca c nc, vi tim nng, li th ca mt thành
ph ln, th đô - trung tâm kinh t, chính tr, xư hi ca c nc, quá trình đô
th hóa  Hà Ni đư din ra ht sc mnh m trong nhng nm qua và
KCHTGTT cng đư đc quan tâm đu t phát trin. Lut Th đô
(21/11/2012) đư khng đnh: “Nhà nc u tiên đu t và có chính sách huy
đng các ngun lc đ đu t xây dng, phát trin các công trình h tng k
thut có quy mô ln, quan trng trên đa bàn th đô” và “tp trung đu t và
huy đng các ngun lc đu t trong phát trin KCHT giao thông và h thng
vn ti hành khách công cng trên đa bàn Th đô” [54].
Tuy nhiên, KCHTGTT Hà Ni còn kém, cha tng xng vi nhu cu
phát trin kinh t, xư hi ca th đô, thng xuyên xy ra tình trng ách tc giao
thông trên hu ht các tuyn ph ni đô. Mt trong nhng nguyên nhân ca hn

2
ch, bt cp đó là công tác qun lỦ nhà nc (QLNN) v vn đu t cho
KCHTGT cha hiu qu, gánh nng đu t vn đt lên NSNN vn đư hn hp,
các ngun vn khác ngoài NSNN đư đc chú trng song cha đáp ng yêu cu.
c bit, vic s dng vn đu t kém hiu qu, phân b vn còn dàn tri, chm
tin đ; tình trng tht thoát, sai phm, lưng phí vn đu t còn xy ra nhiu, gây
bc xúc trong d lun; mt s công trình giao thông đô th cha đt mc tiêu
nh khi trình và phê duyt d án
Vi mc tiêu phát trin Hà Ni tr thành mt th đô vn minh, mt đô th

bn vng, Hà Ni rt cn mt h thng KCHTGTT đng b, hin đi. Chính vì
vy mà vic hoàn thin QLNN v vn đu t trong phát trin KCHTGTT Hà
Ni nhm khc phc các hn ch ca công tác đu t, mang li hiu qu cao là
vn đ có tính cp thit, cn đc nghiên cu và thc hin mt cách thu đáo.
Do đó đ tài “Qun lý nhà nc v vn đu t trong phát trin kt cu h tng
giao thông đô th Hà Ni” đc tác gi chn làm ch đ nghiên cu cho lun án
tin s kinh t, chuyên ngành: Qun lỦ kinh t.
2.ăMcăđíchăvƠănhimăvănghiênăcuăcaălunăán
2.1. Mc đích nghiên cu ca lun án
Mc tiêu c bn ca lun án là đ xut đnh hng, gii pháp hoàn thin
QLNN v vn đu t trong phát trin KCHTGTT Hà Ni trên c s nghiên
cu lỦ thuyt và thc trng QLNN v vn đu t phát trin KCHTGTT Hà Ni
thi gian qua.
2.2. Nhim v nghiên cu ca đ tài
- Làm rõ c s lỦ lun QLNN v vn đu t trong phát trin KCHTGTT.
- Nghiên cu kinh nghim QLNN v vn đu t trong phát trin
KCHTGTT  mt s thành ph trên th gii và Vit Nam.
- Phân tích thc trng QLNN v vn đu t trong phát trin KCHTGTT
Hà Ni trong thi gian qua.
-  xut nhng đnh hng và gii pháp đ hoàn thin QLNN v vn đu
t trong phát trin KCHTGTT Hà Ni t nay đn nm 2020.

3
3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcuăcaăđătƠiălunăán
3.1. i tng nghiên cu
i tng nghiên cu trong lun án là QLNN vn đu t phát trin
KCHTGTT cp thành ph trc thuc trung ng, c th là Th đô Hà Ni.
3.2. Phm vi nghiên cu
- V ni dung
Nghiên cu quy trình QLNN v vn đu t t NSNN cp thành ph (t lp

k hoch vn, huy đng vn, phân b, thanh quyt toán và kim tra, giám sát
vn) trong phát trin mi KCHTGT đng b và đng st đô th Hà Ni.
- V thi gian và đa bàn nghiên cu
Thc trng QLNN v vn đu t trong phát trin KCHTGTT trên đa bàn
Hà Ni đc kho sát trong gii hn thi gian t nm 2008 - 2013; đ xut gii
pháp đn nm 2020 và tm nhìn đn nm 2030.
a bàn kho sát là ni đô lưnh th hành chính ca thành ph Hà Ni sau
khi m rng.
4.ăPhngăphápătipăcnăvƠănghiênăcuăcaălunăán
4.1. Phng pháp tip cn
Th nht, tip cn h thng. Nghiên cu QLNN v vn đu t trong phát
trin KCHTGTT Hà Ni đc đt trong tng th phát trin KCHT, KCHTGT
vi KCHTGTT ca quc gia c v chính sách tài chính ln quy hoch. Mt
khác, QLNN v vn đu t trong phát trin KCHTGTT đc đt trong mi
quan h vi QLNN trong điu kin kinh t th trng nói chung, QLNN trong
đu t xây dng c bn nói riêng và nhm phc v phát trin kinh t - xã hi trên
đa bàn.
Th hai, tip cn đa ngành. QLNN v vn đu t trong phát trin
KCHTGTT là lnh vc ht sc phong phú, rng ln, đa dng vi nhiu loi
ngun vn, đu t cho nhiu loi công trình giao thông khác nhau vi nhng
hình thc khác nhau nên cn có cách tip cn đa ngành.
Th ba, tip cn lch s - c th. Cách tip cn lch s - c th đc s
dng khi xem xét QLNN v vn đu t trong phát trin KCHTGTT gn vi bi

4
cnh, điu kin c th ca Hà Ni trong tng thi k nht đnh đ có th rút ra
nhng nhn đnh khoa hc trung thc, chính xác, thuyt phc.
Th t, tip cn hiu qu và bn vng. Vi cách tip cn này, QLNN v
vn đu t trong phát trin KCHTGTT Hà Ni đc xem xét gn vi hiu qu
kinh t và xã hi ca vic s dng vn đó phù hp vi quan đim phát trin bn

vng đô th, đm bo s phát trin h thng KCHTGTT phù hp vi tng lai.
4.2. Phng pháp nghiên cu
 nghiên cu QLNN v vn đu t trong phát trin KCHTGTT Hà Ni,
trong lun án đư s dng các phng pháp nghiên cu c th sau đây:
Th nht, thu thp thông tin qua điu tra xã hi hc và phng vn sâu: Tác
gi lun án đư tin hành phát phiu điu tra xã hi hc và phng vn khong 80
ngi vi 3 đi tng:
1. Các cán b QLNN  các s, ban, ngành ca Hà Ni
2. Các ch đu t và các ch thu công trình giao thông đô th Hà Ni s
dng vn t NSNN.
3. Các chuyên gia, các nhà khoa hc có nghiên cu v QLNN trong lnh
vc tài chính, đu t, giao thông
ây là nhng ngi có kin thc lý lun và thc t, rt am hiu v công tác
qun lý vn đu t nói chung và vn đu t phát trin KCHTGTT Hà ni nói
riêng nên dù s lng tham gia điu tra và phng vn không ln nhng kt qu
vn đm bo đ tin cy.
Ni dung kho sát tp trung vào các khâu ca quá trình QLNN v vn đu
t trong phát trin KCHTGTT t NSNN và các nhân t nh hng đn hiu
lc, hiu qu QLNN trong lnh vc này (Xem ph lc 1).
Th hai, tác gi s dng phng pháp h thng đ h thng hoá các vn
bn pháp quy ca Nhà nc và Thành ph và các nghiên cu khoa hc đ phân
tích, làm rõ v lý lun và thc tin trong qun lý v vn đu t trong phát trin
KCHTGTT Hà Ni hin nay  chng 1,2 và 3.
Th ba, tác gi s dng phng pháp tng hp, phân tích, so sánh da trên
các tài liu th cp đc thu thp t s liu thng kê, các báo cáo ca UBND

5
Thành ph, các S, các d án giao thông đô th đ phân tích, làm rõ nhng thành
tu và hn ch ca QLNN v vn đu t phát trin KCHTGTT t vn NSNN.
C th mt s tài liu th cp tác gi đư s dng nghiên cu nh: Niên giám

thng kê thành ph Hà Ni do Cc thng kê Hà Ni công b các nm 2008 đn
2012, các báo cáo ca UBND Thành ph, S K hoch và u t, S Giao
thông vn ti, S Tài chính t nm 2008 đn nay… và đc phân tích trong
chng 3.
ng thi tác gi còn s dng các kt qu đư công b t các lun án, các đ
tài khoa hc, sách, bài báo ca các nhà khoa hc trong và ngoài nc đ phc v
cho nghiên cu ca lun án.
5.
- Lun án đư l rõ thêm lỦ thuyt
KCHTGTT t khái nim, ni dung, tiêu chí đánh giá QLNN vn đu t trong
phát trin KCHTGTT t khâu lp k hoch, huy đng, phân b, thanh quyt
toán và đc bit làm rõ vai trò ca công tác kim tra, giám sát trong toàn b quy
trình qun lỦ.
- Lun án đã phân tích 05 nhóm các nhân t nh hng đn QLNN v vn
đu t trong phát trin KCHTGTT.
- Lun án cng đư tng hp kinh nghim ca mt s đa phng trong và
ngoài nc theo các ni dung qun lỦ và các nhóm vn đ ch yu ch ra tm
quan trng ca vic đa dng hoá các ngun lc, tng cng kim tra, giám sát
ca Nhà nc trong quá trình huy đng, phân b và thanh quyt toán vn đu t
trong phát trin KCHTGTT.
- Da trên d liu thu thp t điu tra và phng vn và các báo cáo, nghiên
cu đư công b, lun án phân tích tng th quá trình qun lý QLNN v vn đu t
trong phát trin KCHTGTT Hà Ni giai đon 2008 - 2013, chi tit trên tt c các
khâu, t các cn c xây dng, quá trình thc hin và kt qu thc hin, t đó ch
ra thành công và hn ch cng nh nguyên nhân ca QLNN v vn đu t trong
phát trin KCHTGTT Hà Ni trong giai đon này.

6
- Lun án d báo xu hng phát trin KCHTGTT Hà Ni và nhu cu vn
đn nm 2020 và tm nhìn đn nm 2030; đ xut các quan đim, 4 nhóm gii

pháp và các điu kin thc hin gii pháp cng nh mt s kin ngh nhm hoàn
thin QLNN v vn đu t trong phát trin KCHTGTT Hà Ni.

-
trong phát trin KCHTGTT Hà Ni.
-
t và qun lỦ vn đu t trong quá trình đô th hoá, trong phát trin KCHTGT
nói chung và trong phát trin KCHTGTT nói riêng.

, và ph lc
4 .

7
1 Chng 1
TNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CU CịăLIểNăQUANăN
QUNăLụăNHĨăNC V VNăUăTăTRONGăPHỄTăTRIN
KT CU H TNG GIAO THÔNG ỌăTH HÀ NI
1.1. MT S NI DUNG QUNă LụăNHĨăNC V VNă UăT TRONG PHÁT
TRIN KT CU H TNGăGIAOăTHỌNGăỌăTH ĩăCă CP TRONG CÁC
CÔNG TRÌNH NGHIÊN CUăCịăLIểNăQUANăN LUN ÁN
QLNN v vn đu t nói chung và QLNN v vn đu t trong phát trin
KCHTGTT đư đc đ cp khá nhiu trong các công trình nghiên cu trong và
ngoài nc. c bit,  các nc đang phát trin, trong quá trình tng trng và
phát trin, thc hin công cuc CNH, HH, tái cu trúc nn kinh t, mc đ đô
th hóa ngày càng cao, khong cách gia nhu cu phát trin giao thông đô th và
kh nng đáp ng vn ca quc gia nói chung và các đa phng nói riêng ngày
càng ln thì ngi ta càng có xu hng quan tâm nhiu hn đn vn đ QLNN
v vn đu t trong phát trin KCHTGTT mt cách bn vng, nhm hng ti
các gii pháp huy đng và s dng có hiu qu vn đu t, trong điu kin nhu
cu vn ngày càng cao, ngun lc vn t NSNN cho đu t ngày càng khan

him.
Có th thy rng, hu ht các công trình nghiên cu QLNN đi vi vn đu
t trong phát trin KCHTGTT tp trung vào các ni dung sau đây:
(i) Nghiên cu đu t công hoc qun lỦ đu t công.
(ii) Nghiên cu QLNN v vn đu t trong phát trin nói chung, trong đó có
vn đu t cho phát trin KCHTGTT.
C hai hng nghiên cu này có th tip cn QLNN trên bình din quy
trình qun lỦ vn đu t trong phát trin hoc tip cn nghiên cu đc lp các
khâu trong quy trình qun lỦ. Chng hn, nghiên cu QLNN đi vi vic huy
đng và qun lỦ các ngun lc vn cho đu t trong phát trin KCHTGTT; các
ngun vn đu t trong phát trin KCHTGTT nh vn t NSNN, vn ODA,

8
hp tác công t (PPP) trong đu t phát trin KCHTGTT; giám sát quá trình s
dng vn đu t KCHTGTT).
Sau đây là nhng hng nghiên cu chính liên quan đn đ tài lun án.
1.1.1. Tip cn qunălỦănhƠănc v vnăđuăt trong phát trin kt cu
h tngăgiaoăthôngăđôăth qua các nghiên cuăđuăt công hoc qun lý
nhƠăncăđi viăđuăt công
Có khá nhiu công trình nghiên cu trong và ngoài nc v vn đ đu t
công hoc qun lỦ đu t công. C th:
Gn đây, trong nhiu báo cáo ca mình, Ngân hàng th gii (WB) đư đa ra
nhng sáng kin đ nâng cao hiu qu chi tiêu công  các nc nhn h tr tài
chính t WB. c bit WB có hn mt chng trình nghiên cu chi tiêu công,
trong đó có đu t công - đc gi tt là PIM (Khung kh Qun lỦ đu t/chi
tiêu công) hng ti mc tiêu là nâng cao hiu qu qun lỦ ca Nhà nc đ gia
tng li ích t các d án đu t công. Theo các chuyên gia ca WB, nhng nc
gt hái li ích ln t các d án đu t công s không đc da quá nhiu vào s
h tr t các nc khác. Trong khuôn kh PIM, WB cng đa ra h thng các
ch s chn đoán hiu qu chi tiêu công đ đánh giá theo các giai đon khác nhau

trong quá trình đu t công  các nc nhn vin tr. Chng trình hng đn
xác đnh các th ch, cách thc qun lỦ đ gim thiu ri ro trong đu t công và
cung cp các cách thc đ qun lỦ đu t công mt cách hiu qu nht [46].
Trong mt công trình khác v qun lỦ đu t công “u t trong quá trình
đu t công: nhng ch báo v hiu qu ca đu t công” khng đnh rng s
khác bit gia chi phí đu t và giá vn là ht sc quan trng, đc bit đi
vi các nc đang phát trin, ni mà đu t công là ngun chính đi vi tng
trng và phát trin kinh t. Nghiên cu này cng đ cp đn các ch s v
hiu qu ca đu t công, trong đó môi trng th ch là c s đ qun lỦ
đu t công qua 4 giai đon khác nhau: thm đnh d án, la chn, thc hin
và đánh giá d án. Nghiên cu bao gm 71 quc gia, trong đó có 40 quc gia có
thu nhp thp, ch s cho phép đim chun gia các vùng và các nhóm quc

9
gia và phân tích chính sách có liên quan nhiu sc thái và xác đnh các lnh vc
c th mà n lc ci cách có th đc u tiên [90].
Jim Brumby trong nghiên cu: “ng giao thông đn ni nào, cây cu
cho s tng trng: Chúng ta bit gì v hiu qu đu t công  các nc đang
phát trin”cho thy: “ nhiu nc đang phát trin, kt cu h tng là mt “nút
c chai” trong trin vng tng trng ca h. c bit, vi nhng nc có thu
nhp thp, hn ch, yu kém trong KCHT, đc bit là đng giao thông, truyn
thông làm gim hiu qu qun lỦ ca Nhà nc, gây nên nhng hn ch v cu
trúc, b máy quan liêu, tham nhng và thâm ht vn đu t trm trng. Vic huy
đng các ngun lc vn đ đu t vào KCHTKT s là nút g đ đt tng trng
kinh t cao hn, bn vng hn”. Tuy nhiên, mt thc t là vn ngày càng khan
him, trong khi nhu cu đu t cho KCHT, trong đó có KCHTGT ngày càng
tng, nên hiu qu đu t công (li nhun ln hn trên mt đng vn so vi
trc đây) đc xem nh cách thc đ tháo g s khan him vn đu t [93].
Mt s nghiên cu thc nghim khác cng cho thy, hiu qu đu t công
có tác đng lên tng trng theo hng thun chiu. Có ngha là khi đu t công

đc qun lỦ mt cách hiu qu thì tng trng kinh t s gia tng. Ngc li,
khi mt đng vn b ra lưng phí thì s hn ch tng trng  mc tng ng.
“S chuyên ch ca khái nim: CUDIE (tích lu, khu hao, n lc đu t) là
không vn” ca Pritchett,L cng cho rng, chi tiêu đu t công bng tích ly
vn. Vic s dng vn kém hiu qu, tham nhng, lưng phí làm sai lch hiu qu
đu t công. Ví d: rt nhiu đng giao thông cha hoàn chnh đư h hng, b
không, cây cu cha hoàn chnh, các d án quy hoch treo…Vì th, đ xóa b
khong cách gia vn và KCHT ch bng cách “đu t trong đu t”, đc bit là
đi vi các nc đang phát trin có thu nhp thp [49].
Tóm li, hu ht nghiên cu trc đây v đu t công, hiu qu đu t công
hu nh đu nhn mnh đn vai trò ca QLNN đi vi các d án đu t thông qua
các ch s đánh giá, trong đó ch s v th ch gi vai trò quan trng.

10
Trong nc, nghiên cu v đu t công, QLNN đi vi đu t công khá
nhiu,  các khía cnh khác nhau c  tm vi mô và v mô. c bit, trong giai
đon khng hong n công  các nc Châu Âu, vn đ đu t công nh th nào
cho hiu qu càng đc nghiên cu sâu sc, tr thành đ tài nóng trong các din
đàn. Vic phân cp qun lỦ đu t công cng đc bàn lun khá sôi ni trong
quá trình tái cu trúc nn kinh t bi quá trình phân cp qun lỦ vn đu t công
gia Trung ng và đa phng còn nhiu bt cp, gây ra các l hng trong
QLNN, dn đn vic qun lỦ kém hiu qu, tht thoát vn. T 2006 đn nay,
phn ln d án đu t công đu đc phân cp cho ngành và đa phng - h
qu là vic quyt đnh đu t công đư tách ri vic b trí vn. Hin nay các
ngành và đa phng quyt đnh v d án đu t, nhng ngun vn đu đc ghi
là “xin vn t ngân sách trung ng”. H qu là các d án do các đa phng
quyt đnh quá nhiu, nhng ngun vn đu t t ngân sách li hn hp và b
dàn tri. Không ít d án b thiu vn, thc hin cm chng, kéo dài thi gian kt
thúc, chm đa vào s dng, do vy hiu qu ngày càng gim. Bên cnh đó còn
dn đn tình trng tham nhng trong đu t công.

Nguyn Xuân Thành trong bài vit “Qun lỦ đu t công nh th nào cho
hiu qu” [123] cho chúng ta cái nhìn khá toàn din v các ngun lc vn cho
đu t công, vai trò ca đu t công đi vi tng trng và phát trin cng nh
thc trng đu t công hin nay  Vit Nam. Tác gi đa ra các bng chng
chng minh, đu t công và qun lỦ đu t công  nc ta đang kém hiu qu,
tht thoát, lưng phí trong vic xây dng các công trình công cng là mt thc
trng nhc nhi. Qun lỦ đu t công trong các doanh nghip nhà nc (DNNN)
đang là bài toán khó cho các nhà qun lỦ trong vic nâng cao hiu qu vn nhà
nc. T đó, tác gi đ xut các gii pháp nâng cao hiu qu đu t công, trong
đó nhn mnh vai trò ca Nhà nc trong vic phi hp, b trí vn đu t vi
vic quy hoch đu t hp lỦ, tái đu t công, xây dng quy trình đu t công
phù hp, tính toán đn tính hai mt ca đu t công.

11
Nguyn Phng Tho trong bài vit “Kinh nghim qun lỦ đu t công ca
mt s quc gia trên th gii”, cng khng đnh vai trò ca đu t công đi vi
tng trng và phát trin kinh t, góp phn to nên kt cu h tng xư hi. Bài
vit nghiên cu kinh nghim qun lỦ đu t công  Trung Quc, Nht Bn, Hàn
Quc, Vng quc Anh trong tt c các khâu ca quy trình đu t, t khâu qun
lỦ quy hoch, t chc qun lỦ đu t và thm đnh, điu chnh d án, y thác đu
t, giám sát đu t. Tuy mi quc gia, vi mc đ phát trin và th ch khác
nhau, vai trò, lnh vc đu t công cng nh chính sách qun lỦ hình thc đu t
này có nhng đc đim riêng bit, song kinh nghim ca các quc gia này đu
cho thy rng, vic xây dng khung kh pháp lut, chính sách qun lỦ vn đu
t, đc bit là vn đu t t NSNN mt cách đy đ, h thng, có tm bao quát
rng là cn c đ nâng cao hiu qu QLNN v vn đu t công. Mt khác,
QLNN ch có hiu qu khi và ch khi xây dng đc quy trình đu t công cht
ch [114].
Nguyn Xuân Thành trong nghiên cu “u t công Vit Nam, nhà nghèo
lưng phí”, đư chng minh s lưng phí vn đu t qua c cu vn đu t và cách

thc thc hin ca Vit Nam khi phân tích các công trình đc cho là hiu qu
nht ca Vit Nam nh d án đng cao tc Tp.HCM đi Long Thành - Du
Giây và cng container Cái Mép - Th Vi là nhng nút h tng quan trng đ
phát trin kinh t ca khu vc phía Nam. Nhng hình nh và con s cho thy
hình nh ca “nhà nghèo lưng phí” do các d án b thi vn, thiu đng b vi
các KCHTKT khác, mang tính chp vá. S lưng phí này là mt trong nhng
nguyên nhân đy n công ca Vit Nam tng lên [115].
Tóm li, các công trình nghiên cu trong và ngoài nc v đu t công,
QLNN đi vi đu t công đ cp ch yu đn quy trình qun lỦ đu t công,
thc trng đu t công  các quc gia, hiu qu đu t công. c bit nhn mnh
đn l hng trong qun lỦ đu t công do tham nhng, tht thoát, lưng phí và
hng đn xây dng, hoàn thin th ch qun lỦ đu t công hiu qu, bn vng.
Hu ht các nghiên cu này đ cp đn KCHTKT, KCHTGT nói chung và

12
KCHTGTT nói riêng nh mt lnh vc ca đu t công, dùng nó đ phân tích
đánh giá, dn chng hiu qu đu t công, ch cha tp trung làm rõ nhng đc
thù ca đu t trong lnh vc này và nhng yêu cu đi mi công tác QLNN đi
vi đu t cho phát trin KCHTGTT.
1.1.2. Tip cn qunălỦănhƠănc v vnăđuătătrongăphátătrin kt cu h
tngăgiaoăthôngăđôăth qua các nghiên cu v qunălỦănhƠănc v vnăđu
tăphátătrin nói chung
1.1.2.1. Nghiên cu các khía cnh khác nhau ca qun lý nhà nc nói
chung
Bùi Minh Hun trong lun án tin s “Phng hng, bin pháp hoàn thin
qun lỦ nhà nc đi vi xây dng giao thông” [37] đư đi sâu vào phân tích các
mô hình qun lỦ xây dng trong ngành giao thông vn ti qua tng thi k trc
nm 1990 và sau nm 1990, trong đó làm rõ thc cht và ni dung qun lỦ đi
vi xây dng giao thông xét theo quá trình đu t xây dng và các ch th kinh
doanh xây dng giao thông. im ni bt ca lun án là h thng hóa c s lý

lun v QLNN nói chung và QLNN trong lnh vc xây dng giao thông, các
công c QLNN và phân chia chc nng trong b máy qun lỦ, đ làm cn c
đánh giá thc trng QLNN đi vi xây dng giao thông  nc ta.
Vn đ “Qun lỦ nhà nc v KCHTKT” cng đư đc đ cp trong mt
s nghiên cu, tuy nhiên, hu ht đu nghiên cu vn đ này nh mt b phn
cu thành trong qun lỦ đô th, ch không nghiên cu tách bch thành vn đ
riêng nh sách “Nhng vn đ c bn v kinh t đu t và qun lỦ c s h tng
đô th” ca tác gi Nguyn Dc Lâm [40], lun án tin s “Phát trin thành ph
Viêng Chn theo hng đô th bn vng” ca Sm Bt Dialyh [65] Trong các
nghiên cu đó, các tác gi ch yu đánh giá thc trng công tác QLNN đi vi
KCHTKT  các đô th ln và kinh nghim quc t, đa ra mt s bài toán đ gii
quyt vn đ v QLNN đi vi h tng k thut đô th.
Lun án “Khai thác và qun lỦ vn đu t phát trin kt cu h tng k
thut đô th ti Vit Nam” ca Phan Lan Tú [71] đư đ cp tng th t lỦ thuyt

13
đn thc tin vic khai thác và qun lỦ đu t vào KCHTKT đô th  nc ta
trong giai đon 1001 - 2000. Tác gi đi sâu vào làm rõ khái nim KCHT đô th,
vai trò ca vic phát trin KCHT đô th trong vic phát trin kinh t, xư hi  các
đô th  nc ta. Thông qua nghiên cu kinh nghim  mt s quc gia nh
Trung Quc, Nht Bn và mt s nc phát trin khác, tác gi rút ra nhiu bài
hc quỦ giá cho Vit Nam.
Nguyn Quang Vinh nghiên cu “i mi qun lỦ nhà nc trong lnh
vc kt cu h tng” [85] đ cp các vn đ chung v KCHT và QLNN đi vi
lnh vc này. Thông qua đó, nhng vn đ QLNN đi vi KCHT nói chung
đc nghiên cu  đây, cng có th là nhng tham kho có ích trong nghiên cu
ca lun án sau này.
Các nghiên cu này góp phn b sung vào h thng c s lỦ lun v vn
đu t, QLNN v vn đu t trong phát trin cng nh cung cp thêm cách nhìn
toàn din v thc trng QLNN v vn đu t trong phát trin. Tuy nhiên, hu ht

các công trình trên không nghiên cu c th đi tng là QLNN v vn đu t
trong phát trin KCHTGTT nói chung và mt đa phng c th mà ch nghiên
cu chung v khái nim, quy trình QLNN đi vi d án đu t xây dng, hay
đi vn đu t phát trin kinh t, xư hi nói chung, thc trng QLNN trong lnh
vc xây dng, giao thông

1.1.2.2. Tip cn nghiên cu các khâu trong quy trình QLNN v vn đu t
kt cu h t
Lun án tin s kinh t ca Nguyn u v “Huy đng và s dng vn đu
t phát trin kinh t thành ph à Nng- Thc trng và gii pháp” [30] đ cp t
lỦ thuyt đn thc tin vic huy đng và s dng vn đu t trong phát trin kinh
t  Thành ph à Nng t nm 2000 - 2009 và đ xut quan đim, đnh hng
huy đng vn đu t cho phát trin kinh t đn nm 2020. Trong lun án này, tác
gi cng có đ cp đn vn đu t, vai trò ca vn đu t đi vi phát trin kt
cu h tng  thành ph à Nng. Thông qua lun án này, tác gi cng đư hình
thành khung lỦ thuyt v vn đu t cho phát trin kinh t, đc bit đư đa ra

14
đc h thng ch tiêu đo lng đnh tính và đnh lng hiu qu quá trình huy
đng và s dng vn đu t. Các gii pháp cng hng ti vic huy đng và
qun lỦ có hiu qu vn đu t cho phát trin kinh t  thành ph à Nng.
Cng tip cn QLNN v vn đu t, T Vn Khoái trong lun án “Qun lỦ
nhà nc đi vi d án đu t xây dng t NSNN  Vit Nam” [39] đư nghiên
cu c s lỦ lun và thc tin v QLNN v d án đu t t NSNN, thc trng
QLNN đi vi d án đu t xây dng t NSNN  Vit Nam giai đon 2001 đn
2008, phát hin nhng thành công và hn ch trong QLNN đi vi các d án đu
t t NSNN, t đó đ ra các gii pháp hoàn thin QLNN đi vi d án đu t t
NSNN  Vit Nam đn nm 2020.
 tài nghiên cu cp Thành ph ca Hà Ni “Nghiên cu các gii pháp
nhm khai thác và s dng có hiu qu vn đu t do thành ph qun lỦ đ phc

v s nghip công nghip hóa, hin đi hóa  th đô”, phân tích c th công tác
qun lỦ vn đu t do thành ph Hà Ni qun lỦ, tìm ra các thành công và hn
ch đ t đó đ xut các gii pháp, đnh hng khai thác và qun lỦ có hiu qu
ngun vn này. Nghiên cu này cng đ cp đn vn đu t cho phát trin h
tng giao thông Hà Ni, tuy nhiên, thi lng và mc đ còn khá hn ch. [73]
Lun án: “Phát trin KCHT giao thông đáp ng yêu cu CNH, HH 
Vit Nam” ca Trn Minh Phng đư tng quan v nhng lỦ lun c bn và làm
sáng t khái nim v KCHT, KCHTGT, phát trin KCHTGT; vai trò ca
KCHTGT đi vi phát trin kinh t và xư hi; nhng nhân t nh hng ti phát
trin KCHTGT; làm rõ quan nim v CNH, HH và yêu cu ca CNH, HH
đi vi phát trin KCHTGT; đ xut các ch tiêu mang tính đnh lng (quy mô
và cht lng) và mang tính đnh tính (đng b, kt ni, cnh tranh và nng lc
qun lỦ ) phát trin KCHTGT đáp ng yêu cu CNH, HH [48].
Tóm li, các lun án đư đ cp đn quy trình QLNN vi vn đu t phát
trin nói chung và vn đu t KCHTGT nói riêng, t khâu quy hoch, k hoch
đn khâu huy đng, phân b, thanh quyt toán vn và kim tra giám sát vn đu
t. Trong lun án s k tha nhng c s lỦ lun và thc tin đư nêu trong các

15
công trình này, song tip cn hp hn t khâu huy đng vn đn kim tra giám
sát vn đu t phát trin.
1.1.2.3. Qun lý nhà nc đi vi các ngun vn trong phát trin giao thông
đô th
- Nghiên cu v h thng các ngun lc cho đu t kt cu h tng
Các nghiên cu v vic huy đng các ngun lc cho phát trin KCHTKT
nói chung đc đ cp khá nhiu trong các nghiên cu trong và ngoài nc,
trong đó chú trng nghiên cu vic QLNN v vn ODA, vn NSNN và hp tác
công t, đi đt ly h tng.
“ánh giá khung tài tr cho c s h tng đa phng  Vit Nam - Báo
cáo cui cùng” ca Ngân hàng Th gii [46] phân tích nhng hn ch và c hi

mà chính quyn đa phng gp phi trong tip cn các ngun tài tr cho kt cu
h tng. Báo cáo cng da vào các bài hc thc tin cng nh nghiên cu kinh
nghim quc t trong lnh vc này, qua đó áp dng phù hp vi hoàn cnh ca
Vit Nam, đ xut các khuyn ngh chính sách hng đn mc tiêu đi mi mà
Chính ph đư đt ra, trong đó tp trung vào các nhóm chính sách: ci cách th
ch, chính sách u đưi và minh bch hóa thông tin. Trong báo cáo này, WB đư
ch ra thách thc ch yu đi vi Vit Nam là ci thin kh nng đáp ng ngha
v tr n và hiu qu đu t vào kt cu h tng. WB trong nghiên cu ca mình
đư ch ra rng, s phân tán trong đu t kt cu h tng công dn đn s trùng
lp và lưng phí, là nguyên nhân sâu xa ca tình trng đu t công thiu hiu qu.
Ngun vn cn thit đ đáp ng nhu cu kt cu h tng trong tng lai đư vt
quá kh nng ca NSNN. Nhng ngun tài tr truyn thng nh NSNN, ODA,
trái phiu Chính ph… thng ch đáp ng đc khong 50-60% nhu cu tài tr
2005-2010, cho ngành giao thông vn ti ch khong 20.000 t VND/nm, đáp
ng 50% nhu cu. Giai đon 2011-2020, vi tc đ tng trng GDP 8% cn 10-
11% GDP cho KCHT, [46], tr75. Nguyên nhân ca tình trng này là do phân cp
đu t công cha hiu qu, các đa phng cnh tranh nhau trong phát trin kt
cu h tng mà không tính đn liên kt vùng dn đn chi phí vn tng; ngun

16
vn ngân sách s dng không hiu qu do thiu hiu qu trong khâu k hoch,
phân b d án và lnh vc đ đu t.
Nghiên cu này cng ch ra các ngun tài tr cho kt cu h tng đa
phng gm: vn t Nhà nc (NSNN, trái phiu Chính ph, t các trung gian
tài chính nhà nc); vn t các Qu đu t phát trin đa phng (LDIF), hp
tác công t theo phng thc BT, BOT, BTO và mt hình thc đc các đa
phng a chung là “đi đt ly h tng”. Báo cáo cng ch ra các s liu minh
chng cho các ngun tài tr cho kt cu h tng và nhu cu b sung vn cho kt
cu h tng  các đa phng nh Qung Ninh, Thành ph H Chí Minh, Qung
Nam. ng thi báo cáo cng nghiên cu kinh nghim huy đng các ngun lc

vn cho đu t KCHT  mt s nc trên th gii nh Cng hòa Séc, Nam Phi,
n , Tuy-ni-đi, Cô-lôm-bi-a (theo phng thc Qu Phát trin đa phng);
kinh nghim ca Trung Quc, Cô lôm bi a, Braxin (i đt ly h tng); Trái
phiu đa phng (n )… Báo cáo này góp phn h thng hóa lỦ thuyt v
các ngun lc vn cho phát trin KCHT đô th, cng nh kinh nghim huy đng
và qun lỦ ngun vn đu t, u, nhc đim ca các hình thc huy đng vn;
thc trng huy đng vn và nhu cu vn ca mt s đa phng trong c nc.
Tuy nhiên, Báo cáo đánh giá này nghiên cu mt khâu trong quy trình qun lỦ
vn đu t trong phát trin, và KCHT nói chung, ch cha nghiên cu riêng v
KCHTGTT.
Trong nghiên cu “C ch nm bt giá tr gia tng đ tài tr cho c s h
tng giao thông vn ti” trong Báo cáo phát trin Vit Nam ca Ngân hàng th
gii [44] thì đu t cho kt cu h tng giao thông  New Zealand hin nay đc
huy đng t 3 ngun lc chính: Thu phí ca ngi s dng, thu nhp ca Chính
ph và phí đi vi nhng ngi s hu đt đai và phát trin h thng giao thông.
Qu giao thông quc gia có th đc xem nh ngi s dng phí thu đc t
nhng ngi s dng tài sn. C quan Giao thông New Zealand (NZTA) qun lỦ
qu này thông qua chng trình giao thông quc gia (NLTP). Chng trình giao
thông quc gia có mt s hot đng đc xác đnh bi chính sách quc gia da

17
trên vn đu t cho giao thông. Nhng công vic này thng đc xác đnh rõ
ràng và đu t cho các hot đng nh ci to đng đa phng. Nhng lp hot
đng này bao gm c đu t mi và nâng cp kt cu h tng, đng cao tc, kt
cu h tng giao thông công cng, dch v giao thông công cng, khuyn khích
h thng an toàn đng b, đng đi b và xe đp, k hoch giao thông.
Nghiên cu “Gii phóng giá tr đt đai đ cung cp tài chính cho c s h
tng đô th” ca George E.Peterson cng khng đnh, t trc đn nay, các kt
cu h tng đô th thng đc đu t t ba ngun: vn tit kim t hot đng
ca các chính quyn đa phng, vn tài tr t các chính ph cao hn và vn

vay. Nhng hin nay mi ngun vn này đu đang b hn ch. Vì th, nghiên
cu ch ra rng, gii pháp b sung quan trng cho tài chính h tng đa phng
là: ly giá tr tng thêm ca đt đ đu t công. Giá tr ca đt rt nhy vi đu
t c s h tng và s tng trng kinh t đô th [33].
Mt nghiên cu khác ca V Kinh t Tng hp, B K hoch và u t
“Huy đng các ngun vn đu t và xư hi hóa đu t cho các công trình giao
thông vn ti đn nm 2010” đư h thng hóa lỦ lun v vn đu t, KCHTGT
vn ti, vn đu t cho KCHTGT vn ti. ng thi nghiên cu hin trng h
thng KCHTGT vn ti ca Vit Nam và nhu cu đu t cho KCHTGT vn ti
đn nm 2010. Thông qua phân tích, đánh giá tình hình huy đng vn và qun lỦ
vn đu t cho kt cu h tng giao thông vn ti  nc ta giai đon 1986-
2005, kt hp nghiên cu kinh nghim ca Trung Quc, Malaixia, Nht Bn,
Hàn Quc, tác gi đ xut các gii pháp huy đng và s dng hiu qu vn đu
t [86].
- Mt s nghiên cu v vn đu t cho phát trin kt cu h tng nói chung
và giao thông nói riêng
Các nghiên cu v vn cho đu t KCHT đc bàn lun khá nhiu trong
các din đàn, các lun vn, lun án và các bài nghiên cu. Bi cho đn nay, 
các nc đang phát trin nh Vit Nam, vn đu t t NSNN cho KCHT nói
chung và KCHTGTT nói riêng chim t trng ln, song hiu qu s dng vn

18
cha cao. C th: “Nâng cao hiu qu đu t phát trin t NSNN” trên
Chinhphu.net [121]; “Huy đng ngun lc đt phá đu t KCHTGTT”
(Baodientu.Chinhphu.vn ngày 28-01-2014) [103]; Hi tho ngày 05-10-2007
bàn v “Hiu qu đu t c s h tng đô th Hà Ni t ngun NSNN [74].
“Phát huy ngun vn nhà nc nh th nào?” trên Giao thông vn ti
online [107] đ cp đn vai trò và gii pháp qun lỦ nhà nc v vn đu t
trong phát trin KCHT. Tác gi cho rng: đu t cho kt cu h tng đòi hi mt
lng vn rt ln. Theo cách làm trc đây, ngi ta thng đt ra câu hi “đu

tiên-tin đâu?” và ch yu trông ch vào s phân b t ngân sách cng nh các
loi ngun vn có tính cht nhà nc. Thc hin ch trng ln tái c cu đu t
công và đt phá phát trin KCHT, cách ngh, cách làm phi có s đi mi tht
s. Trong đó, ngun vn nhà nc vn gi vai trò ht sc quan trng, song
dng nh quan trng hn là cách s dng đ “mi”, đ hút các loi ngun vn
khác và làm cho đng vn ny n sinh sôi. Tuy nhiên, theo t duy mi phù hp
vi yêu cu khách quan, thì trong đu t KCHT, vai trò ca nhà nc là chia s
li ích và ri ro vi t nhân đm bo n công trong phm vi an toàn. Cn thay
đi quan đim Nhà nc đu t trc tip bng các d án c th, mà ch yu là
to môi trng thu hút đu t, kt hp vai trò ca Nhà nc và th trng trong
phân b và s dng ngun lc. Nhà nc ch tp trung đu t gii phóng mt
bng sch, đu t h tr thng mi cho h thng KCHT, đu t vào các công
trình mà các nhà đu t ngoài nhà nc không làm đc. Trong đó: V chính
sách, phi đi mi nhm to c ch th trng, khung pháp lỦ chia s ri ro gia
Nhà nc và t nhân, có chính sách và hình thc thu phí hp lỦ hp dn đu t
t nhân, c ch chuyn hóa vn tài nguyên đt đai thành ngun lc vn tài
chính, tin t cho đu t trong phát trin. V s dng đng vn ngân sách và có
ngun gc ngân sách: điu chnh c ch chuyn t đu t trc tip sang h tr và
điu tit cnh tranh, to điu kin và môi trng đ hình thành và phát trin th
trng đu t hp dn các đi tng, nht là t nhân, tham gia phát trin h
thng KCHT bng các hình thc PPP, BT, BOT