Nhận diện các rào cản trong hoạt động quản lý nhà nước về KH&CN cấp huyện (nghiên cứu trường hợp các quận, huyện trên địa bàn Tp. Hà Nội


TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN





LÊ VĂN HIẾU



NHẬN DIỆN CÁC RÀO CẢN TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ
NHÀ NƢỚC VỀ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP HUYỆN
(Nghiên cứu trƣờng hợp các quận, huyện trên địa bàn Tp. Hà nội)



 60 34 04 12










Hà nội - 2014

1
MỤC LỤC

 4
 14

 14
1.1.  14
1.1.1. Quản lý và rào cản của hoạt động này 14
1.1.2. Quản lý nhà nước và Quản lý hành chính nhà nước 15
1.1.3. Quản lý nhà nước về KH&CN 16
1.2. 
 16
1.2.1. Hoạt động KH&CN 16
1.2.2. Hoạt động KH&CN cấp huyện 17
1.2.3. Hoạt động quản lý nhà nước về KH&CN cấp huyện 20
1.2.4. Các cơ quan quản lý nhà nước về KH&CN tại cấp huyện 27
1.3.  28
 31

 32

 32

 46
2.2.1. Quận Hoàn Kiếm 46
2.2.2. Huyện Gia Lâm 49
2.2.3. Huyện Sóc Sơn 53
2.2.4. Quận Hà Đông 56

2.2.5. Huyện Thanh Oai 57
2.2.6. Huyện Thạch Thất 63
2.3. 
 67


2
 71

 73

 73
3.1.1. Rào cản từ yếu tố môi trường: Các chính sách chưa gắn với đặc điểm của
nhu cầu và khả năng đáp ứng về hoạt động KH&CN cấp huyện ở từng địa
phương 73
3.1.2. Rào cản từ yếu tố đầu vào: Thiếu các nguồn lực đảm bảo thực hiện 75
3.1.3. Rào cản từ các yếu tố thực thi: Thiếu sự phối hợp giữa các bên hữu quan 79
3.1.4. Rào cản từ yếu tố đầu ra: Thiếu các định hướng mang tính chiến lược đối
với các kết quả đầu ra trong hoạt động KH&CN tại các quận/huyện 80

 84
 88
 89
 93
 97




3

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT


Từ viết tắt
Nghĩa của từ viết tắt
KH&CN

SHTT

Tp.

UBND



4
PHẦN 1. MỞ ĐẦU
1. Tên đề tài
        q     KH&CN 
 Tp. )
2. Lý do nghiên cứu
2.1. Tính cấp thiết của đề tài
        
- 
     

Trong


-

-
  
 SHTT o
 

   quan
. 
0  
         KH&CN       
KH&CN 2000 KH&CN  
KH&CN  S
Thông tư liên tịch số 15/2003/TTLT-BKHCN-BNV 
KH&CN h
 
              Nghị định số
172/2004/NĐ-CP , Nghị định số 14/2008/NĐ-CP 
    c   q        
 UBND   


5
. &
Thông tư số 05/2008/TTLT-BKHCN-BNV , 

KH&CN UBND  &
.  
 KH&CN   
 
 a cao. H
 CN  


 
SHTT 
 H 
. 
 

Tp.  
      05/2008/TTLT-BKHCN-BNV th 
KH&CN
KH&CN  
          Quy chế quản lý KH&CN cấp
quận/huyện/thị xã thuộc Tp. Hà Nội 
. 

Qua 
n 
 phải
chăng vẫn còn có những rào cản nào đó đối với chính sách quản lý nhà nước về
KH&CN nói chung, cũng như của Tp. Hà Nội nói riêng cần được tháo gỡ để nâng cao
hiệu quả hoạt động trong thực tiễn?


6

 
Tp. 
2.2 Ý nghĩa lý thuyết
- 
-       N KH&CN 

;
-   
.
2.3. Ý nghĩa thực tiễn:
-  KH&CN 
Tp. 
- g  n


- 
n .
3. Lịch sử nghiên cứu


làm thế nào nâng cao hiệu quả hoạt động? X

Tổ chức và quản lý KH&CN và môi trường ở cấp quận,
huyện trong cơ chế thị trường”  KH&CN 
 2000, Tr 277-


                



.


7
    T     15/2003/TTLT-BKHCN-  



 

  
 
 t
05/2008/TTLT-BKHCN-BNV, 


Giải pháp nâng cao hiệu
quả quản lý KH&CN địa phươngH
                
   T  05/2008/TTLT-
BKHCN-. Kiện toàn quản
lý hoạt động KH&CN cấp quận, huyện, thị xã (  KH&CN   
) 
  
Nhận dạng hoạt động quản lý KH&CN cấp huyện


T-BKHCN-BNV 

         

    
“ về chức năng nhiệm vụ và điều kiện để thực hiện
việc QLNN đối với KHCN cấp huyện đã rất rõ ràng, đầy đủ. Tuy nhiên, chúng tôi thấy
vẫn rất khó thực hiện và tính khả thi rất thấp 
1

.  
                


1



8
KH&CN   

Hội nghị triển khai thực hiện thông tư liên tịch
05/2008/TTLT-BKHCN-BNV và 06/2008/TTLT-BKHCN-BTC-BNV  

Hội thảo KH&CN cấp cơ sở lần thứ 2        
 

            

    Một số mô hình
quản lý hoạt động KH&CN cấp huyện
Ban KH&CN  




-BKHCN-

Quản lý nhà nước về KH&CN trên địa bàn
huyện, thị



  
 
:
-     Hoạt động KH&CN cấp huyện trên địa bàn
Quảng trị trong những năm qua, /2008,
;
-     Cần quan tâm tới hoạt động KH&CN ở các địa
phương;


9
-      Một số giải pháp tăng cường quản lý
KH&CN trên địa bàn huyện
;
-  (2009), Công tác quản lý KH&CN cấp huyện hướng mạnh
về cơ sởKH&CN ;
- Giải pháp nâng cao chất lượng KHCN cấp
huyện;
-  (2010), Thực trạng công tác quản lý hoạt động KH&CN
cấp huyện, thị, ;
- KH&CN   (2010), Một số giải pháp nâng cao hoạt
động quản lý KH&CN cấp quận, huyện thuộc thành phố Cần Thơ
 2010;
-  (2010), Kết quả hai năm thực hiện phân cấp quản lý nhà nước
về KH&CN cho các huyện, thị tỉnh Hà GiangKH&CN 
;
-   ng (2010), Đẩy mạnh hoạt động KH&CN cấp huyện –
một số nội dung cần quan tâm, KH&CN Thanh Hóa

-  (2010), Mô hình quản lý KH&CN cấp huyện ở Đồng
NaiKH&CN;
- Mai Thanh Long (2011), Chính sách thúc đẩy KH&CN tiến bộ trên địa bàn
huyện tỉnh Nam Định       
KH&CN;
-     1), Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà
nước về KH&CN cấp huyện (nghiên cứu trường hợp tỉnh Lào Cai)
.

khi  -BKHCN-
 





10
Tp. H             
05/2008/TTLT-BKHCN-      


 
  

Tp. -BKHCN-
BNV (Hội nghị tập huấn nghiệp vụ quản lý về KH&CN cấp quận, huyện, thị xã năm
2010).   hội nghị tổng kết, đánh
giá hoạt động KH&CN quận/huyện/thị xã và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt
động quản lý KH&CN quận/huyện/thị xã trên địa bàn tp. Hà Nội. 


x .
 

 

   

  nhận diện các rào
cản trong chính sách quản lý nhà nước về KH&CN cấp huyện” (Nghiên cứu trường
hợp các quận, huyện trên địa bàn Tp. Hà nội) 

4. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu
4.1. Mục tiêu nghiên cứu
 KH&CN 

4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- n
n


11
- 


-   n 


5. Phạm vi nghiên cứu
5.1. Phạm vi thời gian
- 

(Năm 2009 là năm bắt đầu có hiệu lực chính sách của Nhà nước về việc triển
khai quản lý nhà nước về KH&CN cấp quận/huyện, mà cụ thể là Thông tư số
05/2008/TTLT-BKHCN-BNV)
5.2. Phạm vi không gian
- CTp. 
5.3. Phạm vi nội dung



6. Mẫu khảo sát
-     (cụ thể là
Phòng Quản lý KH&CN cơ sở, Trung tâm Nghiên cứu – Chuyển giao công nghệ và
phân tích, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, Trung tâm Công nghệ sinh học và
Công nghệ thực phẩm, Chi cục Tiêu chuẩn – Đo lường – Chất lượng)
-   - 

+ Quận, huyện thuộc Hà Nội cũ: quận Hoàn Kiếm, huyện Gia Lâm, huyện Sóc
Sơn
+ Quận, huyện thuộc Hà Nội mới: quận Hà Đông, huyện Thanh Oai, huyện
Thạch Thất
- 

7. Vấn đề nghiên cứu


12
n
 
8. Giả thuyết nghiên cứu
trong  


- Rào cản từ yếu tố môi trường

.
- Rào cản từ yếu tố đầu vào:


 



  
- Rào cản từ các yếu tố thực thi

  

- Rào cản từ yếu tố đầu ra 
.
9. Luận cứ chứng minh luận điểm
9.1. Luận cứ lý thuyết
- n
n
9.2. Luận cứ thực tiễn
- n

-  
n


13
-  
              

10. Phƣơng pháp nghiên cứu
1) Phương pháp nghiên cứu tài liệu
.
2) Phương pháp phỏng vấn sâu:
-   
nh
-  .
11. Kết cấu đề tài


 1.  

2. 

C3. ng



14
PHẦN 2. NỘI DUNG
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ
KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP HUYỆN
1.1. Một số khái niệm cơ bản trong hoạt động quản lý nhà nƣớc về KH&CN
1.1.1. Quản lý và rào cản của hoạt động này
 



Quản lý là sự tác động của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý thông qua các
công cụ, phương tiện quản lý nhằm đạt được mục tiêu đặt ra trong điều kiện biến động
của môi trường.

2
:








 



               
n




;  , 












Chủ thể
quản lý
Người quản lý

Đối
tượng
1
Người bị quản lý
Công cụ 1
Phương tiện 1
Công cụ 2
Phương tiện 2

Đối
tượng 2
Phi con người

Mục
tiêu
chung
MÔI TRƯỜNG

15












 
 ()





 

















, 



 . 























 (





 ) 


 , 

, 























Nh rào cản được hiểu thông thường là vật chắn/ngáng. Rào cản trong
hoạt động quản lý chính là những cản trở xuất hiện trong quá trình quản lý khiến cho
quá trình biến đổi đầu vào thành đầu ra gặp khó khăn dẫn tới mục tiêu quản lý có thể
không đạt hoặc đạt ở mức độ thấp.


- Các yếu tố môi trường
- Các yếu tố đầu vào: 


- Các yếu tố thực thi (bao gồm đối tượng quản lý và đối tượng bị quản lý): 
  ;  
.
- Các yếu tố đầu ra: 
.



1.1.2. Quản lý nhà nước và Quản lý hành chính nhà nước
 



- - 



2
Bài giảng Khoa học quản lý đại cương, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn,


16

 

n



  

1.1.3. Quản lý nhà nước về KH&CN
         Quản lý nhà nước về
KH&CNq
  qKH&CN 

 

KH&CN.
1.2. Một số khái niệm cơ bản trong hoạt động quản lý nhà nƣớc về KH&CN
cấp huyện
1.2.1. Hoạt động KH&CN
KH&CN

KH&CN 


.
3“ Hoạt động khoa học và công
nghệ là hoạt động nghiên cứu khoa học, nghiên cứu và triển khai thực nghiệm, phát
triển công nghệ, ứng dụng công nghệ, dịch vụ khoa học và công nghệ, phát huy sáng
kiến và hoạt động sáng tạo khác nhằm phát triển khoa học và công nghệ”
NKH&CN 
3
:
“1. Xây dựng lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội
của Việt Nam; xây dựng luận cứ khoa học cho việc định ra đường lối, chính
sách, pháp luật về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh;





17
góp phần xây dựng nền giáo dục tiên tiến, xây dựng con người mới Việt Nam;
kế thừa và phát huy giá trị truyền thống lịch sử, văn hoá dân tộc, tiếp thu tinh
hoa văn hoá nhân loại và đóng góp vào kho tàng văn hoá, khoa học của thế
giới.
2. Nâng cao năng lực khoa học và công nghệ để làm chủ công nghệ tiên tiến,
công nghệ cao, phương pháp quản lý tiên tiến; sử dụng hợp lý tài nguyên thiên
nhiên, bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe con người; kịp thời dự báo, phòng,
chống, hạn chế và khắc phục hậu quả thiên tai.
3. Tiếp thu thành tựu khoa học và công nghệ của thế giới để tạo ra, ứng dụng
có hiệu quả công nghệ mới; tạo ra sản phẩm mới có sức cạnh tranh cao; phát

triển nền khoa học và công nghệ Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực,
tiếp cận với trình độ thế giới, làm cơ sở vững chắc cho việc phát triển các
ngành công nghiệp hiện đại; đẩy mạnh việc phổ biến và ứng dụng thành tựu
khoa học và công nghệ vào sản xuất và đời sống.”
1.2.2. Hoạt động KH&CN cấp huyện


 
- 
 

nh, lin doanh, );
        

     

 trong

 



3
Luật KH&CN năm 2013


18


 

- ng dn,  
 
  
 
  

, 

n

 
4
:
Hoạt động nghiên cứu khoa học: C 



-




 
 

 
 


4
 Thu (2003), Phân tích và đánh giá các hoạt động KH&CN trên địa bàn huyện hiện nay, 
-2003


19
Hoạt động ứng dụng KH&CN:    KH&CN


a. Lĩnh vực nông nghiệp 
 





b. Lĩnh vực công nghiệp


c. Lĩnh vực môi trường




&
d. Lĩnh vực y tế



Anolyt

  t     

Hoạt động dịch vụ KH&CN:   






20


1.2.3. Hoạt động quản lý nhà nước về KH&CN cấp huyện
   
     

-BKHCN-
- 
 
 m trong ho ng qu  p huy   
ho         c     n,
huyn, th ph thuc tnh (gp huyc
p huyn quc v khoa h
 n

(Mc I, ph 05/2008/TTLT-BKHCN-
-CPy, quc v KH&CN
ti cp huyt ni dung trong quc v 
QKH&CN 




KH&CN 



  

 ;

KH&CN 




21

.
Mục tiêu chung  


- 

- 








-
- 

Đối tượng            
- 


Các công cụ quản lý nhà nước về KH&CN: 

 

a) Công cụ pháp luật: 

K




22
b) Công cụ kinh tế, kỹ thuật
      

Công cụ kinh tế
       

(ch              

Công cụ kỹ thuật



c) Các công cụ chính sách, kế hoạch, chương trình mục tiêu:
Công cụ chính sách             


               
Chính sách đầu tư cho KH&CN 
               
Chính sách phát triển nguồn nhân lực KH&CN 


           -       
  Chính sách đổi mới công nghệ sản xuất      
Chính sách xã
hội hóa KH&CN 
                


Công cụ kế hoạch, quản lý theo chương trình mục tiêu    




23
- Công cụ kế hoạch          
- 
        
              

            

              

- Công cụ chương trình mục tiêu       
 


            
            








Các dạng hoạt động Quản lý KH&CN cấp huyện qua các thời kỳ
Thời kỳ 1 - (1982-2002): Sơ khởi xây dựng hệ thống quản lý KH&CN cấp
huyện
KH&CN 
KH&CN 



 


24
- KH&CN 


-/4/



 ro
.
 
/ -5-
Đẩy mạnh hoạt
động khoa học và kỹ thuật ở các địa phương nhất là cấp huyện
  
- x 


 

   

  

n.








