Một vài giải pháp tích hợp giáo dục môi trường trong giảng dạy địa lý lớp 8

www.sangkienkinhnghiem.com
PHẦN THỨ NHẤT
ĐẶT VẤN ĐỀ
Qua giảng dạy môn địa lý ở Trường phổ thông cơ sở một vài năm, bản
thân Tôi luôn tự nhận thấy kiến thức Địa lý có tác dụng giúp các em học
tập tốt về kiến thức kinh tế - xã hội ở những lớp trên, đồng thời đó là hiểu
biết cần thiết cho các em trong quá trình học tập và công tác cuộc sống sau
này. Vì vậy bản thân Tôi thấy rằng: giúp các em có phương pháp và ý thức
nghiên cứu, tạo hứng thú đối với bộ môn là rất cần thiết. Tôi mạnh dạn đưa
ra một số sáng kiến nhỏ, bởi vì hiểu biết về tự nhiên cũng chính là nhằm
phát triển bền vững, không những đảm bảo về đời sống ngày càng cao của
thế hệ ngày nay. Mà còn giữ gìn, bảo vệ các nguồn tài nguyên tài nguyên
môi trường tự nhiên để trao lại một cách tốt đẹp cho thế hệ mai sau. Hơn nữa
chúng ta đang sống trong môi trường cả thế giới đang phát triển và hội nhập,
mặc dù đã hết sức cố gắng, song do thời gian, tuổi nghề còn non nớt, tư liệu
còn thiếu nên sáng kiến của Tôi không thể không tránh khỏi những thiếu sót.
Vì thế Tôi chân trọng những góp ý đến sự nâng cao chất lượng của sáng kiến
này.
Trường Trung học cơ sở Tuân Đạo
www.sangkienkinhnghiem.com
PHẦN THỨ HAI
NỘI DUNG
a. Cơ sở khoa học.
Xuất phát từ nhiệm vụ và mục tiêu của nhà trường là đào tạo con người
mới XHCN phục vụ cho sự nghiệp cách mạng, xuất phát từ yêu cầu giáo dục
tư tưởng chính trị của môn học. Đặc biệt là tạo được sự hứng thú trong môn
học và học sinh yêu tự nhiên đất nước và vấn đề chung nóng bỏng của toàn
cầu là " Bảo vệ môi trường ". Vậy những kiến thức Địa lý là một phần không
thể thiếu đối với tất cả các học sinh còn đang ngồi trên ghế nhà trường và
giúp cho các em nhận định đúng về Địa lý tự nhiên là cơ sở thực tế không
thể thiếu của một công dân chân chính.

b. Nội dung cụ thể.
Con người cần đào tạo là con người xã hội chủ nghĩa. Qua nội dung
các bài học Địa lý từ lớp 6 đến lớp 9, học sinh sẽ nhận thức được rằng: Tự
nhiên trên thế giới không hoàn toàn giống nhau, nếu các em không yêu thích
môn học các em sẽ bỏ qua… Vậy làm thế nào để yêu môn Địa lý hơn ? Với
những hứng thú của thiên nhiên rất đa dạng nhưng trong đó hứng thú yêu
thích môn học, đây là một hoạt động trạng thái đặc trưng, bởi khát vọng học
tập cố gắng bằng trí tuệ nghị lực trong quá trình lĩnh hội kiến thức. Học sinh
luôn sáng tạo ở mọi lĩnh vực, các em sẽ thấy hứng thú qua điều Thầy Cô
dạy. Đây chính là nghệ thuật giảng dạy… các em không chỉ dừng lại ở việc
Trường Trung học cơ sở Tuân Đạo
www.sangkienkinhnghiem.com
nhận thức bề ngoài của sự vật hiện tượng mà còn hành động thông qua các
môn học khác. Qua bộ môn các em sẽ tìm ra mối liên hệ có tính quy luật của
bộ môn tự nhiên và xã hội, qua đó các em sẽ ham học hơn, có thái độ tích
cực, tự giác học tập bộ môn, tự nguyện khắc phục những khó khăn để biết
vận dụng vào thực tế.
Ví dụ: Qua chương trình Địa lý TN lớp 6 cơ bản các em còn bỡ ngỡ vì
vừa bước vào THCS, các khái niệm về Địa lý rất trìu tượng đối với các em
nhưng đây là kiến thức đại cương để các em vận dụng vào kiến thức sau này.
Vậy ngoài kênh hình, kênh chữ và thiết bị được cấp phát. Giáo viên giảng
dạy còn phải liên hệ thực tế. Nhưng có những khái niệm lại xa vời với học
sinh nông thôn rất khó hiểu, có những khái niệm lại không thực tế với học
sinh thành thị. Vậy Thầy Cô phải là người "Chèo đò" để học sinh thấy được
thực tế đó yêu thích môn học, rất và rất nhiều học sinh hỏi "Tại sao ?" để trả
lời được Giáo viên phải mềm mại giải thích, đưa ra ví dụ cụ thể.
* Đối với địa lý tự nhiên lớp 7: các em sẽ được "Du lịch toàn cầu", khi
đã nắm được những khái niệm về: Diện tích, Vị trí địa lý, Địa hình, Khí hậu,
Sông ngòi và Động thực vật,… các em sẽ so sánh được châu lục này với
châu lục khác, khu vực nào tài nguyên phức tạp hơn và khu vực nào điều

kiện tự nhiên thuận lợi hơn, các em sẽ cảm nhận được nhân dân lao động ở
những nước trên thế giới ngày nay cũng còn nhiều khó khăn, họ đều mong
muốn có được cuộc sống ấm no hạnh phúc, … không bị quyền áp bức bóc
lột… Thông cảm với mọi nguyện vọng đó các em sẽ đồng tình với cuộc
Trường Trung học cơ sở Tuân Đạo
www.sangkienkinhnghiem.com
sống đấu tranh gian khổ của nhân dân trên Thế giới. Để có được quyền dân
chủ, tự do đoàn kết không phân biệt màu da, chủng tộc…
Chương trình Địa lý tự nhiên còn đề cập đến nhiều vấn đề.
VD: Địa lý TN lớp 8 :
* Giáo dục lòng yêu nước, yêu CNXH.
+. Học sinh nhận thức được " Việt Nam rừng vàng , biển bạc", nói như
vậy ta hình dung được tiềm năng để phát triển kinh tế đất nước ta phần lớn là
tự nhiên.
+. Từ xa xưa nhân dân Việt Nam có truyền thống yêu nước nồng nàn
gắn liền với lòng căm thù giặc sâu sắc… trải qua một thời kỳ dài trong lịch
sử biết bao con người Việt Nam đã hy sinh anh dũng cho sự trường tồn của
vận mệnh dân tộc. Điều đó đã ẩn sâu và mãi mãi đọng lại trong mỗi trái tim
con người Việt Nam.
+. Tự nhiên ban tặng cho ta những gì ta phải quý trọng, gìn giữ xứng
danh là của dân và do dân.
* Giáo dục ý thức trách nhiệm, xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
- Luôn khắc sâu trong tâm trí các em lời Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc
nhở: "Hãy cố gắng học tập và lao động một cách tích cực và cải tạo tự nhiên
một cách đúng đắn".
- Giáo dục ý thức xây dựng đất nước, xây dựng CNXH xứng đáng và tự
hào con cháu Lạc hồng.
- Có ý thức bảo vệ thiên nhiên, một nguồn tài nguyên giàu có nhưng
không phải là vô tận…
Trường Trung học cơ sở Tuân Đạo

www.sangkienkinhnghiem.com
- Chính vì vậy phải có ý thức bảo vệ, khai thác một cách hợp lý, đúng
mục đích tài nguyên thiên nhiên.
c. Hiệu quả của kinh nghiệm.
Kết quả qua việc "Vận dụng tạo sự hứng thú giúp học sinh yêu thích
môn học Địa lý tự nhiên". được áp dụng ở khối lớp 6 và khối lớp 7. Trường
THCS Nhân Nghĩa qua chương trình đã thu dược kết quả như sau:
Tổng số: Khối 6 = 66 học sinh.
+. Giỏi : 20%.
+. Khá : 38%.
+. TB : 38%.
+. Yếu : 4%.
+. Kém: không có.
- Tổng số: Khối 7 = 61 học sinh.
+. Giỏi : 25%.
+. Khá : 43%.
+. TB : 32%.
+. Yếu: không có.
Trường Trung học cơ sở Tuân Đạo
www.sangkienkinhnghiem.com
PHẦN THỨ BA
KẾT LUẬN CHUNG VÀ ĐỀ XUẤT
Bằng những biện pháp và giải pháp trong việc giảng dạy và giáo dục
ý thức học sinh trong việc gây hứng thú đối với môn học, luôn tồn tại trong
mỗi con người và tương lai sau này. Bằng phương pháp quan sát gợi mở
sáng tạo của bộ môn, đây là vấn đề vô cùng quan trọng và cần thiết. Chắc
chắn rằng kinh nghiệm của Tôi cũng còn nhiều thiếu sót, rất mong sự đóng
góp ý kiến của các cấp lãnh đạo và đồng nghiệp để kinh nghiệm của Tôi
hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn.

,,,,,,,,,,,,,,,,,,, ngày 20 tháng 5 năm 2008.
Người viết


Trường Trung học cơ sở Tuân Đạo
www.sangkienkinhnghiem.com

Trường Trung học cơ sở Tuân Đạo