Sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện của Trường Đại học Ngân hàng Thành Phố Hồ Chí Minh

I HC QUC GIA HÀ NI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN







ĐNG TH THU VÂN




SẢN PHẨM VÀ DCH VỤ THÔNG TIN THƢ VIỆN
CỦA TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG
THÀNHPHỐ HỒ CHÍ MINH






LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC THÔNG TIN THƢ VIỆN

H Ni - 2013
I HC QUC GIA HÀ NI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN






ĐNG TH THU VÂN




SẢN PHẨM VÀ DCH VỤ THÔNG TIN THƢ VIỆN
CỦA TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG
THÀNHPHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Khoa học Thông tin - Thư viện
M s: 60 32 02 03


LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC THÔNG TIN THƢ VIỆN

Ngƣơ
̀
i hƣơ
́
ng dâ
̃
n khoa ho
̣
c
PGS.TS. MAI HÀ




H Ni - 2013
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ
Lunh sa theo ý kia Hng chm lu
Thm mt s ni dung sau:
1. Trong mc 1.1.2.2. Các yếu t trong cơ quan thông tin thư viện, ngoài
mt s mc   ng x lý thông tin, nhu cu tin, công ngh
 sung thêm mt s các yu t khác: nhn thc ca lãnh
 , các chun nghip v.
2. B sung thêm mc 1.1.3 mi quan hệ giữa sản phẩm và dịch vụ thông
tin thư viện.
3. Trong mc 1.2.3. Nguồn lực thông tin n
n xét ca hng.
4. Theo yêu cu ca H mc 2.2.5. Dịch vụ bán giáo trình
tại Trung tâm Thông tin Thư viện.

CHỦ TCH HỘI ĐỒNG


PGS.TS. TRẦN TH QUÝ






LƠ
̀
I CAM ĐOAN








., 
.



Đng Thị Thu Vân
LƠ
̀
I CA

̉
M ƠN




 


















, 








, 

, .
 , 






 





.
























 .HCM, 





 , 
  







 





















, 












.








, 











,


,  





.
































 .








 







 , 








.





!






MỤC LỤC

LƠ
̀
I MỞ ĐẦU 1
CHƢƠNG 1. SẢN PHẨM VÀ DCH VỤ TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA
TRUNG TÂM THÔNG TIN THƢ VIỆN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN
HÀNG TP.HCM 8
1.1. Cơ sở lý luận về sản phẩm và dịch vụ thông tin thƣ viện 8
1.1.1. Khái niệm sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện 8
1.1.2. Các yếu tố tác động đến sự phát triển sản phẩm và dịch vụ thông
tin - thư viện 12
1.1.3. Mối quan hê
̣
sa
̉
n phâ
̉
m va
̀

dịch vụ thông tin - thư viên 19
1.1.4. Các tiêu chí đánh giá sản phẩm và dịch vụ thông tin - thư viện 17
1.1.5. Vai trò của sản phẩm và dịch vụ trong hoạt động thông tin thư viện
20
1.2. Hoạt đng thông tin thƣ viện tại Trƣờng Đại học Ngân hàng
TP.HCM 21
1.2.1. Khái quát về Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM 21
1.2.2. Khái quát về Trung tâm Thông tin - Thư viện Trường Đại học
Ngân hàng TP.HCM 25
1.2.3. Nguồn lực thông tin tại Trung tâm Thông tin Thư viện Trường Đại
học Ngân hàng TP.HCM 28
1.3. Đặc điểm ngƣời dùng tin và nhu cầu tin tại Trƣờng Đại học Ngân
hàng TP.HCM 28
1.3.1. Nhóm cán bộ lãnh đạo, quản lý 29
1.3.2. Nhóm người dùng tin giảng viên, CBNC. 32
1.3.3. Nhóm người dùng tin học viên/sinh viên 34

CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG CÁC SẢN PHẨM VÀ DCH VỤ TẠI
TRUNG TÂM THÔNG TIN THƢ VIỆN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN
HÀNG TP.HCM 43
2.1. Thƣ
̣
c tra
̣
ng các loại hình sản phẩm tại Trung tâm Thông tin Thƣ
viện Trƣờng Đại học Ngân hàng TP.HCM 43
2.1.1. Danh mục báo, tạp chí 43
2.1.2. Thư mục thông báo tài liệu mới 44
2.1.3. Mục lục truy nhập công cộng trực tuyến (OPAC) 46
2.1.4. Cơ sở dữ liệu (CSDL) 49

2.1.5. Trang web của Trung tâm 52
2.2. Các loại hình dịch vụ tại Trung tâm Thông tin Thƣ viện Trƣờng
Đại học Ngân hàng TP.HCM 55
2.2.1. Dịch vụ cung cấp tài liệu 55
2.2.2. Dịch vụ tra cứu tin 64
2.2.3. Dch v Internet 66
2.2.4. Dịch vụ hỏi đáp 68
2.2.5. Hội chợ sách 69
2.2.6. Dịch vụ hướng dn s dụng thư viện 71
2.3. Đánh giá chung về sản phẩm và dịch vụ thông tin - thƣ viện
Trƣờng Đại học Ngân hàng TP.HCM 72
2.3.1. Điểm mạnh 72
2.3.2. Điểm yếu và nguyên nhân. 74
CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁT TRIỂN CA
́
C SẢN
PHẨM VA
̀
DCH VỤ TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN THƢ VIỆN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HCM 76
3.1. Hoàn thiện và nâng cao chất lƣợng các sản phẩm và dịch vụ hiện
có tại Trung tâm. 77
3.1.1. Đối với hệ thống sản phẩm thông tin thư viện 77
3.1.2. Đối với hệ thống dịch vụ thông tin thư viện 80
3.2. Đa dạng hóa các sản phẩm và dịch vụ thông tin thƣ viện 84
3.2.1. Cung cấp sản phẩm thông tin theo chuyên đề 84
3.2.2. Biên soạn thư mục các công trình nghiên cứu khoa học 85
3.2.3. Phát triển dịch vụ mượn liên thư viện 86
3.2.4. Phát triển dịch vụ tư vấn thông tin 88
3.3. Mt số giải pháp khác 91

3.3.1. Nâng cao trình độ, đào tạo kỹ năng và xây dựng ý thức, tính chủ
động cho cán bộ Trung tâm 91
3.3.2. Tăng cường nguồn lực thông tin cho Trung tâm 94
3.3.3. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị 95
3.3.4. Đẩy mạnh công tác marketing sản phẩm, dịch vụ 96
3.3.5. Tăng cường hợp tác, trao đổi, chia sẻ với các cơ quankhác 99
3.3.6. Đào tạo người dùng tin 101
KÊ
́
T LUÂ
̣
N 103
TÀI LIỆU THAM KHẢO 105
PHỤ LỤC 110
K HIỆU VÀ CC TỪ VIT TẮT TRONG LUẬN VĂN
CBNC 
CBQL 
CSDL 






CNTT 


TP.HCM 
NCKH 





AACR2 Anglo  American Cataloguing Rulers, Second Edition
Quy tắc Biên mu
̣
c Anh - Mỹ
DDC Dewey Decimal Classification
Ch số phân loại Dewey
ISBN International Standard Book Number
Số tiêu chuâ
̉
n quốc tế cho sa
́
ch
MARC21 Machine  Readable Cataloging 21
Biên mu
̣
c đo
̣
c ma
́
y
OPAC Online Public Access Catalog
Mục lục truy nhập công cộng trực tuyến



DANH MU
̣

C CA
́
C BA
̉
NG, HNH, BIÊ
̉
U ĐÔ
̀
ĐƢƠ
̣
C
THÊ
̉
HIÊ
̣
N TRONG LUÂ
̣
N VĂN

Các bảng, hình, biê
̉
u đô
̀
đƣợc thể hiện ở chƣơng 1
1.1 



ung Tâm Thông tin  


 26
Bi 1.1 Tn sut s dn 38
Bi1.2 Mp thông tin 39
Bi 1.3 

n 39
Bi 1.4 Loi hình tài liu ng s dng 40
Bi 1.5 i dùng tin quan tâm 42

Các bảng, hình, biê
̉
u đô
̀
đƣợc thể hiện ở chƣơng 2
Bng 2.1 nh v n và gia hn tài liu 58
Hình 2.1 Mc lc truy nhp công cng trc tuyn OPAC 47
Hình 2.2 c gi ca Trung tâm 51
Hình 2.3 Trang web ca Trung tâm 54
Hình 2.4 Phân h gia hn qua mng trên web ca Trung tâm 59
Hình 2.5 Phân h n tr trên web ca Trung tâm 60
Bi 2.1  danh mc báo, tp chí 44
Bi 2.2  c thông báo tài liu mi 45
Bi 2.3 c lc trc tuyn OPAC 48
Bi 2.4  52
Bi 2.5  55
Bi 2.6 ch v c ti ch 57
Bi 2.7 ch v n v nhà 61
Bi 2.8 ch v sao chp tài liu 62
Bi 2.9 ch v cung cp file tài liu 64
Bi 2.10  tra cu tin 65

Bi 2.11 ch v Internet 67
Bi 2.12 ch v h 69
Bi 2.13 i ch sách 70
Bi 2.14 ch v ng dn s dn 72


1

LƠ
̀
I MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong công cuc hi nhp, phát trin cc, c
tiên chú trn giáo dc, xem giáo dc là quc
u, là nn tn trong vii.Phát trin s
nghip giáo dc là nhim v không ch c chung
tay góp sc ca toàn xã hi.Chính vì vy, trong thi gian ghiu
i hng, Trung co ngh 
dng v ngành ngh và ch v
i dyi hc t cách t ch v tài
chính và không ng vt cht trang thit b hii phc v
cho nhu cu hc tp, ging dy, nghiên cu ngày mt t  m phc
vcho s nghip Công nghip hóa, hii hóa cc nhà.
i hc Ngân hàng Thành ph H Chí Minh (TP.HCM) là mt
trong nho có uy tín vn cùng mt b
dày thành tích trong công tác ging dy và hc tc giao nhim
v o nhng cán b có chng thuc khi ngành kinh t, tài chính
ngân hàng  khu vc phía Nam và các vùng lân cng cán b lãnh
o, ging viên, công nhân viên, sinh viên cng rt cn ngun tài liu,
 phc v cho công tác ging dy, hc tp, nghiên cu ca mình.

Vì thng là mt trong nhng trung tâm có nhim v góp phn
tha mãn nhu cng trên.
Tuy nhiên, hin nay h thng sn phm và dch v ti Trung tâm Thông
ng còn rt nghèo nàn, chng
c nhu ci dùng tin. Nhiu mng thông tin tài liu có ti Trung tâm
c khai thác mt cách hiu qu và tric v
i dùng tin mt cách th ng vì thiu các sn phm và dch v h tr,


2

c bit là các sn phm và dch v có giá tr c dù trung t
 t n lc trong vic t chc, xây dng các sn phm và dch v 


u các hong qung bá, gii thiu nên vi


, 



 v hoàn thing
hóa các sn phm và dch v  n cn ph c gii quyt mt cách
ng b vì sn phm và dch v n là cu ni
rt quan trng gia kho tài liu, kho tin vi s dng  giúp vic khai
thác có hiu qu các ngun lc thông tin.
Yêu c

 n có mt h thng các sn

phm và dch v ng, ch h tr, giúp cho vic truy nhp, khai
thác, tìm kim thông tin hiu qu nhng thi giúp vii thông tin
c thun li và d dàng. Vi mong mu c hoàn thin và phát trin
thêm các sn phm và dch v mi tng
i hc Ngân hàng TP.HCM, góp phn trong vic tha mãn nhu ci s
dng, do vy mà tôi ch tài: “Sản phẩm và dịch vụ Thông tin Thư viện
của Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM”  tài lu
2. Tình hình nghiên cứu
V nghiên cu v sn phm và dch v  vin rc các tác gi
quan tâm tìm hiu. Nhiu công trình ca nhiu tác gi 
trình phc v cho vic hc tp cn phm và dch v thông
a tác gi Trn Mnh Tun, xut bn phm và
dch v a tác gi T t b
c cch v
 p chí Thông tin- u, s 4,
n phm và dch v n  thc trng và các v
tác gi Mp chí Thông tin Khoa hc Xã hi, s ch
v ph bin thông tin có chn l Nguyn
tin liên hin, s  n thông trong dch v tham


3

kh n, s 3, 2005.
Các giáo trình và các bài vit ca nhng tác gi 
v lý thuyt mang tính chu c
th  mt phm vi, không gian nhnh. Ngoài ra, do mang tính cht lý thyt
nên khi s dng làm tài liu tham kho các giáo trình và bài vit trên ch dng
li  m  lý lun v v sn phm và dch v nói chung.
i vi h thng các sn phm và dch v ci hc, Cao

 cp khá nhiu trong các công trình nghiên cu, lua
nhiu tác gi 
-  tài“ Nghiên cứu hoàn thiện hệ thống sản phẩm và dịch vụ
thông tin thư viện của Trung tâm Thông tin Thư viện Đại học Quốc gia Hà
Nội” ca tác gi Phm Th 
 tài chú tr n vic xây dng và hoàn thin h thng các sn
phm và dch v n ti hc Quc gia
Hà N õ nét v n
i hc Quc gia Hà Ni, nhng thun lc t chc xây
dng, qun lý và trin khai các sn phm và dch v ca trung tâm. Bên cnh
 t lên nhng v cp thit hiin gp phi
c ng dng nhng công ngh thông tin mi vào vic xây dng các
sn phm, dch v mi nhng tt nhu cng s dng.
- “Đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ thông tin - thư viện
trong hệ thống thư viện đại học Quốc gia TP.HCM”
, 



- 


4



iên

 


-  tài “Hoàn thiện hệ thống sản phẩm và dịch vụ Thông tin - Thư
viện tại Học viện Chính trị khu vực I” ca tác gi Nguyn Th

Tác gi i quyt rõ v v  lý lun ca sn phm và dch v
n, nêu lên vai trò, mi quan h u t n
h thng sn phm và dch v  m
nhu cu tin ci dùng tin ti Hc vin Chính tr khu vc I, cho thy
c thc trng toàn b các sn phm và dch v hin có tng
và t   xut các gii pháp nhm hoàn thin và nâng cao
chng các sn phm và dch v tn.
t s  
-  tài “ Đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ thông tin trong điều
kiện hội nhập khoa học công nghệ tại Trung tâm Thông tin Tư liệu Viện Khoa
học và Công nghệ Việt Nam”, tác gi 
-  tài “Nghiên cứu phát triển sản phẩm và dịch vụ Thông tin - Thư
viện tại trường Đại học Bách Khoa Hà Nội” tác gi 
-  tài “Nghiên cứu phát triển sản phẩm và dịch vụ thư viện của
Đại học Thủy Lợi” ca tác gi Phm H
- Nghiên cứu hoàn thiện hệ thống sản phẩm thông tin thư viện
của Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế xã hội Quốc gia Nguyn
Th H


5

- “Sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện tại tại trung tâm Thông
tin Thư viện và Nghiên cứu khoa học, văn phòng quốc hội”, tác gi Trnh

- “ Đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện đáp ứng nhu
cầu tin thời kỳ đổi mới tại Viện Thông tin Khoa học Xã hội”, tác gi Nguyn

Th 
- “ Nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện tại
Trung tâm Thông tin Khoa học Công an – Viện chiến lược Khoa học Công
an”, tác gi Lê Th 
 tài trên nghiên cu v h thng các sn phm và dch v 
vin  thi gian và không gian khác nhau, tuy nhiên i vi các sn phm và
dch v thông tin ti Trung tâm Thông tin   i hc Ngân hàng
TP.HCM n nay v nào nghiên c cn.
3. Mục đích v nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích
Nghiên c xut gii pháp hoàn thin, phát trin các sn phm và
dch v ti Trung tâm Thông tin -vin nhm tha mãn nhu cu tin ca
i s dng ti ngi hc Ngân hàng TP.HCM
3.2. Nhiệm vụ
- Gii quyt v  lý lun c tài v sn phm và dch v thông
n.
- Tìm hiu, nghiên cu v i hc
m ca Trung tâm Thông tin -ng.
- Kho sát thc trng, tìm hii dùng tin và nhu cu tin ti
Trung tâm Thông tin - vii hc Ngân hàng TP.HCM
- Nghiên cu chng và vic khai thác s d
hiu qu s dng ca các sn phm và dch v ti Trung tâm Thông tin
- vii hc Ngân hàng TP.HCM.


6

-  xut gii pháp nhm hoàn thin mt s sn phm và dch v thông
n hin có, m rng hóa thêm mt s sn phm và
dch v còn thiu nhng yêu cng s dng.

4. Giả thuyết nghiên cứu
Các sn phm và dch v ti Trung tâm Thông tin - n còn
thiu và y   c nhu cu.N c nghiên cu, ci
tin, phát trin mi có th c nhu ci dùng tin.
5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- ng nghiên cu: sn phm và dch v thông tin 
vin tng i hc Ngân hàng TP.HCM
- Phm vi nghiên cu: sn phm và dch v thông tin t
vin ti ng i hc Ngân hàng TP.HCM t   n
2012.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
6.1. Phương pháp luận
Lu vn dn duy vt bin chng và
duy vt lch snh cc v
n.
6.2. Phương pháp cụ thể
Lun  du c th sau:
- u tài liu
- u tra bng bng hi
- ng hp
- ng kê
- 
7. Ý nghĩa khoa học và ứng dụng của đề tài
7.1. Về mt khoa học
Góp phn cng c và khnh thêm vai trò, v tría các
sn phm và dch v trong hong n nói chung.


7

7.2. Về mt ứng dụng
Qua vic nghiên cu giúp có cái nhìn tng quát v thc trng ca toàn
b sn phm và dch v n ti Trung tâm Thông tin i hc
Ngân hàng TP.HCM. T y phát trin các sn phm
dch v hong hiu qu và ci thin các sn phm dch v u qu.
ng thi hoàn thin, b sung thêm các sn phm và dch v mi góp phn
phc v, a mãn nhu ci s dng.Lun  dùng làm tài
liu tham kho cho các bn sinh viên, hn trong
quá trình hc tp, nghiên cu ca mình.
8. Dự kiến kết quả nghiên cứu
Lu kin khong 100 trang và gii quyt 3 v chính:
- Gii quyt các v  lý lun v sn phm và dch vn.
- Nghiên cu i dùng tin và nhu cu tin ci s dng
tng.
- Nghiên cng sn phm và dch v ti Trung tâm
Thông tin - vin, tìm ra gii pháp nhm hoàn thin và phát trin
sn phm và dch v.
9. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phn m u, kt lun và danh mc tài liu tham kho, lu
g
Chương 1. Sản phẩm và dịch vụ trong hoa
̣
t đô
̣
ng của Trung tâm Thông tin
Thư viện trường Đại học Ngân hàng TP.HCM
Chương 2. Thực trạng các sản phẩm và dịch vụ tại Trung tâm Thông tin
Thư viện Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM
Chương 3. Giải pháp nhằm hoàn thiện, phát triển các sản phẩm và dịch vụ
tại Trung tâm Thông tin Thư viện trường Đại học Ngân hàng TP.HCM

8

CHƢƠNG 1
SẢN PHẨM VÀ DCH VỤ TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA
TRUNG TÂM THÔNG TIN THƢ VIỆN TRƢỜNG ĐẠI HỌC
NGÂN HÀNG TP.HCM
1.1. Cơ sở lý luận về sản phẩm và dịch vụ thông tin thƣ viện
1.1.1. Khái niệm sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện

Khái niệm sản phẩm thông tin thư viện
Sn phm là khái nic s dc kinh t và hot
ng thc tin ca nn sn xut. Sn phm là th có kh a mãn nhu
cu mong mun ca khách hàng, cng hin nhng li ích cho h và có th
chào bán trên th ng vi kh  chú ý mua sm và tiêu dùng
sn phm. Sn phm bao gm sn phm vt cht, dch v   a
m, t chn phc cu to và hình thành t
hai yu t u t vt cht và phi vt cht.
i T n Ting ViSản phẩm là cái do con người lao động
tạo ra hoặc cái được tạo ra như một kết quả của tự nhiên [48, tr. 1427].
Theo T n Bách khoa Vit Nam (2003), TSản phẩm là kết quả của
các hoạt động hoặc các quá trình. Sản phẩm có thể là vật chất, hoặc phi vật
chất và được tạo ra có chủ định hoặc không chủ định
Sn phm thông tin  n là kt qu ca quá trình x lý thông tin, do
mt cá nhân hoc tp th   c hin nhm tha mãn nhu ci
dùng tin (bao gm nhu cu tra cu thông tin và nhu cu v chính bn thân
 to ra sn phm là quá trình x lý thông tin
bao gm: phân loi, biên mnh t khóa, tóm tm quá
trình phân tích, tng hp thông tin.

9

Nhu cu v sn phm thông tin - n 
ng và phù hp vi s phát trin các nguu nhn thc
ci. Sn phm thông tin - n trong quá trình tn ti và phát
trin ca mình cn không ngc hoàn thi thích ng c v ni dung
và hình thc vi nhu cng ti. Do vng hóa sn phm là
ng phát trin có tính lâu bi v n
nhm không ngng nâng cao kh a mãn nhu cu ci dùng tin.
Một số đặc trưng của sản phẩm thông tin - thư viện
- Chu k sng: mi loi sn phm thông tin có mt chu k sng. Chúng
ng, suy gim, và cuc thay th bng mt sn phm khác
phù h
- Nhng sn phm mi là cn thit cho s ng: trong xu th i
mi toàn din tt c các mt ci sng ngày nay, s i m thành
mt trit lý. Thc t  ra rng nh  


trin hin nay là nhc cho mình nhng sn
phm mi.
- S la chn s dng thông tin giá tr n
i dùng tin có quyn la chn sn phm thông tin t các ngun thông
tin khác nhau mt cách rc biu kin phát trin mnh
m cn truyi dùng tin có th tìm
kim thông tin mi lúc, m hn ch v không gian và thi gian.
- Nhng xem xét v  ng tài nguyên: thc t ngày nay khi
n ti vic x lý
thông tin và s dng tài liu. Mm lc ln

 thu th các n phm xut bu này
bt bui có chính sách phát tri




phù hp và s dng ngun nhân l  t chc phát trin các


10

sn phng thi cn phi chia s ngun lc thông tin v
thông tin khác.
Trong nhu kii không ngi
mi và t hoàn thin mình trên tt c n: các ngun lc thông tin,
 dng hóa các sn phc phc v, s ng x nhanh
nhy vi nhng bing cng thông tin.

Khái niệm dịch vụ thông tin thư viện





   (

     những hoạt
động phục vụ nhằm thoả mãn nhu cầu sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt[33,
tr.761]. 




i T n ting Vit: "Dịch vụ là công việc phục vụ cho đông
đảo quần chúng" [48, tr. 537].
Mi mt khái ni    i nhng khía cnh khác nhau
c và hoàn cnh khác nhau, do dó không có khái nim chung
cho dch v.
n phm và dch v thông tin  a tác gi
Trn Mnh Tu dịch vụ thông tin – thư viện bao gồm những hoạt động
nhằm thỏa mãn nhu cầu thông tin và trao đổi thông tin của người s dụng các
cơ quan thông tin – thư viện nói chung.”[29, tr. 24].


11

n dch v  và xã
hi sâu sc toàn din. Hong thông tin  n thuc nhóm hong
phi li nhun và trong xã hi nó mang li nhng giá tr kinh t ht sc to ln
ví d ch v thông tin khoa hc công ngh, dch v n khoa hc
công ngh
Dch v thông tin   vin có mi quan h cht ch gii dùng tin
và cán b  các yêu cu v thông tin ci dùng tin,
cán b n trin khai các dch vc li nh các dch v do cán b
n tc tha mãn nhu cu thông tin ca mình.
Dch v thông tin  ng ti mc tiêu nâng cao kh 
ngun lng nhu cu tin ci dùng tin vi hiu qu cao
nhu này khác vi dch v trong hot trng
tâm vào mc tiêu thu nhiu li nhun. Dch v thông tin  n có th chia
ch v cung cp tài liu, dch v i thông
tin, dch v ph bin thông tin, dch v tra c

Một số đặc tính của dịch vụ thông tin – thư viện
+ Tính đồng thời (simultaneity)

+ Tính vô hình (intangibility): 


        

+ Tính chất không đồng nhất (heterogeneity): 






12

+ Tính không thể tách rời/chia cắt (inseparability):    

 




y, t nh hiu: Sản phẩm và dịch vụ
thông tin – thư viện là kết quả của hoạt động thông tin và x lý thông tin của
một cá nhân hay một cơ quan thông tin – thư viện nào đó nhằm thỏa mãn nhu
cầu thông tin và trao đổi thông tin của người s dụng các cơ quan thông tin
thư viê
̣

n nói chung.
1.1.2. Các yếu t tác động đến sự phát triển sản phẩm và dịch vụthông tin
- thư viện
1.1.2.1. Các yếu t môi trường xã hội

Nhu cầu về các sản phẩm và dịch vụ thông tin - thư viện
u kin phát trin kinh t xã hn nay, nhu cu v sn
phm và dch v thông tin  n là rng, phong phú. Nhu cu này
  nhiu nguyên nhân khác nha ng
nguyên nhân t bn thân s phát trin ca xã hi, s phát trin ca nn kinh
t, có nhng nguyên nhân t nhu cu phát trin ci v
thành viên ca xã hi.
S phát trin xã hc s dt ngun
lc kinh t, vic s dng thông tin ngày càng mang tính xã hi cao thì vic
xây dng và phát trin các sn phm và dch v thông tin  n nhm
m chc, s dng và khai thác hp lý ngun tin phc v phát trin
u kin hin nay  to ra th ng thông tin  n
c luân chuyn, khai thác, s dng.


13

Nguc hình thành qua các quá trình hong ca con
i trong xã hi  c khác nhau. Chính vì v tc
thông tin thì cc cung c n có
chm bo thông tin, tha mãn nhu c các sn
phm, dch v mà mình to ra. Qua khai thác các sn phm và dch v thông
tin  i dùng tin li tc nhng thông tin mi. C 
chu trình này din ra liên tc, không ngng phát trin và vì th nhu cu v các
sn phm và dch v thông tin  


Vấn đề sở hữu thông tin của xã hội
Hin nay, hu ht các quc gia trên th giu tha nhn và khng
nh thông tin là s hu chung ca toàn xã hu có quyn
ng trong vic s dng và khai thác thông tin.
c coi là mt trong nhng yu t n và không th thay
th tu kin cho coi phát tric s dt
ngun lc kinh t nên v chia s ngun lc thông tin không ch n
là v k thut mà ch yu là chia s quyn li gia nhi to ra
thông tin, cung ci s dng thông tin. Có th nói mc tiêu
tip th, qung cáo hay chic marketing sn phm và dch v thông tin 
 n chính là s tha thun hp lý gia nh i to ra thông tin,
i cung ci dùng tin.
n hin nay, khi mà công ngh c các sn
phm và dch v thông tin  n mc vai trò
mi vi nhi cung cp thông tin thì các nhà xut b
thông tin  n phi din vi v nh cách thc mà h cung
cp các dch v cho khách hàng ca mình. Vì vy, có th khnh vic to
u kii dùng tin thông qua các sn phm và dch v thông tin 
n thích h khai thác ngun tin là hoàn toàn hc
n ca cáng ca mình.


14


Chính sách thông tin quốc gia
i vc, dù phát tric có
nn kinh t th ng hay qun lý tp trung, thì hong c
thông tin vn cm bo bi h thng chính sách phù hp.

 có th to ra các sn phm và dch v thông tin  n phù hp,
 n cc h tng thông tin quc gia cho
phép nó hòa nhp vi cng thông tin trong khu vc và quc t. Tuy
nhiênu kin này hoàn toàn ph thuc vào chính sách quc gia,
nh  , k hop lý. 
Vit Nam, do s chuyi ca nn kinh t th ng nên càng thy rõ s
quan trng và s cn thit ca mt chính sách thông tin qung b 
tu kiu ki
phát huy ht chn dng tng thông tin di dào  c
ta hin nay.
1.1.2.2. Các yếu t trong cơ quan thông tin - thư viện

Đối tượng x lý thông tin
ng x lý thông tin là mt trong nhng yu t quan trng có nh
ng trc tip ti các sn phm và dch v thông tin  n. Bi vì sn
phm chính là s phn ánh v ng, nhm tha mãn nhu cu thông tin v
i dùng tin.
Trong nhn tài liu (xut bn phm: sách,
tài liu chuyên kho, báo, tp chí, b, video, tranh nh ) vc coi là
mt trong nhng x lý thông tin quan tr
thn còn quan tâm ti nh hành
chính, cá nhân, các quá trình, hi ng M   ng này cha
ng các thông tin ht sc khác bit nhau, có kh a mãn nhng dng


15

nhu cu thông tin khác nhau và  nhng m rt khác nhau. Vi mi
ng x lý thông tin c th thì cn có nh to ra
các sn phm thông tin tha mãn vi nhu cu tin. Mt khác, vi mi

ng khác nhau có th tc các và dch v thông tin  tn c
thù, nhm cung cp  mc cao nht ni dùng tin.

Người dùng tin
Nghiên ci dùng tin là mt trong nhng nhim v quan trng
ca bt k  n nào vi mc tiêu là không ngng nâng
cao kh tha mãn nhu cu thông tin ca hi dùng tin và nhu cu
tin ca h  thành m thit yng cho hong ca các
  c bit là trong quá trình to ra các sn
phm và dch v i dùng tin là mt b phn quan trng
không th tách ri mt h thng thông tin nào, là yu t u
v thông tin.
ng phc vi
tiêu th các sn phm và dch v ci khác
hàng ca các dch v xã hi.
i sn xut "nguyên liệu thông tin" cho
hong c   n c sn phm và dch v
thông tin  n theo yêu ci dùng tin tham gia vào hu ht các
n ca ho la chn
và b sung tài liu, hiu chnh các hong thông tin - n.
i dùng tin là yu t ng trc tip ti s sng còn c
quan thông tin  i dùng tin và nhu cu tin ca h tr 
s thit yng cho hong c n
c bit là trong quá trình to ra các sn phm và dch v thông tin  n.