ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
KHUẤT THỊ NGA
TƯ TƯỞNG BIỆN CHỨNG TRONG
TRIẾT HỌC CỦA ARIXTỐT
LUẬN VĂN THẠC SĨ TRIẾT HỌC
Hà Nội - 2011
1
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU 3
1. Tnh cp thit ca đ ti 3
2. Tình hình nghiên cứu đ ti 4
3. Mục đch v nhiệm vụ nghiên cứu ca luận văn 6
4. Phạm vi v đối tượng nghiên cứu ca luận văn 7
5. Cơ sở lý luận v phương pháp nghiên cứu ca luận văn 7
6. Đóng góp ca luận văn 7
7. Ý nghĩa lý luận v thực tiễn 8
8. Kt cu ca luận văn 8
CHƯƠNG 1: BỐI CẢNH LỊCH SỬ VÀ NHỮNG TIỀN ĐỀ CHO SỰ
HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG BIỆN CHỨNG CỦA ARIXTỐT 9
1.1. Cuộc đời v sự nghiệp ca Arixtốt 9
1.1.1. Cuộc đời Arixtốt 9
1.1.2. Sự nghiệp sáng tác của Arixtốt 11
1.2. Những tin đ cho sự hình thnh tư tưởng biện chứng trong trit học
Arixtốt 14
1.2.1. Điều kiện tự nhiên 14
1.2.2. Bối cảnh kinh tế- xã hội và văn hóa Hy Lạp cổ đại 16
1.2.3. Tiền đề tư tưởng 22
1.3. Hai quan niệm v phép biện chứng 31
1.3.1. Quan niệm của người Hy Lạp cổ đại 31
1.3.2. Quan niệm của G.V.Ph.Hêghen và các nhà Mácxít 40
CHƯƠNG 2: TƯ TƯỞNG BIỆN CHỨNG TRONG THẾ GIỚI QUAN
VÀ NHÂN SINH QUAN ARIXTỐT 44
2.1. Tư tưởng biện chứng trong quan niệm v th giới 44
2
2.1.1. Sự phê phán học thuyết ý niệm của Platôn 44
2.1.2. Tư tưởng về tính khách quan và sự vận động của các sự vật, hiện
tượng trong thế giới 51
2.1.3. Tư tưởng về sự thống nhất và chuyển hóa của các mặt đối lập 57
2.2. Tư tưởng biện chứng trong nhận thức luận v lôgic học 60
2.2.1. Nhận thức luận 60
2.2.2. Lôgic học 65
2.3. Tư tưởng biện chứng trong các quan niệm đạo đức v chnh trị - xã hội 78
2.3.1. Quan niệm về đạo đức 78
2.3.2. Quan niệm chính trị- xã hội 81
2.3.3. Quan niệm về kinh tế 82
2.4. Một vi nhận xét, đánh giá 84
2.4.1. Giá trị 84
2.4.2. Hạn chế 86
KẾT LUẬN 89
DANH MU
̣
C TÀI LIỆU THAM KHẢO 91
3
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tnh câ
́
p thiê
́
t cu
̉
a đê
̀
ta
̀
i
,
,
, .
,
. M
do
, gi di.
- L. C
Ph.
[35; 489]
; 487].
,
, .
,
,
nin,
- L
- nin x
.
,
; 491].
4
, trong
.
khi
.
. S
,
,
, .
N , ng
C
35; 34].
quay m h
a , t“Tư tưởng biện
chứng trong triết học Arixtốt”
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
5
, c
Ari
theo
Triết học Arixtốt
.
Arixtốt
với học thuyết phạm trù
D
N
Triết học Arixtốt
s
6
Lịch sử triết học phương
Tây” Triết học
Hy Lạp cổ đại -
Triết học Hy Lạp La Mã cổ đại
“Lịch sử triết
học phương Tây” , do Nx
,
Lịch sử phép biện chứng -
do - duy
,
,
,
3. Mục đch và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn
V
7
Thứ nhất: t
.
Thứ hai:
Thứ ba:
4. Phạm vi và đối tƣợng nghiên cứu của luận văn
-
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn
Cơ sở lí luận của luận văn: n
- c
Phương pháp nghiên cứu:
- -
6. Đóng góp của luận văn
8
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn
Ý nghĩa lý luận
Ý nghĩa thực tiễn
8. Kết cấu của luận văn
7
9
CHƢƠNG 1: BỐI CẢNH LỊCH SỬ VÀ NHỮNG TIỀN ĐỀ CHO
SỰ HÌNH THÀNH TƢ TƢỞNG BIỆN CHỨNG CỦA ARIXTỐT
1.1. Cuộc đời và sự nghiệp của Arixtốt
1.1.1. Cuộc đời Arixtốt
tr
h
h
-
nh cho vua
k. Do
h
367 Tr CN ,
r CN
Shen,
, l¹i
Germi
,
10
r
nh tr
:
ng
16]. r CN,
Stagir
349 Tr h
.
r
h,
,
n ®îc
g
ph©n l c, y h
khoa hc.
h
r CN,
r CN,
11
,
h
h h
h
h
do Germi
h
Tr CN,
1.1.2. Sự nghiệp sáng tác của Arixtốt
khoa h
12
cho
«ng , chia
1) Giai đoạn ở Hàn lâm viện của Platôn
.
,
2) Giai đoạn giao thời
h
3) Giai đoạn Arixtốt sống ở Lykêi
13
r
r
h
Ari
r
ch
h
c
-
14
c Nicomachie
c Eude
-
hh
8.
ï.
1.2. Những tiền đề cho sự hình thành tƣ tƣởng biện chứng trong
triết học Arixtốt
1.2.1. Điều kiện tự nhiên
quan tr VII Tr CN
nam.
15
c¸c
§©y lµ
ng.
hen.
,
ng
16
1.2.2. Bối cảnh kinh tế - xã hội và văn hóa Hy Lạp cổ đại
-
-
-
XI - VIII Tr
-
17
r
[35; 254].
N
tay
.
18
. V quan
T
-
.
,
t
i,
19
.
-
,
-
t -
n t
i
-
20
21
Ng
-
Teogonia
-
22
-
ra,
1.2.3. Tiền đề tư tưởng
-
,
23
Lịch sử phép biện chứng
-
[70; 61].
t
Talet (624 - 547 Tr
.
-
691].
(610 - 546 Tr CN
o
perion
24
.
,
- 460 Tr CN) c
- -