Tải bản đầy đủ (.pdf) (104 trang)

tư tưởng Phật giáo về nhân quả và một số ý nghĩa nhân văn của nó.PDF

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (985.13 KB, 104 trang )

105

MỤC LỤC


Trang
A.
MỞ ĐẦU
1
B.
NỘI DUNG
12
Chương1:
Lịch sử tư tưởng Ấn Độ về vấn đề nhân quả
12
1.1.
Tiền đề tư tưởng Ấn Độ về vấn đề nhân quả trong thời kỳ cổ
- trung đại
12
1.1.1.
Quan niệm nhân quả trong các trường phái chính thống của Ấn
Độ
12
1.1.2.
Quan niệm nhân quả trong các trường phái không chính thống
của Ấn Độ
35
1.2.
Phật giáo Ấn Độ tiếp thu và phát triển nhân quả trên tinh
thần nhân văn mới
42


1.2.1.
Nhân quả Phật giáo từ lập trường tôn giáo có tính vô thần
43
1.2.2.
Nhân quả Phật giáo từ lập trường tôn giáo nhân văn
47
Chương2:
Một số nội dung trong tư tưởng nhân quả Phật giáo và một
số ý nghĩa nhân văn của tư tưởng nhân quả Phật giáo
59
2.1.
Một số khái niệm, phạm trù cơ bản trong tư tưởng nhân quả
Phật giáo
59
2.1.1.
Khái niệm nhân quả của Phật giáo
59
2.1.2.
Các phạm trù cơ bản của tư tưởng nhân quả Phật giáo
62
2.2.
Một số ý nghĩa nhân văn của tư tưởng nhân quả Phật giáo
75
2.2.1.
Ý nghĩa của tư tưởng nhân quả Phật giáo từ góc độ tôn giáo
76
2.2.2.
Một số ý nghĩa của tư tưởng nhân quả Phật giáo ở Việt Nam từ khía
cạnh văn hóa, giáo dục, nghệ thuật
79

C.
KẾT LUẬN
104
D.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
110

1


1. 


 tôn giáo có


             

phúc. óng góp  ,
trong  nhân sinh
 
  mà  
 
nhân sinh trong  
  
  
. 
h mà 
 
 

o







2






 công nguyên, 
giáo lý 
, 
. 



   
i


 .
T

, ông cha ta 

 
 
, .
Sang  
và , tuy nhiên, không

 
, c

mình gây ra. N    cá nhân
3

  



 


  






  Tư
tưởng Phật giáo về nhân quả và một số ý nghĩa nhân văn của nó

, 

  giúp

2. 





thoát l
 ên
v m  là trình bày m cách có h th t t nhân qu c Ph
giáo trên c s  ch ra m s ý ngh nhân vn c t t này d góc
4

 tri h. Vì v tác gi lu vn này có tham kh m s các tác ph,
công trình nghiên c có liên quan  ph v cho lu vn c mình theo 3
 c b
- V     -
trung : ; 
   ;          ; Veda
;  .
Veda            do Doãn
Chính 
  và      Shri Aurobindo    
do  là
 

 u. Nhân

  



  Thích Mãn Giác 


nhân 

Thích Mãn Giác 

               
(Nyaya, Vaisesika, S Kinh
 do Doãn Chính 
tác 

5

              
g phái. Các


phái


- : 
    và     ;  
; ; 
.
             
Nguyên thu Phng lun và Tiu tha Pht ging
lun (2 tp) ca tác gi Kimura Taiken u do Thích Qu d

i hc Vn Hnh Sài Gòn  là các tác phc
, trong Kimura Taiken ng nhân qu Pht giáo
có tính chân xác cao và truyn tng cc Pht và nêu rõ 
ng này c trình bày  tham kho
  cc Pht tuy nhiên c trình bày
i dng trích dc Pht thuyt ging v duyên khi, nhân qu,
nghip các câu trích dn này xen k c  ting Hán nên rt khó cho
 na ving nhân qu này có giá tr
 c trình bày mt cách h thng.
V cc Phn Pali và
Sanskrit có rt nhiu công trình nghiên cThích
n  tài tii h tài
Lý thuyt nhân tính qua kinh tng Pali t cao vc
xut bn thành sách cùng tên, nhà xut bn TP. HCM, tái b  
Cun sách này t phát t giáo lý Duyên khi cc Pht ch yu trong
n Pali  miêu t, din gii, phân tích và t i bt lý thuyt
6

ó. Tác gi t  ngh mt cái nhìn mi v 
dc và nêu ra mt s ging khng hong hin nay. Vm khi
u ca nhân qu chính là giáo lý duyên khi nên tác phm này rt có giá tr
gi m v tip cn nghiên cu cho v  nhân qu.  tác gi Thích
Chơn Thiện  nhà xut bt bn ln th 3 
Pht hc khái lun. phân tích ba khía cn ca Pht giáo là
Tam bo: Pht bo, Pháp bc bit trong phn Pháp bo tác
gi n ca Pht giáo chia thành 15 tit vi trích dn
các li Pht dy rt c th nhiu v n, t
, nhân qu, nghip, nghip báo, luân hi  nhân qu trong
phn này không ch v ni dung mà còn ch ra c ph
qu t trong mch liên h vi các v o thành chui logic

liên hoàn. Tuy nhiên, vic ch ra mi liên h gia các v  nào
c bit là mn v nhân qu ra sao thì trong tác phm này
không có.
Ngoài ra, tác phm  ca tác gi
Kalupahana 
2007
nhân q
           
   
 






 

7





. Tuy nhiên, tác
p


 



- 
 ;  ; ; 
; ; ; 
.

,
. Tác gi ng Quang trong tác phm 
luân hi do o in ln th nh t nhân qu trong
liên h vi luân rong t khi trình
bày v nhân qu tác gi không ch  ra nhc
tính ca lut nhân qu, s biu hin ca nhân qu trong thc t và li ích ca
s hiu bit lut nhân qu i vi. Nhìn chung tác phm d hiu,
các v n ca nhân qu, luân hi, nghic trình bày ngn gn
 tr ng nhân qu. Tuy nhiên, nhân qu
ch yu nhn mnh v mt  t trong mi v
luân hi mà c mi liên h mt thit vi các v khác ca
nhân sinh quan Phc v m tc
Pht nhân qu trong mi liên h vi luân hi.
8

       
Trit lý v nghip xut b   a tác gi Vansarakkhita Maha
Theda, tác phm Nghip và kt qu c tái bn ln th nhi
Nxb Tôn giáoThích Chân Quang 
, làm th
nào chuyc nghip. Nghic Ph nghi nào,
nghic quan ni nào trong các kinh Pht, các khía cnh ca
nghip, c bit nghip có liên h vi v nhân qu  nào
tác gi làm rõ Tuy nhiên,  tính

trng cao trit lý nên ch có th tham kho  m nhnh
 n nhân qu.
 i hình thc các
câu chuyn vi các tác gi:  có tác phm Lun v nhân
qu c Nxb Tôn giáo tái bn ln th nh; ,
  2006; Thích
Chân Tính , cùng
Các tác gi trích các mu chuyn nhân qu có th
t các kinh Pht khác nhau hay các câu chuyn nhân qu  c ch yu
nhm nhn mnh giá tr i không nên làm vic xu vic ác,
khuyng thiu tt, i có nim tin,
không bi quan chán nn, không s hi, bit t u chnh hành vi ca mình
Mi câu chuyn là m thsc thuyt phc, tính thc t
cao. Tuy nhiên tác phng nhn m
các câu chuyn xen nhiu yu t k ng nên cn phi có s xem
xét, chn lo.
  do 




9


              






tính i vi sng tinh thi Vit Nam.
3. 
-  

.
- :
+ T  

+  t

-              
 -  
 , 
và  
giáo giáo nói riêng, cùng 

.
- Ph          
 
o

5. 
10

  t




  


-  
.
-  và 
.

   n
.















:   
11


1.1. trong - trung

1.1.1. Quan niệm nhân quả trong các trường phái chính thống của Ấn Độ

       -       
i
  
Veda  
mình. Tuy nhiên, nguy          
 



             









. Tuy nhiên vì 


, Upanisad.
Veda  
 
12

-
-ved
--

-

Kinh   500 TCN là 




, 

[xem 70, tr. 96  97]
các kinh Upan



 
 
ng

 , 




       
thán [xem 70, tr.107].


13








              
anh nha q 
nhân sinh quan.
Trong Rig-Veda toàn 
nhiên
thông qua  ngàluân
 và  các
vì sao . N 
và tin vào   
có nguyên nhân 


            

 (rta). , 
(rta 
rta
rtarta [xem 70, tr.26  27, 75-76]



.
 
14


trong  
).
 

 và 

 
  và 


 ,  [xem 70, tr.26]. 





 


S
hóa, 

 
            
          
 [xem 70, tr.
là vì


15



.
C    Rig-Veda       
 



h



[xem 70, tr.32, 62  63]. 









 


Atharva-veda
c
             
Atharva-veda 



16



.
Brahmanas, rta
1
rahman  

-

   


Veda Upanisad

 và 
  ó chính là
Brahman và Atman, mà 
Brah r



, 
       
Bahman [xem 70, tr.32, 62  63]. V       
ngoài Atman và Brahman,  
  , 
               

 
thích nguyên nhân  

1

17




 
-
               
 


              
             
Samkhya Karika [xem 20, tr.45 

Yoga sutra
      Yoga sutra bhaysa     
            












qu. 

[20, tr.217 - 222].
18

Phái 
 
         













       

[xem 18, tr.223  224]. 







 
 
không 

.
19




 
1) 
 con  hay 
2) .
3) 


4) 


kh
5) 

                



 [20, tr.50  51].
 
-

 
 , 
 Q




20


.


 200  100 TCN) sáng

Mimansa sutra 
            
Veda Mimansa sutra
             [xem 18,
tr.262]. Mimansa 

 





và 



 [xem 11, tr.


chuyên nghiên
    
. 



21





t

              

                
Brahman [xem 11, tr.587  588].       
, 
b

              







         



linh.



           Vaisesika sutra)

22


Ny[xem 11, tr.464].
. Vaisesika

          

 

 
  
  có [xem 18, tr.265  266].
    


nhâ           


 
     


             
).


  





23









   
  [xem 20, tr. 123].         
.

              



 [xem 18, tr.272 
273]. 

anu  

 yay
  

 
                
 [xem 11,
tr.432]. Trong kinh Nyaya sutra  



24

nghiNói theo

   
[20, tr.130]. 



 


au):

 [xem 20, tr.130  131].









              



              

nhâ


×